ประวัติ  ความหมาย และสัญลักษณ์ของดอกกุหลาบ

“Of all flowers, me thinks rose is best” – Shakespeare.

ดอกกุหลาบเป็นดอกไม้ที่หลายคนชื่นชอบและเป็นดอกไม้ที่สามารถปลูกได้ทุกที่ถ้ามีสภาพแวดล้อมและอากาศที่เอื้ออำนวย ดอกกุหลาบเป็นดอกไม้ที่มีประวัติที่ยาวนาน ตามหลักฐานฟอสซิลที่นักโบราณคดีขุดพบ ดอกกุหลาบมีอายุถึง 35 ล้านปี เป็นดอกไม้ที่มีสีสันที่สดใสเป็นเอกลักษณ์ ในปัจจุบันดอกกุหลาบกลายมาเป็นสัญลักษณ์แห่งความรักและความโรมแมนติกที่คู่รักมอบให้แก่กัน

หนังสือเรื่อง Harpocrates-God of Silence ภาพจาก https://blogs.ucl.ac.uk/

ตามตำนานเทพเจ้ากรีก เทพีแห่งความงดงามอย่าง Aphrodite ได้ตั้งชื่อดอกกุหลาบตามชื่อของลูกชายตัวเอง อีรอส (Eros) โดนเรียงตัวอักษรใหม่จากชื่อของลูกชาย จนกลายมาเป็นคำว่า Rose ต่อมา อีรอสได้มอบดอกกุหลาบให้กับฮาร์โปเครติส เทพเจ้าแห่งความเงียบ เพื่อเป็นสินบนปกปิดความอ่อนแอของเทพเจ้า ทำให้ดอกกุหลาบก็กลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความรัก ความเงียบ และความลับ

The Great Imperial Palace Yuen Min Yuen, Pekin, Before the Burning, October 1860

ภาพจาก https://www.nga.gov/

สำหรับในแถบเอเชีย หลักฐานการปลูกดอกกุหลาบเริ่มขึ้นประมาณ 5000 กว่าปีที่แล้ว โดยมีหลักฐานสำคัญต่างๆว่าดอกกุหลาบเป็นส่วนหนึ่งของอารยธรรมมนุษย์ที่สำคัญตั้งแต่ช่วงนั้น โดยเริ่มเข้ามาปลูกครั้งแรกจากประเทศจีน แม้แต่ ขงจื้อ นักปรัชญาของโลก ยังได้เขียนหนังสือเกี่ยวกับการปลูกดอกกุหลาบในสวนอิมพิเรียล และยังมีการกล่าวว่าในห้องสมุดของประเทศจีนในสมัยนั้นมีหนังสือหลายร้อยเล่มที่เขียนเกี่ยวกับดอกกุหลาบและประโยชน์ที่ได้จากดอกไม้แสนสวยนี้ ในภาพเป็นสวนและประสาท Imperial Palace Yuen Min ก่อนที่จะถูกเผาทำลายในช่วงปี 1860

มีปรัชญาคำกล่าวนึงของขงจื๊อที่ทางผู้เขียนขอยกมาใช้ในบทความนี้ เป็นการเปรียบเทียบดอกกุหลาบและการใช้ชีวิตที่ทางผู้เขียนชอบเป็นการส่วนตัวและคืดว่าผู้อ่านน่าจะชอบและนำไปปรับใช้กับชีวิตประจำวันของเรากันได้ค่ะ

“A bit of fragrance always clings to the hands that gives roses. If you are generous, you will gain everything. – Confucius”

