38-NERGZ ZN 40-TE EZ KALKIRIM 41-BILBILO 42-WEXTA ZERYAM NAN KIRIN 43-EV 44-BBEXT 45-LO LO PISMAMO 46-GELO EW K Y 47-LEYLA 48-

- NEWROZE NEWROZ E 49-ARIFO LAWO 50-ARIX 51--AIQ TEMAL 52-KILAMA LI SER YASI PINAR 53-(Aiq Temal kovara Brnebn 54-AR MEZIN 55-AY DE MEDET 56-AYFER DUZTA RE 57-AVYAN E 58-AY DELAL 59-AYDIN- Hozan Aydin 60-BRA MRN HEBYA KALBN TUNEBYA 60 A-ELKO 60- B DEWRANE 60-C DUNYAY 60-D MAL CNAR 60-E NRVANO 60-F -ER KOP 60-G -GUL A BER QEFA 61-AYNUR DOAN 62-DARA HJIROK 63-KEA KURD 64-AY AN STRANN AY AN E 65-KE WERE NAV ZEBAAN 66-AZADE 67-AX EMAN 68-AX FED DKE 69-AX L L DAY

AAA 1-EY REQB 2-ABBAS EHMED 2-A-HEY DNYA Y 3-KN GERM 4-HEYVA TAR YE 5-ABDUREHM M 6-ADAR-I 7-ADAR-II 8-AFRN 9-AGIR 10-AGIR AZAD 11-AHMET KAYA 11-A-KERWAN 12-ALA ALA ALA 13-AL BARAN 14-EM ER NEXWAZ N 15-AL XWARZA 16-JI ANADOLU Y 17-MEWLUT BIRA 18-OS HEMDN 19-BIRT (BERT) 20-Ji Gund Ome xarz Mistefa avu e 21-BISK BI TL 22-DIIM DIIM NEMA TM 23-KEKO 24-FAT QILOT 25-GUND ME 26-LI SER KAML 27-XAL 28-IVANO 29-KLAMA HUSEYIN 30-AMAN LO 31-BEND DIL MIN QETIYA 32-AFO (EFO) 33-NA 34-ALA RENGN 35-ARAM TGRAN 36-DILO MENAL 37-AZAD E

82-AX L HEVAL 83-AX LO ZAV 84-AY DL 85-AY L GUL 86-HAYNM 87-LO LAWO 88-WELAT MN 89-RWYO 90-MK KOR 91-ZLAN 92-DE BJE 93-AX WELATO BBB 119-BERWAN 120-BES E 121-BESNA XELL 122-BESTO 123-BESER AHN 124-WEYSA MNA 125-XDR MN 126-DAY 127-WRZ 128-SM 129-EL HSAN 130-NEWROZ 131-BEYTA BLBL 132-BEZO 133-BMAL 1 134-BMAL-2 135-BMAL-3 136-BMAL- 4 137-BMAL 138-BRVAN-1 139-BRVAN-2 140-BRWAN-I 141-BRVAN II 142-BRYA BOTAN 143-BEW 144-BEYTOCAN 145-AGR KETYE DL MN 146-HAWAR DELAL

70-AX DAX 71-AXBABA SEMAH 72-AX L CEMO L CEMO 73-AX KURDSTAN KURDSTAN 74-AX L GUL GULA MN 75-AX L WES 76-(AZ)TU AZ Y 77-AX L L L 78-AX L MN DA 79-AXAO ! AXAO! 80-AX L GUL TEVDE GUL 81-AX L KN

94-BAJAR 95-BARAN 96-BARAN 97-BARAN BAR TENE TENE 98-BATMAN BATMAN 99-BAWER NAKM 100-BAV BEHET 101-BAV FEXRYA FELT QUTO 102-BAV FEXRYA 103-BAV FEXRO 104- L YAY QR; DELANA PAO ER REKOTYAN ETMANKYAN 105-BAVKO 106-BAZO 107-BEDEW 108-BEDEWCANA HUSEYN AXA 109-BEDRXAN 110-BEJNA EYOK 111-BEJNA ZRAV 112-BEJN-1 113-BEJN -2 114-BEND 115-BER B RO 116-BERDOLAV 117-BERTAN 118-BERXKA MN

167-BZNA BELLA HN, 168-BZN 169-BNGOL 170-BNGOL EWT 171-BNGOL TU AVA B 172-BRANN 173-BULBULO-I 174-BULBULO-II 175-BUHAR HAT BUHAR 176-BOSTANO 177-BK- ERBK TJ XZNE L SER BK BRJNE 178-BK-I 179-BK-II 180-BK MEGR 181-BKA KURDA

147-GULA ZER 148-HEYDER AXA 149-DYARBEKR MALA MN 150-AXNA TE NALNA MN 151-HER TT E, DN YA FAN 152-BHAR XWE E 153-BLBLO LO 154-BNEF 155-BNEFA MN 156-BRADER 157-BRAYN DELAL HN WERN KURDNO 158-BRA HUSEYN 159-L L DE MIN GO LI P p BIRLI P BIR 160-BRNDARM 161-B SER YAN KETM 162-BRAWO ER ME GRAN E 163-BSTK WERE 164-BAR ETO 165-BTLS 166-BZALEK SOSN

CCC 199-MN NAV XWE KOLA L BRCN DYARBEKR 200-NKARM 201-DYARBEKR 202-TORNA MN 203-Tl ClWAN 204-BEHRA WAN 205-L MN L L 206-HOY ZEMANO 207-DLBERA QEENG 208-GULA SOR 209-GRYANM BES E 210-CAN TE BMN KR 211-LEYLA 212-EY HEVALA EVNDAR 213-L DNE 214-SRA SB 215-NA NA 216-S S 182-CAHALAT 183-CAN 184-CAN-BYOGRAFYAMN 185-CAN CAN 186-CANA MN 187-CANO 188-CEMLA CELL 189-ZRAV 190-GUL HOYNAR 191-GULGUL HA B GULGUL 192-YAR RAZ 193-CEML HORO 194-CENC SLD NADO 195-CENG-1 196-CENG-2 197-CEWAD MERWAN 198-CWAN HACO

260-DE WER WERE 261-CAR CARAN 262-DE WAY 263-QOZOL 264-MEYGER 265-EZ EHDM 266-AANE 267-ARYN J HL SARZ -2 268-AV REA MN 269-AV RE MALA MN DAN 270-ARNN AML ESKER 271-AR STRK 272-AVRE 273-AVRE AVXUMAR 274-AVRE RUHAY 275-AV ZER VRDA WER 276-AW BELLA 277-EKO BLNDO 278-EME EME 279-EM FERAT 280-END KLAMN DLA YN GOVEND 281- DER OD LI MIN VEKE 282-DURIKA KEIK JI BO BAV 283-BK 284-EZ KEM KEA GUNDAN M 285-END HEYRANOKN KURD 286-HELEB 287-YAR MERHEBA 288-EQLMAST 289-MA-I 290-MA-II 291-IMA NAYE 292-MA YAR 293-MA YAR NEHAT 294- BJM 295-PKA XUNAV 296- TOLAZ SERSER 297-YAY MAZ

217-PERO 218-KEZZER 219-HEZ DKM 220-FEQRO 221-XWE E 222-XEYAL 223-PERE 224-SEYRO 225-LV 226-SERXWE 227-BESE DNALE WELAT 228-KEZZERA MN 229-ZNGL 230-WELAT 231-TE Z TDERAN 232-KURDN SERBLND N 233-GULA SOR 234-PRXWE E 235-YERWAN 236-YERWAN 237-CAN 238-D BNM 239-HEVAL EVNDAR 240-L DN 241-BEHRA WAN 242-MAEK 243-ZEMANO 244-TORNAMN 245-TU ClWAN 246-DYARBEKR 247-DESTANA EGDEK 248-NKARM 249-BERVANE 250-BEHRA WANE 251-GRYANM BESE 252-GUND BAJAREN ADR 253-GUND BAJAREN ADR 254-CZR E-I 255-CZR-II 256-CRAN-I 257-CRANE-II 258-CRAN CRAN 259-COMERD- HOZAN COMERD

335-DELALK DL MNO 336-DELAL 337-DELAL BERY 338-DELAL EY 339-DELAL YAY MAZ 340-DELAL HEL CAN 341-DELAL N 342-DELAL QEREJ DAX 343-DELL XAN 344-DEM 345-DEM DEM 346-DE MEGR 347-DENGBJ HUSN M 348-L L DLBER 349-AX L MN DA 350-DENGEK HAT GUH MN 351-DENG BJ KEREM 352-DENGBEJ KEREM DENGBJ XAN 353-DENGBJ PNEHAS 354-DENG BJEK J YAY KURMENC 356-Ji pirtka J. MUSELYAN 357-DENG BJ EL TECO 358-DEPREME VARTO 359-DERD DNA 360-DERDE DUR 361-DERDN KEVN 362-DERD DL 363-DERDO 364-DER SOR 366-DESTAN El Mal Gulzara Kurd 367-HESO NAZ 368-DESTANA TAHR ZAHR 369-EVNA HESO NAZ 370-DESTANA SALH NASO KEJ 371-DESTANA SEYR ELY MAMED 372-DESTANA SLOP YE 373-DESTANA DEWRE EVD 374-DEWRE EWD

298-ROKA AP MSTO 299-YA BLNDE TE NABNM-I 300-YA BLNDN TE NABNMII 301-MENO MEN 302-YAY ME 303-OP - Jiyana op 304-O KER MN 305-OXK 306-ME BERWAR 307-M CZR 308-RO FESH MH MRZE

DDD 309-DARA JN 310-DA EZ XEZALM 311-DAY DL MN DNE 312-DAY-1 313-A-DAY- 2 314-DAY 3 315-DAY DAY V 316-DAY L L 317-DAY TU MEGR 319-DAY WELAT RNE 320-DAYK DELL 321-DE BESE 322-DE BERD DE BERD 323-DE BJN BJN 324-DE BDNE ME BKA ME 325-DE BLA BETO 326-DE BME BME 327-DE GDYANO ! 328-DE LO LO 329-DE WER WER WER KEZZER 330-DELAL-1 331-DELAL 2 332-DELAL 3 333- DELAL -4 334-DELAL TU DELAL

417-QEDR 418-DYARBEKR-1 419-DYAR BLND 420-DLBERA MN 421-DLAN 422-DLOK 423-DNO ZALO 424-DSAN BARANE 425-DOLAB 426-DON DON DONDRXAN 427-DOTMAM 1 428-DOTMAM-2 429-DR 430-DRK 431-DRKN BER DAN KTAN 432-DRKN BER DAN KUTAN E 433-HN BNN L TET KN 434-DRKN L SER BK ZAVA 435- DRKN L SER BK ZAVA TN GOTN 436-DRKN L SER MAL DEWLEMENDY 437-DRKN L SER XWES XWEZRAN 439-DRKN L SER HN KEK MNO ZAVA DRKN L BER TENBR 440-MAM DELAL 441-MAMK 442-NAR 443-HEY NAY 444-SV-1 445-DRK 446-WELE NASTNM MR FARQN 446-A-GEWRA MN WERE 447-XEZALA MN 448-WER XAN WER XAN WER XAN 449-HA B ROV ROV ROV

375-DEWR EVD TEYAR AXA 376-DETA M` 377-DETA PALO 378-DEYNAKM HA DEYNAKM 379-DEWRAN 380-DRAN 381-DRSM 381-A-DRSM E XWE DRSM E 382-DERSI E XWE DERSIM E 383-DERW SERHED 384-DGEL YAR 385-DGERM 386-DKM GEWR RAMSM 387-DLBER 388-DLGE 389-XERV 390-XEZALA MN 391-DL MN 392-DLO 1 393-DLO 2 394-DLO 3 395-DLO HELM LO DLO 396-DLO MENAL 397-DL KOER !!! 399-DL EWL 400-DLO YAMAN 401-DLO EV L KU ME 402-DLOVAN 403SPAN XELAT 404-EVNA ME 405-LO LAWKO 406-XERB 407-DN DLXAN 408-DTRSM 409-DTRSM YAR 410-DNO- OZAN DNO 411-KA BJN EM KNE 412-HER SERT 413-XERB 414-DIYAR 415-DTRSM DAYE 416-DAY WALLA NABE

490-ELY BET STIRANEKA 491-ELMASA MHEMED- Elmasxan 492-Bax Elmasxan 492-QUMRK 493-RHANM 494-KOTIR 495 HATIM BESTA BELEK 496-NERM 497-EMAN EMAN-1 498-EMAN EMAN-2 499 EMAN EMAN-3 500-EMAN EMAN A AN 501-EMER AXA 502-EM GOZ-1503-EM GOZ 2 504-EM GOZ 505-NAS NAV EM GOZ QEWMNA L GELY BELS 506-EMNA-1 507-EMNA-2 508-EMNO 509-ER MRO 510-ERE XIME 511-EM NE XWN NE 512-EM DXWAZN ALA XWE HLDN 513-EM HATN 514-EM ZAROKN KURDSTAN 515-ENEDOLM EZ 516-EREBO 517-EREB-3 518-EREB N 519-ESLKA QADR 520-ESMERA FAR 521-ESMER 522-ESMER-1 523-ESMER-2 524-ESMER XAN 525-ET POR MN RE E 526-EV JYAN E EVDEL ZEYNK END NMUNE

450-TEMER LAWO (EM ZAXOK) 451-MERO 452-KOTKO 453-XDR 454-RAMSAN 455-KEZ ZER 456-REMZO 457-GEWRA MN 458-NAZLY 459-KEVANJEN 460-MAMO 461-L NR 462-WEYSO 463-MN XEWNA TE D 464-HSO 465-XZM 466-SNEM 467-SNC 468-TEMERO 469-YAD 470-NOFA 471-LO LO LAWKO 472-KRV 473-XURFAN 474-ZEKYA 475-GUL 476-KEKA GUNDA 477-LAW OSMAN 478-DNO-DNO 479-DODO 480-DOLAB 481-DOZA ME NAMR EEE 482-ECEM 483-EDL-1 484-EDL RAB-2 485-EDOL ( EDL 486-EHMEDO RON 487-EGD CMO 488-EHSAN BIRA 489-ELEGAZ

FFF 565-HEVPEYVN B HUNERMEND FARQN RE 566-FATE-OZAN FAT 567-BKA YA 568-MIRIN HATE BERMALA ME 569-MIN D XELK JI XWE RE BIR 570-CRAN MELHEMA DIL MIN 571-LETER E LETER E 572-HEY LAWO HEY BRA 573-FATMA SA CAREK GOT L XWE GOT 574-MHO 575-FATM-1 576-FATM-2 577-FAT QULOT 578-FERMANE 579-(FATM) EZ HESRETA TE NABM MRN 580-FED 581-FELEK 582-FERHAT TUN 583-QURBANA CAWEN TE 584-YARO YARO 585-WAY L DELAL 586-NYO 587-FERMANA MALA BRAHM PAA 588-FERZ 589-FEQ EYAN 590-FEQ TEYRAN DLBER 591-DLBER

527-LO MRO 527 A- EVDEL ZEYNK END NMUNE 528-EVDO 529-EWK BAJAR AN 530-EVNA BEXTEWAR TUNE YE 531-EVNA P 532-BREHM MST 533-EVNA ME 534-EVNDAR 535-EYAN 536-EYO 537-EYOK 538-EYAN EL 539-EY WELATO 540-EY FERAT FERAT 541-EZ GULM TU BEYBN 542-EZ TE BA NASDKM 543-EZ YAR 544-EZ L SER SML 545-EZ KN M 546-EV KLAMA L BAKUR, ROHLAT L QAFQASYA OLAN DDE 547-EZ 548-EZ AGRM 549-EZ BERFM 550-EZ DM 551-EZ GULM TU BEYBN 552-EZ KEM KEA GUNDANM 553-EZ YAR 554-EZ NEWE M 554 A EZNVA RED 555-EY EHMED AXA 556-EZDN R 557-EZ YEK BGRM 558-EZ NE DNM 559-EZ XELEF M 560-M 561-MO-1 562-MO-2 563-VARA HN YE 564-VARE

HHH 628-HA AV AV 629-HA B DERENG (Selmo lawo) 630-HA B DAR E 631-HA B ZER 632-HA D CDA D CDA 633-HA GUL 633-A-HALM 634-HA LXN 635-HA L SER ME 636-HA LORE 637-HAT KARWANE 638-HATM BESTA BELEKA 639-HATM CZR 640-HAT BIREVE 641-HAWAR L 642-HAY DL HAY DL 643-HA WER DELAL-2 644-HAWAR DELAL-3 645-HAWARA XAN DMDM 646-HAWLA MR KAMRAN 647-HAY GD XEYDOK 648-HAYLA L MN 649-HAY L 650-HAY LAY HAYLO 651-HAY NK NA 652-HECIY CIND 653-Frda Cawar Esra iti 654-HEC MEMO 655-HEC MS BEG XWT GUL 656-HEFT SED 657-HEKMO 658-HELEP-1 659-HELEBE-2 660-HELM CAN 661-HELM CAN 662-HEY L L WEY LO LO 663-HEMDN EMDN 664-HEM GOZ

592-DLBER 593-HEY DLBERE 594-FILTO 595-FNCKO GGG 596-GAN NAR 596-BITERE 597-B MN NEKENE 598-BRNDARM 599-DLAN 600-QULNGO 601-EY SALN BOR 602-GER HEBYA MN YAREK 603-GEWR 604-GEWRA MN 605-GEWR GRAN 606-GEWR BOZA MEHMEDA GHA AP SERHADA 607-GNCO ! 608-GN XELL EDL 609-GN XELL 610-GR GR; GR DESTAR 611-GRSRA B SR 612-GRTiYN AZADY 613-GOER 614-GOR 615-GOVEND GERYA BAN KURS 616-GULA MN 617-GULE GULE 618-GULZER 619-GULBHAR- Hevpeyvn 620-GULA ZER 621-GUL GUL 622-GUL GUL BEYAZ 623-GUL 624-STRANA GUL 625-GUL MAHRM 626-GUL GUL-1 627-GULE GULE-2 627-A-GUNDO

707-HEY L KAL 708-HEYLA L MN XERB 709-HEYLO DAY 710-HEY NARA MN 711-HEY NR 712-HEY NRGZ 713-HEYRAN (1) 714-HEY LO AXAWO 715-HEY ZALM 716-H B GOVEND 717-HSR M L ZNDAN 718-HSR MN DBARN 719-HY L (Xezal) 720-HMO HAY 721-HNDA B 722-HNE HNE HNE 723-LI KOMA DOR DYARBEKR 724-HOPAN 725HOY CAN 726-HOY CAN CAN 727-HOY DLAN 728-HOY MAS DARO 729-HOY NAR-1 730-HOY NARE-2 731-HOY NARE NARE 732-HOZAN YAR (CELAL SARKAYA) 733-DA WELAT ERN 734-RNA MIN 735-HCRA TAR 736-HUR HUR LXIN GOVEND 737-HSNO + 738-BRAM 739-KRAM XANM-1 740-KRAM XANM L SER SYASET J KLAMA KRNE 741-MAM EL 742-N CAN 743-RO ROJA REHETYE 744-SA BERWER STRANN W

665-HEM MS 666-HENEK PKRN(qelebeytik) 667-HENNE MEDO 668-HER BLM 669-HER BJ 670-HER BNN 671-HER MN D 672-HERE WELATE XWE 673-HER WAH 674-HER WENDEL 675-HER ZAVAO LO HER ZAVAO 676-HER BJ 677-HESEN CZRAW 678-XF 679-EZ KEVOKM L L 680-KOER 681-HESENAN HEYDERAN 682-HESEN MALA MSO 683-HESENKO 684-HESEN MUSO HEDOKA QASO 685-HESKF-HESEN KF 686-HESEN ERF 687-HESENKO AS 688-HESEN ZREK 689-HESO REBENO 690-HEYRAN-HEYRANOK-1 691-Heyran Heyranok-2 692-HEVAL BARGRANM 693-HEVALA VNDAR 694-HEVAL HARN 695-HEVALNO 696-HEY BNN 697-HEYLO SWARO 698-HEYV TAR YE 699-HEWARE 700-HEVAL HEVAL! 701-HEVAL AVKA SER HNAR 702-HEVAL 703-HEY BER 704-HEY DEM E 705-HEY GUL 706-HEY GUL

756 -YAR 757-GULZAR 758-RENG AVN W 759-RANAZM RANAZM 760-KE DN 761-SKANO 762-SOT 763-SOT Vers -2 764-ZEYTN

745-MVANO 746-GUL MARM 747-BREHM MST 748-ZOZAN 749-HAY HAY HAY 750-L DAY 751-SA HESEN 751-ZALM 752-EZ YAR 753-HEVAL 754-SER RAKE 755-BEND

JJJ

765-JAHR 766-JN JN 767-JN HEBN 768-JYAN 769-JYANEK N

DENGBJ STRANN ME DESTAN FOLKLORA ME Amedekar: Hasan Akbal/Hesen Al hesene.ale@hotmail.com BEAYEKEM A-K

Ez v xebat xwe drok mll diyar ronekbirn Kurd li St Petresburg li srgniy jyana xwe ji dest day birz Orduxan Cell d roknas Qened Kurdo dikim. Wan herd mrxwazn qedir giran temen xwe ji bo and edebiyat Folklora Kurd pk kiribn. Ez wan herd mrxwazan hetim bi can dil bi brbnim Hesen Al-Stockholm

PGOTIN Ez dixwazim bi gotineka W. Shakspar dest bi nivsa xwe bikim Yn ku strann neteweyek dikin ji yn ku qanunn wan dikin h xortir in Gava ku mirov li droka Kurda dinr, mirovn ku li ser droka Kurda lkoln pk anine, hertim di nivisar xwe de behsa Mezepotamya axa w bi xr bereket, Kurd Kurdstan kirine. Meriv di wan nivsaran da rast hebn jyana Kurda t. Stran j ji wan numuneyeke. Stran destann Kurd hertim bala droknasn Rojhilat Navn kiandine. Bi rast bala min j gelek kiandibn. Gava ku ez di girtingeh da bm. Min bi cwan mnewer Kurd tembh dikirin digot; rok, metelok strann Kurd berhev bikin. Ew sib bi me lazim bibin. ro em dibnin, ew bi me gereg in. Ji ber ku di wan stran destanan da drok and, felsef tasawufa/sofzm kurda raza y. Gava ku mirov li wan stran destana dinr an av l digerne mirov h ba dighje ku ziman Kurd zimanek dewlemende bye. Ji bo w ez dibjim serboriya milletek di folklora w millet da ye. L mixabin dewletn kolyanlst destr nedane ronekbirn me ku ew wan biknin ser kaxiz. Yn ku hat nivsandine j ew ji aliy wan ve hatine mha kirine ji ort rakirine. Ew bne stir diav wan re ne xar e. Em deyndar wan dengbjn ku hertim derd kul me bi devk anine ziman anda me li ser pya girtine. L ez wan nikarin yek yek bjim. Ew hem hja ne. Di nav jyaneka qambax da ne ser dilovaniya xwe. Xwed rehma xwe li wan hemya bike. L ez v bjim, ez dibnm ronekbirn me ro hewldinin wan stran destana n diknin ser kaxiza. Ew kara wan min kfxwe dike. Yek ji wan ronekbiran hja Hesen Al/Hasan Akbal e. Ez w proz dikim nirxeka giran didim xebata w. W bi salan stran berhev kirine ji kaseta kiandiye ser kaxiz, 1558 stran 30-35 otobiyografiya d engbja amede kiriye. Xebata w numuneyeka ba e. Xizmetek giran e. Ew eqa w ya stran edebiyata Kurd, ew ber ve zmr biry ew bi rojan li gora Ay ana nemir geriy w li zmr gora Ay an restor kiriye pit re w ji bona w restore kirina gor, ji aliy polsn tirk ve gelek zahmet dtine. Ew avtine zindana bi salan ceza li w birine. Bila div em mrovn ku ji bona pvayina zman anda Kurd dixebitin pir bibin Serket be. Serok aredariya Amed y kevn/Mehd Zana 13-06-2009 Stockholm

FOLKLOR Rengn dewlemendiya folklora Kurd ji zdaya bala rojhilatnas a, Kurdnasa, folklorstan gelek kesn din mayn kiandiye ser xwe. Mirov nikare bi ten folklor wek and berhemn huner bihesbne. Folklor serboroia civatek ya drok ye. Civak huner pketina ziman w civat nan dide. Hem ew yekan di nav folklor da gehtine hev, di nav hev de hatine hunandin, ristin, di dawiy de defneke and pk anne, bne avkaniyn potansiyel. Akademsyn pispor A- T Ganalanyan, v dewlemend rengnya folklora Kurd wek Anskopedya civata Kurd ya jyn bi nav dike Ji ber v yek mirov peyvn folklor jyn ji hev nikare bide cuda kirin. Mirov dikare bje, folklor bi xwe jyne, l bel jyneke ku huner edebiyat ji xwe re kiriye plekan. Ew jyana ku em di nav dene,dem-dem rsar dibe, carcara bhna mirova teng dike btahm, bi saya folklor xwe gihandiye li ser snorn bedeweiy. Ev snorn jyn, folklor bedeweiy alkariya mkann huner awa em dibnin herdiin teni k, zirav, bark dibin, ji nva tn hunandin tn ristin. Ji ber dijwariyn dijmin li ser me ro folklora Kurd ba nay nasn. Folklor wek neynka civatek ye, mirov dikar bi saya v neynk civat batir nasbike, bi hsan dikare xwe bighne kuraya sedsalan. Ji aliy din, folklor him ji bo ziman, him j ji bo edebiyateka njn, bingeh defneka mezine. L ji ber dijwariya dijmin qedexebna li ser ziman Kurd ew defna di nava gel da hatiye veartin sergirt maye. Elbet bguman ew defna rojek ji aliy Kurdan ve b vekirin li ser lkoln pk bn. Div ronekbir, nivskar folklorstn Kurd pwistin li piya v wrankirin, kambaxkirin, xizankirine rawestin, i dibe bila ma bibe, pwst e em hernumuneyeke folklora Kurd derbas ser kaxiz bikin. Folklor carna wek edebiyata devk, carna j wek zargotin j t bi navkirin, edebiyeteka kolektf e, xelk bi xwe ew edebiyata afirandiye, nivskar v edebiyat tne ne, ew edebiyat bi salan li zer-ziman maye, xwe parastiye, xwe nuh kiriye, dewlemend kiriye bye mal gel Kurd. Beek ji anda mirovahiy pk aniye. Ji pirtka ROHAT ALAKOM-1993 DROKA MZKA KURD avkanya gelr -drokya Mzika Kurd Dengbjin. Hmann bingehn a Muzka Kurd Dengbj, Stranbj, Lawikbj ve rokbjan e.Dengbj xwed hi dengek bihzin. Her wiha ji ber ku li erdngarya Kurdistan her tim digerin pkanna himendya netwey de rolek girng leystine. Ji Kurdistan bi hezaran dengbj derketye. Evdal Zeynik ku di sedsala 17 an jyay,Selim Slman, Kawis Axa, Meyremxan, Hesen Cizrev,Qerebet Xaco, sa Berwar j hin dengbejn ku cara p t hia mirov.
15

Rewa Muzika Kurd ku di serdemn navn,n mijareke lkolneke. Niha ten nrinek git ser Muzika Kurd kirin. Di Muzika Kurd de keya her girng nebna pesazya Mzika Kurd ye. Areyek din j ku v are hem mijaren diyar dibe ji nebyna dewleek navend serbixwe ya Kurdistan ye. Ji ber wan pisgirkan riheke hevba a Mzika Kurd pk naye.Meselyek din ku zirar dide Mzika Kurd ,wergerandin talankirina bir sedan klam stann Kurd ye.i heyfe ku, gelek caran ev talan bi dest Kurdan t kirin. Radyoyn Bexda,Tehran rvan pketina Mzika Kurd de rolek girng leystine. Mihemed Arif Cizrev,Meyrmxan, Hesen Cizrew, Hesen Zrek Aram Tigran,akiro,Qerebet Xaco, Ey an gelek navn din bi wan radyoyan dengn xwe gihandine guhdarvann Kurd. Di Muzika Kurdi de her zde di weyn mzika gelr a Kurd, mzaka geler a Kurd y modernizekir, modern(pop-rock-cazz-pop folk,etno-rock) weya Dengbej deberheman t hilberandin.Kurd hilberna xwe ya muzikal bi hnermendn TARZ SITLN MZIKA KURDI PIRSGIRKN HEYN Di droka mirovahiy de, destpeka jiyana mirov awa b? Jiyana civak awa dest pe kir? Tkiliya navbera mirov xwezay bi i reng berdewam kir? Mirov awa fr axaftin b? Huner awa bi i armanc hate afirand? ... Pr zanyar lekolnvan dibejin bi teqlda xwezay mirovah p ket li gora xweikbn pirrengiya xwezay, huner di asta her bilind de bi keda mirov hatiye afrandin. Bi rast j dema ji bo huner lkolnek b kirin, div mirov li jiyana destpk tekilyn mrov xwezay binere, di virde h gelek sir veart ne. Rtim Her ku mrov chan jiyana li ser ry erd nas kir, dt ku di bikivna kullkan, nbna dar beran, gihitina meyweyan, derketin yna roj, barna berf iliy, mea sewalan bi kurtas di tevahiya giyanwern li ser ry erd de rtmeke bdaw heye. Her zindiy li ser ry chan, li gora rtmek t afirandin di nava rtmek de jiyana xwe didomne. Strkn li ezman peyka dinyay (gezegen) j li gora rtmek dizivire. Dsa demsal, meh, roj saet li gora rtmek dimein. Bi kurtas mirov her ku xweza, chan gerdn nas kir, ji wan fr b ku her tit li gora rtmek dij dimee. Destpk mirov ji xwezay fr hestn rtim b wiha fikir; eger her tit li gora rtmek dij, div w dem rtim bingeh her girng e. Ev fikir b bingeh afirandina mzik j. Ji ber w, di mzk de ji s kevirn bingeh y her girng rtim e. Awaz opandina xwezay, mirov ber bi kefn n ve bir dt ku dervey rtima xwezay titeke din heye ku ji her tit bi rengek cuda dengek derdikeve. Baran
16

dibare, at dikeve, ba t, birsk vedidin, iya diteqin, heywan dizrin, av diherike, ldana pln behr her wisa her zind b daw di nava rtimek de dema herket dike, ji her yek dengek cuda derdikeve. Mirov deng keif kir bi teqlda xwezay fr derxistina dengn cuda j b. Daxwaz hestn xwe bi riya rtim deng dan xuyakirin, l tr nekir... Armon (aheng) Hestn nerm hik, e jan, daxwaz redkirin, dilxwe xem, ken gir, qr mell ji hev pir cuda bn. rtim deng bi ser xwe nikariyan v cudabun bidin diyarkirin, an hesandin. Mirov dsa zivir xwezay v car aheng kef kir. Dt ku giyanwern li ry erd, tev li gora rtmek dmein dengn cuda derdixin. Ji bo ku her rtim deng rast b a bimein, dihat xwestin ku ahegek di navbera wan de hebe. Mirov xweza sopand u dit, ax b av roj n nabe, av dibe hlm, hlm dibe ewr ewr dibin baran, dibare. Eger ba ney, kullk nabikivin rengniya xwezay pk nay. Robar di detan de bdeng hed, di berka berwaran de bi lez bi dengek hi diherikin. Heywan dema die nr pir b deng hed hereket dike. ivk sibehan cuda, varan cuda bi ev cuda dixwnin. her wisa mirov dt ku her tit di nava ahegek de bi armoniyeke cuda deng dide. Destpka Mzk Mirov fr rtim, deng armoniy b, d der li afirandinn n dewlemendtir vekir. Afirandina Hunera mirov, bi teqlda xwezay dest p kir. Ev nrn ji aliy her zanyar lkolnvan ve hatiye pejirandin. Mnak: Mirovn jiyana despk dtin ku di navbera heywann cur be cur de zimanek heye bi v ziman bi hev re diaxivin hev agahdar dikin. Mirov ji, bo ku nra xwe bi hsani bikin bi ser bikevin, xwe fr ziman hin heywana n kir. Ev ji bo nervanan b tecrbeyeke pir mezin di demdirej de bi v tecrbeya xwe cara yek heywann kv ked kirin bn ivann destpk. Ji ber v j t gotin hunermed muzsiyenn destpke ivan in. Mzka Kurd Gel Kurd di drok de bi cnarn derdorn xwe re herdem daye standiye, ev tekil di war and de deriy pirregbne li anda Kurd vekiriye, ji ber w mzka kurdi ne homojen e, li gora herman tarz sitlen cuda tn xwuyakirin. Ji ber kevneopiya xurt anda dewlemed, mzka Kurd li hember asteng, dagrkeri erian, dsa j reng cudahiya xwe parastiye. Mirov dikare Mzka Kurd li gora rastiya civak siyaseta ku bi hezar salan e li Kurdistan hatiye meandin, di s bean de bigire des;
17

1. Beriya parekirin dagrkeriya Kurdistan. Di w dem de mzka Kurd di qada her bilind de di Zigurat dergehan de bi metodn xurt perwerdeya w dihat dayn mzk p diket. Di saln navbera 280y B.M 130y D.M de mzsiyen Kurd AVGER ne ten mzka Kurd, a geln Rojhilata nav j sstematze kiriye di dibistanan de perwerde daye. Dsa brahm Musil Harn el Red li Bexday hunern xwe pke kirine cara yek dibistana mzk a misilmantiy damezirandine. Ishaq Musil ev metod p ve biriye sstema armon melodiy xurttir getir kiriye. Li Musil gelek agirt j perwerde kirine. Ji van agirtan yek bi nav Yehya El, cara yek pirtka mzka kurd bi nav Risale fil-Musk nivsiye. Di v pirtk de, oktaveke bi 17 dengn ne weke hev hatiye bekirin. agirt din ku ji Amed ye, Ebu Feyz Bin Amed, weke zanist zanistan hatiye nasn. agirt Ebu Feyz Bin Amed Farab j pirtka Risale fil-Musk berfirehtir kiriye bi nav Muskael- kebr pirtka her dewlemed pk chana mzk kiriye. Li d van mamosteyn hja, Ebdulqadir Merag dighje li sarayn Faris Osmaniyan pewerdeya mzk dide gelek agirtan. Dsa di w dem de Ziryap ku ew j weke Ebdulqadir Merag memosteyek her bihez e, li Bexday di seraya Harn el Red de li rasta astengiyan t ji wir ko dike die Endulus (spanya). Ziryap li Endulus perwerdeya mzka Kurd p dixe sentezeke pket diafirne. Di sedsala 13an de li gelek devern Kurdistan dergehn derwiy tn damezirandin mzka ol p dikeve. T xuyakirin ku mzsiynn Kurdan di mzka Rojhilata nav de roleke sereke leyistine, l li d dagrkeriya Kurdistan ev rew hd, hd ten di nava gel de bi snor dimne. Mixabin dema Moxul di sala 1258an de Bexday dagr dikin diewitnin, gelek avkaniyn mzk ji hol radikin. 2. Pit 1300 d Kurdistan di bin badora dagrker talanan de dimne heya Serhildann azadiy ev rew didome. Di w dem de mixabin mzka Kurd ten di asta stirann gelr de maye. end mnakn dervey mzka gel bn dtin j, derfet tine ku mzka Kurd di w dem de xwe p bixe. Di w dem de dengbej ku ro j evkaniya her xurt e, ji bo mzka Kurd mrata Kurdan bi lawje stirann xwe parastiye gihandiye roja ro. Di demdirjiya dagrkeriya kurdistan de mzka kurd piran bi riya dengbjan hatibe parastin j, dervey dengbjan, Feqiyn ku li Medreseyn Kurd perwerde didtin bi riya beytn ol mzka Kurd bi rengek cuda parastine. Dsa dayikn Kurdan weke dibistann sereke konservatuarn mzk, mzka Kurd parastine dewlemend kirine...

18

Mzk di jiyana Kurdan de, di her war di her qad de cih girtiye. Ola Kurdan zdtiy bi mzk mirovn nexwa ba dikirin, ji v re mnaka her berbiav, Avger Ishaq Musil ne. Her du mzsyen j zd bn li Bexday bi mzk nexwe tedaw dikirin. Ev mrate ji oln Mezopotamyay yn destpk tn daykn Kurdan ev erk pir ba bi kar anne. Zarokek nne ku bi loriyn dayk bi xew ve nebe. 3: Bi vejna serhildan tkona Kurdan re, mzka Kurd ket nava hewldaneke n. Kurd xwediy drokeke kevnar dewlemen din. Di nava v droka kr dirj de, li ser axa Kurdistan, taybet di war huner de, gelek berhemn bhepa j hatine afirandin. L mixabin dagrkern Kurdistan, di war huner de j dagrkeriya xwe bi hovt bi kar anne bi talana xwe re j gelek amr berhemn huner Kurd, an ji hol rakirine, an j dizne bi navn xwe l xwed derketine. Mirov dikare bje pit Medan Kurd bi ert komn serbixwe cuda, cuda jiyane. Di navbera er komn Kurda tevan de hin tit hebn ku bn bingeh neteweya Kurd. Ji van nrxan yn her bihz ruhiyata Kurdewar p xistn li corafya Kurdistan tev bnavber domand, yek j hunera Kurd b. Di nava hunera Kurd de, rola mzka Kurd di roja ro de j li ber avan e. Mzka Kurd, di jiyana despka mirovatiy de ji ivann despk ji oln xwezay hez girtiye di nava aristaniyn Mezopotamy de dorfireh dewlementir bye heta roja royn berdewam e. Gelek taybetiyn mzka Kurd hene, ji van taybetiyan yn her balk pwst: Mzka Kurd di cewher xwe de gelr ye Stirankern mzka Kurd bi giran jin in ev stiran ji aliy dengbjan ve di nava gel da tn belavkirin. Stirannn ku jin diafirnin, dengbj gund bi gund digerin van stiranan dikin mrateya gel. Strann Kurd ji dubarekirina du bendan pk tn. Di navbera beytan (arne) de guhertin ten di gotinan de dibe, l mzk naguhere. Stiran lawje hem ji ser heya daw di nava ruhiyetek de derbas dibin. Di nava ben armoniya stiranan de ben ku bi co lez ruhiyeta stiranan biguherne tine ye. Destann Kurdan di v war de istisna ne. Di nava ben destan de ben rengn hene. Di nava melodiya destanan de, li gora byeran her be bi armon rtma xwe diguhere. Mzka Kurd a gelr, yek deng e xwediy karektereke vokal e. Estrment pir caran ji bo ku guhdar, mesajn di navaroka gotinn stiran de batir tbighjin tn bikarann. Estrment tim di rola duyem da dimnin. Mzka kurd ji ber ku bi xwezayre hatiye honandin, koeriy li ser armoniy badoreke mezin kiriye. Di dema derketina zozanan, vegera det, zayna pez

19

dewaran, qusandina pez de, stirann ku tn gotin, di mzka Kurd de cihek girng digirin. Di navbera mzka Kurdn iyayi n det de gelek cudah hene. Di stirann iyay de rtim hiktir e, awaz biheztir e estrmentn bi nefes tn ldan serdest in, l di mzka Kurdn det de ruhek nerm estrrmetn bitl bi badortir in. Di mzka Kurd de awazn li gora govend nehatn afrandin pir km in. Ritmn di mzka Kurd de bi giran 6/8, 2/4, 10/8 weke wan in... Meqamn mzka Kurd bi piran, Rast, Newroz, Kurd, argah, Buselk, Hicaz bin j, mirov dikare bje ku maqamn mzka Rojhilata nav tev di mzka Kurd de c digirin. Di mzka Kurd de, bi gelemper deng ji her derec dikare dest p bike, l bi deng esas diqede. Di awazan de bi gelemper deng, berzbyn -nimzbyn nimizbuyn tn opandin. Di nava pvann awazan de bi gelemper bdeng (sus) nne. Tarz Sitln Di Mzka Kurd de DENGBJ DENGBJ Dengbj kevneopiyeke gelek girng kevne ji bo anda kurd. Di drok de kurd hertim mecbr mane ku anda xwe bi "deng" yan j "gotinan" bnin ch anine. Kurd li her dem li welat xwe da hatine bindest kirin wek byaniya hatine nandan. Ji bo v yek "nivs" "pirtk" di nav kurdan da gelek km in hatan roja ma ro j pir kurd nvs xwendina Kurd nizanin. Li aliy din da and ziman kurd di hla dengbjy da, yan di hla gotin, kilam, stran rokan da pir dewlemend e. Ziman kurd bi gotinn dengbjn hja hetan roja ro hatye wenda nebye. Gava ku em ro bi kurd diaxivin an xeber didin, va j di saya wan dengbjan me nemir daye. Wan anda me her tim bi kar anine. Kul derd me bi devk anne ziman. Eger wan ew kar proz nekirina ro ziman me j nedib. Dewletn kolyanst iqas li ber xwe dan ku ziman wan qurt bike l nikarin. Ay an dibje ;ez carek m Bar ji bo konserek. L gava ku ez vegerim, dewlet xwn di biliv min re anin. Bi rojan li ser min kence pk anin min gelek gotinn nexwe ji wan bhstin. Wan ez wek fahek didtim bi avek wiha li min dinrn. Ez s roja di qereqol da t br taz mama. Min digot xwedo va erda veqel ez tkevim Dengbj mrovn gerok bn. Pir dereng nne, dibe ku hna end salan pta, dengbjn bi nav deng gund bi gund, bajar bi bajar digeryan li kan, li ser bderan, li kokn axan began, li konn re yn kober Bertyan, hem mrov li dor xwe kom dikirin, ji wan ra rokn kilamn li ser dilan, er mrty digotin. Bi v avay li gundek demek kin disekinyan hindik bibe j jyana re y mrovan a dikirin. Kilamn li ser Filt Quto, Lawik Metn, Mem Alan, Evdal Zeyn, Derw Evd, Bav Fexriya, Bav Bexet, Xal Ceml, Gely Zlan, er riz, Xezal,
20

Zemblfiro, erMala Unis, er Rekotan, Bedewcana Huseyin Axa,Tl nav kurdan gelek bi nav deng in. JI DEV MZISYENEK WATAYA DENGBJ YE.(Rotinda) Dengbj weke nasnameya mzka Kurd ye, di nava tevayiya gelan de hozan rokbj hene. L bi hin taybetiyn xwe dengbejn Kurdan ji van hemyan cuda ne. Ji bo dengbjn Kurdan meqam ten rbazek e wisa ye ku bikarin destan irokn gel bi riya ahnga deng bnin ziman. Dengbj, di war xurtbna hafizey de, weke d eryayeke fireh bi qas drokzanek/ kr in. Dengbj ji bo konsantrasyona xwe meqamn mzk pwist dibnin, bi riya meqaman atmosfera byern ku bne zimen diafrne balkiya rok zedetir dike guhdaran germtir dike. Dengbej koka xwe ji oln despka mirovahiy, ji baweriyn xwezay digire dengbjn destpk jin in. Bi taybet di nava geln Rojhiltanav de dengbj weke mirovn ku di navbera pseroj peerojan de pira and huner ne. Di nava anda Kurdan de ev kevnneop xurttir e. Ji dema xwedayn jin heta ro, stirann dengbjiy ji aliy jinan ve hatine afrandin, an j bi ziman jinan ji aliy mran ve hatine pkkirin. Meqamn ku dengbj bi kar tnin prn wan, Uak, Huseyn, Hicaz in. Dengbj bi tarzn resitatif stiranan dibjin, anko, stirann wan ji hev rzkirina pey axaftinan pk t. Di Degbjiy de ziman pir giring e, lihevanna peyvan babikaranna wan esas e. Dengbj ji ber ku ji zaroktiya xwe ve dest bi kare v huner dikin, gelek teknikn deng fr dibin pk tnin. Li d desthilatdariya mr oln semaw, jin ji rbertiya civak dr dikeve, dibe bindest mr ji rola xwe ya sereke pir dr dikeve. Dengbjn jin, ji ber ku nikariyan di dwanan, an j di ah nan de di nava civak de stiranan bjin, ev car piran kur, bira an j, ji malbata xwe mrek perwerde dikir stirann xwe bi riya wan digihandin civak. Di demdirjiya drok de ev rola jin j ji dest w t girtin d dengbjn mr j agirtan perwerde dikin. Evdal Zeynik di v war de minaka her berev e li gora lkolnvanan, ji w dem n ve ev kevneopiya dengbjn jin, d bi giran derbas dengbejn mer dibe. Lawje: Brtim e, li gora rok destanan kurt in, l Dengbj di forma lawjey de destanan j dibjin. Melodiya lawjeyan diyar e di navbera bean de dubarekirin heye. Di mzk de lawje bi forma serbest a ku karekter Kurdan her zde dide diyarkirin e. Di lawjey de bi pvaneke serbest xulxulandin (vibrasyon) pir hekim e ji bil bea havn (gotin li ser hev ztir tn gotin) resitat berdewam dike. Li herma Colemrg, di bea havn de di beytan de piran tpa daw dikeve dibe e-o ji bea ku gotin pir li ser hev bilez tn gotin n de li vir deng dirj dibe. Mirov dikare bje ku bea havn ji bo stiranbjan weke bea bhndan ye. Mijara lawjeyan gotinn wan piran, an evndarn ku bi hev a nebne negihatine hev, an j kesn ku dimirin li d wan weke lorik tn gotin.

21

Li herma Serhed di deng dengbjan de zqzq (vibrasyon) pir bi bandor e ev herm weke derya lawjeyan e. Ji bil herma Serhed, li herma Behdnan, Cizr pir bibador e. Li herma Colemrg j ev form t bikarann. Heyranok: Ev stirann evn ji aliy jin mrna ve tn gotin. Dema di govend de tn gotin mrek jinek an du kom li hember hev ji dev hev digirin di nava rtma govend de dibjin. Di van stiranan de coa bihar heye, ji aliy jin mran ve di govend ahiyan de weke duwet tn gotin. Di naveroka melod gotinn van stiranan de xweikbna xwezay, evna dilan, dilad, heycan co heye. Melod piran lrk in, her melodi arneyek e ev melod naguhere, ten gotin tn guhertin. Heyranokn ku li diwana gel tn gotin j hene, ev heyranok bi naveroka xwe qehreman, an j lrk in, l melodiya wan naguhere. Li her herma ku Kurd l dijn heyranok hene km zde weke hev in. Li Colemrg, li herma Pnya ni ji ber ku bi gel Asr re tekiliya and gelek xurt e, meqamn heyranokan cuda ne. Heyranok weke maniyan in naveroka wan bi giran evna xort kzan e. Di dema na zoman (war) de naveroka heyranokan bi co ah ye. Gotinn heyrenokan gelek erotk in, di rastiya xwe de heyranok ten di navbere evndaran de t gotin, evndar ji hevre dibjin kesekn din guhdariya wan nake. Prepayzok: stirann demsala payzan in, di naveroka van stiranan de xemgn a veqetn heye. Xemgniya payz vegera j i zozanan bandora xwe li ser naveroka van stiranan kiriye. Di payz de temsla emr mirovn ku ber bi pr kaltiy ve diin t dtn, lewre j di payzokan de xemgniya payz weke jana zirav t dtin. Meqamn ku tn bikarann weke meqamn heyranokan in, l prepayzok pirtir lrk xemgn ne. Heyranok stirana evna di navbera du kesan de ye li zozanan ji hla du kesan ve tn gotin. L prepayzok xemgn ne ji aly yek kes ve tn gotin. Lawik Siwaran (stirann qehermaniy): di naveroka van stiranan de er pevn heye. Rtme van stiranan hik zind ye. Di v tarz de gelek rok destan j hene. Kurdistan bi hezar salan e ku bye weke qada er, tim dagrker ern giran l bne. Ji ber w di tarz lawik de gelek stirann epk hene. Geln det ji lawikan re dibn delal n iyay dibjin lawik (stirann er). Delal bi piran bi tembr tn gotin, lawik melodiya w bi kmpvan e, rtma w hik kurt e pir bihz e. Di destann dirj de li gora mijar gotinan, ritim melodiya bean diguhere. Di van stiranan de mirov derbar kesayetn Kurd de gelek agahiyan distne. Herwah mirov bi riya van rokn stiranan, derbar civaka Kurd de, li gora dem axan, gelek profln cih, mesken kesan dinase. Destan: formn destan an j Beyt rokn menzm epkin, t de edebiyateke xurt heye. Piraniya mijara beytan, evna mezin, er, qehremaniya ern Kurdan ya li hember neyarn wan buyern girng in. L weke destana Zenblfro, evnn lah j carna dibe mijara destanan. Her beeke destan bi meqamek ye li gora rtim t gotin. Li gora mijara bean rtim meqam nerm lrk an j, hik bihz in. Ji ber ku destan berhemin giran pir wjey ne, dengbejn mezin ten dikarin tevan ji ber bikin di dwanan de bjin. L hin ben destan
22

yn ku bi rtimn hik co tn gotin, li herma Colemrg di dewetan de bi govend re tn gotin. L mixabin d dengbejn ku van destann Kurd -ku her yek pareyek droka gel me ye, weke Keleha Dimdim, Snem Xan, Rostem Zal, Cembel Binev - ji ber bikin nemane. Brte/blte(Bohta): Naverok gotinn wan li ser er qehremaniy bin j, melodiyn wan gelek nerm lrkin. Ev tarz form li bajar bajarokan nayn dtin. Li gora zanyaran ev tarz ji ebendiyan bi tesr bye. Ji ber ku ev tarz demdirj li hin herman tengav maye, ziman pir lewaz maye. Li Colemrg li herma Pinyani, tkiliya hin dengbjan bi anda Asr re bye ketine bin badora anda wan. Ji ber w j brte bi tarz ebendiyan gotine. Dlok: di ah dlanan de stirann govend ne; yek dibje yek l vedigerne. Melodiyn dlokan li gora rtima govend di govendan de tn gotin. Dlokn li dervey govend di civatan de, weke stiran tn gotin j hene. Dlok ji gelek arneyan (beyt) ava dibe, l melodiya wan tev weke hev e. Her byer mijar dikare bibe naveroka dlok. Di tarz dlok de ji bil stirann govend, n epk, heyranok destann ku di govend de tn gotin j hene. Melodiyn dlokn estrmental ji aliy mirtib qereiyan ve bi def zirney, bi rengek profesyonel tn pkkirin. Li ber van melodiyan govendn git, n dukes tn girtin hin lstikn weke pandomn j tn lstin. Melodiyn stirann govendan naguherin, le her stiran ji 20-30 arneyan pk t. Di govendan de, end kes van stiranan dibejin end kesn din j peyvn daw ji dev wan digirin dubare dikin ev heya dawiya stiran dewam dike. Carna stiran diguhere l li ser heman melodiy bi gotinn cuda stirann din j tn gotin. Ji ber ku gotin rtim tarz govend derdixe hol, gotinn van stiranan pir girng in. Sero: Di dawetan de ji bo zava merasima Seroy heye; dema zav dion ry w diqusnin stirann di forme seroy de tn gotin. Li ber van stiranan govend nay girtin, li dwanan runt tn gotin. Formek serbest e, l gelek pvann cuda di nava stiranek de hene bi rtime, carna ji rtim j derdikeve. Hevokn dirj forma rtime diguhernin, carna j peyv di nv de tn qutkirin, ji ber w formeke di navbera rtmk serbest de ye. Hinek taybetiyn wan diibihin ebendiyan. Narnk: di dewetan de dema berbk diin bk tnin, di formn narn, an j narnk de stiranan dibejin. Stirann bi rtim in, l weke lornan ew j gelek bi xemgn tn gotin. Naveroka van stiranan veqetn xatirxwestin e; weke stirann seroy rtimn curbecur di wan de nnin, bi rtimeke gelek bast bi melodiyn lrk tn gotin. Gelek narnk bi meqamn cuda l bi gotinn weke hev tn gotin j hene. Gelek arneyn (beyt) narnkan hene, l melod rtim tim weke hev in.

23

Stirann Kar: dema mirov li bax, baxe li zeviyan kar dikin, van stiranan bi hev re dibjin. Naveroka van stiranan pirrengn e, bi kar ve ne girday ye, l rtima wan bi karn tn kirin ve girday ye. Dengn ku di navbera stiranan de derdixin awaz carna li gora rtima kar bilind nimiz dibin. Di civaka Ermeniyan de horovel, ku di dema kar dibjin diibihin van stiranan. Dema savar dikinin dihrin, di dema hing ding, dema andin dirna genim, dema komkirina meywe sebze de ev stiran tn gotin. Jin ke dema hir din, an j dirsin, dema xal xaleyan dikin berdolaviyan dibjin. Melodiya van stiranan pir bi jan xemgn ye. Dema du jin me didin ber kilan stirann mek dibjin. Rtima van stiranan li gora kila mek ye. Mijara naveroka van stiran her tit e l bi giran evn heskirin e, li gora baweriya gel iqas stirann evn bn goin w ewqas rn di mek de pir bibe. Rtima van stiranan bi piran rin. L li gora herman ev rtim form diguherin. Di nava Kildaniyan de stirann ku bi nav Gud li ber mek tn gotin, diibihin mek. Dsa dema Kurd tir di aliyan de diperiqnin, Keldan j dema tir dikin erab stirann ku dibjin j di formn stirann kar de ne. ebend: piran li d dewetan, evaran di diwana gel de tn gotin. rovekirina van stiranan gelek zor e formn rtiman pir tevlhev in. Di nava formn nvserbest de wek beytan tn gotin. Di gotinan de bi piran lihev ann (ulama), lkirin kurtkirin tn bikarann. Anko ku tpn bdeng bi gotinan bi hev ve tn girdan. Di meqamn ebend de deng carayek (koma) nne, an j pir km e. ebend, ji aliyn ar, an pnc kes ve, bidor tn gotin. Mijarn ebendiyan tevay byern civak ne. Gotinn w pir cuda ne ten kesn dibjin dizanin ji ber dikin. Weke din tgihitina gotinan zehmet e. Sedem w ew e ku, di dwann giran de tn gotin di dawiya peyvan de di kiteyn daw de ya ha pir tn gotin. Formn heyrenok ebendiy di mzka Suryaniyan de j hene. Dsa li Botan di nava Goyiyan de forma Brtey j heye, ji aliy du kesan ve t gotin dubarekiran w j dsa ji aliy du kesan ve t gotin. Lork: mijarn lorkan ji her cure buyern civak kesayet in. Ev ji aliy dayikan ve bi form lorkan tn honandin pkkirin. Dayik van stiranan bi riya zarokn xwe weke mrate derbas proj dikin. Gotinn lorkan gelek nerm sermest in. Stirann Merasiman: ev stiran li gora mijaran form diguhernn. Bi nav stirann n ahiyan du bein. Stirann dawetan, stirann dayka bk, stirann diya zav, stirann ku bk p digir stirann pesnn bk zav diden. Ev stiran li hermn weke Colemrg weke stirann diwan j tn gotin.

24

Stirann n, yn li d miriyan tn gotin, ji bo nevyn mir weke retan tn gotin. Dsa kesayeta mir tnin zimn. Ev stiran ji dema mirina kesek heta veartin bi gir hawaran t afirandin gotin. Katar: stiran di dema rewitiyn dirj de tn gotin. Naveroka van stiranan daxwaziya hevdtin, hesret xeribiy ye. Ev form stiranan di mzka Ereban de bi nav Huda j heye, l ji forma Kurd cudatir e. Medha Mewld: stirann medha di dwanan de tn gotin, bi piran pesnn Muhamed, El xn Terqatan didin. Ne mzka zikir e; dema ji aliy kesek ve b enstrment t xwendin, stiran b rtim t gotin, l dema bi kom t gotin, stiran bi rtim dibjin. Meqamn van stiranan nzk meqamn mzka gel in. Sedem w eve; feqiyn ku di medreseyan de perwerdey dibnin, dema vedigerin maln xwe, van meqamn medhayan nezik meqamn hermn xwe dikin bi w away bi guhertineke n rove dikin. Medha, hin ji wan dema mir tn veartin, hin ji wan dema rakirina tabt hin ji wan j di diwanan de de tn gotin. Mewld pesindayina byina hz. Muhamed e. Melay Batey ji Erebi vegerandiye Kurd, gotinn w her iqas ne gelr bin j di demdirejiy de bye weke gelr bye weke stiraneke gel. Kevneopiya Mzka Oli Qewln zdtiy: Qewln zdiyan du cure ne. Yn di form lawjeyan de tn bi gotin tn pkkirin. Yn ku bi bilr erbaney tn gotin. Di n ahiyn zdiyan de cihe mzk govend pir girng e esas e. Hem mirovn ol hem hunermed -ku zd ji wan re dibjin Qewal, - di Cejna Newroz roja byina sazkar ola zdiyan x Ed de, bi bilr erbaney, beytan, katir, lah stiranan dibjin Koek j li ber v mzk dileyzin. Qewln ku di nava gel de tn xwendin n di Mishefa Re de nivs varyantn hev in. Hin qewl hene ku droka wan digihe sedsala 13-15an. (ortacax). Ji qewln zdtiy t zann ku rtueln (govend merasimn) Kurdn zd bingeh xwe ji anda Paganst (ola ku baweriya xwe ji xwezay digire her zind proz e div b parasitin) digire. Mzka Aynn Qadiriyan: Mzika zikir e; li rojhilat Kurdistan li hin devern ran, yn di terqata x Ebdulqadir Geylan de pk tnin. Rtima mzk li gora tansiyona zikir rtuel bi hztir dibe. anda Elewtiy: Kurdn Elew her iqas ziman wan Kurd be j, l dema semah digirin ziman deyan bi giran bi Tirk ye. L li Drsima nav ziman semahan bi giran bi zaravay Zazak Kirmac ye. Sedem w y her esa ew e ku li d damezirandina komara Tirkiye bi taybet li ser Kurdn Elew
25

asmlasyoneke giran hatiye meandin. Elewtiya Kurdan n Anatoliy ji hev cuda ne. Elewiyn Kurd ritueln ola Zerdet ola xwezay heya roja ro j parastine. Semahan Pr bi r ve dibin; piraniya van pran di bin bandora asmlasyon de mane ji ber w j li hin deveran ziman Tirk d ketiye nava dua axaftinan j. Li Qogr, Mere Meletiy h j gelek deyn Kurd hene gelek hozan bi Kurd van deyan dibjin. Dey, bi naveroka xwe baweriya ola xwezay, evna li hember mirov tekiliya civak tne zimn. Tembr bingeh mzka Semah deyian e. Her iqas dey formeke bi ser xwe be j, gelek formn stirann gelr j bi kar tne. Ehl- Heq: li Rojihilat Kurdistan, di nava Kurdn Goran de ev bawer girdayiy v baweriy formeke bi ser xwe hatiye afirandin. Mirov dikare beje ev bawer berdewama oln despka jiyana mirov e ku li Mezopotamyay dijiyan. Civn aynn v baweriy bi dwana mzk pk t. Tevahiya rbern v ol di heman dem de stiranbej mzsiyen in. Bi riya mzk, sir ilim ol belav dikin. Ev bawer pir nzik zdt Elewtiya Kurdn Drsim ye. Motfn mzk rtuelan pir nzik hev in. Di van hers baweriyan de j agir motfa her li p e, minak; dema mirdn Ehl- Heq di semahan de sermest dibin, bi lingn taz li ser terafa agir dimein. Di baweriya Ehl- Heq de cihe mzke pir girng proz e. Afirandina sitl tarzn n: Mzka Kurd di sedsal 20an de li dervey form foklork, dengbj beytn ol gihst qadeke cuda. Helbest mzk gihin hev li gora dema n sitln n hatin afirandin. Ev tarz destpke bi tesra mzka ol mzka gel p bikeve j, gelek hunermedan bi riya afirneriy, her ku tarz formn taybet ava kirin. Di v dem de bindestiya Kurdistan, zilma dagirkeriy rapern serhildann Kurdan bn naverok lhama helbest awazn n. Di van stirann n de droka Kurdistan, evna welat, siyaseta dagrkeran jiyana bindestiy dihat zimn ev j ji bo mzka Kurd hem naverokeke n hem j sitln mzka njen bn. Weke Mihemed Arif Cizr, Mihemed xo, Hesen Zrek, Aram Tigran, Tehsn Taha... Rola Radyoya Ervan, Bexda Tehran Van her s radyoyan j di pketin tomarkirna mzka Kurd de roleke girng leyistiye. Kawis Axa, Mihemed Arif Cizr, Meryem Xan, Hesen Cizr, Hesen Zrek, Aram Tgran, akiro, Karept Xaco, Eye an, Tehsn Taha, sa berwar gelek dengbj, stiranbej bi riya van radyoyan deng xwe gihadin guhdarn mzka Kurd. Ev radyo bn weke cihe tomarkirin arvkirina stirann Kurd. Di war netewebn hestn kurdewariy de j van radyoyan roleke ern leyis. Ji bo mzka Kurd a njen j ev radyo bn weke dibistann destpk. Hunermedn weke Mihemed xo, Hesen Zrek, Aram Tikran bn ekol sitln hemdem n mzka Kurdan.
26

Bi taybet Mehemed xo Aram Tigran ji bo helbest awazn njen bn evkaniya her xurt minakn her bibandor. Stiranbj, an j hunermed tine ku ji awaz stirann wan bitesr nebe, an j nekeve bin badora stirann wan. Amadekar: Rotnda Yetkner

SERSAL/FOLKLOR Sersal alakiyek ji alakiyn gelr n herma Efrn ye, ber bi teeyek alak firehtir dihat kirin, nemaze, wexta jiyana mirovan tkz bi andin berhemn xwezay ve girdayb. Sersal bi resen xwe diyardeyeke ol ye, ango ji baweriya ku xwed desthilatdar her tit ye t, by razbn pesenda w, ne pkan e tu tit li ser ry zemn bibe. Heyama peydabna v tgn vedigere destpka jiyana mirov baqil, w ax mirov hma semboln xwezay wek hzn nediyar dihesibandin, roj ji roj tgna ku ew hz mirovne jndar in, ji ber ku hzeke wan a taybet heye, mirovn asan nikarin tu caran wek wan bibin peyda b, hing raman tgihtina mirov asan nav xwedewandan li wan kir, her hzeke xwezay bi xwedewandek hat bercestekirin, her wiha xwedawend er, mirin, baran hwd derketin, ji ber ku bandora wan hzn xwezay bi weyek raster li mirovn asan dib, mirovn han girift areyn neyn n ku bi ser wan dihatin, dispartin van xwedawendan, ji bo xwe ji xeyd nifirn wan biparzn, ew hertim li pesend razbna xwedawendan digeriyan, di encam de ew tgihtin, rya pkkirina qurbanan, qurban j w ax hem mirov hem j lawir bn, bel ji bo qurban li wargehek taybet bn pkkirin, perestgeh j hatin afirandin, ji hing ve, jiyana mirov terzn cihreng n v jiyan bi van xwedawendan ve hatin girdan hj berdewam in. Bi borna salan, herend hi ramann mirovantiy bi p ketin werar bn j, l ta roja ro bandora tgn ramann ku mirov cara yekemn wergirtinbn berdewam e, ev dmen di civaka me kurdan de pirtir diyar e, nemaze, Kurd xwed baweriyeke ol ne, ku ji hezar salan ve bbirn berdewam e, bel ew j ola Ezdayet ye, digel ku piraniya Kurdan ro misliman in, l di jiyana wan ya rojane de, dirv terzn ola kevin bi xurt cih xwe girtine hj digrin. Ta roja ro oldarn tev perest n ku ola mislimantiy diopnin, pir caran bi ser x mamn zidiyan snd dixwin, Dayka min jineke misliman e, l ta roja ro dibje, KEREMETEK D CD SX SLM DE HEYE, B SER EZZ WEZZ, TU J DEST GOLA N BBN, (digel ku ne ew ne j ez em dizanin, gola n ye ev snd ji ku hatiye). Sersal j yek ji wan fr dabn ku ji dema kevn de maye ye. Ber pir caran baran xwe radigirt nema bi salan dibariya, bel w ax jiyana Kurdn Efrn sedsed bi andin berhemn xwezay ve girday b, i ji bo wan i ji bo lawirn wan, ji ber ku hem xelk Herm tkildar v girift bn, ew bi
27

weyek hevbe li pesend dilovaniya xwed digeriyan, wek awa mirov ber hezarsalan li eyn tit digeriya. Libergerna xewd ji al xelk ve niha di sersal de t berceste kirin, armanca sereke ya xelk ew b ku xwed ji wan raz bibe barana ragirt bi ser gemin, giya zoznn wan de jinve bibarne. Teqez, wan j dizan ku bey tikan, lavan qurban ew tit ne pkan e, di encam de mea sersal derket hol. Bi rahat, me boneya sersal di dan ev de dibe, hing ciwanmrn her gundek li hev dicivin dest bi mea sersal dikin, serek koma ciwanmran li defikek dixe, saz lrkn ol distir hem kes v re dimein j li pey w lrkan dubare dikin, hem sazn wan j, tika, lava, pesnn xwed gaz ji mala ku li deriy w dixin in. ole ole ez herim ole ole em tne Senek bilxur em tne Xatn bac em tne Senek bilxur em tne Her wiha, karwana ciwanmran mal bi maln gund digerin, hertim bang tikayn wan ligel defik berz bilin din, Xelk gund j, n ku karwan die mala wan her kes li gor rewa xwe ya abor bedar bizavn me dibin, her kes li gor taqeta xwe, savar, nsk, nok diravan didin karwan, pre, pit ku i ji destan t der, xwedan mal d kodikek av bi ser karwan de birene, ev j t wateya aran razber ku barana ragirt wisa bi ser wan de bibare, gera karwana sersal bi mal snora gund ve ne girday ye, ew die gundn hawdora gund wan, li beranber wan j karwann gundn din tn gund wan, her wiha, sersal dibe titek gelemper git li hem gundn herm belav dibe. Karwan di heyama hefteyek de digere hertim j me gera xwe bi ev e, di dawiya heftey de, ciwanmrn karwan d bicivin tit xelk ji wan re pkkirib, veqetnin, tit t firotan d li aliyek b dann, dirav d li aliyek bn dann, pre end ciwanmr d biin bazar tit t firotin bikin dirav txin ser diravn ji sersal komkirine, bi hem diravan, ew berxek yan j beranek bikirin, bibin li ber perestgehek bikin qurban, ango eyn serphatiya ber hezarsalan dubare bikin. Di boneya pkkirina qurban de hem endamn bedar sersal bbn end mirovn ji gund bi wan re ne ber perestgeh, wexta ku ser bern t jkirin, destn xwe berve ezmn dikin yekdeng tikan lavan ji xwed dikin ku baran bibare jiyana wan jinve n bike, pre ew xwarina xwe dixwin, got may j li feqr hejaran belav dikin. Bi rast, pir caran xwed an j xweza lava tikan dibihse, xelk ewqas cefa dtiye dilkest nahle, ango pit end rojan baran dibare hem jiyana wan jinve n ad dike. L wek her titek ku kurd v re tkildar in, Kurdn Efrn
28

qerf henek j der bar sersal gontine. Dibjin salek encama gera sersal pir berdar b, ta wexta endamn sersal ne bazar biryar dan ku beran tev mezin bikirin, pit end rojan ji pkkirina w qurban, baran bar nema sekin, baran w ax jiyana wan n nekir; l jiyana wan re tar b, imk mal andina wan tev li ber leh lmitan , hing ew ji nve n bazar, beranek din kirin qurban, l w car bo ji xwed tikan bikin baran raweste. Ji wpkipediya kurd hatiye wergirtin.

GOVEND DANSA FOLKLORK AN XOMAL YA KURD end cureyn govend : 1-Dello2-Bablekan 3-Bazkiyan, 4-Bazk 5-Baztiyan 5-epk 6-epik7-Sling 8-Kle 9-Keik10- Kek Hildan 11-Semedan 12-xan 13-Werwere 14-Dzo 15-Giran Dko an Dk 16-Sings ing an Snsn 17-Temir Axa 18-Ziravk ,18-Tra ,20-Diyark ,21-Qerecor 22-Tr-Kevan 23-Snan 24-Behiye 25-Sivikk 26-Yar xwe t (yarxot) 27-Qertel 28-Cird 29-undek 30-Padek 31-Sgavk Koer Serdestan.

29

30

1-EY REQB Ey reqb her mawe qewm Kurd ziman Nay ikn daney top zeman. Kes nel/nebe Kurd mirduwe; Kurd znduw, Znduw qet nanew alakeman. Law Kurd hestaye ser p wek dilr, Sa b xn nex deka tac jiyan. Kes nel/nebe Kurd mirduwe; Kurd znduwe, Znduwe qet nanew alakeman. Em roley midyaw Keyxusrewn, Dn mane, ayinmane Kurdistan Kes nel/nebe Kurd mirduw; Kurd znduwa Zinduw qet nanew alakeman. Law Kurd hazir amedeye, Giyan fdane, giyan fdane, giyan fdane. Kes nel/nebe Kurd mirduwe; Kurd znduw, Znduw qet nanew alakeman. Dildar EY REQB Di wjeya Kurd de sird an j mar t ye i wat ye?.. Gotina sird di zimann Tirk, Ereb Faris de bi bjeya mar bi kar tye. Ew gotina beyan hin caran di ziman Kurd de j bi kar t. L li ciy mar Kurd btir gotina sird bi kar tnin. Mar di ziman Fransiz de (marche mar) derbas zimann dn bye. Di Fransiz de bi wateya men, birva yn di nav ord lekeran de j, bi wateya bime, her berbip bie! ye. Gotina bjeya mar di sedsala 19 an de ji Fransizan derbas Osmaniyan bye ew gotina ji Osmaniyan j derbas nav Kurdan bye. Bingeha gotin ji bingeha zimann German tye. Sird (mar) di hestn mirovan de awezek (muzk) co peyda dike. Ji bo v j, sird ji bo komcivnn ferm, ahiyn netew (mill) hestn netew berztir germtir bibin, tn nivsn tn bestekirin. Di nav netewan de bi sedan sirt hene.

