2(1) จารึกสมัยทวารวดี
- 7. ภาษา
ตาแหน่ง
บาลี (ธรรมจักร, ฐานรอง, เยธฺม มา)
สันสกฤต (ถ้าฤๅษีเขางู, เหรียญเงินมีจารึก)
มอญโบราณ (วัดโพธิ์ร้าง, บึงคอกช้าง)
ราชบุรี (ถ้าฤๅษีเขางู)
นครปฐม (ธรรมจักร, ฐานรอง, เยธฺม มา,
เหรียญเงินมีจารึก, วัดโพธิ์ร้าง)
อุทัยธานี (บึงคอกช้าง)
- 8. เยธฺมมา (ศาลเจ้า) เยธฺมมา (พระศิลา)
เยธฺมมา (แผ่นอิฐ) เขาปุษยคีรี
สถูปดินเผา
เมืองทัพชุมพล
พระพิมพ์ดินเผา
โคกไม้เดน
ดินเผาประทับ
ตราจันเสน
แผ่นทองแดง
เมืองอู่ทอง
- 9. ภาษา
ตาแหน่ง
บาลี (เยธฺม มา ที่ศาลเจ้า, บนแผ่นศิลา
และบนแผ่นอิฐ, สถูปดินเผาทัพชุมพล)
สันสกฤต (เขาปุษยคีรี)
มอญโบราณ (สถูปดินเผาเมืองทัพชุมพล)
ราชบุรี (เยธฺม มาบนพระศิลา, เขาปุษยคีรี)
นครปฐม (เยธฺม มา ที่ศาลเจ้า)
สุพรรณบุรี (เยธฺม มา บนแผ่นอิฐ, แผ่นทองแดง)
นครสวรรค์ (สถูปดินเผาทัพชุมพล,
พระพิมพ์ดินเผาโคกไม้เดน)
- 14. จารึกสมัยทวารวดี (พุทธศตวรรษที่ 12 – 16)
ในแถบลุ่มแม่น้าภาคกลาง คือ เจ้าพระยา ท่าจีน แม่กลอง
มีทั้งสิ้น 25 หลัก โดยแบ่งเป็นสองช่วงคือ
ช่วงพุทธศตวรรษที่ 12 จะจารด้วยอักษรปัลลาวะ จานวน 17 หลัก
ช่วงพุทธศตวรรษที่ 13 – 15 จารด้วยอักษรปัลลาวะกลาย จานวน 8 หลัก
มีการใช้ทั้งภาษาบาลี สันสกฤต และมอญโบราณ
โดยมีการค้นพบในจังหวัดแถบภาคกลางคือ
นครสวรรค์ อุทัยธานี สุพรรณบุรี นครปฐม และราชบุรี
ทั้งนี้จารึกส่วนใหญ่มักจารขึ้นเนื่องในความเชื่อเรื่องพระพุทธศาสนาเป็นหลัก
โดยเฉพาะด้านหลักธรรมคาสอน