Caracalla and Geta by Lawrence Alma-Tadema

หลายศตวรรษในช่วงจักรวรรดิโรมัน ชาวบ้านในสมัยนั้นถูกบังคับให้ปลูกดอกกุหลาบแทนพืชที่เป็นอาหารเพื่อตอบสนองความต้องการของขุนนางโรมัน แม้แต่จักรพรรดิเนโรผู้โหดเหี้ยมใช้กลีบกุหลาบกับทุกๆสิ่ง ไม่ว่าจะเป็นการโปรยกลีบกุหลาบแทนกระดาษในงานเฉลิมฉลอง การปล่อยกลีบกุหลาบจากเพดานลงพื้น การนั่งบนพรมที่ถูกปูด้วยกลีบกุหลาบในงานรื่นเริง การแช่น้ำหรืออาบน้ำที่เต็มไปด้วยกลีบกุหลาบ เพราะความหรูหราและความฟุ่มเฟือยจากการใช้ดอกกุหลาบที่มากเกินจำเป็น ทำให้สัญลักษณ์ของดอกกุหลาบกลายเป็นดอกไม้แห่งความฟุ่มเฟือย เรื่องของการใช้ดอกกุหลาบในราชวงศ์จึงต้องถูกเก็บเป็นความลับจากประชาชน ใครที่นำเรื่องนี้ไปพูดจะถูกทำโทษอย่างรุนแรงเลยค่ะ

ถึงแม้ในปัจจุบันดอกกุหลาบกลายมาเป็นสัญลักษณ์แห่งความรักและถูกมอบให้แก่กันในโอกาสวันพิเศษต่างๆ สีที่สดใสและเป็นเอกลักษณ์ของดอกกุหลาบยังแฝงไปด้วยนัยยะสำคัญและความหมายที่แตกต่างกันอีกด้วยค่ะ

สีของดอกกุหลาบที่แตกต่างกัน ให้ความหมายต่างกัน

ดอกกุหลาบสีแดง

ความหมายของดอกกุหลาบสีแดงคือความเป็นนิรันด์ ในยุควิคตอเรียผู้คนมักจะส่งดอกกุหลาบสีแดงให้กันเพื่อแสดงถึงความรัก ความโรแมนติก หรือแม้แต่เป็นสัญลักษณ์ของการต่อสู้เพื่อความรักต้องห้าม ในปัจจุบันดอกกุหลาบสีแดงเป็นดอกไม้ที่ ที่ทั่วโลกรวมถึงประเทศไทยมอบให้กันเพื่อแสดงถึงความรัก แต่ที่จริงแล้วความหมายของดอกกุหลาบสีแดงนั้นยังรวมไปถึงความมุ่งมั่น ความผูกพันธ์ที่ลึกซึ้งและเป็นสีที่แสดงออกถึงความปราถนาดีอีกด้วยค่ะ

ดอกกุหลาบสีชมพู

ตามตำราในภาษาฮีบรูโบราณกล่าวไว้ว่า ดอกกุหลาบสีชมพูเป็นดอกไม้เพียงชนิดเดียวที่ได้รับอนุญาติให้ประดับภายในกำแพงเมืองเยรูซาเร็มค่ะ เพราะในสมัยนั้นดอกกุหลาบสีชมพูเป็นดอกไม้ชนิดเดียวที่หาได้ในกรุงเยรูซาเล็ม ความเชื่อของคนอิสราเอลในสมัยนั้นเชื่อว่า กลีบของดอกกุหลาบที่ม้วนขดเป็นเกลียวหมายถึงการเดินทางของชีวิตที่อุดมสมบูรณ์แบบไม่มีวันหมดสิ้น สำหรับปัจจุบันการมอบดอกกุหลาบสีชมพูให้เพื่อแก่ผู้รับแสดงถึงการขอบคุณและความชื่นชม ดอกกุหลาบสีชมพู เป็นตัวเลือกที่ดีสุดสำหรับใครก็ตามที่อยากมอบให้กับคนที่คุณอยากขอบคุณมากที่สุด แถมสีชมพูยังแสดงถึงความเป็นผู้หญิง ความสง่างาม เราจึงเห็นงานสำคัญต่างๆไม่ว่าจะเป็น งานหมั้น งานพรอม หรืองานต้อนรับสมาชิกใหม่ของครอบครัว จะใช้ดอกกุหลาบสีชมพูเป็นหลักค่ะ