31

Di nav wan de sirda her mezin, sirda ji aliy gel ve, ya bi hestn netew tye hezkirin tye pejirandine. Hem netewn li chan hey bi ew sirda xwe re sirda netew, mara netew, mera mill dibjin. Yunis Rauf -DildarDERHNAN SIRDA NETEW YA KURD EY REQB DILDAR K YE? Di nav netewa Kurd de bi sedan heya hezaran air (helbestvan) hene. Ji afirandinn wan bi sedan dwan, berhem sirdn netew di nav neteweya Kurdistan de dijn. L ji wana ya her bi nav deng sirda (mara) netew ya Kurd Ey Reqb ji aliy helbestvan nemir Yunis Rauf (Dildar) ve hatiye nivsn. Nav Yunis Rauf y her rast bi temam Yunis Mela Rauf Mela Mehmud Sed e. W j wek gelek helbestvann Kurd yn din ji xwe re naznavek (mahlas) dtiye piran di helbestn xwe de, w ew nava bi kar aniye. Ew naznava j wek t zann Dildar e. Dildar li Baur Kurdistan di nav hem helbestvann Kurd yn mezin de tye nasn ciy xwe wusa digire. Ew bi dwan nitmanperweriya xwe ya berz gelek navdar e. Dildar di roja 20.02.1918 an de li Baur Kurdistan li bajar Koy (Koysancax) ji dayika xwe bye. Yunis Rauf (Dildar) dibistana seretay (pn) li Raniy, dibistana navn j, li bajar Hawlr di sala 1935 an de qedandiye. Pit xwendina navn ew die bajar Bexday li wir di zanngeha dadimendiy (huquq) de dixwne w diqedne. Zanngeh qedand unda end salan wek parzer kar dike. Di van salan de doza xizan belengazn Kurdistan dinase mafn wan diparze. Ew her dem parastina jar nearan dike li dij neheqiy li dij zordestiy radiweste tkona xwe li gel zahmetkan dimene. Di tkon dozek wuha de i li welat i li dervey welat deng Dildar her die bilind dibe ew bi kar barn xwe yn welatparz tye nasn. Dildar ji sala 1937 an p va ew di nav alekiyn rzan de (poltk) ciy xwe digire. Ji xwendekarn niteciyn Hewlr, Kerkk, Silmaniy, Xaniqn, Kifr Koy bi hevra Komelay Darkar ya syas ava dikin. Di sala 1938 an de dewleta ran w digirin davjin girtgeh. Ew di zindan de helbesta xwe ya bi nav Ey Reqb dinivsne. Ew bes ne ten bi wjeya Kurd re mijl dibe, ew li ser wjeya chan ya rojhilat rojhilata navn re j mijl dibe radiweste. Dildar btir li ser droka
32

Yewnaniyan, ya Franse, Tirkiy ya Ereb Farisan j radiweste. Ew bi wjeya van welatan re pir mijl dibe li ser wan lkolnan dike dixebite. Dildar ewqas bi wjeya Kurd Kurdistan bi ya chan re mijl dibe, ku ji kar parzeriy re dema xwe namne. Ew btir bi helbestvaniya xwe tye nasn. Helbesta xwe ya bi nav Ey Reqb Kurdistan w dem di dev dil Kurdan de li Kurdistan digeriya! Ewna wek sird stran dihatin gotin ewna ji helbestiy derketine, li ser zar- ziman gel Kurd wek kilam-stran jndar mane. Bi taybet helbesta w ya bi nav Ey Raqb w dem di nav gel de gelek belav bye wek straneke popler hatiye nas kirin. Di dawiy de, ev helbesta Dildar ya di s aln 1940 de hat nivsn, di sala 1946 an de dema Komara Mehabad hate sazkirin, ew sirda dibe sirda Komara Kurd ya Mehabad. Ey Reqb ro j, li Baur welat by sirda netewiya Dewleta Kurd ya Federal. Dildar di bin tesra wjeya Frans de j maye ji helbestn La Fontaine ji yn La Martine werger wergerandine ziman Kurd. Dsa di wan salan de di be wjey de, wjeya Kurd w dem cara yekem kurterokn Kurd j nasne. Kurterokn Dildar di kovara Gelawj de hatine weandin.Dildar di saln xwe yn jhat cwan de ji nav gel xwe barkirye ye! Sedema mirina Dildar ba ne diyar e. T gotin ku xwarina li kantna memurn Hewlr xwar de jahr hebye, an j bi w xwarin jahr ketiye. Sedema xwe i dibe, bila bibe, di roja 12.07.1947 an de bi nexweiya dilrawesin ew ye ser heqiya xwe. Helbestvan netew Dildar li Hewlr di Goristana Gewre de binax bye. Sirda (mara) Netew Girngiya Sirda Netew i ye? Hebn, serxwebn azadiya netewe (millet, nation), bi semboln netew tye temsl kirin tye nasn. Ji wan sembolan ya girng yek j sirda netew (mara netew) ye. Sirdn netew, teybetmendiyn netewn temsl dikin bi hestn germ bi leheng mrxwasiyek her bilind hatine nivsn. Marn netew di vebyinn dibistanan de, di civn, ah cejnn netew yn gelan de tn xwendin. Kombynn resm bi sirdn netew vedibin civn bi wan destpdikin. Vebyn girtina televzyon radyoyn netew j, bi sirdan vedibin tne girtin. Ji bo v ye, ku sirda netew ya Kurd pereyek ji jiyana gel Kurd e. Sirda Kurdan serxwebn azadiya Kurdistan nan dide. Ji bo v sedem sirda Kurd ne mijarek xwaser (sade) e, ew gel Kurd temsl dike ji v al de j Ey Reqb pir girng e. Ey Reqb" Sirda Kurd ya ferm ye. Komara Kurd ya Mehabad sazb unda, w dem pwistiyek sirda netew j (mill) hate hol. Di destpk de helbesta Hejar ya w dem nav deng Neft im, aw jiyan e! ji aliy cihgir serok wezr wezr pertwerdey Menaf Kerm wezr kitukal Mihamed Welzade ve, ya w dem hat b bestekirin wek sirda netew dihat gotin. Di meha Sebata sala 1946 an li gel alkariya Sowyet ya ekan, hin amurn (aletn) muzk j, ji bo sirdn leker netew hat bn andin. Bi ew amrn muzk yn njen (modern) di navbeyn demek kurt de
33

Koma Bando hat damezrandin. Helbesta helbestvan Hejar bi weyek Ewrpey bi amrn bando dihat gotin. (1) Di arnek (ar rzik, kita) helbesta hat bestekir rzikn di sird de dihatin dubare kirin de Dayka Nitman Pawey Perwerdekar Serok Qaz Mihamed dihat pesinandin berzkirin!.. Di arnek sird de j, erdngariya Kurdistan li p avan dihat rxistin bi wateyek mezin wusa dihat gotin: Neft im, aw jiyan e, Le Sert Kermanan e. Baba Gurgur dizane, Le Msil da hemane!.. Pa ji bo pbirika sirda netew ya Kurdistan bte tesbd kirin, komteyek hate avakirin. Komite ji kesayetiyn Kurd yn ronakbr pk hat. Di demek kurt de pbirika sirda Kurd ya netew hat amade kirin. Marn tev pbirika sird byn gelek bn. Di nav xwe de sird hatin rzkirin hilbijartin. Helbesta bi nav Ey Reqb Sirda Kurd ya Netew hate hilbijartin hate pejirandin. Sirda bijarte pk Pewa Qaz Mihamed wezirn hikumata Kurd b. Gel Mehabad j, ew sirda hat bijarte j hezkirin l bn xwed. Di karbarn Kurd yn resm (mr) de dema sird hate pejirandin pve heya roja ro ew sird ji aliy Kurdan ve t xwendin parastin. i mixabin gelek bstekar ji esl nivsa sird drketine her yek ji xwe re bi gotinn cuda cuda sird bstekirine! Di nav Kurdan de bi her zaravay sird tye gotin. Werger j fehmkirina sird li gor zaravayan di ciy xwe be j, dema ji ar zaravayan Kurd bne cem hev du her yek li gor zann zaravay xwe Ey Reqb bixwne, w dem deng li hev dikevin awazek ne wek hevdu derdikeve hol! W dem yn sird guhdar dikin b guman nerehet dibin rexneyn xwe li y sird dibjin dibarnin!.. Ji bo v ye, ku sirda Kurd bi yek deng bi yek awaz pwst e, bi hevra bte gotin!.. Gelo mirov i bike, ku ji aetiyek wusa derkeve sirdek Kurdistan wek esl teksta Dildar, hem Kurd ji hem zaravayn Kurd bi hevra bjin fehm bikin?!. ro pva yek neteweya Kurd heye. Pwst e, ku ew netewa sirda xwe ya netew bi yek ziman, bi yek bste bi yek awaz bi hevra bje. Kurdistanno! Ma ji v p ve ryek dn heye?.. Ji bo yek dengiya Sirda Kurd ya netew ew lkolna pk hat. Pir ne zor e! Dewleta Kurd li ser sirda Kurd hinek raweste, w dem li her pereyn welat, li dervay welat li her der Kurd wek hev sird bi hevra dikanin bjin!.. Nzkbnek wuha ziman Kurd dewlementir dike zaravayn Kurd j berhev tne. Di mnaka jr de helbesta Dildar bi tpn kevn wek bingeha xwe hatiye nan dayn. Ji tpn kevn wergera tpn Latn wek teksta Dildar maye. Her du tpkirina alfabeyan (alfabeya Latn, alfabeya tpn kevn) sedesed wek hev e. L li gor zarava awazn ro tn gotin, ji bo mirov pirbendiya sird ji hev du cuda bike min tekstn bi kar tn pke xwendevanan kirin. Bila mirovn Kurd
34

yn nitmanperwer xwe batirn Kurdperwer dibnin, ku ewna hn hem nikanin bi hevra sirda netewiya Kurd bjin! Ma ji v p ve, ji xwe ermnekirin, ji bo Kurdan i hebe! Ji bo v ye, ku netewebn mijarek dijwar e! Hel ji bo me Kurdan bi snorn dar zor perekirin, bi alfabeyn cda cda (Latn, Ereb, Kril) ji hev du fehmnekirin bi van etinahiyan ew mijara hn j d ijwartir dibe!.. Di her al de, ro kar rojane y li ser miln welatparzn Kurdistan hn j giran e. Kar wana y her giran xwe frkirin pa j, niteciyn welat xwe dayn frkirine. Fdayet fdekar anca ew dikar welat li ser pyan bihle, azad hemdem bike. Bi yek deng sirda Ey Reqb bi hevra gotin ji bo hem Kurdan ferz e ew wezfeyek proz e! Di dwana helbestvan netew y nemir Dildar de Ey Reqb wusa bi tpn kevn hatiye nivsn. Her Kurd pwst e, w bizane ezbere bixwne. Bixwne, ku bi hevra bi yek deng bi yek awaz j Ey Reqb bjin. Di komek de, an j di civnek resm ya Kurd de, bi hestn netew, sirda netew ya Kurd wek di devek de derkeve ji ar pereyn Kurdistan, kng Kurdan bi hevra gotin, w dem t w watey ku netewebna Kurdan berbip ve die. Gelo ji bo Kurdn xret alak deng xwe tev deng milet xwe kirin, ji w batirn rmetirn ma li din i heye?.. A. Bal: Lkoln Li ser Ey Reqb

35

2-ABBAS EHMED 2-A-HEY DNYA Y Her tit dimire tu her titi dikuje min nizanibu hey dinya y avn re ji qetra evan lvn sor bun ji xwin hey dinya y hey dinyay wez ji xwe re kutim v dinya y dinya bi xwe kelik ken e u kelik giri ye yek birhatin e dema eva die bi zu ev min diin weki roj hey dinya y hey dinya y ez ji xwe re kutim ve dinya y min nav te and di nava axa sor u li ber sinbilan hey dinya y hviyeke bik bi min heb te ew ji dikut hey dinya y hey dinya y ez ji xwe re kutim v dinya y Gotin u muzik: Abbas Ahmed Xinera di singa min de Min dike sed birndar Xerb sar e day ahiyn min bi snor dike Zeviyn min b dar dike Min ditirsne min tune dike Xwhdana ev li min zwa dike Xerb sar e da Gotin Muzk: Abbas Ahmed 3-KN GERM ukn germ li er berf Winda kirin war ew l Hln tev de vala man Hin j nefirn ji re man Xerb sar e day Bm nira xerbiy Bn qiral tenahiy

Xewn ya min e Ma xelk i j ye De were heyv tar ye Ji kik birtir ji mar taztir Talan derbedan hat rawesta bim Li dergeh te heger Ma heye natrbuna min Tew mna dildariyn min
36

4-HEYVA TAR YE new new l didin avn te Rivina agir ne Ba j har dikin Ger kor bim, bil te bo kes dtir nebim Tky bim heger Can y min e

Dizivirim dizivirim R her girt ye Mirina min hatiye Wusa bi min neke De were heyv tar ye Helbest: Ahmed Arif-Muzk: Abbas Ahmed

Runitine nivskar dinivsnin fermana min Ma i dibe de were heyv tar ye ar al min veara ptan e R dostane ken dostane Ji cixareya min hildibe Ji eniya min radimsin

5-ABDUREHM M Dengbjn Mvan Dwana Dil Min K bn: 1. x Nriyan 2. Evdal Zeynik 3. x Sil 4. Mistefay iftbor 5. Mistefay Heyran 6. Ferz 7. Roso 8. Siloy Gul 9.Bir 10. akiro Kew Ribat 11. Hec Sno 12. Filt Aktepe 13. Feqiy Qizqapan 14. Hec Ebdulkerm 15. Sidq Zorava 16. Husno 17. Zahiro 18. Sebr 19. Mihemmed Arif Cizraw 20. Egt Cimo ah Bilr. Jiyana Dengbj Ebdurehm M Dengbjn Bi Nav Deng! Ez di sala 1967an de li bakr Kurdistan li herma Serhed li Gund girday navenda Bajar M , li Sihag ji dayk bm min ji, jiyan ra avn xwe vekir. Ji ber sedema ku Welat me dibin nig dagirkeran da b, nav me yn bi Kurd li Gerngeha Gelh ( Dareya Nifs ) bi Kurd ne dipejirandin, ji ber w sedem d bavn me nedixwestin ku rojbyna me li Gerngeha Gelh qeyd bikin. Roj byna min ji ber v sedem ne diyare. Di sala 1989an de payiz byerek li me qewim em ji gund xwe kober bn! Dayika min dibje tu payiz hatiye Chan. L pismamek min, carek ji min ra gotib tu kur min salek di d Erdheja Gimgim ra hatine Chan. Erdheja Gimgim di 19.08. 1966 an de bib. Di w Erdhej da 2118 kes mirin bi hezaran kes j birndar bibn. Xweda y Dilovan carek din w Erdhej dubare neke nella. Carek ber j di 31.05.1946 da li Gimgim Erdhejek mezin bib. Mixabin ez di w Erdhej da hejmara miryan birndaran nizanim! Li ser Rojbyna min, li gor van gotina, t zann ku ez di s ala 1967 an de Payiz hatime Chan. Ez di 09.10.1988 an da zewicm. Pnc heb j zarok min hene. Bi nav Mihemmed, Mrad, Aye, Rozern Evn. Nav dayika min Hec

37

Qmette. Nav bav min Hec Ehmede. S bira y min pnc j xuk min hene. Bi nav Ebdulqadir, Ebdulkerm, Seydxan, Naf, As, Naz, Porsor Aynr . Dayika min di sala 1935an de li Gund me Sihag hatiye Chan, hemd ji Xwd ra ku hna j, jyana xwe berdewam dike. Ez hv dikim ji Xweda y Mezin emr dayika min wek ava em Firat Dcley dirj bike, saeta sax hz qwet bide w, neke nava dest lingan. Dayika min jinek pir maql zanaye. Di pit wefata Bav min ra, em di saya Xweda y Dilovan Dayika xwe ya aqilmend, zana proz da li ser piy xwe man. Xwed emr dirj saeta sax hz qwet bide Dayika min a dil birn, hja le k. Hetan mirin ez qet tucar ked renca Dayika xwe ya proz ji bra nakim. Bav min di sala 1934an de, ew j li Sihag hati ye Chan. Mixabin bav min di sala 1980 de ket bin Traktor - Motor ser dilovaniya Xwed. Rehma Xwed li Bav min miri yn we hemya ehd Tkoern Kurdistan be! Era me: Em ji Era Omeriya ne . Kalik me Cello ji ewlik ji gund Gov hatiye M li Gund Sihag bi ch bye. Biqas ez di zanim Era Omeriya Erek pirr mezin e. Li her ar aliyn Kurdistan dijn ro li Chan j belav bne. Nav Era Omeriyan, di nava Kilam - Stran awazn Dengbjan ra j derbas dibe. Bi qas ez dizanim ku Era Omeriya bi pirran, bi Zaravay Zazak ( Dimil ) qise dikin. Bav Kaln min j bi Zaravay Dimil diaxifn. Di Gund me da gelek Dimil j hene. L mixabin niha kes bi Zarava y Dimil qise nake. Bi ten end heb mezin rsip qise dikin. Em niha bi Zarava y Kurmanc qise dikin. L xwezila me hem Kurdan bi hem Zaravayn Kurd bizanba qise bikira! Bapr kalikn me : 1. Ehmed Bav Ebzer 2. Ebzer Bav Husn 3. Husn Bav Cello ( Cell ) Gurco ango Gurc 4. Cello Bav Feq El ( Fihel ) 5. Feq El ( Fihel ) Bav Mele Emn 6. Mele Emn Bav Ehmed 7. Ehmed Bav Ebdurehm 8. Ebdurehm Bav Mihemmed Mrad. 9. Fat Dayika Bav min e prika min e. Damark bav min j heye. Nav w As ye. Prika min a Fat ji Paytext Kurdistan ji Amed ye. Min kalik Xwe y Mele Emn Prika xwe ya Fat qet nedtin. Ez hna 6 7 meh bme ew ne Ser dilovaniya Xwed. Mixabin ez malbata prika xwe ya Fat j kes naz nakim. Eviya j ji min ra kmask mezin e. Ez hewl bidim ku lkolna li ser wan bikim wan j naz bikim nella. Zar Cello: 1. Feq El 2. Xalit 3. Yaso ( Yasn ) Du kur w j mirine Zar Feq El: 1. Mele Emn 2. efq 3. Hec erf 4. Hec Husn

38

Ana Malbatn me bi nav kalik me y Cello tn naz kirin. Ango ji malbata me ra dibjin Cello ya. Bav kal Dayika min: 1. rdar ( Mihemed ) bav Xel 2. Xel bav Sed 3. Sed bav Hac Nejmedn 4. Hac Nejmedn Bav Hec Qmet, Hec Salih brahm. 5. Zozan dayika Hec Qmet ye. Prika mina Zozan qza Xal Kamil e. Ji Gund girday naveya M Gimgim ji Dadna ye. Mixabin evan Kalik Prik Bapr bav min hem ne ser dilovaniya Xwed. Ji xnc prika min a As. Rehma Xweda y Dilovan li wan hemyan be. Eqreba yn me : Xizm ( eqreba yn ) me li Dewleta dagirker ya Sry j hene. Ez texmn dikim 250 300 an j 350 sal hwd. ber, bira y Cello y bi nav Gurco an j Gurc, ji Baja r M an j, ji Bajar ewlik ji Gund Gov ye Sriy, li Bajar am li Taxa - Mihela Ezze bi ch bye. Biqas min li ser v yek lkoln kir, kalik me y Cello ducara an j s cara ye dtina bira y xwe y Gurco an j Gurc. L mixabin ew qet nihatiye ba bira y xwe y Cello. Bapr me y Cello pirr lava biray xwe y Gurco dike, dibje em herin ba me Herma Serhed pirr xwe e. Cello kiriye nekiriye w qan - qna an j serwext nekiriye. Ap me y Gurco ji biray xwe y Cello dipirse; Dibje ma hna li Serhed berf dibare an j na? Cello dibje bel hna wek ber berf dibare? Ap me y Gurco dibje heta iri ira arix lekana werin bra min, ez naym Serhed. Ji ber v sedem bapr me y Cello bi ser bira y xwe da digr bi dilek kul vedigere t Serhed d ew j, ji bira y xwe y Gurco dixeyde carek din nae ji bona w. Mixabin d ji w dem virda, me tu agah an j agahdar ji malbata ap xwe y Gurco negirtin. Birast em pirr xemgnin her dem ew ap me di bra me da ye. Ji bo y Xwed agahiya k ji wan heye bila ji kerema xwe ra li min bigerin. Ez pirr zde p ad a bim kf xwe j bibim. Bawer bikin ana ez v nivsa xwe bi hsirn av xwe dinivisnim. Ji bo alkariya we, ez ji anada zor spas dikim. Hna li ewlik Bngol Gimgim j eqrebayn me hene. L em wan ji nzk va naz dikin! Jyana min ya li Welat me y rn nran: Min jiyana xwe hetan sala 1990 li Welat derbas kir. Di pit ra em kober Metrepol Tirka bn. Ji sala 1995an virda ez wek penaber derketim Elmanyay. Li Elmanyay min heta maf xwe y rnitandin stand, min gelek zor zehmet le j kiand. Ev 12 salin hna ez qet neme Welat me y rn nran. Ji hesreta Welat, nav dil min wek tirafa agir diewitin.

39

Dema Welat me y rn dikeve bra min, ez Bilra xwe didim dest xwe bi miqamn me y crbicr, bi axn nalna dil xwe bi hsirn av xwe, Welat me y rn nran tnim bra xwe. Carna j dest dikim kerika guh xwe bi Kilam - Stran awazn xwe y Dengbjan, Kurdistana rn tnim bra xwe. Demn ez me Dibistan: Min bi ten pnc sala Dibistana ewil xwendiye. Mixabin ew j ne bi Ziman Dayika xwe! Xwendina Qurana proz j, ez ji Rehmetiy Bav xwe fr bm. Rehma Xwed li Mamoste y min be. Ji ber ku min Quran xwe di xwend. Mamoste y min di nava zarokn xwe da, pirr ji min hez dikir! Mamoste y min, pirr di xwest ku min bide xwendin. L mixabin me mirad bihevd nekir em bihev a nebn. Ez hna zarok bm, min Mamoste y xwe y hja dil birn wenda kir. Ez pirr, rind dizanim ku ew derd kul jan bi w ra n gor. Ew di dil min da pirr rne. Ez qet w ji bra nakim. Carek din Rehma Xweda y Dilovan li Mamoste y min hja be. Her wiha min bi delfetn xwe gelek Hedsn Ol j xwendiye. Ji xnc Ziman Kurd y zikmak. Ez ziman Tirk Elman j dizanim. Ango ez bi s zimana dizanim biaxivim. Ez brannek xwe ji we ra bnim ziman: Dema min dest bi xwendina Quran a proz kir. Bav min rehmet min a nd Mizgeft, ji bo ku ez batir fr xwendina Quran bibim. W dem Feqiya li gund me dixwendin. Ez m Mizgeft ji bo ders. Feq carek ji min ra rzek du rza xwend. Dra Feq ji min ra got, car tu bixwne? ima ku min rzek a xwend. Feq slek li bin guh min xist, hn bawer bikin pilskn agir ji bin guh min firn, hi min , av min tar bn. Ew ax hna ez 8 - 9 sal zarok bm. Di ser da, ji min ra bibje i rinde? Ji min ra got ez p guh te bigrim te di erq ra bivim di am ra j bnim. Ez hatim mal, min sond xwar d ez nem Mizgeft dersa Quran! Bel eviya j t wateya gotina mezina dibjin; xwed kir bi nan xwe kir agir berda can xwe. Nivsandina Ziman Kurd: Mixabin ji ber ku ziman hem maf me y mirovat ji aliy dagirkeran va hatiye opandin gasp kirin qedexe kirin. Sed heyf mixabin min qet bi Ziman Kurd nexwendiye, an j ez qet neme qursa Ziman Kurd. Min xwe bi xwe, xwe perwerda Ziman Kurd kir. B guman ez pirr p ad a me! L hindik be j kmasi y min hene. Ez hvdar im, di peroj da ez di v war de j bi ser bikevim. iqas lstik li ser Ziman Kurd tn lstin, em hem pirr rind pirr j ba dizanin. Pwst e, em
40

hem Kurd li Ziman xwe y Proz rn, Ziman Dayika xwe Kurdistana bindest xwed derbikevin! Hunera Ebdurehm M: Kilam min y Dengbj 37 hebin: 1. Eq evn 2. Mij dxan 3. Teyr baz 4. Ez var im 5. erxa Felek 6. Ez Bilrvan im 7. Gewr 8. Dr. Ehmed 9. iya Bilinde 10. Balafirek Rwiya 11. Bejna Zirav 12. Ez Birndar im 13. Wey Dinyay 14. Dinyay 15. Domam 16. Kewa Gozel 17. Mezra Cello 18. L Emn 19. x Mihemmed Emn 20. Evndar im 21. Taya Dil min 22. Eman Yar 23. Gulna Min 24. Palaxa Mrga Cello 25. Kewa Min 26. Eycan 27. Dil Kal Nabe 28. Ez Dimirim 29. Ez Heliyam 30. Bav Becet 31. Ez Xerb im 32. Hesreta Dila 33. Dlber 34. Birna Dil Min 35. Gula Min 36. Derd Giran im 37 Dayika dilbirn. Ez biqas 40 heb j Kilamn Dengbja di zanim. Stran min y Njen - Folklork 23 hebin: 1. Derya evn 2. Derya hin 3. Kevoka min 4. Gula Dawet 5. Zeynok 6. n girn 7. Gula iya 8. Nalna dil min 9. Xezala min 10. Sebra dila 11. Mewal 12. Mewal 1 13. Brvan 14. Nazik 15. Kewa Gozel 16. Kurdistan 17. Maek bide min 18. Deta M 19. Welat me Kurdistane 20. Brivan 21. Gula zer 22. Ser sala dila 23. Newroz. Helbest Qesd Min j 40 Hebin: 1- Hz. Mihemmed 2- Qasid x Sed 3 x Sed Pran 4 x Sed Efend 5. x Sed Kurd 6 Mr Begn Kurdistan 7 - x Mihemmed Em n 8 Egt Mrxasn Kurd 9 Gula Bax Min 10 Navdar Kurd Yilmaz Guney 11 erm Fed 12 - an eref 13 ervan Azadiye 14. Droka Re Tar 15 Millet Xweda Nenas 16 Nexa Chan 17 - Evndar Gul 18 Dil Fxan Zarne 19 Qulinge Bask ikest 20 Evn 21 Dengbj Bilrvan 22 Hva arde ev 23 Yara rn 24Pt Agir 25 Welat B Nav 26 Vahet 27 - Krk Ayna 28 - Nur Yzl 29 Welat rn 30 Delala Min 31 Eydlber 32 Dayika Delal 33 Buhuta B Xwed 34 Heta Keng 35 av Li Rya Te 36 Dayika Min 37 Nikarim bidim pesn te 38 Dayika Dil Birn 39 Mrkuj 40 Zerya. Melodi y min yn Bilr j 6 Hebin: 1. Bilrvano 2. Domam 3. Ez bi derd im 4. Gula min Kurdistan 5. xa Delal 6. Dadger Dozger.

41

Kilam Melodiyn min y Bilr bi tev Helbestn min 106 hebin. Min bi xwe vana, afirandiye melod Muzk wan j min bixwe kirine. B alkariya kes. L hna gelek berhemn min hene, hna min hem ya nekiandiye temziye. Bi tevay ana yn min nav wan ji we ra nivisandin 106 hebin. Evan hem berhema y min bi xwe ne. Ez biqas 150 heb miqamn Bilr j di zanim. Evya j t wateya ez 296 heb Staran miqam melodiyan dizanim. Roj heye ez s heb Helbestan j dikim. Roj bi roj Hunera min zde dewlemend dibe. Min ber biqas 10 - 12 heb miqam Dawet yn lstik j dizanb. Ji ber ku eva 16 salin ez ji Welat dr ketim, mixabin ew miqamn govend min pirr wan ji bra kirin. Dengbj, Helbestvan Bilrvaniya min: Ez Dengbj im, Helbestvan im, Bilrvan im. Her wiha Pken rok bjim j. Ez ji 15 - 16 sali ya xwe virda Bilr bikar tnim Bilrek xwe ge j ldixim. Dema li Welat Dawetek dib, car cara em end heb Bilrvan hebn me 20 - 30 eva Bilr ldixist, Gel li ber Dawet dilstin direqisn. W dema ez behsa w dikim ew ax li gund me derdor Saz an j Def Zirney tunebn. W dem Gel bi pirran, li ber Bilr Dawet dilstin direqisn. Dema Bilr tuneba, du kesa kilam digot du heba j li wan vedigerandin dilstin. Carna j hinek mirov hebn pirr xwe nna dikirin gel li ber deng wan Dawet dilstin. B guman eger Dengbjek j di Dawet da heba, adeta dawet ge dikir dikemiland. Xwezil bi wan dem wan dewrana! Li gund der dora me j dawet hebana me 9 - 10 heb hevala hevd digirtin em di n hetan sib me Dawet dilstin, Stran digotin em direqisn. Di Daweta qza xaltiya min da, min evek ji var hetan ser sib, Bilr lxist millet li ber reqisn. Ew ax ez hna xort bm, li ser kewna xwe bm, kf eqek mezin di nava dil cerg min da heb. Dema min li Daweta Bilr ldixist, lstikvan li ber nalna Bilra mn mnan tra nava av diricifn. Eviya j eq evn hzek pirr mezin dida min. Sed heyf mixabin, ro ew urf, edet, kf eq nemaye. Dawetn ro bne 4 - 5 saet. Kf ah d nemaye. Ew adet me y ber droka me ya kevn kevnar mixabin d tev ji hol rabye. Ji bo w yek, birast ez pir xemgn im. Ez me gelek Nave Gundn derdora M heta Bngol j, di gelek Dawetan de min Bilr lxistiye. Ji 15-16 saliya xwe virda ez di war and Hunere da xizmeta gel xwe dikim, bi rast ez bi v yek j pir serbilind im. Dengbjiya min ji ku t: Ez dikarim bjim, ji Bilr t Rehmetiy akiro bandorek pirr mezin li ser min kir. Heta niha 8 heb kaset min y Stran Bilr hene, bi hawak amator.
42

Ez di war rokbj y Pkenoka da j pir dewlemend im. Carna ez li civat civaka j Kilama dibjim Bilr ldixim. Ez bi mvan diim kjan Dawet, gel min derdixin ser dik ez ji gel xwe ra di war Dengbjiy de ji wan ra Kilama dibjim xizmeta gel xwe dikim. Gera min a li Welat: Ez me Amed, Ruhay, Siwreg, ewlik Elezz Meletiy. Li Ruha y min Gora Hz. brahm Hz. Eyyub j tewaf kiriye. Ez li gelek iya Zozana j geriya me. Metrepoln Tirka, ez me zmr, Edan, Mrsn, Antalyay, Enqer Stembol. Ez li gelek Dewletn Ewrpay j geriyame. Eqa min mzk ji aiq welat min t. Ji iyan t, ol detn welat min t. Ji mrxwazn Serhad t. Derketina min ya TV ya: Hetan niha ez 6-7 cara derketime Roj TV y. Bernameya evbrka Dengbjan. Her wiha ez zor, zor spas dikim, ji bo rzdar Hozan emdn Malbata Roj TV y. Heta nita ez 10 - 11 cara j derketime eva. sal ez derketim aheng ahiya Newroz ya KDP- di 17.03.2007a li Bajr Elmanyay li Hern' min Kilam Bilra xwe pkekir di 24- Adar de dsa ez derketim ahiya Newroz ya Civata Kurd, li Bajar Elmanyay li Wupertal', min Stran awazn bilra xwe pk kir. Adar me Newroz Dizmin ha brdye Ser sala me Kurda ye Gava ez m ole Ji bo go be mn hole Ne ba me be newroz Ax cejna kurdistan Adar ax Adar Newroz u xwe bhar Adar oy rengi no Ew dem dem gazin Zvstan weka doz Adar oy Newroz Djmn ha berdye Ser sala m Kurda ye Text & Mzk: Aram Tigran. 6-ADAR-1 Adar ax Adar Newroz wxe bihar Adar oy rengi no Ew dm dm gazin Zivistan wk a doz Adar wey Newroz Dijmin ha brdye Ser sala m Kurda ye Gawa ez m Dest Bna gula sor xwe t Yek kek yek j xort Tew dikin cot b cot Adar ax Adar Newroz u xwe bhar Adar oy rengi no Ew dm u dm qazn Zivistan wk a doz

43

ervan li ser zinar lat Dibezin ber bi roja felat Gel me rabe roja n hat Ew ehdn rewa welat Li zindanan bi berxwedan end ahd ser dan Standin droka tolan Li ser iyan ron dan Jiyana Rewen 35 -Helbest muzk Mehmut Yamalak-rove Agir jiyan

7-ADAR-2 me ser iya y Gebar Kullk vebn nexwe bihar e d bes e, zilma neyar Gelek xwe b ahiya adar Adar xwe adar kullka ber bihar Me ne zordest, kevneperest Me ne zilm koledar Adar xwe adar kullka ber bihar

9-AGR Agir ewata dil daykan Diewite venamire Agr hezar salan Diewite venamire Agir agir roj agir Tna dil me agir ewata azady Hesreta Kurdan agir Tim bihar li Newrozan Ron dide det yan Agr dil ehdan Diewite venamire Helbest-Mzk: Yilmaz Ersahin

8-AFRN Nav baxa dimeim B halim b him Delala min dre Birna min kure Delala min rne Nav xwe afrne Afrna bangne Ji bo min ew evne Ez bme pr xem ciwn Mest bi hest ar nevn Li dil vebne sed birn Ji derd w gula rn Helbest Muzk : Bangn

44

 bi pns bi ek Rizgariya me yekbna me ye ek me y bihz zann xebat Tekona me ji bo xelasiya welat ervann azad ronah ne em Do dijmin b sib ya me ye Gotin: Serhat Baran .Muzk: .Xell Yildiz

10-AGR AZAD Agir Azad ro ge bye Tev mr jin, ke xort rabin Em bimein di rya azad da Rojn xwe li benda me ne rabin De rabin ala xwe em ji erd rakin Deynin ser Birca Amed Em tev bibin yek

11-AHMET KAYA *Ehemd Kaya li 28 cotmeh sala 1957 an li Melety ji dayik bye. Jiyana w ya mzk di 16 saliya w de dest pkir. Wexta ku ew 16 sal b, bav w ji w re tembrek kir. Ji sala 1985 an p ve bi profesyonel mzk re kar dikir. Zewiciy bav du kean ne. Ew li Tirkiy pir bi nav deng b. Di wan saln daw de bi milyonan qeset w hatin firotine. Bi sedan r nivsandin kirin best e. Hunermedek di sala 1980 mhra xwe li pazara mzk xist. Di sala 1999 an de xelata Magazn Gazeteciler (Magazn rojnamevanan) girt. Di v ev de got: Ez Kurd im. Ez ji vir nda straneka bi Kurd di kasete xwe de bistirem e. t w ev hem kuikan ra ser w kirin. Ev mecbr ma welat guran terk kir. Di 43 saliya xwe de li Pars ehd ket/mir. Ev li goristana bi nav denga de Leper Lachaise hat veartine. Ne li w goristan gora Ehmed Kaya ten haye. Li wr gora Yilmaz Gney serok Komala Kurdistana ran Qasim Mulo j heye. Ew li nav navdarn dinya y razaye. Rojnemevan Star Umut Aslanbay wiha dibje: Vay Ehmed Vay! Zemanek kes nediwer ku deng xwe bike bje ez sosoyalst im. Te digot: ez sosyalst im. Cunta hatiye ser hukim, kes nediwer ku deng xwe bike. Te deng dikir, him j dengek qalin ji gewriya te derdiket. Em li Anqer li malek bn me minaqe dikir. Bi carek re axavtina navbera me da kel, min go i b?: Gotin Ehmed Kaya hatiye. Me meraq kir em n ku mirovek gir bi dest p mezin, bi jina xwe ve bn. Got birakno hn ji min i dixwa zin ez ji we re bikim. Ez amede me ji xwastinn we re. Em bi wan gotinn w mat man, me li av w nr. Sal hat 1994, 95,96. 97. 98. televizyonn pirvat ketibn rez ji bona ku Ahmed
45

Kaya qonser Tolk Show a bide raytinga wan bilind bike. Di kanal D de Tolk Show kir. Gava ku Ahmed li vxwarina Magazn Gazetecler axaftin kir, kes l xwed derneket. Ehmed hat Avrupa probaganda Kurda kir. t hng Ehmed b xan b PKK a c. Medya Tirkiy rreiyn mezin l w kirin. Hevala delal! Roma re li birz Yilmaz Gney j ayn ew rreiya kirbn. Bi salane ku Filmn Yilmaz Gney qedexene li welat Roma re. Albmn xwe ew in: 1. Alama bebeim 2. Acilara tutunmak 3. An gelir 4. Ba kaldiriyorum-5. Baim belada-6. Ben bl-7. Dokunam yanarsin-8. yimser bir gl-9. Dosta dmana kar i-10. Resitaller-11-Sevg duwari-12. afak Trks-13. akilarim daglara-14. Tedirgin 15. Yildizlar ve yakamoz-16Yorgun Demok avn te gir lev te yi gezo ax ax karwan die z ahre min ni dr bje bav de yara av li r ez bem, ez bem ez bm w b ew roja 11-A-KERWAN Kani diherikin karwan dien tit nema li dv hv, ar d/dman bay gerok ji xew rakirin brhatinen kr

46

Ji Kaset Ahmet Kaya Not: Ev strana bi Kurd xwand fastn tirk ra w kirin ew mecbr ma Tirkiy terkir li Fransa li srgniye jyana xwe ji dest da. GORA EHMET KAYA L PARS

47

Mem ji tayik(dayi) biya ila ser kaniya Kutin li ber xerbiy Li xerbiy deyn nake Bjin o o nake Bila Misto ji me veke

12-ALA ALA ALA Ala ala zava y kala Mik bi dwar b Miko da dehl de Bilr ber pit de Hetan mem de

13-AL BARAN

Al Baran hunermend Kurd e. Ali Baran sala 1956 li gund Bargeni-Axucan` (Hozat-Drsim) hatiye Din. Nav w y rast Ali Baran l guhdarn w bi nav Baran nas dikin. Di nav malbata w de him kirmanck (dimil) him j kurmanc diaxifin. Baran herd devokan j hn dibe niha bi herd devokan stranan dibje. Baran`di dema 7 saliye xwe, na dibistan`de hini ziman tirki bye. Dibistana ort li bajare Elezz xelas kirye, pistre die Lise l ji sebeben siyas ji Dibistan sala 1973 hate avtin dic Xozate 1978 de Lis temam dike base dice Almanye. Bav Baran, hunermend bi nav deng Mahmud Baran e. Kaseten w hene. Dayika Baran ji xwes distrine, Ji bo v sebeb zaroktiya w di nav huner hunermenden kurd de derbas dibe.Ew di nav strann Arif Cizrew , H. Cizrew , Kavs Axa, Meryem Xan hwd. de mezin dibe. Ji xwe h j strann ew dengbjan arenje dike siklek njen dilorne. Baran di 6 saliya xwe de li dahole 12 saliya xwe de li tenbr dixe li Dibistana gund li Lise li pirozyan bi Tirk distirine. Baran cara yekemn sala 1976 li Xozat derdikeve ps gel kurmanc distrin. Pistre ji gelek deran derdikeve ps gel strenn sores dibje.Bi strann xwe li ser gel tesrek mezin diafrne. Li bo v yk pols gelek caran rs w dike. Sala 1977 li Diyarbekir li snema Dlan konserek mezin dide li vir t girtin.Nzk 2 mehan di girtgeh`de dimne. Pist hepsa Diyarbekir die Almanye die Universte. Li vir demek besa kmya,demek besa muzke dixwne pistre j dest li xwendin berdide bi temam xwe dide muzk. Di sala 1981`de Cuntn Asker disa hatin ser hikmi Baran di sala 1982`de li biyaniy Tirkan avitn, le ev dibe peneber (iltica) u pase biyaniya Almanan digre. Kaseta Baran yekemn di sala 1981`de bi nav " Lo war" li Elmanye derdikeve Pistre di sala 1984 de Deriy Hepisxane, sala 1987 de Ey Dersim. Di
48

1989`de Helepce Zindan, di sala 1991`de Cene Cene. Di sala 1993 Baran bi Pasporte Elman vedigere Welatn xwe kasete Deste ma cedike sala 1995 j Konzertek Baran Zind, bi nave Baran Leif Konzert ku bi ziman Elman ji diaxivin derdikewe, bi temam heta niha 8 Kaseten Muzik, CD Kaseten Video derketine. Baran Tembur, Saz, Cumbus Dahul-Def ledexwe. Em naxwazin era va Hew drkevin Bk-Zava Naxwazin r biknin av Dya, av Bava (Dsgotin) Pirsa me y ert ew e Dinyay de er nebe Dil axn cahla Tim wext mell nebe (Dsgotin) Gotin Muzk: Ali Baran 14-EM ER NEXWAZ N Em er naxwazin Em naxwazin w derd er bikeve tev erd Naxwazin r biknin av Qz desgirt Em dibn nebnin ert wan bihebnin Em naxwazin kal pr Li ber dyara bimnin 15-AL XWARZA Werd ana ewit, xwe werd ana, Bazdiy gund di filana, ema biriy bi mrgan mana, i dema Hemz kon di re l vedana, Digerin li ko dwana, Sib yek Hemz ser xwe li ber kon di re dihelna. Drbn li ber av xwe digern, Tewqa Siwerek li bin mala w dibn, ew swar b siv Gozel diebn, Got; Temo lo lawo! Egdo lo lawo! De tu lez ke, bilezn e, Xwe bi Extexan bighne. Kek ji Stanbol ji Extexan re bidern e.
49

Zn bi ar qaa li pita kek Stenbol biidne, Li ber qerpza zn biikilne ortek karzna. xwe di biniya mala re bighne. Salix dana w swar ji min re bn e. Eger swar xuya b, Bje bav min Hemz gelek selam kelam qedm li ba te kirine Hal havaln qaaxn me li zozana jor i ne? Eger swar Celaliya be, mal me du ilpa ne Ditirsim v sib talanek ji xwe re bikne. Tam lez kir lezandiye, Kek Stenbol ji Extexan derani tye. Zn bi ar qaia li pit idandi ye,

Omer yzba Di gel gid bav bn ba, Mixoy Gozel tabrek esker Anadol bi ser bira aln me girt ye. Bst pnc kur law dest wan bi dar kelep da ye. ber wan da ye, Erzorima rengn e. Bahsa kutina wan heye, berdana wan qet tu nne. Gava ku Tem wa bihstiye, Calaba kek Stembol zivirandi ye, Qesta kon mezin kiriye, Ji bav xwe re gotiy; Er, bavo hatina v swar b oxir ye. ew swar sv Gozel bi eyn ye. Ji Hawar Her lawo, her lawo Simbel zer p bada yo Helep Musil gitik tevda yo(vo) Qumandan ser panzda yo arixan lign te kuta yo Kinc li kot te nema yo Her lo Os Hemdn Dev birne, te re t ye xwne Yar kor bi metirsne Dayik pir dr mexne Germ hat germa havne Xwed ji mamoste raz be Ry xorta dayin ziman martne Lo birayo lo birayo Li iya Bexdad bi te ne ma yo Bi xwe got, bi xwe giryayo. M. Polatli.-Brnebn hejmar. 5-sal 98.

P xwe li rikba avti ye Xwe li bin y mala re gihandi ye, Ber xwe da y, Ew swar sv Gozel bi eyn ye. Gaz kir, svo lo lawo ! Gava av min bi av te keti ye, Ray pita min qeti ye. Kezeba dil min hliye. Ji min re bj hal haval Di qaaxn me li zozana jor i ye? Way la li min diran! sv got; Temo lo lawo ! ukir bi mr mezin be. Nan me biri ye be, Haya kon me sot be; Nava qaeriy li mala r, Li dar din qet tu ne be! evd na evd, 16-JI ANADOLU Y 17- MEWLUT BRA iya germ det nehtin Baran bar iya otin Va nglz va nglz Tehtil bahir ger ser deniz Leker Osman nehat pez bivane Dijmin ser ev tabureka xwe didize Va quruna dev xete Jor de t ye bi heybet Ji aly aan naem aan Nale nala wan nexwan Ez li biray xwe digerim Gotin, nexwee te rakirin Heyder Paa Curik: Brnebn ji kurdn aliya Polatliye.

50

19-BRT (BERT) Dman cixar li xwe belav kir Xelke go tur berdu e Di qelb xwe de ss cara maelle kir L l de min go baran bar erd mimi Can tur b ning teri Xelke go turr berdu e De min go merk cahl b di xwe qeri De min go baran bar erd il kir Hoste rab yapi Birt birt qurban Birt Xort mal kum min ra birt Ew i sal b min dilk xwe girt Kt orisp ji dest min girt L l de min go v prik ez xapandim T qaw qacax ntin bi min xoandin Mal Kt orisp ar pkeve Zn zenge min idand in L l de min go jr da hat xwe l bakir 18-OS HEMDN Xelk ji min ra qala dil kir Min di vir de cger kl kir De min go here bavo here bavo Qelbe min l b xna ava De min go ez nedame lawk bi dilo Dane Bek Os y dev kilavo De min go xde gund me Mil Omer Kevire ber camye me mermer e

Qe t sebaba dil min te tneb Sebaba dil min te Kor Omer e L l min go hv ron e weke ira Rahla lawk xwe ketim j ra kilam sitra Ez hatime dawya gund Ome ewit W go xong min go bira L l de min go wextk yak ser min yak pe Terzeyo li ser r x e x e De min go yar xwe nasneke

51

Herar mal di kort da Ma l hata bi ort da K naber dil min te keto Ma ning wan bketo di hort da Hveron e weke ira Rahla lawke xwe ketim j re kilam sitra Ez hatim dyar gund me y hesd mesd ketim Ez bi te re bme xang bira Kndiry Kndiry Klo xwey day seds ye Ma xde dil mirade min-te bikira Min bigoto Arf e birang tey ramedye li hepisxana Engr ye Berdla min dil gawir b Li re heft cara sere xwe qare min ra li ber nenik girdaye We prik ez xapandim Ti qaw qacax ntin min xoandin ku av xwe ave min aixtir Kezeva lawik idandin

20-Ji Gund Ome xarz Mistefa avu e L l de min go li p bir li p bir Gelan gdan li min re dibire ku bi dil xwe zewicin Mna zerk qil kr li pail L l de min go ava bro germo kel L peya b hezret El Wextek dile min kete w kal De go here ma sevda min te bimine dnya w al De min go ber mal me oy erd e Cilek dnim t xwe bi ser de Wextak mer kot hat kelemj b Eza bm tu deng meke min ra berde De min go meke meke lawko meke Pez xwe wni li ser sng min mexel ke Cot memik zozik min were teve hev ke

Bisk bi tl kea rind e eka nava gund e Bisk bi tl, bisk bi tl Ser min j bilind e Sib ye ro germij Ez tu tevde bijn Bisk bi tl, bisk bi tl V hesret m dikj

21-BSK B TL Bisk bi tl, bisk bi tl Her were b hle-ml Bisk bi tl, bisk bi tl Dsa siba te bi xr Sib ye tav daye Bisk tncik badaye Bisk bi tl, bisk bi tl Muhbeta nav dila ye

52

Diim li vir namnim Bes e derd a hilnim Pel ji te ra binim Tu carek wer mala min Tu a bike dil min Ew i bibe hal min Ax of b feyde ye Dem dema min te ye Er xelk i ji me ye Mala bav min birane Li Awrupa ewit bi c mane Kewko ez hatim mala we rnitim Kurikn w hatin bi ser min da giriyan Min nizan ku ez i bikim. Keko min bizaniya min hn diandin W welat xerib Kek min candaye Xwangek li ber belg tune. Xwka min; Afatma Al Ehmed.

22-DM DM NEMA TM Diim diim nema tm Ez heyirm i bibm d tik nema km Ez aiq av te Memnn im ji bav te L awirn diya te

23-KEKO Min nezan, min nezan, min nezan Keko dib min kr bye nezan Hatiye li me wexta d erefa Ez a bm herim mala kjan? El, Hemo, Cemal keko Di ciy xwe de rnitim Min na biraye xwe dikime Gundo qurbana we me herin Careke li mehele bigerin Ji jina betir mr nemane

Mal hana l Mal men l Ji wana hwa l l Mal tnene l l Ma kes xwe ser kes ra nepesin l Ji Fatom btir l Rind tunene l l Hlbad hlba l Fat Qlot l ma nat l l Bi eynat l l Baran bar l Li, herde ket l Sevda me ho l l Bi dne ket l
53

24-FAT QLOT Hewr may l Di tetda l Bk may l l Pa perd da l l Zawa may l Di xewnda l Hesp may l l Di terlda l l Hlbad hlba l Fat Qlot l ma tu nat kurb kurb Bi eynat l l ima tu nat l l l Bi eynat l l

Hlbad tuwe l Fat Qlot l l ma nat l l l Bi eynat l l Brnebn. L dibare berf buz e Ek yar xwe j qz e Heta s ib p dilze Er bavo er bavo Qeling min li te xwn avo Te ez nedam xort bejn ziravo Tu kor bibe her du avan Tu kt bib du junyan Te ez nedam xort bejn ziravo Te ez dayim ker br maln Hesp Kaml min rewan e Tel bj girdane Mal ewty car der Hesp wa ye, ka Xdan Brnebn Ewrek re tar Ne girmi ne j bar Xel min tu derde xwe tunevun Xel min kutin ji necar Li bana xelo li bana Ker y ukir neman hatin dana Ker y Xel min di fzed a mana Dak xwe qurban xuna Mey li dev dirana

Eqa me oy l l Bi dne ket l Wextak Fatika min Heynan birin l Sil Cutk l l Bi ol ket l 25-GUND ME Gund me dev newal Ez derketim piya mal Herk av min li bejn te ket Min zor day ser cixar Rye Polatli, rke duz e Te ez dayim kal qumqum dev kulava Er dayk, te y nezan 26-L SER KAML Zya Zya Kaml Zya Dya te nemir ne pqya Bm dlgura ser ya Dahit kerye menliya 27-XALO Lawo lawo Xelo lawo Dwar bi ser de xalya wo Ela Mus ji bin revya wo Xel min di binde ma wo Neqaret(rewan)

54

Hetiran mekne tu ye evder be Ser dili minda hesp k xwe bikire Kumandan serleker be ji gund Xelkan nabim Ez bm berfa ser ya Ro bilind b gt helya Rind dest min bigir avkan: Brnebn

28-VANO Ser min die nizam jan Dili min die nizam ta n Bijek doktor nafleye Dest ivan, xelk b derman Ser diom bi ave gille Gul berdane dor mil ivanye meke tu ye ker be

av xestek li du may av dikenin dil zz e Ser govend xwa dilze Baran bar ilk erd ket Deng def bi ser gund ket Tr/Sna u-Yunak

29-KLAMA HUSEYN av belek dikin henga Xwe heqand tima eng Piy qulot, bazin teng Lv hels, xwa e deng Keik delal xast ew Ser kanye bxut pay Kullk sor jyan day

Xwed emrek pir bi min te da Min bikianda tela bi tela Ezo bi teva ezo bi teva Nifira bikin d bava Dest xwe di dest min ke Ma kr biwin ji her du ava Cind cind Elo cind Av li por zer cemid Elo gid Elo gid Av li por zer cemid

30-AMAN LO Hv helaty ya bilind e ewqa xwe da bejna rind e Her ku av min li bejna te ket Ez dnik b me li nava gund e Aman Elo aman Elo Bejna zirav drag kela Por pir li te b bela

55

31-BEND DL MN QETYA Ez derketim ser gira Min bang dikir bav bira Rind av te newnn Pita min xistin, bi kevira yayn bilind b dar nabin Nawaln kr, b av nabin Ke dest min bigire Tu dizane, b te nabim 32-AFO (EFO) ev e ev e Efo ev e Ma bay berbang li te nekeve Ar di mala hekm keve Go ef bi uk e li te nakeve 33-NA Li Hayman Caniman Keik revand Kurdstan Dil vn hro ab Rik ne orte rab Gup xwe sor, av xwa kil Bijang bn tr, avet ser dil Por zr, sipye can Heval wen bihut man Bejn dirj, xot fere

Ezo bi teva ezo bi teva Kan ya gund me mermer e Ef ya rind e t sere Bejna Ef dara ter e Wirda wda werdiger Glyazelikn doldirme Can kal gevr, bn bihar Rind delal, tim vn xwast Tilye zirav bedewm dest Pirtk xwand, pelik vekir Por zr, tilya hkir Pir cind ox eng Klam got xwe e deng Bejn eleng pirr olfaz Pil veman dot pez... Tr/Sna u-Yunak 34-ALA RENGN

Tuli ser miln xortn ciwan, di nav te de yek rojek ge Ala s reng tu, bi nav deng tu, niana ceng tu Ey xort Kurdan silav le bikin ro me tu kirye himbz, rojek w b te bikin rz Li ser bana, li eywana, roja ad bi xeml xz Kesk sor zer , niana zafer Ey ken Kurdan silav le bikin Te bi zv zr tevde kildim, roja ceng ez te hildim Ger ez bimrim, ger ez rabim, Cegerxwn im serbilind im Ala s rengn , proz rn , niana mizgn Ey xort Kurdan silav le bikin
56

35-ARAM TGRAN Mamostay Mzka Kurd: Me hemyan nav deng Aram Tgran bihsti ye. Mzka w di dlan govend, ah xwe, dawet cejnan de t guhdar kirin. Di rojn xwe de em li strann w yn evn, di rojn nexwe de j deng strann w yn bi derd ku guhdar dikin. Me ji ozan mezin pirs w roka xwe ji me re got. Ez il heyt sal ku ez distirem. B rawastin b westan ez li ser hunera xwe xebitm D bav Aram Tgran ji ber zilma zora ku Roma re li ser gel Ermen kir ji Silva reviyane binxet li wir bi c bne.. Aram di sala 1934 de li Qamlo av xwe li dinyay vedike. Bav min ji Sason, diya min ji Slvan. Diya min bav min di sala 1932 an de ji Tirkiy revn n wek muacir li Suryay man. Li wr bi renberiy re mijl bn devara xwe p dikirin. Ez di sala 1932 an de li Qamlok hatim dinya ye. Em du xwang ar bira b. Ez li Suryay m dibistan min li wr ereb xwend. Di navbera sala 1967 an 1985 an ez di radyoy Ervan y bee kurd de xebitim. Di duwanzdeh saliya min de kilam miqam li ser ziman min hebn. Min distirand dest xwe j p dihejand. Di dibistana Ermen de min dixwand. Mamost mzk ji min hezdikir w her tim deh povan didane min. Ez tevqa mzk dikirim. Pit min dibistan qedand, ez li aliyek bav min li aliyek li cihazek mzk geriyan. Min UD dt s salan li ser xebit m. Pit s salan CUMBU derketin. Min ew stand min xwe li ser w hn bm. Deng cumbu zz bilind b. Tam ji deng min re b. Di demeka kin de nav deng min li li nava xelk belav b. xelk d qmeteka ba dida min. Ez bi v qmete pir serbilind hja dibm. W qmeta hunermendiya min bilind kir. Gava ku ez bst s sal bm, ez daweta ah yan dstra. Min bi kurd, ermen tirk Yunan distirand . Ev huner kar min heta ro j berdewam e. Bav min dt ku ez roj bi roj pta diim. Bi v pta yina min bav min pir p kfxwe dib. L gava ku ew kfxwe dib, hz dihate min min bi ev roj li ser kar xwe dixebitim. W retek li min kir. lawo tu dengbj sazbendiye bernede. Dewran tn diin, l huner dimne. Tu hunera xwe berdewa m bike, ew hunera rojek bi kr t b. Tu poman nab. Ez ji wan ret ogetan btir ji
57
13-08-2009

te titek naxwazim. Ve ye wiha bizan wek mezine me gotibn, huner senaat bazing zrne. Bav Aram Tgran soz dide ku ew helbestan binivse bide w ku ew j wan bike kilam. Helbestn ku ez ji te re binivsim bike ser mzk ji hem Kurdn dinya y re bistire. Ji ber ku wan ez ji bin zulm zordestiya dijmin xelas kirim. Bila ew helbest kilamn min bi deng mzka kur min li nava cemaetta kurda belav bibin. Bila ew stran ji cemaeta kurd re bibin diyar. Bav Aram Tgran j re dibe lham retkar. Aram j li ser gotinn w dimne ku bav w li w i ret kiriye wek guhar bi guk xwe dike.Em kurd ji ber de crann hev in. Orf adetn me, rabn rnitina me, stran kilamn me, bne weke hev, govendn me dawetn me, kinc libasn ji hev ferq nne. Me j wan j zulm zordariya Rom re dtiye. Aram Tgran di sal 1966 an de riya Ermenstan ji her kesek re veb.. Bi evna welat hvyn mezin, malbata Aram ber xwe dide Ermenstan. Li wir a bi c dibin. Kar dane wan wan j ji bona jiyana xwe bidomnin kar barn xwe kirin. Em li vir demeke man min dixwast ku ez deng xwe bighnim der dorn xwe. Min ji radyoy Ervn re name andin wan hema di c de bersiv dane min. Ez m Ervan min ji wan re stran gotin ew p pir kfxwe bn. Wan ji min xwastin ku ez bi wan re bibim alkar bi wan re tevhev kar bikin. Min j ew daxwaza wan nekenan bi wan re 18 salan brawastin min kar kir. Deng min li ar aliy Kurdistan belav b. Ji baur de bigir hetan bakur deng min guhdar dikirin. Min hetan sala 1985 an di radyoy Ervan y bea kurd de xebitim. Hebn kultura Kurda heta deh sala ber nehatib nasandine. Ev nenasn ciy xwe da nasn pketin hebna kultura Kurda. d herkes agahdar b ku kultura kurda heye. a- Li Kurdistan hiyar bneka mezin heye. Di hembera dijmin de erek giran, y ekdar, ji bo serxwebne heye. b- Bi v er re xebata kultur j bi awak xortir pda die. c- Kurd di van saln daw de ji nav snorn welat xwe derketin her wiha ji nava snorn dewlet dagirkern kolyanst j, derketin li dinyay belav bn. Di ber w kes ji kultur anda kurd ne agahdar bn. L, ronekbirn kurdan j vala neseknin wan j di saye v tkone de kutura xwe p ve xistin. Aram Tgran hez ji hem stran hem miqamn xwe dike. Her gotineka w, her helbesteka w her lxistineka w li tln cumbua w j re biha nebne. K Aram Tgran bi kilama L dilber ku li ser eq ye. Civak ye, edeb ye. Ev helbest evna merivek di hembera jin de, bi awak pir xwe tne ziman. Helbewsta Feqiy Teyra ye. Strana av , helbesta Cigerxwn e. W ev helbest di heps de nivs ye. Dema ku Cigerxwn roka xwe heps ji min re digot kezeba min diiya. Min ev helbest li ser v yeke kire stran. Dema min ev strana kir digot dil

58

min di xwarin vexwarin. Diya min pir acz dib. L i bikim ez bi v helbest diiyam. helbest bi xwe li ser Kurdistan Aram Tgran dijmin gel xwe dijmin gel kurd yek dibne. Dijmin eyn dijmin in. Ji ber v yek j w di strann xwe de j ev yek aniy ziman. strana Lo lo pismamo li hember dijmin xwnxwar qrn e banga er e. Ev helbesta j ya Cigerxwne. Strana Elegaz, helbesta helbestvanek kurd Frk Usiv e. Evna welat tne ziman. Em hem, Ermen Kurd tev, di bin hezar kul derda de dijn. Gel bindest zilma Roma re dtine. ar aliy me dijmin , l dostn me km in. Aram bi mzk strann xwe er azadiy dike. Ew ji bo azadiya her reng er lazim dibne. brnekin er azadiy pir aliy. Bi an d huner ye, bi stran mzk ye, bi govend ye, bi nivsandin ye, bi qelem r e, weke piy me dibjin. Ji ber v yeke min helbesta ehd Firat kir stran got. Ev helbest li ser ehd nemir Firat hatiye nivsn e. Firat ervanek hja b. Ew di sala 1990 an de li bakur ehd ket. Aram Tgran li ser rewa mzk wiha dibje: Mzka kurd di wan saln daw de pir pta dewlemend b. L, mixabin, rheyeta mzka kurd t de km bye. Bi ser v qas de Aram Tgran ji bo xwe wiha dibje: Meraq eyn meraq e. Dil ew dil. Huner ew Huner e. Ber j niha j ez eyn kes im Min di nava mzka kurd Ermen de qet tucaran ferq nedn. Bi ser herdu gela de j jeonesd talan qirkirin derbas bye. Div ku hunermend ji Hunera xwe sar nebe. Xwe tim nuh bike li gor dem pta here, an se mzka pa va bimne tama xwe sar bibe. Niha ez 58 sal me, l li gora dem ez mzka xwe dikim. Deh salan di ber v mzka min ne mzka ro b. L, ro erek dibe ez bi tanbra xwe pitgiriya w er dikim. Va 40 sala min tenbr kiriye dest xwe ez bi diyar diyar digerim him pitgiriya kurda him j ya gel xwe dikim. (Birz calan dibe gava ku min mzka Aram Tgran guhdar dikir, herekete heycana min duqat dib) Ez li piran dinyay gerim. Ber ez bm Avrupa guhdarn min km bn. Min li soveyet qonser didin. L xebera min heb kaset plaqn min li Tirkiy pir tn firotine. Ez niha di nava er dame her ke bka kurd min nas dike, ez j bi naskirina wan kfxwe dibim. Ew hatina min a Avrupa ji min re weke xewnek b, ku ez bem Avrupa pitgiriya gel kurd bikim. 100 stran- kilamn min bi xwe hene. il ji wan tekst bav min in yn din y helbestvann kurdn chan ne Ndem-2 1992 Derw M. Ferho

59

Nehtin cenaze b welat Hunermend navdar ermen Aram Tgran ku li sirgn ji dayik b li sirgn ser diholvaniya xwe pit yekemn salvegeriya dilovaniya w d li Amed bi bernameyek bi heybet b bibrann Aram Tgran ku di temen xwe y 76 sal de jiyana xwe ji dest da nz 500 stran helbest kir. Tgran, ku bi strana xweya "Rojba Diyarbekir Min Pir Briya Te Kir" Xatir ji Amed xwest d ro ji aliy 100 hezaran ve li Qada Batikent bi konserek bi heybet b bibrann. Hunermend navdar ermen Aram Tgran, ku pit di komkujiya ermeniyan de hem xizmn w hatin kutin malbata w ko Bajar Qamiloy kirib, di 1934'an de li Qamilo ji dayik b. Tgran, ku li ser wesiyeta bav x we di 9 saliya xwe de dest bi stranbjiy kir sala par li Yewnanistan j yana xwe ji dest da, di 1'emn salvegera dilovaniya xwe de li Amed bi konserek bi heybet t bibrann. Pit Hunermend Aram Tgran salek ber li Yewnanistan li sirgn jiyana xwe ji dest da, kurd di 1'emn salvegera dilovaniya w de amadekariya bername yek li gor nav ana w dikin. Kurd, ji bo hezkirina xwe ya li hember Aram Tgran deyn xwe y li hember evna w ya kurdan bidin, d sib li Qada Batikent bi konserek awarte hem Hunermendn NM' ahiyek bhempa li dar bixin.Tgran, ku ne kurd b j ji bo and muzka kurdan kedek mezin da, di 53 sal temen xwe de hem ji bo anda kurd, hem j ji bo ziman ermen kedek mezin da bi gelek ziman stran gotin. KURDAN ME RIZGAR KIR Aram Tgran evna xwe ya li hember kurdan bi van gotinan tne ziman: "Bav min j mna gelek ermeniyn din di ax tevkujiya ermeniyan de bi riya kurdan ji kutina bi dest tirkan hat rizgar kirin. Ji bona w j hertim ji min re wiha digot: Kur min qedir qmeta gel kurd bizanibe, kurdan ji bra neke. Keda wan li ser min pir e, zehmet xwdana wan li ser min pir e. Ewan min xwed kirine ger hn ar bira du xwik v gav li ser ry din dijn bi xra kurdan e ku hn dijn. Heke dijimin min bikuta, hn j nedihatin ry din. Ji bona w j div hn v keda wan qet ji bra nekin. Bi strann xwe ziman kurd biqedirne van helbestn ku ez didime te bike strann xwe. Tu bi xwe j bibe dostek ba ji kurdan re keda wan tu car ji br ve neke... Awaz helbestn w ji nava dil
60

civata kurdan de derketine. K pit strann Aram n wek "Bilbilo" "Kurdistana bindest" bibhzin bextreiyn gel kurd li ber avn w zind nebin heye. Kjan evndar e ku strana "Ke ji bona te ez dn im" bibhse hsrn evndariya bi ewat nebarne! Strann "Hey lo lo delal", "ev ", "iyay Gabar", "Zlan", "Diimdiim" bi dehan strann din bi riya Aram Dkran ketin ser ziman gel ku di nava rpeln droka huner de bi cih bne. LI SIRGN MIR Hunermend navdar Aram Tgran, ku di di 1' iley 1934'an de li Qamilo li sirgn ji dayik b di 8' tebaxa 2009'an de dsa li sirgn li Yewnanistan ser dilovaniya xwe. Tgran, hir iqas demek dirj li Amed tedawiya nexeiy dt j pit Atnay pit demek jiyana xwe ji dest da. Aram Tgran d ro li Qada Batikent bi organsazyonek gelek mezin bi bedariya hem hunermendn NM' saet di 18.00'an de bi konserek mezin b bibrann. Li ser daxwaza serok PKK e birz Ocalan ew branna pk hat. Ocalan gotib min soz da w ez w di jyan de bi br bnim w deng ti ca ra nadim ji brkirine. Jina w di Roj tv e de got; Ez hezar car ji serok Ocalan re spas dikim ku w Aram Tigran br nekiriye. Ji v seat unda j ti xem min namnin. Kurd Ozan mezin hertim bi br bnin gora w neqla Amed bikin. Spas roj tv e. Spas ocalan spas heval Cuma. HNEK STRANN ARAM TGRAN Ew dil me kul birn e Hele tu ji felek bipirs Ji Kurdan re i xan e Dilo menal xwe havn e Quling dikir qir - qirn e Dibm rabin temae kin Ew dinyaya derewin e. Aram Tigran 36-DLO MENAL Dilo menal xwe bihar e Quling dikin zare zare Dibm rabin temee kin Kurdistana we birndar e Aram Dilo menal bihar ne

61

Azad e gula ge Azad e war xwe Azad e gulstan azad Pern wan wek agir e Hatin me rizgar kin Hatin me yar kin azad e Azad e axa me Azad e ala me Azad roja me azad e Gotin Mzk: Agir Jyan Ndem 1992 Derw M. Ferho 38

37-AZAD E Bimin gul bidin wan Hatin xortn hevy Ge b dil tavy azad e Azad e kar bar Azad e mal hal Azad e war gel azad er wan t guhn me Kevok bne hewar Stran bne dyar azad e

Ew dev lvn te y qirmis ne Rkn te y sor weke hingiv ne Nav bex me weke gula ne Ber var boy min vne Te hv roj li min kire tar Li ser min teyrok baran bar ima nzk dib bi dilsar Dil ceger ikand bi yek car Gotin: D. Md Muzk: Aram Dkran Ka tu binr li hal min Te i aniye li ser min Birn zor daye ser min Mirin gelek nzk b li min Birn kre cebar nabe Bi dermanan rehet nabe Heyfa min t li w heyf Ku li mirin are nabe Gotin: Ebdulmesh Efrn Muzk: Aram Dkran

38-NERGZ ZN epal Nrgiza l Zn Qeeng bi naz rn Hem gul rihan bi bhn Tu melhema ser birn Dlber were tu i kubar Memik ji svan hinar Nz min be were bi diyar Tu weke birsk ar 40-TE EZ KALKRM Te kalkirim bi ciwan L ez xort bm tu ba zan Pel dara min te weand Buher , te payz an Hviya min nema di jn de B kes mame v din de Gula dil min ilmis Qe n naba ji ro pde

62

De derd bilibil ne qefesa zrne Meqsed w weten xwe bibne Hey l le way gid bilibilo ax ax Tu ima may wisa b dar ax Tu reben guney, swy Stara te tune tu b ciy Gotin: Dkran Melkyan Muzk: Aram Dkran

41-BLBLO Hey l, l way gid bilbilo W bay lxist, hln tev xerakiro Perano, de swyo, mihaciro Tu bi hasreta hlna keviro Bilbil reben guneye na llne De xema all e, ji xwe re xwe dixwne 42-WEXTA ZERYAM NAN KRN Wexta Zerya min nian kirin Dav birna min vekirin Birn tije xw dikirin Derman are p nedikirin i zinarek teqeteq e Min gul in te kir baqe 43-EV ev ma tu d hew ty lo Ez ranazm keng by te xew t lo Xan bye zndan, t de renazm Tev seher qr naln tew t lo Ten hitim ay dil ev ima W ez kutim ay dil ev ima Rabe pey kev ay dil z w werne Te ez biritim ay dil ev ima Ay dil ay ma kes nne mna w (na welle) Ji boy i tim dilxwaz dna w Ax dema dest w li bin ser min Bi min xwe t gelek hilm bhna

K dtiye k bnaye Qz ser kuran by aiqe i kanke w qiqi Cot kawa l xaric Xwezla min li w xort bye Ew bidil xwe zewicm Gotin: Kurdek Ermenistan Muzk:Geler

w Te ji min dil bir carek min ji ter ne digo na Te r kl kir carek min ji ter ne digo na ima ro tu ji min xeyid ye Te bi min i dikir carek min ji ter nedigo na Dil min j te dixwaz bibne Ti bi dr ket av min te nabne ima roja eqa hevqa kin bne L ev na dil j her tim namne Gotin: Cegerxwn-Muzk : Aram Tkran

63

Nain ava ev roj bne sal Sal dirjin ez kirime kal Bi ciwan da dest min gopal Pitxzkirim v bbextiy Hsr dahfa ber delavim Qelsim, d b pesn b navim Por , av ilmis r xavim Ez hejandim v bbextiy Gotin: Hekm Sefkan -Muzk: Aram Dkran

44-BBEXT Li min bihorn gelek sal dem Li min kom bn gelek derd xem Emir die bi alem Ten hitim v bbextiy Zeman yar li min bn yek Li dora min kirin xelek Li min gerandin erxa felek Ten hitim v bbextiy

Dotmama te me, min av kildaye Derefa Kawe, bo te hildaye Rojek ldan, rojek razan ro ldan e roja Kurda ye Deng min zz e hewar gaz Serqot pxwas, bir taz ri e lxe pismamo lxe erm feht e ro tu raz al Xerzan rabe li xwe ke Lpita xwe girde rext fiek e Pisam min , dotmama te me Mi jte re kil dane avn belek e Helbest: Cegerxwn.Muzk: Aram

45-LOLO PSMAMO Lolo Pis mamo ima deng nak Ser xwe carek bilind ranak Leker dijmin li iyay jor in Weke xwemra jhev bela nak Lolo Pismamo zanim xwemr Pismam Ristem yan zdn r Roja halan, roja ldan Mr gernas dotmam bi gor Lolo Pismamo haya te jte b arika min re li ser te b Roja ldan mr be lmeydan Kutin tim heb, reva te neb

Ew iqas xwe e, av w re e Bejna narn e, bi xwe rn e (Dsgotin) Xwez min bidya, tr j hezbikra W ji dil min, ecb xwe bikra (Dsgotin) Min xew de dye, dibm hor ye Nav l danne,dibn Tl ye

46-GELO EW K Y Gelo ew k ye, ji w de tye i bejnek zirav, wek rihan ye Gelo ew k ye, ji i esl ye av kil dane, kea Kurdan e )dsgotin Nav w Xan e, gula baxan e Esl bav xwe, kea Kurdan e (Dsgotin)
64

47-LEYLA Tu kullka iyay Kurda Leyla Leyla Tu derman dil xorta Leyla Leyla Leyla Leyla Leyla... Leyla Leyla bihar e Dil min zare-zar e Leyla Leyla var e Hvya te me de were Leyla Leyla bihar e Dil min zare-zar e Tu bedew , tu nazik Leyla Leyla Kea Kurda iqas rind Leyla Leyla Leyla Leyla Leyla... Leyla Leyla bihar e Dil min zare-zar e Leyla Leyla var e Hvya te me de were Leyla Leyla bihar e Dil min zare-zar e

Bna gul lale Dest min bi dest yar e Newroz mizgn e Bihara rengn e Kesk zer n e Xala rengn e Helbest: Cegerxwn-Muzk: Aram Ema wer were were were were were Arifo lawo wer were were were were Min d ji v sib Arif law min sekin Berx w t ser min xulama bejna bilind av biriy re belek qebiliyet ra kep egale de Di kevnesing beka b sehet Ez nikarim s kelma ji te re bjim erma bav te va j ima t tu y were Em golk dest tiliya bi hev dikin Dakevne nav bax gula Serahat min Baqek gula il qesra bi cennet w cennet

48-NEWROZE NEWROZ E Newroz e Newroz e Sib ye Newroz e Maek bide min yar Cejna te proz e Newroz e bihar e Bel bne gul dar e 49-ARFO LAWO Were were Arifo lawo were Arifo lawo lo te ez hlandim were Arifo lawo te ez hlandim were Arifo lawo tu w ev germa roj wez xapandim Te ez kirime peza ku w nav selef veqetandim Ew tu car qiymeta p nay Tew ez kirim arek nava dest teza tevizandin Tu car qimeta p nay Tew ez kirima ek ferh day dest mran hekma Ax vecibandim Arifo lawo Arifo lawo te ez helandim
65

Ka v sal nehle dest min bigire Min birevne were loy loy loy were l l l car awa eytana fesad neyara p derne Were loy loy were l l were were were were Arifo lawo tu bes bje arifo lawo Ji bona her du dilan tu bes bje Ama dinya germ e, german dikelije Arifo lawo dinya germ e, ji german dikelije Tu were gavek oka xwe bide oka min W der rne lo lo dirj e, ema tu y qise bike bi ziman ern Lo dirj e tu gotinn xelk alem ji ber dil min bavje ca tu y were ba melek donzde elim na bila ji gotina takbe para her d cnar Ji te re bje Arifo lawo ama were were were loy loy were... Were l were were were loy lo y were ly ly Arifo lawo L l Day yk neb zava Ser silgav (Dsgotin) Arix dibn li dev ay (Mala)erd lerizandin() biewite ar berday Qemi her du biran nakim ku bikim kilam (Dsgotin) De pal pal De mam mam Hevgihandr : Hasret Gltekin

Min d ann ji te re andin bona br Mihabat Were dest min gewrn bavje ber bext ferman Tu davet tu hineke bi xwe bixwaze Rebb Elem paek w met ica ketim Ber were Qasim kerem kin bna ser dawet Ay birao wer were were were were Were l l dsa were loy loy were were Were were loy loy Arifo lawo bejna min zirav e dar dr brna lawo Deqa ser sng memika Merg men hevz kanna ji w sib qz bka ciwabek Ji sew girtin ica zane hinka qz xortan Ber dil xelk alem halqa end rn e Ewa ser s wexta min temam b Kaxiz defter teqtne ke dn wez i bikim Wez mexmr dewlet me ica tu y qametek 50-ARX Arix dibn li gund Saran Gava ku zelzele b L l An dused, ssed mezel vedan De l l l De lo lo lo (Dsgotin) Hvik vket Hva tij ye L l An du tene xudana law qza

66

Ku em i dibn ew dibihze Pr dostan pr Ezz Here dilo dost yara Ji dostan dib derd are. Peyman daye ji bo qrar Girtin dest birat biryar Ji yarn xwe bixwazin car Ji yar dr qe megere Bixwaze tim bi dil rast b tirs b xem karek zor nne heq xwast Ewliyay te tim yar L ji r vemegere Yar li kuy berv here Ser rastan tim ronah ye Wan riya xwe bi yar diye Ew maye maye ewl ye Were dilo wirda were Ji Yunis Emer qesdek Yezdan dilek daye min Bi her tit heyran dib Te dt ku demek sade Demek din giryan dibe Di demek da me peyiv Gotineke j bi deng neke Dij derdan derman dide Demek t dib sa Kesn mir jindara dike Demek din mistekbr e Wek firewn Haman dib Di demek da dib Cibrl Rehmet dide her diyar Dem t r venda dike Miskn Yunis heyran dike War mezin war mezin L dirin kar bizin
67

51-AQ TEMAL Ez kal bm ez ji salan ji derd wan hevalan Yaman, yaman, yaman, yaman Bajarek kim ji dostan Bi hev ghnim d dotan Bi derdim derman ji dostan Here dilo dosta yara Ji dostan dib derd are Derbendiya av bigire Yaman mekev gola bra Dost sax li rev hev e Hem bi roj hem bi ev Kar zerar tev hev e Here dilo dost yara Ji dostan dib derd ar e Derbendiya av bigire Yaman mekev gola bra Ji dostan re dayix in Hem baxne hem bax in Hem siltanin hem irax in Here dilo dost yara Ji dostan dib derd are Derbendiya av bigire Yaman mekev gola bra Riya dosta rka pan e Dil bi yar xwe dizan e chetin li mekane Here dilo dost yara Ji dostan dib derda are Derbendiya av bigire Yeman mekev gola Bira Rya dosta rka dz e

Tasek av sar bi min de Hv daye hva zer ewqa xwe da gerdan zer Ez qurbana penc zirav Hundir li min kiriye ker Ew herdu kilamn j ji aliye Temel de hatine nivsandine Melety: Harn sax. avkan: ji Al Kuca biraziy w: ukr olak da. av in av in heval av in av li ser du gel av in Ez dibm bira Tuneb li dinyay rind zavn Were ku em herin bi gundan da Baxa danin di zeviyan da Ba nemne li bav te Me nane bi tu iyan da.

Min rindika xwe wenda kir Ort bi kemer p bi bazin Tu b kng ez bm hinga Mala bar kir ne dnge Keel kurmiye xelk zewicn Ez bi te va mane kng Bi diyar mal keve ar red ser biryan ke Kula mirine li min hatiye Were bi dest xwe derman ke Here av av bine Hember mala me dne

Te kezeba min ewitand L delal li ba mr e Bibeze min mebe kevir Dil min te kir agir Gerdan te berfa iyan Cot memikn te h min bir. Brnebn - 2

52-KILAMEK LI SER YAS PINAR Qirix li bilindiya iyan e Qizil ewlk dev ryan e Mal ewit Yasnpinar e Ocax tl zeryan e Bang dikim yara min kerr e Por kiriy diger e

68

Gotin nazl rinda te dayine Li xwe txim bi tifanga Mer meran dewn tnin Li ser ciln re dtinin Aman miqeyt dev xwe we Qenc oran digernin. Maln hana mal me ne Qala min te dikine Ku te nedin min li te gun ye Gun min li sty te ye Keriyek pez min qus Soyx mrat reng hev tals Ez hatim ku ez i werim Keban heye le por qus li axa k rawest Bi roj ev qet newest Me careke tr hev du ned Bi rehet serast Ber der me muxurbe ye Gur digerin bi- be zurbeye Xelk li kar xwe ye av min li bajna te ye Lawik ji derg xuj - xu Bi ev roj dadek Xeber hat ku lork miriy Ji tirsan r bern min ki Nizanim kuda terim Li berxika xwe digerim Min lorika xwe wenda kir Diyar bi diyar l digerim Li ber der - li ber der Dayik rnit bulxur diher Ji lorik xeber tune Nizanim i hate ser Mj guzan bi derne Da min bizevcne
69

53-(Aiq Temal kovara Brnebn). Bay t ye guve guve Bijkoj filit sng gewre av min li nav beran ket Her yek teleqa hingive Der od li min veke Quraxek ezing bi mihneke Zalim dayika te got, Ew kiy miya qer za berxike Dalliqevax di kort da Mala rinde di orte da Min ev xewnek be xewn d Ez girtime di ber te da Ji Heleb weda erd Ser bio biskan berde Meriv ku bi dil xwe nezevic J re jyan kul derde Wa i b, wa i b Bega yaylan tj be tj b Gotin rinda te dayine Bend dil min qotm b Sib rab male av ke Pl mene sera gavke Eger dil t li min e Telak por xwe di navke Li wan dera, li wan deran Peya nageh swaran Di hest bavn wan axanim Keika xwe nedan xizmet karan Li ber dwaran kal pr Zar ze maye b ekir r Felek me li te i kir Te htin xizan Pez bav te bang be bange Xam berdiran ajot reng

Here av av bine Li qirtar der me dne Tasek ava sar bi min de Av yaran i rne Li tembr e li tembr e Tel zirav e perde hr e Rabe rind xwe li bake Ez meyzekim dre dr e Hni iya ne hnim j pan e Ketine navbera me wane Hele careke bifikirim Hine wek slal me hene Hin deran k him l hene Hatim rind te bibnim Xwazginiyn te binim Didine min bira bidin Eger nadin ez direvnim

Lawk te hng xurine W feqir bizevc ne Ber kel e vir da xwar b Giha kevir bi ser da kevir nar b Ber dil te li min b ima henka ja- ji min sar b Ber der mal bav te yoqie Mna kewan hildikie Ez bi qurbana bejna zirav Fistan j ra yaqxe Bi nan tis ra dikie Jer va hatin giht qantir in Ser bar xwe kundirin Zalim bav te ku tu neday min Ez li der te bimirim Ji jr da hat min nasnekir i di dilda b min pirs nekir Fikra min b min nekir Min bi xwe dest bi xwe kir

70

Yayla wan Bekiran at e, yayla wan Bekiran at e Ku min spart tu ima nehate, ku min spat ima tu nehat e Aman aman ser l yan, b harunan tev qurban Dest xwe di dest min ke, dest xwe di dest min ke Qann qanuna demoqrate, qanun qanuna demoqrate Aman aman ser l yan, b qepezan tev qurban Ez i bikim tu rind, ez i bikim tu rind Tu yeka ser li yan poz bilind, ser li yan poz bilind Aman aman ser l yan, b erkezan tev qurban De dann dann bk, dann dann nazli bk dann Germa olan ez hlandim, germa olan ez hlandim Aman aman ser l yan, qeydeliy bi du nava ye Kez lawikek milet poz bilind im, ez lawikek poz bilindim Te ez ji din de danm, te ez ji din de danim Aman bk ser l yan, sevdaliy b rengan Jor da t xwe ba dike, jor da t xwe ba dike Te aqil ji ser min bir, te aqil ji ser min bir Aman aman ser l yan, bermaliy bi du nav e. (Mehmet Bayrak Brnebn gelerRonah 95)
71

54-AR MEZN Ar mezin ar mezin, b ar mezin ar mezin Ar mezin ar mezin, l dieri karik bizin W w w w w l w o, b te dilixa min no. Min rindeka xwe wenda kir, min rindeka xwe wenda kir Yeka bi kemere p bazinge Aman aman ser l yan, Bakiran tev qurban Ku ez bimirim rok pncan, ez bimirim rok pncan Bay l tx li yapraxa sincan, bay l txe yapraxa sincan Oy oy oy oy lawo b te xweka min n o Herin bibn rind rab, herin bibn rind rab Bira ji xan n dil gencan, ji xan ndil gencan Amam aman ser l yane sevdaliye bi du navan e Di Bekiran diyek gir e, di Bekiran diyek gir e Yar bi kurtik sor e aman aman ser l yane b Alxasan tev qurban Alkran iya bilind e, Alkran iya bilind e arp rak por bi bin de, arp rak por bi bin de Aman aman ser l yan, b Bakiran tev qurban

55-AY DE MEDET Ay medet Ay medet, ay medet. L l medet, kubar Ez bi nazikim, Ez v sibek iqas bi nazdarim Ez nizanim, ez nazik nazedaren dil xwe l k kim ? Ez nizanim, ez ne li d ne l bav kim? Ez nizanim, ez ne li xu k ne li birakim? Ez nizanim, ez ne li xwesiy ne li xwezr kim? Ez nizanim, ez ne li psik endol nemerd mere xirab kim? ewa sere v sibek hat ji derde Min qam nekir ranebm ji ber de Darek li zenda min e zer baday daye Ez nikarim go tenbork bi ser enya gewher de xwarkim medet Ay medet, ay medet. Medeta min tu y Xweda yo Bila kils xopan me Serhed Ne bariya baran berfe Kew Nredna ewit Nebuna colan col ref bi ferge Gav bav Sebr siwar nge er Ji dor nv evan p de T nava taxim sing ber min zeriy, Sinbln bav Sebr siwar ngeer Soren bipalikin biqaydene Gav li kil av min zeriy dikevin Kil sphan ji avn min diwe e medet Ay medet, ay medet. Medeta min tu y Xweda yo Ez herime iya y Mu a ewit , li blan bilind bisekinim Ez ser xwe ser qotkim, destn xwe bilindkim raber Xwed kim Ez bjim Xwed yo cy nifir dual disekinin ! Bila dk bav min xr bikin, ji destn te xr nebnin Ez ewa nedame bav Sebr, siwar ngeer Ez rabim xwe di goln av , li ber pln mewckim Ay medet, ay medet. Medeta min tu y Xweda
72

56-AYFER - HEVPEYVN B AYFER DUZTA RE Radyoyeke me ya bik heb. Li her der radyo tuneb. Li maln teketuk heb. Ji zarokan re qedexe b ew radyo. Bes balk e ligel ku zarok bm, destra min heb ji bo guhdarkirina radyoy. AYFER DUZTA: Muzk j tehma jiyan ye!.. Eye an delala ber dil min e... Min s salan Brvant kir, li ber pez min stran kilam digotin!.. Ayfer Duzta; Hunermenda kurd a ciwan dengxwe... Ev 12 sal in ku li di nava muzk, deng Navenda anda Mezopotamyay (NM) awaza kurd de ye. Yek ji hunermendn xwediy wazeke cuda ye. Li gor baweriya min, di deng Ayfer de, , jan zmarn kurdan vear ne. Ligel ku bi salan e dinasim, heta roja gotbj sohbeta me j, ji min kir ku zaravay w kirmank (zazak) ye, l w got ku ew kurmanc e. Pit xebata saln dirj, yekem albma w ya soloy, ji hla Kom Muzk, bi nav Leylan* derket. Pit derketina albm, ez Ayfer Duzta em li hev civiyan; min pirs Ayfer Duzta bersivand. Di dawiya sohbeta me de ev gotbj derket hol... SALH KEVRBR: Ayfer Duzta ji ku ye, di malbateke awa de mezin bye, navbera malbat bi muzk re awa ye, w end xwik bira hene, perwerdehiya xwe li ku der/deran kiriye? AYFER DUZTA : Ez ji Swaz me. Em Kurmanc in. Li gund Aldwaz ya bi ser Hafik ve ye hatime dinyay. Min du xwik du bira hene. Mezina me xwika me ye. Ez a duyemn im. Heta neh saliya xwe li Swaz mam. Min dibistana seretay heta pola sisyan, li gund xwend. Pa me bi malbat ko Stenbol kir. Li Stenbol, min xwendina xwe ya seretay navn temam kir... Ayferxan, te got Swaz... Malbata te awa t naskirin? Wek malbat, wek ber er? Ez ji malbateke berfireh tm. Ji Era Kurman im. Em Elew ne... Kurman? Ev er li Drsim j heye bawer im...

73

Bel rast e. Jixwe ber piyn me, pit berxwedana Drsim, bi gotineke din pit karesata 38-an, ji Drsim reviyane ne Erzingan, ji wir j hatine Swaz... Bel... Tkiliya te muzk li gund destp kir an? Bel rast e, li gund destp kir... Wek min got, heta neh saliya xwe li gund mam. Wek tu j dizan, ber plaq hebn. Kaset n derketibn, l zdetir plaq dihatin guhdarkirin. Jixwe pit guhdarkirina wan plaqan eleqeya min a li ser muzk destp kir. Li hla din, li gund ji bil yna dibistan, em din ber pez j. Me brvan dikir. (Bi ken dibje) Di jiyana min de s salan brvant heye!.. Li ber pez min stran kilam digotin... Te bi i ziman digot, te i digot?.. Me li mal bi zaravay kurmanc xeber dida. W dem min ji plaqn Abdullah Papur kilamn kurd li ber pez digot. Her wiha stranek heb ku min herdem digot. Bi ziman tirk b. Strana Edp Akbayram ya bi reng; Anama ana diyesin / babama baba diyesin / sen bize gelin gelesin / nerde kaldin kibar gelin b... Bi v away, min xwe li ser sehn didt, sehne dihat ber avn min. Zarokatiyeke wisa sade l xwe... (Kurtekeserek dikine berdewam dike) Dizan, briya wan rojan dikim... Radyoyeke me ya bik heb. Li her der radyo tuneb. Li maln pirkm heb. Ji zarokan re qed exe b ew radyo. Bes balk e ligel ku zarok bm, destra min heb ji bo guhdarkirina radyoy. Herdem radyo di dest min de b, min guhdar dikir stran kilamn dihatin gotin ji ber dikirin... Titek balk heye ez ji te re bejm? Helbet, kerem bike... Wek min got di nava malbat de ziman axaftin kurmanc b. Carcaran end plaq tn ku end kilam-strann kurd t de hene. Ez j li dibistan her stranan dibjim, l strann tirk. Hestek li min peyda bye ku dixwazim bi kurd bistirm. Di dil xwe de dibjim; Madem em kurd in, bi kurd/kurmanc dipeyivin nexwe ima ez bi kurd stranan nabjim?.. -Ez rabm min i kir? -Te i kir? Min strann tirk dikir kurd distira. Min li gor xwe werdigerande kurd min digot... Yek ji wan stranan, strana zzet Altinmee b ku digot; Kalarini kaldirirsin / Birbirine dedirirsin / Guzelligin yoktur ama / Sen kendini sevdirirsin. Min kirib kurd distira. Gelek strann min n bi v reng hebn...

74

Helwesteke balk e bi rast... Ayfer tu j dizan, di zarokatiya me de j hebn; ba t bra min, hinek zarok agirt (xwendevan) hebn ku li dibistana seretay navinc, mamosteyan bi hewl zextan ew derdixistin ser dik sehneyan. Kilam stran bi wan didan gotin. Tu j yek ji wan zarokan by an na? Bel ez yek ji wan zarokn ku te behs kir bixwe bm. Herdem li ber avan bm. Her sal min di nava xebatn koroy de cih digirt. Min bi tena ser xwe stran kilam digotin, l bi ziman tirk. Ji ber ku ne mimkn e ku mirov li dibistanan bi ziman kurd bibje... Carcaran dema ku di nava wan xebatan de min cih nedigirt, xew nediket avn min. Di ketim nava psikolojiyeke xerab. awa ku ez scdar tawanbar bim, moral min xerab dib. Xemgn dibm. Min digot, ima ez di nava v xebat de tuneme?. Min her dixwest li ser sehn bim bistirm... Plaqn Abdullah Papur hebn, ew dihatin guhdarkirin. Her wiha Hasan Erdogan heb, w bi tirk digot, l Abdullah Papur bi kurd j digot. Me l guhdar dikir. Li gund di nava malbat de, stranbj/kilambjn din hebn gelo? Li nava gund merasmn Cem hebn. Di van merasman de, pr ango dedeyn me li tembr dixist stran digotin. Her i di nava malbat de ye, Mam min (ap min) Huseyn Duzta heb, bi away amator kilam digot. Niha d nabje. Deng dayka min gelek xwe e. Tesreke mezin li ser min hitiye. Kilamn xemgniy, kilamn ewat dibje... Kilamn ku te ji dayka xwe girtine hene? Helbet gelek in... Mesela min dixwest di v albma xwe de, kilameke ku min ji dayka xwe wergirtiye, bistirm. L bel neb qismet. Bi hv me careke din ez bistirm. Sedema ku niha di v albm de cih negirtin, cudabna konsepta albma me b... Dayka te li ser jann 1938 - kilamn xwe dibje an? Na, zdetir li ser jann malbat kilamn w hene. Li gor hz qeweta xwe distire feqr... Mesela li ser biray xwe stran gotiye. Di ciwaniy de biray w jiyana xwe ji dest daye. Zdetir li ser w gotiye/dibje. Zmarn (agit) dayka min gelek hestiyar in mesela... Heger li bra te hebe, dikar bendek ku dayka te dibje, bibj? Himmm, mixabin niha li bra min tuneye... Ba e ne xem e. Ez li ser muzk berdewam bikim; Yekem car nv profesyonel be j hevnasiya te muzk li ku der awa destp kir? Kes an kesn ku pitevaniya te kir hebn. Seruvena te ya muzk bi i reng destp kir? Ya rast ez bibjim tu kesek pitgiriya min nekir dema min dest bi kar muzk kir... Ji malbat j tu kesek yarmetiya min nekir, mala wan ava h j nakin! Ji ber ku malbata min naxwaze ez bi muzk re eleqedar bibim. Nexasim bi tu away
75

algir nakin ku ez bi muzka kurd rabim. Li dij min derdikevin naxwazin ez bi muzka kurd re eleqedar bibim... Waaa? Bel mixabin!... Malbata min malbateke Kemalst e, ji kevneopiya CHP - (Partiya Komar ya Gel) t. Diya min hinek nzk min e hestn netewey hinek pre hene. Dema min li Navena anda Mezopotamyay (NM) dest bi xebat kir, di nava malbat de problemn mezin derketin. Reaksiyon ango bertekn mezin nan min dan. Demek dirj min bi bav xwe re xeber neda li ser v mesel, p re nepeyivm... Belk tu bawer nek l li ser v meseley carek bav min, ligel dayka min avtib ser NM-!.. Ji wan re digot; Ka we kea min bi ku ve biriye? Ji ber ku ez bm turney min ji wan re j gotib... Beriya hatina NM- y te i dikir, li ku by? Li gor zanna min xwendina te ya Dibistana Hunern Bedew j heye wan deman... Bel rast e... Beriya hatina NM-y di kargeheke taybet de min kar muhasebey dikir. Her wiha dim dibistan. Pit min lse temam kir, nem zanngeh. Ji derve min xwend. m Lseya Peray ya Hunern Bedew (Pera Guzel Sanatlar Lses). Min li w der perwerdehiya an, perwerdehiya keman wergirt. Min perwerdehiya nota-solfej li wir dt, l min li NM- berdewam kir. Li v der dixwazim tu behsa hatina xwe ya NM-y bik... Di sala 1996- de ez hatim NM-y. Salek me perwerdehiya notay dt. Salek pa j ango di sala 1997- an de Koma Veng Sodir ava b. Ez tevli v kom bm. Salek em di kom de xebitn, me prove kirin bi rojan. Salek pa j (1998) me li avahiya NM- ya Beyogluy konsera xwe ya yekem pk kir. Strangotina min a li dibistanan ne t de, cara yekem min li NM-y li ser sehn stran gotin... Min w roj kilamn Tew Veyvik Usen Min li w der strab... W ev xew neketib avn min... Bawer bike niha j wisa ye, gava konserek hebe, xew nakeve avn min... Jixwe ev hest bi te re tunebe tu nikar v kar bik. Lewre ez her dem biheyecan im... Roja ku tu hat NM-y t bra te? Pskolojiya te ya w roj awa b? Bel wek ro t bra min... Cih avahiy li Tarlabaiya Beyogluya Stenbol b. Avahiyeke kevin b. Ji bo ku ez qeyda xwe ji bo kursa baxlemay bikim bm w dere. Heyecana min gelek b w roj... Ji zarokatiya te heta niha hunermend dengxwen delaln ber dil te k ne? Min behsa Abdullah Papur kirib jixwe. Cara yekem min ji w strana kurmanc guhdar kir. Yekem car du kaset hebn ku piran an giran strann kurd l hebn min peyda kirin, kasetn Firat Bakale Aram Tgran. Straneke Firat Bakale heb bi nav Lor lor, ew her di bra min de ye... Her wiha strana Aram Tgran a bi nav; Newroz e Newroz e, Bihar e Newroz e...

76

Pa ji stranbjn kurd, min guh da hunermend ivan Perwer... Min gelek ji ivan perwer hez dikir. L Eye ana gorbihut delala ber dil min e bi rast... Herkes li aliyek Eye an li aliyek... Pit guhdarkirin hevnasiya bi deng Eye an re, ez p hesiyam ku div dengbjan nas bikim. Lewre min bala xwe da dengbjan. Dengbj di jiyana min de ciheke taybet digirin... Muzk ji bo Ayfer Duzta i ye? Di jiyana te de iqas girng e? Karek din heye ku tu tercih muzk bik? Ji te re bibjin dev ji kar muzk berde t i bik? (Dibe pirkniya w dikene) Herhal ez d bkar bimnim!.. Dest min ji muzk bikin, ez xwe ji ser ban navjim, l bawer im d heyecana min a jiyan j nemne... Ez tu kar tercih kar muzk nakim. Muzk bo min gelek tit e. j tehma jiyan ye muzk... Mzk dikeve xewna te carcaran? Helbet, gelek caran dikeve xewna min... Te di nava komn muzk yn NM- de gelek sal borandin. Dema tu niha li wan deman dinr, wendahiyn te destkeftiyn te i ne? Roj b ku te di nava wan koman de got; d bes e, nema dikarim bikim!.. Salih wek tu j dizan yekem xebata min a hevpar (kollektf) bi Koma Veng Sodir destp kir, pa bi Koma Asmn Koma jinan ku ji 11 jinan pk dihatberdewam kir. Bandora ern neyn yn van koman li ser min b. Aliy ern ew e ku hn pratk dikin, perwerdehiya xwe didomnin. Gelek derfet dikevin destn we di war muzk de. Di v war de gelek aliyn ba sdewar hebn... Aliy neyn ew b ku, min ji zarokatiya xwe ve dixwest bi away hunermendeke soloy bistirm. Koman kir ku ez ji v daxwaza xwe bpar bimnim. Kar kollektv, kar kesayet dikuje. Enerjiya te ya hey, di nava komek de winda dibe die, an j belav dibe. Bo nimne, deh sal ber min dest bi soloy bikira, niha ez li devereke bilindtir bm... Lewre j, heger xebateke xweser (taybet) nebe, ez tu caran naxwazim vegerim xebata koman... Em vegerin ser xebata te ya n. Serxr be!.. Bi dereng be j albma te Leylan derket... Hinek behsa v xebat bike ji kerema xwe re... Bel albma min bi dereng derket. Div Newroz li ber dest guhdaran bya, l ji ber sedemn taybet teknk 4 meh bi dereng derket. Gelek hunermendn hja keda xwe tevli albm kir. Di salek de temam b. Aranjor derhneriya albm Mustafa Bber kir. Me gelek amr enstrumentn ba bi kar an. Sentezeke ba derkete hol. Sentezeke ji ar aliyn welt di albm de t dtin. 13 kilam di albm de hene ku 12 heb kurmanc, dimilk (zazak) soran ne. Kilamek bi tirk -kurd ye. Me ji strana Dotmam (Kilama ewlik) re klbeke

77

xwe kir. Strana Leylo Leylo Zirav ya Eye an, bi anaz min xwendiye ku di albm de heye... Rast e, pirsa min li ser w j heye... Te ber j Sallana sallana nee serav ya Eye an strab klba w kirib. Her du kilam j tirk -kurd ne yn Eye an ne. ima tirk-kurd, ima Eye an? Dema me ji kilama Sallana sallana nee serav re klb kir, di konsern li bajarn kurdan de ji min re wiha digotin; Tu kea Eye an ? Gelek kes min wisa dizanin. Ev bo min rmetek e. Bi rast j di war manew de ez xwe wisa hs dikim. Ez w wek dayk ji xwe re dihesibnim. Gelek j hez dikim, ji deng w gelek hez dikim. Tesreke mezin li ser min hitiye Eye an. Lewre di v albm de min straneke w bi kar an. Min dixwest deng w bi kar bnim, l di war teknk de pk nehat... i albm, kaset plaqn w hene li ber destn min hene. Didim hev. Eye an cuda ye ji bo min... Xwez dem li me biziviriya min bi Eye an re duet bikira... Bi away git rewa muzka kurd awa dinirxn. Her ku teknk bip dikeve, dezenformasyon j zde dibe. Fikra te i ye di v war de? Rast e, ez j wek te difikirim. Ji bil dezenformasyon, arabeskbn xitimnek j heye... Mixabin ku berhemn arabesk j difre, zdetir eleqe dibnin, li hla din albmn ba, xweser biqelte ji eleqey bpar in nayn firotin... Min rexneyek heye, beriya ku ji br bikim bibjim; ji nifn ciwan gele k hunermendn kurd hene ku rabn rnitina wan li ser ziman tirk saz dibe. Huner strangotina wan bi kurd ye, l wek din jiyana wan serdanp (ji ser heta bin) bi tirk ye! Hunermend kurd heye ku dema derdikeve ser sehn, pkkirina kilam/strana xwe bi v away dike: Deerli dinleyiciler siradak arkimiz, Mihemed xodan Ay l Gul.. (Guhdarn hja, strana me ya di dor de ji Mihemed xo Ay l Gul ye). Pit v banga bi tirk, destp dikin strana xwe bi kurd dibjin... Bavo ima pkiya xwe bi kurd nak?.. Tu j yek ji wan stranbjan gelo? Ziman kurd di jiyana te de iqas serdest e? Beriya her tit spas ji bo pirseke wiha ... Helbet tu mafdar . Ev kmas heye di nava hunermendn kurd de. Her i ez im heta ji min t, dixwazim kurd/kurmanc di jiyana min de hebe. Jixwe her bi kurd strann xwe dibjim. i kurmanc, i soran, i dimilk (zazak). L titn tu dibj j gelek rast e. L titek din heye ku bibjim, ev demek e ku em hunermendn Navenda anda Mezopotamyay (NM) hewl didin ku di civnn xwe de j bi kurd biaxivin. Gelo ev tr dike? Helbet na, div kurd zdetir bikeve jiyana me. Di ser de j jiyana min... Her wiha poltkaya dewlet t zann. Tesra v poltkay ya li ser malbat ekere ye. L dsa j, div ev yek ji bo hunermendn kurd nebin hincet. Li aliy din, div ney jibrkirin ku em ji dewreke wisa hatin ku fkandina bi kurd (!) bixwe j qedexe b...
78

Navbera te amrn muzk ango enstrmanan awa ye? Ba e, ne xerab e!.. Ez li baglamay dixim. Her wiha li keman dixim. Li curay dixim. Dixwazim li ser sehn batir bi kar bnim. Yek ji xeyaln min n sereke j ev e... Pirsa daw; xeyala te ya her mezin i ye? Xeyala min a her mezin ew e ku rojek were ez koroyeke mezin a jinan ava bikim... Ayfer Duzta, hvdar im rojek ew xeyala te pk were... Gelek spas ji bo bersivdayna pirsan v sohbeta xwe... Ez gelek kfxwe bm bi rast, spasdar malavay ji min... Leylan, Ayfer Dzta, Kom Muzk, 2008

57-AVYAN E Ji nav gul giy t rin erbet naxwim Bhna yara min j t wez w av naxwim Bhna dosta min j t rin erbet naxwim Berhevkar K. Guln Xerzan Jiyana rewen-36 58-AY DELAL Ay delal ............. Ay delal avn te re in qumrne, biskn te dirjin Elfne Li ser keik il are kezne, ava em Dyarbekir Diherike t Cizra Bota lorne limin limin ... Ez ji kavilan bume pr bume b Mal bume Min ji ser kele dosta min re bne way way.. way delal ay ay ay delal..... Ay delal......... Ay delal ay delal......... Emr mino............. Ay delal......................................... Ay delal yayn bilind belekne, evan nivn evan Were ber ser min, xem xeyaln dil min birevne limin limin...
79

Avyan e avyan e l wez av naxwim Ava ji iy t rin erbeta naxwim Ava ji taht re te wez w av naxwim

Bigire dest min keik, min piuk, min delal li welate xerby Li kavil Gundan de birevne way way.....way delal ay ay ay delal..... Ay delal.........Ay delal ay delal...........Emr mino... .......... 59-AYDN- Hozan Aydin Hozan Aydin stranbjek kurd welatparz e . Li al bar em erez ya y Bngol, li bakr text kotana yay paltokan, li rojhilat topa qul kanya Viz, li rojava gra bav di binde avek zirav dirj diherike nava pln erez. Di v arehlde,di nava gul sosinanda xemiland, gundek pik, 10 mal irn,nav gund Xindeqa ku di nava dil wirde j avek sar cemid ku bi nav kanya jr ji bin erd dikele. Dema ku mirov zebe n Dyarbekir davje nav, t l dikeve ker dibe. Li yay Bngol li paltokan heyan derengy buhar belekyn berf xwe nan didin pre hnkahya bay Serhed ji kurahya derya stranan qrna Evdal Zeynik dihan digihnand Hus Plo , ah dengbjan Reso hostay deng peyvan akiro ku di klask n Kurd de bye Ekolek. Di nava v ahengde sal 1962 Aydin li dinyay avn xwe vedike. Livir titek gellek balk heye ku ew j dayka Aydin dibje " Demaku Aydin di hemla mindeb min gelek caran deng girnn w bihstye ez cara ewil gelek tirsyam"Aydin j v ya ewha rove henek an dike dibje; "K dizane belk j min ew ax stran digotine"Ew der nay zann l; tit ku t zann Aydin di heft salya xwede, kan li Serhed zivistan gelk dirje evn zivistan j dirjin, civat tim hene herwiha j ew civatana wek perwerdegehin di Kurdistan de bingeha bna exsyeta mirovane, gelek bi rmetin ji berku civak bi her curey li wir xwe nan dide, di tr bar n kde i huner i cewher hebe derdikeve hol. Evn a Mem Zn, Syabend Xec , Klam a Evdal Zeynik di wan civatande t pkkirin. Aydin di wan civatande klam a kalik xwey Kerem Qolaxas ku ji dengbj akiro hilgirtib; akiro gelek caran hatib mvandarya wan tesrek mezin li ser Aydin kirib herwiha guhdarvan Radio a rvan j b deng Meyrem Xan Mihemed Arif Cizrew di w qutika ji sr de guhdardikir lewmaj erbet a stranan li hem la Aydin belav bib di govendadaj stran a Bejn ku ji Enwer bav xwe hilgirtib digot... 1971 Aydin 9 salye; erf, Kerem, Aydin, Mihemed, Hec , Ekrem 6 pismam bi hevre dest bi xwendin dikin bi Tirk pewerde dibin. Di gund wande dibistan tune l ew havn, zivistan di bin berf bahozde di engekde sergn, ji bona ku di sobda biewitnin her zarok ji mal a xwe sergnek dibir dibistan. di engekdej ente, her roj 5- 6 km dr din gundek din ku nav gund em ye dizvirn. Di nava wan pismamande y her zef piuk Ekrem bu. Ekrem gelek caran di ryande diqefil w bi dor pit dikirin dibirin. enteyek Aydin s
80

heb ku xal w ji Almanya jre andib. Dema ku bi qyameva hildikiya, w ente hildigirt l ku bi jor diket ente w heyan jr diiqitand carnaj di deleva srgnde tepik dibir, tepik hem sivik b hemj z diewit hemji demaku Aydin bi jor diket tepik bi derbijrve tilor dikir tepik w ber w di dibistan eger hevalan p li tepik bigirtana wan bavtaba sob l carna tepik xwe nedida dest heyan nava ava em yek derb di Aydin ji ber v sedem gelek caran ji mamoste y xwe ldan dixwe zivistananj tim wiha derbas dib.Aydin d ziman Tirk j hn bibu di hem ahyn dibistande tim Aydin stran digot. Mamostek Aydin heb nav w Dursun elik b tembrek ba ldixist cara yekemne ku Aydin tembrek dibne deng w dibhze ev dengaj wek stranan li mjy Aydin hukumdike. Mamoste ji bav Aydin re dibje "Ka ez Aydin bixwere biherim Enqere li wir binim dibistanek mzk ez bawerim ku w hunermendek ba j derkeve"l bav Aydin qebl nake ji berku naxwaze di w temen pik de bi ten bine. 5 sal li em, li "iklar Ky lkokulu" bi whaw diqede. 1975 Aydin die M cem ap xwe,li wir di M Lisesi de dest bi perwerde a navn dike l di ser wde ji xeyn stran mzk tu titek nne.Li vir dsa titek ku nay ji brkirin heye; Evdilbaq y bray ap Aydin tembr l dixist ku mamostey Aydin tembr ku perdn tembr her ewil p da nasandin strana"u Sazima Bir Dzen Ver"nan da ewe. Aydin tim tembr a w ji dest digirt ewj aciz dib. Dsa varek ku ser sib li dibistan,di ders a matematik de bi nivs mthan heye. Aydin ders a xwe nexebit,heyan sib li ser tembr stran a "Burasi Mu tur" xebit serkeft j b l ser sib li dibistan di ders a xwede j zef girt.Guhdarvan radio gelek bab,ji radio pir hesdikir radiok wy pik tim heb; dixwest bibe hunermendek radio . 1976 perwerde a navn di sinifa 2.daye rojek dibhze ku di radio a Erzirom de pbirk heye,b xebera dibistan malbat dide r die Erzirom l w qebl nakin ji berku temen w bike ewji dikeve nava xebatek hewl dideku saln xwe mezin bike l li wir serkeft nabe herwiha qas heyvek ji dibistan drdikeve w sal di 4 dersande dimne mtihanan l dixebite di wan dersn xwedej derbas dibe. 1977 Aydin nav Stembol n bihstye, difikire, qerara xwe dide, zr ek dayka xwe digire ber xwe dide Stembol . Cara yekemne ku dikeve nava jyana metropolek mezin. Li wir rast Me a mezin, me a 1 Gulan t tevliw me dibe dsa cara yekemne ku bedar alekyek dibe ewqas nsanan li cem hev dibne. Di w mede 36 kes tne kutin Aydin matmay dimne tu maneyek nade w rew ew roj j li jyan a Aydin tesrek mezin dike. Aydin d dibe xwey fikrek syas, fr slogan a"Kurda ra azad"dibe, strann syas dibje l bi zimn Tirk distir. Aydin li stanbul di nava v jyande 2 salan dimne. Rojek li meydan a Taksim ye; dengek t guh w, xwe li deng digire,die guh did,dengek bilind, zelal, bi hz, bi Kurd distir dib, "Gula bax we ka"Li wir hndibe ku ew ivan e. Aydin kastek dikire die tim w kast guhdar dike. Herwiha hunermend Kurd ivan Perwer j;bi taybet bi
81

strann Kurd n politik,di jyan a Aydin a hunerde xwey tesrek mezine dsa ku bi esl xwe Ermen ye l emr xwe daye musk a Kurd; deng hunermend mezin Aram Tgran j di w demde nasdike gelek di tesrde dimne. 1979 Aydin vedigere welat dsa di M Lses de dest bi xwendin dike.Aydin di lise 2.daye derbe ya 12 lon dibe, pitre Aydin dev ji xwendin berdide die zmir cem bapr a xwe, nzik salk li cem bapr a xwe disekine. Bapr a Aydin jre tembrek dikire ku evj di jyana Aydin de dyar yek her mezine ji ber ku cara yekemne ku dibe xwey y tembrek herwiha Aydin xwe bi xwe dixebite k u hn tembr be. Aydin ji zmir die Stembol dixwaze kastek bike.Tit n ku nafikire derdikevin p wek:An tu bi derfet n xwe bik b ert teslm rketek bik,an 4-6 kast b ert rt ji wanre mze bik herwiha. Aydin ev rewa han bi tevah red kir vegerya welat xwe l dsa xebat n xwe yn li ser strann gelr beste yn xwe berdewamdike repertuar a xwe roj bi roj brfireh dike. Aydin strana xweya yekemn,1976 ande li Xindeqa di nava mrg a wande Pir a Mardo heye ku Aydin li ser bi ziman Tirk stran kirye bi nav "Mardo Kprs" 1982 Aydin bi dilketya xwere dizewice, 1984 ande die eskery,li eskery bi 15 Tebax dihese herwiha 15 Tebaxj di jyana Aydin de xweyy tesirek gelek mezine.1986 Esker diqede l li virj titek gelek balk heye;Stranek heb bi nav"Barimda Bir Ata Yanir/Gn Getike Alavlanir"Gotin n v stran ten li ba komtanek heb l rojaku Aydin teskere girt,ew roj ew komtana ne li wir b Aydin ji bona ku gotinn w stran bigire, 2 r ojan li hvya w komtan sekin herwiha j pit ewqas hisret 2 roj dereng vegerya mal ku evj evn a Aydin a strana ye. 1987 Aydin dsa ber xwe dide Stembol di dersxane a hunermend Tirk Yavuz Top de demek ders n solfej distne, dixwaze nota j hn bibe, duzen a balama y li wir nasdike.Aydin di w salde kastek bi ziman Tirk dike bi nav"sevdalim"ku ji 14 stranan pk t. 8 stran yn Aydin bixwene, 4 stran gelr, stranek y hozan Tirk Pir Sultan Abdal stranekj y hozan Tirk Muhlis Akasarsu ye. Bi Ses Plak re peywendyek dike, dide wana dsa vedigere welat.P it end heyva nav iflas a Ses Plak derdikeve herwiha kast belav nabe.1988 li Xindeqa Aydin dadikeve em Erez nra masyan, li veger zarok direvin py dibjin"Mizgn ji tera d tu by bav zarokek kea te b.Aydin gelek a dibe,nav ke a xwe Evn ldike(04.04.1988/Xindeqa )ji berku Aydin bi evna xwera zewicb. 1989 Aydin tev malbata xwe bi mvandar die M mala xezr xwe liwir tev hevaln xwe yn dibistan"Mutluk Sadullah" derdikevin turek; Edene, Mrsn, Konya, zmr, Enqere M; dsa mizgnya byna keek didin (emal 15.09.1989/M) Pitre malbata xwe digire vedigere Xindeqa die Erzirom liwir broyek sigortey vedike, demekj bi v away derbas dike. 1990 Aydin li Tekman di Navenda Perwerdeya Gel "Tekman Halk Eitim Merkezi"de dikeve nava xebatek and liwir koroyek mzka gelr ku ji 57 kesan pk te avadike, qas salek xebatn xwe berdewam dik, bi w koroy li
82

herm tevli gelek konseranj dibin herwiha ji bo cwann hermej xebatek gelek balk t nandan. 1991 li Xindeqa kurek Aydin dibe (Zana 16.06.1991/Xindeqa ) Di w salde li Tekman navenda naveya HEP (Partya Keda Gel) t damezirandin Aydin j dibe endam. Dsa di w salde li Tekman bi ser qereqol a polsande roketek t avtin deng gerlla li Tekman belavdibe,kar Aydin ji dest t girtin,Aydin li Erzirom ji al tmn taybetde t biavkirin bi mirin te tehdtkirin,pit fersendek Aydin ji Erzirom derdikeve die zmir, Bursa, Stembol, Enqere li wan dera demek disekine.... 1992 Meha adar Aydin rya xwe hn dirjtir dike,jixwe jyana w bi tevah di ryande derbasdibe ger mirov bipve bi milyonan km dike herwiha Aydin derdikeve Almanya li Dortmund dibe penaber. Aydin li Dortmund, Bochum,Essen, Hagen, Hamm bi tevah dikeve nava xebat n and huner a Kurd,li w herm Ekbek t kirin bi nav Koma Xebat; xebatn Musk, Folklor ano y bi hevre dimenin. Bi navn Komelan Hunerkom xebata xwe dimene bi her away di nava xebatn and, wek konseran, evan, dawetan alekyande ch digire pit 2 salan Aydin ji Koma Xebat diqete.... 1994 Li bajar Hagen Koma Helm Dener avadikin Li bajar Dortmund bi nav nternational Konzert Albumek dibe,Aydin di v albumde 4 stranan dibje ku 2 strann xwe 2 stran j gelrne.Biv away Aydin 3 salnv bi ten li herm a Sauerland li Neheim- Hsten dij...1995 Aydin bi awak gelek zor zehmet ten xanima xwe dikare bne,jarj 3 zarokn wan li welat dimnin,pit demek zarokn xwej tne herwiha pit ewqas zulm zor,bi malbat xwe digihnin hev... 1996 Li Neheim- Hsten Keek wan dsa dibe(Xerb 01.02.1996/NeheimHsten)l li virj titek balk heye ew j dewlet a Almanya; awa dewletek demokratke ku nav Xerb bi Kurd qebl nakin.Aydin v rewa han dighne rojanm ev rew a han ecb t weandin, pitre nav Xerb t nivsandin. 1998 Aydin mala xwe dibe Berlin li wir bi Akademya and Hunera Kurd ax Berlin re xebatn xweyn huner,bi tevlbna wek konser,ah,dawet alek yn ku li her der Almanya li gelek welat n Ewropa y berdewam dike. 1999 li Berlin dsa keek Aydin dibe (Drok 04.06.1999/Berlin) 2001 Bi nav evbrka Dengbjan albumek ji al Mr Mzk te t ekirin di v albumde ch didin 2 strann Aydinj. 2002 Aydin di jyan a xwede pit 30 saln xwe dab stranan;cara yekemnek u ewqas bi heyecan dib xweyy albumek bi nav "Bje"l titek heb, Aydin tu caran qmet rmet neda kariyer pyas lewmaj pyase nefikir.Ten ji s tranan heskir, ji stranan re xebit tim stra.. 2003, Di albuma tevlihev a "Strann Dil Me -Bilez" de Bi stranek ch digire. 2005, Di albuma tevlihev a "evbuhrka Dengbjan 2" de bi klamek ch digire.

83

2006, Di bin nav "Stran Jyane 1 " de, dsa albumek dike ji bona biranna Bav xwey Enwer ku di 15 Tebax a 1999 an de, bi ravtina lekern dewleta Tirk a ser gund wan, li Xindeqa ehd ketib; nav album l dike "Bav Min" . Herweha Aydin Mzik Produksiyon v xebat dighne heskiryn Aydin. ...ro j di nava dil Aydinde wek kurahya behra Wan bi hezar an stran hln kolane wek gue gua em erez j diherike Ji bo Aydin jyan eve. Hna bi sazyn Kurdan re di nava xebatandaye,endam Yektya Hunermend n Kurdistan ye, Hn xurtir li ser Klask n Kurd, stran n gelr herwiha liser beste yn xwe xebatn xwe berdewam dike hnaj li serokbajar Almanaya li Berlne jyana xwe didomne Stran Jyane. B Stran Nemnin.. STRANN AYDN 60-BRA MRN HEBYA KALBN TUNEBYA Bira... Bira li dinya y mirin hebya, kalbn tunebya limin, limin, limin... ax felek. Keik belk mala bav te mratbe, agir li mala bav te rabe Rabe ji ro esr p ve te ewqas bi av xayn li min mzekir, Min zanb tis,tek dil te da heye... Min ser xwe li ser oka te dan... Tu ji Xwed natirs derd kulan ez kalkirim... Te tak sp li ry min dtiye, tu ji min re dibj heyran tu kal... Welle ez ne kalim... blle ez ne kalim Ez koerim,xirab mal im b pergal im, Heyran wez rw me b heval im, ka ji kul derdn tene ez p dinalim dilo dilo... Ez dimirim ll yad...Welle dawya me mirine ez ditirsim bimirim, Kula avn re belek bi min re here gor qebristan. Bira... Bira ez ro bala xwe didim; Hela rabin,dibjin ro qirika kewa mina gozel... Zirave,dirje,mna qirika qaz bet li min, li min, li min...ax felek. Qirika kewa mina gozel zirave dirje mna qirika qaz bet... Tka ji dev v qza malmrat dibare mna hubra li ser kaxet. Ez dibm li ber rnm ji var heyan sib ji xwera bixwnim v xal xet. De l l...l dlber mala te mrat Hela sr bike ez mame li welat xerb ima tu ji min xeyd... Heyran bi xwed sebr tebata dil min bi te t li min, li min, li min Ez dimirim ll yadWelle dawya me mirine ez ditirsim bimirin, Kula avn res, belek bi min re here gor qebristan. Herm: Serhed avkan: Dengbj ZAHARO / Berhevkar: Aydin KORKMA
84

60 A-ELKO Gotin Mzk : Reso avkan : Reso Berhevkar : Aydin Korkmaz Elko lo laho erek li me b; Li deta Smo,li Masel,li li Maselay...hey lo lawo bi karzeee... Min d swar peya n kranya Hesenan din ji varda peya li du swaran h... Loo bne rzeee...li min dl...wa Hsr ezim peya li du swaran h...hew maqlo bne rzeee... Bira mer xulama xwey bike mnan Evdil Ezz bafile,Egt Cimo,Subhan Welo; Rojn di oxilm giranda ser xwe divine nava dl bij yn manegyan, B li meydan ber xwe ji gull mawzer... b naguhzeee...li min dl...wa. Elko lo laho subeye qaleka li me qewimye, ro li det a Smo li Masl li Maselay...heylo lawo bi petxeee... Ehmo bi s dengan ban dikir Silman Feyz rabe ez bext te ketime de er Heseana ketiye ser mile me hew maqlo mawizer dayneee..lob nan lxee..limin dl. Ez bi heyran mawzer dayneee...gid bi nan lxee... Gumana me li jor Xwed,jr kesek tune cabek bide Qandils d berx mala El axaaa... Bira li gazya me b Sed Nado,bav Dila ser Hesena li ser mile me rakeee.. Lo rev pexeee....limin dl...wa Elko lo laho subeye erek li me b; Li deta Smo,li Masel,li li Maselay...hey lo lawo wa bi ceyeee... Xwed dizane tivinga Emo ro di destada sivike, Emo li meydan t die mna per teyr....lo atmeceyeee.....limin dl...wa Ez bi heyran Emo li meydan t die mna per teyr....b gidno atmeceyeee..... Gel xulama ne min ji were go temya minli webe bi bext we ketime xu nedin ser kozlka Emo, sal b heft sale mehn a S Emo stewre; Xwed zane Emo ro lo meydan mrek ji mran zdey ee...li min dl...wa. Ax b welle nay...keko bille nay...
85

Xwed dizane dest ten bibe r El,tu car maqlo loooyohooo..b deng j nay... Arincik negare ez bext tegame Akrane qewme xirabe kes l tune li gazya swar me nay, Kesek tune cabek bide Qandils d berx mala El axa, Bira li hewara me b Sed Nado,swar gjo baav Dilsa ....wa.

60- B DEWRANE Herm : Serhed / Gotin Mzk : Gelr Cavkan : Sakiro Berhevkar : Aydin Korkmaz b dewrane...waaax; Dewrane,dewraneee,dewraneee,dewraneee,dewraneee,dewrane, Dewrane,dewraneee,dewrane,dewraneee, Dewrane,dewraneee,dewrane,dewraneee, Dewrane,dewrane, Dewrane,dewraneee b sebr draneee wa. Gid min d bejna zirav dimeya li gera li binya mala li nav bdera Li xwe kirirb al qutny Heleb Bi ser bejna tenik ziravda berdab irik van kemberan Digo kro htmo bihstina min bihstye;tu mala xwe barbik ji v welat ji van deran, Tu were ramsanek ji dev lvn ekir,ji sret Ehmed,terz di hakim ji min keremke Gava di welat xerb. Bira dil te nebe mesken kul derd van keseran, Hela bi dest min bigire min birevne,li v welat bav ber bext began van begleran, Eger bye,ji xu bye;gava ku nebye, Min bavn ya n Bngol a sewit,nava la eiran van koeran. Wele day dewraneee,dewrane,dewraneee, Dewrane,dewraneee,dewrane,dewraneee, Dewrane,dewrane, Dewrane,dewraneee b sebr draneee wa. Gel gund cnarna subeye min d bejna zirav sekinye li der mal lo ji xwera xu dab nva der
86

Ax limin reben min bala xu berday lo ji lingan heyan ser. Min j dipirs go Dlber tu ezeb an bimr? Digo kuro delalyo ez bi tekim tu Rebb dihebn, Tu li kumt kavre swarb berder mera derbazb her wer, Berxo bihstina min bihistye ku tu li ser x mellen pir diger. Ew qederaku Xwed neke,bi kaxez sx mellan nare ser. Wele day dewraneee,dewrane,dewraneee, Dewrane,dewraneee,dewrane,dewraneee, Dewrane,dewrane, Dewrane,dewraneee b sebr draneee wa. 60-C DUNYAY Herm : Serhed / Gotin Mzk : Gelr avkan : akiro Behevkar : Aydin Korkmaz Ax dunya...hey wa...dunya,dunya wa,wa,wa.........hey wa.. L day,lda..heywaylda,lda,lda,lda...nemnin li duny.....wa Ez bi dyar Dutax a(Tutax)ewit diketim v subeng ber li bye...(baye) Hucm hucm a bav Xalis,kek Mexs ye. ade d bav Xalis gelekin li dewrana r dunye, Bi zor a r ajotye ser topye. Topa riz standiye ji dest alayy hey wa,wa,wa....hey wa... L day,lda..heywaylda,lda,lda,lda...nemnin li duny.....wa Were wa,wa,aw,wa...hey wa.. L day,lda..heywaylda,lda,lda,lda...nemnin li duny.....wa Ez bi dyar Dutax a ewit diketim v subeng ji dil min tera bi dar bye Esker bav Xalis kek Mexs dikiyan mnan siye.. ade d bav Xalis kek Mexs li dunya pir gelekin. Bi zora r ajotye ser top a Uriz ji dest alay standye. Jib o Xwed adebin,eger bemire ehide,bimne gazye hey wa,wa,wa.hey wa L day,lda..heywaylda,lda,lda,lda...nemnin li duny.....wa Were wa,wa,aw,wa...hey wa..
87

L day,lda..heywaylda,lda,lda,lda...nemnin li duny.....wa 60-D MAL CNAR Herm : Serhed / Gotin Mzk : Gelr avkan : akiro Behevkar : Aydin Korkmaz Were mal cnar,mal cnar,mal cnar,mal cnar...l Helm ca..an Pal l pl sere min bi heyran,ter canya emrl min bi qurban. Helm cane v subeng xwezila mala me cnar heh ll mala weba, Berx orta dwar we meda cam camkan lSse ll pencereba, Xwezil di xr xwediy di Xwedra ulm munecim heh ll li ba min heba, Min bixwenda bira cam camekan l...l li ber min veba. Heya mla ber ebek (seveq) dest min bin ser,dev min li xal xet gerdena zer l memk teba, Berx xwezila di dris gunda da mirin heba,dil rezl kalbn qe tuneba... Were mal cnar,mal cnar,mal cnar,mal cnar...l Helm ca..an Pal l pl sere min bi heyran,ter canya emrl min bi qurban. Helm cane v subeng xwezila mala me cnar heh ll mala weba, Berx orta dwar we meda cam camkan le ll pencereba, Xwezil di xr xwediy di Xwedra ulm munecim heh ll li ba min heba, Min bixwenda bira cam camekan l...l li ber min veba. Heya mla ber ebek (eveq) dest min bin ser,dev min li xal xet gerdena zer l memk teba, Berx xwezila di dris gunda da mirin heba,dil rezl kalbn qw tuneba... Helm can subebu pez mala bav Helm a l,l min hindike, Ez seba xatir te bibim ivan tu bne gera binya malan l,l tev minke, Gid pa delme bilindke wey Xwedyo l,l min di binke, Der cnar,malyan ji te pirsn gotin ew ye,bje mya me zaye ew berxike. Eger bawer kirin,ji xwqe bawer kirin eger bawer nekirin,min derxe l ekerebike. Bav te b dne,b mane bira here ikhat gily min bike, Ling min li qeydxe,dest min li kelepxe,hust y min lelxe, Sedyek dar li bin ling minxe,sedyek zr fendeq ceza ji min bistne, Sedyek sal dam a min bidin, Ber min bidin Sinop Zongildax,ad behran,nava qandar qatil me hpusxana l Siwrek... Heval hogir min ji min pirsne ceza cirm a te ye,

88

Ez bjim mala we xirabo min ramsanek ji xal xet gerdena Helm cana xwe kerem kirye, Zalim bav w b dne b mane,khat gily min kirye, Ling min bi qeyde,dest min bi kelepeye,hustry min bi leleye,sedyek dar li bin ling min xistin, Sedyek zr fendeq ceza ji min standye,sedyek sal ceza dam a min birn, Ji bona ramsan a Helm cana min cirma mijn tune,cezak l min hindike... Ax mal cnar l,l Helm can... Weyla pik,pal l pl,ser min bi heyran,ter can,gencya l min bi qurban... 60-E NRVANO Gotin Mzk: Reso avkan : akiro Berhevkar : Aydin Korkmaz Nrvano...lo,lo...lawiko min j itera nego li v ber...ha li v ber. Egto...tu ji Xwed newr awa ji Xwed natirs tu v subeng swar boz aan kavre avre; Bel k Rom davj mil ep,cote taj y kevn rexezal davj merez, Ber xwe did blan bilind nr a van xezal a dajo li v hember; Lo,lo,lo,lo....lo,lo,lo....Egt o Tu nizan di dris gund meda bstar erin Xaliq o bi Reb yo ez xezalim xezal a Egt im Gerdena min zere,epiln min dirjin,por min keje,nava min bi qendle,z enda min bi bazine, Tilya min bi gustle,lva min tenie,poz min bi qerenfle, Ss gul li ser bejna mina tenik zirav bne te. Tu dyna xwe bid zery gund meda gelo seb xatir av biryn min re belek Ketine daw....bstcar ser......waya xa. de lo,lo....lo sekvano....piko,ximo,nezano...lo mijdevano... L,l,l......l,l,l xezal....Tu nizan gelo ne ez emo me...ne ez emo me. Ez emo me,xudan hevsed m y ser y,donde kihl ser tewlme. Ji mal swarbm li boz,aan,kavre avre,bl k Rom davjim mil ep, Cote taj y xezal davjim merez,ber xwe didime blan bilind,nir a van xezal an Tu dyna xwe bid di dris gunda da nebm aiq qz bk n di xelk me, Xn ji muhuba dil xwe bm aiq Rihm a di Xwed me.
89

 de le,l...l xezal...way...Bejn zirav,epil dirj,por kej,nav qendl,r bi xal. Derva sare qasek klka min rn li birc kel...li yal mal. Nrvano..lo,lo..Egto min ji tera nego..buhare maln me danne li zozan jorn gelo li ber beleka... Tu rabe...sekvano...buhare maln me danne li zozan jorn gelo li ber beleka; Ez tu nifir li te nakim,tu ter can,genc li ber mala xwebe ; Hey mal mrat v sub hv gumana min heye ji Xaliq alem , Reb jorn,ji mr mran ji x melekan, Belk berfek bibare salk,e mehan bimne li erd, Tu qir bik hevsid m y xwey ser di y,donzde kihl ser di tewl, Gid gelo bi der buhar ra bib bi hasil dew...du lek an. de lo,lo....lo sekvano....piko,ximo,nezano...lo mijdevano... Lo,lo,lo.....lo,lo,lo,sekvano... Ez nav te nizanim bi nav rn dibjim al heno,al gewezo, Hey mal mrat v subeng heger tu neirvan nervan van xezal an... Qasek bizivire li mil xwe y ep,li gerden a min a zer mzeke, Tu dyna xu bid v subeng mal xirabo ez xezalim xezal a Egt im, Gerdena min zere,epiln min dirjin,por min keje,nava min bi qendle,zenda min bi bazine, Tilya min bi gustle,lva min tenie,poz min bi qerenfle, Ss gul li ser bejna mina tenik zirav bne te Tu dyna xwe bid di dris gunda da Xaliq o bi Reb yo v subeng eger tu nrvan ; Nrvan van xezal an bbextya meke qasek bzivire li ser mil xwe ye ep , Li ter can genc xelk mzeke, Tu dyna xwe bid di dris gunda da karek karxezala heywax limin...kuj wezo... de lo,lo....lo sekvano....piko,ximo,nezano...lo mijdevano... 60-F -ER KOP Herm : Serhed / Gotin Mzk : Gelr avkan : akiro Berhevkar : Aydin Korkmaz Lo axa o er Kop k kir...welle te kir Lo maqulo dawa Kop k kir...bille te kir Kes ji bav Qeremen swar tcir... bawer nekir

90

Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Birndar swar mala bav lo xwe bi tenme. Kes ji bav Qeremen swar tcir... bawer nekir ade d bav Qereman swar tcir li dunya pir gelekin, Bav Qereman ji male swarb li Kop a ewit,li der der cezaev y peya dib, gidno der knand...girt derkir Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Birndar swar mala bav lo xwe bi tenme. B axao cme Kop a ewitdi berda wave(ave) Lo maqulo me ewitya Kop di berda wave Min d bav Qereman swar tcir fena caran swarb...xwe da nave Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Birndar swar mala bav lo xwe bi tenme Gid bav Qereman swar tcir fena caran swarb...xwe da nave Dema li bav Qereman swar tcir dib psrtengya mran, Bira li hewara bav Qereman binata mr mrxas, Ez nemnim gelo peya t...nav zirave Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Ez evdalim evdal...evdalim swaro, Birndar swar mala bav lo xwe bi tenme 60-G -GUL A BER QEFA Herm : Serhed / Goti Mzk : Gelr avkan : akiro Berhevkar : Aydin Korkmaz Gul,reben,ez gulim,gula ber qefa hey wa ha,ha,haeman hey wa..hey wa. B gidy ez gulim,gula ber qefa Xwed bi d bav minre qebl neke qe hilmede, Lawik cind,mal di gund da,heft salda min dil tde wez xwestim min nedan Ez girtim dan miskn,nerind,heram mran. Xelk gul inne,gula min evdal a Xwed mal i qeya as; Li hlan bilind cilmisye s par ji surr,ji sermay, B zalim te ez dn har kirim berdame r dunya hey wa.. ha,ha,haeman hey wa..hey wa
91

Sebr heya dunya xwe avabe ji tera dibjim hey wa, Berx te ez dn har kirim berdame r dunya, Aqibeta min te b aqibeta Mem Zn ,Hesen Belqsa Gidy b sib Zilxa Berx min ji tera nego emr ku ,nazivire nve na. Rebbyo min ji tera nego ne ez guneme... Xudao ne ez guneme,efaet ji Resl Ekrem be Rihmet ji tebe. B Rebbyo tu nizan di kafil gundada ez ql evd teme. Gul,reben,ez gulum,gula di zinarda hey wa... ha,ha,haeman hey wa..hey wa. Sebr,ez gulim,gula di zinarda... Xelk gul inne,gula min evdal a Xwed mal i qeya as; Li hlan bilind ilmisye bi ser minda ax ml xwarda... Min sond xwar di dris gunda da terka bejna zirav nadim, Heyan bi dest min negirin nedin ber tewan inda, Min kefen nekin,min da neynin qebra re tar,qebra germ sarda... Li ser ser min nebe terqn tevran bran, Zalim te ez xapandim ji par prarda hey wa ha,ha,haeman hey wa..hey wa. Sebr heya dunya xwe avabe ji tera dibjim hey wa, Berx te ez dn har kirim berdame r dunya, Aqibeta min te b aqibeta Mem Zn ,Hesen Belqsa Gidy b sib Zilxa Berx min ji tera nego emr ku ,nazivire nve na. Rebbyo min ji tera nego ne ez guneme... Xudao ne ez guneme,efaet ji Resl Ekrem be Rihmet ji tebe. B Rebbyo tu nizan di kafil gundada ez ql evd teme.

92

61-AYNUR DOAN Aynur Dogan: Ez li gund emgezek, Dogan hatime dinyay. emgezek ji chn Drsim yn her kevnare ye, droka emgezek digihje heta dewra Bzans. emgezek chek pir and pir ziman ye. Li emgezek kurmanc, kirmanck(zazak), tirk ermen t qis kirin. Ango emgezek j wek hem Drsim chek kozmopolt e. Dema ah smal safev de li vir di bin rberiya x Hesenan de Senceqek hatiye damezirandin. Ji 1915 vir ve di v war de di bin rberiya era Qocan de serhildan bne. Ez ji eshra awaq me. Em koer in. Em her sal bi keriyn xwe yn miyan li her aliy Drsim digeriyan. Min zaroktiya xwe de dar, kevir, em birn Drsim seyr dikir ez di nav siruta Drsim ya weka bihut mezin bm. Heta 18 saliya xwe ez li hem ziyaretn v cografyay geriyame min qurban dane ziyaretan. Di 18 saliya xwe de min bi malbata xwe va ji Drsim mecbr ko kiriye. Seydxan Kurij: Te keng awa dest bi muzka kurd kir? Sebebn tercha te ya mijlbna bi muzka kurd ve iye? Aynur Dogan: Ew ne terchek b, ew pareyeke jiyana me b. Li cem me stiran ne huner b, eks w, wek axaftin, wek sohbetkirin titek normal b. Tab hin kesn ku pir ba kilam digotin hebn. Ew dengbj bn ew her digeriyan. Kilam gotin li cem me titek proz b. Min di jiyana xwe de tu chek nedtiye ku, stiran ew qas hja proz be. Her kesek di civatka wsa de mezin bye, miraza w de ew gen heye, l ba hinekan veart dimne. Ahmedo-Lawik Metn -Nesrin -Can Weza -Ez Ke -Yar Nemire Lawik -Ron -Suware -Eman Eman -Daye Daey -Ez Kevok -Dar Hejiroke Darhejrok Xemrevnok Nav gul giyay Lll ll ll Nav gul giyay Darhejrok Xemrevnok 62-DARA HJROK Hjra iyay Lll ll ll Delala yay
93

Xemrevnok Hejra lat ye Lll ll ll Delala lat ye Darhejrok Xemrevnok Ser bext yar ye Lll ll ll Ser bext yar ye Darhejrok Xemrevnok Cizr bin xet ye Lll ll ll Cizr bin xet ye Darhejrok Xemrevnok

Bk dil zava ye Lll ll ll Bk dil zava ye Darhejrok Xemrevnok Hejra me ree Lll ll ll Delala me ree Darhejrok Xemrevnok Bk end kelee Lll ll ll Bk end kelee Darhejrok Xemrevnok Zava yek xwee Lll ll ll Zava yek xwee Darhejrok

63-KEA KURDA Ke binr erxa chan zor girda nema y zor Jin n p, pir dixwnin, d kelem kete una r Ke em dixwazin b i me re werin ewr Dilo em dixwazin bi me re werin ceng Haye haye em keik kurda ne irn em engin, em hviya merda ne Haye haye em kullk Kurda ne Ji derd nezana ber bend ser wenda ne Ser xwe rake kea kurda dil ceger min heliyan Ka ntman ka azad, ka dayikn me swiyan
94

Dilo em dixwazin bi me re werin ceng Haye haye em keik kurda ne irn em engin, em hviya merda ne Haye haye em kullk Kurd a ne Ji derd nezana ber bend ser wenda ne ivan Perwer- Gotin Aynur Dogan

Ke em dixwazin bi me re werin ewr Dilo em dixwazin bi me re werin ceng Haye haye em keik kurda ne irn em engin, em hviya merda ne Haye haye em kullk Kurda ne Ji derd nezana ber bend ser wenda ne Xwika delal ji bo welat gerek mr jin tev rabin K naxwaze pave ry ne pewrer in azad nabin Ke em dixwazin bi me re werin ewr

95

64-AY AN AY AN EYANA EL, EYXAN (1938 Amed-18.12.1996 zmr Buca) stranbjeke navdar a kurd e. Di droka serhildana and hunera Kurdistan de, yek ji wan hunermendn ku li diji siyaseta ewt asimilasyona re bi hza Kemalistan li bakur Kurdistan mina re jinek li berxweda ye ew j Eye an b. Eye an bi w deng xwe y ilik nazik, bi wan kilamn xwe yn resen, gotina bav kaln me anko (r re i jin i mr e) di ax serdemek de da ispatkirin ku komara stemkara Tirkiy xewna ji hol rakirina gel Kurd hem taybetmendiyen kulturi andiyn Kurdan deqiqeyek ji ser xwe dernedixistin. Eye an ku di nava civata Kurdan da bi navn mina Eyana Kurd, Eye an, Eye Xan, Eyana Osman, Eyana Eli Aya an t nasn di Mijdara sala 1938an li bajar Diyarbekir hatiye dinyay. Ji aliy bav d de xwedi malbatek mezin navdare. Nav dya w Heciye Xanim ji la Hac Miste fa Begn Erzrom ye, nav bav w j Osman e ji ereta mezina Cibryan e. Bav Eye an Osman bi xwe ji dengbjeki navdar herwiha miroveki gelek dindar xwedtirs b. T gotin. Di nava Kurdan de hunera dengbjiy mna kaniya av bdaw ye, hertim diz iknabe. Dengbjn Kurd di v nav de tesrek mezin li ser hesta hunerya Eye an lstin e, imki herdem dwanxana mala bav w ji dengbjn hermn cr bi crn Kurdistan tij b. Li mala wan dengbjn dengxwe didan ber hev tev heya roja din b er sib bi hev re distrn. Di v nav de dengbj ku ji herkes dengxwetir hostatir derbiketa di dawy de ji aliy xwedy dwan xelatek ba distand herkesi ew piroz dikir. Ev edet qenc bi hezaran sale ku h ji di nava Kurdan de didome bi taybet ji giregirn Kurdan, Axa Begn xwedi gund herdem deriy kk dwanxaneyn xwe ji dengbjn Kurd re vekiri hitine maln wan bne xwindingehek ji bo bi hzkirina edebyata ifah(devki)ya Kurdan. Dema mirov jiyana dengbj mezin Evdal Zeynik dixwine batir bi v rastiy dihese. Ji ber ku Evdal bi pitgiriya maddi menewiya Srmeli Mihemed Paa btir di kar xwe de bi serdikeve. Osman bav Eye an ji ev kar bav kaln xwe li gor hza xwe didomanidin. Dayika
96

Eye an Heciye Xanim ji carna bi lorikn ku ji w re dixwindin, riha w ya teji hest hissn hunera Kurdewari dixiste bizav hereket. Dema ku dengbjn Kurd di mala bav Eyse an de li dora hev diciviyan Eye an j ji wan axn bi qmet mifa werdigirt bi heval destexukn xwe re li pita dery dwanxan heya ber sib rdinit bi evnek kr li deng stranbj dengbjn mvan guhdar dikir. Eye an carna bi bhstina deng wan mest mendeho dib haya w ji dinyay nedima. Ew dib Zn li Cizira Botan bi Mem Alan re dipeyv, carna ji ew dib Xec li ser iyayn Span Xelat bi Siyamend Silv re di get gulzaran de digeriya. Dane berheva dengbj mezin Kurdistan Evdal Zeynik Gulya Ermen weke careke din jre zind dibn. Bi deng naveroka strann dengbjn Kurd serbihuriya Derw Evd Edl, mna rze filmek li ber avn w zind derbas dib. Di v derbar de Eye an dibje: Xweziya der dwarn mala bav min bi ziman bna ku ji were behsa wan roj evan bikirana, er ez hertim bi hesret dibjim xweziya ziman dwar mala me ya li Diyarbakir hebya ji me re qala wan sevbrkn dengbjan bikira. Min di quncikan de li dengbjan guhdar dikir. Min wisa guhdar dikir ku yek gaz min bikira, ez veciniqiyama. Deng bav min y zz xemgn teisrek mezin li min dikir. Sal diborn l deng w ji guh min derneket Sala 1958an kea Kurd Eyana hunerdost dengnazik bo yekemin car di nava civata jinan de strann ku ji dengbjn mna bav xwe hn dibe, carna distire. Herkes bi bhstina deng w bi hesret guhdar dimne bi v reng hunermenda nemir dest bi strna kilamn cimaeta Kurdan dike. Malbata Eye an pir dndar bn, herkes bi xwndina Qran mijl dib di nava dengxwen xwindina Qran de, dsa j Eye an dikeve rza yekemin. L ew evndara strana Kurd ye li her der di nava kom civatn xwe bixwe de bi lorik besteyn xwe xem ahiyan di nava dil mirovn derdora xwe diafirine. Eye an ji despka xyakirina hunera xwe ji aliy bav birayn xwe ve rast nerazbnan t, bav w ji bo jin kean stranbjiy bi gunehek mezin dihesbne li gor erieta islam deng jin ji bo stranbjiy heram guneh dizane. Dema ji bav Eye an t xwestin ku end strann xwe li kompaniyek tomar bike, ew bi xwe j pnyara pilakiyan ya ji bo amadekirina kastek napejirne, l Eye an bi hem zehmet kultura paverotiy ya li diji xebata huneriya jinan, li berxwe dide dixwaze ew ji bi deng xwe ji civata xwe re xizmetek bide meandin. Byerek tal di jiyna Eyse an de ew ji ezztirn kesn w dr xist . Eye an h 20 sal b ku li ser daxwaza bav xwe bi xurtek y bi nav ewket Tran re zewc. Herend ew xwediy keek j bn, l ew li hev nehatin Eye an pit
97

v byera nexwe hat bajar Entab. W dev ji kea xwe ya s meh hem keskarn xwe berdab ji bona w hind j xerbiy di rewsek wha de tesrek gelek xirab li ser jiyana w dikir. Li Entab w bi hizar zemetiyan bi kar pinkirin dirtina kincn qetyay debara jiyana xwe dikir. Eyse an bi hevkariya zilamek y bi nav Nal Bays du salan li radiyoya bajar Entab bi ziman Tirk stran gotin. L ji ber ku di dil Eyana El de evna strana Kurd heye, w ji kar di radyoya Entab derdixin. Pit re Eyana Kurd hat stembol bo cara yek bi ziman Kurd Tirk strann xwe tomarkirin. L xwedyn plakan maf w y rastn nedan bi firotina kastn w bn xwedy her tit. W ji herend bi deng xwe y xwe dikari bibe xwediy hertiti pir dewlemend bibe l bdadiya xwediyn kompaniyn kast tomarkirin, maf w nedidan ew hertim feqir bkes b. Bi salan keda w hat xwarin, ji bona w ji Eye an ji ber v bedaletiy gelek xem dikiandin. Ji aliyek din ew bi v heqiqet ji hesiyab ku sistema cumreyta Tirkiy hebna Kurd Kurdistan inkar diken ziman Kurdi ji qedexeye dema ew li gor zagonn sistema Kemalstan pngavan hilnegire, maf w ji y mina maf 25 milyon Kurdn bakur Kurdistan b xwarin p pestkirin. Naveroka strann Eyse San Naveroka strann Eye an ku aliyek pnaseya w j didin xuyakirin, s babetn civaki digirin ber xwe: 1- Strann kilasik kilamn bav kalan ku bi sedan sale sing bi sing ji aliy dengbjn Kurd ve hatine gotin parastin samanek netewi diroki tn hesibandin. Eye an ji riya wan opandiye gelek strann kilasik ji mirin rizgar kirine: Weke strana Cembeliy mir Hekariy, Strana Mem Zin(1), L l Bmal(2), Zer heyran, Cemle, Brvan, Kocer, Lawik Metn, Meyro, Hesenko gelekn din. 2- Strann ku serkaniya wan jiyan ditinn Eye an ne w di ax jiyana xwe de afirandine xwindine. An ji mirov dikare bje nave roka wan stranan xwedik awneya jiyana Eye an ne. Ji wan strana (Derd Hewiy an wela te nastnim) ku li ser paverotiya adet orfn civaka Kurdistan zordariya mran tehqirkirina exsiyeta jinn Kurd hatiye gotin, bala mirovan pir dikiine ser xwe. Herwiha strana (Qeder Yar) ku li ser jiyan bextreiyn xwe yn di cihan de kiandine, weke tabloyeki bedew neqiandiye. Ey an strana ( Xerbim Day ) li ser mirina dayika xwe gotiye ku beriya mirin ji kurn xwe daxwaza dtina Eye an kirib, l wan ew daxwaza dayika xwe nepejirandibn.

98

3- Piti sala 1990an ku agir ore serhildann netewi li bakur Kurdistan berfirawan bn, iq heza Eye an ya ji bo Kurdistan ku bi salan ji aliy Kemalistan ve hatib serkutkirin, ji nve ge gor bn. Ji bona w ji Eye an bi deng xwe y hertin xwe byern siyasi ji ku di civata w de diqewmin anin ziman. Strann siyasi ku Eye an di saln dawiya jiyana xwe de xwandine bi pirani behsa wrankirina gund bajarn Kurdistan qetilamn ku dagirkern Kurdistan pkanine dike bi vi rengi Eye an helwesta xwe ya ji doza welat xwe re dide diyar kirin. Strann Werin werin Pmergene, Newroz Diyarbekir li ser byern Kurdistan hatine strin. Giringiya xebat hunera Eye an di vir de ye ku w di wan saln re de ku siyaseta asimilasyona Tirkan her dera Kurdistan girtib bin bandora xwe ziman Kurd li bakr Kurdistan heta di nava malbatn Kurd de j qedexe b, bi ziman irn Kurd lorik strann kurd gotin awazn w bn melhemek ji bo tenahiya dilbirindar Kurdistaniyn ku nedixwastin ser xwe ji ber dagirkeran bitewinin. Deng w b hviya wan kesn ku baweriya xwe bi Kemalsm asmlasyona dijwar neanbn. Di ax ku jin mrn Kurdan li her der near bn kincn Kurd j i ber xwe bavjin, Eye an bi kiras fstann Kurd li bajarn Kurdistan Tirkiy derket pberiya gel bi deng xwe y ilik nazik evna ji bo welat, ziman strana Kurd di dil herkes de diafirand. Ew ji dijminn axa bav kaln xwe qet netirsya, ji ber ku heya dawiy baweriya w bi hebna gel Kurd heb. Li hemberi v heza w dijmin nifparz j li her der j re astengi derxistin ew ji alakyn kar xebata huner berbend kirin. Berevaji xwestekn wan Eyana Osman j sond xwar ku qet teslm xwestekn Kemalistn nifparz inkarkar nebe bi rasti ji xanima Kurd Eye an heya dawiy ev soza xwe bi ch an qet ji helwesta xwe ya Kurdayety nehat xwar. W dil gel xwe akir dil neyaran j bi deng strann xwe yn bi ziman qedexekiri, ewtand. Eyana Kurd li sala 1972an Elmaniya li bajar Munchn bi cihwar b. Li wir kea w ehnaz ku ji bo dayika xwe ji her tit dinyay bi qmetir eziztir b jiyana xwe ji dest da. Pit v byera tal xemgnyek mezin li ser jiyana Eye an rnit demeke dirj dev ji xebatn huner berda. Pitre careke din ji Almaniya veger Kurdistan.