ดอกกุหลาบสีส้ม

ดอกกุหลาบสีส้มเป็นดอกไม้ลูกผสมที่ถูกพัฒนาขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 20 โดยเป็นการผสมของดอกกุหลาบสีแดงและสีเหลือง ดอกกุหลาบสีส้มมักใช้สำหรับงานแต่งงานในช่วงฤดูใบไม้ผลิเพราะสีที่เข้ากันกับใบไม้แห้ง อีกทั้งดอกกุหลาบสีส้มยังถึงความหลงไหล ความกระตือรือร้น และความปราถนา เป็นดอกกุหลาบที่เป็นสัญลักษณ์แห่งความชื่นชมและความตื่นเต้นในชีวิต การมอบดอกกุหลาบสีส้มให้กับผู้รับสามารถหมายถึงการให้กำลังใจ การแสดงออกถึงความภูมิใจในตัวผู้รับ สำหรับใครที่อยากอารมณ์ดีและมีแรงจูงใจในวันทำงาน ทางผู้เขียนแนะนำให้หาดอกกุหลาบมาตั้งไว้บนโต๊ะที่เราทำงานค่ะ

ดอกกุหลาบสีเหลือง

ดอกกุหลาบสีเหลืองหมายถึงการมองโลกในแง่ดีค่ะ เพราะสีเหลืองเป็นสีแห่งความอบอุ่น ความสดใส และความสนุกสนาน เป็นสีที่มีชีวิตชีวามาก เพราะฉะนั้นการมอบดอกกุหลาบสีเหลืองเปรียบเสมือนกับการส่งข้อความให้กับผู้รับว่า “ขอบคุณสำหรับความสุข” สัญลักษณ์ของดอกกุหลาบสีเหลืองนั้นคือความสดใส ความหวัง และดวงอาทิตย์ค่ะ

ดอกกุหลาบสีขาว

ความหมายของดอกกุหลาบสีขาวคือ ความบริสุทธิ์ ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมดอกกุหลาบสีขาวมักใช้ในงานแต่งงาน ดอกกุหลาบสีขาวยังเป็นสัญลักษณ์ของความจงรักภักดี อิสระภาพ สันติสุข การเริ่มต้นใหม่ และความเป็นอัมตะ เพราะฉะนั้นจึงเป็นเหตุผลว่าทำไมดอกไม้สีขาวถึงนิยมใช้ในงานแต่งงานเพื่อแสดงถึงการเริ่มต้นใหม่กับคู่ชีวิตและความรักที่ยั่งยืนนั่นเองค่ะ

ดอกกุหลาบสีม่วง

ดอกกุหลาบสีม่วงขึ้นชื่อว่าเป็น “Mystical Rose” หรือดอกกุหลาบลึกลับ เหตุผลเพราะว่าในสมัยก่อนดอกกุหลาบสีม่วงเป็นดอกไม้ที่หายากมากและราคาสูง จึงมีแต่ราชวงศ์หรือกษัตริย์เท่านั้นที่สามารถซื้อดอกกุหลาบสีม่วงได้ ทำให้ดอกกุหลาบสีม่วงกลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความหรูหรา สง่างาม แต่ในปัจจุบันดอกกุหลาบสีม่วงสามารถปลูกและหาซื้อได้ง่ายขึ้นและเป็นที่นิยมมากขึ้น ความหมายของดอกกุหลาบสีม่วงเปรียบเสมือนกับความสงบ ความเยือกเย็นและความคิดสร้างสรรค์ จึงไม่แปลกเลยที่ดอกกุหลาบจะเป็นดอกไม้สุดโปรดของศิลปินระดับโลกอย่าง Monet และ Van Gogh ค่ะ

ดอกกุหลาบลาเวนเดอร์

ดอกกุหลาบลาเวนเดอร์เป็นสีที่หายากที่สุดและดึงดูดสายตาได้ดีสุดค่ะ ดอกกุหลาบลาเวนเดอร์เป็นดอกไม้ที่มีประวัติยาวนาน เป็นดอกไม้ที่น่าหลงไหล และมีความสำคัญในเชิงสัญลักษณ์มากที่สุดค่ะ สัญลักษณ์ของดอกกุหลาบลาเวนเดอร์คือรักแรกพบและความลุ่มหลงในความรัก ถึงแม้ความหมายของดอกกุหลาบลาเวนเดอร์จะใกล้เคียงกับดอกกุหลาบสีม่วง แต่ว่าความนุ่มนวลและความสง่างาม ดอกกุหลาบลาเวนเดอร์สามารถแสดงออกได้ดีไม้แพ้กันเลยค่ะ