99

Sala 1979an Eye an ku bi salan bi hesreta ditina bar Kurdistan b, seredana Kurdn v pera Kurdistan bi germi ji aliy Kurdn hem devern bar Kurdistan hat pwazi kirin. Li Bexda, Dihuk, Kerkk Hewlr bi hunermendn mina M. Arif Ciziri, sa Berwari, Gulbihar, Tehsin Teha, Nesrn Srwan gelek kesn din re derket ser sehn bi hevre konsert pki gel kirin. Herwiha w bi gelek kesayeti hunermendn Kurd re hevditin pkanin. Segvan Ebddulhekim Macida xanima wi, hunermend Nesrin rwan, Ebdulrehman Mizori, Dr. Bedirxan Sindi, Resl Gerdi gelek kesn din ji wan kesatiyn Kurd bn ku Eye an ditina wan. Dema Eye an veger Tirkiy ji aliy stixbarata Titk MTA dewleta Tirkiy ve pir hat tehdid nerihet kirin. Di v derbar de Eye an dibje: ax ez vegerim Tirkiy, wan ez girtim pir heqaret li min kirin. Min got xweziya ez nebama Kurdistan ez poman bm, wan ji min re digotin tu kar Kurdiny dik. L Eyse an li bar Kurdistan bi wan pwaziyn bnimune ku ji aliye gel Kurd ve li w hunera w kiribn, bi v heqqet hesiyab ku keda w ya wan saln dijwar bi zehmet vala ney w di nava dil gel xwe de cihek taybet girtiye. Ji bna w j hvyn mezin di dil w de afirn ku careke de vegere nava Kurdn Kurdistana di bin desthilatdariya raq de. Ji sala 1979an heya gebna orea li bakur Kurdistan Eye an pir km xuya dikir ji bo debara jiyana xwe di idareyek postxana bajar zmir de dest bi kar kir. Sala 1991an pit reva Kurdn bar Kurdistan ji dest Beisyn xwnmj kastek pk dostn mzka Kurd kir bi vi rengi careke din bdengiya saln dr dirj ikand. Dema mirov strana Werin werin pmergene li ser reeroj qedera gel Kurd dibhse, btir bi kratiya evin dilsojiya Eye an ya ji bo gel Kurd dihese: Werin werin Pmergene Derd giranin barane Ew xerib Kurmanc meneax Ev Dihoke, ev Musile Zalim Seddam li me hu kir Zar z me belakir Ew qatil ferman rakir ax

Eye an bi gotina v stran gel bakur Kurdistan vedixwine ku hevkariya birayn xwe yn derbider aware biken. Eye an gelek stran tomar kirine ku bi rasti analizkirina berhemn w ka reki hsan niye. strann L l Bmal, Lork lork, Dayk qorban, Qeder yar, Cemle here were, Xezal. Xezal, ll dn, Memir Memir, Xiv,.Kiras te melese, Yar Meyro,
100

Derd Hewiy, Hepsyo, min tu dib, Mem Alan, Nazliy, Wey Saliho kurmam gelek strann din bi deng w y xwe di nava gel da belav bn. Eye an di jiyana xwe de ji ber paverotiya civaki zordariya dagirkern Kurdistan qet xwei neditin hertim ji bo bansi a girana jiyana xwe stran dixwindin. Dema Heciye Xanima dayika Eye an li Diyarbekir dimire, ew ji tirsa bira kesn xwe bo cara heri dawiy ji nikare dayika xwe bibine vi derd xwe wiha tine ziman: Dayik qorban ava em Diyarbekir iro diherike leme leme e e e Dayk qorban pl li pl dixe dav ser keleme Wele iro dayika min nexwee waya min tunine Hsir av mi drana Xwed weke baran bihar diherike, nasekine Heywax day xeribim day, hey wax day neminim day, Heywax day bkesim day, b te kes min nemaye li v dunyay day ez bimirim day Mixabin di nava me de derdek giran heye: heya hunermend nirxn me yn netewi ji nava me ko neken, em qedir wan nizanin, dema Eye an li xerbiy mir, kmtir ji deh kesan di merasima veartina cenaz w de bedar kirbn heta di rojn dawya jiyana w de j, kes ji rew hal w nepirs. Ew hertim bi ten b di nava xembari xemginiyek bdawi de ji nava me kokir. Ev kar me bqedriyek mezin b ji bo xizmeta Eye asn ya saln dr dirj. Dema em li jiyana hunermend kesayetiyn ereb, Tirk an j Faris dinrn , dibnn ku ew hinek zdetir ji me qmeta nirxn xwe yn netew digirin. Mesela dema hunermenda Ereb Omkelsum wefat kir zdetir ji yek milyon kesan di merasima veartina w de bedar kirin. Pitre li ser jiyana w rze film hatin kirin ... Qedir bihay Eye an ji ber bindestiya gel welat w, biqasi ku pwist b, nehat zanin girtin. L ger w li hemberi peymana xwe ya te ji evin ji bo huner strana Kurdi b soz qirar bya, an ji bi wi deng xwe y bnimune bi ziman geln serdest stran bixwindana, bgoman ew mina pirensisek, mezin bihagiran bya. L di nava Kurdan de pirensisek b tac text b. W bgoman felsefeya Emed Xani xwandib bi derd gel welat xwe ba zanib. Eye an xanimek rewenbir welatperwer b ba bi derd bindestiya gel welat xwe hesiya b. Ji bona w ji hertim wiha digot:

101

 Derd bindestiy pir eleman diafrne eger welatek me y azad hebya y gel me j btir qmeta nirxn xwe bizanba, em bibin fiday bindestiya gel welat xwe. Bel Ger Eye an ji mina hinek hunermendn bhelwest ji bona pere mal dinyay huner kesayetiya xwe ya netewi bifirotana, bgoman ew di rewek batir de bijiya. Rewa jiyana Eye an ya maddi ba b l w tim xwe bkes xerib didt. Ew hem ji aliy civaka paverya Kurdan hem ji ji aliy sistema Kemalism ve hatib tehqir kirin. Ji aliyek bi derd neditin driya dayik, xwik birayn xwe diewti ji aliy din ji deng w ji aliy berpirsyarn komara Tirkiy di qirika w de dihat fetisandin wan nediht awazan bi ziman xwe y zikmaki bixwine. Eye an du caran zewc niha du kur keek w hene. Hunermenda navdar Eye an di 18 Kanuna sala 1996an de pit ku gelek saln dr dirj ji hunera resena gel xwe y bindest re xizmetek bwestan kir ,bi nexweiya kanser(irpenc) li nexwexaneya bajar zmr ber dilovaniya Xwed. Eye an ji weke gelek hunermendn din ji nif piti xwe re b xwindingehek dewlemend di roja iro de gelek hunermendn Kurd dane ser opa w kilamn w dixwinin Ji wan mirov dikare nav hozan Zozan, Delal, Fat Gulistan Perwer gelek kesn din bi nav bike. Xizmet keda Eye an ya diroki qet nay ji br kirin her sal 18 kanun y li her dera Kurdistan ew b bi brann.

1. Ev stran Eye an Cemil Hro bi hevre xwindine, l sala ku stran hatiye tomarkirin, min nezani kengiye. 2. Strana L l Bmal wek Eye an bixwe ji dide xyakirin ji Osman bav xwe hinbye. Cend strann Eyse San Qeder Were yar... Qeder yar Qeder er bikem mna qeder xelk tu ji min re neby yar Te ez kirim peyak rdr westiyay peyay piyadar
102

Tu by siwarek bi rim bi mizreq Li ser pista sewxelq by siwar Yar yar yar qeder yar L qeder... te got min heland L sity ling min li xelk dik xiwar L qeder te ji xwe re ez kirime tucar Tu ji min re by bazar Te ez kirime tucarek bilmez Bi bazara xwe nizanim kirime zirar yar yar ... L qeder maliksewitiy Te ez kirime sivanek yaqe bi qulav (qirj) ling bigemar Tu y li dawiy bye gurek Siba tu bircye har yar yar yar L qeder tu rnt li riya kevir dar li min tn Sty min li xelk dik xiwar yar yar yar Yar yar yar qeder yar, yar yar... L qeder ...malik sewitiy Tu by siwarek te ez ji xwe re kirim axak xwe y rsar Te li dawiy ez kirim heqsizek heqvrmez bbext sextekar yar yar... l qeder... Heft xrned bbext sextekar yar yar... L qeder te pas ez kirime qumarciyek Bi dest xwe nizane mala xwe sewitnand, dilze Bi heft salan dilze bi qumar Ay l qeder ez nifirek li te li te bikim Bila guneh min bibe marekres tremar Bila li sty te biside qeder bigere mrge bi mrge Yayle bi yayle ji te nemne war bi war yar yar yar... L qeder... maliksewitiy wele tirsim tu tim yaxa min bernad

103

Te dar cuqr daye ser piy min swiya Xwed Li welt derxistime malxerab te ez gerandime war bi war yar, yar... Ay l qeder wele tirsa min ji w tirs Tu yaxa min bernad heya roka v mirin Kefen sabn xwendina xoce qorna tirb kundala sar yar yar qeder yar ... Derd Hewiy Wele te nagirim, blle te nastnim Wele te nagirim lo blle te nastnim Derd hewiy welle nakinim Day ez nagirim bavo nastnim Derd hewiy welle nakinim Jin w didune av w birne Li mal pevye wele nastnim Day nastnim lo, bavo nastnm Welle te nastnim, blle te nastnim Derd hewiy welle nakisnim Jin w are bi dost yare Wele nastnim, ble nastnim Derd hewiy nakinim Wele te nastnim, blle nastnim Cembel kur mr Hekar Ay de lor lor lor Cembeliy min lor Derga cembeliy min ji dar maz Min hejand bi zend bend xwe y taz Tirsa min ji w tirs siba li d min Cembeliy kur mr Hekariya dibe hawar gaz Ay de lor lor Cembeliy min lor Dergsa Cembeliy min li ser dare dike Dergsa delal dil min li ser dar dik Ez sev dergsa Cembeliy xwe y pick bigirim Bavjim ser dla av me dikim Ay de lor lor lor Cembeliy min lor Ax Xwedyo tu iqas pak tu berf baranek Tu r li van zaliman wendak
104

Tu min Cembely kur mr Hekariya Li zozan erefdn bi hev din sak Ay de lor lor lor Cembeliy min lor -AYE AN-EY AN EZ MRM, GELO KES MN B BR BN Ey an di qesetek xwe ya dawiy de wiha bang guhdaran xwe dike. Ji bo kar xwe y ferm end sal e ku ew qesetan dernaxe. Ji herda herkes ku Ey an miriye. Ew loma wiha gaz guhdarn xwe dike. Ez li vir im. Ez dijm. Jiyana w bi hunera w ve hatib girdan. Guhdarn w end salan qeset w guhdar nedtibn, tu maneyek nedabn, ji ber ku Ey an miriye loma ew qesetan dernexe. Ey an pir ji jyan hez dikir. Ew ne bi destek l bi deh destan bi jiyan ve girday b. W nedixwast ku bifikire ku w rojeke mirin ji w re j bibje rojba. Ey an 18 iriya pn 1996 an ew b mvan ezrl xatir xwe ji me stand ser dilovaniya xwe. Me xebera mirina w pir dereng bihst. Li ser w heval Mslm Yce li w diger nabne bi kea w Yasemn j pirs dike. Diya min ji meheke zdetire ku miriye, l heya we j tuneye. Ey an mna gelek hunermend, ho zan, siyasetmedern kurda bdeng ji nav me ko kirib . d bersiva dilxwe xemgniyn w, dostan evndariyn w j hn bibim. Min lhama xwe ya hunermendiy ji bav xwe girtiye E y an di branne xwe de wiha dinivse: Meha Atatrk miriye ez hatime dinyay Yan Ey an iriya pain di sala 1938 an de hatiye dinyay. Nav bav w Osman, nav diya w Elf ye. Bav w li Karliovay ko Amed kiriye. Ew ji era Cibir y. Diya w Elf ji mala Hec Mistefa Beg Erzirom ye. Malbata diya w di er rusan de ber bi bar direve. Bi r de heft xaln w, kalik prika w tn kutin. Diya w xal w tn li Diyarbekir bi cih dibin. Deng bav w pir xwe bye. W bi deng xwe y xwe strann kurd digotine. Di hevpeyvneka Ey an de dibjeXwez ziman dwar mala me ya Diyarbekir hebya ji me re qala wan evn dengbjan bikira. Min j w dem di quncikan de li wan dengbjan guhdar dikir.
105

Min wisa guhdar dikir, ku yek gaz min bikira ez veciniqiyama. Deng bav min y xemgn li ser min tesr kir. Sal derbas dibn, dsa j deng bav min ji guh min dernediket. Min dixwast ku ez kilamn w bistirm. Strana bav min ya her xwe L l bmal b. gava ku w l l bmal digot, hstirk ji avn w dihatin xar e. Hn w dem pnyaziya plaqkirin ji bav min re dihat. L bav min qebl nedikir digot guneh e. Mala bav min maleka sof b j. Gava ku bav min Quran dixwand herkes digr, bi deng awaz w. Bav min ji min re kaniya strana b. Gava ku d min kilam j w hn kirin, min j di l i nav cemaata jina distira. Ez 17 18 sal bm xwazginiy min hatin. Ew merivek dewlemend xwediy du jina b. Ez bi bi evket Tran re zewicm j keeka min b. Nav w dikin Yasemn. Hn kea w s mehen b ew ji mr xwe diqede ber xwe dide Entab. Li Entab debara xwe bi pnekirin dirtin dike. Ew bi alikariya dostek xwe Nal Baysu dest bi rodyoy Enteb dike. L ew bi kurd nastire, bi tirk distir. Plaga w ya yekem di sal a1963 an de derdikeve. Dema li Enteb w ji kar derdixin ew ber xwe dide Stanbol. Li Stanbol li ayxanek dest bi kar dike.. Ew di ayxan de strana dibje. Bi plaqiyek Cih, Albert Meln peymana plakkirine dike. Ew di plaqn xwe de bi tirk kurd distir. L l Xim, Lork bi tirk j Siverek Yolarinda Gurbet distir. Gava ku plaqn we li Anedoliy belav bn nav deng w t nasandin. Plaqiyn din di d digerin ku bi w re peymann nh kin. Li ser nav Ey an gelek kes dewlemend dibe. Bi xwe j feqir dij. Nav w li ba tirkan Ay an e. Li ba Kurdn bakur Eyana El li baura welt Ey Xan e. L bav birayn w naxwazin ku Ey an plaqa ke nav xwe belav bike. Gava ku ew navdar dib mr xwe y ber w bi avtirsand dide. L Ey an bi riya xwe die kes guhdar nake. Dewlet v car xwe gihand plaqn w ew qontrol kirin di naveroka wan de tu tit qedexe nedin l dsa j qedexe kirin. Dewlet bi avek ne ba li w dinr. Kur w dibje: jiyana diya min gunehkar y Heval hogirn w li dek dolaban dikin w dixapnin. Pit re diya min dostek xwe hja wek Abdulrehman Enteb ji xwe re mna hevalek jiyan hildibre. Ew bi Abdirehman re die Almanyay. Kea w bi nav Yasemn li ba xwka w dimne. Ey an s salan li Almanya dimne. Li wir kurek w bi nav Murat t dinyay. Kur w Murda niha li Entab dij di nava terqateka ol de ye. Min xwesat ku ez bi w re bipeyvim li ser jiyana Ey an l w red kir got ew gunehkare Ey an v car j ber xwe ber ve baur dike. Li wir bi hunermend bi nav deng sa Berwar, Mehmed Arif Cizir Tehsn Teha gelek bi hunermendn din sret kiandi bn Ey an li Baur: Dostaniya hunermendan. Di sal 1979 an de die Kurdistana baur. Ew die Bexday, di radyoya bexday de kilam kurd distire. Ey an li baur pir t naskirin ji aliya gel ve pir t girtin. Di heypeyvneka xwe de wiha dibje Gava ku nav min di radyo de
106

dihate anons kirin erd dihjiya Waly Hewlr xwediy s jina b gava ku w strann min di radyo de guhdar kirin hema mirovn xwe andin d min ez dawet kirim. Di hevpeyvneke de ew ji bona Mihemed Arif dibje: Ew zrek zer b deng dinyay di bhna w dab. L ji bona sa Berwar ne raz b. sa Berwar w dixapne strann w wek yn xwe diwene. V car dsa ew ew ber xwe dide bakur. Li Tirkiyay gava ku erefetin El wezr b. erefetn El alkar w dike w di karek ferm de bi c dike di wir de dixebite, heya sala 1989 an li Aydin zmr Memriyetiy dike di w kar de teqet dibe. T li zmr, li Baliovay rdine dsa dest bi hnera xwe dike. L v car j nexwa psra w bernade ew bi derd qanser dikeve. Heyran min hene, hn k ne? Gava ku nexwe dikeve zarokn w j li w ba mezenekin. Ew bi ser v nexweiye de nda dest bi Quran nimejje dike. W herdem bi zaryn xwe re wiha digot: hn ro qimet nadin min, l brnekin bi milyona kes ji min hez dike dost min in. Gav ku min stran digotin axa beg dihatin li ber min xar ve dihatin digotin em herin Eyana El bibnin. Ez ne bi navek me. Ez Ay an im, Ez Eyana El me, Ez Ey Xan im. Ez i bikim felek ber xwe ber ve min nekir, pita xwe di min wrkir. Law xwe wiha dibje: Gava ku me ew defn kir, yn ku bi rahla w ket ne pir bn. Kesek xebera xwe j Ey an tune b ku miriye. Di nava xizan belangaziy de mir Mustefa Aydogdu.n dem 24. XATNA ERT XWE; AY AN Temr Xell. Temr Xell bi xwe ji Kurd Sovyet niha li Swed dij. Ji bona Eyana El wiha dibje. Ey an serbilindiya sazbendiya me ye. Kubar akla w esl Kurmanc y, lewza w rn e, ew kubariya hunermendiya me ya dengbjiy ye, ji me re hurmet sanet aniye, bye hez kira milyonan maoqn strann me. Gava ku mirov guh dide strann w, mirov dibje qey ew stran ten bi w away tne gotin div bi ten Ey an wan strana bistir. Strann Ey an piraniyn evndariy ne. Di wan de zargotina me ya dewlemend, rehma dil gel me, evna paqij tne ber avan. Di strana bmal de xetn w hne: L bmal, tu ne sv, sv Meletiy
107

Sal donzdeh me(mh) di paila xwe de bigernim Rojek ji rojiy fitara xwe bi te vekim. L ew di strann din de wiha dibje: Min neke bazar xwe neke tucar Ez zrn sern xwe bifroim Delalk dil xwe Ji kela Diyarbekir xelas kim Zargotina me, di nava repertuara strann w de cihek mezi n digire. Ew bi teybet di stann emo SalihoBav Seyro ba xuya dibin. emo, emo lo Biriy, Kelek vana berdan p gemiy Koloz xwe e ber kofiy Zewac xwe e li zozanan, koeriy emo em Qirdlek Vi sib qaz daye py werdek Xelk elem bne aiq mal hal dinyalik Ew j bye heyrana bejna v keik.. Ey an qedr zargotina me girtiye, pesn erf adetn me yn ba daye, l li dij yn xerab derketiye... derd hewiy wele naknim Bi saya stranan w, gel kurd qimet daye w, ji w hezkiriye, nav gula govendan l kiriye. Ew j bi v yek ve firnax bye, texmn kiriye ku bi kr milet xwe hatiye ji eq strann govend straye: Kiras te meles e Koer Cell yn mayin Di strann Ey an de xuya dibe ku w ji ber stranbjiya xwe gelek zell dtiye, loma ew mecbr maye, w welat xwe terk kiriye demek li Avrupa jiyay. Ey an ji bil derd xerbiy, derd kezeb j dtiye. W kea xwe ahnaz wenda kir pa j li biyanstan diya xwe wenda kir, b ku bikaribe here ser gora w. Loma, w ji bil strann evndariy, strann derd kerb j straye. Kilama xwe ku avtiye ser diya xwe Hec Xanim wilo ye: Ava em Diyarbekir ro t ye leme-leme Day qurban, pl li plan dixe, dav der kelem e Dsa ro dil min ewit dayika min ket bra min e, hsirn min xerba Xwed mna baran tn nasekinin Hey wax day, xerb im day, bkes im day kes min nema li v dinyay Ez bimirim day....... Ndem-24-1997
108

Min brya Ey an kirye 2000 Temr Xell : Min brya Ey an deng w kirye. Pit mirina w hetan niha min guhdarya sitirann w ne kirye, ji ber ku nazikaya deng w dil min j nazik dike her guhdarkirin ra ber xwe dikevim, dil min tije dibe. Belk ev gotar xemn min hinek sivik bike, wek dibjin, bide bry. Di nava edetn me da yn ziyandar j hene. Yek ji wan j ew e, ku destra jina kurd tuneye nava civat da bistir. T bra min, wext bav min serokatya radoya kurd ya Rewan dikir, di v pirs da mecbr dib hunur xwe bi kar bne. Xwed -xudann dengbjn jin yn kurd r nedidan, ku ew bi radoy bistirn. Ten malbeta dengbjn bi nav deng Kubara Xudo xudana sitirana Welat me Kurdistan e Aslka Qadir r dan, ji ber ku him welatparz bn, him j pket bn. ekir bav Zadn j kurap bav min b, lema r da. Eger ew meriva me nbya, belk me sitirana Dresor bik yn din j nebihsta. Xn ji van herskan, bi radyoya Rewan end jinn din j distirn, ku xedyn wan destr nedabn serokatya radyoy mecbr bb bi sur deng wan qeyd bike, nav panav wan biguhre, by ku xwedy wan zanibin. hinek ji wana heta niha j nizanin. Ey an seba xatir milet ew "perda re" irand. (Km kes zane, ku cara pin deng Ey an, herwiha y ivan Perwer j, bi radoya me hate belavkirin). Hela di ser da, bi ten da ser r, li c warn Awropay Kurdistana Bar j ma, sitira, xwe nzk gel xwe kir, kr w hat. Heta tirkoy zordest j ji w deng w ditirsya, saw ketib ser, ne diht ew li welat xwe, an j li Tirky bistira. L welatevn bona w ser her tit ra b. Ez gelek caran li snorn welatparzya w geryam, l min ne dt. Hesn, hisret, brkirina gel welat xwe ji nav dil xwe derxist bi zar-ziman kurdya rin belav kir, ghande her kurdek. Gava milet bi radyoya kurd ya Rewan guhdarya deng w dikir, her yek bi cr xwe hizkirina xwe dhar dikirin, name ji radyoya kurd ra dinivsandin, digotin... "ez heyrana te deng te bim...", "bira xanimeke mnan Ey an dengxwe ten rojek kevanya mala min bya, bira xwed ruh min bistenda...", k zane di ry deng w da end kesan jinn xwe berdane!, "dijmin gerek iqas hov b ruh b erm be, ku dengek notlan deng w qedexe dike..?". Rojek j yek tirk, ku gelek ji deng w hiz dikir t u cyan nikarib guhdar bikira, name ji radyoya kurd ya Rewan ra nivs b, ku

109

dixweze end sitirann Ey an bibh silavan j j ra dine. Me daxaza w pk an. Ey an ji nav me bar kir, , ku heta-hetay di nava me da bimne. Ji xanimn wek w ra bal me dibjin "Xatna ert xwe". ew nav li deng bejn-bala w gelek dihat. Ew serbilindaya sazbendya me ye. Kubir akila w ya esil kurmanc, lewz w y rin, ew kirine kubarya hunurmendya me ya dengbjy, ji me ra hurmet syanet anne. Gava guh did deng w, ty ser w bawery, ku ew sitiran got ten bi w awah b sitiran gerek xt ew w kilam bistir. Sitirann w piran yn evnty ne. Di wan da zargotina me ya dewlemend, rehma dil gel me, evna paqij tne ber avan. Di sitirana Bmal da xetn wa hene: Lo-lo Bmal, tu ne sv, sv Meletiy, Sal donzdeh meh di paila xwe da bigernim, Rojeke rojyan fitara xwe bi te vekim. L di hinek sitiranan da ha dibje: "Min neke bazar xwe neke tucar...", "Ez zrn ser xwe bifroim, delalk dil xwe ji kela Dyarbekira re xilaskim...". Zargotina me di nava sitirann w da ck hle digre. Ew yek xwesma di sitirann emo, Saliho, Bav Seyro da rind t ber avan. emo, em lo Biry, Kelek vala berdan p gemy, Koloz xwe e ber kofy, Zewac xwe e li zozanan, koery. emo, em Qirdlek, V sib qaz daye pey werdek, Xelq alem bye aiq mal hal dinyalik, Ew j bye heyrana bejna v keik... Ew qedir zargotina me girtye, erf-edetn ba propaganda kirye derketye dij yn xirab: "...derd hewy welle nakinim". Bi ser sitirann w gel ew qmet kirye, ew hiz kirye. Ew j bi w yek va firnax bye, texmn kirye, ku kr gel xwe t ji eq sitirann govend sitiraye - Kiras te meles e, Koer, Cemle yn mayn. Di sitirann w da xuya dibe, ku dengbja bi nav deng gelek zell dtye. Bona mirina kea xwe - ahnaz gelek xem xweriye, derd ceger dtye, bona bext milet xwe ber xwe ketye, kesirye sitiraye (Oy delal). Di aristan da behsa mirina diya w digihj ew gelek ber xwe dikeve, ku bersv ne dane w, ew ne gihtye ser n. ... ji kula dilan ra wirandye, kilam avtye ser diya xwe - Hec xanima qza Msa beg Xwt. Ava em Dyarbekir ro tye leme-leme, Day qurba, pl li pla dixe, dav ser keleme, ro dsa dil min ewit, dayka min ket bra min e, Hsirn min xerba xud mna barana bihar t nasekine. Hey wax day, xerb im day, b kes im day,
110

Kes min ne ma v dinyay day, Ez belk bimrim, day... Gava Ey an dipeyve, deng w usa nazik mlodk e, tu dibj qey ew distir. Min ew deng herwiha deng Mehmed Arif Cizraw ysa Berwar di kastek da bihst, ku wana bi hev ra sitirane kast kirine. Navek taybet li w rasthatin kirine - "Civata bilbilan". Rasty j, zna milet me heye bi sitirann xwe va serbilind be. Gelek mirovn bi nav deng derheqa sazbendya me da br-baweryn qenc gotine. Ji bo nimn: kompoztor gurcan y bi nav deng Alksandr ixkvadz, ku ser deng Memoy Silo zendegirt mab, gotye, ku nikare biqewime ew dengbj opray nbe deng xwe li welatek hel ne kiribe. Ereb emoy gorbuhut digot, ku dema amil Beko fq dixe, mar meryan naxin, l dpik direqisin. Meya Egt Cimo, zurna Xell Evdile, deng ivan Perwer Zadna ekir sazbendya me ghandine dereca profsyonaly. L i mixabin, ku em nikarin van gotinan derheqa brahm Tatlises Ahmed Kaya da bjin, ji ber ku ew ne dengbjn me ne. Wek dibjin, Ey ana me baqe ye. Ew bi deng awazn xwe yn taybet va, bi welatparzya xwe ya kr va, ku ten hinkf w ye, w heta-hetay di nava branna me hemyan da wek sitrkeke ge bimne herdem ronay bide. Bel Ey an tra xwe li milet xwe welat xwe xwed derket. L em xwed l derketin? Na! Dibjin, ku ew di tenbn tunebn da ji v cihan bar kirye. Dibjin, ku camrek biryar kirye goristana w ke, heta j ra heykelek j dayne. Dibjin, ku heta kur w j l xwed derneketye, hela ji Ey an ra gotine: Kur te ji te hiz nake, heta gotinn ne li r j ji te ra dibje. Ey an wa bersv daye: 25 mlyon kurd ji min hiz dikin, bira kurdek j hiz neke!. Ev gotin tr dikin, ku heykel w li ser axa Kurdistan li her deran hebe! ME TU J BRNEKR (kovara Hwa) Gulistan Perwer Evndara Hunera resen(bi ser xwe) Gava ku nav Ey an t gotin, brannn min yn zarokatiy, kfxwe ahiyn dema vara Wranar tn bra min. W dem ez zarok bm...... Bel dema var dayika min slikn Ey an yek bi yek datann ser qewn w her dera mala me tij dikir. Memir memir memir lo mamo Memir li derya Wan
111

Rn li benya nav pismamo Mem te li min i ye Kurmamo gelek strann din dema ber var hd hd fnkatiya heway li her der belav dib, ez li ser text di hew de danay radizam di hal stirhat de, bi deng Ey an cenet xweiya Kurdistan ji me re end qat zdetir dib. Baweriya we hebe, bi deng Ey an bi deng strann Ey an gul iekn hewa me, dar giya tev bi deng w ad dibn. Bilbil teyr tewalan ji w dema roj, senfoniya awazn xwe li ser darn hewa me disekinandin, bdeng diman li awazn Ey an guhdar dikirin. Bayein, ku bi awak ner, aram belg axn daran dihejandin, bi ahenga deng w tempo digirtin. Li ber avn min di nava hisn min yn kr de fnikiya bay var bi deng w re dibn yek senfoniyek tij hermoniyn reng bi reng bedew xwe diafirandin. Dema min dest bi kar huner stranbjiy kir min hinek ji kar huner fm kir, w dem batir t gihetim, ku deng awazn Ey an di wan saln re de iqas pir wete giring drok bn. Ji ber ku di kraniya jiyan de, her sal ku derbas dibe, mirov dibe xwediy tecrbeyn mezin w dem giringiya qiymet nirxn xwe yn netew batir nas dike, wan fm dike watey didey. W dem Ey an ji betir t nasandin. Bi kurt, Ey an ji bo huner doza gel xwe, xanima xwed soz qirar b; Ew di demek de li hember hem pavertiyn civaka me ya feodal sekin, ku ke jinn Kurd di girtingeha re tar ya edet orfn civaka Kurdewar de dinaln, diewitn ji ry neariy hem derd civaka mrsalariy dipejirandin. Ez niha pir xemgn dibim, dema Ey an distire; ji ber ku deng w de xem derd bindestiya Kurdan t hiskirin. Li Ewropa j, di wan saln dirj de, me tevan, ji hunermend rewenbran bigire heya part rxistin siyasetmederan, Ey an keda w ya drok ji brkir, an j mirov qet nekete w fikir, ku carek li hal rewa w bipirse. Mixabin heya em sax in, em qedra hev nizanin; pit mirin j ma feyd i ye? Ez li ser Ey an i bibjim, ew laqa w xatune ye. EHRBANA KURD XEZALA DENG ZELAL Dema mirov dixwaze li ser huner deng strann Ey an biaxive, bi xezeleka bi naz delal b, ku di gulstana rengin, tj gul iek, ya welat xw e Kurdistan de hatib perwerde kirin. W di xwandegeha stranbjn Kurd de xwand di kar hnbne de, bi rast xwandevaneke ba b. L div ev rast j nay brkirin, ku ew di hem saln jiyana xwe de bxwed b me qet qedir qimeta ked zehmeta w nezan. Mixabin ev j ne ten di
112

nav Kurdan de, belk di nava hem gel Rojhilata Navn de derdek drok ye. B gman, di nava Kurdan de ev derd girantir e. imk Kurd li ser erd welat xwe bi hezar sal in, b welat in nirxn Kurdan j bqimet tn diherin Nava roka strann Ey an pnasiya kesayet xizmeta w ya bi qedir qimet e. Qet ji brnakim, ez hn zarok bm deng Ey an her tim di mala me de li der doya m dihat bihstin, ji bil w deng bilind xwe, dengn din j hebn me dibihstin, l terz peyvn ku ziman wan stranbjan(hunermendn Kurd bi ziman Tirk distirn) derdiketin, ji me re balk nebn. Ey an near b, di kasetn xwe de strann Tirk j digotin, l tema strann w yn kurd mna hingva Wranar rn b, mirov bi carek sed caran ji bihstina ji strann w tr nedib; ev evna kr ji bo bihstina stran deng w heya roja ro j hn dom dike. Bi dtina min, Ey an ji ber zilm zora dewleta Tirkiy mecbr maye strann bi ziman tirk j bixwne bi by dil zewqa xwe ya huner stiraye, l di strann ku bi ziman Kurd gotine de, hostetiyeka mezin t de t dtine. Peyv melodiyn xwe ba hilbijartine li ser naveroka strana ku ji xwe re j hilbijartiye ba lkoln kiriye di ser wan stranan re ba kr fikiriye; li vir mirov bi evna b daw ya Ey an, ya ji bo stran mzika Kurd dihese. Gelo eger Ey an z ji nava me ko nekira niha, ku em bi ziman xwe bne xwed TV, rojname kovar, w y i bikira.? ima pit mirin, em qimeta hunermend zaneyn xwe hn btir dizanin? Dema Ey an t bra min, kovan kedereke kr dibe mvan dil mjiy min, ima? Ji ber ku sala 1993 an li NM civneka hunermendn Kurd b, min li wir, bo yekemn car Ey an dt. Xem derdn saln dr dirj li ser reng ry w dibarn ekera b, ku Ey an ji dest felek, feleka xan kiandib gelek westyay b. Tit ku pit daw bna civn ji bra min , kiandina wneyek bi Ey an re b. Ev xwe ji brkirina heya ro j min pir dne. Di w roj de min mezin bna w xanim dt. W wek dayikek meriv tevka w kar dikir. Gel Kurd tu caran Ey an ji brnake. Ne meriveka ku b ji brkirine. Ciy w bihut be. Em li ser riya Ey an, Meyrem Xan, Nesrn rwan hunermendn me dine bi qimet bimein. Em wan ji xwe re bikin reber. Ew herdem di dil me de bijn. Lo dno te i ez kirime Quma erzan dame dest terziy Nezan ku min bi meqesa k dibr e BRANNN SEBR BOTAN Dema Ey an li sala 1979 hate Bar welt me, kfa w pir bi v rengiy dihat. Ji ber w zan b, ku ew li Kurdistan i li Baxday - kar be bi serbest li nav Kurda bigere. Bi
113

gihtina w Kurdn v pare welt, namaz Kurdn hunermend, fermanber(peywir), helbestvan torevan gelekn din bi hatina w dila b n. Ey an ku wek jineka kurd hunermend hatib, dib cih dilxweiya herkes. Rvebir Radyoya Kurd kek akir Mensr Xaneqn berpirsek d y Radyoy, kek Mihemed Selm Swar ez agahdar kiri bm, ku va ye, hunermenda mezin, Ey an nuha li nik me ye. Ey an dixwast, ku end stranan li Radyo televizyon tomar bike ev dilxweziya w bi cih hat. d bi awak speh serket kar w y huner bi encam hat.... Ya balk cih kfxweiy ew b, ku dilxwaziya hemiyan b. Ey an li her malek, li wan bibe mhvan. varek Kek Ezz Akrey, y ku w sedem wezr b, telefon min kir hat, ez birim got, ku Ey an d ev li mala Seyda Sadiq Amd mhvan be.... Em w ev, ez ew bi hev re bi tirimpla w n mala seyda. Binemala w amede b kek Segvan Ebdul-hekm, y ku berpirs ann birina Ey an b, ew an w der.... Wek t bra min, binemala Seyda Sadiq destek gul bire ber dergeh hew, ji bo pwaziya w. Gava ku wan guln xwe dan dest w bi xrhatina w kirin. Ey an li wan vegerand got; - Hn bi xwe gul in ez hatime nav gulan, vca ev i gul in, pdiv bi gulan ne b.... - Ev eva me bi hatina te ronahtir b, SeydaSadiq bersiva w da. Tit balk ew b, ku Ey an wek dayikeke dilovan xwe an zarokn Kurda dikir, rewist(e xlaq) ttaln(teserif) w pir xweik bn. Me ew ev xwe borand ta derenga ev em li wir man. Axaftin dan standina me bi git Kurdewar b, li ser rewa w li ser strann w b., l me behsa Kurdiniy rewa Kurdan j dikir. Ey ana me qr kire stranan ji ser her straneke awazek lorand. Pa dest bi xwandina Mewlda Melay Batey kir. W klik, min xwendina w bir j re got: - Were ez tu ji ser ve bi hev re bixwnin! Me pkve tibabek bi awazek co rn xwend..... ev me wesa derbas b. Di pit re civata me verev belav b. Ey an li mala Seyda Sadiq Amd ma. Min xatir xwe ji w xwast, dema me li hev nr, min xm derdn Kurda di rikn w re dixwendin. ro j, i klka ez guh didim strann w. ew kul derdn w di strann w re tne ber avn min..... Hjay were gotin, ku ew ev evek ji wan evn her giz bra min de maye! Sabr Botan: Xuka Ey an, ez pir bextiyar im, ku hunerhez herdem bi germ li slkn te digerin, l ew nema peyda dibin, imk pit derketi na wan bi heyvek, ew hev dibin. Ev j ji evna guhdar kirina strana kurd ye. Bawer bike, te bi strann xwedaya nastnim ne ten Kurdistan hejand, l bel hem Rojhilata Navin hat hejandin, ji ber ku ev stranan li ser azadiya ke b!!!
114

Ji lew re ez dib nim ku strann te ji xeme tifing ne kmtir e, nimne j gelek in.... Her, k stranaQeder bihstiye p xemgn ne bye? Her ew strana ku bi deng, reng, awaz peyvn xwe ve cergbir e.. Ey an: Ez ben, tu enirdirj b, ez gor te bim, hvdar im, ku tu her her serkeft b. Sabr Botan: Tu j. Ey an: Mam Sebr y hja, ez jineka pir bik im xwestina min ten ew e, ku Kurd xwedan maf bin jina Kurd j piek azad be, da ku ji tarstaniy derkeve bibe zane, jr j hat be..... Sebr Botan: Her, ew d her bigehe armanca xwe, l b kar xebatn dr dirj na be, ji lew re divt tu wek Gulbehar wrek b xwe bi huner dewlementir bik... Ey an: Mam Sebr ez dibnim, ku gel Kurd liKurdistana raq, ran Suriyay pita min digire, ew j li ser ge bnaKurdistana raq dimne bi namaze gebna orea lon, l mixabin pver rewenbirn kurd li Kurdistana Tirkiy sta razay ne, nizanin huner i ye? wisa civata xwe j nas nakin! Ew li Tirkiyay Ewropay behsa doza gel xwe nakin, l bel li ser kias min Ewropay ynjn disekinin, rokn kir li ser namsa min dibjin. Sebr Botan: Tu kar xwe bike guhdariya wan meke! Ew d rojek her hiyar bin d li aiyn xwe poman bin ji ber xwe erm bikin. Ey an: Ez ben, y rast durist nexebite, i caran erm nake. Ez li Tirkiyay bi ten me; berpirsiyarn televizyon radyoyn tirk naxwazin min bibnin. Berpirsiyarn evn huner nahlin, ez bi Kurd bistirnim, kovar rojname j ticaran reklama min nakin. Di s er hind re Kurdndevrimc rk li min digirin er min dikin. Sebr Botan: Xuka Ey an, madem em ro bi te re ne, ew j d sib bi te re bin. Bawer bike, ez ro hest dikim, ku ew d r dtina xwe biguherin...... Ey an: Ez gor ser te bim, hey mam Sebr y dilmezin. Ma ne sib mirin li piya me ye? Derd min ro hene, ne pit mirin......... Sebr Botan: Bihna xwe fireh bike, min j ev derdn kevin di saln il de tam kirine. Ez wisa dibnim, ku her careke tu stranek tomar dik, tu hjmara dostn xwe btir dik. d tu her bistirn e! Bila deng te li din be! rojek d b ku hem xwe ji te re biemnin bn dest te..... Ey an : Na, ez ben na, bila ew p ji jin ken xwe re ba bin, bila Kurd di nava xwe de yekitiyek peyde kin w ji xwe re di ser her tit re biparzin, hing ez dila bim.......

115

HESEN AL/HASAN AKBAL Nivskar kurd Hasen Al/Hasan Akbal ku li Swd dij biryar dide ku here gora Aye an ji zmr neqla bike bibe li Diyarbekir vere ji w re monumentek bike. L mixabin ji ber ku malbata w nexwest gora Aye an bibin Diyarbekir, w j gora w ya ku li ber wendabn b, restore kir. Li ser v buyer di derheq Hasen Al de mehkeme hatin vekirin ev 18 meh e nikare ji gund xwe y Konyay ji Omara y derkeve were Swd ku l dij. Pit re ew bi 18 meha cezekirin. 6 cara li Eden derket pber dadigeha bilind. Dozger j w dipirs, i b armanca te ya ku gora Ay an bib Amed li wir ji w re monomentek k ? -Walleh min ji w hezdikir. Ew bxwed bxwed di navbera ar dwaran da mirib. Ew j li xwna min ket. Min w roj biryar da b ku ez gora w kim. L mixabin kea w destr neda ku ez gora w bibim bajar w y ku ew l hat xwedan. Bajaer ku we j hezdikir. -Na na. Em armanca w dizanin hn amedekariya dewleteka Kurda serbixwe dikin. Ji bo w ye. Li gora qanunn me te pesna teror kiriye gel tevka teror kiriye. Kakshar Oremar Kek Hesen silav. Min xwest bi dil can sipyasiya we bikem ji bo chkirina mezar hunermenda navdar Ay an. Birast we xebateke drok kir. Min dixwest bi telefon bi were biaxivim, ger zehmet nebe hejmara telefonn xwe ji min re email biken. Bo agehdariya we li ser Ay an projek di dest min daye dixwazim li ser w proj bi were biaxivim. Rz silavn her germ
116

Kakshar Oremar

Kea Ay an NIvskar Hesen Al

Kea Ay an Hesen Al (Hasan Akbal) Xatn, tu dikar ji me re behsa Ay an diya xwe bik. -Bel bel. Ez ro wek sala 1996 an xemgn bm. 12 salin ku diya min ye ser dilovaniya xwe. Me wek malbat pir kiandin. Hm ji aliy dewlet ve him j ji aliy nijadperestan ve. Dewlet diya min bi deqqe deqqe diopand. Mala me di bin qontrola wan da b. K dihat k di ew tespt dikirin. Ji ber w pir kes nedihat cem diya min. L diya min dixwast ku ew bn. L mixabin riya mala me ji wan re b asteng ciy tirs xof. Diya min gelek tengasiyn mezin dtin. Him ji aliy abor him j manew . Roj hebn ku pere ku p derman xwe bikire di berka w da tune bn. Hinek dostn me li zmr hebn, wan alkariya me dikir. Diya min gelek cara ji

117

brahm Tatlises re xeber and ku ew alkariya w bike. L w bi derdor xwe re alkar dikir. Bi diya min re nekir. Ji ber w diya min pir li berxwe diket. L diya min hertim wiha digot; Kea min, Ez ji we re dibjim, belk nirxa min niha nne, l sib ew li min bigern. Ez kevirek ji droka Kurda me. Rojeka b Kurd nav min li kela Amed bikol in Ew b raq gava ku veger li w gelek teda zulm l kiribn. Ew wek fahek dtibn. Kek Hesen Ez ji te re spas dikim ku tu ji Swd raby hat gora w restor kir. -Ew goreva me. 2007-06-30. Li ser gora w. Li pit w restor kirina gor, dewlet ez girtim 18 meh ceza dan min. Ji ber ku min gora w kiriye. HOZAN BRADER J BONA AY AN Hozan Brader an, an e n Aye an -2 Gava min li bernameya anen temae kir, anena akiro hate bra min. Gava dmenn Aye an hatin ser ekrann Medya TVy , dil min gelek iya. Min rahit telefon, min xwest bi telefon bedar bernamey bibim. L mixabin min kir nekir telefon derneket. Min dixwest hinek titan bibjim ji bo Aye an. Min rehmet wek exs nedtib. L wek herm em nz hev bn. Wek her kurdek hunermendek ez ahidek bm. Min rehmetiy Tehsn Taha end caran sohbet li ser Aye an kirib. Wan bi hev re kaset ekirib. L li ser daxwaza Aye an nehatib belavkirin. Kaseta Aye an, M.Arif Cizraw sa Berwar hatib belavkirin li Tirkiyey deng dab bb sebeb ku r werin ser Aye an. Aye an gava ew kaset kirib ji sa Berwar j gelek rica kirib ku b riza w belav neke. L awa ji stduyoy derketibn, sa Berwar, ji timatiya pereyan kaset belav kirib.Tehsn Taha li ser soza xwe mab... Loma Aye an, ji Tahsn Taha gelek raz b. L min dixwest bi telefon bedar bernameya anen bibim titinan bibjim. Belk hew min bigota: Aye an bi deng xwe y xwe ayik mell, gava stran digotin, qet behsa Kurdistan nedikir dema ewil.. Jixwe taybet di vir de ye. Gelek hunermendn me ger behsa kurd Kurdistan nekira, kes li wan guhdar nedikir. Mixabin niha j qada huner ji wan ne xal ye. Gava televizyona kurdan b, Aye an h sax b. ima televizyona kurdan xwe negihande Aye an? mkan tunebn? Yan nehate bra we? Yan we xwest w bnin Ewropay, l rehmetiy ji we re got: Xwik birayn delal; Rewa min a abor gelek xerab e. Hinek dirav ji min re binin da ku ez karibim li ber xwe bidim bme w der, ji bo ku ez karibim xizmetek ji hunera gel xwe re bikim.
118

L hinek ji xebatkarn Akedemiya and Hunera Kurd, ew daxwaza Aye an a masm, nean cih. Ew hunermenda delal ji xwe xeyidand. Loma gava televizyona kurdan xwest neya mirina hunermenda nemir biwene li xwe heyir mab. Dixwest mirina w wek ne biwene. Aye an hunermenda mezin b, hja b, naskir b. L bi kman klbek, hevpeyvnek p re nehatib kirin. Ev j dib sedema valahiyek di dil mirovan de.L rast ev b. d her tit dereng b. Milyon j bihatana rijandin,nikaribn klbeke Aye an peyda bikira. Ji bil wney w y li ser kaset titek tuneb. Aye an b ji v dinyay, bi dilek ikest, bi avek vekir.!. Birz Berzan asiwar Kakar amadekariyek gelek xwe ji bo Aye an kirib. Du heb hunermendn me yn dengxwe, Fat Zozan j li stdyoy kiribn mvan ji bo bernameya anen a bi nav ji bo branna Aye an...Bi rast ew her du kevokn me yn hunermend li ser xeta Aye an in. ez ji deng wan raz me. L zehmetiyn ku ew di nav de ne ji yn Aye an ne kmt ir in. Ji bo ku temaevanan zor zehmetiyn li ser jiyan hunera Aye an fm bikira, ew her du ken Aye an; Fat Zozan ku li stdyoy mvan bn, zor zehmetiyn xwe bi gotana bes b. L mixabin ne birz Barzan ji wan pirs ne j wan titek balk an zimn. Hew strann xwe bi awak delal xwendin wan bi kincn xwe studyo xemiland. Er er. Nebjin, ma xwed ji te raz ,ew li ku dema Aye an li ku? Ew li Ewropay ne, ma ji mkanan btir? Hn nizanin hunermend, li Ewropay iqas zor e gel min o!. jxwe we zanibya, d ne wisa zor bya.....

Hinek bi naz in Hinek h b taqet in. Aye ann me, hema Aye an in Elika Bes, Leyla, Merziye, Can Zozan in Fat, rn, Delal, Zarife, erban Gulistan in Hem agirtn Meyremxan in, xwe hozan in Hinek bajar ne Hinek gund ne L tev ji Kurdistan in

Aye ann me gelek in Ry wan bi ahn bi deq in avre avbelek in Por wan re bi xelek in Hinek mirin e Hinek sax in Hinek h bebek in. Aye ann me gelek in Deng xwe in, deng erbet in Devliken xwe bi sohbet in Ciwanik in, xwe hurmet in Hinek bi xov in

119

66-AZADE Bimin gul bidin wan Hatin xortn hevy Ge b dil tavy azad e Azad e kar bar Azad e mal hal Azad e war gel azad er wan t guhn me Kevok bne hewar Stran bne dyar azad e Azad e gula ge Azad e war xwe Azad e gulstan azad Pern wan wek agir e Hatin me rizgar kin Hatin me yar kin azad e Azad e axa me Azad e ala me Azad roja me azad e Gotin Mzk: Agir Jyan

65-KE WERE NAV ZEBAAN Ke were nav zebean Ke were were nav zebean Yad were were nav zebean Ez qurbana avrean Ez heyrana avrean Were ke ke wez nexwe im Were yad yad wez nexwe im Nexwes avn re im Nexwes avn re im Ke were were nav kelekan Yad were were nav kelekan Ez qurbana avbelekan Ez heyrana avbelekan Neke ke ke van henekan Neke yad yad van henekan Ez qurbana avbelekan Ez heyrana avbelekan Ke were were nav tt nan Yad were were nav tt nan Ez qurbane avxatnan Ez qurbane avxatnan Gotin Muzk: Gelr

120

Gava ew w briy Ne silavek ne dinr Ax eman, eman eman Evndar im Dtina te ji min re kder e Hvdar im Dil min tu bib ji xwe re Bje were derman ji te re Ax eman, eman eman Gotin: Ciwan haco-Muzk: Gel Li r dirban Li sere yanin Berf fed dike Ji dmana zer Wen wek pelan ivk zarok bn Mirin fed dike Gotin: Kemal Burkay

67-AX EMAN Ax eman derd v dinyay end ez kutim end ez kirime v belay i dinyake p vala Ax eman, eman eman Birndar kirim Ez pr kirim v zeriy Hi min dibir 68-AX FED DKE Ji deng zik bir Ax fedi dike Ji jana birn Hesin fed dike Li k kolanan B mal b warin ev fed dike Bir xas

Piyer imen nergizo Ax l l day day hoy day Piyer imen nergizo Ax l l day day can day Veng ma veng karkero Ax l l day day hoy day Veng ma veng karkero Ax l l day day can day
121

69-AX L L DAY Ax l l day day hoy day Ax l l day day can day Kurdistun ceyko duzo day Ax l l day day hoy day Kurdistun ceyko duzo day Ax l l day day can day

Dil nakamya Key dye kotay Bhar ye derom py xirabtirim Nasre w dily pir li agirim Ne li nav gulzar Nelay xizm yar Ne li dest sar Oxre nagirim Gotin: Goran Muzk: Arslan Dogan & Koma Mizgn

Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: Seyidxan Kurij

70-AX DAX Ax dax derd le dest dunyay Peew b halim derd b duway Em sersamya B aramiya 71-AXBABA SEMAH Ax baba ye ax baba ye Ox ox ox axbaba ye i bi eq sewdaye al re li xwe verda ye Kevr lece tevde da ye i qosqa ye, bi paye Demm demm rn demm Tu tr dinya gam K mmn e dibje dem K mnkir e, bikne gam Xwed yek Mehemed Al Xwe bigehjine Hac Bekta Wel Axbaba ye ax baba ye Ox ox ox axbaba ye i bi eq sewdaye al re li xwe verda ye Kevr lece tevde da ye i qosqa ye, bi paye Demm demm Al ye Hec Bekta Veliye Him Veli ye him Al ye Him Al ye, him ulu ye.

Demm demm rn demm idik daye ser perem Demm demm rn demm Sidik daye ser perem Ji bo eqa te bi keser im Were l ava zemzem Min tu d y li ser kaniye Demm demm rn demm Te zer dawun ber aniye Demm demm rn demm Demm demm rn demm Dest teda b kzz av Dest teda kzz av Heta mirine li benda te me Demm demm rn demm idik daye ser perem Demm demm rn dem idik daye ser perem Demm demm demm demm ji drva d ye berva hatim Demm demm demm demm Ji abna li erd ketim Demm demm rn demm Tu kenyay p helatim Demm demm rn demm idik daye ser perem
122

Li min heliyan dil ceger Li min heliyan dil ceger L dil sar l dil ecemDemm demm rn demm idik daye ser perem Demm demm rn demm idik daye ser perem. avkan: Heval irna

Ji bona eqa te bi keserim Ji bo eqa te bi keserim Were l av zemzem Demm demm demm demm Min ji cer vexwar ava sar Demm demm rn demm av te bne kehrbar Demm demm rn demm 72-AX L CEMO L CEMO Ax l Cemo l Cemo Way l Cemo l Cemo l Cemo hay l Cemo hay l Cemo Ax l Cemo l Cemo hay l Cemo Cemla rab li aywan Bejn itla rihan Bejin itla rihan Gerdan mor mircan Ax l Cemo l Cemo Wax Ax l Cemo l Cemo Ax l Cemo hay l Cemo Way l Cemo l Cemo L Cemo hay l Cemo hay l Cemo Ax l Cemo hay l Cemo hay l Cemo Xezala Kurdstan L Cemo hay l Cemo hay l Cemo Ceml rab bajer Ax l Cemo l Cemo l Cemo Cemo rab bajer l Cemo hay l Cemo hay l Cemo av re didan zer e. Qelen te xwna min e

73-AX KURDSTAN KURDSTAN Derd dil min gellek in Sed hezar in ne yek in Pir salan man em bindest Dujmin xwnxwar zordest Ax Kurdistan Kurdistan Nav te i rn e Dinya alem dizane Em er dikin ji bo te De z bibe l day Dest xwe z bigire Bi rextan bi ekan Bi lez min bixemlne Dsgoti n Ji bo serxwebna te Mezin bye er me Em dujmin derxnin Ji ser iya erd te Dsgotin

123

75-AX L WES Ax l wes, l l l. Wesla y way way Ax l wes, l l l. Wesla y way way Te por s or l l, hena day way way Te rist l l l , sera y way way Mala Wes l l , mala w da way way Ez radimusim l l , mala bav da way way Riya bajr l l l,r dikn e way way onder Wes l l, av dikne way way Mala Wes l l , mala w da way way Ez radimusim l l , mala bav da way way Stran: Gelri

74-AX L GUL GULA MN Ax l gul gula min irn ber dil min Gul nadim mal din Ez ser gul tm kutin Gul kesk sor zer e Nana al li ser e d reng sip hewhwer e Reng te y pir delal Bilbil li ser te dinal Te nabnim bi v hal Armanc kedera min Zordar dib ez gul nadim Ez zend benda badim Ez l gilh seradim Azad bib a min Bi xud ez pismam te me Bi snd pesindar te me ser ceng hewar te me

124

Qesra Az du kulek J firya bn du ordek Tu li rh Az binrWek teriya kk belek. Qesra Az du qoz J firiya bn du hor Tu li xwka Az binr Weke giska hat ber nr. 77-AX L L L Ax l l l l, l delal Ax l l l l, heval Hey wax, hey wax min felek Zav ofr li klek Xaltiya gul melor ne Em zanin kezeb rn e Qedera xaliq jorn e Ax l l l l, l delal Ax l l l l, heval Payz xwe payz Pel daran bne guz e Ji hev qetiya d qz e Xaniy bav te sajo Avre t da gemajo Ya mirin ya zewaco L l l heval Dayk li goman, li bizina Dest delal li bazina Delal qza mezina Li goman li titra Dest delal li gstla Delal bka wezra Ax l l l l, l delal Ax l l l l, heval (Seid Veroj- War- 97)

76-(AZ)TU AZ Y Tu az y Welleh, billeh tu aze y Kik tu pir fitne y Fitney gund me y Az tu bav Madiya Te rahit tr parse y Tu daket binya xet y Te sed olek micb kirin. Te dest xwe xist al y Te ber xwe da Nisbn Ba - av Stell. Bi av ser xwe dibne Dest Az li kelema dixn Ber didin Mrdn Nr radib dilezn Hebana derewa Bi xwe re hilt ne Li Midyat dirn. Az b Diyarbekir Ser bar Az ekir Beqala li hev zde kir.

125

Digotin, dsa egit xwe mrn me Kurdan Di bine heps zindanan de Bi ser birna xwe de kur dinal in Dikujin bi dar kendira De hawer Kurdno ima heyfa me p naye Ax l l l l l L l birndare we me Ax li min l l l L l l da Ax l da dibjin perd kesk sor Li dar man e Hey wax li dar man e Hey wax, hey wax bk ser bi xl, dest bi hin, por herr Kor poman vegeryane mala bav Xeberciya xeber dane Digotin, dsa egitn me Kurdan Di heps zndann dijmin da di bin zlme dane De hn zar zen xwe temekin Bira di nava drok de pelek nh vekin Heyf doza welat xwe Tucaran ji brnekin Hawar Kurdno hawar li min Ax li min, li min li min L l birnda we me Wey loo !

78-AX L MN DA Ax li min l l l l l l da Ax l da Tu bje bira Diyarbekira me xirab bibe Xwe Diyarbekir Bhstina min bhst Dibn Hakim Savc y zaliman Di dv me KurdaTahkumat d ane Ax l da reben Dibn ser bajar Amed Li ser me dibar zlm zore Ax l l l l l L l birndarim wey lo lo Dsa li iyay Cd Li emdn li Cizr Gurina teyarn zalima Teqe teqa erapnala Ez nizanim ima xwna ke lavn Kurda Li dor bere t rijandine Xeberciya xeber da ne

Li sala 1996 an deh Xortn me ji aliy dijminan va bi kenca Hatinn Kutine. Kurdek bi nav Huseyno ew nivsandiye Kaniya Hewriz biewte, ji kula dil min re, Wa bi dar dir. Min d ems bi s denga dikir Digot, Qenco, bira o Firq qumandar dewlet Li w gawir efqe kir
126

79-AXAO ! AXAO! Axao ! Axao ! Bik o, xem o, n giha o ! R s mehkma eta o ! Era giran j bi nda ma o !

x Ensariya here gil Tu bibj x Tahir, Kutin Eliy Ehmed Beran poek, Ez ne ketime ber heyra mal y Ez ketime ber heyra kutina mra Axao! Axao, Biko, n giha o Li nav bax efend me, rn tu were vir Hemalka bi r me L gul tevde gul Hemalka r me rn tu were vir Axl gul ax l gul Way l gul tevde gul Ax l gul ax l gul way rn tu were vir W ez ne gul im, Ji gula sor im l gul tevda gul Way ez ne gul im, Ji gul sor im rn tu were vir Hemalka dor bi mor im, Way l gul tevde gul Ax l gul l gul, rn tu were vir Way ez ne gul im, Ji gula re im, L gul tevde gul Way ez ne gul im, Ji gula re im rn tu were vir Hemalka dor bi nex im, Way l gul tevde gul Hemakka dor bi nex im, rn tu were vir
127

Min d qenco bi s denga kire gaz, Bandikir ems porkur, nema y. Rab ber xwe bide Mrdna xopan Cem mala x Tahir Game tirka, Beran sorin kir. Heyfa min t li w heyfa ava ira mala bav min Ji vara Xwed de vedimir Kevir if dr Ermeniya o 80-AX L GUL TEVDE GUL Axl gul ax l gul Way l gul tevde gul Ax l gul ax l gul W rn were vir Ez ne gul im, Ji gula sip me L gul tevde gul Wez ne gul im Ji gula sp me rn tu were vir Li nav bax efend me, Way l gul tevde gul Hemalka dor bi mor im, rn tu were vir Dosta lawik xwe y xsor im, L gul tevde gul Dosta lawik xwe y xsor im, rn tu were vir Ax l gul ax l gul Way l gul tevde gul

- xsor= Gundek Diyarbekir 2- Hemalk= Berbejn - himayil Mehmd lewend ji kovara roja n Tak rhanim l l l Pel hrikim way way Ez ne kinim l l l Ne mezinim way way Tak rhanim l l l Pel nizanim way way. Ez ne kinim l l l Ne bikim way way Tak rhanim l l l Pel bi kim way way.

Dosta lawik xwe y av re im, Way l gul tevde gul Dosta lawik av re im rn tu were vir. 81-AX L KN Ax l kin l l l Mala min way way Ax l kin l l l Emr min way way Ez ne kinim l l l Ne dirjim way way Tel rhanim l l l Pel dirjim way way Ez ne kinim l l l Ne hrikim way way 82-AX L HEVAL Ax l l l heval Ax l l l heval Bk stna nav mal Ax l l l heval Ax l l l heval Ke sor av xezal Bke rabe rabe ser xwe Bk megr megr Dayik megr megr 83-AX LO ZAV Ax lo zava zava zava Lo lo lawn zava, Ax lo zava zava zava Lawik mala te ava.... Ev zavek di mala me de Lo lo lawn zava Ev paek di mala me de Kek min paa
128

Hestirn gilor mede al Hem ne bi v hal Bk rabe rabe ser xwe Sor sindoq bikn ber xwe Derxe qata cil tyan Derxe qata cil tyan Bide nav av jinitiya Ax l l l heval Ax l l l heval Bk stna nava mal.

Dest lingn w d hene de Lo lo lawn zava Dest lingn w d hene de Lawik mala te ava Ev zavek li ser bana Lo lo lawn zava Ev paek li ser bana Kek min paa Pit xulxul kete zend Lo lo lawn zava

Kirs zava ji pelka ss Lo lo lawn zava Ev qaila ser bey ss Kek min paa Kiras zava ji pelka ss Kek min paa Lo lo Zava zava zava lo lo lawn zava Lo lo zava zava zava lawik mala te ava Kiras zava ji pel dar Lo lo lawn zava Kiras pa ji pelk dar Kek min paa Min fesiland par bi war Lo lo lawn zava Min fesiland par bi war Kek min paa Heft binbarek li can yar Lo lo lawn zava Heft bim barek li can yar Kek min pa Ehmed Tigris Dawet nan hal te ne hal e derd dilan Brndarim brndarim eman eman Li gidyan li wan olan Brndarim, kr dinalim Eman eman ji kezeb d herin doxtor bnin ji Beyrut, ji Heleb bext te Hekmo dermab bik v ser sib Ay dil ay dil ...

Pit xulxul kete zend Kek min paa la w la govend lo lo lawn zava ela w la govend Kek min paa Kiras zeva ji pelka guz Lo lo lawn zava Kiras paa ji pelk guz Lawik mala te ava Me fesiland par temz Lawik mala te ava Lo lo zava zava zava Lo lo lawn zava lo lo zava zava zava Lawik mala te ava. Sadilkf Enqers Lo lo lawn zava Sadil kf Enqers Kek min paa Ev qail ser bey ss Kek min paa

84-AY DL Ay dil dil, ay dil dil Ay dil dil, ay dil dil Dil xirab e yad Ay dil, brna dilmin pir kr e Eman eman pir xedar e Derd dilan pir xedar e Eman gidy b are Lo lo lewiko, lo lo kuriko

129

85-AY L GUL Raht kz xwe av Mrata kaniya av, Ez iqas xiyal bala xwe didem Neqeba cot zer memikan Ser ele y zivistan il di by ji av Ne wellah ji xunav. Mi d germa havne Li me dn da Mi d bihna qutya gulyax Di ber pita bejn zirav de Bihn da Eman ne man, ne man Ez heliyam tu di min ne ma ! Bejna te zirav e Tek rihan li ber av aq per xwe berdane li v nav. Ez xulam s biskn te sor hene kir me Li ser hinarik rk te Da silav Min d sib gewra min

Haynim naynim naynim na S daket ser kerenge, de gid de Yalla bk tanzara var e Muxrebe ye Deng dkan qebbe ye Gotin Mzik: Gelr Herm : Serhed Berhevkar: Aydin KORKMAZ Pez berda dev xet Heyrana merfet Lo lawo derewno Te dikura memik dno Ser sorin kok spno Gotin Mzik: Gelr Herm: Serhed Berhevkar: Aydin KORKMAZ

86-HAYNM var e ro dereng e, haynim na Haynim naynim naynim na var e ro derenge, de gid de Yalla bk tanzara S daket ser kereng e, haynim na 87-LO LAWO Lo lawo lawo lawo Ser boz berdaho Boz li Bngol avdaho Lo lawo lawo lawo Kurmalo gede lawo Lo lawo lay met

130

Erez li Bngol Hus li Tekman Tekn li Xins tev wek r bn Bi te re bn Li ser iya baniyn Kurdistan Wek eleng bn kele mawzer Li destan Tekonek dan b westan Ne disekinn ne havn Ne j zivistan Gotin Mzik: Aydin KORKMAZ Bi derba dijmin hatye kutin Cinaz Mazlm wenda ye Hela binrin li v kar Li ecbn v neyar Bbext Mazlm min kutin Wendakirin bi xeddar Gotin Mzik: Aydin KORKMAZ

88-WELAT MN Welat min welat min Xort hja piling yan Mrxas min Tu nemir l tu her hey Di drok de bi tpn zrn ervan min Qada er da tu wek Egt b B tirs ket zik dijmin Wek birsk b 89-RWYO Lo rwyo tu li ku may av min li r nexwyay Dil dayka te bi hisret e Derbas nabe ji te dr vay Weyla li min kor nemay Ji rwiy min xeber nay

Nikarim ha nikarim Bi mik kor nikarim Min sivnik avt py Mik kor banzda hewe Bye wek hesp Welleh ez p nikarim Mik kor banzda ser tar Xwe qil kir avt pit bar Strn nivna an xwar Welleh ez p nikarim Gotin Mzk: Aydin KORKMAZ

90-MK KOR Mik kor mal xerabkir Teta nan ji hev belakir Di mal da xela rakir Welleh ez p nikarim Nikarim ha nikarim Bi mik kor nikarim Li rast min e, li ep min e, Li pa min e, li p min e, Bilind dike, xwe qil dike Xwe kil dike xwe in dike Peee... . Xwe hildike davje ser min Welleh ez p nikarim

131

Ket dil dujmin Perekir ji bin Haza k tu r Li br nemir N jyan tu Ji mere bawer Gotin Mzk: Aydin KORKMAZ

91-ZLAN Ji baxn bi gul Ji peyva bilbil Ji germaya dil Silav li te Zlan B arek bi tn Bi heybet kn

92-DE BJE Ay de bl day Reben, porkur, gulbir nemay de b ax de bje de bje. Buhare li welat dr xerb dsa xeberek re ji min re hatiye, Agir pte xistiye nava cerg dilane l ax l day Sal nodar sh gulan,heyjde rhevaln xwemr,oregern Kurdistan, Li deta ewitya Ezirgan, li em Sansar;de tu xerab mal wran. Leker dijminn xwnxwarin weke gur harin ember girtine li dora hevalane Yek j di navda pik ar xwk du birane Heval Rzan, avbelek min xort cwan mab di nav lepn xwnxwaran Can cwan dabn ber gullan bombane. Ax de bje day reben, porkur, gulbir nemay Ez awa ji br bikim van kul kesern giran Heyan saxbim li dewrana v dunyay l day. Ay de bax l day Reben, porkur, gulbir nemay de b ax de bje, de bje. Dema sal noddu meha Adar , ez dihatim xerby min xatir xwe dixwest, Ji der cnaran ji gundyane ax l day, Min ji heval Rzan av biryn re belek nestandib tu ramsane L min izanb ez nabnim ji vir wa da xort cwan bi ronk avane l day. Ez ibikim ro j xebera re limin bye mvane, Wek xinerek tj e tal e li ser snga min dane, agirek nava dil min dadane,
132

Dunya min rebye, jiyan li min bye wrane l day. Ax de bje day Gotin Mzk: Aydin KORKMAZ Ev vnas agir sor e Em goer in bi r lor Ka dew tir ka genm sor Rik kirin nemaye por Welat min ez bi gor Helbest Muzk : xo (Ji bo branina Cgerxwn 1985 93-AX WELATO Ax welato tu pir dr e Derd tel dil min kr e Heval were em terin ima tu bimine ldr e Ust xwar in xuk biran Bese mekn derd giran Hawar dikim ker koran

133

134

94-BAJAR Tu welaten din nebn, wek din zeryayan tu nebn dev ji te bernade ev bajar, li eyn kueyan tu biger. Li eyn taxan tu pr bib Li eyn malan tu por sip bik Cih tu her l veger ev bajar e Yek din hv neke Tu ket, tu r nnin ji te re Li van quncikn bik li van deran tu xwe malxerab bik Li hem devern chan tu malxerab bimn Helbest: Konstatnos Kawafs Werger: Rnas Jyan Muzk: Jan Axn Te got ez d herim welatek din zeryayeke din Helbet ji vya tir w b dtin bajarek din Qey qeder e w... Dest diavjim i bi psra min ve dizeliqe t bj qey meytek vearte ye dil min Li ev bajar beyar, w h pir bimne hi min Ruy xwe awa diguhrim li kuder dinihrim Derdikevin pber min xopann re yn jyana min Saln xwe malmrat kirin min belasebeb kambax kir

Weandin gulk dar Weandin hrk dar Erd re da ambar Hew dibar di baran e, Baran lxist li havn Lxist pelk zeytn Weand hrk zeytn Erd re daye bn Er daye Mirn (neqeret) Bar bar payiz Lxist li pelk gz Er daye Bidls Erd re daye telbs Er xwe da Bidls Sam Berbang Zend -3
135

95-BARAN Hew dibar di baran e, Hew dibar di baran e Baran ma ye li eran e Tene hit b li ser erdan e Qinat raw pnc ean e Ew nifira x Sultan e x rabiye li bret Dest vergirt li ber zet Ellah bid rihmet, Ellah bid rehmet Hew dibar di baran e, Baran bar bihar L dixist pelk dar

Were l l baran Baran bar bi zembla Rk erd kir bra Ramsana keika Xwe in li mal de wezra Hawar l l baran! Ka soz bin eywan Ka xwediy kesrewan Riy ar berdan Hawar l l baran!

96-BARAN Baran bar bi nimeta Rk erd kir xeta Ramsana keika Li mala bav edeta Li mala mrik qebheta!

De bilezin Gul Gul, zu bimein Rojn giran were Gul li benda me ne Baran bar Gul Gul her der xwe kir Dar zev were Gul tevda ge kir Tu ciwan Gul Gul pir bedew Dil fesadan were Gul te pir re kir

97-BARAN BAR TENE TENE Baran bar Gul Gul tene tene Vana rn were Gul min te ne Baran bar Gul Gul hr hr lkir Gul sosin were Gul reng xwe vekir iya zozan Gul Gul tev xemiln Kan rbar were Gul tevde der kir

Kin amin zeriy sng sedef Dev bik e av belek Gewher can e Ew kea aw l bi Gul l bi Gul l l P da kimi e sng sedef Dev bik e av belek Gewher can e Ormiy Ormiy l bi Gul l bi Gul l l Ormiy Ormiy sng sedef Dev bik e av belek Gewher can e

98-BATMAN BATMAN Batman Batman l bi l Gul l bi l Gul Batman Batman sng sedef Dev bik e av belek Gewher can e Batmana Kurda y l bi Gul l bi Gul l l Batmana Kurda y sng sedef Dev bik e av belek Gewher can e Kin amin zeriy l bi Gul l bi Gul l l
136

Mrdn Mrdn sng sedef Dev bik e av belek Gewher can e Mrdna Kurda yesng sedef Dev bik e av belek Gewhera can e

Ormiya Kurda ye l bi Gul l bi Gul l l Ormiya Kurda ye sng sedef Dev bik e av belek Gewher can e Mrdn Mrdn l bi Gul l bi Gul l l 99-BAWER NAKM

av xwe l ite digernim Bawer nakim te bibnim Dibjim were tu ima naye Tu kevoka ber iyay Li ser te ewr nabe say Tu erna ber dila y av xwe l ite digernim Bawer nakim te bibnim Li min, li min, li min gidyano Li min, li min, li min gidyano iqas sitrkn li ezmana li qublane He kes derd dila d ye Di d yara dinal. Ma te nebihistiye, Kemal paa di kanuna Cumhurriyet da gotiye: He dil srn bihebn, Musteqil bi dest xwe ne ! De lo lo bav Behet ! rka Safya serjr e Min xulam Kolos kevej, simbln re, diran zr e, Xwed heb ! gava dest bav Behet girtin Ber w dane welat xerbiy,

Ke ez ji bo te dinalim Kilama li ser te dibjim av xwe l ite digernim Bawer nakim te bibnim Sib nvro ber var Li hviya te li bin w dar Gava ji dr ve te dibnim Dil hinav min tn xar e 100-BAV BEHET Lo lo bav Behet nav min keik Xrya, Xrya Hec. Bejna min zirave, qutik min ox sor dor bi xerc sal heft sal min bav Behet dil girtiye, Kal bav min dib c. De lo lo bav Behet gidiyano, Rka safya xir pane, Ez bala xwe bidem hem opa naln hespa ne, Xwezya mizgna xr ji me ra bihatiya Bigota; Bav Behet li odeka mal bav min mvan,
137

Li Diyarbekira ewit li hev civiyane, day Qerara kutina bav Behet min reben bi hev ra dane day Nefya digo; Dila por kur erek b li iyay Hevda, li pira Govd, Ji dil min ra li meydane, Xwed xrab bik mala El Sam Beg, Ba qesab Kurda Alaya Srt, Tabra Bedls bi s tirja bi ser kozika Bav Behet min da Bi axir makna nagir dan day Mizgna nexr ji min ra hat dib Nefya por kur Bav Behet min kutine, Mi digo lawo ez neketyime heyra kutina Bav Behet Kutin kutina mra ye, L ez ketime xema w xem. Bav Behet min Kutine teres Tirka ne, ikandin mil mx Kurdistan day

Dest min evdel Xwed bigirin, binin we der 2 Nafya digo, l l Dila porkur W sib min i dt i iriya Xwed e topa tx Mala El Sam Beg Baqesab Kurdistan bi alaya Srt, Tabra Bedls ordiya Diyarbekir, Bi s tirja, li ci mesken bav Behet min geriya day Mizgna nexr ji min ra hat, Dib derbeka li bejn bala bav Behet min xistine, Ser v bihar xerab kirin hlna Firar mahkman s bar di eqiya, l day. Dila digo: L l Nefya reben erek dib li pira Goved, Li iyay Hevda, Ji dil min evdela Xwed re wa li yane, Mizgna nexr ji min ra hat, dibn Waliy Bedls, Waliy Srt, mufeti umm

138

101-BAV FEXRYA FELT QUTO Filt lawo, Maman xwe maman ne bixr, Nizanim i karwan b hate bi giran Min d bav Hesn end peyayn Rekota bi xwe re hilan Xwe berda piya Mam Etman , v karwan Go; Lawo ka baca te ji min re an? Mam Etman digo; Filto lawo, Em karwan in kerwanine, Em xeribin em rw ne. Filt digo; Ez bi enya bav xwe kim Ez tiving pk te bistnim Mam Etmana digo; Ez tiving bi te dim, Ez diya te ya em ji extiyar bav xwe re bnim Mam Atman derbek berda bejn bala bav Hesn Di zincra seet re l dixne. Roja me hilat ji aliy Bota ewq emala xwe da bejna bav Hesn Her ar reyn me Rekot. Xwez Mam Etman biya c war xwe Li ser kur min, li gor r bext xwe bigota. Filt lawo; Maman xwe maman Me kes ned, nala Mam Etman Li welat xerb, er dikir, Mr dikut dest hilan Bira diya w ten b; Min og da erd lawik an. awa ira mala Quto vemiran,
139

Kon me dan. Ez me Bolind, Sebriy Hec ne li mal Dibn li er roma re e, Li pira Batman birndar e. Nizanim i? er stiqlala x sad, fermana Kurda rabye Ber Sebr, ta ev birn dane xeta Elemanya Ditirsim birna Sebry Hec bimne Li biniye xete, b hekm b dermn e. Min ser cot zer memik xwe biirpanda j re bikira mel melhem e Dinya ewr e nabe say Xwez end roj li min bav Fexro bibiya xwe, Bilinday Nizanim i? steqlala x Sed, Fermana Kurda rabye Ber Sebr dane binya xeta firansew Bira li me nehata surra(serma) sib, Bay wan geliya L nexista bejna mina zirav, baq sorguliya. Nizanim i? Fermana Kurda rabye, Dibn ber Sebr, tev birn, Dan biniya xet, ecnebiya. Dora kaniy dora min e. Cerr Bat, cerr av li mil min e Cerr av, Bi ser min bav min e. Cewaba xr ji min re hat: Dib bav Fexrya, Kek Yaho, swar Gnco, ro s roj in, li hafa bolind, Li eyn qirda ewit li benda min e. Salix didin, Ava bra ye, ava briya jrin, Ava bra ye, nexwe e ji hilm bna zer kuliya Ez zanim bav Fexro elimye sya qesra, ava ema sarkanya. Dibn; Bav Fexriya xwe berdaye binya xet. L ewit Kerengo, Her ar mal Yzdiya
140

ar ira hejmar- 6 102-BAV FEXRYA Bav Fexriya qurba min go ro dinya ewr e.... Ax lo nabe say, hawar li min min reben L li Bav Fexro derketine Tabra Srt taqbat bi s alay Hawar li min oy... Gel gund cranan ima Bav Fexro ne li mal e? Hn dibnin ode ji mvanan xir xal e Hawar li min min reben Baw Fexriya qurba min go ji n heta n Hawar li min min reben ro s ro s ev e Bav Fexro birndar e li nav nivn Ez rabim daw deling xwe hilgvim herim Hadhaka xopan, Mala Erekl Hekm, bjim hekmo qurba sng ber min reben Ji Bav Fexro re bike melhema dev v birn hewar li min Heyfa mra ye di i hal, hawar li min min reben Min go Bav Fexro were em bi dest hevdu bigrin... Ax lo herin iya, hawar li min min reben L li min ewitiy ez derbas hla mal bme Bav Fexro bi ser birn xwe de kr dinaliya hewar li min Heyf xebneta Bav Fexro, Suwar Gjo, Torin mala Ezo Birndar b bi s guln va Romiya ax hawar li min min reben Emr y carde nay min reben Bav Fexriya qurba min go bi qizan ay Pir delal bm hawar li min min reben Gid qurban bi bkan ay karxezal bm hewar li min Biewite mala mr xirab Romiyan awa sala sal qir qal bm Ax emr y carde nay ay Elmasxan

141

103-BAV FEXRO Bav Fexro min stira b, te ji min re tew kir, Gund maliya, bi min bi te b, te derew kir.... Way li min , gid delal, bav Fexro...! Ji Ferqn heta Hadiya iyay Mazin, Pala xwe da iya Dera mezin, Pala xwe da hr deviya ji xwe ra, binre li kon re e, keriy miha; ro s rojin bav Fexro nexwe e, di nav ciya da, Way li min gid delal way li min , Gid delal....bav Fexro! Ez bi epil Bav Fexro bigirim, Birevnim, bavem Kerengo gund zadiya. K go bira Kerengo gen baye ji kuliya; av min bav Fexro kul b, li d toza keriya. Way li min , way li min , gid dela bav Fexro! Wext ez pir bm, ezz bm, Wexta ku ez bi dergist bm, Ez meqbl bm, Wexta ku ez ketim bin dar, Kopek mr xerab, ez kal pr bm ! Way li min way li min , Gid delal bav fexro..! Ev bihar e, xwe bihar e, Bav Fexro, ji genc swar ne be dn har e. Min d hat, bersiva nexr. Go Mehemed Fexro, Bi s gullyn otematk birndar e. Way li min way li min, Gid delal bav Fexro! Ji Heleb weda am , al epik bav Fexro bi al qitmr e, Ne timam e, gid delal, gid dela., Gid delal way li min bav Fexro!
142

Ji Ferqan, heta miqabil mala me di tev da distira, Min ji te ra go xwk te go bira. Gid delal, gid delal, Way li min , way li min , bav Fexro...! Ez herim w Amd, w ariy. Min d xortek w seray, w belediy; Min li esl w xort pirs, Go Mehemed Fexro, r ser iya y... Way li min , way li min , Gid delal way li min bav Fexro..! Ez heliyam tu bihel......

104-L YAY QR; DELANA PAO ETMANKYAN er Filt Quto Mam El Etmank

ER REKOTYAN

Li welat me nexasim li bakr li rohilat welat, km qewimn, serphat er hene ku, ji hla tevahiya dengbj, goyende goran bjan ve neyn gotin. Her wek kilam qewimna Mem Zn, Mrzik Zoza, Cammbel Binef Narn, Gnc Xell Edl, Em Goz, Dra Exterman Metran sa, Kerem Qolaxas, Ferzendey Bav Elfesya, Biar eto hwd. Qewimn serphatiyeke karest heye ku, bi salan e di dev dengbjan de bye bent: Negotiy ev der Serhed e, ev der Xerzan Botan e, ev der Qefqasya Rohilat e, heta ro hatiye. Bel nav v er qewimn er Filit Quto Mam El Etmank ye, ku bi nav er Qr j t binav kirine. Di v qewimn kilam me ya bi nav deng de, em bi awak berfireh sosyolojik li gel pkhatin bna w danasna her du ern erker her du camrn, c bidin s guhertoyn (weresiyon) kilam, ku li Serhed, Xerzan di nava Kurdn li aliya Qafqasiya dijn tn gotine. Me kilam ku li aliy Serhed t gotin ji dev Cahd Dengbj Salih Qbn guhertoya Qafqasya j Gerbt Xao wergirt. Wek t zann, Gerebt Xao Ermenk ji herma Xerzan, aliy Rekotan, gund Bilaydera Qbn ye ji kur Filt Quto, Hesen Filt re saln dirj dengbj kiriye, di dwana ciwatn w de, di sergoey de rnitiye. Behsa wan salan dengbje me ye navdar di heypeyvna ku bi rojnamevan Mehmet Akta p re kirib de wiha dibje: .. W dem hem axa begn kurdan xwediy hinek filehan bn.Ew fileh wek era wan bn. Di ferman de, Filt Qoto xwed fileh xwe derket. xwna filehek j nerijand. L, ew dijmin bazirganan b. Di piya karwanan. Bi swarn xwe re li pey talanan digeriya
143

Pit wan malumatan, niha j kerem bikin, em ber xwe bidin pkhatin v qewimna me ya bi nav nan ETMANK L REKOTAN KONAN VEDDN Mem Em ji geliy Bitls, ji era Etmankiyan e. Era Etmankiyan ereka fireh e. Li seranser metrepoln Tirkiyay Anatoliya navn belav bne. Mem Em serek risipy er ye. Hatan w ya bi karwn re j li ser xatir ku ewir mawiran bikin bi xwe ye. Her dem bi karwan xwe re tevdigere. Temen w, li gor sala qewimn, li dora 70 80 sal e. Era Etmankiyan, her wek ro, ber j ne xwed erdn andiniy b. Ji ber v yek j, her gav bi karwan ji deta dorhla Baykan (Xana Hewl) ji deta Bils bi barn xw dihatin Deta Xerzan, bi riya teqas danstandin xwya xwe bi genim , ceh, nsk nok, ango bi daxil re diguhertin. L, li sala qewimn, ji ber sedema ku nan giran li Xerzan j dibe, Era Etmankiyan ji ber bmecaliy ber xwe didin Herma Diyarbekir. L wek t zann, kesn ji Geliy Bils tn ku biin Diyarbekir, div di ser Xerzan Rekotan er derbas bibin. Etmank j, wisa dikin. Bar wan x ye li gel ga gaman pn pnc mirov bargiran in. Ji ber ku ji riyeka dr dihatine, westiyane. Dixwazin li herma Rekotan konn xwe vedin, w ev li wir bimnin, bihna xwe berdin ji dotira roj ber bi oxira ve bimein. Ji niha p ve kerem bikimn em guh xwe bidin M Salih Yorulmaz(salih Hem) ku ji gund Eynder ya Misirc ye di war qewimn de xwed malumatn hja ye: .. Etmank tev bar xwe y giran li dirhla Rekotan, li Kaniya Badare Guhra Devan wek ku kangulan j t naskirin, konn xwe vedidin. Ev der di kevan Qr de li ser Riya Tapiy ye. W gav Era rekotan j koeber bn di konan de diman. Lew re ji konn Rekotiyan ji konn ku Etmankiyan danbn ba xwiya dikirin. Mam El gaz biraziy xwe El dike j dixwaze ew p re were nav kon Rekotiyan ku dew, yan j aveka sar vexwin hinek bhna xwe berdin. Radibin wisa dikin. dema ku Mam El El tne bin konn Rekotiyan, bi nav rn, ku kea Kespr File ye, av bi El dikeve eqa bejna bala El dibe. rnya ku bi hizn dinyay zahf bedew xweik bye radibe t, bi dizgna hesp El digire. Ev yek dibe sebe, Mam Elzde zde biqehiere. awa ku keik rabe, ji dvla mrxasek ku bi temen xwe ji biraziy xwe pirr mezintir be, bi dizgna hesp biraziy w bigire. Heta mezin hebin, nehat iy dtin bi dizgna hesp bikan b girtin. Ev yek di nava Ern Xerzab de gelek eyb erm e. Ji ber ku Mam El aciz dibe, bi biraziy xwe El rn re dike qareqar, di v navber de, Filt Quto, ku mrxas serek era rekotan e, li ban qes re razaye yek j, li ser Filt bawen dike. Ji ber xirecir qareqara Mem Em, Filt Quto ji xew iyar dibe, xwe berjr qesr dike qesta van

144

her du camrn xerb dike. Di v navber de Rekotiyek berb wan ve t ji Mam El Etmank re wisa dibje: - Xwed ji w raz be, deng xwe zde bilin nekin! Filt niha li jor razaye. Hn xerb in, ne ji van deran in, Filt Quto ji xew iyar bibe, w aciz bibe w nexwe bibe.! Mam El l vedigerne: - Camr! Tirsa min ji kes tune, ez nehatime talan bav kes bibim. Em karwan in, di riya xwe re derbas dibin. Hewcedariya me bi tasek ava sar li vir heye, em vexwin herin. Ji ber xirecir qareqara Mem Em, Filt Quto ji xew iyar dibe, xwe berjr qesr dike, qesta van her du camrn xerb dike, baebo ji hev re dibjin. Mam El ji Filt Quto re wisa dibje: - Lawo Filto! gava ku em ji riya xwe dageriyan, tu mrek y were piya min!... Pit van gotinan, Mam El El diin ser konn xwe, ser sibeh j tev karwann xwe ber xwe didin Diyarbekir.... FLT QUTO DE PYA KERWAN DKE DOZA BAZNBELEKA ML EL Bel, pit ku karwan Etmankiyan danstandinn xwe yn li Diyarbekir diqednin, barn xwe yn xw bi daxil re diguhernin. Beriya ku karwan dagere Eliy biraziy Mam li nava Diyarbekir diger ber w dikeve ska ewit. Li ska ewit av li tivingeke exane ku bazineke zivn l pay ye dikeve. Ji bo kirrne pnc erx be ji di berka El de nne. El radib doz li Mam xwe dike ku w bazin belek j re bikirre. Mam El ji ber v daxwaza El tinaz xwe p dike wisa j re dibej: - Lawo ez v tiving ji te re bistnim, sibeh hinek mrxas werin piya t, ji te bistnin, em bihetikin. El hers dibe, li mam xwe dizivirne: - Mamo, bi nav Xwed heger tu v Bazinbelek ji min re nestn, ez li nava ska ewit hemaliy bikim, heta ez v tiving nestnim naxim mil xwe, ez naym nava Etmankiyan. Mam dhn xwe did, ku w El newe, ra dibe tiving ji El re dikirre. Karwan berb Xerzan ve dadigere. Wexta ku tn dikevin nava axa Rekotan, Kevan Qr, li wan dibe ev. Li gund Beleyder ya Qbn dsa konn xwe datnin, ser sibeh j dikevin r. Di v navber de, Filt Quto t piya wan. Li w der Filt Quto t dew doza xerac baca r ji Etmankiyan dike. Mam El dibje: - Filto lawo! Ji xwe re hjtirek ji ser, yek ji nav yek j ji paiy bigire wek xerac baca r bibe.

145

L, av Filt li bazinbeleka li mil El ye. Dixwaze w tivinga Bazinbelek bidine w. Her end p re zarezar hv dikin j, ne fede ye. Mam El dsa ber xwe dide Filt Quto wisa dibje: - Filt Quto, te li ku seh kiriye eran tivinga mil xwe wek baca r daye xelk. Qey tu nizan tiving nams e. Te mr kutibe, em bidin te xwna mr, te jin revandibe, em bidin te qelen jin. Tu ji Kawn kjan hjtir(dev) bib, tu serbest . L eger tivinga min dixwaz, ancax ev tiving bibe qelin dayika te em. Pit van gotinan, Mam Em tivinga bi nav Bazinbelek radihle dest xwe bi gulleyek Filt Quto ji ser hesp tera dike xwar, Filt dikuje. Pit kutina Filt Quto, Era Rekotan ber xwe didn Etmankiyan heta ber var gulleyn bardan li wan direnin. Di v navber de, Era pncnaran bi deng tivingan ve derdikeve ser iyay Kolik, mintiqa xevinda destek tiving diavjin ji bo ku hn bibin b ka ev deng tivingn ku tn ji bo i ye. Ji Etmankiyan kir Pncnar j, era Ceml eto bi xwe ye, hatiye hawara Rekotiyan. ji ber v yek j, li gel ku fersend mecala rev xilasbna Etmankiyan heb ye j, ji ber ku gotine ewn li ser iyay Kolik j Rekotne, d di ciy xwe de mane li berxwe dane. Jixwe reviya ku xwe lis bikin birevin, jimala Ceml Paa, Gncoy Pao, ku biraziy mr j j re dibjin, li gund Delan (Dalana Pao) dimne, bi bbext ji Etmankiyan re dibje: werin xwe li min bigirin, ez ji bo we navbeynkariy bikim we Rekotiyan li hev bnim.... Ji ber v gotin, Etmank d narevin, heta ku hawara Rekotiyan bi ser wan ve t. Bel, w roj, li Kevana Qr, li Dalana Pao, serek er Mam Em j di nav wan de, Era Rekotiyan, wek heyfa Filt Quto 52 kes ji era Etmankiyan dikujin. T saloxdayin, karwan ji 55 kes pk dihat bi ten 3 kes ji wan filitne, ku xwe di bin lan hjtiran baran de veartine. Ev her s kesn nvmir, ku bi zor can xwe xilas dikin, ev nv ev xwe berdidin em Bieriy, ber bi en ve ber xwe didin bakur li hindava Xirabajr, ji mintiqeya Rekotan dikevin mintiqeya Xerzan. Pit re bi dar zor xwe digihnin Baykan(Xana Hewl), nava era akir Epzdemr di nivseka xwe de diyar dike, ku navn wan s kesn ku ji er Qr sax filitne ev in: J mala Xiz Resl en, ji mal Seyd Silman tlo ji mala Em Resl Belik. Disa li gor ku ez ji dev kalek 82 sal hn bm, mehna Mam sax filitiye bi tena ser xwe daye r ji qada er heta dorhla Baykan, nava er hatiye kiriye ku er biqewimn bihese bikeve r, ber b Rekotan ve were. Her wiha li gor w kalmr, dema ku Etmank ji bo heyf dikevin r, Era Babosiyan j, ji bo pit giriy bi wan re tn dema ku Etmank dikevin mintiqeya Xerzan, Era Pncnaran t piya wan nahln Etman Babos derbas bibin ji wan re wiha dibjin: Heger hn herin Rekotiya tevdra xwe standiye, yek ji we j sax nahlin!
146

Ji ber v yek j, Etmank Babos dadigerin ser era xwe. Xwandevann hja, ber ku em derbas bea guhertiyn kilama Filt Quto Mam Em Etmankiyan , ku me wek guhertiyn Xerzan, Serhed Qafqasyay bi nav kiriye hinek bahsa Era Rekotan Etmankan bikin, kerem bikin derbar qewimn de em guh xwe bidin baek ji nivsa Zeynelabidin Zinar. Filt Quto axay era Rekotan b. Li Bader, qoter Kevan Qre de rnit. Di w dem de, ereta Etman mal Hikmata Osman bi heq xwe ji Diyarbekir dibir Serhed. ax ku kawan t di nava axa Rekotan re derbas dibe, Filt Quto bi ser xwe li biniya Poz Kangulan riya wan dibirre ji wan baca r dixwaze. L, Mam El Etmank j axay era xwe b. Mirovek pirr jixwe raz b. Her wiha mrxasek bi nav deng b j. Ew dana bac pirr li xwe zor tne berkek diavje Filt Quto, w dikuje. Pit kutina Filt Quto, Era rekotan li karwan Etmankiyan tn hev yek ji wan sax nahline.....(Xwane -4 rpel 20 26) ERA REKOTAN Xesasiyeta neviy Filt Quto(Hac Ehmed Karabulut) Rekotan him nav ereka mezin e, li deta Xerzan, him j nav hermeke birfireh bi xwe ye. Snorn herma Rekotan ji ava Biriy dest p dike, heta pira Malabad, ku nzka Ferqn(Slvan) ye die. Her wiha ji hlek ve j naveya Hezoy(Kozluk) wek snor herma Rekotan e. ro Hec Ehmed Karabulut ku ji partiyeka keveperest, ji DYP y serok Belediya Qbn ye serokatiya v j dike. Hec Ehmed karabulut kur hec el ye, Hec El kur Mist ye neviy Filt Quto ye; Ez li ser v tkily bi w re ketim tkiliy min j xwast ku behsa bapr xwe bike. Ev 120 sal di ber v bne. lo heyra tu y i bik ji Filt Quto? Ew bapr min bi xwe ye, l dev ji wan karan berdin. Herma Rekotan hermeka fireh e. Tapiy Bolind, Hiznamr(paytexta wan e) Kurdik, Hicr, Delana Pao , Texeriy, kelok, Mezrk, Dirbsa, Ziving Kzik, Newala, Nazdar, Qorx, Bmr, Xlika, erbetkoy, Reik, Licika Xasik, krk, Mrna, Birka, Mergercal, Kank Mal Gir ab ye. Li v herm Fileh, zid Misliman tevhev jiyane. ERA ETMANKAN Era etmankan li Kurdistan yek ji mezintirn eran e li seranser Tirkiy belav bne. Drok zan Kurd Mehmed Emn Zek di Tarxa Kurdistan de diyar dike ku Etmank li dor hla Bils Enqerey Derbenda bi c war bne ji 5000 hezar mal pk t. T diyarkirine Etmank wek paytext ji xwe re gund Qesr, ku Geliy Bitls ye, dibnin. snorn v er j Ji narlidereya Bils dest p

147

dike heta Misirc Srt die heman er j ji heft bavikan pk t nav wan ev in: Mala Dm, Mala Xiz, Mala Badir, Mala Sersem, Mala eref, Mala Seyd Mala Daho . Gelek ji v eret gelek wan ko Anqer, Stanbol, zmir bajarn dine tirkiy kirin e. Not; Ev rast ku tu ciyn ku Etmankiyan bar nekir l ne ewr nemane. Jina bir min ji Etmankiyan bav w Bekir Kandemr mnewer w gund y. Beko mirovek er meriv li ser w mala w hem edt tor Kurda dibne. L w kober bwariya ew tirk kirine. Edet tor wan wek pa bi qiler daye be r wan. Filt Quto (Guhertoya Xerzan-ji dev dengbj Salih Qbn) Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo em dib: Filto lawo dil min dib ye Berx min sed car dil min dib ye Min ji te re ne go Nee piya karwan Mam Em ye Lawo vgav av jin zar wan li r ne Ew j wek t mrkuj in Lawo karwanel ne Dib dil min dib ye Sed car dil min dib ye Filto Quto bav Hesen cewr em Xwe daye ser tax ye ro ji Mam Em Etmank dixwaze Qedar baca r ye Mam bi s denga ban dike dib El Gaz Filt dike dib: Lawo eger te jin revandibe Were ez bidim te qelin jin ye Eger te mrkutibe Bidim te xwna mr ye Eger ehtaciya bi mal dinya y heye Were rn bi erf adet din ye Tu cara car nebye rik Etmank ye Neday baca r ye Filto Quto bi s denga
148

Li Mam El Etmank dikir gaz: Dil min dib ye sed car dil min dib ye ro t bid min qedar baca r ye Mam dsa gaz El dike: El rabe lez ke bilezn e Htira sor a piy htira baz a paiy Bi bar w ve ji Filt Quto re bne Lawo me ixl ji v bela han tunne Hawar Etmankan dr e dereng e ro bi degm xwe bi me dibne Mam dsa gaz Filt dike, dib: Were htira sor a piy Htira boz a paiy bi bar w ve Bibe qedara te ye L tu cara car nebye rik Etmank ye Neday baca r ye Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo Filt Quto bi s denga Li Mam Em Etmank dikir gaz Dib: Htira sor a piy htira baz a paiy Bar w qadara min e Bazinzra mil xwe t deyn baca r ye Mam dib,filto lawo, lawo xebera te ye Htira sor a piy, htira baz a paiy Bar w bive xwna te ye Kalek bav min heye li mal ye Her roj ser sib radibe Simbel xwe ye sor y sor sosin Dio bi sabn ji kefa hin ye awa kal bav min hja li zewac ye Bazinzva mil min Qelen heft qza ye heft bka ye Heydeyne erd baca r ye Were bazinzva mil min bibe Qelen dayika xwe em ye Mam dib, Em bab bira bi min Em Bav min byino gorea dagernin
149

Bara biqlibin, bikin kozik, xwe bisin ber Hn mrat kurm kurmanca dagirin Bard bi terha, bi dirhema berdin ser Nan bigirin swar p Swar serbixl J re dibjin Filt Quto, cewr em Qey lawo nay bra we Cara min digo, xwezik ser min Filt Quto, bav Hesen, cewr em Li karwan Qr li hev de der Ez ro erek li Kevan Qr daxim Bikim wek roja er Eshabiyan Dewra ber Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo em digot Filto lawo, ban Qr li v ban Min ji te re nego nee piya karwn Mam Em, bav Meyro lawo v karwan Ew j wek te mrkuj in, lawo Karwanel nin n Diyarbekir ji xwe re genim sor e Vga av jin zarokn wan li r ne em digo: Filto lawo Karwan rab ji Bilyder ewq emala xwe da Bejn bala Filt Quto, bav Hesen Rexta qatiya, lawo qewda v xener Car min nedigo were Li Tapiy rne Di nava xulam xizmetkaran de Belk qasek bhna emika diya te bi te der em dib: Filito lawo Ban Qr ore or e Ji xr mala xweziy Xwed re ax li Mam Em Etmank Li wir psrteng t de derketa Ser birrek xort Etmankan Sernijad van Derwe Por e

150

Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo Hey lo hey lo hey lo hey hey lo hey lo Mam dib: Filto lawo Ban Qr bi simaq e Ez bikim teyr tol cewr Li ser cinaz kur bava Ji xwe re ro bikin waqewaq e em dib: Filto lawo Ji Delana Paa heya mrata Tapiy Birne end neqeb e Tivinga li ser dest Mam Em, bav Meyro Bi kewkeb e lawo, Bazinzer e Car min nedigo xwe nede ser kozika Mam Em, bav Meyro Lawo qetil xwn e tev xezeb e. Filt Quto (Guhertoya Serhed ji dev Cahd Dengbj) Hey lo hey lo hey lo Hey lo hey lo hey lo Lo lo Filto lawo rabe ro karwan berx min karwan var e lawo Karwan me bar kir bi roy re qetdanann Kevan Qr kaniya Mr Pira Batman vegeriya Xwe ser paiy dan Filto lo lawo li dinyay hevqas geriyam Tu iqas xortek ehmaq nezan Lawo bi i aqil tu hatiy piya v karwan Te ser bac i z berda ser erwan Cara v car gava tu ji ber dev bazinbelaka Van egt xwemran xilas bib Lo lo Filto lawo Bila w gav dayika te y am bibje erx teze min oka xwe dan aniye berx Hey loooooo
151

Lawo rabe dil min dib ye Sed car dil min dib ye Filt Quto got: em l, day, Xwed dizane Karwanek ji jor de hat ajot benda r ye Ez rabim herim piya w karwan J bistnim bac xeraca ser r em, l day, nizanim tu ro ji min ra i dibj day em go: Filto lawo Mek ku heye mala Xwed ye Ew karwan han karwan Em Mam gin ye Min ji ber de seh kiriye Hetan exterm xwe Mr xwe nede kutin Lawo mal xwe li xelk belav neke Neke bac xeraca ser r ye Filt Quto go: em, l day Rabe ji boy v gotina te y han Ev bi s telaq fit ye Ku jin die mala bav ye Ez rabim herim piya v karwan J bistnim Bazibeleka mil w Ku nav w bk ye L l day, yan cinaz min li meydan dikeve Yan ez bistnim Bazinbeleka mil Em Ku nav w bk ye Berx b w em go: Filto lo lawo, bes e Ji var de min hv kir Min d Filt min Quto rab Bazbend girda, hemayl ji br kir Ber xwe dab poz Qr kevan Li Delana Pao, li pira Batman Xwed dizane qesta Em Beran kej qemer serbire kir
152

Filt piya Em go: Em lawo Dil min dib ye, sed car dil min dib ye Lawo, ez hatime piya we ji we distnim Bac xeraca ser r ye Em go: Filto lawo Htirk ji gola dawiy Yek ji gola ort Yek ji gola paiy Bigire ji xwe re bike Lawo, bac xeraca ser r ye Eger tu ji mal dinyay feqr lawo Bajo bajar Hevraz ji zaroyn xwe re Bike xerc mesrefa mal ye Filt Quto go: Em lawo Her s htir jixwe mal min in av min li tivinga mil Ap te ye Mam ye Ku nav w bk ye Em go: Filto lawo, Xwed bitirse Kes h salixa me neda Xelk ji dinyay ji me standiye Bac xeraca ser r ye Sib lawo Bazibeleka mil xwe bidim te Daketim mil Rekotiya Xelk w ji min re nebje: Kan Bazinbeleka mil te? Lawo, ez i bidim cewaba Qz bkn l ye berxem Em dib: Filto lawo Go bila di dest min da dimne ez bibm lawo Karwan me Sehad Min li w der ap xwe y Mam zewicandiye lawo Min Bazinbelek da ser qelen diya Filt Quto B ku nav w em ye berx B w Ax hey lo hey lo hey lo hey lo
153

loo lo Filto lo lawo, p da te qet nego Karwan le lawo kes re ye Hey looooo Em ji w der vegeriya Cem ap xwe y El Go, apo, dil min dib ye Sed car dil min dib ye Apo, swy em hatiye piya me Ji me distne bac xeraca ser r ye Min j ra pka w daniya Meya xeco, Htira nav w Hedo ye Ew ji min re gotiye av min Li tivinga mil ap te Mam ye Ku nav w bk ye apo Ez hatime tu ji biraziy xwe ra i dibj apo El dib: de lo lo De lo lo de lo lo de lo lo El dib: Em lawo Hv gumana min heye ji Reb Alem Belg ap te ye kal xr Ji ser te nebne Gava ku ap te y kal Van xeberan galagalan seh kiriye e sed t e damar mraniy Ji nava pita ap te rabne Prt ser ap te rabna mnan jinan Lawo, tu rabe lez ke, bilezne lawo Xwe bi ser bar htira dawy bigne Bazinbeleka bi tev gullebardan Ji ap xwe re bne Eva ne tewel kirna nava Qz bkn l nn e Eva milhejandina li nava l nn e lawo Ev li kran Rekotan lawo, Xwed dizane qey tu nizan Ser Filt Qutoy deldn e Rabe lawo, lez ke bilezne Tu Bazinbeleka tev gullebardan Ji ap xwe y kal ra bne Ap te y kal nizan b lawo Li sonya emr xwe de li Poz Qr Kevan
154

Ort meydan mra bikuje Lawo bike oxlemeye berx B whehe Ax hey lo hey lo hey lo hey lo Hey lo hey lo hey lo hey lo Lo lo Filto lo lawo te qet nego Karwan l l lawo kes re ye Filt Quto (guhertoya Kurdn Qafqasyay - ji dev Garebet Xao) Hey lo hey lo hey lo hey lo hey lo Heylo heylo heylo heylo em reben... em digo Filto lawo Li maltika mal xwe yo Daniy kaniya Badare Lawo ser av yo em reben Dib: Filt Quto gelo digere Dsa li xirabiy em reben em digo: Filto lawo Dil min w dil dib yo Ne min go: Nee piya van ter talanan De ter tali gune ne av jin zarokn wana Li r ne lo em reben Hey lo hey lo hey lo hey lo hey lo em digo: Filto min go: Lawo, karwan hato ji Bilder Mam El Etmank Bi s denga dikir gaz Li xulam xizmetkara digo: Bav k no, hn bera biqelbin Bikevin ber min rojek Dua dikir ser min Filt Quto kur em Li parava Qr dsa li v der em reben Li parava Qr dsa li v der em reben em digo:
155

Filto lawo Min go ji Poz Qr Heta Delana Pao end neqeb e Dib mertala bav Hesen lawo gelo Sor gulk bi kokev e Her ser bav Hesen t de ye dam Qetilxwn e, bi xezeb e, l em Qetilxwn e, bi xezeb e, l em Filt Quto bi s denga dikir gaz Li Mam El Etmank Digo: lawo htira pn Htira pan deyne baca r ye Xulam xizmetkara digot: Gelo, gel xulaman Hn htira pn, htira pan bidin Bidin Filt Quto ye Bila bibe qelen diya xwe ye w emik L em reben em digot: Filto lawo Roja me derket w ji al Tor ewq emala xwe da Poz Seydim Qasim Tapiya bir mertela bav Hesen gurk don Ji xra mala Xwed ra gava bav Hesen Talak pr dan Bira te biketa end peyay Mala hesen Kor em reben em digo: Filto lawo Karwan temam dib w karwan ne Bira ji Mam El Etmank Ptir karwan bazirgana Li welat arstana negerne ro derbek day bejn bala Filt Quto Li bav Hesen Tal e koka mra j Mala wana ditepne l em reben Berhevkar:Salih Kavirbir Jiyana rewen Ferhengok xan: Cureyek tivingek.
156

Bazinzer: Bazinbelek: Nav tivigeka teybetiye : Ba, ak, hja Qr: Bilindahiya navbera Batman Qbn ye. erx: Cureyek pere kevin Bilyder: Gundek Qbn Kaniya Badare: Baek ji herma Rekotan e. Guhara davan: Nav xwe din Kangulan. Tapiy: Gundek Qbn. Delan: Bi nav Delan Paa t binav kirine. Bac: Verg - Zekat Kalmr: Mirovn ku zde dijn, kesn temen dirj. Qedar: heq r. Nijedevan: Mehkm, mr jhat, mirov alek. Sernijedevan: Kes ku serkiya nijade vana dike. Kewkeb: Girdana silahan. Bazbend: Hamatl, nivit. Galagal: Axavtin, munaqe e. Pncnar: Nav ereka mezine. Bayikan:(Xana Hawel)Naveyeka Srt. Misirc: Kurtalan Qbn: Naveya Batman Babos: Nav herm erek. Karwanel: Kesn ku diin piya karwan riya wan dib irrin. Goyende: Gotinbj. Goranbj: Dengbj. Karesat: Trajed, malkambax. Nangiran:Xela, qulixay. eweir miewir kirin: Gotbj kirin- guftigo. Baeba ji hev re gotin: Hev du serwext kirin Zirt li hev kirin: Gef li hev xwarin. Azadiya welat 105-BAVKO Were baviko bi qurban, parek evr re tar, lo li ser Mrdn Min dt v sib ji kula dil min te re Kew dixwne lo li ser hln Bira Xwed deyn mala fesad ewana ima sala v sal xwesteka min te Kirine xwesteka lo Mem Zn Ax aman aman sevdali me dilo ....
157

Were baviko qurban bi qerm, li min xela bimne, lo gund mezin Di ser re mrg kan, lo rebeno dil binaniy da bax rez in Min sala v sal baxek ji xwe re andi b, xwed tu y, cenan ez im Ax aman aman sevdali me dilo .... Were baviko ez bi heyran, bira bajar Diyarbekir biewite, lo rebeno ne tu war e Mal xerabo bi ro ewr e, lo baviko bi ev sar e Mal xerabo mere piya jina bi mr, ne tu dost, lo ne tu yar e Tu here keika arde sal, wek canka iv l neket lo xezale kar e Ax aman aman sevdali me dilo .... Were baviko ez bi gor, bira baxe Seyid El biewite, lo bi dar mimi e Mal xerabo alk mize, lo alk tir e Y ku di navbera du dilan ar avan de, Xerabiyeke bike, el havne qetran rn, lo xwn veree Ax aman aman sevdali me dilo .... Were baviko qurban, ima te nexwast im, lo rebeno ne revandim Te ez kirim masiyek ji masiyn Gola Xellrehman av ji ser dimiiqandim, Te ez kirim paek binsof li v xelk dinyay lo gi gerandim Te ez kirim svek ji sv melety, di berka alwar xwe de, lo rebeno imisandim Ax aman aman sevdali me dilo .... Were baviko eva n var n y, eva min te b
158

eva ber ciwata swarn Swerekliyan, lo li mala me b Dest min keik ji tasa av, agir cixar, Fincana qahw, lo qet bo ne b Ez derketim derva, il b, epel b,tar b, taristan, lo c tuneb , Ez nizam tal e, a min b lo, nizam bext te b Ax aman aman sevdali me dilo .... Herm Koban Ji mrdala Bila bida eleng swara Stranvana Bazo, baz min o! Ronka her du av min o! Ji war ocax mala bav min o Baz xelk te b ejn ziravo ! Ji terha benk 106-BAZO Bazo, Bazo Li me hat dan vara; sya diyara Xwe berda kok zinara, Xwez hekmek adl Di welat me de rabna Bila bi epla jina genc bigirta Bila berda ji kot psa

107-BEDEW Bedew vare, zeriy gund me meiyane av Em r vare, zeriy gund me meiyane av Gel birano rabin, temae kin, clan bedewan Bejin bilinda n gewran xwe dan piy. Kinika xwe daye paiy. Qemera ji bext min ra ermokene, Xwe dane nav Gel birano, min go, xwe dane nav Min pa av biry belek sondek xwariye, tu qelpiy zerya nakim, tu zilav Kewa mina gozel wisane(usane), v da gogirneke ikyay Elagaz bire, qere berbanga sib z rabe Perr bask xwe dawene ji qirav y, V xunav Dnim, kew (kaw), ax torin boy Xwed be Bona te dibjim. Keik bersiv dide lawik. Bedew kew, kubar me Heleb w bi reze Emr, me Heleb w bi reze
159

Vegeriyam Maky, nava qz bk hemsal teze Gundno, di bext we da me, ro s roje kaxiza lawik min hatiye, Ber xwe dide welat xerby, ez dikim Ji av biry belek, eniya gewr, Tl gul ramsaneke l kerem kim Bila welat xerby dil lawik min da Nebe tu kule, tu xeme, tu kesere, tu mereze Ecem, kew (kaw), ax torin bext te da me, ji bona te dibjim eroy Biro kovara Enstituya Paris

108-BEDEWCANA HUSEYN AXA Ax lo yaman, so yaman, ax l yaman... Bedwcan, kezeb kul, dilqazan, sng gewr, berfa Terebzon. Aman so, Bira li me ne hatiye da v qurban. Qiz bkn Reya gitik kiiyan ber Govend, ber dilan. Bira Xwed dn mala Zeynel beg Reya, Bi dest zor seba heze mecdey bertl standim, ji s Hseyin axa, Kek Nur swar qily, Seis modeliy, av min Bedew can. Aman so, Nabe derd dila pir giran e, d erman nebe, Got neynk ji hev ra nabe. K go, k ne go, ji bext min te ra Kemal Paa, li Anqer irt dn bi paa b. smet paa bi awqat duwela be, K go, k ne go, roja n xtbe ji diny ra be. Klo gram li diny peyda be, min sond xwarye Tu cara terka s Hseyin axa nakim, Kendira min li cem kendira, x Seid rahmet li Diyarbekir
160

Bi hlkan bi dar be. Eman so, Te ez nexwastim te ez ne revandim, Kirim marek ji mar nv kut li ser iya ez rezandim. Ez kirim tasek ji tas ingo, li kaniya Eyin zil axay, Ez ikandim. Te ez birim koca rfa ya ewit, Yek sera wal, qonaxa ing; daira mezin Ehkema..... Xain te ez gerandim, Te ez kirim fincana ferfr, li qahwa Mehemed Emn, kek lam, li dest hem nezan bilmeza te ez gerandim. Xwed dn mala Zeynel beg Reya, Seba hezar mecd bertl bi dest zor, ji s Hseyin axa standim da Remak keel di teres ka ez gerandim. Eman so kolik ewit, bi ewite ber bi baye. Eman so, xano mi bi tera nego, Min birevne, bav mala Kher Osman paa St xwarzik, di ser ra ye... Heger li wira neb, min birevne bav pa Hseyin Quax kek Glizar, Kil av zarif Xatn, Dam sed el xortn Swereki ya Tev tiving enextara, tim v ra ye. Heger belk, li wira ne b; Min birevne bav pa Emer Hec Osmen, Bav Feth Read li Qer Boxaz rdine, Dam benda qexn ye. Li wira ne b, min bav pa Hesen axa ji mala Heciya ya... Ji bav kal xweda dama benda serseriya ye ... Heger li wira j neb, Min birevne bav pa Mehmed Emn kek Lam beran ar qo, kelavan xwnya y... Heger li wira j neb, Min birevine bav pa brahim Kara, Ser qelem w ik jahr.
161

Te gerandiye belk stara me li wira ne b, Qedir Kinik Railya ex Zorga, perek Polat duwela ye.. Heger li wira j ne b, Xain so min birevne bav pa Bozan beg Law Zulfeqar, Fat u ji bav kal xwe Da mezin 700 mal zolayan. Heger li wira j ne b, Min birevne bav pa Hiro Bozan beg, Her du law ahn beg, ji bav kal xwe da Dama mezin 2000 mal dgern Beraza ye. Heger li wira j ne b, Min birevne bav pa Zor Mehmd beg Zer Ji bav kal xwe da xwky duxwe ji nav bera her du Ferata ye. Heger li wira j ne b, Min birevn bav pa law Seyfedn paa Ji bav kal xwe da mezin 4000 hezar Mal Hezroya ye. Heger belk stara me tune b, Trn heye min bi Anqera ewit ghne Min birevne bav pa Kamil Beg law Hec Ehmed Evn, w min s Hsn Axa fik bike, bi hukm zra ye.... Biewit Mala Zeynel beg Xweda Rabim, pergela w bela be, Seba hezar mecd bertil ez standim, Ji s Hsn axa, kek Nur, swar qily. Xort axa min ra ye, bi dest zor ez dame Rem Keel qebrex ber firina ye, Mirad min Rem keel wek titek, eriata Mehemed qebl nake li cem dil min, Wek risyak got van weha. Eman so we re li min kolk wran li v Ziyaret. Mektub hat ser kaxet....
162

Min birevne derba ewil bav pa Mehmed Emn kek Lam, koce Swreka ewit. Res hukmat heger belk li wira ne b, Em hevd birevnin herin am erif Bigerin, hsr li qurbet... Rebim min ne heqiya Zeynel beg qebul kir, Tu qebul neke dest min bi pxila Zeynel beg keve, Roja Hair li ser man, li axret. Ewdilhad Mihemed-kovara Roja nu 109-BEDRXAN L l Meyro, l l Meyro, l l Meyro L l Meyro, l l Meyro Mil xan xwe mil xan Bejna Bedirxan Beg zirave, mna bna tila, bna Ryhan emo y Drew kire gaz: Osman Paa kik bav, Dest bav Tl Mr Botan er Kurda Bi te nay girdan De lo lo lo ... Li me t deng topan cebilxanan pey me t Heyfe bo mixabina dil me dimne Kok koter Romiya 110-BEJNA EYOK Wele wele ye Qesem bile ye Bav keik heramek se ye Sekin li eywan li ska derge ye Ez dikim ramsim ji me re gune ye Bejna keik ji tra mw yo Wele min kiandiye ji nava dehl yo Her tobe tobe tobe Eyan Hey tob bi nav nan Bejna Eyok kela li tma Host berdan agirt li d ne
163

Her tobe tobe tobe Eyan Hey tob bi nav nan

Har kirin berdan ol Lo Xwed wo, xwe Xwde wo Av di kon me bize wo Av di kon me bize wo Kea mal rab pwo i bejnekek zirav l wo i xeftan em l wo Her alk cbek l wo Her cbek svek t w Kes nizan risq k wo Bejna zirav iva zra Poz bi qul xizem t ro Bejna zirav iva zra Poz bi qul xizem t ro Ez xebitim tu xebit Gewra min may ji xelk ro Ez xebitim tu xebit Rinda min maye ji xelk ro Helbest Anonm. Strana Mrdn Berhevkar: xo Mehmet Bayrak 112-BEJN-1

111-BEJNA ZRAV Bejna zirav iva zro Poz bi qul, xizm t ro Ez xebitim, tu xebit Gewra min may ji xelk (re) ro i ewrek re tar Berf baran j dibar Ya ku hat ser min keka delal nehat ser L l dn kea dn Kiras sor pmal n Hayd em hevd birevnin Xwe bavjin dora Mrdn L l tol ke tol Pmal n gol bi gol Te xort xelk dn kirin

Bejn bejn l bejn bjn l bejn bejn l bejin bal Bejn bejn l bejn bejn l av buryn re l re qeytan Bejna min rinda l dest rimbaza l bejn bejn l bejin bal Gewra min rida l dest rimbaza l av biruyn l re qeytan Sng dikan l van bezaza l bejn bejn l bejin bal Sng dikan l van bezaza l av biryn l re qeytan Te law kute l bi tinaza l bejn bejn l bejin bal Te kur kute l bi tinaza l av biryn l re qeytan Bejn bejn l bejn bjn l bejn bejn l bejin bal Bejn bejn l bejn bejn l av buryn re l re qeytan Bejna min rinda l dest romiya l bejn bejn l bejin bal
164

Gewra min rida l dest romiya l av biruyn l re qeytan Sing dikan l van moriya l bejn bejn l bejin bal Sng dikan l van moriya l av biryn l re qeytan Te wez kut im l bi yariya bejn bejn l bejin bal Te ez kut im l bi yariya l av biryn l re qeytan Bejn bejn l bejn bjn l bejn bejn l bejin bal Bejn bejn l bejn bejn l av buryn re l re qeytan W ez bejna xwe bihev ketin l bejn bejn l bejin bal W ez bejna xwe bihev ketin l av biruyn l re belek Ser iyak l bilind ketin l bejn bejn l bejin bal Ser iyak l bilind ketin l av biruyn re qeytan Xelk nizan l em hesret in l bejn bejn l bejin bal Xelk nizan l em hesret in l bejn bejn l bejin bal Bejn bejn l bejn bjn l bejn bejn l bejin bal Bejn bejn l bejn bejn l av buryn re l re qeytan Qeseta G.ndar Bir/B -7 Memik kew sva tire l Bejn l, bejn l, bejna k? Memik Kew sva tire l, gelo lo Zeriya min ji kon k? em Zengu hurme- hurme l Bejn l, bejn l, bejna k? em Zengu hurme- hurme l Gelo lo Zeriya min ji kon k ? Ha li ber die l, qal qirme l Bejn l, bejn l, bejna k? Ha li ber die l, qal qirme l Gelo Zeriya min ji kon k ? Memik kew sv xurme l, Bejn l, bejn l, bejna k? Memik kew l, sv xurme l, Gelo lo Zeriya min ji kon k? Kovara zgrlk yolu 18 - Sal 1976 113-BEJN -2 i bejnek l, hatib derda l, Bejn l, bejn l, bejna k? i zerike l, hatib derda l, Gelo lo zeriya min ji kon k? Min v bejn tr xeberda l, Bejn l, bejn l, bejna k? Min v zery l, tr xeberdal Gelo lo zeriya min ji kon k? em Zengu xue- xue l, Bejn l, bejn l, bejna k? em Zengu l, xue- xue l, Gelo Zeriya min ji kon k? Ha li ber die l qal qir l, Bejn l, bejn l, bejna k? Ha li ber die l qal qir l, Gelo lo Zeriya min ji kon k ?

165

Te ji xuda bitirse l l bend Carek li min bi pirse l l bend Ji evn bixwn ders e l l bend Rerhana li gund l l bend Titek ji me maye km e l l bend Bi xulama wan rdm e l l bend Em hev bikin li gund me l l bend Tev de herin govend l l bend Hey bend bend bend l l bend Te ji bav te dixwazim cara end Te nad her dimnim ez li bend Gotin Muzk: Seid Ysif 114-BEND Hey bend bend bend l l bend Te ji bav te dixwazim cara end Te nad her dimnim ez li bend Ez li dv te bibnim l l bend Ji bo te ez har dn im l l bend Dimirim go te nebnim l l bend Dilber xwe lewend l l bend

Ez bi mea hezaran ve Heviya roja n me Benda berbanga xwe me Dil te diafirne Deng vedide evna te Dil min dilerizne N vebye roja bilind Zaroka av min tne Zilm zor, zilm zor Bes e, bes e ew zilm zor Gotin: Avesta Aydin Muzk: mit

115-BER B RO Tariya bdengiya ser te hildidim Rastiyn li xwe kir te de taz dikim Ez zarokn av xwe Te de gir vedikim Di hevdtina wan de ev roj wek hev dibin Perda avan hildid Jiyan zind dibe Roj li me bilind bye Tu caran nae xwar

Gihya ye ol, Nebat hem erd; Kuro lawiko min d eva y, Bav min sewlek, Di bazara min te xeber da
166

116-BERDOLAV Min d stra sib, Stra kurux li me zer de, Min d li me n kir,

Biner li xoxa li hincaza, S par mrat ifteliya; Xwez ez bibma kevokek Ji kevokn neqiand, Ez bima ser dev rka, Mahkum firaran, S eqiyan. Ezz Merzk.

Min d li me zer da stra Kurax, ewqa xwe dab qesr qonax Hemik Hemo, Pk Tenurlix; Lawiko min d mamr firara, Derket nav er, sebra dil min onba ye, Ez j re rabim selamlix; Ez bi em jr ketim ska Hewr biya, Ez ban ketim em jor, 117-BERTAN end hebim ji br nae Brtana min Awaz sird li ser dev e Brtana min

eper nedida ber xwe dida Brtana min Pavert mehkum dikir Brtana min

Eniya er de ya li p b Brtana min Kullka det iyan e Brtana min ehdbn de her li p b Brtana Eniya p te w can daye Brtana min min Wek efeq ron ge b Brtana min Cenga jn te xwe dikir Brtana Xemla xwey bkan sor b Brtana min min Wek plan r dikir Brtana min Gotin: Dila Ysiv-Muzk: Songul Beyazgul 118-BERXKA MN Solo Berxika min sipye Xwe hevalek kedye Gava ji xew radibim Gelek p adibim Siba diim dibistan Ew j die nav baxan

Nvro vedigerim mal T pya min delal Ez w li bin dar Li gel kevrok kar Dide indik dora min Dev davje pora min Gotin: Xemgn.Remo Mzk: Kerm Ahmed

167

119-BERWAN Pez mihn xwe didot Ryan da lawj digot Bi hev re din cot cot Berwan, Berwan, Berwan. Berwan, Berwan, Berwan Mek li ser pit b teng Dest da bero kuleng Bi kirasn bi reng- reng Berwan, Berwan, Berwan

120-BES E Bes e Bese ke dev ji min berde Bes e Bes e Bese heyran dev ji min berde Te soz her didan bi sond peyman Axir ji dest te l sed car eman Te digo ro, sibe, yan ser sal Alem zewicn ten ez tu man Ten ez tu man Bes e Bes e Bese kee dev ji min berde Bes e Bes e Bese heyran dev ji min berde Min dilek girt min dilek berda Dil min bye kanya kul derda Te soz dida min te ez xapandim Te ez xapandim nizam b cara enda B cara enda Bes e Bes e Bese ke dev ji min berde Bes e Bes e Bese heyran dev ji min berde Te xwe dixapn ll min ji r dib Bo te ez ranazim gulam heyan sib Ez ne poman im l bi soz peyman im L tu nizan w i bi ser te b Bes e

168

Yad reben ! Ez rabim kmek kim bi lrak Ez dorek lxim bi heq gak, Ez nivitek lxim bi devek. Min digo; Qey ez bidim ser xortek, Ji xort mala Hesen axa ap Behr, Min nizanib, Ez bidim ser brahm Temo, Hir Bblan, Kerqolan riya Nisbn, ehd ihd w camer gelek hene, Ji em Amd heta bi lf Dar Reviy ji ber filak. Bes reben Yad reben ! Nav min keik Bes, Besna Xelle Por min sor nava mi qendl Bav mi xra bik bi av ser xwe nebn ima ez nedame xortek ji xort mala Hesen axa ap Behr, Ez dame brahm Temo hir Bblan Kerqolan riya Nisbne, Hostek tifikan kulna Bes reben !

121-BESNA XELL Yad nav min keik Besna, Besnay ! Wey la li min por sor, por belay, Teniya M, a Heleb di xwe day, Bav mi xr bik bi av ser xwe nebnn, i awa ez nedame xortk ji mala Hesen axa ap Behr, Simbl sor ser xaniya, Destmala dest lawika, Roja dawet d ahya ye Ez da me brahm Temo hir bblan Ker qolan riya Nisbne ji sng ber min dernay yad reben ! Bes reben

122-BESTO Ez te shn bikim ez te xwn bikim ez te brn bikim ez dn bikim ez bikutnim, ps, bnams

169

123-BESER AHN Beser ahn hunermendeka kurd e. Bi taybet bi strana xwe "Rojba" bi nav deng b. Beser ahn di sala 25.03.1969an de li gund axko (Kr Kpr) di nava malbateke nv hal xwe de hat din. axko gundek xwes ji herma Zara (girday Kogir)ye ku li gor pergala komara Tirkiy girday wilayeta Swas ye. Kogir di droka siyasya Kurdistan de xwed cih rmeteke bilind e. Di nava deh zarokn mal (pnc xwesik pn biran) de Beser kea her bika mal ye. Di nava Kurdn Elew hermn jiyana wan de huner li gor zagonn ol civak cihek bilind digire ber xwe. Jin mr di helkevt(minasibet)n ol, civak siyas de bi hevre dixebitin di ti waran de cudat di navbera wan de nay dtin. Ji bona w j li herma Kogir, Drsim, Bngol hermn din nav gelek jinn soreger j di droka siyasya Kurdistan de t dtin. Beser heya temen 12 saliy bi dawanna xwndina xwe ya destpk di gund Sahiko de b. Pistre ji bo dewama xwdina xwe ya navend hat stembol. Ramann Kurdperwer yn Husn bav Bes, bandorek mezin li ser br ramann w j dan. Ji ber ku Husn Sahn di war naskirina pirsgirka Kurd zordariyn sstema Kemalsm mirovek gehst b li ser droka siyasya Kurdistan j gelek pirtk xwendibn. Hevaln w yn her bas pirtkn w bn. Br ramann Kurdayetiy mna mrasek bandora xwe li ser mejiy zarokn mal j dihist. Beser ahn bi gelek hevaln xwe re di bin mercn giran de ji sala 1989an heya sala 1991an dest bi xebatek berfireh kirin ku Navenda anda Mezopotamiya li bajar stembol damezrnin. Bi damezrandina NM wan karn di demeke kin de di nava dil Tirkiy de bi sedan ciwan hunermend, helbestvan nivskar li dora hev bicivnin germiyek mezin di nava Kurdn kober di nava meterepoln Tirkiy de biafirnin. Ber w Beser di nava du komn Koma Serhildan Koma iya de b ku tde him xebatn muzk him j xebatn folklor psks dikirin. Zivistana sala 1992an Beser ji bo bedarkirina di festvaleke and -huner de hat Almaniya, l ji ber ku dewleta Tirkiy biryara girtina w derxistib, d nekar veger Tirkiy. Ji w sal heya niha ew li Almaniya di nava dij. Di qada Ewropa de j ew kar xwe y huner -siyas dimesne.

170

Berhem, Rozern (Album) (bi Koma iya) Berivane (Album) Nrheq (Album) Roj (Album) 124-WEYSA MNA Day day wesiya mina Je siliy bi himet voraymi Je lasr ebi lerz amaymi Xo sana sen to pelg daranmi Veyvikmi harddi bereqnmi je zerno Day day mirina mina Nexs serokmi Sehdmi niy mirinmi kurdistanmi Day day mirina mina Day day wesiya mina Qise muzik: Beser ahn Mamekiya Kerdmi top berdimi biko Disew poncas mordem piya Way way,li min li min Xidir min cigera min Meso meso Xidir min cigera min Kora me so To xapneno biko Xido n hukmato tereso Way way,li min li min Xidir min cigera min Qise Mzik: Gelr (Drsim) Berhevkirin: Beser Sahn Persker ma ra persker awa dero Zimistanan serd wusaran germo Maymi gul bilbil baxo sr kowo Zamay mi harddi bereqn mi je zerno Day day mirina mina Day day wesiya mina stir iman dayikanmi Ma hen dastnmi sewda mradanmi Rindiya welat xoymi 125-XDR MN Xaxo verra Xidir min cigera min sona ray Ha pepga biko Xido ha pepga kora may Way way,li min li min Xidir min cigera min Mamekiya Mamekiya li min day

171

Day day day day delala Adir weke nayki yen heval Heval cord yen xo tadan Adir serd xildan way yaman Nam daya min day dlana Vera desmn era way blana Ha zana dawa dersim,Zlana Ha zana dawa hersponc milyona Qise: Xalid SahnMzik: Beser Sahn Porxayu saw qeremuxo Pira giran giran risno way Wirz wirz wirz biray min Wirz wirz wirz heval min Heval tok tor sa girdan Heval Mazlum Nay cord yen van Heval Mazlum sehd kerdu Wirz wirz wirz biray min Wirz wirz wirz heval min Heval tok tor sa girdan Heval Mazlum Qise Muzk: Beser Sahn Sevm Sahn Ma kamm qayxokmm Xo nas kmm Ey millet Kurd, ey insan Kurd Nu i halo ma teyrim ek rexta gire dm ca bijm Hard xo welat xo xelas kimm Ey millet Kurd, ey insan Kurd Nu i halo ma teyrim 128-SM Sim simm simm simm Tawura simm Ard neyar wird neyar Ma werdmm Ey millet Kurd, ey insan Kurd Nu i halo ma teyrim Gam bi gam ing bi ing Pira wirjm

126-DAY

127-WRZ Wirz wirz wirz biray min Wirz wirz wirz heval min Wirz wirz pirodim

172

Qise Muzk: Beser Sahn Koy Dersim miz dumano Bira Al hsan her cara vengdano Vano br wayn br birayn Vano br wayn br birayn Koy Drsm lerzeno Al hsan ser xo de iqo hrsino Xebera say mire amye Biray min sehd byo Awa em Pery de Biray sn siwano Qise Muzk: Beser Sahn Agda Newroz, newroz cejina mawa Newroz, newroz Kurdistana Hir kila vsin Newroz adir to ra Kesik sor zer bireqn destan hevalu ra Govend bijer kowo dewu sukura Ewro Newroza raykim serhildanu ra Neworoz to Mazluma, newroz to Agda Newroz, newroz cejina mawa Newroz, newroz Kurdistana Qise Muzk: Beser Sahn Teyra Bircan li dengin V dixwnin li erda Re rengan diengin Tn bi silav virda Tn silav esmera Binfen sunbula V dixwnin li erda Gul, iek rihana
173

129-EL HSAN To qomandan Dersim To rosniya hard asmn To roy can, to xort ciwan To roy can, to xort ciwan

130-NEWROZ Vay girm yen hurd, hurd ar hetora Adir zrd kerdiya gost can xo ra Girna xo xemelnowo, gul rhani ra Adir sora biskna, ry dismeno ra Neworoz to Mazluma, newroz to 131-BEYTA BLBL Sera tne hindiya Belav bne meydan Xalan dibn xemriya Ma kes neye xan Ney Hind, ney fireng Ser ji kelat berda

Meqet w sorgul bn Yek aiq yek war da Daxa dil min kul b Sahib ne birc da Dil min muftela b Tr evn l da Ez hingavtim di xew da Ez hingavtim batn Dil min ma bi xeyal Min got ya dasin ! ox , eng epal epal ox eng Kafir dil fireng Min yarek hab dura(cewhere) Sng boxaya mexmra L birenin xunav Bilbil xwey elle Rehmet li koa ar.

ika ika bilbil Naln die ezmna Bilbil di bext kibar Bi xwen tne bi tava Kelhika qumr li ser Aqil ji min cuda b Aqil ji min fera Ji eqak dil rnim Ji evna derda ka Embal bisk mexmr nandim ber kan nandim ber mzan efaq dab li dna Zeif kir xunav Bilbil xwe y alla Bik tu hal xera b Belk tu yek div Bibil dsa xeber da

132-BEZO Ji pel kiras Leylo pel fz Min kirib par payiz Sed proz be xemla qz pel kiras Leylo ji pel dar Min kir b par bihar Sed proz be li xemla yar Heyla bezo heyla bezo heyla bezo li te bzar .. 133-BMAL -1 Sare ile te sare, Bi te re soz yek qirare, Xeyn bejna zirav ji xwe ra nagerim dost yare, Gava tu bi xort gund bitexil li min zilme, li te diqarim Kina min li nav kina, B mal me tu d li hay Wan, Pita xwe da Erde wan, Ramsane te bn park ekir, Ketin ber v zeman, Reben soz qirar temam bne, Gul beybn li hev rabne, Heiya qaz li bejna zirav belav bne, Reben kiras sip li xwe meke,
174

Heyla bezo heyla bezo heyla bezo li te bzar Beza sva beza sva guldar Xorto lxin lxin bnin xwar Heyla bezo heyla bezo heyla bezo li te bzar Bzo dil kariya kew keba Destek car destek cr yek lewleb e Te xirab kir mala ezaba

Dest xwe daynim li ser sng bera bi helal bi mal, Mi tu d b li ser dk, Delal min li te hat, Bak w bandik, Min d b li ser drin, Hesso hesiya vra dik pevne, Bejna min gula n xemil, Ser min delal min ne gil, Gava te nebnim agir ser dil min ixl, i sibey sibeka sar ? Li kulleka meke tar, Dest xwe di dest mi ke, Em hevdu birevnin bi sar v bihar, Ez bimirim tu sebeb, Tirba min li mala bav te b, Gava tu bibor ling xwe li tirba min xe, B sed rehmet li te b, iya bilind b ba nab Qz v heyam ji heft sala pva li mala bav xwe b dost be yar nab. Kovara rewen brn Kurdistan hejmar 3

Bejna v rihane, av li bina, Em herin welat xerbiy, Ji Xwed p va kesek nizane em kne, Ez me welat xerbiy, Mi ji b r neke, Mi bike sva xelat, Di berka xwe ke, Gava ku bn br, Sv bi derxe bhnke, A li ber bivila xwe ke, Swar dib li ciwaniy, Ber xwe da welat xerbiy, Xema min ne titeke, Qese temberiy, Kiras sor li xwe meke, li te nay, Kan soz qira, Te bi min ra day, Tu pey soza xwe nay, Li xatir te s sal ketin belay, Gava te nebnim sebra min nay, Li kulleka meke tar, Dev li ken gul dibar, Were cem min,

Kez rakim l bmal kez rakim l K ez xwe berdim Adiyan Cotik imik xawardan heaa nig xwe kim l... Ez ewqek sekiz pare bi ser xwe dim Di ata biriya kim, l bmal l l.... Ez werim li nav n mey ewit bigerim Mal te neket tim tim xwe li ba kim l l Ez cuxar vxim, d belavkim

134-BMAL-2 L l l bmal Ez ne bmal wim L bmal te ez xwe ra bmal kirim l L bmal dn sondxwarina ku min sond xwar Di par hesret hewes dil min te ra Karik li kar Xwed nekim l..... Ez xwe berdim iya Adiyan Digo qa kil qa tutn te nedtiye iman
175

Ez bi dest xwe kim dar tembr Siweda li ber berbang digo ima nk de ser ra Bmal xwe da xar kim l l l..... Ez bi barkirine cotaryan bi qrniy deng dk siw Bi wiqniy bilbil ella, qupniy kew evdilezz Bi tnginy dar tembr, tim tim xelk xwe Bilmeza li ber hemza pr diya da li xwe siw rakim l l.... Wer l l, l bmal l l Ez ne bmal wim, te ez ji xwe ra bmal kirim l l Qra qamet di yax min sew xelk Geryaye l bmal l l... (Xa-wek xwe hat guherandine) Sam Berbang Zend 3 Dil min swiy ewit, nava min agir p ket, Min go xelk alem gik esker frar bn, Taxbra wan vda am Heleb ket, Taxbra law Nr li Besra Yeman ket, Dil xelk alem tev da dil bn, Dil min law Nr ji kenar bilind, Ji ezman hefta bela lket, Ez bi ser iya bilind ketim dikaknin, Hstir xwn bi enga, bi kulma dibarnim, Li nav taxbr belka digeriyam sebra dil xwe nabnim,

Di av gel dijmin par neyaran kim l l Ez dijmina biqarnim, l bmal dil dosta li xwe a nakim Wer l l l bmal l l l Ez nebmal wm te ez bmal kirim l l Wer l l...... Ez nikanim xelk xay bilmez bmala xawo Berhemza pir diya da li xewa siw, bar rn rakim l l.... Ez xwe berdim Urfeya ewit iftik bilbil ello di par dil xwe te ra rakim l l.... Ez xwe berim iyay Evdilezz digo kewek gozel iftik kew Evdilezz gozelo k ez rakim l.

135-BMAL-3 Bmalo li v em li v Ferat Ez m iyay Maz, ciy soz qirar , ima tu nehat Hing ez rebena Xwed, digiriyam, Hstir min dewsa av xn dihat Min go ez law Nr hevdu birevnin, li xema heram bikim, Axa ava v welat. Kelha Mrdn bilind b, bi ser din ket Ji sda min re tra min law Nr li teht ket, Min d qza xwe xemiland bi ba d ket,

176

Ez dirim li nav taxbr ordiya, nizanim law Nr li ku ye. iya dibn em iya ne Golk d geran radibin dibn em boxe ga ne.Sew sakulk ku rabin, Dibn dewsa sebr dil te em nan dar in, em axa ne. Reb, sib ye, roj derket ji aliy Botan. Tav da li bedena Diyarbekira ewit qzan xortan Xwez miraz min bejna bilind hesil bikira Min kiras ber bedana xwe biforta Ax aman,aman .....blome ye. Ax reb, Megr megr tu delal li Hawar av re belek ji kil sibhan Meke xal tu ya min , Kiras can min , helala min Blomey......... Kovara Hawar

Ez binim mal, xiir beniy xwe gia bnim, Ez gil bikim, tla li ser tla binim, Heta teskera law Nr ji derge Stanbul tij bnim, Bajar Mrdn bajar me ye Ska Fila biewite roj lehd bey bazara te tuneye, 136-BMAL- 4 Bmal dn li te qer e, li min fat e Hawar li te qer e, li min fat e Li ser ser min bejna bilind tavek baran hr t Wez nakim terka bejna bilind, av re belek Heta ser min bikev li ser dara v tabt Ax reb reb !................... Bmal dn sib ye, roj derket ji aliy Botan

W bjin av re belek, ro s roj in xerib ketine, Li welat xerib xurbet; Dinya elem, Li ser min te bicivnin W bjin lawo, bela o, Hn ji k ne? W gav, em bjin, Em xwk biray hev du ne, Em ji ber zilm zulemata Tirka direvne;
177

137-BMAL Lawik ban dikir keik digo: Bmal ez tu ne Di v welat me de, Bmal ez tu ne Ten mr min ne jin e; Tu rab dest xwe bid dest min e Em ji w welat birevine; Ji xwe re herin welatek din e; Xelk elem ji d bav min te bipirsin e

Lewik bang dikir; L, l keik mal bav ewitiy; De rab ramsanek bi min d, var derng e, Roka me ne ma, Ketiy hikm var; Heval hogir me; Ji ola ber xwe dane mal! L, bmal, Roka me ne ma, Hyva me aredeeviy, evqa xwe day welat Kurdistan, ol iya dar dev. Lewik bang dikir digot: Gel heval hogirno, Werin em herin erata Mehemed, Binr de xelk Delal, Ji k re dikev. Bervan mey b vala ek sleh, bejn pa Daket ala Cizra Botan Kea Kurda b ye rzan (Dsgotin) Ala reng bi ser ra kir Silav ra hevalan kir Dil me da tu her bij ra Kurda Brvan (Dsgotin)

W bjin ikl we, Mna ikl hevdu qet ne mna heve; W gav em bjin, Gel xelk elemeooo, Bav me yekin , diy me didu ne. Lawik ban dikir; L, l keik; Di ser min te re, Rab elem mezin e, Di binya min te re, Kar berx m bizin e, De rab dest xwe bid dest min, Taliya dinya y mirine. Bejna zirav ji xwe re rnitiy, Li ber qesra dawa tq day ber sitar 138-BRVAN-1 Bervan, Bervan, Tu kea rind ciwan Tu ehda gulstan Tu sembola serhildan Tu eka Gulstan n by Cizra Botan Mesken Mem Alan Cy r ehidan (Dsgotin) 139-BRVAN-2 Tu u roj li min dahat Zery ez bm dilewat Min gazi kir tu nehat Tu nehat oy tu nehat Brivan Brivan kr dinalim yar
178

yemman Brivan Brivan bi hesreta Kurdistan oy emman Oy oy oy emman Te ez kirim peran Kr dinalim oy yemman Derd giran kul jan

Dil bi hesret dinale Ma min go ev i hal e i hal e i hal e Brivan Brivan kr dinalim yar yemman Brivan Brivan bi hesreta Kurdistan oy emman Oy yemman, oy oy oy emman Gotin Musik: Mistefa Gazi (Seyda) Aranje: Koma Deng Azad

Kul jan oy kul jan Brivan Brivan kr dinalim yar yemman Brivan Brivan bi hesreta Kurdistan oy emman Oy yemman, oy oy oy emman Welat eve end sal e

Xwe t deng mh kar t. Heger tu Brwana min nas ne k, W li nav il ardeh br ye, ala li ser sor zer e. Brwan pez mala bavan, Brwan pez sp ye. ivane d bejite, bri ya, Were d bihnek bikin Yaran leqirdiy. Eger ez biim mala bav birak Di min bjin; Ev iye? Bje srka min retiy; Brwan barek titn hatiye gund me, Titn a zer e. Xelk elem kirn bibi rn mhan. Ez bo lawik xwe re bi kirim bi Dirav zr zer e. Eger lawik min qal neb, Ez cot zer memkan danm li ser e.

140-BRWAN-I Brwan br y, Di gund me il ar arde ne: Li mehela jr s qiple ne; Qipla birek, hem kein, Malbat ne, b lome ne; qipla nav bk du sal ne, bgazinda ne; qipla duhem, hem ke di das Bijar di nav beyna min te ne; Brwan Spde ye,

179

Er min pirsiya, mor, mircan Brvana min li bale. Brvana min razaye, ji xew ranakim Ez gaz qz bk dora mala nekim Bira misin legane hildin Bira av li desta kin. Bejna Brvana min s s minar e, Du roja m ser, du roja hatim xar e Xwezila min ew evd hat, Kewa mina Brvana mal cran e Brvana min, hatim mala we ye, T de nay, deng te ye, Min tir kambaxe, xir xerbeye Brvan tar y der Were ber ira y Etm sebra dil min b te naye, Heyfa min t, qza day, mal me hindike Qelin te der naye Brvan ez bostanek daynim ji kelema, Payiz bay Qers l hat Sext lxist, tit t da nema, Xwed hevesa dil meriv bike, Ji qur boxdan qz, bk van adama. Brvan dil min tivinga baran berfa, Brvana min li ber der sekiniye, Kotiy mra l dixwe guran gefa. Ez Brvan birevnim, Bibim Batmana(batima) wran Ez sefinkim Reys xeme, tu were me dernexe tu terefa Brvan dil min ji te ma ye,
180

141-BRVAN II Brvan kubar kubar xwe ba neke Cr xwe hilde, kaniya pit mala me qest me neke Alk cegera min sax maye, xirab neke. Briy briya kire, eze Ser ser Brvana min geveze, Brvana min ketiye bi mra ra Ser xwe girda bi teze teze. Tasa ser Brvana min zrne, Ez dinrim mnan cot kanne Dixwum naxwum, kerba dil min nakne. Brvan derda da ser derda, Hin dike gihay hem erda, Cebak bihata, berdana jin b edete. Brvan derd dil min geleke Xwed ixul xirab qebl neke, Heyfa min t bi av biry belek Ketiy dest kotiy mra xilas neke. Brvan hatiye nava mala, eriy kale Ez Brvan hildim herime bale

Brvana min sekiny li ser tevn, Bejn zirav mzer kevn, ev nv ev ez evdel Xed tme xewne. 142-BRYA BOTAN Ji giyana x Evdirehman garis re Kan Dewre Ka Herekol, Ka kepir, Ka zozann bav Tl ka k bir. Dibjin Birca Belek hilwe Text bext Botiyan ka ge Seyrangaha banwa zin ma i b Nexuyin qet xiir xemln w li k Ka westan, Ka qesra kan Kann zozan Cih bilind keban Avan ji bit kan kan Beko, Ka nreng Kann ew bezm, Kan bade, Kan beng, Basret k, Neq bend terqat Ka xn me, Kan rzk eret Kan seqlan, seqnefis k. Nrgz gul rihan zeriyane, tev riz Ka Azzan, x seyda axa Kan ew qesr, Tev bilind tev ava Kan Sit, Kan jinmr cr Kann ew rim, Ka huwz, eper Mr Mihem nrvan, Kan k eper li k,
181

Te y kot mra ra xeber daye Mal te dinya li kra peneseye, ike kil Siphan av belek ra qe nemaye.