ดอกกุหลาบสีน้ำเงิน

ดอกกุหลาบสีน้ำเงิน เป็นดอกไม้ที่ไม่ได้เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติค่ะ แต่ที่หลายๆท่านเห็นตามท้องตลาดจะเป็นการย้อมสีดอกกุหลาบขาวนั่นเอง ถึงแม้ว่าในบางประเทศจะมีการตัดต่อพันธุกรรมให้เกิดเม็ดสีน้ำเงินขึ้นมา แต่ว่าวิธีนี้ยังไม่เป็นที่แพร่หลายค่ะ ดอกกุหลาบสีน้ำเงินนั้นหมายถึงสิ่งที่เป็นไปได้ สิ่งที่ลึกลับ แต่ในบางประเทศการมอบดอกกุหลาบสีน้ำเงินแสดงถึงความไว้ใจ ความจงรักภักดี เพราะฉะนั้นการที่จะมอบดอกกุหลาบสีน้ำเงินให้ใครซักคน นั่นหมายถึงคนๆนั้นจะต้องเป็นคนสนิทหรือพิเศษสำหรับเรามากๆเลยค่ะ

ดอกกุหลาบสีเขียว

ความหมายของดอกกุหลาบสีเขียวนั้นจะเกี่ยวข้องกับชีวิตค่ะ เพราะสีเขียวแสดงถึงเรื่องของการเจริญเติบโต
ความอุดมสมบูรณ์ และความร่ำรวย ดอกกุหลาบสีเขียวยังเป็นสัญลักษณ์ของการมีชีวิตที่ยั่งยืน ความสงบ และความมั่นคงในจิตใจ เพราะฉะนั้นถ้าคุณกำลังมองหาดอกไม้ที่มอบพลังงานดีๆให้กับตัวคุณและผู้รับ ดอกกุหลาบสีเขียวควรเป็นหนึ่งในตัวเลือกของคุณค่ะ

ดอกกุหลาบสีดำ

ตามธรรมเนียมและวัฒนธรรมในหลายๆที่รวมทั้งประเทศไทย สีดำสัญลักษณ์ของการสูญเสียและการจากลา ถึงแม้ว่าสีดำอาจจะไม่ใช่สีที่แสดงถึงข้อความเชิงบวกในหลายๆแง่ แต่เมื่อเวลาผ่านไป ความหมายของดอกกุหลาบสีดำก็ได้เปลี่ยนไปตามเวลาเช่นกันค่ะ ดอกกุหลาบสีดำเป็นกลายเป็นสัญลักษณ์ของการเกิดใหม่ หรือการเริ่มต้นใหม่ เพราะฉะนั้นการมอบดอกกุหลาบสีดำให้แก่กันสามารถหมายถึงการแสดงความยินดีกับบทบาทใหม่ของชีวิตนั่นเองค่ะ

จะเห็นได้ว่าดอกกุหลาบมีเรื่องราวและที่มาที่น่าสนใจอย่างมาก อีกทั้งความหมายที่พิเศษที่มาพร้อมกับสีสันที่แตกต่างกัน สำหรับผู้อ่านที่กำลังมองหาช่อดอกไม้ที่มีความหมายลึกซึ้ง เฉพาะตัว และโดดเด่น ดอกกุหลาบน่าจะเป็นตัวเลือกที่คุณกำลังมองหาค่ะ สำหรับใครที่มีไอเดียและอยากนำเสนอให้กับทางร้าน ทาง Urban Flowers Bangkok ยินดีให้บริการค่ะ สามารถเข้ามาเลือกดูได้ทั้งที่ร้าน หรือถ้าใครไม่สะดวกสามารถติดต่อทางช่องทางออนไลน์ของทางร้านได้เลยค่ะ