Kov, hevor, nr k Ka gera w, Gera Xan, gejgerng, Ka aln me, Bekir beg, Xwe devling, Kan mrek, Ka mifrid kan beng Kan lo lo, Kan l l li k, Kan deng Kann eper, best li k, Ka celep? Nrekew k pjn dengn qep qap Bor- mirkan tenik b ye, kete ba Ez Bot me ditexilim her bi pa Ka ban me ye Azzan, Kan war Kapir de ne kozik in, ne j dar Pa ez bjim, pa ez dizanim i bjim Pa bi Xwed wek nexwe im, gej im Kan dwan, Ne diyar e xafa mr Ka irokbj dengbj li k ne kan pr Tetr li k, Axay sor ew reng Tenbr ney, kemene zirne deng Kan dawet, Qel sl medfn Tirik, parav, arok mehir, hkrn Kan civat fil strenc, ka zindan K t da mr, ah mexrb mr Alan Dotmr li k, Ka mr eref, Mr Ezn Kan bav Sitiya zn, mr Zengn Beg axa kan tovirand, Kan dot Ne mr mane, Ne mrit, Ne j cot Ne gurgl e,
182

Ne Fink e, Ne Cizr Ne rihsip, Kefxw ye, Ne kizir Ne buhar e, Ne havna mr eref Zivistan e, Duwenzde hv tev ber berf Ne dmr in, Ne ahnet, Ne hevn Kan mr em, Kan Tacn Gurgn Kan ew bext, Kan bext, Ka koer Sadon li k, ew serek evnger Kan mrxwas, Ka xulam mifrid Ka li k man, Gernasn nedit Ka zirtxan, Gurz cid, Kan hesp Xener rim, Kan rn rast ep Pira Bafet bel ev e, Kevane Kevn bne, Ne tiri ne sorane Ji delav qitikan ve neye deng Kew kevok di ne de ne man ceng eylo bne kanyn me ka rej Maziyan da ne pel mane gez Kan Xan, Kan Feqeh Teyran mel Cizr, ne j Bat kes ne ma ax li k ma, Ka berwar, Ka drgul Tu tit ne ma,
183

Vemirne deng gul Kan Xerkan, Harnan Jliyan v li k, welat- Kelhok goyan Batyan k, welat Kilis siprt Ne soran in, Ne Mse re, Silop Kian Teyan, Ddran k, Ka mran Hecbra, Kan ernax Garisan Ne Hesen, Ne Elik, Ne Mem Erh li k, Ne Alyan, Gerger Ji garisan ne koer in, Ne dman Ebasan, Dawdiyan, Omerkan j, Ka Kerr Ma kerr bne, Tu deng naye ji tu yan Kan Xaltan, Bira Zerdet, Hewr rkn me Filehn me, hevrk Ka ikefta mr Miheme, Ka per Kan dasn, Kan ken surper Kan ingar, Ka xwaln me, Yezid Belav bne brzik in, B ser Dra Reben weke ber vala ye Hejal ji diyar niye raza ye Mifiryan k, Kan lavij, Kan lavijbj
184

Tr kevan,r mirtal destrj Ne er in, Ne bajar, ne fileh Burc kelat, Ne segman in, ne ergeh Kevnar ne man nayn p tu njen Tar hetr der, Ne kulek in, ne rojn Di Tanz de ne, Ne feqeh in, ne mela Medresa- sor xerabe ye ji n va Kela Ewrex ber bi baye, Kela kevn T da ro prhevok in end tevn Kan x im, Evdirehman garis Ew j kutin sorgula me ilmis Here lawo tev de ne ninin nin Dest me de ne hesap mane ne j Zn Kurdistana tu abadin, Her hey ro, sib, hergav j d he

143-BEW Bew bew bew xemil xasekem Bax new bew bew dde razekem Mizgn mizgn bew bew kiras hatewa Yarim le nw hat sera datewa Bew bew bew xemil xasekem Bax new bew bew dde razekem ft awder wey wey i bnay n Xwuday wan ser mergit naybn Bew bew bew xemil xasekem Bax new bew bew dde razekem Gotin Muzk : Gelr (Soran) Berhevkirin : ivan Perwer-Rnber Xon

185

144-BEYTOCAN

Ev i ax naln e Dil ewit berf bne Tu bixatir xwed k Nebj evya dn Rinda min, gewra min end sal e li hvya te me Welle end sal e li benda te me Gotin Muzk: Beytocan Were cran tu esmer Nazan meke ne dlber Tu ne kea pxember Were cran tu esmer Tu ne kea pxember Nazan meke ne dlber Hawar delal hawar delal Hawar delal hawar delal Tasa sp ava zelal Te vexwar min go helal Gotin Muzk: Beytocan

145-AGR KETYE DL MN Agir ketye dil min Xew nakeve av min ima tu ji min dr ket Bje ronya av min Rinda min, gewra min end sal e li hvya te me Welle end sal e li benda te me 146-HAWAR DELAL Textek kin ji heway bak ldin ji qeshay Hor bnin ji w dinyay Dsa sebra min b te nay Hawar delal hawar delal Hawar delal hawar delal Tasa sp ava zelal Te vexwar min go helal

186

Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Ketim xatir Pxember Gula zer Gula zer Bide xatir Pxember Gula zer Gula zer Gula Zer bkes maye Gula Zer Gula Zer Gula min bkes maye Gula Zer Gula Zer Sebra min b w nay Gula Zer Gula Zer Sebra min b w nay Gula Zer Gula Zer Av ji avan dirjnim Gula Zer Gula Zer De bes e were ray Gula Zer Gula Zer Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Ketim xatir Pxember Gula zer Gula zer Bide xatir Pxember Gula zer Gula zer Hlina hiryo bir Kawa Dara li Geduk Heyder Axa Hlina Pepuk beg l bav e Dara li Gerruk Heyder Axa Ciy bk zav Heyder Axa Heyder e Heyder e Heyder Axa Heyder e Heyder e bir Kawa Heyder e Heyder e Heyder Axa Heyder e Heyder e bir Kawa Gotin Muzk: Gelr. irove: Beytocan

147-GULA ZER Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Gula zer Ketim xatir Pxember Gula zer Gula zer Bide xatir Pxember Gula zer Gula zer Gula Zer gula min Gula Zer Gula Zer Roniya cavn min Gula Zer Gula Zer Ez bilbil im ji te re Gula Zer Gula Zer Tu ruh can min Gula Zer Gula Zer 148-HEYDER AXA Heyder e Heyder e Heyder Axa Heyder e Heyder e bir Kawa Heyder e Heyder e Heyder Axa Heyder e Heyder e bir Kawa Ciy mr yo Heyder Axa Hlina hiryo bir Kawa Ciy bk zav Heyder Axa

187

ima digir dilber Byi hva qember By te naim de, ruh min Bibe roja Meher Ey yara min z were a can min z were Ez ketime zikrat Birndar im z were Gotin Muzk: Gelr. irove: Beytocan

149-DYARBEKR MALA MN Diyarbekir mala min T de digir gula min Roja tu ji min dur ket Qrn kete can min Ey yara min z were a can min z were Ez ketime zikrat Birndar im z were

Bidin roniya c avn min Gelo ima hun serdest in Em bin dest in v din Ez digerim li v din Sebra dil xwe nabinim Ka delala min bidin min Min bi tistan nexapinin Geh dikevin geh radibim Ez phiya xwe nabinim Dil birin e dil axin e Bidin roniya cavn min Bidin roniya cavn min Niviskar: Feqiy Teyran sererastkirin: Beyto Can

150-AXNA TE NALNA MN Axina te nalina min Erd u asiman pir shin e Gul ez can te karvan Mam wek kalek hilhile Ez digerim li v din Sebra dil xwe nabinim Ka delala min bidin min Min bi tistan nexapinin Geh dikevin geh radibim Ez phiya xwe nabinim Dil birin e dil axin e Bidin roniya cavn min

188

Ev i dewr e i dewran e Em hatin axirzeman e Emir r ye dinya xan e Welat min ne mvan e Rabe ji xewa xeflet Guh mede mal serwet Dest min li psira te Roja Meher axret Gotin Muzk: Beytocan 152-BHAR XWE E

151-HER TT E, DN YA FAN Her tit vir e, dinya fan Te i bir te i an Te xwendiye bi i ziman Gelo ima iyar nab Rabe ji xewa xeflet Guh mede mal serwet Dest min li psira te Roja Meher axret

Bihar xwe e ax gula, ax kulilk simbila Newroz sersala dila keng bi xr tu b bihar sal zivistana me sar e berfa sip hur t xwar e Xemilandin det zinar keng bi x tu b bihar Bihar xwe e ax gula, ax kulilk simbila Newroz sersala dila keng bi xr tu b bihar Nahle berf em derkevin, em girtiyn roj ev in Xewam nay em rakevin, keng bi xr tu b bihar Bihar xwe e ax gula, ax kulilk simbila Newroz sersala dila keng bi xr tu b bihar Baran li berfa evnv b li pey roj derkev Dsa bi ser iyan kevin keng bi xr tu b bihar Bihar xwe e ax gula, ax kulilk simbila Newroz sersala dila keng bi xr tu b biha Helbest: Cegerxwn Muzk: Koma Berxwedan

189

Hlin xirabu xwn ji baskan t Bilbilo lo, koero bilbilo Bilbilo lo xeribo bilbilo Bilbilo lo mehkimo bilbilo Wek min xwni ye koer u jar e Li ber xirab hlin war e Pepk maye ew ber are na rist w mexel b mar e Bilbilo lo, koero bilbilo Bilbilo lo xeribo bilbilo Bilbilo lo mehkimo bilbil Gotn : HEJAR-STRAN : Hozan Diyar Xemil bi hezar rew Binefa min star e Mirov re dost yar e Bax wan de bilbil im Dixwnim hezar cara Ax binef binef Min d derket hew Tevre gul zozana Xemil bi hezar rew Gotin:M. Zahr Kaya De vebe sorgula min tu vebe Bila bixwne bilbil li ser te De d vebe ez mame ten Dilad kfxwea me kan Ez mame bpar l ev din De vebe binewa min tu vebe

153-BLBLO LO Bilbil ser ax i xwe dixwne Rist helbesta ser diwene Dil bilbil bi kul birne Wek min hejar e gezey dixwne Bilbilo lo, koero bilbilo Bilbilo lo xeribo bilbilo Bilbilo lo mehkimo bilbilo Helbesta bilbil i xwe ji dil t Axn naln ji cgeran t Ew j mna min li zora w t

154-BNEF Mor mircan li te t Dev lv tev erbet end sal e benda te me Qet nay merhemet Ax binef Min d derket hew Tev re gul zozana

155-BNEFA MN Bahare baran dar ber tin Sosin beybn nergz gehitin Wan bayiwan ji bera exel dertin De vebe binewa min tu vebe

190

Bax rezn me w bi te nex b De vebe binewa min tu vebe De webe sorgula min tu webe Bila bixwne bilbil li ser te

De vebe sorgula min tu vebe Bila bixwne bilbil li ser te Eger tu veb dil me xwe b Ev reng me y sor zer ge b Text Muzk; Shahram Doustan

156-BRADER Jiyanname Sala 1958 tan de li gund Musika herma Merdin hatiye dine. Bav wi dengbjek di herm de naskirib. Zarotiya xwe li civata bav xwe, li ber stran serphatiyn Kurdi derbaskir ev b sedem ku bala xwe bide denbjiya Kurdi Cara yekem radihite baston bav xwe bi dev lvn xwe denge tembr derdixist bi v awayi hesreta xwe ya denbjiy diani ziman. Piti demek plava xwe da erchiyek tutuk (bilr)ek ji xwere kir. d amreke wi muzk heb. Sib heta evaran li trutuk dixist. Dema ku dest bi dibistana sertaykir,mandolin,flut tembur ji nzikve dit. Taliy Brader bi israr tembureke bi bray xwe y mezin dide kirin bi xwe hini tembure dibe heta roja iro berdewamdike hunermendiya Brader.. Dibistana seretayi navin li herma Merdin di xwine. Liseya tandurist li bajar Wan di xwine l nikare bi qedine. Ji ber xebata xweyi muzik dikeve zindan a Wan 3 meh nivan ceza destine.Pisti ji dibistan derdikeve mudur dibistan wi saleke ji dibistan bi dur dixe.Helbesta xwe ya yek1e li zindan chedike.Hima bje cara yekem roja ku ji zindan derdikeve li dibistan konsera xwe ya balks dide hevalen xwe yen dibistan.U radi hje tembura xwe ber xwe dide malaxwe. Jiyana Brader dibistan zde lihevd u nedikirin.Sinor hebun.asteng hebun,qedexe hebn.Ewij,ji van tistan heznedikir.Ji azadiy hezdikir.Li ser buyeren ku herdem li dibistan cedibun gelek car ji dibistan hat bi durxistin sorgunkirin.L disa ji car salan dibistan xwend l dema cunta 12 ilon hat,bi temami dest wi ji dibistan hate qutkirin.Chare nema b.Weka herkesi riya xeribiy ango ewropa li pshiya brader bu j.
191

Brader ji sala 1986 an de li Holanda jiyana xwe berdewam dike . Heta niha 10 album 1 slikek(plak) ckiriye.Ji %80-90 stran n xwe bi xwe cdike. Xwe di nava strana dengbji njen de mina pirek dibine. Weka li Medya TV de,deng def,,kolann xeribiy De Jonge Die Niet Mer Praten,Van Godlos.U niha ji di xebatek nu ya filmeki Holandi deyi.. Brader li gel xebatn muzik sinema xebatn wnekari ji dike.Gelek caran li malper rojnameyan de nivis mekaleyn brader hatine weshandin. Pisti 18 de salan cara yeke sala 2004 de vegeriya welat.Li sernaser welat de nzi 30-40 konseri daye stranen xwe bi gelxwe re bi coshek mezin parvekir. Albuma tali di 2005 de bi nav PPL derxistiye pshber guhdaran. Ev saleke ku brader li gel Produksiyonek Holandi u aktora bi nav u deng Adelheid Rossen kar shano muzika sano dike.Brader di vi karide hem kaleki sembolize dike u hem muz ika zindi cdike.heta niha li 70 deveri sahne girtine demek nzikde dixwazin herin Amerika jibona turneyeki nu jibona 3 hefteyan.sezona psiya me carekdin li Holanda w derkevin psberi temasevanen xwe yen shano. Mamoste, ez bawerim tu di end filman de j leystiye, gelo ew yek xwesteka te b yan wisa ji te hat xwestin ku tu di van filiman de bilze? heger xwesteka te b ima ev yek nehat berdewam kirin ji ber tp te tpek taybete ez bawerim heger te berdewam bikira te kar b rolek pir mezin di nav v be huner de j bilsta. keko ji bona muzik Kurda ez keifkirime ku ez kirime hunermend.Huner li min kirin bela ez bir hitime.dsa j mala wan ava be.heta ji min hat min xwest misyona xwe di war siyas,and huner de pk bnim her ez di v r de berdewambikim.bi nan u pivaz j be ez strann xwe kim bjim. L ji bona snema Holandiyan ez kesifkirim.L ji bona snma ya holandiyan yek Kurd iqas ehl snema be j biyaniye.anax mijarek li ser xerba be cih didine min.L sinemavann Kurda li min haynebne. Bihit ew e em herin merdino Eger hn nayn Werin ke em bimein Bese kolet
192

157-BRAYN DELAL HN WERN KURDNO Birayn delal hn werin Kurdino

Welat av li r li benda we ye Ken nu werin em dixwazin welat Me can ciwan daye riya welt Dil me ji pola gurik bne hesin Bo ala rengn hn werin em bes in Herne p herne p dewr dem ya we ye Welat av li r li benda we ye Dibjin rojek meha havine Disa destxwinen artea rome Tu hitine di nav gola xwine Tu kirine mehvane ve dine Reen te li dora eme munzure Behna te ji iya yen Dersime ave min li te digerin her dere Be te jiyan nexwe wek wek mina bere

Em serfiraz bibin/bijn Herne p herne p dewr dem ya we ye Welat av li r li benda we ye Herne p herne p dewr dem ya we ye 158-BRA HUSEYN Di evek lal de u re tari Ta xatir ji me xwest li du xwe hit deri Sal u wekt buhurin u dem ziviri erxa feleke li ser sere me geri Ax bira Huseyn cigera min Tu berxe dayika min ere gele min Helbest Avaz: DYAR

159-L L DE MIN GO LI PBIR LI P BIR Gelan gdan li min re dibire ku bi dil xwe zewicin Mna zerk qil kr li pail L l de min go ava bro germo kel L peya b hezret El Wextek dile min kete v kal De go here ma sevda min te bime dnya w al De min go ber mal me oy erd e Cilek dnim t xwe bi ser de Wextak mer kot hat kelemj b Eza bem tu deng meke min ra berde De min go meke meke lawko meke Pez xwe wni li ser sng min mexel ke Cot memik zozik min were teve hev ke Herar mal di kort da
193

Ma l hata bi ort da K naber dil min te keto Ma ning wan bketo di hort da Hveron e weke ira Rahla lawke xwe ketim j re kilam sitra Ez hatim dyar gund me y hesd mesd ketim Ez bi te re bme xang bira Kndiry Kndiry Klo xwey day seds ye Ma xde dil mirade min-te bikira Min bigoto Arf e birang tey ramedye li hepisxana Engr ye Berdla min dil gawir b Li re heft cara sere xwe qare min ra li ber nenik giredaye We prik ez xapandim T qaw qacax ntin min xoandin ku av xwe ave min aixtir Kezeva lawik idandin 160-BRNDARM Li dinyay heta ez hebim sonda min bi nav te b Gula reng da bihar wa hat daxazyam dtina te y Nav teye t gotin xwe awaz bi deng tey Mal milk min i heye can min bi qurbana tey Mal milk min i heye can min bi qurbana tey Birndarim Birndarim Birnam kur kes nizan Hstir ji avm dibarin her wek tavy baran Bawerya me bi gel meye m xelaskin Kurdstan Bawerya me bi gel meye m xelaskin Kurdstan Evna min xaka mine ji boy Te dibjim bi roj ev Xelk alem asiman bese rabin n ji xew Bila bimre bila bie ew kes nav te neb Her dem ez karker te me tu ji dil min dernakev Her dem ez karker te me tu ji dil min dernakev Birndarim Birndarim Birnam kur kes nizan Hstir ji avm dibarin her wek tavy baran Bawerya me bi gel meye m xelaskin Kurdstan Bawerya me bi gel meye m xelaskin Kurdstan

194

Dest bidin hev bigirin dlan ji bo welat un xwe bibjin Mirin xwee ji v jna we un deynakin i nabjin Ser pit l biknin av dijmin un birjin Van neyarn bav kalan bigirin ji welat bavjin Van neyarn bav kalan bigirin ji welat bavjin Birndarim Birndarim Birnam kur kes nizan Hstir ji avm dibarin her wek tavy baran Bawerya me bi gel meye m xelaskin Kurdstan Bawerya me bi gel meye m xelaskin Kurdstan

161-B SER YAN KETM Bi ser iyan ketim ez, kar mine bez rev Ax, i nne teda runim ne bi roj ne bi ev, di hay hay, Ch bav kal min bi xwna min bye sor L ro dijmin tedaye ji minra dib tu derkev, Bye sh sale dinalim, birndar peran H j birne nuha, qemuk girt gha hev, Ber bibim birndar, xwedi dost mirov bm L ro mame bi ten, ez b ziman b dev Zivistan nikarim, bi dijminra bikim er Pk berf dagirtin, gel derbend bandev, Vaye newroze bi xr t, xwe kar bikin jo bo er r bikin neyaran, wek mran hem tev, Helbest : Cgerxwn Muzk : xo (Ji bo branna Cgerxwn 1985) 162-BRAWO ER ME GRAN E Dewran e, dewran e, dewran e... Bira dewran e, wela dewran e, Dewrana me Kurdan e (ya) ku hat ser kurdan
195

Nehatiye ser mrik misliman e Bira er me zor e, dawa me giran e..... Tev xwk birayn kurdan e Temam wan ji nezara dev rean Derketine ser daxan iyan e.... Ji bona Xwed wn herba xwe bikin V sibek herbeka giran e.... Belk Xwed em topraxa xwe dernin V sibek ji bin dest duman e Eman ji bona xatir Xwed pexemberan! Menfiet me hemiyan e Dewran e, dewran e, dewran e... L dewran e.... Lolo bira er me zor e, dawa me giran e Ez bala xwe dideme er me ketiye hla Botan e Deng top fraqan xwe dane ser iyan e Terqn pmrga li piya dewleta tirkan e.. Y dikujin dikujin, birndarn wan tne xestexan e Ez bala xwe dideme snga xwe dane ber bard qurunan e Ji bona Xwed pexemberan Ji bona hemiyan e.... Er mal xwe mrat kiro! V sibek iyay Botan Xla sor kiriye, ji xwna ehdan e Li ber xwna ehdan n bne gul ek.. Bala xwe dideme qra pmrgan Weke qr qehremanan die ba era Xwedan e Dayik pmrga ro sng xwe vekirine Ji bona kul derdan e...... Er mal we biewite Nv pmrga bela bne li gund kurdan e iyar dikin millet nav ciyan e Dibn kurdno ser xwe rakin Ev i tarx e i zeman e? Ev tarxa bav kalan e, serhildana me kurdan e Er ji bona Xwed, ma bra we nay? i awa dewleta tirkan qelandin Millet me, li Gely Zlan e! Ji w der ber xwe dane Diyarbekir Jkirine ser x Sad Efend! Mezin me kurdan e....
196

Ji w j ber xwe dane Drsim, Temam xistine xan keftan Benzn l kirin,agir sor bi ser de barandin e... Wan kuikn cenderma dest avtine keik bkan e Ser wan j kirin li ber dayikn wan e Bi kr qam e.... Heta ku sax bim li dar dinya y Ji brnakim wan kul giran e! Ez bi xopana Srt diketim, ciy kenc Diyarbekira ewit ciy girtiyan e Bi hezaran pmrg me kurdan Ji bo xatir welat me y Kurdistan Can beden xwe feda dane... Er bira dewran e, dewran e bavo dewran e.. Lolo bira dewran e Bila xelk alem v sibek Kula xwe bxe nav mala Cumhurres babaqan e! i awa derdikevin televzyon Ji me re dikin poropaxan e Ew v sibek me ji hev re dikin neyar duman e..... Bila xelik elem p bizane Biray bik pmrgey li ser iyan e.. V sibek dawa w, welat w Kurdistan e.. . Bila xelik elem v sibek Kula xwe bxe nav mala Cumhurris babaqan e! i awa derdikevin televzyon Ji me re dikin poropaxan e Ew v sibek dawa w, welat w Kurdistan e Biray mezin hilanay bnamso! Tivinga tirkan e Heta var digere li pey ra biran e.. Ava bi nav Xwed kim Sona w(we) kutin e kutin e gel cahikno! V sibek paiya we poman e Eva bi nav Xwed kim! Herne ber ser asmana Wn werin kutin bi gul pmrgan e.. Jin we w j hern mran e Zarokn ji w bikevin ber deriyan Lawo wn v sibek Tivinga dewleta tirkan teslim bikin Qismet xwe bixwazin ji Xwedan e
197

Wn pita xwe bidine iyak as Hviya bikin ji Apo, Evdila calan e Eman dewran e, dewran e, bavo dewran e... W de bavo bila xelk elem p bizane! P welat tirkan tev davjin okul meketban e Eman ji bona Xwed pexemberan! Temam p tirkan Cengizxan e Dixwnin mekteba, gava qezen dikin Wan dajon welat me kurdan e... Davjin ser mil wan, terf rtban e Dinin gund me kurdan e.. Ji me re dikin amr qomutan e Eman ji bona Xwed pexemberan! V sibek dest davjin namsa me kurdan e L heyfa me, ji wan dixn kiras fistan e! Ew nsan v qebul bike Dsa bdn e, bman e...! Birawo de bi hev re rabin V sibek dest bavjin Dar derea kelekofan Dakevin ser daxa iyan e Wn herba xwe bikin! Mna egd qehreman e Belk Xwed, em welat xwe kurdan Xelas kin ji bin destan e.. Bje ferman e, ferman e, ferman e Day ferman e! Bi Xwed kim ferman fermana ser me kurdan e Kp me kurdan, qulp li b a evdan e Sida me tune li ba reb rehman e Gaziy me naqedin li ba Xwedan ! Xwedan milka ji xwe re ketine kf seyran e Em kurtdn reben ji xwe re Bne esr wan gundan e.... Lo bira sib ye, axa ray seiman e Qemer law qemera! V sibek swarin li texsiya cban e Texsiyn xwe dixine r dirban e Tne gund kurdan e. Dibnin zarokn pnc sal Dibjin merheba bav min tu i awan? Ew kab xar didine dest wan e
198

Ji bo y ray d bav wan e Nasnakin qubl misliman e P ber xwe didine mizgeftan e Ber xwe didine qubla filan e H dibnin mhreba milan e Bdeng li w dikin du rekat deyn Xwed ne Dibjin zaroka Dibjin ka mele axa mixtar gund w kjan e? Zarok mixtar axalera didine nana wan e. Her axak pnc hezar Dixin br ceba wan e. Axa dest xwe datne ser snga xwe Vijdan xwe davje, dib zilamek tam e Melaka misliman e!... Ji me re dibe babaqan e Ev kopek axa, gava ku reya me ji me distnin Didine wan e Gava ku ew diin Enqer ewit Ez li qirawat sty wan dinrim Qirawat dizan e V sibek bye toq eytan e Ketiye sty wan e Por ser wan mna keziy jina ne Cenk wan, mna dv sa ne a eraq li ber wan e Tamam bi hev re xwe hildnin Dibn erefe Gel bira ewn ray dane me Guneh me temam di sukura wan e Gava tne raya Dibn em ji we re kin r dirban Bnin ceryan kin, mizgeft mekteban e.. Ew we temam bxin e an Em bnin efuya mahkm ser iyan e Der heps vekin li girtiyan e Ew bi vir derewa ray me, ji me distnin Gava ku diin Enqera ewit Dibin baqan babaqan e Em esr evdal! Nakevin bra wan e Ev zalim law zaliman! Davjin ji me re temel hepsan e Ji me re dieyinin kadroya koriciyan e!
199

awa bira ji bira re dikin neyar duman e Ji bona Xwed pexemberan! Ferman e dsa fermana ser me kurdan e! Lo bira ez bala xwe didem Piya sr me kurda reviyan e ne na Alman e kinc ne Libyan e Uunc ne Suid Erebstan e Dordin mane..... Dev ji erd u eyal namsa xwe berdan e (Ji vir de yek poltk li ser welat berdan koberiya kurdan diaxive, Em v axaftin tevl nakin) Ey bira ji bona Xwed pexemberan!!! V sibek tek tk me kurdan mane Bel dest xwe avtine yatax yorxan e Ber xwe dane Enedol Welat tirkan e... Sib disekinin li ser r ikak qehwan e av wan dimnine li awi mitehtan e Heta ku nvro nakevine giran e Ji nvro p de diin hal Ciy zebzan e Hidigirin bar giran e Pita feqra xera bye ji kambax qasa teblan e V sibek pnc rojan dixebitin Rojek dimnine bo Ew pnc roj j heq pariyek nan e Ber xwe dide mal Bi dilek kesiry giran e Zarok diin piy Dibn bav me ji me re aniy pariyek nan e Bav wan digir bi her du avan e Dib oxlim got la min heliya! Hestiy min hev berdan e! Bi namsa xwe kim! Di heyata xwe de, naim welat tirkan e!.. Hey ji bona Xwed pexemberan Ez naim welat tirkan e Dest xwe davjim dar devrea
200

Derdikevim ser dax iyan e! Lolo bavo gava ku bihat t v sibek Dsa ev bnams han Malxerabo dsa poman dibe! Damar la w diuxilin Dsa ber xwe dide welat tirkan.. av wa ji toza mento, ji xubara kirc Temam rijyane, kur bne Hafz bne, ketine ber camiyan e! Ev bbavn tirkan di ber wan re diborin Ser qunder wan tj e Li kleka wan dixin Dibn kuro had lo kurdo! Dsa git wetan e! Lo lo bira........ Wn bi ya min bikin Wn nein welat tirka Wn temam v sibek Bibin pmrg e Dsa ji xwe re bikevine ser daxan iyan e lo... Li wan dikin dawa nivs dploma ne Dibn oxlim te nexwandiye here e mehn din dsa mtihan e... Ev feqr han pita sty xwe dixwirne Li bertla xwe dimne poman e! Ez dran im dran im! drana dsa Millet me kurda me day!... Azadiya welat-96 163-BSTK WERE Bist were mala me ye Hey l gidy Nazliy, elebiy Xulama deqa li (heniy)aniy Wer em hern kaniy Gund, maliya i ji me ye
201

De lo bira! Lo bira ez bala xwe didem Dsa bihara me hat Temam sr kurda Ber xwe didin ba darn wan e Ji bona e meh muaqit Wan bxne an e Gava ku diin der dar wan e

Diyarbekir bi derge ye Nisbn bi qile ye Girhrn bi baxe ye Mrdn li ser r ye Cih min te ye Heval hogira i ji me ye ev eva berf ye Dest xwe, bi dest min de Werem herin ol ye. ev eva baran Ciya dne liheywan Dest xwe bi dest min de Em biin naval. 164-BAR ETO Ser bav xwe te sond dixwim tu nezan, Te ber cendermeye Srt dest hilneda Xwaz mizgina ktina bav Biar ji min re bihata xelk ne gota, Biar kur eto By esr dest wan kuik Romiya ne. Hatiye girtine ji aliye rom reva bav w li w qahiriye, Ew j bersv dide bav xwe ye. Vala ez dest vala bm Talih fersenda xirab w ji kur te ra Wek tu lav xwe dinas Min ji nav lep cenderma tu bi zore der an Derketim mrgaTenqeliv Ji bav xwe ra an Bi em Ervan ketibm Min s kur Mehmd m kti bn Min qesepxana mran li mala Mihemed Biar dan (Bk bersv dide Mihemed.) Lo Biaro min ji te xr ned Ez bkeka s meh bm Xwezik tu w roj bihatay ktine Te ima dest xwe kelepe kir ro min nav era giran de Rea te girda na te bikira. Malxerbao, te em kirin dev ne yar dosta
202

Rojnama zgur lke

Ev endik end sal e ware cano tu ware Bidls em kan ware lawik tu ware Kevotkan li ser dan ware cano tu ware Dixwazim werim ba te ware lawik tu ware R dr e kul xedar e ware cano tu ware Gotin Musk: Gelri Herm:Bidls evkan: Mulazim

165-BTLS Ska Bidlis al e ware lawik tu ware Di bin da cot newale ware cano tu ware Tu uy her dinalim ware lawik tu ware

Qora zra li ser sng hl avtiye Bisk gewez li dor sret qeytan bye Guliy dirj li hev pikn ket paniy Tav derket ewqa xwe da ser gund e W b bav gelo ima weqas rind e Kesk sor da xemil ye, sma reng Bir bijang tr kevan dike ceng Levn tenik hinar ne wek erbet.

166-BZALEK SOSN Bihar hat bizalek sosin derketine, Yar xemil, Gul berda tl bi tl e, Por gewez sng bi rez hl bi hl e En gewr, Gula ser xana xr e Bejna yar wek rihn bilind bye Alk tav, Alk s ye w xeml ye

Bizina bella hn e Haco lo dno lo tozilme Sal car cot tne Tow tow tow tow tozilme Sal car cot tne Haco lo dno lo tozilme Yek dimir, yek dimne Tow tow tow tow tozilme
203

167-BZNA BELLA HN Tow tow tow tow tozilme Haco lo dno lo tozilme Dawet girm girm e Haco lo dno lo tozilme Bizina bella hn e Tow tow tow tow tozilme

Tow tow tow tow tozilme Qelind yar dertne Haco lo dno lo tozilme Bizina zik mezine ha na na Bizina zik mezine tew can na na Sal cot kara tne ha na na Sal cot kara tne tew can na na Yek dimre yek dimne ha na na Yek dimre yek dimne tew can na na Bizina pir bi leze ha na na Bizina pir bi leze tew can na na Nan ivan didize ha na na Nan ivan didize tew can na na ivan bizin dikuje ha na na ivan bizin dikuje tew can na na

Yek dimir, yek dimne Haco lo dno lo tozilme Qelind yar dertne

168-BZN Bizin ha bizin ha na na Bizin ha bizin tew can na na Bizina ser lod ha na na Bizina ser lod tew can na na Dev avt gurza kod ha na na Dev avt gurza kod tew can na na Bizin bidine tob ha na na Bizin bidine tob tew can na na Gotin Muzk: Gelr (Serhed)

Meleto(welato??) mr wan iyan Heyran dibim qurban dibim Kolan kolan digeriyam Heyran dibim qurban dibim Zozan zozan digeriyam Qurban dibim gaz iyan Heyran dibim qurban dibim Qurban dibim gaz iyan Heyran dibim qurban dibim Heyran dibim gaz iyan Herm ewlk Berhevkar Hozan Hogir Megr, megr, day megr Millet topkir, bi copan e Zeman xirab, em tda ne Bingol ewit mij dman e Megr, megr, day megr Zek kutin, ber malan e Zeman xirab, em tda ne

169-BNGOL Bngol mexel wan myan Heyran dibim qurban dibim Bngol mexel wan myan Qurban dibim gaz iyan Xoydan xoydan me xoyda l Heyran dibim gaz iyan Heyran dibim qurban dibim Heyran dibim gaz iyan Gelr 170-BNGOL EWT Bingol ewit, mij dman e Megr, megr, day megr Esker ketin, nav gunda ne Zeman xirab, em tda ne Va qomandan, b man e MUSK:Geler
204

Can gula min can Ez b me ava eman, yar yaman, yeman Ez b me ava eman Can gula min can. Bingol tu ava b, yar yeman yeman. Tij bk zav b, Can gula min can. Oy yeman, yeman, yeman, yeman yar yeman yeman. Oy yeman, yeman, yeman, yeman yar yeman.

171-BNGOL TU AVA B Oy yeman, yeman yeman, yar yeman. Oy yeman, yeman, yeman, yar yeman, Bngol tu ava b, yar yeman. Tij bk zav b Can gula min can. Ez heliyam qet tit namam, Yar yeman yeman. Ez heliyam qet tu tit neman, Kovara Roja n 1984

a ez tu ser banka a ez tu ser banka Em dilstin ser xanka Derd kuln me giran e Welat me bin destan e Heta azady em nebnin Xwe nakin kinc bk zavay

172-BRANN Keik dbo li banka Xezal dbo li banka Enya gewher enya zra Tuk eny bin ewqra De bila de bra te were Gotin-mzk :Dilovan

Bulbulo bulo bulo Ez bilim bil dn im Bulbulo seyraniyo ev roj dixwnim Bulbulo seyraniyo Aq bejna rn im Bulbulo bulo bulo
205

173-BULBULO-I Bulbulo bulo bulo Bulbulo seyraniyo av re kaniya kilo Bulbulo seyraniyo Min dostek miqabilo

Ez bil im, bil lal im Bulbulo seyraniyo ev roj dinalim Bulbulo bilo bilo ev roj dinalim Bulbulo bilo bilo Bulbulo seyrani yo

Ez bilim bil kerr im ev roj digerim Bulbulo seyraniyo Aq bejna girover im Bulbulo bilo bilo Aq bejna girover im Bulbulo seyraniyo

174-BULBULO-II Bulbulo xr e v sibek Tu li ser dar xwe dinale Ma tu j weke min birndar e Keremke were em mijl bin Ka derd te iye Bulbulo v sibek li ser dar dsa tu i dinale Ax... wer xuya dike bulbulo tu j weke min bhal e De ez nizanim tuy ji derd iye ewqas bi ax fgan e Bulbulo de were em mijlbin Keremke ji ser dar were xwar e Bulbulo, v sibek tavek kate i hum-hum Ax kevir kuikn iya zinara li ser ser min hedimn Bulbulo tu per dar ez bme kewkurkek kula zinaran Ax.. xrnexwazan xera kirin germa buhar hln li min herim Bulbulo, biewite mala Contirkan, komkirin xortn hja ji her hl da Birin bi v qetera dev r da, nizanim dibin bi i hl da Li d wan mane bkn dest bi hine, di pa ko perd da bulbulo... Ax... derd kedern min ev in bulbulo ev iya hatiye bi ser min re pen da Xerb im, bks im, bhal im de yar yar... lo lo bulbulo Hin pir gulm pir hene Gul min wek te ne Buhar hat tevbgihay Tev girt ol iyay Buhar hate govend Govend qada mra ye Buhar hat Buhar Mgulek dt binya dar Bala xwe dam w gul Ji dil de evdar e Hin pir gulm pir hene
206

175-BUHAR HAT BUHAR Buhar hat Buhar Gul veb li rk yar Wexta av min lket Aqil ji ser min b der Buhar hat Buhar Mgulek d lrk yar Mbala xwe da v gul Ji dil de evndar e

Gul min wek te ne Buhar i xwe rind e Tev girt bajar gund e Ke te ez helandim Carek ser limin hilde Buhar hat Buhar Mgulek dt binya dar Bala xwe dam w gul Ji dil de evdar e Hin pir gulm pir hene Gul min wek te ne Buhara me rn e Tevde ghay hn e Ke dil min xwe ke Gi bi kul brn e Buhar hat Buhar Mgulek dt binya dar Bala xwe dam w gul Ji dil de evdar e Hin pir gulm pir hene Gul min wek te ne

176-BOSTANO Her bostano bostano her blo, blo, blo Her bostano bostano K dib gundo K dib indo Kavir gur Gsk hile Mik aa ne di male Her bostan xiyara, her blo, blo, blo Her bostan xiyara K dib gundo K dib indo Kavir gur Gsk hile Mik aa ne di male Xalis law dostano, her blo, blo, blo Xalis law dostano K dib gundo K dib indo Kavir gur Gsk hile Mik aa ne di male

207

Berhevkar:Serhat Karakas

Gotin Msk: Gelr Herm:Serhed(Bazid)

177-BK- ERBK TJ XZNE L SER BK BRJNE

Sar zavano we ivano, sar zavano Ser e glono Xl tij baq gulan o iyak Eynyo wey ivano Eyn eyn tevde tyo V car rast e wey ivano, v car rast e V mih r kir maste Ya te digot mi ji te re xwaste Hin be hin wey ivano, hin li ber hin Zava xemil xwazgn Xl man b firavn, Biska Kejyo, wey ivano biska Kej yo Bavje nav diriy yo Me bk an ji Barf yo Biska hiriy wey ivano, biska hiriy Bavje nav diriy yo Me bk an ji Barf yo Biska hiriy wey ivano, biska hiriy Bavje nav deviy Me bk an ji Tarniy Wa li ber con wey ivano, wa li ber con Hers bask zer ziron Tar neb zav kire ron iyak belav wey ivano, iyak belav, V berf, v llav, h kea wa li mala bav Hom li ber weyo ivano, home li ber home Van pisma(bizina) lex bike kome Me an me an wey ivano, me an an Me li der xn dan Wey saar(sed car) proz li w can
208

Qaza qeland wey ivano, qaza qeland Wey dotmam xl gerand, wey der mal reand Qaza hrkir wey ivano, qaza hrkir dev mal morkir Wey dotmam govend xwekir il il derz wey ivano, il il derz, ima tu bi lez wey ivano, ima tu bi lez Em ji te re bnin, wey ivano keika bi kez Te du bira ne, wey ivano te du bira ne Herdukn wek ran e, wey ivano aba ji mitriba ne Te d xwihik in wey ivano,te d xwihik in Herduk xirnik in wey ivano abaa mitriban, li nik in Xurcik li dor wey ivano, xurcik li dor Ne kire ne kiryar e, wey ivano Heta koer werne xware Va ye bi me re wey ivano, va ye bi me re Der mala me re hate wey ivano Dotmam bi tirk axafte Nebe min nne wey ivano, nebe min nne erbik tij xizine, wey ivano Ser ser bk de birjne Dayka delal e, t rn pesiya li mal e Daweza ivan li xal e Dayka cind ye, t rne ser kurs ye Daweta ivan li gund ye Refik ke wey ivano, refik ke Komek zengilok ke Xl ivan bi r ke V car newe wey ivano, v car newe Kevnik ket stw, qurbanke dayik xesw Sar Zavo (Ev strana gava ku bk tnin berb li ser zava dibjin)

209

L l bk av re bk Rindik wek Kewok Xaik wek emok Ez dimirim tu i dik Bk ware em herin Dirban Mal milkm hem te ra Seba xatir te dilber Gay srik dikim qurban L l bk. Baran bar erd il nekir Roj lxist erd ziwa nekir Seba aven re belek Er Dersim hevdu qir kir Le le bk Gotin Muzk: Ali Baran Helbest Musk: Bangn ar yar porsor xizm zer xwezgini hatine ber ari yar yar yar, ari yar yar ari yar yar yar kember kember mil mi tda min xwesti bav nda ar yar diin eywan hevra digirin govend Gotin Muzik: Gelri herm: Xerzan berhevkar: Xanemir irove: Agir Jiyan Wan dilopan nale nala Bk megir zava kal a. Xaniy bav bk kan Wan dilopan xan man Bk megir zava can
210

178-BK-I av bk heb tir Heb li heb ne dibar Bk hat li min rabir Min di d da berda gir 179-BK-II Bk rind ciwan Kevoka kurdistan Gava av min l ket Dil min Agir pket Zava xortek Kurde eleng pir lewende Bejin tay Rihan Can daye Kurdistan Rabin Bka me bi rkin Xemla Bka me kin Ava Gula pir lkin Bejin tay Rhan

180-BK MEGR (Gava ku bk ji mala bav dibin ba zava heneka bi bk dikin) Xaniy bav bk al a

Bav bk qesr xan Bir bk qesr xan Bk megir zava can o.

Xaniy bav bk kort o Wan dilopan norte nort o Bk megir zava xort o

181-BKA KURDA Bedirxan Sind helbestvanek gelek bi nav deng e. Li Kurdistana Bar sala 1943, li bajar Zexo hatiye dinyay. ro helbest w ji aliy gelek hunermendan va t xwandine. Berbang hjmar 3 - sal 1986 Ey felek ji bo te dinalim bo i nergz irmisn Ew ima bext me hoye her b dost bkesin Qet d ht ew roja me divt kehniya war bizt Ji vexwn dest min bihelnin j vexwn end me bivt Agir sar vemir av me l ye ge bibit Ew bihara thn kut hvdarim xo bibit Kurdno rabin bibnin berxek jar zef Dane ber pal kane xenerek dijwar li diwe Ew weris te aland her ji hirya berxiye P dikn ser birrne bi w weris nuxiye Mezina ji mje ya goti dijmin ser xoye kew Dar bi dar tt birrne destk bivir darelew N me nalna ji bivir sed hizar cara hewar Em bi w bivir ketine hind ne sax birndar N me nalne ji mje bo hetavek ruhn ge Dawet rabin semay bi biken berpert re Evro kan li min w roj pir ji xo reng reng Veguhzin buka kurda ew torina ox eng Kan kew bo i naxwnin kan war gul gul L dirnin gur rov boe l mar kul Kan mizgefta me t de nivjn roj kirin Kan dergza t da n gzeter me j kirn Kan rbar pir bizav kan plt hviy Kan br ka ivan ge bikin kordnye Kan gelevja me dt wexteka zrn bijar Lew me got hinde d her d minit ew bihar. Baxey vna nemay k we kir kavil bibit
211

Torin bext me evro k w kir zz sil bibit Evro kan li min w roj pir xwe reng reng Vebghzin buka kurda ew torna ox eng Da bibnim ke lawan mil bi mil bne ahiye Bijknim kul a li ber hetava sahiy Da bihlnim ji kurda ala li ser iyyt pir ji xwn Da hawer kim ji dil sot her bijt serbest jn Ne gunehe ne erme ger me j ala habit Ne omdek kr dre bawer be bi sala hebit D ji kuloxt wa ahda stneka dirj vedim P vekim alay kurda da bigehit tava germa Bjme xelk v cihan nav kurda j heye K d t nav me tkdt hind ku rber heye Evro kan li min w roj pir j xo renge reng Vebuguzin bka kurda ew torna ox eng bigirnijnim bekeran ew helal ew rihan Piz zarokn ehda ew kullkt i nezan Ben hzk li nav inaran xefk davt xo wedan Kl vla biiklnin bjne k do veden Bjna all tivirka werne hlnt ber werne ser gulp eqt xo bixwnin v berper Berpera jna me ya n ew jiyana dr ji jan Dr ji salisk rmet serfiraz bo iyan Kotrno dadin ji dad bo xd da ne ken Ehrimen evroke p b sed till bo vedan. Bedirxan Sind - Berbang- 3- 86.

212

213

182-CAHALAT Ez d nikarim Mna sal ber Bikavme go vend Nav ay cumuet Hey l min, hey dilo Dilo kale-mro Tu br nak l Birna dile kal Xwezil ez dsa zar bma Ber dile dayka xwe bma Berbang dsa hiar bma Merg, mana da ba bma Xwezil deqek cahil bma iya u baniyada xwer bma Mihna belek siyar bma Pa disa kal bma (gotin Letv Huseyn Ezz sko mzk - Kerem T. Gerdenzer) Bisk te qulp karan av te avn maran Bisk te qulp karan Ez lxim bi daran Eger bav te tu neday min Ez lxim bi dara L l l l can were were qurban Eyl eyl l can Ez heyrana can te me Were rindik were Dil xwe ned ara Were rindik were Le dil li min ned ara Eger ku bav te tu neday min
214

Sal hatin, buhurn Hatin mna gava Ser emr me hwirn Wede li me ne kir lava Cahalt li me barkir Der dada rev Ahilt li me karkir Nikar bir birev Xwezil ez dsa zar bma Ber dile dayka xwe bma Berbang dsa hiar bma Merg, mana da ba bma Xwezil deqek cahil bma iya u baniyada xwer bma Mihna belek siyar bma Pa disa kal bma 2

183-CAN av te hine re in av te hine re in Lvn te hine xwe in Car virda mzeke Hine rindike ba in L l l l can L l l l qurban L l l l can Way way way heyran av te avn maran Bisk te qulp karan av te avn maran

Kem biknin govend Tu dest xwe di dest min ke Kem biknin govend Way l way l , can L l l qurban l Were were mala min Ax l, ax l l can (smail pek Brnebn Mera. M. Bayrak

nallah l b(l ware) qansre L l l l cana min Way l way l , l rind Rinda min baa gund Way l way l , l rind Tu dest xwe dest min ke

215

184-CAN- BYOGRAFYAMN HUNERMEND CAN

Ez di sala 1969an de li bajar Erzerom navca Qereyaziy hatime din. Dibistana serete j, li heman navc xelaskir. Min dibistana navend li bajar Eden qedand. Pist w jiyana min muzk destpkir. Di dipistana ASM Arf Sag de, bi alkariya mamiste Ferqn iyar Kazim Bora, s salan dersa deng stranbjiy girtim. Ji bo kaseta xwe ya yekem, di studyo ASM de xebitm. Mereq heskirina muzk di dil min de, h ji picktayiy ve destpkirib. Ez di wan deman de guhdariya Radyoya Erwan dikirim. Kfa min pir ji strann Meryem Xan, Eye an akiro re dihat. Ez bi hunermenden mezin re Eye an akirora xebitim. Daxwaza min ew b ku bibim hunermendeke mezin wek Meryem Xan. Mna w strann Kurd bistirim, bjim rya wan hunermendn bisopnim. Pist xebata s mehan li studyo ASM , li ser nav " R Waye, l l l Day " bi rya Frma Ataman kaseta min a yekem derket piyas (hole). Li du viya, kaseta " Hozan Kurd" ku bi hin hunermendn din re xebateke hevbes b, derket. Di bin zor zehmetn li Tirkiy, ligel van xebatn kasetan min, konseren j cdikir. Ji ber van xebatan ji, polsn Tirk her tim ez dawet qereqolan dikirim, skence zehmet didan kisandin. Herwiha, di konsereke xwe dehatim girtin birndarkirin. Ji bo ku di derfetn xebata huner nemab, mejbr mam derketim dervey welat. Xebata min muzk li Elmanya, di bin ban Akademiya Cand Hunera Kurd
216

de domkir. Pist cend salan, bi rya Kom Muzk min, kaseteke bi nav "Esqa Welat" derxist. Kaseta min 5. mn di studyo D&D Sound Production GbR de, bi nav " Wezr Min" derket. Kaseta min bi nav "Wezre Min" li Ewropa de ji alye Frma Devran li Tirky de ji alye Frma Devsan te belawkirin. Li hem bayyan t belavkirin. Dlan gelek xwe b Dell p rge b Dil dijmin re b bi v dlan Ke jin pr tev xort mr hatin bi rev Rabn tev dest dan hev bi v dlan, bi v dlan Dell Doxan -ivan Perwer 185-CAN CAN Can can can were meydan Dil min pir xwe e bi v dlan Dlan e ore e rew e herkes p serxwe e Erd ezman n b bi v dlan e

Te di gerdan wer tnim Cana min Ez aq av n im Cana min Qeysa ling xwe bigere Cana min Ji te re bnim potn Cana min Xelk evdel mal din Ezz min Ez aiq av n im Cana min.

186-CANA MN Rka Midyat bi qa e Can min Derpiy Helim quma e Can min Ereq vexwar serxwe e Cana min Dikim herim HelebCana min Te dibnim de na bnim Cana min

Pez lawk min hoge e Cano cano cano can Min rand ka bi ka e
217

187-CANO i ker pez e pala han Min hejmarto bi desmal

i ker pez e pala han Min hejmarto bi desmal i ker pez e pala han Cano cano cano can Lv tenik, diran mircan, k bi heyran Gotin Muzk: Gelr-Herm: Gimgim Berhevkar: Mehmet Kaya

Lv tenik, diran mircan, k bi heyran Pez lawk min kavir e Cano cano cano can Min hejmarto bir bi bir e Lv tenik, diran mircan, k bi heyran

218

188-CEMLA CELL CEMLA Cell jina ku li ser riya bav xwe, mras w hilgirt ser mil xwe. Casim Cell yek ji wan sazker Radyoy Ervan b. Em li Viyan rast w hatin me bi we re hevpeyvin kir. Ceml kea Casim Cell . Li Universt perewerda bilind xwandiye zamn xwe y pir li ser anda Kurd derbaskiriye. Ew emekdara and mzka Kurdi y. Gava ku bav w teqaut b. W berpirsiyara Radyoy Ervan girt ser mil xwe. Wiha dibje xwka Ceml : Di sala 1955 an da cara ewil Kurd bn xwed saziyek mll. Gava ku radyo weanan xwe destpkirin. Me digot xwedo tu baskina bid me em bifirin. L mixabin baskn me ji aliy dewletn kolanyanist hatibn qurt kirin. Bav min Casim digot, gava ku radyoy Ervan saz b. Min xwast ku ez dohlek di pyn xwe kim herim ser iyay Elegaz ji dewletn kolonyalst re dohl xnim. Em bn xwed saziyeka pwst. Digot ew denga y dijmin qahr bike. L dijminn me gelek hewldan ku radyo bigirin l bi ser neketin. Ziman w y xweik dil meriva nerm dikir. Li ry w heserta welt heb. Di dil mjoy we da anda Kurd heb. Wek me ret bike digot. Bibin xwed saz. Me bi rva birna Radyo da gelek tengas dtin dijwariyan re r bir man. Him ji aliya abor ve him j ji aliya teknk ve. Ma carna sazbend dengbj didin tanburvan nedidin carna j me ji dor da herkes vedixwand Radyo. Ji ber ku derfetn me tune b. Carek du keik hatin di niv r da vegerin. Gotin Mkrofon deng me bibe. Wek hn j dizanin di jyana Kurda da mzk ciyek giran girtiye. Li det, li mal li ber pz berxwe me bi xwe xwe stray. Me derd kul xwe di mzk da ann ziman. Di mzka me da anda me razaye. Di mzka me da navdarn me hene. Di mzka me da a me ye. Dlan govend me hene. Diya min bi bav min ve hetan derengiya ev li ser mzk dixebitin. Biray min Ordxan Cell bi ev roj stran metelok Kurda berhev dikirin. Ew agird Mr Celedet Bedirxnin. Wan tahma anda Kurd ji Hawar Roja n wergirtin. Di dev bav min da hertim mzk gotinn navdara hebn.

219

Deng bjn xwe p p ew bn. B wan Radyoy Ervan ne dikar bi r ve here. Karabet Xaco, eroy Biro, Efoy Eset, Pake Efo, Memoye Pr, Kerem Anqos, Ahmed Tecr, Mecd Sileman, Arame Tgran Filt Quto, Mam El Etmank, Lawik Metn, Biar eto, Mrzik Zaza, Em Goz, Koero, Siyabend Xec, Mem Zn, Xozan Dax, Derw Evd, Salih Nr, Heso Naz, Bav Fexriya, Meryemxan, Fatma sa, Susika Simo, Zadina ekir... Yn nuh iwan Perver, Ciwan Haco, Reo...bn Xwika Cemla bi nav KLAMN CMAATA KURD kitebek ap kiriye. Em li ber ked hewldann wan ser xwe xar dikin. Em wan di jyana xwe de hertim bi br bnin. Du s kilamn w Cemla Cell. int

Kompnst Cemla Cell Cemla Cell di 19 sibat de 70 saliya xwe proz kir. Ji wan 70 saln temen xwe 35 sal li radoya rvan borandin. Tekane kompnista mzka kurd ye bi dehan berhemn bbempa ji kelepra kurd re kirin diyar

KAKAR OREMAR 19 v meh roja ji dayikbna du hunermendn kurd yn mezin b. Cemla Cell ehram Nazir. Xizmeta Ceml li ber avane ew di hevpeyvna xwe ya dr dirj da li ser hem aliyn jiyana xwe diaxive. Di nava Farsan da hunermendek heye ku hem temen xwe daye ser komkirina strann folkolork. Ew gund bi gund, ar bi ar digere strann gelr kom serhev dike bi away pirtk CD diwene. Nav Sma Bna ye. Dewletek saziyn mezin li pita w ne, l Cemla me kurda hem ber w karek wiha ji muzk strann me yn gelr ra kiriye hem j di rewek da xebateke wiha giranbuha gehandiye encam ku ti saz hikumetan pitgr nedane w. Ev ji mera bexteweriyeke mezine ku jinn wiha hja drbn ketin ser ryeke wiha proz. Di v hevpeyvn da ku ji rya dr bi away andina pirsan jra, hatiye kirin, hn herin nava detayn roka jiyana jineke qehreman. Tev ku thnatiya min bi hevpeyvnn wiha ra naik, l mamosta Cemla Cell ji mera dide kif ka remz razn serkeftina ar xwk bira ji k t. Babv hja, zana,
220

drbn dayika dilovan, mvanhez zehmetk awa li ser tore kar wan disekinn ku ji paeroja xwe netewa xwe ra bibin mirovn bi kr br?. Cemle carna mirova dikenne carna j bi ewateke wisa natr li ser elemn jiyana d-bav birayn xwe diaxive ku avn herkes il dike. Ew di vegrana giliyn xwe da pir semmiye. Ev hevpeyvn belge an j mjnameyeke zindiye ku li ser rewa kurdn Ermenistan zaniyaryn girng dide me. Edebiyata kurda li wira awa bi saya ser kjan rewenbrn kurd ket ser rya xwe ya tej zehmet? W dem serkn huner anda kurda k bn? ... mamostaya me Cemla Cell bi dirj li ser w roka nenivsand trnebihst diaxive. Casim Cell wek bav rewenbrek kurd k b ku wisa bi hezeke mezin her zarek xwe hn huner bisporiyek kir ku nav kar wan ji drok ra bibe mal mrasek giranbuha ji gencneya huner , drok edebiyata kurda ra? Dayik xretk bi rokn xwe awa ziman kurd li ber zarn mal irnkir? Di destpka hevpeyvn da dibjim: Sipas bo te hvdarim ku 100 saln din j bij. Werin em tev herin nava rpeln jiyana hunermenda mezin Cemla Cell. Cemla Cell kiye? Ji malbateke awa t bi koka xwe ji kurdnkdera kurdistan ne? C.Cell:Bav min Casim Cell Os yek ji wan zaroka bye, yn li sala 1918-a bi malbat wek kurdn zd gund mal milk xwe cda htine riya rev dane br xwe, ku ji ber qetil kutina Osmaniy xilas bin. Pit ku w malbata mezin unda kir, wek sw dehsalya xweda li swxaniyn Ermenya da sitar bye. Malbata bav min ji gund Qizilqlye, ser qeza Dgor li wilayeta Qers li bakur kurdistan. Diya min Xanima Cindiy Rizgo j ji gund Qizilql bye. aranvsa malbata diya min j wek ya bav min bye. Dsa swxane bona zara 8 sal, batmbna malbata mezin ji 35-40 nefer qedera diya min j bye. Bav min hn zarotiya xweda zna w ser erf-edet, rabn rnitina gel xurt bye, bi xwe rojn berxwaniy hn fqe(imal) ldan bb stran awazn nava gund ayada bihstib ldida, distra. W fqa xwe rojn rev j ji dest xwe bernedab xwera anb heylo heta swxan. Bra bav min gelek xurt b, tim brdan ay gund, cirda xorta. Yeko -yeko gil dikir ser rew tertba mala bav xwe bi zna xwe me metal diht. Bra diya minda bi xurt ddema od goma bav w mab. Digot: Li gund da oda mezin oda bav min b def -dewata gund li goma meda digerandin, ji berku ew j di gund da ya here mezin b. Diya min btir br tan swtya zell, b sitar bi rokn xwe me hn rehmbn bnfirey dikir. Hn keng li rvan cwar bne?

221

C.Cell:Cwarbna mala me li rvan ji bav min desp dibe, gava w li sala 1931 ji Tilbs cguhz rvan dikin, wek rvebiriya Txnkma pdagogiyye kurdaye Piklavkaz bike. Txnkum hesbank nsttt b, ya ar sal, ku li w zaroyn kurda ku dibistana 8 sala xilas dikirin, nava ar salada perwerdey pisporiya mamostatiy dibn, wek li dibistann kurdda bibin dersdar. Ew txnkm j dibe sebeb ku d-bav min rast hev bn bingeha malbata me nva daynin em herar zarok li rvan bne dinyay: Ordxan bira sala 1932-a; Cell bira sala 1936-a; ez li sala 1940- xuka mine ji min bik(Zn) sala 1947-an hate din. ax teye zaroty li ku derbas b? Tu di zarotiy da xwed i taybetmendiyn berav by? C.Cell:Zarotiya xwe min li rvan derbaz kiriye. Carna, li mehn havn bav min em dibirin gundn kurda, maln dost hevaln xwe. Armanca w b ku em ji ziman, rabn-rnitina gel xwe dr nekevin, jiyana kurdewer ji mera xerb nemne. ima? Cnar me, der dora mala me hem Ermen bn, heval hogir me j Ermen bn. Serda j xwendina me j li dibistana Ermeniya b. Bi ziman kurd me her ten malda bi hevra xeber dida. V yek bav min hindik didt. Dema 12 saliya min xitim, bav min ez birim gund Gelto, mala meriv me, wesande wana, bi minra ten bi kurd biaxivin. Pae, saln mayn em dine Gund Scanliy, gundn kurdaye ser deta Ararat. Tu bj taybetmendiyek xuya bi mira hebye, ez texmn nakim. Taybetmendiya min exs ez nabnim. Ez j wek hem zarokn hem dinya bme. Belk taybetmend ew atmosfra nava mala me da bye, ku hd -hd di exsiyeta meda c girtiye. Gelo, taybetmend nne ew, ku tirsa undakirina ziman taybetiya kurdbn, di nava dirjaya drok da, ber me hem kurda rawastiya bye? Jiyana kurdewar, daxwaza her tit me bi kurd kurdewar be, ber mala me j hebye. Belk ji yekra, ku nava gund kurda da mezin bye, jra taybetmend nebye, ew jiyaneke normal herroj bye, l ji mera parastina kurdbn, ew jiyana berxwedan bye. Ji ber w j kurdbna me bi zann ji zarotiye gihtye ber aqil hi me. Hercara gava em dine gund, bi taybet bona dewat ahiy, end roja hema gund - gundt distran, dlan digirtin dewat b. Gava bk w siyar kirana, cihz vedikirin, nan xelq didan. Gor rs, ku bk hnandib belay nava dxwendiya dikirin. Ji wan gor rs bi nex kurd tim pk bav min j dikirin. Dewatn kurdn Ermenistan Gurcistan gelek bi nav deng bn, bi sifr tr tij bona sedan mvana, stran dilann b navbir li nava gund da. Sifra mezin bi hezar tematska dagirt vedikirin li kue soqaqa, gava ew dewat li bajarada dib. Dora sifr diciviyan hem, nas nenas, meriyn ku disekinn li w ay temae bikin. Ay hing dewat b. Naka ew ay km bne. Xelq, der, cnar digotin dewata kurdane, dihatine tema xwe j a dibn. d nabjim iqas baldar bn dewat -ayyn me bona zarokn dor ber. Hem govend digirtin, k dixwast a be, Ermen,
222

kurd, Azer, Rs, nas nenas. Zurna kurd ok hemya direqisand, govend da ew hem dib teqleke nebnay, dil kal temir genc dibn, xurt dibn. Di mal da hn end kes bn xwk birayn te xwed i taybetmend sifetn ji hev cuda bn? C.Cell:Wek min jor j got em ar zarok( du bira du xk bn) d bav me. Malbata me e meriv bn. Kes me tne b. Ji herdu alya ne kalik, ne prik, ne met, ne xat, ne ap, ne xal. Diya min bir min mezin Ordxanra digo: Tu bav min, Cell, bir mine, Cemle t diya min, l Zn xka mine. Bi van gotina diya me barek giran datan ser mil me. Me ba zanib swtya w, aranivsa malbatye re. Em berxwe diketin wek dayka me hem hezkiry ber dil xwe wunda kirine me dikir bi hilwesta xwe dil w nenin, tim wisa bikin, ku xema dil w sivik bive(bibe). Ordxan bir min het sala ser min mezin b, xemxurya w hindava ser min gelek mezin b. Ordxan d ji saln 1946-47-a pda al bav min dikir, nivsn bav min ber digirt, bi xetek xwe jra dinivsn. Bav min hergav Ordxan mecbr dikir, wan nivsa jra bi kurd bixune, bi teql bi ntonasya kurd. Carna Ordxan diwest, dixwast terk bide, bav min r mecal nediday. Zna w gelek xurt b. Carna ji dibistan vedigerya, ders xwe d amadekir b. Ji irovekirina dersdara cbic digirt xwendineke sivk jra d tr dikir . Her iku(her tit) bixwenda, yan bibhsta ji bra w nedi. Ordxan bi xissyata xwe gelek hevalhez b ji aliy hevala da j xurtek hizkir b. Cell bira ji w cuda dib, zde rnitin xwendin hiz dikir. Dikarib temamya roj bixwenda qet eciz nebya. Zna xk heft sala ji min bktir b, ew hzkirya me gika b. Em p a dibn. Gava mezin b, me an ghande refa xwe. Bav min digot: Zn bira ziman Rs ba hnbe, wek karibe anda gel me ya devk nivsk bi ziman Rs bighne miletn Sovyt. Usa j b. Zn li nvrstta edebyet ser para werger li Moskovay xwend b wergera profsyonal. Saln 1953-54-a em malva demsala havn bne Sanliy. Gundek berpala ciyay Ellegezye bakr-rojavay, bilindck, ku ji w gund wda zozan bn. Cell temamya roj nava gund b, tev hevala di kewana, ber zanga gl digerya. Py diya min gelek nerehet b, ditirsya ji ser zinarek bikeve, yan titek b ser w, pa hd -hd hsa b, neditirsya. iqas t bra min Cell rokn bik, gotinn pya dicivandin, ew diann ji diya minra dixwendin. Hisa evn ber bi stran dlann kurd cem min pda hat bi saya bav min her du birn min. Salek Ordxan b Asiya Navn nava kurda, wder strann kurd ser qeytan girtib. Gava vegerya hate rvan, w ez ma kirim got: Xka min, ji wder min tera pkeke mezin aniye, strann kurd ji komarn Asiya Navn, da ku tu wana bik note. Pawextiy min wana kire note li pakoka Zargotina kurda li Moskovay ap kirin.

223

Ger b bra te, cara yek keng b ku te fem kir bav te mirovek zana, rewenbr kurdhez e? C. Cell: Ger ez bixwazim bnim bra xwe, ka cara pin keng b, ku min fem kir bav min merivek zana rewenbre, mira hinek etine. Hilbet bav zaroka, bona her zaro kek y here ba, zana bi hze. Ew his bi minra j bye. Rewenbrn kurd, yn rvan kar dikirin, tim dihatine mala me, ji gunda j dersdar hunermend gava bona pirsn cre-cr dihatine Rewan, tim seredana mala me dikirin. Nzk mala me heweke fire heb bi dar kullka dagirt, tda xank du qat heb, jra digotin Mala gundiya 2. Ewder wek otl b. Gundiy ku bi kar dewlet yan bi kirn firotana mal dewar dihatine bajr, ev li wir xew dikirin. Gele cara bav min yan di wana dipirs, yan ewana d ciy mala me zanibn, dihatine cem me bi seredan. Tev rewenbr mamostaya hilbet xeberdan ser and edebyeta kurd dimeiya, gund ji rewa gund gil dikirin, yan j bi daxwaza bav min distiran. Bav min tim ji wan strana serphatiya, ku wana bi kurd r dikirin, heyacan dib ji wanara wirdar b: ziman zargotina xwe ber nedin. Ka ew axaftina wana kurdhiz b yan na, di wan salada min nikarb ji xwera bikavta. L ez bawarim, wek ew xwehesn cem zara peyda dibe, gava ewana fem dikin iye gelperestin iye zordar ser and, huner ziman d. T bra min end hevaln bav min saln il pnc dihatin mala me bi bav mira ser apkirina berevokn edebyeta kurd diaxivn, dixwastin kar amadekirin weandina w berevok bav min bigirta ser mil xwe. Ew dem dema Staln b, pit bidawbna er, apkirina pirtkn kurd hn riya rism ber xwe venekiribn. Tecrba bav min bona apkirina pirtka mezin b. Saln sh, hema-hema hem pirtkn kurd ser alfba Latn bi dest bav min ap dibn, meydana apemeniya pirtka, meydana bav min b. Pit van axaftina gava ewana w derketina biyana, end cara min bihstiye, digotin: Bira ser Casim re bi mera xwe be. Hing min fem nedikir mana van gotina. Carek min ji diya xwe pirs, ima usa divjin?!, diya min minra irovekir. Jina zanyar nivsarvan kurd naskir Emn Evdal, meta Almast (rehma Xwed l be, jineke heyf b) carek ji diya minra irovekirib, wek ewana dixwazin berevoka berhemn rewenbra bidin weandin daxwaza wane, bav min pk bne, ji ber w j wa dibjin. Hing belk ew b byarek ku di bra minda maye nae. Tu weke hunermendek awa dikar mamoste Casim Cell bi me bid naskirin? Ew kesek awa b. C. Cell: Pirsa parastina gencna kelepra kurdaye gelrda, ew merk bkomproms b. Gava didt neheqiy dikin, maf kurda dixun, anda wiya didizin ser nav xwe dikin, dib rek hov, hem tk rewenbry dikarb bida binp bi sng xwe biparasta. Meriv v yek dikare himber bike dayikek,
224

ku bona parastina ewled xwe, jikn xwe ber dijmin disekine sng xwe dide ber amadeye b kutin l nehle ser wra derbaz bin zirar bidine ewledn w. Ev his wek nstnk nava bav minda rnitib. Carek hunermendeke Ermen, xanimeke hja, dosteke bav min, gava xwe amade dikir stran kurd bi reng opray bona radioya kurd bistr, gava hate mala me, ku bav min bibih, hema stra bav min dt awa stran me dillne, hema ne da ne stand, go: Xka Mlanya,(nav w Mlanya b), dema tu strana kurd nastry, tu mna hespk dik hre-hr Feqr usa xeyd, soro -moro b, mala me ht . Byarek j ji bra min nae. Gava bav min berpirsyar radioya kurd dixebit, 10 deqe ji Studio rzrve kirib bona dengnivsandin(tomarkirina deng). Dengbj gerek ji gund bihata, deh deqe dereng ma. Serok para dengnivsandin Tstslya Birtyan, muzkareke hja, ji ber derengbna dengbj deq day bona Studio ji dest bav min girt nivsar pk nehat. car de bav min i kirib ser w ez nizanim, l ez zanim, wek heta mirin j bav min ew nebexand, pra xeber neda. Diya minra gotib: Ew dengbj camr ji gund heta vira hatiye, r dr, transport ne bi gor wext xwe diin-tn, xerb li van ke soqaqa serda j bpera t ji mera distr, wa bnsaf pada vegernin? Ew neheqiya mezin kiriye, ez nabexnim. L dsa Prof. Dr. Tstslya Brtyan pit wefata bav min brannn gelek germ ser kurdhizya w nivsbn. Wek rewenbr perwar hunera kurd bav min ser paqij zelalya hunera gelr, bi taybet ser strann kurd sekin b. Carna bi sazbendara dikete hucet wek ewana nex xerb miqamn kurd da kar neynin. iqas j bav min ji dtina pn dikarb hik, hrs bihata xuyakirin, l bin sng wda dilek nazik ldida, evneke b snor nerm, delal, dilrehim pra heb ew hisa nazik w bi nivsandina hilbestn lrkiy dida der. Gele hilbestn w bne bingeha stran nazik hizkir. Daxwazn her mezin, ku bav te ji te ji birayn te dikirin, i bn? retn w ji wera i bn? C. Cell: Bav min zargotina kurda ba nas dikir gelek bilind dinirxand. Zargotina kurda bav min usa qebl dikir, awa ku esl xweda heb: paqij, jiyandar, b vekirin bneqiandina daxwazn meriyn Hoste xwandewar. Ew tim neraz dima gava stran awazada, zargotin da dest tda dilstin. Tirsa w ya herroj ew b, ku zargotina me wunda nebe. W tim mera digot: Ew ku zargotina me dewlemende, ne bese. Tu tit herher nne, tev dem ew j km dibe gor jiyan rewa n t guhastin. Girnge ew gik to mer kin, bikine pirtk, ku bne parastin. W usa bi evna mezin zargotina me raber me dikir, ku ez bawarim heger deh kur, deh qz w hebyana, w hemiya bida ser kar parastina and hunera gel xwe. Daxaza bav min ji min ser srda ew b, ku ez ser amr Piyanoy karbim stran awazn kurd ldim. Piy, h ez deh-yanzde sal bm, ez ser hewcatiya v kar zde serwext nedibm. Rast bjim, piy ji minra lev j nedihat ez
225

stran kurd lxim, min digot: Stran kurd ne bona piyanoyne. Metal dima, digo: Ew awane, ez ser v fq, ku gik ser hev 7 qul w hene, stran kurd derdixim, tu ser piyanoy, ku 30-40 darikn w yn re sp hene hem j bi dengin, tu nikar stran kurd derx? Div tu lx. Ztirek ldana stran kurd ser piyanyo ji minra hsa b bav min kfxwe dib, gava min ldixist, ca fqa xwe hildida bi mira ldixist, fqe dadan dest bi stran dikir, heger kleka w j yek hebiya dest w digirt govend digerand. Bi zargotina kurda gelek serbilind b. Wesiyeta w b ew cewahirn zargot vekin raber geln dinya bikin, wek cihan gel kurd hunera w ba nas bike j hiz bike. Pawextiy gava min xwendina xwe ya muzkay serhevda anb li Radioya kurdda kar dikir, herroj gava ji kar xwe ez vedigeryame mal, min didt bav min tev herdu bir min rnitiye dixebitin, dil min bi abn tije dib, hzeke mezin minda peyda dib, ku ez j strann n ji ziman gel binivsim bi radioya kurd bela bikim. Tim mala me ya bik min wek kurdistanek didt. Dayka te (Xa nim) di kar jiyana we serkeftina bav teda xwed roleke awa b? C. Cell: Dayka min, nav w Xanime ew nav gelek j l dihat. Xanimeke rast b. Xanim b bi bedewya xwe, bi baya xwe-xeyset xwe, bi giranya merfet rabn rnitina xwe. Xanim b bi perwerdaya xweye kurdtyva. Li Txnkma kurdiye perwerdey da xwendib. Perwerdeya meye dibistan ji roja pnva bi diya meva girday bye. Diha raste ez bjim, ku her zarokek ji dayikbn heta mezin dibe bin bandor giranya terbiyeta diya xwe din nas dike, xeyset xwe kamil dike. Em j usa, mna gika. Dayka me tim rokn kurd ji mera digotin, wek roka Hevka Hinr, Piko nirno, roka Gulbarn leka sor, Serphatiyn Rgaz Qambuhust yn mayn, ku w zarotiya xweda ji dayka xwe li Qizilqul bihstibn. rok ji mera gotine, ji zaroy mera, ji nebiyn mera j gotine. ew di bra wanda h mane. Dema em zaro bn me xwendin nizanb, vara, wext razana me, dayka min bi rokn xwe me dida xew kirin. Carna roka dixwand ji kitbn Ermen, carna j rokn xwe digotin. rokn w dilewat bn. W bi kel heybet rok xwe ji mera digotin. Gava li rokada zarok sw diman dijwaryn jiyan didtin, demn usa diya min digot kr axnn xwe dikandin. B guman, mala bav xwe, giranya swtya xwe br dan. Serphatiyn xwe ku dayka min gil kirine, heta naka bra mindanin jiyana w wek flmeke giran dilewat ber ev minra derbaz dibe. Gava em mezin bn her yek me riya xwe ya jiyan pekgirtin dab ber xwe, em dsa dora d bav xwe dicivyan. Diya min di rnitin meda kewa atiy b, bingeha hev hizkirin. Nizanim ji i b? Belk ji w, ku aransa herdya: d bav min b, ku ewana di pirsn terbyetkirina meda, rbijartina xizmeta and hunera kurd da yek deng bn, hev temam dikirin. Diya min kanya xret b, ew rza nav mala me b, me hemya bi hev girdida, bi hev dida hizkirin, amade dikir em
226

alkar hev bin, armanca kurdperweriy nav meda xurt dikir. Bona v hilwesta w bav min gelek serbilind pitgerm b. Dema tu mezin by, ferqn malbata we malbatn din yn kurd li rvan i bn? C. Cell: Ez i bjim? Belk ew firqbn hn j derxin. Mera awqas xuya nb. Herkes, her malbatek bi titek mijl b, di meydaneke jiyan pispor bn, pekzan xebatkar bn. Mal rewenbra hem j ez divm, yekin. Yek km, yek zde. Belk firq ew be ku em gik, herar zarok bav me j pra em bi kurdzaniy, and hunera kurdva gro bn. Ji ber v j hevsd(hesd) xrnexaz me bav me j ne km bn. L xrnexazya wana me gelek hz dida xret zde dikir. Ez divn spas ji wanara. L rastiya Xwed dixwaze ez bjim, wek hem malbatn rewenbrn kurd kurdperwer bn, ziman xwe y d kurd ne ku wunda nekiribn, l bi dewlemend parastibn xwendin nivsandina kurd ji xwera kiribn zanistiya girng. Bona van malbatara serbilind tit abn bye, dema endamek yan du-du ji wana li ocaxn andiye kurd da kar xizmet kirine. kurd me hem j kober bn, di jiyana nda kesera welt, hisa kurdbn di dil wanda tim xurt bye zelal maye. Mala me j yek ji wan mala, ji mera karek proz b ku em tev xizmeta anda gel xwe bikin, bigerin, binivsin, cewahir kurdtiy ap bikin, muzka ziman kurdiye rin biparzin. Mvann we hing k bn? Kjan sinifa civak btir bi bav te we zarokn malbatra di peywendiy da bn? C. Cell: Li Sovyt ten sinifek heb, sinifa pala gundiya. Xelq mey kurd mihacir, pey rev hsry hml li gunda da hwirbn, dewlet al wan kirib gunda da ntec bin. Kolxoz kiribn havna j dine zozana. Li bajar rvan kurd gelek km bn, kurdn bajr, ku tim dihatine mala me, ew rewenbrn nbikiv bn. Piranya mvan mala me gund bn, meriv me yn dr nzk, berpirsyarn kolxoz sovxoza, ku bi kar dihatine nav bajr dihatne silavdana dersdar xwey txnkm: Casim Cell. Pey saln vekirina radioya kurd, mvan mala me hergav dengbj, stranvan sazbendn kurd bn, xwendkar bn, ku ji gund hatibn li bajr dixwendin, ew j hml heval biray min Ordxan Cell bn. Bi git malbatn rewenbrn kurda yn hatina wana, hevpirsna navbera mala me wanada hb. Xebata we ya li radioy keng desp kir we li wira i kar dikir? C. Cell: Sala 1967-a min dest bi kar serwrya para muzka kurd li radioya kurd girte ser mil xwe, bme rdaktor berpirsyara w par heta sal 2002 min ew kar s pnc sala, b navbir meand. Drok dengdana radioya kurd six girdayiye bi weandina stran awazn kurd yn gelrva. Sala 1955 -a yek
227

yanvar, gava bingeha radioy cara pn li Sovyt hate dann, berpirsiyar w par bav min, Casim Cell b, ku heta sala 1963 li w xebit, py heta nveka sala 1958 wek berpirsiyar sereke, pa, heta sala 1963 dawiya meha dcambir, wek brpirsiyar rdaksyona edebyet muzkay. Pit w ar sala nda, dema min Konsrvatorya rvanye dewlet ser nav Komtas, para toriya muzkay xilas kir, wek pispor derbaz ser kar radioy bm, bi wezfa berpirsyara para muzkay. Gava ez derbaz ser kar bm, di fonda dengxana rdaksyada d dora 700-800 stran awazn kurd hatibn tomarkirin. Wek hatiye zann ew bingeha dengxan bav min bi hz hereket, evn eqa dil xwe ser stran awazn kurd ava kiriye, nav v bingehra j nav l kiriye Fonda zrn. Heger bingeha muzka kurd tunebya, ten neyn ji kolxoza pketina civaka Sovyt sosyalstiy bihata xwendin, belk dengdana w plwen ewqas bi bandor naskir nebya. Dema ez hatim radioy, gele tit d ji saln radioy yn pn hatibn guhastin, stran radioy gele xwe xelq me hatib, sazbend, dengbj stranvan tim amade bn bn stran n bjin. Dib car gava dengbjek ji gund ten dihate radioy, min ji xebetkarn radioy grupeke xwe re amade dikir ez j tev wana, me distira vedigerande stranvan. Seredana mine sstmatk gundn kurda, gele navn n yn dengbj stranvana derdixistin hol min wanara demeke kurt kar dikir, pa dann studioy bona bernivsar. Di v karda gelek al me dikirin muzkarn piremek Egt Cimo Xell Evdile. Ewana wek sazbend tim nava gelda digeryan. Gele cara wana navn dengbja mira digotin mi biryar digirt keng bne radioy strann xwe yn n bjin. Dengnivsar li studioy ji minra kar her berpirsyariy b. Studio bi demeke kurt didane me. Dengbj b tecrube bn, hn mkraofon ert studioy nebibn, gele cara tevl hev dibn. Min wana rehet dikir, irovedikir, girngya rastnivsandina deng w yan w jra beyan dikir. Min dicedand, her tit dikir, wek stran me bi zelaliya xwe ya sirt, wek wana li gundada, li iy strane, usa j li studioy bistirn. Tu cara min pirnsp -erta, ku bav min ji mira wesyat kirib, ez j dr neketime. Hem strann, ku min bona radioy nivsne(tomar kirine), ewana zelal helalin, usa awa r dayka me ji mera helal by e. Tim bi radioy ez bi nivsar-lkolnn xweva ser jiyana kurdaye muzkay, ser dengbj sazbendn kurda, bi munesebeta salvegern komponstn din yn naskir, yn Rsa Ermenya bi nivsn li ser jiyan kar wan ez tim pda hatime. Saln dirj roja yekem min bernamek j bi nav Posta sazbendiy bi dirjaya sehetek kirib heta derbaz ser pnsyay bm min w bernam dimeand. Ev bernema bib pirak navbera kurdn radioguhdar ji xerbiy ji malbatn wanara. Min bi dehan nama distandin ji xortn ku dr Ermenistan xizmeta lekery dikirin, ji kurdn me yn hem aliyn kurdistana mezin pare kr. Titek j pir girng b, ji wan nama ji mera xuya dib, ka deng kjan stranvan, kjan strana bala radioguhdara zde kindiye ser xwe zde hizkiriye. Nava

228

saln ku min li radioy kar kiriye bi sedan strann n nivsiye li ser xana Fonda zrn zde kiriye. Rola radioya rvan di droka kurdada awa dinirxnin? C. Cell: ro gava Sovyt bi sstma xweye sosyalstiy ve nemaye, derge vebne, peywendiya dinya tev me bye, yn hatin heye, em ji geln meye dervay Sovyt Ermenistan dibhn, ka radioya rvan ser xwehesna gel kurd i roleke mezin lstiye. Hilbet, di mercn siyas, abr, civak cand yn giran, ku gel kurd li Turkyay, ran, raq, Sryay welatn din jiyana xwe derbaz dikirin, ekeraye ku dewra deng radioya rvan w hisa mezin, xwenasn kurdperweriya xurt nava gelda pda baniya. V yek hn diha tir dikarin binirxnin. Me kar xwe bizanet kiriye em bextewarin, wek xizmeta me tov xwe avtiye nava gel ji drok ra bye mal mrasek bmirin. Di nava hem ben xwendin da ima hunera kurda wiha bala we kiand? C. Cell: Eva gik pilan bav min bn. Ez h nedime dibistan j, bav min rok piyannoke mezin kir ar hembal ancax rakirin qat sisya, mala me. Min teze w amra muzkay didt. Bala min dikiand, ku gava bi tilya p li darikn re sp dikir, deng ji wana derdiket. Zanna min ser w amr, ser muzka kurd xwendina mine muzkay ji mira titine xerb bn. Piyanno, bawar dikim, hing pit er cihan y du-duya, belk ne ten di nava maln kurda, l hema maln Ermeniya da j km peyda dibn. ax sal min gihtine jiyana xwendin, bav min tev xwendina dibistana git nav min li dibistana muzkay j nivsand ez du dibistana dim, ya xwendina git li ser nav Maksm Gork ya muzkay li ser nav Alksandir Spndyarov. Xaniy herdu dibistana j rex hev bn ji mala me j ne dr. H ez n nota muzkay hn dibm, bav min fqa xwe digirt dest xwe stran kurd ldida digo: De tu j lde. roka v wek ez bjim gelek dr dirje. Piy ez eciz dibm, l pa stran kurd ji mira bne wek hewa ronkaya roj. Ez bi peka xwe bextewar serbilindim. Bi taybet, ku min bi notanivsna wan strana desp kir bma xudana bi deha pirtka. Li gor we ku saln dirjin li ser muzk hunera kurd dixebitin, ferqn di navbera hunera kurda Ermeniyan da ine? Kjan dewlemendtire? C. Cell: Gel Ermen xwey anda kevnedrok pketiye. Wek dewlet j ew gavn gele girng avtine bona pxistina hunera muzkay. Wan bi sedan dibistan muzkay vekiribn li serenser Ermenistan, xwendingehn muzkay yn bilind. Hunera opray, flharmoniyay, semfon yn mayn gelek xurt ser reng neteway bn. Xwandewar dewra diyanet j opa xwe htib ser anda Ermeniya. Em kurd di jiyana xweye kurd da diha girt, arovkir
229

patriyarxal natral mabn. Ev gik ertn girng bne ku anda geler z wunda nebe, dewlemendiya xwe biparze bandora hunera xerb li ser tunebe. Rast em bjin, stran govend, rokbj, ev gik pareke jiyana her maleke kurda bye. Tunebye mal ku qz xort nestirane. Tebyet j wana bi deng ba rewa kiriye. Stran awazn kurd nek ten li Ermenistan, l li hem welatn dorber, nava geln cnar da ji hemya dewlemendtir hizkir bne. Belk ji vye ku nava kurda da gelek stranvan dengbjn hja, ku esl wana ne kurd bye, ji geln dorber bne bi kurd strane. Pdayna civaka kurd, peydabna mecaln lktronk, tlvsiyon, ev hem civaka meye patriyarxal tk didin ew gulvedan parastina strann kevin arov dikin, jiyana wana dikin di qefesa slika, irta bandn stranvana yn ji civaka n, bajar! Mamosta Cemle xwendina te di end qonaxan da derbas b? We li zankoy kjan par bi daw an? C. Cell: Min xwendina xwe di s qonaxada derbaz kiriye. Piy dibistana dehsale ser nav Maksm Gork pra j dibistana muzkay ser nav Alksander Spndyarov li sala 1958-a xilas kiriye. Qonaxa du-duya li dibistana mamostatiya muzkay (jra la divjin) ser nav Romanos Mlkyan (1960-1964). Xwendina ar sala b. Pa qonaxa ssiya: xwendina bilind ya muzkay li Konsrvatoriyay (1964-1969) li para toriya muzkay. Di navbera van qonaxa da salek (1964-1965) li nehiya Teln dibistana muzkay bme mamosta muzkay, l li rvan (saln 1960-1967) li dibistana ser nav M. Gork, (li cih ku min deh sala xwendib), bme mamosta ya ders muzkay. Ji sala 1967 heta sala 2002-an ez 35 sala li radioya kurd bme berpirsyara para muzka kurd. We keng bi kra jiyana hevpar pk an? end zarokn we hene i dikin? C. Cell: Hevpar min Stoy Cind, bi peka xwe pizk b, xrrg demeke dirj li nehiya Mass, nzk rvan li nexwexan kar dikir. Mass nehiyeke ntrnasiyonal b.Tda him Ermen, hem kurd him j Azer hebn. Saln pawextiy, pey er cihan y du-daya, ji Sriyay raq gele Ermen ji xerbiy cguhz Ermenistan bibn. Ziman axaftina wana kurd b. Wana gelek ji doxtir kurd Sto hiz dikirin. Nava wanda gele stranvann hja hebn. Bi alkarya Sto min ji wana gele stran awaza nivsne. Sto rokn bik dinivsn ser byarn ji serborya wiye doxtiriy. Pirtkeke wirdariya doxtiriy bona tenduristiy j ap kiriye. Sala 2006 ye ber rehma Xwed. S zar min hene: du qz, kurek: Nermn, Naz Rostem. Naz bi riya min die, konsrvatorya xilas kiriye bye pispora muzka kurd. Naka j li Austriyay doktota xwe ser tnologiya kurd dinivse.

230

Hn rewia hunera kurda ya ber ro awa didin ber hev? C. Cell: Herg em ten wek statstk bidin ber avan, stran me bi taybet zargotina kurda bi git, ber gelek dewlemend b. ro tu nikar jiyana n himber ya kevin bik(bi hevra qiyas bik). Gelek tit hatine guhastin. Pdayna jiyan mezine. Rewa ber bi odava, zozan rengnva xemiland b. Civaka ber bi hevra rnitina var-var li her gundek li her obek da ro tuy li ku bivn? Adtoriya guhdara j gelek hatiye guhastin(guherandin). Stran kurd bi radio, tlvzyon dengnivsoka li her malek da c girtiye. Bawerke, herkes, k ku bengiy ser stran kurd be, dikare li ber ka xweda bi sedan strana bigerne hergav l guhdar bike. Dengbj ro, d hunermendin, xwe hn mkrofon studioy kirine, stran xwe gor daxwaza dil xwe diswirnin, yan j stran gelr hn ba dikin. Ev ik min got proseseke normel, tebetiye, li civaka hem gelanda j em rastiyeke wiha dibnin. ro daxwaz mezine, ku her stranek, ku hn li bin siyda mane, nehatine tomar kirin, div bi esiliya xweye paqijsva bne nivsandin. ro em gele tit wunda dikin. Saln dirje ku hn li ser hunera kurda ya otantk dixebitin nasnama hunera kurd ba nas diken. Gelo li gor we c rola dengbjn kurd di parastina hunera kurd da iye? C. Cell: Stran awaz nava droka gel me da tim bne bingeha ruhdarbn, ed mrxasiy mrany, pareke ay dewataye girng, rber rhevaln xerbiy, zelliy, n girn. Strana da jiyana ral, byarn qewim, ku dengbja bi av xwe dtine, bguhastin, raste-rast, bi kela dil hatine strandin. Dengbj ber ro j di nava gel kurd da hjay rmeta mezin, hizkir nirxbilind bne. Droknivs gel kurd eref-Xan Bitls erefnam mera htiye, l ser byrn pey saln erefnam kes nenivsiye, ew her bi riya strann me yn drok, yn mrxasiy era ji mera mrat mane. Xudan wan starana hml dengbjin. Her axayek, mrek, serokerek dengbj wana hebne. Dengbj rewa kok dwana bne. Ber maqla torina dwanada stran era mraniy strane, yn evndariy nestrane. Stran wana bne deftern droka her hermek erek, l bel bi zar. Heger di deftera droknivsand da ser byera ten hizir raman xudan nivsar c girtine, l di strann dengbja da hizir ramann gel c girtine. Heger girngiya byer aransa gelva girday bye, stran hnand z bi z belay nava xelq seranser kurdistan bye bye demnivsa w dem, wan byara. Dewra dengbja mezinbye usa j bona parastina dewlemendiya ziman kurd, fikirdariya kal bava. Stl wa strana xissiyeta pskologiya gel imat kirine xuyatiya kurdtiy parastine. ro dibistana dengbjiy ciy xwe htiye ji lktronkay ra. Eva areteke, ku arova jiyandariya zargotin, bi taybet ya strana muzkay ji bikiriya xwe zelalya kurdewariy rengguhz dibe. Dest profsiyonaln stranvana
231

muzkara awazn gelr bi motvationn roynva cardin vedigerin nava gel. Ewana d stran gelr, yn dengbja nnin. Ewana bi xudanin gor daxwaza ro hatine swirandin. Hn ji kjan stla hunera kurd hez dikin. Li gor we cih hunera kurd di nava hunera geln Fars, Tirk Ereb da di kjan astdaye? C. Ceml: Stl ew wa stranye ku ji aliy stranvana va t strn. Stran iqas nzk bingeha gelr be, ewqas nzk ber dil mine. Herg tu ji min dipirs di nava malbatn stranada (janra) kjan ez zde hiz dikim? Ez bjim hem, strann pk j, yn mraniy, evndariy, govend dlan j, yn n dewata, hem j weke hev rin bi nirxin ji minra. Tu nikar ji dayikek bipirs: kjan zar te bona te zde hizkiriye?!. rinaya her yek j taybetiye, yek ser yekrane. Stran kurd pirin, bhijmarin, ewana bi giraniya xweva rewa berda mane wek milk anda gel kurd dinyayva nenas mane. Xelq muzka kurd digire ji xwera dike milk. Wek tu bj zarok kurda bibin, mal xweda mezin kin ji xwera bikin ewlad. Div komponst kurda pyda bin, dibistana muzka kurd ava bikin, bi pispor dilgerm muzka gelr bnin ser asta n bilind. Zanay me di hine welatan da muzka kurd didine ber xizmeta anda biyanya. Nav kurdiy ser efrandin xwe danayinin. Huner strana kurd xwed nasnameyeke awane, ku w ji ya geln cran cuda dike? C. Cell: Gelo te dtiye kurdek, yan kurdek ku ji xwera nestr?. Tu rast kurda by li ser iya, li det, li ser r, xerbiy, ahiy, n kurd b stran, b awazn xwe debar naken. kurd b stran awaz ew weke dara bbere, n nne, wek dara bavdane ku hik bye. Heger taybetiya stran awazn kurd tunebiya, taybetiya kurdbn pva tunebya, ew ewqas hizkir nedib. Stran awazn kurd i qalibda bin, ji dev dengbj i milet j bibihy ila tu nas dik, wek ew ji nava kurda derketiye, w xerb kirine, birine ji xwera weka xwe distirn,btam bxw ye. Gelo strann me yn mraniy we di nava tradsiyona stranvann Ereba, Tirka, Farisa, Ermeniya dtine? Na! nikare bibe. Ew deng mrxasiy ye. na ser mrxasa, deng peranbn nne, ew deng tolhildan ye, ew deng a w his ye, ku mrek hja ji nava gel . We stran me yn evndariy dev kda bihstiye. Nikarin bistirn. Bi kurd belk bistirn, l awaz karaktra wan strana bi ziman xerbda w bibe qemer,qefesa b ruh. Stran me yn ahiy an j govend geln cnar ji xwera dibin, distrn dikine milk xwe. Rast bjim, ewana bi dize-diz naben, ewana me ekere talan dikin. Bi dtina we: Ji welatn ku kurdistan dagrkirine, k btir huner anda kurda talan asmle kiriye?

232

C. Cell: Tu bje k nekiriye. awa em, kurd, usa j and hunera me b xway bye, em weke pez bona kr bne. Zana hunermend, nivsarvann me keda xwe danne li xezna drok, and hunera xelq da, xelq j (dema heyna kurd nkar kiriye) anda w j milk xwe hesibandiye ji xwera biriye. iqas stranvann me hene ku mecbr yan ne mecbr bi kfxwe stran me bi ziman dagrkera strane ji aly wana ve hjay epika baq gula bne?!!! Temen we b 70 sal, di 70 saln derbasby da we end berhem afirandine? C. Cell: Rast bjim pr j nnin, l min nejimartiye. Belk ser pirsa we, ez bicerbnim lsteke bik j derxim. Pirtkn ku stran awazn gelr min tomer kirine bi note ap kirine evin: 1. Kilamd Cimeta kurda. rvan, 1964. 75 stran. 2. Kilamd cimeta kurda. Moskova, 1965. 100 stran. Bi tpn Latn. Peyv bi wergera Rs. 3. Kilam miqamd cimeta kurda. Moskova, 1973. 103 stran awaz. Bi tpn Latn. Peyv bi wergera Rs. 4. Stran cimeta kurda.rvan, 1977. 103 stran. 5. Kilam miqamd cimeta kurda. Stokholm, 1982. Bi tpn Latn. 6. Kilam miqamd cimeta kurda. Moskova, 1985. 102 stran awaz. Bi tpn Latn. Peyv bi wergera Rs. 7. Goraniye milliyekan kurd. Hewlr. 1998. 100 stran. Bi tpn Ereb. 8. Stran dlann kurd. Benda I. rvan, 2001. 157 stran awaz. Tev Naza Cell. Bi tpn Latn hatiye apkirin. 9. Stran awazn kurd. Benda II. rvan, 2002, 241 stran awaz. Tev Naza Cell. Bi tpn Latn. Pgotin bi Alman. 10. Goran mill kurd. Sulyman, 2004. 100 stran. Bi tpn Latn Ereb. 11. Stran awazn kurd. Hewraman. Benda III, rvan, 2006. 179 stran awaz. Bi tpn Latn. Starnn gelr vekir bona koma sazbenda 12. Strann kurd yn gelr. Para I. Bona koma sazbenda. rvan, 2001. 20 stran. 13. Strann kurd yn gelr. Para II. Bona koma sazbenda. rvan, 2001. 20 stran. Gelek strann kurd j hene ku di berevokn cude-cudeda ap bne. Stran awazn ku di van pirtk berevoka da ap bne, min tomarkirina wana hn ji dawiya saln 50 despkirib. Alkarya bav min ji minra pir mezin b. Ez h 15-16 sal bm, bav min bi xwera dibir gunda me tevay guhdariya stranbja dikir, pa wana gaz dikir, dian rvan studioy deng wana bona radioy dinivs. Hebn dengbj hema usa dihatine radioy bona deng xwe
233

binivsin. var vedigeriyan dihatine mala me xew dikirin. Hing birayn min Ordxan Cell ji wana gelek tit dinivsn. Stran ku bona radioy negotib n min digirt ji xwera. Pawextiy gava min xwendina xwe ya pek ser muzkay li xwendingehn bilind da berdewam dikir, ez dime gundn Ermenistan, Tibls min stran dicivandin. Di jiyan minda rojn here bextewer ew b, ku end cara ez me kurdistan welat rin min bi av xwe dt. yna kurdistan ji mira xewna eva b, ku b rast. Sala 1988 tev bir xwe Cell ez me gera zanistiy li nava kurdn Sryay. me li Heleb, iya Kurmnc, li Ein Ereb, Qamloy, Drik. Li iya Qereox, nava era koera min bi sedan strann wek cewahir civandin, Cell j stran pk, rok vanoka dinivs. Stran ku min li Sriyay, bi taybet nava koera tomar kirib li berevoka benda 2 (sala 2002) weand. il strann gelr ku awazn wana bi xweikbna xwe gelek bala min dikandin ser xwe, min bona end amrn orkstrray vekiriye. Wan stranan bi semfonk orkstira li Sulymaniy hatiye dengnivsar ketiye ser CDy. Projeyn li pber we ine? C. Cell: Kar tomarkirina stran awaza ez berdewam dikim dil heye bendn n bidime ap. ro, wek ez dibnim ji tomarkirina stran awazn kurd, ku hn nehatine civandin pir mane ewana ber govenda mirin ne. Div em wana bicivnin biparzin, li wana xud derkevin. Sib, dusib titn tomarkir dib in dokmnt, edenivs bona drok, bona zbatkirina kurdbna wana. Di jiyanda branna te ya her xwe nexwe kjane? C. Cell: Brannn xwe j nexwe j gelekin. Bicerbnim ji wana yek du -du biniqnim. Yek wek, min dema gavn n di war tomarkirina strann kurd da despkiribn, komponst dinya naskir Aram Xaatryan, gava destnivsa berevoka min dtib, gelek kfxwe bib fikra xwe bona apkirina pirtk ern dab xuya kirin pra j ikil-ngara xwe bi diyarnivs ji minra andib. Yek j ew b, gava min didt bav min hergav, dema pirtkn min ap dibn (yn bir min j her wusa), awa p a dib, pirtka n digirte dest xwe pa(ma) dikir heftek du-duya j datan bin ser xwe pa radiza. Ji tit xirab, dil j hebn, mnak, wek stran me hine milet dora me sernav xwe distran nav kurd hilnedidan, yek j gava pirtk min li ap dibn, hine kurd ji hewsd zikre dikirin ne bi dostan pit minva xeber didan. Mezintirn xwez an j daxwaza te ya niha iye? C. Cell: Wek Xwed 20-25 saln min yn derbazby vegeranda hza fzkiy tra min bikira min bi meha li kurdistan gund bi gund bigeriyama

234

min stran awazn gelr tomar bikirana, yek j wek ew i ku min tomar kirine tra s-ar benda, ku d amedene, min karibiya ap bikira. Gelo we brannn xwe nivsandine? C. Cell: Min desp kiriye navbiriy daye. Ez berdewam bikim gava bendn amade bidime ap. Nrna te li ser hunermendn jr iye? Hesen Cizr, akiro, eroy Biro, ivan Gulistan Perwer, Meyrem Xan, Red Baso, Aram Tgran. C. Cell: Te navn xwe hilbijartine. Te dikarib navn wana berdewam bikira. Evana gik j stn hunera kurd muzkay bne. Dengbjn bijare tu nikar ber hev bid, bj kjan tire. Heryek ji wana xud merfet, zn dengek taybetiye. Stran hene ku li nava drok bi stran deng wana hatine naskirin, dubarekirin ji aliy yek din, bandora w ewqas xurt nabe. Sebebeke din j heye. Ew stranana drokne, dem ser wanara derbaz bye, ewana dil guhdarada d ciy xwe girtine. Dem wana kiriye proz hizkir, bi w j ewana nemir dimnin. awa huner nemir her sa j hunermend bi ureta xwe nemire. Strann ivan Perwer, ew ten stran nnin, ew hmana (sirda) ori nebn, nasnameye kurdbn, hisa serbilindiy mrxasy xna meda difrandin. ivan Perwar hunermende, ku di bin giranya drok da, giranya xizmeta xweda bye Hrkls, lgnda znd. L stran Meyrem Xan, Kaws Axa, Hesen Cizr, eroy Biro, nav kjan hild, wek karib bi tra wana wesf w7 bid? Karek hsan nne. Ew tev taca zrna hunera kurd ne. Kar -xebat wana y drok da nemir bimnin. Ji deng stla kjan stranbj hunermendn ku niha di qada hunera kurd da dixebitin, hez dikin ox dikin? C. Cell: Rast ez bjim, pirseke etin we da. Naka dengbj me yn ba hewqas pirin piranya wana j ewqas bain, ku ez ditirsim nav yek, yan j yek bidim yn din br bikim. Belk bi hunera hinekara ez h nebme nas j, ji ber ku slikn wana negihtine dest min. Hing kmnavkirin ji aliy min ve dibe neheq. Herg rastiya hunera mezin dipirsin, herin ji gel bipirsin. Stran kjan dengbj gel pir hiz dike, a ew j w bibe ew OK ku hn diger in. Belk hn wek jineke kurd hunernas batir ji kesn din bikarin bersiva v pirsa min bidin: Cih jina kurd di hunera kurd da li kye? C. Cell: Rola jina kurd him di civak da (civaka kurd, ne ya slam), him di mal da berbiav xurt bye, ne km rol bandora mra bye. Jina kurd him ekdar bye, him jina dilovan, him dayka dilnazik heyran bye, him cnara ba
235

 xebatkara mala xwe. Dil nazik tim dengbje. Di nava zargotina kurda da tune bergeh, ku hunermendiya jina kurd tda c negirtiye. Strann evndariy di kekany da ji wanara meydana dharkirina hiss evna gur bne: ber edetn kevin - deng dijberiy. Di nava xebat kar nav mal da (Terstin, mek, dankut, danhrk, qehwe hrandin, tewinkariy) strane. Stran xebata giran hsa kiriye. Wana straye bi hevra, bi kom, hinekan j vegerandine. Strann n milk jina bne. Strann dilkovaniy na giran sivik kirine. her weha, gava droka kurda j vedik, dibn ku aqil, kemal, sirafet hunermendiya jina kurd ji tebyeta kurdaye iyay xuliqiye. Dot zeriyn kurda sirt, wek cimaet dibje ji dayna Xud hunermend bne, ji alakiya nava civat da bpar nemane. Mrasa kal bava, di gela bergeha zargotin da pay pir jin parastine jiyandar kirine. Saln dirjin ku hn di kar xebata huner da ne. Rewsa ro ya huner di nava kurdn Qefqaziya da awa dibnin? Paroj qedera kurdn wira awa dibnin? C. Cell: Em kurd Qefqaziyay pay pir mihacr ji Turkiya Osman bn. Me mal jiyana xwe li ser kelefa wrankariy, peranya sosyal aboriy ava kir, hlna xwe hnand, em bn xwed nasnama xwe ziman anda xwe parast. Hln avakirin jiyan gekirin pa wan ipkn giran, ku hatib ser kurdn mihacir ewqand(ewqas) kar hsan neb. Jra dema dirj hereket divya. Pir hindik em gihtibn destanna, ku bala kurdn kurdistan j dikandin ser xwe. Pey hilwena Sovyt, civaka w bihaneyn merivheziy, mafn hindkayan, bi carkva her tit rab dora kurda xeyr. kurda dsa riya mihaciry dane ber xwe. Icar ewana hwrek sitarek ck, ser erdek ser hev, dora hev nikaribn bidtana, ku sitar bna. Rsya mezin hemiya c kir. Erdngariya w ser heye bin tune. Ji civaka ber titek nema. Parastina and ziman bhv kurtejiyan bne. Zordar bindest tune, l ertn mihobn bi xwe faktorn obcktvin ku kurdn Qefqaziyay w hd -hd bihelnin. kurdistana aza, serbixwe yekgirt, ewe riya jiyandarya me gika, avakirina civaka kurd ser xweliya weten, ser kaniya emekdar dayka helal. Jiyana Cemla Cell bi kurt Cemla Casim Cell, komponst muzkazane. 19 fbrar sala 1940 - li bajar rvan - paytexta komara Ermenistan, li mala rewanbr, ayr kurdperwer navdeng Casim Cell ji dayka xwe bye. Bi daxwaza d bav xwe Cemle tev xwendina li dibistana normal (19481958), ye dibistana taybet ya muzkay li ser nav Alksandr Spndyaryan. Li v dibistan da Cemla hn nota ldana ser piyano bye. Pit temam kirina dibistana dehsala, Cemle li sala 1959 dibistana muzkay ya het sala j xilas kiriye li sala 1960 bye xwendkara(stdnta) kolca muzkay ya ser nav Romanos Mlkiyane ar sale. Li v kolc ji bona dibistana mamostayn
236

muzkay amade dikirin. Li sala 1964 Cemla Cell kolc xilas dike die nehiya Teln (li Ermenistan, li ku 12 gund kurda hebn) salek li navenda nehiyda di dibistana muzkay da dibe mamoste. Bi yna Cemla Cell li Teln gele kurdn v nhiy dilgerm dibin zarokn xwe dinin w dibistan, ku ber dest Cemla Cell hn muzkay bibin. Saln 1960-1967 Cemla Cell li dibistana dehsalada bi nav Maksm Gork mamostatiya dersns muzkay dike. Tev kar mamostatiy Cemla Cell xwendina muzkay berdewam dike sala 1964 dibe stdnt(xwndevan)a Konsrvatorya rvan ya ser nav Komtas li fakltta teoriya muzkay pnc sala dixne heta sala 1969-an. H Cemle li konsrvatoryay dixwend, pra j ew dest bi kar hja dike, dibe rdaktor(berpirsyar)a para muzka kurd li radioya rvan ya xeberdan bi ziman kurd. Ji sala 1967-a heta sala 2002 Cemle Cell s pnc sala li radioya kurd da kar xwe y muzkzaniy berdewam dike. Pir bi nirx mezine xizmeta Cemla Cell di ber kultra kurda da, xasma li ber huner muzka kurda ya gelr da. Fonda muzka kurd ya radioya rvan bi hz tuwanaya Casim Cell Cemla Cell hatiye ava kirin. Casim Cell ji sala 1955 heta sala 1963 pa Cemle ji sala1967 heta naka li Radioya rvan da Fonda muzka kurd ava kirine xudt li w fond kirine. Her ten bi dest Casim Cell 700 strann kurd yn pn xweik, yn ku heta ro bi radioya kurd tn weandin, hatine amade kirin. Yn mayn j dora 1000 stran awaz bi dest Ceml hatine civandin ewana li w fonda zrnda ciy xwe girtine. H li ser kursiya dibistana muzkay, dema Cemla Cell xwendkar b, bin bandora bav xwe, evna xizmeta kultra gel kurd di dil Ceml da c digire karek wiha drok dide destpkirin. Piy strann kurd li ser piyanoy ldide pa wan stranana dike nota. Sala 1964-a berevoka ji van strana - 75 stran, bi pirtk li rvan ap dibe. Cemla pirtka xwe ya pn pk ehdn kurda kirib, ehdn ku jiyana xwe boy azadiya kurdistan dabn. Ew dem dema giran b ji bona kurdistan, gel kurd li raq dij hikumet er jiyan mirin dikir. Salek nda, sala 1965an li Moskovay berevoka Cemla Cell ya du-duya (100 stran) bi tpn Latn, tksta kurd bi wergera ser ziman Rs ap dibe. Ev berevok byareke girng b di jiyana anda kurd da, ji ber ku temamiya muzkar muzkzann Sovyt cara pn nasya xwe didan bi muzka kurdi ya dewlemend bi dewlemendiya w dihesiyan. Moskova ji muzka kurda hez kir. Baldariya mezin ser muzka kurd r vekir ber Ceml, ku kar xwe berdewam bike xdana enya xwe ya saln dr-dir car din bi du berhemn bi nirx n, yek li sala 1973-a (103 stran mlod) ya din li sala 1986-a (102 stran mlod) bi tpn Latn, tksta kurd bi wergera ser ziman Rs, li Moskovay ap dikin. Cemla Cell berevoka pnca li sala 1977 li rvan ap kir (103 stran mlod). Di v berevok da muzka kurd bi pirawaziya xweva hate dharkirin ber av herkes kif b ku muzk hunera kurda xwed nasnama xwe ya
237

taybetye. Tda tev strann govend, strann evndariy, y mraniy, pka dastann bi navdeng, stran n, qewl beytn zdiya j c girtibn. Bi dehan berevokn muzkay yen cre-cre da notanivsn Cemla Cell ser muzka kurd ap bne. Hjaye b gotin, ku hema s s stran yn kurdn Qezaxistan Qirqzstan berevkir bi notanivsa Cemla Cell di berevoka Zargotina kurdada (ji du cilda pk t), ku Ordxan Cell Cell Cell ap kiribn, tda c girtibn. Berevokn stran awazn kurd, ku Cemla Cell nivsne bi pirtk li Stokholm, li bar kurdistan (Hewlr Silmaniy), li Tirkiyay j ap bne. Zdetir ji pnc salane ku Cemla Cell die gundn kurda stran awazn kurd dicivne dike note. Di fonda muzkay ya malbata Casim Cell da ku bi hereketa hem endamn v malbat hatiye ava kirin, ji deh hezar zdetir stran awaz hatine civandin tn parastin. Gundek kurda li Ermenistan nemaye ku Cemla Cell neye strann kurd ji zar dengbja nenivsne. Di sala 1988-a Cemle Cell tev Cell Cell rwtke zanyariy bi s meha li Sryay kir. Geryan li nava kurdn Heleb, iyay Kurmnc, Qamloy, Drik, Eyn-ereb ciyn mayn dora 1000 stran awazn hja civandin. Berevoka v civandin bi pirtkeke taybetva ap bye. Cemle Cell li gelek konfrans smpozyma da li bajarn Yeketiya Sovyt(ber), li Anglyay, kurdistana Azad, Austriyay, Fnladiyay, Sryay, li Hollanday, Poland, Ltvanyay ciyn mayn pk hatine, bi axavtinn zanyariy li ser muzka kurd pda hatiye. Di kovar rojnameyn cre-crada gotarn w li ser muzka kurd ap bne. Cemle Cell endama Yeketiya Muzkarn Sovyt b ya Ermenistan ye. Endama yeketiya rojnemegern Sovyt b ya Ermenistan ye j. Di nava kurda da bye taybet, gava yek xwendina bilind distne(diqedne), zanngeh bidaw tne, xwe mezin rewenbr dibne, nivsarek bik dike d ji xwera li pey nav digere, ciy germ nerm dixwaze. Poz xwe ewqas bilind dike, ku gel xwe d nabne, l bi nav gel xeber dide. Berevaj kesn wiha dema Cemla Cell xwendina bilind ya muzkay stand, ciy germ negeriya, zanna hunera muzkay ber xizmeta armancn proz dan, dest bi civandin notanivsar stran awazn kurd kir, nivsarn xwe kirine pirtk ji drok ra, ji sedsalara hit. Xreta Ceml wek xreta bav w b, nexwest ku ew dewlemendiya mezin, xezna kal bava wunda bibe, bibe xur xelq. Her cara dil w diiya, gava stran awazn kurd bi radioy, bi tlvzyon, di birc seray xelqda wek muzka geln cnar: Azeriya, Ermeniya, Tirka, Ereba dibihst. Cemle strann gel xwe ba nas kirin, dt ku cnar ji me didizn, talan dikin, dibin dikin milk kultra gel xwe. Ji ber v j dil w nazik xemgn dib, birndar kovan dib. Cemle Cell ent mezin bi mekna dengnivs(denggir), defter qelem xwe digirte dest xwe gund bi gund, zozan bi zozan digeriya ji zar xelk stran tomar dikirin. Giranya ent, riya gundn ne ava, Cemla nazik eciz nedikirin, nediwastandin, ji ber ku w ba zanib ku kar dike ro
238

lazime b kirin, sib w dereng be. Kea kurda ya eleng hvya tu kes nedima, zivistan biya, havn biya yan j payz bya, Cemlra tev yek bn, ew hem dema li nava gel xwe da b. Dengbja gika Cemle nas dikirin, hurmeta w li ba wan bilind b w wek xuka xwe qebl dikirin ber xizmeta w bn. Distiran, stran awaz ber dest Ceml dibn nota, herf -notayn re sp ser pel kaxaza hev digirtin dibn pirtk. Pirtkek, du-du, s-s, ar, pnc... hn berdewam dibin, ap dibin. Kar ku xatna kurda daniye pber xwe eva d 50 salin dimene, karek hsa nne. ro j gava jiyana Cemla Cell bye 70 sal ew bye prka heft neviya(torina), dsa wek ber, bi elengiya ciwaniya xwe li pey stran awazn kurd digere, wan dicivne, dike nota bi away pirtk dibine mal drok. a dibe dil Ceml gava dengbjek ya j zanayek muzka kurd dibne, l bnteng dibe, kfa w dikeve, gava stran awazn me yn kurd di dev xelq da dibihse. Mirovek ku 50 saln jiyana xwe ji 70 sala diyar kar vejiyandin komkirina muzka kurd kiriye, karek pir giranbuhaye hjay pesindayn ye. Gere ji kesn wiha ra xelatn zrn bihata dayn, l mala bdewletiy wran be, em kurd hta j bhlnin. Hjaye ku nav xizmetkarn xwediy v kar di droka gel kurd da bi herfn zrn bn nivsandin. Cemle Cell hewcey van pesindayna nne, ji xwera li pey nav nana negeriyaye. Di saln ku li Ermenistan rewa abor pir giran b gelek rewenbrn kurd ber xwe dane Rusyay, an j ne Ewropay, Cemla Cell kar xwe li radioya kurd berneda. Ew tev du-s hevaln xwe, ma li radioy, kar xwe berdewam kir neht ku deng radioya rvan b birn. Stran awazn kurd, axaftina kurd ku dehan sala digihtin hem par kurdistan ber dil hem kurda da gelek rin bn, hta heta ro j plwen dibin jiyandarin. Bawer nakem qet j bimirin. Radio ya rvan - ocaxa kltriy ya kurda, ku bingeha w bav Ceml (Casim Cell) danb, b xway xudan nema. Kea helbestvan rewenbr hezkir Cemla Cell xwed li milk gel xwe derket. Hjaye ku li vira bjim gotin kal bava: r re i jin i mre. Em bi dil can, bi hezeke mezin 70 saliya muzkazan komponsta gel xwe ya hezkir Cemla Cell proz dikin jra jiyaneke tej bextewer, dirj kar bi ber berhem dixwazin. NOT: Ez sipasdar mamosta Prof. Cell Cell im ku di pkanna v hevpeyvn da hevkariya min kir ku ez ji rya dr xwe bigehnim Cemla Cell ev hevpeyvn wiha bikeve ber avn we. Ger ew nebya bgoman karek wiha hsan nedigehit encam. Arva Foto: Cemla Cell Prof. Cell Cell

239

ME TEYBEK GIRT KURD TOMAR KIR

'Me teybek girt Kurd tomar kirin' REHM YAGMR / HLN CD ANFTaybet / 07:26 / 09 Avrl 2010 YRVAN - Cemla Casim Cell bi piyanoya xwe careke din giyan da kilam stranan, ew bi note kirin, kirin pirtk arv kirin. Cemla Casim Cell niha 70 sal ye, ji 6 saliya xwe ve ye ew xerk Muzka Kurd ye p re dij. Ji bo w, muzk weyek jiyan ye. Cemla Casim Cell, ku ji bo nemirkirina Muzka Kurd kedeke bhempa daye, dibje, 'Heta ku ez li dinyay xwe bim, karn ku ez bikim hene'. Cella ku dibje, 'Gundn Kurdan, jin, mr dengbj, ji min re mna dibistanek ne, me teybek girt Kurd tomar kirin, h j bi ahengeke ku mirov himiraz bihle dixebite. Cella ku zdetir 15 berhemn w yn wek 'Kilamn Cimaeta Kurdan', 'Goraniy Milliyekan Kurd Hewlr' hene, niha j pirtka bi nav 'Stran Awazn Kurd' bi daw kir. Di v pirtk de, cara yekem e wneyn hinek dengbjan j c digirin. Cella ku dibje, 'Kurd b dewlet mane. L keleporeke and ya xurt afirandine', mezintirn daxwaza w berfirehbna ziman Kurd ye... Em li gel Cella ku rexne li nifn n yn Kurd digire, ku bala wan ne li ser anda Kurd ye, li Yrvan axivn. BAV MIN LI FQ DIXIST 'Ez di sala 1940 de ji dayk bme. Bav dayka min gundiyn hev in, ji gund Qizilquley y Dgora Qers. Bi raya min, 'swt' ew e mirov ziman xwe gel xwe ji br bike. L ew mirovn dilpak bn. Devern Kurdistan yn ku ew j hatibn tu caran ji br nedikirin. Bo nimne, prika min tim qala gund Bzrt y Qers dikir, tu caran xizm merivn me crann xwe ji br nekirin. Ji ber ku welat xwe di dil xwe de digerandin. Bav min, pit ku di 20 saliya xwe de dibistan kuta kirib, di apxaneya Ermenistan de bb berpirs Bea Redaksiyona Kurd. Dayka min j Bea
240

Kurd xwendib. Dema bav min dest bi xebata xwe ya rewenbriy kir, em bik bn. Mala me her dem qelebalix b, yn ku dihatin j, bi pirran Kurd bn. V jiyana me bandoreke mezin li ser xebat ramann min hit. Jixwe di v mijar de nzktdayneke bav min a bnimne heb. Digot: 'Hn i dikin bikin, l ji br nekin hn Kurd in. Ji ber v, Ordxan b wjevan. Cell j b drokzan Kurd. Min zarokatiya xwe bi muzka Kurd derbas kir. Carinan yn ku dihatine mala me digotin, carinan j, min ji teyb guhdar dikir, l muzk her gav heb. Bav min li mal li fq dixist li welt hn v bb. Bav min ne neteweperest b, l heyran anda Kurd b. MIN PIRTKA PN DI 21 SALIYA XWE DE DERXIST Min di temen 6 -7 sal de dest bi dibistan kir, dema ku ez di pola duyem de bm, min dest bi Dibistana Muzk ya Aleksandir Siptzaryan kir. Ango min du dibistan bi hev re dixwendin. Pit re min pola 11an qedand. Di v nav de, min perwerdehiya xwe ya muzk di Bea Romanos Melkyan de domand. Ez h di sala 1956an de xwendekareke ciwan bm, bav min ez dibirime radyoy li wir min kilamn Kurd bi piyanoy l dixistin. Ji van hinek di arva radyoy de hene, h j tne parastin. Ango ez h 16 sal bm, min jixwe ev bi piyanoy l dixistin. Bav min tim behs dikir, digot, div strann Kurdan n gelr bne binotekirin nivsandin. Di dihat, l ji v mijar nedigeriya, bi raya w, titek zehf girng, titek jiyan b, ku ji bo parastin Muzka Kurd bihata binotekirin. Ji ber ku arveke Kurdan a netewey tuneb. Parastina van kereseyan ji ber titek din j girng b; w ifreyn drok pa p bihatana xwendin. W h di sala 1952yan de ev yek digot. Lewma j, min di 1964an de dest bi xebat kir. Ji min tir ez w hing 23 -24 sal bm, min 75 strann Kurd yn gelr kirine notey bi sernav Kilamn Folklora Kurd ew kirin pirtk. Pirtka min a pn wan axan gelek deng veda. Ji ber ku kes di w temen de pirtk nizanim i nedinivsand. Sovyet j destr nedida her kes rabe ji xwe re pirtkan binivse bide weandin, wek niha azad tuneb. ME TEYBEK GIRT KURD TOMAR KIRIN Bav min ji Cell re makneyeke fotrafan teybeke mezin kirr. W gote me, hn herin gundan, li wan deran birrek destan, drok, gotinn mirovn mezin, zmarn jinan, rokn mirovn kal pr hene, ku ji welt, ji axa xwe bar kirine
241

hatine van deran, h j sax in, hn herin wan gian tomar bikin bnin, bila di arv de bimnin. Nedigot, Pirtkan biwenin, digot, berhev bikin. Ji gotinn w me fam dikir, wek eseh ev yek b kirin. Ez j bi Cell re dim, min muzkn Kurd tomar dikir. Bav min kesek drebn b. Dema ku ez niha titn ku qewimne dibnim, ez wateya gotinn bav xwe yn w hing batir fam dikim. Niha kamera, kompter teknoloj bi p ketiye, l ji ber ku ziman Kurd nay bikarann, ji muzka xweser me, ji and nasnava me, ji bingehn me bidrketin diqewime. Dema ku Ordxan dihat, bi Cell re di xebat, l di xebatn min n li ser amadekirin weandina kilam stranan de her duyan j al min dikirin. Min kilamn li ser irtan hat gotin werdigerandin noteyan. Digotine min, tu noteyan ke tekst amade bike, di karn mayn de em al te bikin. Heke ne ji wan bya, pit ku min mr kir zarok j bn, w ji bo min pirr zehmet bya ez van kar xebatan bi r ve bibim. Pa min bi Stoy Cind re mr kir, bi xwe j profesor b kesek wisa b, ku her kes j hez dikir. Ji bo ku ev xebat h zdetir bi p de here, min ji w gelek pitgir girt. Wexta ku em li Mass diman, nas dostn me gelek bn. Li wan dern nzk k av bi hinekn kilambj biketa, bi dest xwe re dihat digot, Cemle, teyb bne, dest bi tomarkirin bike. Di pey re ez m Tifls, zhn dil wan jinn cil bergn kevneop wergirt mna oqyanos b, her yek arveke zind b. Dema ku min kilamn ku wan di maln xwe de digotin tomar dikir, gelek a dibn. Dema ku civatn mezin digeriyan, kilamn Kurd digotin, diketine nava gil galegalan. Dema ku min ew tomar dikirin, Ordxan Cell j ji aliyek ve rok, serhat gotinn piyan dinivsandin. d gundn Kurdan ji me re bbn dibistan navendn lkolnan. Min birrek kilam destan tomar kirin. L andeke devk ya wisa dewlemend heye, wek hn dikarin ji v bi ten beek bixine nivs bi note bikin. Wek din j, pwst e mirov kilaman tev tilliyan ahenga Kurd tev hem bedewiya wan biparze wisa bixe ser noteyan. Materyala me heta roja ro berhev kir ji end hezaran derbas kiriye, lbel min ji van bi ten nzk 1000 heb di 10 pirtkan de civandine. Wek din j, min bi Ordxn re, di sala 2002yan de, li Kurdistana Bar xebat kirin, em bi taybet li devern ku Hawraman l dimnin xebitn. Me ziman nizanib ji me re gelek zehmet b. Ji bo tomaran bijartinan em bi rojan
242

xebitn. Dema ku ez vegeriyam, ji bo guhestina wan a ser noteyan ji salek zdetir xebitm min ev di pirtkek de kom kirin. Kesek ku piek ji muzk beer bike, bila muzkjen be an j guhdar be, dikare t bigihje b ka pareyek muzk y kjan gel ye. Tona pareyek, peyvn w wey w ifreyn civak yn w gel hildigirin. Aliyn muzka Kurd yn xweser hene. Hinekn din bixwazin kilamn Kurd bibjin j, nikarin di v yek de baeba bi ser bikevin. Btir ton, teql gotin destnan dike b ka ew kilam kilama kjan gel ye. Beste awaza muzka Kurd ya zargotin dewlemend e. Gelek welatn ku crann me ne, eger i bi dar zor, eger i bi talankirin eger i j bi dijminatiya xwe ya xef, kirin ku muzka me li ser xwe bihesibnin h j yn bi van kar kiryaran berdewam hene. Ji ber ku roja ro muzkn gelr muzkn folklork tne mereqkirin. Niha hem chan keleporn zargotin mereq dike. ima ku ev i qas die, ew qas km dibin. Kurd b dewlet mane. L keleporeke and ya xurt afirandine. Aliyn wan n ew end ecb hene, bo nimne, karne pareyek bi naveroka xwe ve bi tra xwe dramatk bi awayek pirr cihreng bistrn. Gelek din li ser rbar chan nne, ku di nan de muzk bi v qas bi kar bne. Gel Kurd xwestiye mezintirn razn xwe yn and jiyan bi muzk biparze. PWST E RESENIYA MUZKA KURD B PARASTIN d birrek kanaln Kurdan n televzyon hene. Ev yek min gelek a dike. Hergav dirgav strann Kurd yn n didine ser. Ev yek mna kullkn n bikiv ne, kfa min tne. L di muzka serdema me de, ji estetka muzk zdetir, estetka dmen derdixin p. Ev yek carinan dihle, ku muzk li ber siya dmenan bimne. Wek din j, hevkartkirina di nava cemawer de j c bi c ziyan digihne reseniya muzk. Dema ku nikaribe reseniya awazan biparze, wegotineke muzkeke xurt pk nay. Wek ji bo titine din, ji bo muzk j resen pirr girng e. Eger hat ev yek hate tkdan, qewniya w parey j u namne. Vediguhere berxwariya demkurt. JINAN BTIR KILAMN DILAN GOTINE Dema ku em dine gundan, jinan erm dikir bid mran kilaman bibjin. Jin zdetir stranan dizanin ji hemyan btir karne stranan di diln xwe hilnin bi titn ku dtine irove bikin. L titn mran got zdetir hatine weandin. Ango yn jinan zdetir veart mane. ermoket mna veartina hezkirin ye. Tim titn ku mran gotiye wek pareyn evn hatine dtin, l yn ku jinan afirandiye zdetir veart mane. d jin dibjin distrn, geedan heye. L ber ev yek erm b. Jinan btir kilam strann li ser dilan, xwezay, hezkirin civak gotine strandine.

243

YRVANA N WELAT ME YE Yrvan her dem ji bo Kurdan bye navendeke ku bala Kurdan her li ser bye. Lbel d bisnorkirin hene, bo nimne, weana Radyoya Yrvan saet nvek b, niha bye nv saet. Wek din, ev der ji bo Muzka Kurd mna akademiyek b, l niha hema hema hatiye girtin. Rojnameya Riya Teze hewil dide bi keda d u kesan li ser piyan bisekine, an j ew hewil didin temen w dirj bikin. Ev tit hem girday dewlet nn in, Kurdn li Ermenistan, nifn n xwe j naynin. L ez ne rebn im, niha titn h mezintir li Kurdistan diqewimin. Ji vir wiha div em her tit bikin mal welt. Muzk hem nirxn mayn ku bibin mal wir, ew bibin maynde. Bi ten Kurdistan dikare dil me y birndar pak bike. Div em Kurd xwe pak bikin. Ji me p ve tu gel nikare me pak bike. Ji ber v yek j, pwst e em hev fam bikin pirs areyn xwe bi r rbazn maql areser bikin. Ango, Yrvana n welat me ye. HETA KU LI DINYAY XWE BIM EZ BINIVSIM Dibjin, wek ez 70 sal me, ev t ber guh min. L ez hest bi xwe nakim, wek ez 70 sal me. Mna keeke xama titn ku div ez bikim h j hene. H j mna keeke xama dixwazim li muzk guhdar bikim li ser muzk bixebitim. Beriya ku ez bimirim, min dil heye ez hebek din j xebatan bikim. Bi min, heta ku Ruhstn b ser mirov, div mirov dom bi v xebata proz bike. Hela xebata ji bo v gel proz e. Ji ber ku w rojek bn bibjin, wek ev kilam an j stran li ber neman b, ba b ev pare hate binotekirin. Xewn xeyala min ev e ev yek beera min xwe dike. Zn bika mal ye. Heye ku ji ber w yek ye ji me gian re wek miroveke proz e. W Bea Wjey ya Maksm Gork ya Rsyay xwend. Pirtka Hikayetn Civata Mayn wergerande Kurd. Di pirtka Ordxn a bi nav Zargotin de, keda w pirr e. Hinek pirtkn Kurd wergerande Rs. Dsa pirtkn ku ew li ser dixebite hene. Niha di Konserwatiwara Komtas de dixebite. Di mala xwe de j, bi xebatn xwe yn li ser werger berdewam e. Tit daw y ku min dil heye bibjim. Div em hebna xwe, Kurdbna xwe xwed bikin. Heke rojek bn ji mirovan bipirsin, tu dixwaz dsa ji kjan gel b, ez dsa bibjim, ez dixwazim bibim Kurd. Ez dixwazim Kurd bibin xwediyn nirxn xwe, daxwaza min tev ev e ANF NEWS AGENCY
244

190-GUL HOYNAR Gul memk kea cind ne Gul memik qza cind ne Gul amqtn li bejna xwe kir, Gul ivana h re h re, Gul hoynar, hoynar, hoynar Gul hoynar, hoynar, hoynar Hey kekok zirav Min di go ax, te di go xwez Hey kekok zirav Hey kekok Zirav Stna nav ji hesin Hey kekok Zirav Cemla Cell Gul hoynar, hoynar, hoynar Gul hoynar, hoynar, hoynar Gul ava am rn e Gul pelk dar hn e Gul e an tuncik e kir Gul ya min b, Xwed nekir Gul ya min b Xwed nekir Gul ivana h re, h re, 189-ZRAV Zirav, Zirav, Zirav l l Hey kekok Zirav Ew Zirava bi ta derz Kon bav te mezin e Hey kekok Zirav. Min di go ax, te di go xwez Hey kekok Zirav. Ez geriyam li ser ban

Kek Kurda deng bjin, gugul Ji ser dila dibjin, gulgul T eman kez dirjin, gulgul Gulgul ha bi gulgul gulgul Kek Kurda delalin, gulgul Dengbjin, deng zelalin gulgul T ev yekin, t ev hevalin gulgul Gulgul ha bi gulgul gulgul. Rewan hejmar- 6 Cemla Cell

191-GULGUL HA B GULGUL Gulgul ha bi gulgul Kesk sorda xemil, gulgul Dinya kin kemil, gulgul Gulgul ha bi gulgul gulgul Xort Kurda xalisn, gulgul Ji elbeta frisin gulgul ji xwe egitin, natirsin, gulgul Gulgul ha bi gulgul gulgul.

245

Hinir li desta neynke K i dizane ku bke lo Xelq tir zarok Yar, yara hindir, Tu li ser al kof, lo i bi tirs, bi xof lo Bexte min re by sof Cemila Cell

192-YAR RAZ Yar, yar, yara raz Dido hatin lez bi lez Yek aan yek erkez, lo Yek rez wane, ber rez Yar, yara boat Bejn bala imat, Ser zr reat lo Li ser av min hat Yar, yara zin - zin Dest mil bazin, Tu bi xizema mezin lo Bimirim j tu ya min Yara min i bike

246

Netewperwer Kurd, Prof. Dr. Ordxan Casim Cell, Di Dil, Netewa Kurda Dij. Prof. Dr. Ordxan Casim Cell

P D K - XOYBUN ( Ji Dayik Buyn 1908 ) - 22. 10. 2007 - 22. 10. 2008 Ey qehremann Kurdistan' hun herdem di dil meda dijn. Qehremann orea Kurdistan Nemir in ! ...

Bel Ordxan Cell ser dilovaniya xwe. Gava ku min ew xeber nexwe bhst ez gelek xemgn bm, ar pt bi la min ket. Derfetn min tunebn ku ez herim di kleka meyt w re bigirim ji kea wi ya delal Zer re bibim derman. Ez li Tirkiy girt bm. Su e min gelek giran b! kirina gora dengbja hja Ay an b. Ez li Tirkiy wek girtm her roj dim qereqol min mz dida nuner dewlet ku ez li vir im. L min pir pir dixwast ku ez li kleka kea w Zer bibyama. W ji Zer pir hz dikir. Diket r w ew diqahrand. Hng Zer Unversita bijkiy/doxtoriy dixwand. Ez di sala 1994-95 an da bm mvan w ezz. Jina w Rus b xanimeka kurd b. L hem rengn Kurd li ser w bm. Gava ku em tata xwe var bixwin. Ji teyib w deng mara Kurd EY REQPbilind b. Kur w bez ala Kurda li hundir mal bilind kir. Ez bi v helwesat w gelek gelek kfxwe bm. Mi got ew daxwaza hem Kurda ye. Biray Hesen ez wiha dijm. Mala min Kurdstana min e. L ez ji te re sond dixwim em di demeka kin da herin ser axa xwe welat xwe. Di mala w da bi hezaran kiteb hebn. Hem kitebn bi nirx biha giran di dolobn w da veartib. Digot ew ariva Kurdstan. L li hundir oda ku ez razem j av min li TEYBEK mezin ji deh panzde klo ket.
247

Min ji w pirs got kek Ordxan ew iye? Kesereka pir giran kiand. W teyb ez westandim, l w ez serbilind j kirim. Min biray xwe Cell xwika xwe Ceml ve, ew li mil xwe bardikir gund bi gund zozan bi zozan digerin stran, metelok, rok gotinn piya tomar dikirin. Ez sib wan nan te bidim ka me ji bona anda kurd awa kar kiriye. Me kurdek li ku der bidiya em din w der. Bi rast j dora dina roj ji min re teyb vekir. Gelek deng xwe e zrn te da hebn. Min ji w re spas kir. Tu her bij lav Kurd. Droka te hertim bi br bne. Hn nemirin. Malbata Cella. mala

Casim Cell helbestvan nivskar wjevank kurd e. Casim Cell di sala 1908'an de li Ermenstan' hatiye din. Casim Cell di sala 1931'an de dixebite. Ew li vira dibe redaktor pirtukn nivskarn Kurd, bo l mzekirin, di ber dest w ra derbas bne. Casim Cell di war edebyat, zargotin Droka Kurdistan da b sekinandin b westan hettan van rojn dawy j gelek xebat pkanye. Wusa herdu kurn w Ordxan Cell, Cell Cell kea w Cemla Cell ser folklor, drok sazbendya Kurd xebatn hja pkanne. Di nav helbestn Casim Cell de welathiz enternasyonalzm chik fireh girtye. Di sala 1954'an de pirtuka Casim Cell ya pn bi navn "Elegez" li Ervan hat apkirin. Pey v pirtuk ra di sala 1960'n de Casim Cell pirtukeke bi nav "Roja min" nivs. Di v pirtuk de nivskar nan dide ku, geln Sovyet, wusa j pareke Kurdn li Yektya Sovyeta bern awa pa orea Oktobr hatine ghtine van rojn dila, bextewar azad. Tekona oregeran Herdem Dib, Mirina Koledar Terorzma Dagirkern Kurdistan . Bij Kurdistanek Yekgirt, Serbixwa Azad

248

Kur Casim Cell. Droknas, follornas Kurd. Prof.Dr. Cell Cell kur Casim Celil e : 1908-1998, (Y ku ji rewenbrn sereke b di nav kurdn Sovyta ber de t hejmartin ji ronakbrn pn, yn ku bingeh rewenbriya kurd di Sovyta ber de danne. Ew di roja 24/10/1998 an de, li Yervan, komara Ermenistan ye ber dilovaniya Xwed). Cell Cell, di roja 26 meha yanzdan, sala 1936 an de, li bajar Yrvan Ji dayika xwe bye. Ji ber ku d bav w, sv bn li swxan mezin bibn, wan xwandina xwe a pin li wir girtibn, ji ber w j jyan kar wan bi bajar Yrvan ve hatib girdan, ango bibn bajari zarokn wan bajar xwed bn. Mala Casim Celil ji e kesan pk dihat: Casim Cell kebaniya xwe Xanima Cell her ar zarokn xwe: Ordxan Cell, Cell Cell, Cemla Cell Zna Cell. Ji ber ku kurdt li bal wan gelek xurt b, mala Casim Celil li Yrvan, di nava behra ermenyan de wek dibistanek kurd b.. wiha j xwe parastye. Ji destpk ve kar Casim Celil bi jyana rewenbriya kurd ve girday b, dergehe mala w her dem li ber n hatina kurdan, vekir b. V malbat ji roja roj de, Kurdbna xwe ekere kiriye, veneartiye km j nekirye. Ew pirtkn kurd yn pn, ewn ku di saln 30 - de li Yrvan ap dibn, li ber dest Casim Celil amadey ap dibn di pirtkxaneya mala w de c digirtin. Casim Celil, evndar pirtkan b. Bi taybet pirtkn ku qala kurdan dikirin, yan j ku bi ziman kurd bana... wiha Cell Cell di gel biray xwe y mezin Ordxan Cell hed xwkn xwe Cemla Zn, di v mala kurdperwer de hatin xwed kirin, mezin bn di jyana xwe de li ser rya xizmeta and zanistiya kurdtiy frbn xwe ji v rk dr nexistin... Cell Cell di dibistana seretay de, deh salan li Yrvan (1944-1954) bi ziman ermen, xwendiye, di pey re, di navbera (1954-1959). Li nvrstta dewlet, a Yrvan di faklta drok de berdewam kiriye.. Li nvrst, di konfransn komala zanistiy a xwendekaran de li ser drok anda kurda n wek lkolner gelek axaftin kirine... Di sala 1959 de, pit xwandina bilind, ber xwe daye bajar Lnngrad, nsttta Rohilatnasy, ji bona xwendina li asprantray wiha tza xwe a
249

doktoray bi nav (Serhildann kurdan yn azadary di saln 1850 -1880 an de), di sala 1963 an de wergirtiye. Di sala 1964an de, vegeryaye Yrvan li nsttta rohilatnasy heta sala 1992 an, wek kurdzan kar kirye. Di Sala 1991 de li Moskvay tza profsoriy (heblitation) parastiye. end salan li nvrstta Yrvanye ser nav Davt Anhaxt dersn kurdology daye wek: Droka kurdan, Droka rojnamagrya kurd, tnologya kurd yn mayn. Ji sala 1992 heta niha, li Awstryay cware. Ji sala 1994-a heta niha li nvrstta bajar Wenay wek kurdzan, ser ziman, drok, and edebyeta kurd kar dike de rsan dide. Di Akadmya zanistiy de, end salan lkolnn xwe li ser kurdzany bi berdewam kar kirye. Di nsttta Pdagogy de, ji bona amadekirina mamostayn ziman kurd, wek kurdolog droknas du smstran dersan daye... L bel ji ber ku di mala wan de evndarya mezin ser anda, ziman, folklora kurd, dyanet tnologya kurd bi fireh heb, w kar xwe ya lkoln li ser van mijaran j berfire kirye. Li akadmya zanistya Ermenistan dema ku kar xwe li ser droka kurd ya sedsalya 19 destpka sedsala 20 dikir, rast gelek astengan hatiye. Hebna zanyarn ermenya, yn ku lkolnn xwe li ser byarn wan sedsalya dinivsandin, bi av dostany li ser drokan kurdan nedinern. Ji ber w j, r li ber dihat digirtin tim rexne l dihatin kirin... Nedihtin lkolnn xwe li Ermenistan bi wene. Li pit wan kesan end kurdn hesd zikre hebn, ji nivskarn ermenan re bibn pal pit. Ji ber v j nivsarn w yn drok li derv Ermenistan dihatin apkirin, bi taybet li Moskvay Lnngrad, ango Sankt-Ptrsbrg. v yek ew aciz dikir, gelek bele jre dikirin, ta ku hina r w dikir... W j ji bona ku nrvn xwe biparze, heft du rojan; emy yekem di gundn kurdan; rok, stran destan didanhev dinivsandin... Pa, di saln heyty de, dema r li ber veb, s caran (1982, 1985, 1988) bi demn dirj, ber xwe daye nav kurdn Sryay lkolnn xwe li ser and folklor wan berdewam kiriye... wiha w li ser matryaln civand li Sry, s cild amade kirine. Akadmya Ermenistan, bi ten cildek ji wan berevokan bi nav (Zargotina kurdn Sry) ap kiriye hew.. Prof. Cell Cell gelek lkolnn li ser droka kurdan wek pirtk weandine ji wan: Serhildana kurdan li sala 1880, Kurd li mperatoriya Osmany di nava sedsalya XX ya pinda, Ji droka jyana kurdan a gelr syas di dawya sedsalya XX-despka sedsalya XX, Droka tkonn kurdan li sedsalya XX XX (tev end droknasn sovta ber), Rewa tkona kurdan li dewra nda (tev end droknasan).Ev pirtk vekir nehate firotin, her ten dayre darn zanist syas li hem komarn Sovyt wezarata wergirtin). Ji sed zdetir gotarn zanist li ser cure-crn pirsn droka kurdan di kovarn zanyary de li Sovt ap belav kirine.

250

Ji saln 70- de, dest bi civandin lkolnan kiriye, li ser qewl beytn zdyan. Di v war de j, bi ser ketiye. W dor 200 nimneyn qewl, beyt duayn zdyan civandine cildek kamil ji 700 rper amadekirye. Dor 50 qewl beyt di du berevokan de weandiye. Li ser v j hinek Rewenbrn kurd eciz bne...?! Wek Cell Cell bi propaganda dyanet mijle... Li ser ola zdyan end gotarn zanist, ap kirine di kovarn zanist de belav bne. Baldarya w li ser sfzm j heye wek: Hsn Helac, brahm Edhem, Huceta di navbera erd esman de yn mayn. Du s nivsarn w yn din j hene hj ap nebne. Dema w li Sryay lkolnn xwe dikirin, destnivsn kurd bala w dikiandin ser xwe, wiha w end destnivs dane hev wek: (x Senan) a Feqy Teyra, ku bi hunera nezry (Munazere) hatib nivsandin, w ew destnivs bi ertn zanist berhevdana s destxetn n ap kiriye. Ya din (Seyfelmuluk) b a Syahp, ku nivsara w heta hing nehatib apkirin. W ew destnivs ji ser asas ar nimneyn cuda-cuda kamil kir ap kir. Di gera xwe de, ew prg destnivsn gelek hilbestn hilbestvann kurdn ku hn nehatine naskirin bye, w helbestn wan civandine di berevokek de, bi nav (Keshkla kurmanc) weandine. Tde 70-80 hilbestn n hene yn 30 zdetir hilbestvann kurdan. Pre j s pom: (Hesp re ), (er Ssban) (Dimdim), ku axine n bn, w ew ji arva destnivsn lnngrad peyda kiribn, di v berevokda belav kirine. Berevokek (Szde rpeln balk ji droka kurdan) weandiye, ku ji her 13 nivsar-lkolnn w ava bib. Bingeh van nivsara dokumntn n yn balk in, ji drok anda gel kurdin. Di karkirina Dr. Cell Cell a zanyary de, zargotina kurdan chek berfire girtye kar w bi pde biriye, w tev biray xwe profsor nvrstta Sankt Ptrbrg Ordxan Cell xka xwe a mzkar Cemla Cell li ser v bergeh dora bst pirtk-berevokn zargotina kurdan apkirine, yn ku li ser bingeha zanisty hatibn civandin derskirin end pirtk bi wergera xka w Zna Cell hatine wergerandin ser ziman rs ltvan ap bne. Hjay gotinye ku Dr. Cell Cell li ser bingeha bblotka mala xwe, li ser nav bav xwe, Casim Cell Bblografyek str (ji 535 rpera) ji weann kurdn Ermenistan amade kiriye. Pirtkn Dr. Cell Cell bi gelek zimana hatine wergerandin wek: soran, kurmanc, ereb, turk, faris, ermen, rs, ltwan, alman hin ji wan du car s car hatine apkirin.

251

Ji pirtkn her rin ber dil w, pirtka ku li ser serhildana Sx Ubydllay emdnan ye... Ev pirtka ku pmergn Kurdistan di saln serhildan de, di ikeftn yayn Kurdistan weandibn di nav xwe bela di kirin di xwendin . Pirtk-lkolnn w yn n, ku amadene ji ap kirine re gelekin. Di van salan dawn de, alakiyn w yn zanyar bi berdewam, bi ziman kurd, rs alman tne weandin. Dr. Cell Cell dibje: (Kar min y kurdology belk zde bi berhem nebya, heger atmosfra mala me ser evndar parastina drok, ziman anda kurd nebye. Di kar me y zanyary da dewra mezin a d bav min Casim Cell Xanima Cell, pitovanya biray min Ordxan Cell xkn min Cemla Cell Zna Cell gekek heb..) Dr. Cell Cell, saln dirj li Ermenistan, li hevalbendya zanistiy ya, rex sntral komt a partya Ermenistan berpirsyar para kurdzany b. Hem j saln dirj li (Hevalbendya evndarn pirtk), bye serok be kurd. Bi alkarya v hevalbendy w pirtkeke bblografyay ya bik, bi sernivsara (Pirtkn kurd li Ermenistan) ap kirye. Di sala 1979 de, bi pnyara bea kurd a akadmya zanyaryy li Bexday, ji bona karn w yn bi nirx giranbaha di pileya kurdzany de, nav endametiya eref (Andam miqaledar akadmya Zanistya raq) dane w biray w Ordxan Cell. Hem l ew andem PEN klb ye end salan li serkirdatyia w de c girtiye...Her wiha ew andam nsttta kurd ya Pars ye, andam hevalbendiya nivskarn Ermenistan ye. Di sala 1994an de, li Venay, tev end hevaln xwe nsttta kurdzany ava kirine ji roja damezirandina w ve ta roja ro ew serok w institut ye...nsttt heta niha dor 10-12 pirtkan li ser drok, edebyet anda kurd weandiye. 1 Zargotina kurda. Tev Ordxan Cell. Cilda , . Moskva 1978. 2 Zargotina kurda. Tev Ordxan Cell. Cilda 1. Yrvan 1978. 3-Zargotina kurda. Tev Ordxan Cell. Cilda 2. Yrvan 1982. 4- Qisaed min el-folklor el-kurd. Tev Ordxan Cell Beyrt 1982. (Bi ziman ereb). 5- Zargotina kurd Srya. Pozya. Yrva 1985. Her ew. Bi tpn latn. Swdn, Uppsala 1989. 6- Destann kurd. Tev Ordxan Cell. Stenbol 1994. 7- Zargotina kurdan. Tev Ordxan Cell. Cilda . Swden, Bromma 1995. Kon Re- Qamilo 21/11/2006
252

193-CEML HORO Ceml Horo dengbjek ji Kurd Sury. Carek rojhilatnasek li ser Kurdan gotiye: Her Kurdek dengbjek e. L her dengbjek nikare hsr bibe peln dara ztn biwene. Ceml Horo yek ji wan dengbjan e ku dikare pel dara zeytn bi deg xwe wek deng bilbila biwene. Deng w li Sury di hermaleka Kurda b. Strann xwe hem lawj bn. Ceml HORO hunermend Kurd ji herma Efrn, yek e ji wann ku kezeb, ji qra di riw feleka b ol de, re kirine. Heya roja ku w, bi mirineke zer, ji nav me barkir j, banga w ew b ku gula w ji bin ml re dernin her ku ew di ber goristana Henn re dibore, deng w di kraniya gor de dibhze j dixweze ku ml re ji ser rakin. L ka em r bidin jiyana w bihlin bila ew ji me re baaxive. CEML HORO B AY AN VE QESETE KRB Hunermed CEML HORO Hsra Darn Ztn Pr RUSTEM Carek rojhilatnasek li ser Kurdan got: her Kurdek dengbjeke. L her dengbjek nikare hsr peln darn ztn biwene. Ceml HORO hunermend Efrn, yeke ji ewn ku kezeb, ji qra di riw feleka b ol de, rekirine ye. Heya roja ku ew, bi mirineke zer, ji nav me barkir j, banga w ew b ku, gula w ji bin ml re dernin her ku, ew di ber goristana Henn re dibore, deng w ji kraniya gor de dibhse j dixweze ku, ml re ji ser rakin. L ka em r bidin jiyana w bihlin bila ew ji me re baxve.

253

Jiyana w ya civak: ew s caran jin aniye. 1- Jina yekem bi nav Henfa HESEN e, ew prekeke b b ji gund Mabetaye, di sala 1959 an de aniye lawek Ceml j heye, nav ew Ehmed e, l ew bi nav Piling t naskirin, zayna w 1960 e. 2- Jina duyemn j bi nav Fdana MHEMED e, ji gund Ztnek di sala 1961 an de an. Zarn ji w: Law: - Mihemed RED, ew bi nav Henf t naskirin-1965. - Hork-1969. - Henan-1973. Ew di temen s saliya xwe de t kutin em bi fereh li ser roka revandin kutina w rawestin. - Hena-1979. Li ser nav Henan yekem tte bi nav kirin. - El -1983. Li ser nav bav xwe, ew ku p dihate nasn, bi nav dike. Ke: - Mizgn-1967. - Siltan-1978. - Narn-1982. - Kurdistan-1984. 3- Jina syemn bi nav Eya HOAN b, di sala 1985 an de an. Li derdora pnc mehan li ba w ma di berdana ew de seriy w pir te, dighe pileya ku gefgurn kutin bidine ew. Kar Ceml hertim darte necar b di xortaniya xwe de feqet j kiriye; ew mird Mihemed x Heyder b di demek de j serokatiya dor (2000) mird di bin ska x xwe de, li gund olaqa, kir. Ew carina bi j li xwe dixist heya roja mir, opa eke zingar di nv la de, xya dikir. L gava xelk dt deng w ji ldana an xwetire, j xwestin ku ew sitranan bibje pit ku, x w r didy, ew dest bi dengbjiy dike. L ji ber fermana x xwe j, ew pir caran bi diz, sitran digotin heya roja mir j, mar bi destan digirtin carek yek x li ber w got: ez dikarim bifirim, ew di cih de lvegerand got: eger ku tu fir, ez j y te bi sola xwe b nim xwar. roka kutina kur Ceml Horo "Henan": zaroyek dt. Pit ew derdixin, ew heya bi demek net naskirin; ji bil hestiyan nemab. L di por ciln w re dinasin ku, ewe ew heyt kesn ku, bi ev kar nemerd rabne, careke din, dilzin; temsl dikin li ser kastek vdiyo tte tomar kirin. L ev mesele-rok, li ser destn Mihdn XKL tte tepisandin, vemrandin Wehd COQ gotinek, ji Ceml re, dine dibjy: kutina kur te, li ser me; ango li ser Partiya Komonst, bi s firngn Sr sekinye bi serde gefguran ji Ceml re dine dibje: eger ku ew raneweste ev car yan seriy w ye ya j y kur w y mezine bila ew j li ser me bi bst pnc qurian bisekinin. L heya roja ro, diya w bawer nake ku, kur w hat kutin li ser w rokeke leylan, ji xwe re, avakir. Ew dibje: ew ku me hestiyn w dtine, ne ew b.. law min hne winda ye. Temen Henn, di roja windabn de, s sal b hunermend me du stiran -kulam li ser kirin, yek ji wan digel hunermend El
254

Tico. Ev kula mezin; kula leklek, d p re bimne ht ku, ji ber bimre, li mamoste cgerxwn-ivan vegerne bje: kne em.. em in em hov qirdin** . ji ber ku, em ji rewa wi ya civak dertn, ka em bi hev re nasnama ew bixwnin: nav panav: Ceml Red. Hunermend me y nemir; Ceml HORO, di partiya DKS; Part de kardikir Henan b qurbana ne. *** Serncek; gundek Efrn ye nzk kela Neb Hor ye. Pit ku part ji hev cuda dibe, di sala 1965 an de, hunermend me dimne heval PDK di dema yekbna Sry Misir de, Ceml j weke gelek hevaln Part tte girtin. Ew heyt roj di bin kenciy de dimne pit ku, nikarin ti tit ji dev w bistnin ew berdidin, l bi qas ewan rojan j, ew di nav nivnan de dimne ji ber ew yek, w radikin nexwexana Raz, li bajar Heleb. Di wir de bijk j dipirse: tu Kurde gava Ceml j re dibje: bel. Ew gotineke ps j re dide: d xka te. by ku dest t bide, ew ji nexwexan dertne li mal, bijkek Kurd, w derman dike. Pit ku rihet dibe, vedigere ser kar xwe y konevan pir carn din dezgehn asay didin d opa w dihlin ku, ew hertim ji mal bireve; xwe bide al. di rojek de El TCO t ba w Ceml j dixweze ku, di riya xwe re bi p irse: ka ew i ji w dixwezin. Pit heftiyek ji ev dtin bi ev, li dor kata (12) e yan, yek li deriy wan dide dema bav Ceml dipirse: kiye ew, deng El TCO ji pi der ve t bi naskirina dng re, bav Ceml j re dibje ku, ew ne li male. L bi gotina w re Ceml dighe ber der j re vedike bi vekirina ew ji der re, nobedariya asay bi sukra w dikire digel El TCO dixin hundir cbeke leker ev yeka dihl Ceml li El TCO vegere bje: eve dostaniya te. Nzk meh nvek di girtgeh de dimne pit ku, ew berdidin, dsa j dezgehn asay didin d opa w dihlin ku, ew digel zarn xwe ji Sry surgun bibe bireve Turkiy. Li ew der nav xwe diguhre dike Ebdul Qehreman heya nav zarn xwe j diguhre. Li dor sal nvek li Turkiy dimne di rojek de, Eye AN kartek j re bi r dike w vedixewne dawetek, li wir pit ku, Eye AN movika xwe bi ser dike, ew hunermend me pk dike. Gava Ceml dert ser text anoy, ew di nava xwe de dibje: ez ji bo karbar welt milet xwe koer bme nuha tu y b, li vir, ji min re i sitran bibje; Ey yan j Xatn ew di cih de heylo sitrana x SED dike. Pit ku dawiya sitran tne, dostek w bi destan digre direvne mala mirovek xwe, l pols w bi cih dikin di bin serokatiya Newzet BEG de; ew j kesek Kurd e, tte dadkirin. Di nav pirsn xwe de, ew j j dipirse: ma tu kesek Kurd e. dema Ceml bi gotina bel bersiva w dide, ew sixfek j re dide dibje: ew li te daye j
255

Kurd e. bi alkariya Newzet BEG dighe Urf, nameyek j dide w ber wan dide cem dostek xwe, da ku, alkariya wan bike ew j ji aliy xwe ve Ceml malbata w direvne tn Cizra Botan, gund lxan ji wir salix dinin bar Kurdistan digel hin pmergan derbas wir dibin. Di derbaskirina di ser em Dicle re, pmerg radihjin bav Ceml y heyt sal zarn w gava ew dighjin aliy em din, Ceml xwe xwar kevirek dike diramse. Li dawiy ew dighn ba pmergn ku, li benda wan mabn di bin seroktiya se Siwar de bi var re dighn bajar Zaxo. Ew ev li hotl xew dikin di sibey de mele Ebdul Kerm Qasim; stbar Zaxo t ba wan pit demek Ceml dikin avnr; miraqib belediy ew dora salek e mehan li wir dimne. Pit ku tevgera serast; Elherk Elteshhiy, li Sriy hukum bi dest xwe ve tne, beratiya kesn surgun derdixne ev yek ht ku hunermend me, digel malbata xwe, veger Sriy. Ew t li bajar Heleb, taxa Hulika jorin rdine di d re di navbera pir gund bajarn Sriy de digere, li dawiy li bajarok Cindirs ji herma Efrn bi cih dibe. Di v dem de careke din di bin nav Ceml Necar de derdikeve Tirkiy, l careke din ew t girtin li dor (16) e rojan di girtxan de, li ser peln rojnemeyan, radize. Di d re ew tnin ser snora ku, di navbera herdu hukumetan de li gund Mdan Ekbes berdidin; na ew ya Tirkiy j ji bo sipasiya Newzet beg b belk ew karibe hin stiranan li wir tomar bike Hunermed CEML HORO Jna w ya huner (Xeleka 3.) Ew deh sal b dema di ba feqe; Evd E li gund olaqa, da ku Quran ezber bike. Di rojek de ew dertne j dixweze ku, sretek ji Quran bixwne, l li na ayetan, sirda Felestn distire riya xwe dibjre. Heya saln (60-61) an, li dewat ahiyan stirann folklor digotin li dor saln (60-65) an stirann xwe yn pn, di tomargeha S. Kamil de ewa li bajar Heleb, daxistin ser slikan. Mna; stirann Mem Alan, Feteh beg, sib er, Xana Din, Eya b, Dizo, Cebel, Xem Zalim, Tosino, Wey lawo.. Lo bavo .. hwd. Weke em dibnin ku, ev stirann jorin bi gelemper yn folklorne, l pir caran hin kt ji cem xwe dadixistin hundir stiraneke folklor hin caran j gotinn stirann xwe digel mozka w bi xwe datan, mna stir ana: Lo bavo. Di d ev dem de ji bona kar xwey konevan, weke ku me di rewa konevan de dt di sala 1970 de, ji Sriy direve die Tirkiy, l ji ber ku ew surgun bibe j, end caran derketib Tirkiy, li dora saln (60 -65) an. Di ew dem de, ew Eye an hevdu btir dinasin bi hev re slikek tomardikin, digel Kemal rgun; hunermendek Kurdn Tirkiy ye li ser tembr Arif Sax Blal Selman j li ser qernt. Li ew der ew hin dengbjin Kurd di nav de hinekn Tirk j; ji ewan Nr Szigzel, Gul Ab, bi tekirman radibin hev. Li dawiy, gi, komn xwe ji hunermend me re dadixin.
256

Pit ku direve die bar Kurdistan, ew stiranek di kutina Nafiz Celal Hawiz de dibje, l ti tit li wir tomar nake. Di d ku vedigere Sriy, ji nuh ve, dest bi kar xwey huner dike. L di evan s-ar saln miextiy de di bin bandora orea Berzaniy nemir de, hizra netew damarn xwe berdide nav stirann ew em, ew yek, di evan stiranan de bibnin: Leyla Qasim, x Sed, Ebro kevan, Kea Kurda, Berzan, Pmerg Kurd, Newroz, Delal Milan, Ay felek ..felek, Gula Nesrn .. hwd. Hinek ji evan stiranan li ser kastek daxistine; sazkar xwediy meqaman, tembrvan Menan brahm ji Efrn ye, keman: Mihemed xell Xaz li ser dirbek: Guro herdiyn daw ji kobaniyne, awaz gotinn hinek stiranan n Ceml Horo bi xwe ne ev kta jrn, ji stirana Berzan, bi pns w ye. Hevalino kan, kurdino kan. Wa r iya, kan Berzan. Feleka neyar, mala me dan. Ji ber kurda ve te pir (ek) d, di va dinya fan. Di (2.7.1972 ) yan de, mehrecana Soq ntac dibe, Ceml digel hinek hunermendn Kurd Ereb; ji yn Kurd , Selah Resl, Sedko .. hwd. sitran kulamn xwe bi herdu zimann kurd ereb dibjin. Di d Soq ntac re die Libnan di Snema Rvol de, digel hinek hunermendin Kurd, wek; Sedko, Sed Yosf, rn, Sv Metn, koma Efrn ya semay hunermend nemir M. A. Cezraw .. hwd. ji bo cejna Newroz , li hev komdibin admanek lidardixin. Carek j li bajar Qamilok , careke din, ji bona cejna Newroz, mehrecanek digel koma Efrn ya semay Ceml Qasim, Selah Resl, Mehmd Ezz, S.Yosf Sedko dikin. Hinek dostan, dijber di navbera w Cgerxwn de heb di nirna me de, ew j ji ne lihevkirina di war konevan de tte hol em ew yek li jr, di gotinn sitraneke Ceml de bibnin ku, awa davje ser Cgerxwn partiya w. Navnana helbest; Teibra dk Xerza, dikim ji were bjim. Hunermed CEML HORO Mirina w (Xeleka 4.) Di dawiya jiyana xwe de li bajar Heleb, ayxaneyek vekir, l gava bihst ku, kesn derdora ew li ser dibjin ku: Ceml Horo, pit ev temen dest bi kar ps kirye. Ew ayxane firot li gund Tislor, nzk Cindirs baxeyek hinaran dikire, l gelek jar tengas dibne dihle ku, ji nuh ve, vegere kar darteiy. ji ber jiyana re, gelek nexwe p re dibin; wek derd kir telk di rojn wi yn daw de j pit ku, bijk j re dibjin: kevir p re bye, zik w diqelin. L dert ku, kezeba re werimiye ew dihle ku, Ceml navek xasmay li nexweiya xwe bike; di bin nav kula leklek de bi nav dike wilo nesax dikeve nav nivnan. birna w hne neketib hev, ew die dikana darteiy; da ku nan zarokan peyda bike pir caran dev birn ji hev dibe ilpikn xwn, di ciln w re, gulgul, ser

257

hildidin. Nemaze demn ku, bi zik xwe li daran zor dikir; da ku ewana bide ber bixiy. Di rojek de, ew bi carek ji hev dikeve ew radikin bajar Heleb. Di ew dem de weke me dt, ew mala xwe anb Cindirs. W dibin nexwexana bin Rid, li wir di kata (9,30) neh nvan de, di vara Pncem de (19 -9-1989) an de, cara dawiy avan dide hev dil germ disekine ew tnin, da ku, di goristana Henn de, nzk gund Meal avngeha Kefircen, dr Efrn bi (8) k. m. digel nemir Kurd din; Nr Drsim, verin. Ji qemeriyn jiyan, meley mizgefta Cindirs, w nao, bi sedemn ku; ew yek dengbj mey vexwar b pit ew dion dixwazin rakin, mixabin; du pereyan-qurian di mala w de nabnin, da ku, karibin p verin bi bkirina hin kesan, w dighnin mala wi ya re sar. Gotina Daw: Ji ber ku cara daw, avan bide hev, ji kur xwey mezin re dibje: eger ku, rojek Kurdistan avab; Kurdistaneke aza serbixwe, div tu digel hunermend, air sema lliyan, wer ber seriy min bj min: de rabe.. rabe.. raa.. aabee. Li dawiy em dixwezin bibjin ku, me ev agah byern ku, di ev nivsar de hatine, ji erv dev malbata hunermend, Ceml HORO wergirtine eger ku, rojek hin agah a derkevin, em ji anuha ve hviya lborna kmasiyan ji we dikin. Berhevkar: Pr Rstem Li Masl, li her pir; Ne min go tivinga dest, Sld Nado, qaz gir; Er welle ne min go w roj, ehd ihd Sld Nado Frar dewlet, gelek hene, Tivinga dest Sld Nado diirs mala find, Mum fer ir term bir, De heyla er giran ! Axao, Ne min go, bila erek neba, Li em Kar, li masel, Li diyara, ne min go, Teqn ketiye wan apliyan, Wan nextaran, Ne min go, li meydana naln ketiye, Birndaran, er, welle ne min go,
258

194-CENC SLD NADO Heyla wey! Axao, Ne min go bira erek neba, Li em Kar, Li masel li meselay ; Ne min go, bila kesek pesna xwe nedaba, Ji Xeyn Sld Nado, Firar dewlet, Swar serxwe xal ewq, Bav dila, dib roja qal qewam Giran kaba xwe dida erd Fega xas, val dikir ser Eba: De heyla way!... Axao, er girano Axao, Ne min go bila erek neba li em Kar,

Bib awa ro nig xwe xistine rikba Gnco, Ber xwe dabn, qesta er, Er welle w roj, Dib ehh hd wan xwemra gelek hene, Dib ling xwe davtin ser tem Axao xwe de, wech xwe ji wan Neyara berhran, qet veneguhere, De heyla wey er giran e. Helan s caran bi min helan, er xwe kirine eba Belekan, Kolos Belan, er wan xwemran, Xwetir e ji zikra x melan, Amd Strancivan

Ez neketime ber xema kutin, L ez ketime ber w xem Dib i awa kutine Sld Nado, Firar dewlet, Swara serxwe xal ewq, Bav dila, din awa ro ji sib di, Snor fra bne, li dijminan li ne yaran, De heyla way, er giran e. Axao, ne min go, Bila erek neba lo em Kar, Li masel, wa bi der e, Ne min go, bila kesek pesn xwe da ba, Ji xeyn Elik Cemo, Ezz Bavik file, 195-CENG-1 Ceng li ser iya Wran bn dar giya Hawar e, hawar e hawar e Delal: Kan zarokn me delal ? Kan dapr xwkn mi ka? Hawar e, hawar e hawar e Delal Anonim 196-CENG-2

Botana me ava b Botana me nemab Hawar e, hawar e hawar e Delal Bbextin bextre in Jiyan derd kul xem Hawar e, hawar e hawar e Delal

Ey hawar li me dereng e, Hey lo lo, hey lo lo Talan sitem sed reng e, Ceng , ceng , ceng Talan sitem sed dereng e Hey lo lo hey lo lo

Li Cizr ceng , ceng , Ceng , ceng Li Cizr ceng , ceng , Hey lo lo, hey lo lo Ey hawar li me dereng e, Ceng , ceng , ceng

259

197-CEWAD MERWAN Cewad Merwan hunermendek kurd e welatparz e . Cewad Merwan di sala 1964an de li gund Boat y girday herma Farqn(Silva ) di nava malbateke hunerhez Kurdperwer de hatiye din. Cewad xwendina xwe ya destpk navend li xwndingehn bajar Farqn bi daw ann. Pitre ji bo demeke kurt di Zanngeha Dcl de faklteya perwedey ji bo mamostatiy xwend. L ji ber sedemn siyas pirsgirka Kurd near ma ku dev ji xwendin berde. Ji ber ku ew z phesya ku bi riya ziman serdest siyaseta asmlasiyn y di Kurdistan de btir b meandin. Evna Cewad ya ji bo muzka Kurd di temen zarokatiy de bi rya guhdarkirina radyoyn rvan Bexday zedetir b. Deng awazn hunermendn mna M. Arif Cizr, Meryem Xan, Kaws Axa, Husyin Faro, Hesen Cizr, Nesrn rwan, Karapt Xao ...hwd bandorek mezin li ser bilindkirina hes tn w yn huner hitin. Cewad ji bona ku di nava deriya hunera Kurdistan de xwe hn melevany bike, bi dilek xwe bedary di dewat ahyn gel de dike. Bav Cewad (nemir Hec Mihemed El) ku mna heykeltiraek mimary di herm de mirovek hosta navdar b, bi kirina neq heykeln huner li ser kevirn kan, avahyn ol der dwarn mizgeft xanyn taybet, bi hunera xwe ya neqngary ji zarokn xwe dawa dikir ku di qada huner de bibin xwedyn hunerek ku di xizmeta gel Kurd de be. Cewad di bin teisra retn bav xwe de hertim xwest ku di qada huner de ber bi pve bimee. L carna desthilatdarya adet orfn civaka feodalzim li ser rya wan kelem derdixistin nedihit ku di v r de li gor xwestekn dil xwe p bikevin. Bihara sala 1984an Cewad di pbirkyek ya ji bo dengxwen herm ku ji aly radyoya Diyarbekir hatib lidarxistin, bi yekemn pile hat xelat kirin demek j di radyya Amed de xebit. Pitre bi hevkarya karbidestn radyy di konservatora bajar zmr de mijl xwndin dibe. L ji ber ku ew hertim dixwaze bi ziman Kurd bistire, v siyaset wek biavtina hunera gel xwe dibne dev ji dersa konservator xebata di radyy de berdide. Bi v away ji bona ku ji gel alakyn xwe yn huner dr n ekeve bi pkanna komeke muzk( Koma Zemblfiro) dest bi xebata xwe ya huner kir. Di wan salan de ji ber ku agir ore li Kurdistan sal bi sal gortir dib ziman Kurd j qedexe b, Cewad bi cesareteke mezin bi Kurd distir. Herwiha ji hunermendn ku bi esla xwe Kurd bn bi Kurd nedistirn dawa dikir ku bi ziman xwe y zikmak bistirin. Ew li hember hem yasayn nkar qedexekirin berdewam b li ser livbazyn xwe yn huner. Ji bona w j sala 1987an s mehan hat girtin ji wir pde gelek caran hat girtin bi kenceyn giran r bi r ma. Di sala 1989an Cewad ji aliy gel ve wek endam yekemn y encmena aredarya Farqn hat hilbijartin. Cewad careke din sala 1990an bi
260

qas salek ji ber alakyn siyas li girtgeha Amed hat girtin. Pit ku ji girtgeh derket ji ber ku di berdewamkirina kar xebet xwe y Kurdayety de bi srar b; du caran ji aly Kontorgerla ve rast hrin ekdar hat, l her du caran j Cewad ji dest wan filit birnn w zde xedar nebn. Di havna sala 1992an ji ber ku ji aliy dewlet zdetir ji het salan ceza zindan jre hatib diyarkirin, nearma ku ji Kurdistan derkeve. Pit ku demek li welat Sry ma di dawya sala 1992an de hat Ewropa ji w dem heya roja ro di akademya and hunera Kurd de xebatn xwe yn and -siyas didomne. Cewad Merwan heya niha albumeke xwe ya bi nav Penaber ku ji kilamn siyas gelr pk t, kirye. Herwiha di Orkstra Senfoniya Kurd de j bi xwndina strana Derw Evd bedar kiriye. DEM albuma Cewad ya duyemne ku bgoman di v serdem de berhemek dewlemende. Cewad di peroj de y li ser end berhemn folklork(kast CD) komserhev kirina strann Kurd yn resen(pirtk) j bixebeite. Em tev bi dilxwe li benda xebat berhemn hozan xwe y dengxwe Cewad Merwan ne.

261

198-CWAN HACO

Civan Heco Hunermend Yilmaz Erdogan/ Yilmaz Erdogan anovan e Ciwan Haco di sala 1957an de li Sriy bajar Qamilo hate dinyay.Pit xwendina xwe ya lsey Elmanya li wir ket nversta Bochum.Ciwan li Bochum s sal tahsla mzk kir.Pitre j bi iklek profesyonel dest bi qaset cd yan kir. Li Tirkiy "S sgule","Dur","Blra min","Gula sor","Destana egideki" "Leyla" apb ."Pemerge","serhildan","Diarbekr", "Girty azad y" j li ewrupa derketin. Ciwan Haco,muzka otantk a kurd bi formn folk -rock ji nu va serastkir.Hunermend bi avay strann kurd bi din nasand strann kevneap di nav gelek baskn mzk di ch dan. "Destana egdek",destana-ira romannivskurd a bi nav bi deng Mehmed uzun e. Nivskar di w destan de behsa roka pn xortn kurd dike. Ciwan Haco ew destana Mehmed Uzu n bi aranjeyek nyen, bi formn etno -caz dixwne. Me v berhem n pkey Guhdarn xwey delal kir. CWAN HACO

262

Diyarbekir. Ez welatparz im, Ez mirovperwer im, Ez Bav Tjo me lo!... oreger im oreger im Min nav xwe kola li bircn Diyarbekir. Ez x Sed kal, Bijk Fuad im Pmergek b nav b nan Ez duh ehd bm ro, nhat im. Helbest: Rojen Barnas-Musik: Ciwan Heco Ji kal poman re ne qeln im! Na na nikarim, na na nikarim Gula binef xemgin e ez na inim! Di cih ahiy de in nabnim! ehid can xwe didin erd ji bo ala ahiy hildin, ahiy hildin Ala ahiy govend dilane epk llandin e strane... Gotin: Feysel Xiznew-Musik: Ciwan Haco Li ser surh singa te b ferman Hatin bi te re xortn ciwan Bi hbet bi qehreman d ne ma tirsa giran Li ser b irca te y bilind Mij dman her girtine Gul Sosin pel weandin Bimrim bijm li v dinyay Li te vegerim carek dine

199-MN NAV XWE KOLA L BRCN DYARBEKR Min nav xwe kola li bircn Diyarbekir Gava ku strk Li esmana stxwar, Gava ku ney blr tembr dehol zirna sar bn, sar bn Bi giyanek pola Min nav xwe kola Min nav xwe kola li bircn

200-NKARM Nikarim xunaveke rondika bim li gorina ehd bibarim ariya re nakirim Bisk keziyan nabirim Ry xwe nadirim,ry xwe nadirim Ez ji bilbil xemgn re ne bihar im Ji bka arire re ne guhar im Ji kon n re ne sitn im

201-DYARBEKR Diyarbekir war min e Diyarbekir cih min e Cih bav kal min e Ew mesken paytaxta min e Ew xumxuma ava mezin Diherike pl bilezin Kul dilm p re dibezin Civat seyrana min e/Ciwan Haco

263

Ji ber ku bext me huya Feleka me ikestiya L can sond dixum te nahlim ger end sala li min biburnin Pira ser min sipi bikin end qunaxa me ji her dur bikin evina ma d ptirbitin Gotin: Remezan Zaxol -Musk: Ciwan Haco

202-TORNA MN Torina min ez dizanim Tu nehati buy dtnamin Li ser nexweiya min Li ser nexweiya min Torinam min delala min Can dilh xwe ji te nahlim Tu cara xwe ji te silnakim

xort gund me li ser mirina h tu ne zani gula ne ina h tu ne zani sorgul mefroa jinav brivana gul hat ji briy zawik ji gund me keta paiy da ber singa xwe gula beriye gul h zarok b dil ketibuy l ez iro i bikin gul noa noa n dil mi bikest ket nexweiy Gotin:elebi HACO-Stran: Ciwan Heco Behra Wan Behra Wan Nav deng Kurdistan Bi avan daye min mizgn Te limin can ceger kir xwn Alk Span, alk Tetwan Alk zv e, alk zr e Gotin Musk: Ciwan Haco

203-Tl ClWAN Nea bry kee ti ciwani Xort gund me hemu ivanin zanin tu hndi ti finda baxani bay evin te nu hilani lu rinda gundi herkes bi te zani h tu ne zani sorgul mefiroa Dinya buhara nu gul hatina ji w mrya mezin sorgul ya mina

204-BEHRA WAN Behra Wan Behra Wan Nav deng Kurdistan Rengek delal li ser te ye Niwan rengan em dinalin

264

ll Hn nizanin doza min del ll de ll De del de del de ll l de ll Sivik bihara min del ll de ll Zer bn pel dara min del ll de ll Dr dr di yaramin del ll de ll De del de del de ll l de ll

205-L MN L L Heval ez bilrvan im, del ll de ll Deng saza xozan im del ll de ll Li we ez dilgiranim del ll de ll De del de del de ll l de ll Nakin deng saza min del ll de ll Guh nadin awaza min del ll de Gotin : Cegerxwn.Musk : Ciwan Haco

Ez bik im nciwan im Pir bi van an nizanim L ji wan ez dilgiran im Wer me bje ez siyar im Wek bizot im pt ar im Ez di v war li karim Gotin: Cegerxwn -Musk: Ciwan Haco avn n neqn reng man Lvn roj dirv hi giyan Hilkir hilkia ji la deran Dlbera nazdar tak ji rihana Buharn rengn mhn gulana Gyann kov dan ser zndana Hilkir hilkia xist nav nsana Gotin: Rojen Barnas-Musk: Ciwan Haco

206-HOY ZEMANO Ev i rs e ev i a e Ya me berda ya bi teras e Ev iya per daye pae Hoy zemano lo zemano Hoy bbexto lo zemano

207-DLBERA QEENG Dlbera qeeng terhn ciwan Li ser zerzeng di dest de piyan Pk min kir, may ji lvan Bi vexwarin da kirim netwan Pns kiab birhn kevan

265

P zemn Gula bi kelem di nav bax rema Hey gula sor, alem li dor Bicivin bnbikin dor bi dor Hey gula sor, hilb jor, bn da dor Gula sor gula sor Hay gul, gula sor gul Gul gula sor, gula sor gula sor Gotin: Qedrcan -Musk: Ciwan Haco Em hem dost bira bin Da bib bax bihit Min ji nv bax chan Bax bistanim bese Omr min tev di v r Roj ev nal gir Das aku wa me hildan Qr giryanim bese Gotin: Cegerxwin -Musk: Ciwan Haco Te ez xistime xeyala Xeyalne kr, ne vala Ez ji xwe re difikirm Fikirne d r, ne vala Sebir ji min re nne Ez ji kerba mir me Xew bi ava nakeve Hsir ji xwere tn xwara Gotin Musk: Ciwan Haco

208-GULA SOR Gula sor, hilb jor, bn da dor Li pa iyay Kaf n b Alem jre evn b Bi me xwe, da me he Em bi bna w sermest Em p a bin serbest Nezann, xemrevn, xemiln

209-GRYANM BES E Ez ji xew rabm welatim Ez bi qurbanim bese Tevde rabn Rojhilatim Sebr samanim bese Ev dema serbestye Bindest d nema ad dilxo bilind bim Heps zndanim bese

210-CAN TE BMN KR Can te i biminkir Can te i ji xwe kir Te i bser min kir Te i bi soza me kir Can te i biminkir Can te i ji xwe kir

266

Xwe bin ji ter jar geda Divm li pey te bm ez j ibkim bi v jna rij Xwn nerij nabij Leyla bij Leyla bij Gotin : Cegerxwn-Musk : Ciwan Haco Evn bn rber me i hanne ser me Drist nakin evn B mirs dikin civn iya bilind dibin jor Chan dibit kes ka sor Herdu rewa v jn Deng saza evn Gotin: Cegerxwin -Musk: Ciwan Haco

211-LEYLA r r e, mr e yan jin e Nan bi dest Leyla min e Pola ye dil, wek hesin e Leyla k ye, Leyla i ye, Leyla min e Leyla kea Md Med e Can xwe da di ber me de Bijn he ku can j da 212-EY HEVALA EVNDAR Ey hevala evndar evndar Tu j wek min brndar brndar Hene gelek wek me Belk zdetir ji me zdetir ji me Hene gelek wek me wek me Belk zdetir ji me zdetir ji me

Tu ciwata xortan l dn Ll dn l dn tew dn Dest wxe bide dest min l dn Ll dn l dn tew dn Gotin Musk: Gelr Bi deng bilur re nehwirand Hstir werwirand mell mell Dil heyvaji kovann xwere Ker bi ker kezext dirand Bilbilek fir ji hlne u dan li gulya gul Xoneyan mijand ji psra xwe Berda dil wan ji xuriy Dilop dilop niqut xur Niqut niqut nzil xur
267

213-L DNE Tu miraza xortan l dn Ll dn l dn tew dn Gerden s s qor mircan l dn Ll dn l dn tew dn

214-SRA SB Sira sib li bab dara hewr Veciniq hiyar b Tevziyek da xwe tevziyek kr rahit Bilre dan ser diran Ji sedsaliyn dr ji kezeba kr sitira Kaniya bin dara hewr

Li bine kema gul bilbil ji can b Jnek n dest pkir bi sira sibe efeq zelal xuza xuyan bn Gotin: Rojen BARNAS-Musk: Ciwan Heco

Di dilopa pa de sefeq beyan b Ji bilr his bir kan xayi ket

Ne xema te ye Ez rihlm, dil min l da Ji bona xatir te Na na, ke na Bes e ji derd te Ez dimrim, ez sax dimam Ji bona xatir te Na na, ke na Bes e ji derd te Ez rihlm, dil min l da Ji bona xatir te Na na, ke na Bes e ji derd te

215-NA NA Nebje min ez nikarim Werim ez cem te eva tar ez dinalim Meme li hviya te Ez dimrim, ez sax dimam Ji bona xatir te Na na, ke na Bes e ji derd te Ez bi ten, li min sar e Li hviya te me ev tar ye, ewr mij e Gotin Muzk: Ciwan Haco 216-S S Da min, da min, da min Cot memikan w da min Ketime ser sin w Ketime xra Xwed da S s sis S s sis H h h hy H h h hy Ba kir ban kir ban kir Gotin Muzk: Ciwan Haco

Got hele hele tu were Bi qedr reb xwe bike Ji kes re behs meke Rn rn rn Di rex min da wer tu rn Bi avan li min myzne Min bixwe bihelne S s sis S s sis S s sis S s sis

268

217-PERO Ka binre li av min Mran t de kutine Newestne wan avn xwe dil xwe nexapne Ez nikarim ji te hez bikim Ma tu hal min nabne Rka min dr dirj e Ne min ne xwe nexapne Gotin : Hekm SefkanMuzk : Ciwan Hac o Awir wan dijwar in Girda li bejn kember Li ser w kiras sor zer Hawar sed car hawar Ji derd van dost yaran Aiq kezzer Gotin Muzk: Ciwan Haco Nizanim ima ji min hez dik iy min heye te a dik Ji v dil tirso nek yar i hviy texmn dik Ew avn min girs bedew Gelek caran ikest ne Ew dil ku tu dixwaz Ji singa min derxistine

218-KEZZER Kezzer kezzer Xulam memik gilover Kezzern min ar in Er ar bi dost yar in Weka tava bihar

L wexta ez te dibnim Kfxwe im, serxwe im Ji te hez dikim Ji te hez dikim Gotin Muzk: Ciwan Haco

219-HEZ DKM Ji te hez dikim Ji te hez dikim Weleh bleh ji te hez dikim Ez bheval im Ez bi ten me li v dinyay

269

220-FEQRO Feqro lo lo, belengazo lo lo Ay ay ay ay..... L str, stra min L gul, gulrna min Ay delala min, delala min Gotin Muzk: Ciwan Haco Careke din min Briya te kiriye Careke din min Briya deng te kiriye careke din min Briya te kiriye

Were were avre were Ev end sala li hviya te ez li hviya dtina te

221-XWE E Were l were l Were were qurban were Were were dil min were Gotin Muzk: Ciwan Haco 222-XEYAL Sal dicin navegerin Emr xwe li ser te kirim Nehle ez pr bibi Li nav wan destn te Ken te ji br nabe

Lvn te mustehl in Por te, oh xemgn in Weka eva tar nin Ez dimirim Ez diewitim Dibim xwel Di nav cixara te da Gotin Muzk: Ciwan Haco

223-PERE ima wilo rn Dinya te dibn L tu hey tu nn nsan hemu bi te re Te yara min ji min stend Te bir nevegerand L tu wilo rn Dinya hem bi te re Gotin Muzk: Ciwan Haco Pere pere pere rn zr zer e Pere pere pere nsan hemu bi te re Ne halo ye ez bjim Ne ker gj im L bjim nebjim nsan hemu bi te ra

270

Mala min xerab dike Gava Seyro nabnim Mala min ava dike evre e va var e Were pepk were Wey Seyro Gotin Muzk: Ciwan Haco Got tu by gawir W ez kirim evdal Xwn ji dil min b rz Zor w da gir Ji xwe re kutim bhtir Gava ma da min Ji wan lvn qelew Mala min xerab kir W keka delal Gotin Muzk: Ciwan Haco Ber ez bimirim carek tu were Nay bra te eva li mala te Serxwe te bm Qedeh li ber te b avn te li nav avn min bn Awirn te ne ji dil te bn Ji bona xatir te Nemam li cem te Dr ketim ji bo te Digiriyam li ser te Gotin Muzk: Ciwan Haco

224-SEYRO Seyran way way Seyran hay hay Gava Seyro dibnim Gava Seyro nabnim Gava Seyro dibnim

225-LV Lvrna min avrea min Nay ba min Ew delala min Min ser bire ser xa Min j stend sed ma Ji min veda awir

226-SERXWE Aiq te aiq avn te Miriy te me, ez ji bo te me Were qurban were were Ax tu were were Were heyran were were Were zalim were Aiq te me heyran Aiq te me qurban Were qurban were were

271

Ew derinin dijmin, ji axa Kurdistan Em ji gel xwe welat, em bi hev ne Em maf xwe bi lez, bi zor bistnin Bese dinale welat, ji van kul derdan Ref xort tev rabun, ji yan detan Gotin Muzk: Ciwan Haco

227-BESE DNALE WELAT Bese dinale welat, ji van kul derdan Refe ke te rabn, ji ya detan Axa Kurdistan welat, n irn e Ji bo Kurdistan em xwn birjnin Ser xwe rakir welat, karker cotkar

Ber perd derkeve av rea min Belk av bi te bikev av xezala min Bihna aq ji te t kez zera min Bihna sva ji te t av xezala min Gotin Muzk: Ciwan Haco

228-KEZZERA MN Nav bexan r heye kez zera min ev civat meye av xezala min Tr nebm ji v keser avrea min Kesera mr ber av xezala min

229-ZNGL Zinge zinga zingil min vaye dsa deng veda Va ye dsa deng veda va ye dsa deng veda Deng doza welat min dinya girt berneda Dinya girt berneda dinya girt berneda Peyman soza mran e ge dikin buhara me Xebata qz lawan e Newroz Adara me Nana yekbna meye Newroza kurdn kele Bi yekbna van gula ye ev buhara xwe ge Zinge zinga zingil min xwe hawar gazi ye Xwe hawar gazi ye xwe hawar gazi ye Awaza v zinge-zing ji ferhenga Qaz ye Helbest: Sebr Botan-Muzk: Ciwan Haco

272

230-WELAT Welat welat kawa mirovayet Law lat sitnraw le meywis hjmiyun Le nav alaw gr lav ma w sirixwna ontika ey baran dibar waha marg divt xwar Welat welat ka mirovayet Hava etnar kman b wa bir we kuidan Ew car ez dest fastan gan hezara mirovan La Helebe didom soza La Helebe didom soza Welat welat ka mirovayet Ka dest neteweyeti wa asman war Xwekan bajar kurduw mal de te p w xwe bet Ka dest eref wjdan Ba arey ez zar zan Jin peya zarokan l p nasnamey kurdistan Welat welat ka mirovayet Ka dest neteweyet wa asman war Muzk: Ciwan Haco Qrn naln Yara te wa ye Li ber ava ye Ev det iya Tev xwe kir bi bn Bilbil tu zan Gelo ez kime? Tu tim serbest L ez girt me B ls hln B ol b dn Ez im Cegerxwn Xort Kurd me Helbest : Cegerxwn -Muzk : Ciwan Haco 231-TE Z TDERAN Hate ber der Min l nenr L gava ew Min dil daye d Ka ew avn re Ka ew dmn ge Ka ew bna xwe Ka ew reng r Yara min bakir Ey bilbil dn Li ser i digr

273

232-KURDN SERBLND N Tev bajar gund e gelek dewlemend e Dijmin p da ser divn derxin der Bigrin em tola Kurd Kurdistan Kurd r e li dijmin zencr li mil pan Gernas mrxas e l teng bye meydan Zencra bikn derkevin meydan Bigrin em tola Kurd Kurdistan Helbest : Cegerxwn -Muzk : Ciwan Haco 233-GULA SOR Eme p sabin serbest Nezann xemrevn xemiln P zemn Gula bi kelem di nav bax rema Hey gula sor alem li dor Bi civin bn bikin dor bi dor Gotin: Qedrcan Muzk: Ciwan Haco Gulasor hilb jor Bin da dor gula sor Lipas iyay Qaf sinb Alem jre evn b Bi me xwes dame hes Em bi bna w sermest Kurd in serbilind in naxwazin bindest Em azadxwaz in, divn tim serbest d em hestan, nne rawestan Xencer bi destan bigrin Kurdistan Kurdistana me ye li bin dest dijmin Bi riz rzan div ku em derxin ri ri ey gel Kurdan Div em bigrin bi zor Kurdistan Gelek xwe rind e pak serbilind e

Gul dest avn Pln derya jn Em gihana serbest Sed tif li bindest Em saza hebn Doza peyde bn Deng saza rind Rewsa ser bilind Gotin: Cegerxwn -Muzk: Ciwan Haco
274

234-PRXWE E Pir xwee pir xwee Ev dinya bi min xwee Kurdistana min xwee Dev li kenn sor gul Ser dihejin sunbil Xurxur ji av t Hilm sira p t

Ke bi v rengi tu an Wer di nav dest min dan Hey l hey l Sev rojan ez di meyl avn belek i mrkujin Lvn disor i xwnmijin Bisk kez i xwnrijin Dm en pir paqijin Rista mina ji gewhera Ron did reng ira Bira nad dest bira Min rekireji dosta xwere Rabe ser xwe dilovan Em derkevin ji zndan Dest bi deste te hozan Da em herin Kurdistan Gotin: Cegerxwn ,Muzk: Ciwan Haco Dan derde qelen Nav lawik nizanim Nav keke Siltan Poz gul xizim zer Kesera ser keser Gotin Muzk: Gelr Ez ji xwere di fikirm Fikirne dr ne vala Sebir ji min re nne Ez ji kerba mirme Xew bi ava nakeve Hsir ji xwere tn xware Gotin Muzk: Ciwan Haco

235-YERWAN Peyvin dengin awazin Cengin leyzin tenazin Yrvana min Deng te hilbye jor Bna xwe daye dor Dengek ji dr t me Ew deng gelek bi min xwese Evna me belav kin Car car li me silav kin Yerivana min Gotin Muzk: Ciwan Haco Eman hey l Tu sern pir ciwan Lv ji sor erxewan

236-YERWAN Cane Can Can! Kullka li mala Xan Asmere Brvan Min bi qurban reben

237-CAN Can te i bi min kir Can te i ji xwe kir Te i bi ser min kir Te i bi soza me kir Te ez xistime xeyala Xeyalne kr ne vala

275

Wan dijminan em dane ber xwe Wek Sivann xediyn pez Ewanan dann li v welat Xwe didtin xwediyn rez L bel zingezinga zingill min Vaye dsa deng veda Deng doza welat min Dinya girt berneda Gotin: Geler Muzk: Ciwan Haco i anne ser me Durist nakin evn B mirs dikin civne iya bilind dibin jor Chan dib keska sor Herd rewsa v jne Deng saza evn Gotin: Cegerxwn-Muzk: Ciwan Haco Tu civata xortan l Dn Dest xwe bide dest min Le Dn L.... Tu mirada xortan l Dne L Dn L....... Ji wan rengan em di nalin Bi avan te daye min mizgm Te li min can ceger kir xwn Alk Span alk Tetwan Alk zve alk zre Gotin Muzk: Ciwan HACO

238-D BNM Hey welato! Ez her dibnim li v welat Di im tiliya xwe bi gez Ho bira bira derdm giranin Ho heval heval derdem giranin

239-HEVAL EVNDAR Hevala evndar Ey hevala evndar Tu j wek min birndar Hene gelek wek me Belk zdetir ji me Evin bn rbern me

240-L DN Tu mirada xortan le Dn L l Dne l Dne tew Dne Gerden s se qor mircan L Dne L..... 241-BEHRA WAN Behra Wan Behra Wan Nav u deng kurdistan Rengek delal li ser te ye

276

heyran gul qurban gul Gul sula min rna min Delala min Sed kol di dil de kirin Hey tu dosta min Can ceger tev xwn kirin Hey tu gula min Gotin u Muzk: Ciwan HACO Ez bikim n ciwan im Pir bi van an nizan im Le ji wan ez dil giran im Wer me bje ez siyarim Wek bi zotim pt u arim Ez di v war li karim Gotin: CEGERXWN Muzik: Ciwan HACO Feleka me ji kestiya hera gerdena te aza L can sundi xum te nehlm ger end sala li min biburinn Pira ser min sipi bikin end gunaxa me ji her durbikin evhina ma d ptirbitin xort gund me li ser mirina h tu ne zani gula ne ina h tu ne zani sorgul mefroa jinav brivana gul hat ji briy zawik ji gund me keta paiy da ber singa xwe gula beriye gul h zarok b dil ketibuy l ez iro i bikin gul noa noa n dil mi bikest ket nexweiy

242-MAEK Maek tu bi min bid Hey tu dosta min Derd dilm derman dik Hey tu gula min i bikim ji gul gul sebir gul

243-ZEMANO Ev i rse ev i a e Ya me berda, ya bi teras e Ev iya perdaye pa e Hoy zemano lo zemano! Hoy b bexto lo zemano!

244-TORNAMN Tu nehati b dtnamiya min Oh waho Torinam min Can dilhe xwe ji te nahlm Ti cara xwe ji te silnakim Ji ber ku bext me huya 245-TU ClWAN Nea bry kee ti ciwani Xort gund me hemu ivanin zanin tu hindi ti finda baxani bay evin te nu hilani li rinda gundi herkes bi te zani h tu ne zani sorgul meyfiroa Dinya buhara nu gul hatina ji w mrya mezin sorgul ya mina elebi HACO

277

Li ser surh singa te b ferman Hatin bi te re xortn ciwan Bihbet bi qehreman d ne me tirsa giran Li ser birce te i bilind Mij dman her girtine Gul Sosin pel weandin Bimrim bijim li v dinyay Li te vedigerim carek din

246-DYARBEKR Diyarbekir war mine Diyarbekir cih mine Cih bav kal mine Em meskin paytaxta mine Paytaxta welat mine Ew xumxuma ava mezin Diherik pl bilezin Kul dilm p re dibezin Civat seyrana mine

247-DESTANA EGDEK "Lxin, lxin hevalno lxin, Bibarnin bibarnin, birano Ev me i dihesibnin!" Hemu roj, hemu var, hemu ev W weha gotibu u gule barandib Roj qulipbu ser var, evar ser ev, ev ser roj er berdewam b Beden westiyay, keser giran, birn kur Mj xurt,avur tuj Dil keleha mrxasiy b Lome ji ne erm b Ya man ya neman b i ji dest w, i ji deste wan dihat... xanet li re b xanet zora welatevniy biribu Dor li wan girt Li jr esker, Li jor helkopter Nefes li wan ikyay b Li pala iyayen serbilind Di gundek beare ye Kurdistane de Wext, wexta er, man u nemane b "Hevalno, em i bikin... Begav bextre ye, kambaxiya me kurdan e Le, gava begav li ber deriyan e Wext, wexta jr u mrxasan e
278

Wext hatiye; wext, wexta er e, xurt u huner e Em penc kes, ew penc hezar kes Em penc hezar dil, ew penc dil Em penc hezar dilen biheq, ew neheq K dikare dile bi evne hildave vegire? Ma ev me i dihesibnin!.." Yek bi yek li hevalen xwe niher Ew yek bi yek hembez kirin Bi herdu tiliyn xwe yen deste raste simbele xwe bada ek, pusat u rextn xwe idandin Berk ajot deve tifinga xwe got; "Hevalno, ji br mekin Em penc hezar dil Penc hezar efsaneyn li ser levan Penc hezar destann li ser kaxizan in Penc hezar sterken ronyen kurdan in..." Saw u xofa mirine Co u heyecana liberxwedan heb Li ser berfa gewher renge sor a xwn tave hebu "Ax.,ev tav", "Eger tava dane evare li me biqulibe U em xwe bi evare bigihnin Heye ku deriye felat li me vebe" endn ere dijwar ew ketibuye endn caran w xanet, daf, dek xefik u kemn dirandibu Ew ervane welat ervanan Regire bav kalan b "Ev i hale" "Ez evndar erwan ronahiye Ez dijmine tar zulmete Ez niha li heviya eve me" Ew penc kes bun, ar mer u jinek Ku her yek ji derek, le xwed qederek " Ldin hevalno ldin Ma ev me i dihesibnin!.." Deh bi deh, sed bi sed Teqna ekan, vizna gulan b Ne vna teyran, ne herna hespan Ne evna segan, ne meyina berxan Ne j denge nsanan b Bi tene dengek hebu Zagon, zagona er u lecan b "K ne ev eskeren ku weha gule li me dibarnin Ji ku ne, li ser axa me i ji me dixwazin
279

Ma evn u evndaren wan Hez u hezkaren wan nn in ima ew hez u evna me tenagihin" Saet end b eve ima weha mna bukeke xwe xemilandib Sterk ima weha ron Heyv ima weha di lehiya xweiy de b Di v sar seqem de ima weha germ b "Sterken welat min Heyva erd u axa min" "Hun ahd in; em ne diz u kele in Ne pxas u zikre in Em evndaren we, egden ronahiye ne Eger li me qewim li vir em bun ehden we Xebera mxasiya me bigihnin bi nsan u gele me" "Ax li min daye" aven w yen re mna aven xezalan vekir Deve w bi ken b Pore w belavby , stuye w gola xwn b W sere w dan ser oga xwe Pita xwe vekir, li stuye w bada Bi destan pore w mist da Bstek, bedeng ave w li ser aven xezalan ma end dilop hestir ji aven w ber bi jr b U ew giriya Di bin barana gulan de ew giriya ev diu Sterk di , heyv diu Xewna azadiye, heviya felat diu Hizr u br , serphat jiyaneke ciwan diu "Xwedeyo... Ji berbanga Kurdistan xwetir Ji rojeke nu ya welat min getir i heye!" "Em diin" "Em diin, le kdikare re li berbangen welat min bigire K dikare roja nu li welat min qedexe bike? " "Em diin Em diin, le mna ku bav u kalan dikirin Ji ve roja nu re xrhatin Ji ve berbanga welat min re stran u gotin div" Wext, wexta strane welat near b di berbanga sibe de, li sere iyan Alana denge egdek xort b "L l daye...
280

L day, sere sibe ye, sibeyeke xwe e Ve sere sibe bayek sar e, li min serma ye le daye..." ax le daye Denge top u cebirxanan li ser snga mine Le day, ve sibe arnikare,ax l l day ax l l l daye Hevale Eziz "Ed tu are tune, mirin uyin li ber me ye Eger em teslm bin ji, qedera me mirin e Em j li ser riya kerwana ehda ne Em hevudu hembez bikin, Heq xwe ji hev re helal bikin Wext nn e, ber ku guieyek were Em ber bi gule herin Nav bedengiyeke kur de Wan tifingen xwe dane al, rextn xwe ji xwe kirin Defter kaxizen xwe, cil u bergen xwe li ser hev dann U li agire wan nihern Her yek du bombe,her bombayek li aliyek navtengan Bi xwe ve giredan disan li hev nihern Wext hatib;wext,wexta uyine b Ba b Seqema ser sib b Her der sp, her der gewher b Her der roni, her der muqedes b Jiyana xort, rojn bihur bi bra wi hatibu... Zarokt, mala mezin, koka jor Kue kolanen teng, bren kur Bax u rez, av u em, gund zozan Tir u hejrn bavu kalan Keskesora barana biharan Denge kahr berxan Govend b Ji rojn bihur govend bi bre hatibu Dawet u dlan li dar b Dinya mna mehfureke rengn a kurd xwe Mna destaneke kevnar ge b Ew li sere gowend b Co li ser dil ken li ser ru Ew govenk dlan b Xwendin u dibistan dsan xwendin u dibistan salen unwerst

281

Ev hem, ev hemu niha li bre wi Br bubu kevokeka,bi fir ketibu Dinya iqas xwe, iqas bedew b Kirase sip iqas li ve axa welat kurdan hatibu Be ek, b psat,b kiras be veger Li ber aven wi leylana berfa sp Li ser dile w gurmina denge ehdan Ma k u k li ser ve ax ehd neketibu U axa rehmete ma nekiribu... Dinya iqas xwe, ixas bedew b Kirase sp iqas li ve axa welat kurdan hatibu W deste xwe bir ber eniya xwe u ji bo cara dawn Li dora xwe niher Li dr, li dur reahiya eskeran... Li dr, li dur teyrek mezin sp li fir b Bi basken sp, ji aliyen iyan ber bi geliyan Li ahdiya w roja nu b Baskn w vekir, eperast, teyr bi ageh li fire b Ma jiyan ne mna fira v teyr b? Ma jiyan ne fireke kurt xwe li dinyayeke kambax b? Br dsan li fir b, hemu jiyan li bre Mal u malbat, xwk u bira Ap u biraz, xal xwarz Yek bi yek niha li ber aven w b Diya pr a porsp li wir, li keleka w b Ma w her u her ji diya pr a porsp re weha negotib; "Daye ez b qurban Ez berx te, avree bave xwe me ro jiyan e, sibe mirin e, mirin li ser sere me hemyan e Leledaye... Eger te rojek xebera mirine bihste Tu bizanibe; min ruye xwe re nekiriye Berx te, avree we, Reoye bavo ehde welet me ye..." Ba, azman, herd, strk, roj, ewr, baran, derd, gul, dawet, evn, dayik, zarok, ken, gir, heval, rext, stran, xew, tar, bahar, av, iya, gel, em, hjr, ber, av, dev, por, evn, dayik, xwk, bira, gund, heval, zozan, dinya, evn, hev, dinya, evn, dayik, hev, dinya, hv evn r:Mehmet Uzun .Muzik:C iwan Haco

282

Ji kon iniy re ne sitn im Ji kal poman re ne qeln im! na, na nikarim Gula binefe xemgine ez na inim! Di cih ahiy de iniy na dinim! ehid cane xwe did "erd ji bo ala" ahiy hild Ala ahiy govend dilane epik llandin strane... Dr.Feyzel Xiznew Min bi qurban reben Dan derde qelen Nav lawik nizanim Nav keke Siltan Poz gul xizim zer Gotin Muzk: Gelr Ji wan rengan em di nalin Bi avan te daye min mizgm Te li min can ceger kir xwn Alk Span alk Tetwan Alk zve alk zre Gotin Muzk: Ciwan HACO Qr giriyanim bese Ev dema serbestiye Bindest d nema ad u dilxwes u bilind bim Heps zndanim bese Em hem dost bira bin Da bib bax u bihist Min ji nv bax chan Bax bistanim bese Gotin: Cegerxwn: Muzik: Ciwan Haco

248-NKARM Nikarim xunaveke rondika bim li gorina ehid bibarim ariya re na kirim Bisk keziyan na birim Ry xwe nadirim! Ez ji bilbil xemgin re ne beharim Ji bka ari re re ne guharim 249-BERVANE Cane Can Can! Kullka li mala Xan Asmere brvan Kesera ser keser 250-BEHRA WANE Behra Wan Behra Wan Nav u deng kurdistan Rengek delal li ser te ye

251-GRYANM BESE Em ji xew rabn welatim Ez bi qurbanim bese Tev de rabn rojhilatim Sebir samanim bese Omr min tev di v r Roj sev nal gir Das aku wa me hildan

283

bo biratiye ailiy xwik birayn min dost pismamn min rmijn bi jiyan a nebyi dayk dilikesti Bkn nazdar di mistewteneyn xemgniy. tay ea zirav roj hezar car dimrin bere xeyni min bistrn bo aitiy hemwelatiyn min ku bi nan rmet azam mezin bne mane li benda comerdiya "demokratn" Roavay bazirgann jehr mane li benda comerdiya xanimn Ewropa pita dayka min bye xerite na qamiyn nevhi irirkn Contirkan Goran HACO

252-GUND BAJAREN ADR Bere xeyni min bistrn Bo aitiy bo dostaniye Biratiy piigiriy Bere xeyni min bistrn kund dike waqe waq dinava kaviln gund mide dinava kaviln gund mide dexl rez digrin ji brikifin ji ber deng strann palan di nay? bere xeyni min bistrn bo aitiy li w li pit diwarn ji tla direh dinava tariy de dinava seqema Zagros de li kurn b u Mdiy gund bajarn adiri b hejmar sing kutane bere xeyni min bistrn

jre bibinin b derman ewji weki her insan Ger ez bimrim ger b kutin hn li gul bipirsin daxwaza w prsbnn heyf gul n bilnn ew bi heyf mixabin Dilber HACO

253-GUND BAJAREN ADR Gulek min hebu yek gul min ne gand b ji were ji dil min avda b bi hstir cav a min ditib li neva baxan i guleke rind ciwan peranb li cihan

284

254-CZR E-I Cizr e Cizr e lo mal min Cizr e Cizr e Cizr e lo emr min Cizr e Cizr e Cizr e lo mal min Cizr e Cizr e Cizr e lo emr min Cizr e Rast e wek tr e lo emr min Cizr e Cih mesken mr e lo emr min Cizr e Zaxo ye Zexo ye Mal min Zexo ye Zaxo ye Zexo ye emr min Zexo ye Rast e weke o ye lo mal min Zexo ye Mesken kalo ye l emr min Zexo ye Gotin:Geler - Herem Botan Evdik ima ti digr Delala min xelk bir avrea min xelk bir Nrd e Nrd e way aa Evd pe way Delala min derg e way avrea min derg e way Gotin Muzk: Gelr-Herm: Botan avkan: hsan Garis Pita der li hviya te me Rast bje te k div Er Cran bext te me Bejna te ji dara behv ewqa te wek ya heyiv Cerg dil min heliy Er Cran bext te me Bext te y diya te me Ev pn sale li benda te me Coht memk te hewce me Er Cran bext te me Gotin Muzk: Muharem Zn avkan: hsan Garis
285

255-CZR-II Cizre Cizre way Seet zincr e way Delala min wezr e way (avrea min) wezr e way Mr Hesen Batil

256-CRAN-I Er Cran Cran Te b soz, b man Ka ew soza li eywan Er Cran bext te me Cran t t ji Mrdn Coht memka dihejne Ew k kore Cran nav Er Cran bext te me Bext te y bav te me

Dilm b Behra Wan em kan av dan Xwez bi teyra baskbelek Ser ser Span Xwez bi Siyabend Xec Dimne li ser Sipan Cran melhema dilan Bi ev were nav gulan Cran melhema dilan Bi ten were nav gulan Bira kes te nebnin Dikevin nav du dilan Dest te bigrim biim Ba pmergn Kurdistan De rabe cran rabe Rabe d em herin Bira fesad nerind d ji me bigerin De rabe cran rabe Rabe d em herin Herwek ivan dibje Ewan ji me nagerin Cran crana min tu Rind e li ber dil min Cran crana min tu Xwe e li ber dil min

257-CRANE-II Dil min b behra belek Te av j vexwar gelek Cran ez te bigrim Bira biteqe felek Cran wa diim sk Ji te re bnim xemla bk De tu rabe lixweke Bibe bka Kerkk De tu rabe lixweke Wek kevokek Duhok De rabe cran rabe Rabe d em herin Bira fesad nerind d ji me bigerin De rabe cran rabe Rabe d em herin Bira fesad ewan d ji me bigerin Cran crana min Tu e rind e li ber dil min Cran crana min Tu xwe e li ber dil min

286

258-CRAN CRAN Cran cran crana min Heval hogir bermalya min Na crana mi bermena cran cran crana min Hesrun imun girgirnena Heval hogir bermalya min Qum rino terk nikena Cran cran crana min Terk dayka xwi nikena Heval hogir bermalya min Heval meberm zuma kalo Cran cran crana min lg zumay naqikena Heval hogir bermalya min Crana mi cyerdo yena Cran cran crana min Cyerdo yena dst mi gena Heval hogir bermalya min Dst mi gena rqisyena Cran cran crana min Ling govend xelitnena Heval hogir bermalya min Cran cran crana min Heval hogir bermalya min

287

259-COMERD- HOZAN Hozan Comert: Ez ji Drsim , ji era Bextiyaran im. Dayika min zaza ye. Malbata dayika min ji era Abasiyan e. Di qirkirina Drsim ya bi dest tirkan de, d bav dayika min s birayn w j di nava kesn hatibn qirkirin de bn. Lekern tirk qas s ar hezar kurd kom dikin dikujin. W dem dayika min h zarokek heft sal ye. Ew xwika w ya szdeh sal di bin cendekan de dimnin sax difilitin. end rojan wiha di nava cendekan de dimnin pit re j wr nakin biin gund an bajarek; xwe didin iy. Bi mirovn din n filitne re qas s salan li iy dimnin. Dsa di w dem de ji era bav min j ar sed mirov hatine qirkirin. Dayika min di hivdeh saliya xwe de t gund Bextiyaran. Bextiyar bi kurmanc diaxivin. Di sala 1941 de cara yekem ji gund me bav min die lekeriy. W dem bi dayika min re n zewiciye. Ez di sala 1950 y de tm diny. Malbata me li Qereqoan bi cih dibe hinek hal wext wana xwe dibe. Li w der ji ber ku bav min alew ye, ji bo bikaribe ji aliy civak ve were pejirandin, dibe mrd xek. Dema dibe mrd, min j rdike medresey ku fr quran bibim. Li Bngol-Kanre di sala 58-59an de seydayek bi nav Husn Kamil Efend heb. Ez m ber dest w, medresey. Li gund Qayika Jr ez ar salan fr nivsandina kevin bm. Di xwendina li medresey de ez fr meqam, beyt nimj bm. Li w der me lah mewld dixwendin. Awaza min ewqas xwe b ku kesn guhdar dikirin, digotin, ger ev zarok mezin bibe w bifire! Di bingeh sitrann roj ez dikim de opa w dem heye; rengek mewlew t de heye. Di v navber de, min dibistana tirk j dixwend. Pit re em careke din vegeriyan Drsim. Bandra wan li ser min heb. Min nav kurek xwe kir Snan Cemgl. L ji aliyek ve bandra ol j li ser min heb min nav kurek xwe j kir Blal ku ev j ji nav Blal Hebe dihat. Dsa bandra felsefeya alevt li ser min heb. Ji Nesm, Fzl, pr Sltan bi bandr dibm. xwe kirin. Min di Hunerkom de di Akademiya and Huner de cih xwe girt ew roj ev roj e em bi hev re ne roj j em li gel we ne, li qadn azad, li navsera iyayn Kurdistan v hevpeyvn bi hev re dikin. Ma ji v xwetir titek heye? Ba e, ji bo pvebirina huner anda Kurdistan hn xwediy i amadekariyan in? Hviya we di v war de heye?

288

Hozan Comert: Li ser anda me taxrbateke mezin a dijmin heye. Ez difikirim b awa v yek di rka huner re bnim ser ziman. Du kur birz Comerd j ehd bn Sinan y din. Huseyn Denz 260-DE WER WERE De wer were wer were lawiko dno z were De wer were wer were keik dn z were De wer were wer were ax ezman min ji tere De wer were wer were det zozan min ji tere Hozanek dn har im evndar pesina te me Evndarim evndarim evndar doza te me Serdor Can fday qehreman im li ber pala iyay te me Wek mask gulank zer im li nav av kany te me Serdor Xweda ahid ez soz didim ruh min pke te be Tu cennet bawer nakim ch min hembza teye Serdor Gotin: Cemal Miraz-Muzk: Comerd

261-CAR CARAN Car caran ji bo Xweda ketin Kerbela Car cara ji bo nsan ketin armixa sa Yek caran hember Dehaq bn hesinkar Kawa ro li ser Zagrosan bn mhraca insan Roja ahmerdanim ar aly Kurdistan Destpk welat xwe jn bikin hem chan Bn efeqa insan ber erd ezman da Em r Elrin Swas Drsim da Neqa ewlyanan ser erd Kurdan da Em soz peymanin qrara merdan da Car caran Zerdetim yekem min dt Xweda Pir caran em darxistin barbar romiyan
289

Em bn x Bedreddn Halac Mansr ro li ser Cud da bn murd insan ehd in serwer in ar aliy Kurdistan Tr in em trj in ronkin hem chan Em bn Spartakus ne yek bi hezaran Ref ref belav bn ar par Kurdistan Em tevgerin tevger tev Qaz Muhemmed Em bne perspektf orea insan da Ezim Kurdistanim Drsim Botanim Serhed Behdnan Amed Berzanim Munzor Dicleme Xabr Firatim ro li ser Ararat Galley insanim Ji mirinan derxistim yek jiyan da min Her bij bi hezaran serok gel min Bn Che Guevara sedan bi hezaran r teyrn bazin ervann Kurdistan bne bi agiran jn bn bi ehdan Rakirin ala sor dann li text chan Gotin Muzk: Comerd 262-DE WAY De way way ha way way keko bira way Bira Xidirvano kurek mar am ma ek xu top kerd m Berd Nazmyay d teslm kerd day Vano osird td jiyaru dar mara her diyay Wexta ku jiyaru dar hona mar hasb Mar amn td destmal say De way way ha way way keko bira way Vano mils qeyd biyo mecal ma nedano Ax wsay torn Memed Axa y Sanay xwe ver berd td qir kerd Memed Aly Qul Musaye Belkij Wel bal banic Hesen Seyd j Mezra est mal de al ary j Jiyara paikan de xurt Kursi j Hesen Axay Aly Gax Osfon Sewt Mal d i Murt Oj De way way ha way way keko bira way Vano no zalmn ma qir kerdim Cendek ma td kerd verva tij
290

Bira Xidir vano nakelepre ma Ort Kirmanciy d ira hunt biy ucuz De way way ser koy jel bin Lingon dismen d Kerd duz rast pl Dersim zok Qir kerd nekerd t de qile qereqol virast De way way ha way way keko bira way Gotin Muzk: Gelr-Herm: Drsim 263-QOZOXL Nla lawo Qozoxl amo pozvang roseno Qozoxl amo pozvang roseno Baba vano law qirxan sima pozvang henen Senet an babay min kokimr savan Wax le min way le min way Nla lawo Sotogl Selman Axa pusla wanceno Satoxl Selman Axa pusla wanceno ( Pusula onceno) Vano qefil insan nawo cord yno babay verd Satogl vano heqo tu qebl nker Caro biyak Kirmanc kirmanc werd dewo talkero Way le min way lemin wey Satogl vano heqo tu qebl nker Caro biyak Kirmanc kirmanc werd dewo talkero Way le min way le min way Nla lawo sn bivso bi hgay Sn bivs bi hgay Arovan naxeber teps biker Nla lawo sono gino nams Seyid Rizay Way le min way lemin way Seyid Riza vano aron sima mir sevan Nla lawo ezk nwazan nu namsiz birazay Way lemin way lemin way Seyid Riza vano aron sima mir sevan Nla lawo ezk nwazan Qexpey birazay Way le min way le min way Axdat bivso bi hgay Seyd Riza vano law baba ti min caverdano sona Kiltan Axdat dana kam Nla lawo biko kiltan Drsim dana kam Terso kuto zer min ez tora tepya biman di war werd De way way way erxa dinya gewr biruzy
291

Ez tora tepya bman di war werd lawo biko di war werd Gotin Muzk: Gelr-Herm: Drsim Comerd 264-MEYGER Meygera ava heyat mest heyran te me Sorgula bax xelat nirx bistan te me Sosin ya ek yan heyran yan yasemn Bilbil mest heznim der gulistan te me Horiya re kakil erb kewan roj r Xwe peran wele ez tim peran teme Ger tu zn ah xuban text bext eq dil Ger tu rna welat mulk ran teme Ger can dil Cgerxwn ah Selahedn Kurd Ger tu Btlsa welat ez erefxan te me Sos in yan ek yan reyhan yan yasemn Bilbil mest heznim der gulstan teme Helbest: Cgerxwn -Muzk: Com Ten min ji bo te kar kir Ez ehd im pakrewan im Hstir av dayikan im Ez giyana jiyan me Ez feday nitman im Dil bi kan xwn herik Bi min taqa re feriq Bm mmiya serxwebn Birn min derman dik Ez ehd im pakrewan im Hstir av dayikan im Ez giyana jiyan me Ez feday nitman im 265-EZ EHDM Ez ehd im pakrewan im Hstir av dayikan im Ez giyana jiyan me Ez feday nitman im Ez ehd im pakrewan im Hs tir av dayikan im Ez giyana jiyan me Ez feday nitman im Min can heb min fedakir Ala sor bi xwn rakir Min ji br kir hem dinya

292

293

266-AANE Ax l yeman a Dex l Delal te go nezanim Tu srn tu erbet Drba dil min bi te ket Min tu d b li ser br Av kisand bi zincr Zincr qut b kete br Ax l yeman aan Dex l yeman aane Gotin Muzik: Gelr Ciwan HACO

267-ARYN J HL SARZ -2 Berhevkar: Mehmet Bayrak Li v l l w l Te ristiye tl bi tl Dest min di dest xwe ke Tu guh me de or l Lo lawiko tu ji ku t Ji ber koyn ber bisu(s) t Tu guh me de l govc K dezan ku heval li su t Li v sars li w sars Lawiko were tu metirs Tu ek iqay zalim b Rok te li min nepirs Li v sars li w sars Keik tu ke iqa teres Keik were li rev(ba) min rne ima tu ji min detirs Li ber der li ber der Kofiya sur li ser sar Me ora xwe daye hev
294

Ji brneke heta ser iy me iyan pir bilindin Li gund me dudiye rindin Hn bi hev re craniy dikin Ji rindan yek ba(bi) min din Tu mesekine li ser w xan Bibje bulxur dan(don) Ware te careke pa kim(makim) Mrk kof i di zan Riya Eden y dz e Tomaflan vize vize Keik were lewra rne Tu ka iqa heqsiza Dilo dilo dil dandika Desmal andiye tawarika(taberk) Ez desmal irkim Derd dil min lawika Derd dil min lawika av ren av belake Rabim rnim li kleke Lawiko te ima li min(wiha) kir Li tax tr falake La(li) v hle la w hle Por kiriye tl bi tle Dest xwe di dest min ke Kem herin l be le(hlbi hle) av te wek av kzan iy bi fendin iy bi dzan Bi roy or day min e Bi ev got; bavo rawe(rabe) dizan Mere mere lawiko mere i sivik weke para Ku dayika min ez nedam te Tu ware li ber bigere Lo ivano lo ivano
295

Ustu rakir kiriy kuvano Wa ora xwe kiriye yek Here li ba heval xwe biwe nivano .. Varyant 2 La nav ivan la nav ivan Ustu rakir kiriye kuvano We ora xwe kiriye yek Here li ba hevaln xwe bibe nivan La li ber der li ber der ta heft reng li ser Silavek ji min re andiye La (li) ser avan la (li) ser seriyan La hembera la hembara Av nazliy oqa sara La ber bav xwe bigara(bigere) kam ba tavo herne dara La v tope la w top Keik gar ba xop xope Pirr silavan ji min l kin L blmez e kea ap Ka la qarye tu la qarye Kam ba(bi teva) tava herne ary Ma ora xwe dawy hav La sar r la ort arye (li ser r li ort ariye) Haval mara ba xwe rda Az nuxwaa da ard da Tu la ser min bakav wara Hal ku Nazliya te t da Dil min kata mayrek Banca(bejne) zirav siml zara av bav min birijin Girtim dame fiqarek
296

Aw i b aw i b Baran bar t be t b Gotin Nazliya te rev ye Bande dil min qotmi b Tu daymaka(dengmeke) tu daymaka Hara Nazliy min ba r ke (here ba nazliya min bi r ke) Desmal ji min ra bin Bira ji min ra bimin tabarika Dilo dilo dil dandiko Nane xwandanan katite zik a Az nan mixanatan ir bikme da dil min li Zeynik a Nav te xwe nav ta Zaynik a E ort male naynika Ki i daw(dibe bira bibe) bira biwe Derd dil min Zaynik e Baran bar tov ba tov tova Kesk sor xwe avitiye nava Min rinda xwe la hambar d Berva min t gav ba gava Rind rind rinda zer Ta ez gerandim derbader Por ser min ss kir kira her Bi ra rindiya te la kuri Binboxe bexeri Mal Zeriy la ber gaz T da ewit fenare qaze Ta ez kal kirim mal ewitiy Min ra meke cilve naza. avkan: Zeynep Bayrak Tu li qariye ka la qariye Ware em herin ariye Me ora xwe dawiye hev La sari r ort ariye

297

La v tape la w tape Keik ger ba xapxape Pir silavn min da l ke La w bilmeze keika ap Bancaka zirav l ya ivaka ebabe l ya Ki i dawe(dibe) bila biw Zat dil min l ya Nav te bi min i xwe e La sar iteke re e Lawo tu av li min meke Zat tu kareki ba La Trabzon la Trabzon Xocey dixwn erzone(ezane) Xoce yek iqas puta Nekirin l bivina(bibine) nvane Keik nav te i rinde Mala xwe la orta gunde Min rinda xwe la qariye d Qonaxa xwe iya bilinda Baran bar tav ba tava Kesk sor xwe avitiye nava Dawata ke li gund heye Gotin rinda te la nav Axa axa zalim axa Qara ali kirina baxa Va utulu l sone Yar girtin kirina yasaxe Keik mare ji xwe weda Benc zirav teri p da Dast xwe di dest min ka Kam harin ba navi di da Kam ba teva tak dudana ba bi Em kullka nav di na Kam ja rindan nazawcina Ja kotiyan kam razina Hada hada keik hada
298

Te dest da gulok bada Gulok ja dest xwe dn e Kam harin ba mal ma da Em ba(bi) te va iftek rindin Mal ma yan gundin Tu ber xwe berva min meke Ez datirsim ji dediqodiy gundan av girin av hin e Pez bav xwe i mein e Tu pez bavi xwe lebex e Paray bav min pin e Navxwe navi te Eli ye E ki dibari toli ye Der bigir were ii(hundir) Xweli la ser Eli ye Por ser tl bi tl e Kem bigarin l be le Keik heqsizlixiye meke Kem ramadin la otl e Virda wda virda wda Nazli hat ja(ji) qariy din da Silavek nedaye min e teriye ba nav di da Nav rind min i xwe e La sirt fistanek re e Gotin rinda te yas girtiye Em dinin la sar it re e Weda weda kee weda Pit girda rrik p da keik dil min kete te Tu megere virda wda av min li benca te ket Avir(ewr) gurmijin baran daket Min go sing xwe va ser sing min da Daka te hema la baket

299

Sret xwe iqa sorin(surun) Nazliya min hilgirtin birin Hn Nazliy min kuda dawin(dibin) Kez va dest w bigirim Lawik mere ji xwe wda Rnit la bin sy da L keik l keik iik girbn bne kuik Ku te ser sing xwe venekir La tax tir feleke Were ba min ku ez bibnim K ez heval xwe binim or min xwe be yek e L keik l keik Keza dawestim la kleke Dest xwe di dest min ke Em be tut nagirin feleke Meke meke rind meke Der veke cihyn(nivn) min bike Min silav ji rinde re and Bnin kleka min ka La ber der la ber der Perem ekir epqa la ser (Bibin)biwn ba apqay xwe din K ez bibnim perem ser Meke meke keik meke Wirda ware tu war(wiha) meke Az ba ev warime Der veke min di ike(hndir) Wda wda heval wda nuxwe da ard da k ez herim heval xwe pirskim Kez bibm ku derd te da kuda Mala xwe la ap diyara Di nigada potina sor a
300

La qariy xwe la ba meke Were dest min bigira Em bi te ve yeke yekin Li gund em tekin Bav te y min naxwaze Bib(biw) bavo tu wer meke(wiha meke) Dosta min ji av t Sontil da dest da berva min t Tu mesekin la li ort r Bav te y ji jre da t Dil min la tutin Wda here meke din Zat ez te hilnagirim Bi ser mi da mewe xwin K em aixin kem aixin Be(bi) rinde xwe ve bariixin Hn qar rind min mawin Zat em bariixin Ez irbikim, ez irbikim Ne qiikek kez gir bikim Hn dil Nazliy min bikin Kem herin rahla gendi bikin Lo lawiko ne ji gundo Benc dirj iqa rindo Ser xwe rake li min mezeke i kibar pozbilindo Ev i e ev i e Erd qeli t be t e Gotin Nazliy xwe li deriy Hazir kir kebab e Dil min te dudine Kon vegirtiy li bine Tu ima la mi lasuket Tu ka iqas dina(dna?) Aman aman Nazl aman
301

Ke w gund iqa yaman Gotin Nazliya te y li qariye Kez berve herim bibim (qurban) Kilam ji kilaman rintirin Qa ji biryan bilintirin Hn qet rind xwe mekin Gl min ji gulan babntirin(bhn?) Kilam dilan iqas xwe in av buru hina(h) re in Tim qal min xwe bike Sevadlina re in Kilam dila bib fed meke Hese min xwe bii yek e i dibe bira bib Deng min xwe sar meke avkan: Zeynep Bayrak nternet. Kovara Mehene 268-AV REA MN Dixwazim bm ba te Dinalim ji bo te Bi hesreta dtina te erna min delala min erna min yar yar yara min av rea min erna min av rea min delal min Her dem tu y xeyala min Kes ku tu carek nedt Nizanin ew kiy Nizanin ew iy erna min delala min erna min yar yar yara min Ez dime, dime Prg gewra xwe bme Ew keniya ez a bm.
302

av rea min erna min av rea min delal min Tu derman birna min Nikarim b te bijm Dinalim ji derd te Dimirim ji bo te delal Delala min erna mi n Yar yar yara min av rea min erna min av rea min delal min Xwna dil min zwa kir 269-AV RE MALA MN DAN

Xem revnok. er betal nakim Tirka li xwe a nakim Xemrevnok. Hjir li iya ye Li nav gul giha ye Li ber ser paa ye Ji esl xwe de axa ye Xemrevnok Hjir di tat de Delal di tat de Lawino biin p v Meqseda dil w ye Xortxapnok. Hjir iqas zer Wela delal zer e Lawino biin ser e Ji esl xwe de esmer e Xortxapn. Wela hejir xwe e Wela delal re e Li nav gul benef e Evdel av di re e Esl xwe de kele e Xort xapnok. Ehmed Ferman

L gewr l xezal Kan rinda nav mal Weyla min memik xwar Memik fitara var. Ke dn tu zan Tez kutim, T ez helandim Tu bi kurmanc nizan. Esker oldim piyade Talm nizanim, ne are T ez kutim, T ez helandim Tu bi kurmanc nizan. Denizde qum ziyade Esker oldim piyade Sen oq seviyorum Heyatden ziyade Wer ke v al Tu bi kurmanc nizan Tez kutim, T ez helandim Tu helal v can. Ez hjira navxwim Loy, loy, loy Loy, li loy, loy, loy. loy! Ez delala nav xwim

303

270-ARNN AML ESKER Va i bager, i ba ye, Li war tu tit nemaye. Bona Kurdan nizanim ima bela rewa ye. ro b eman in em, Nrn gran in em. Tune Ristem Zal me, Pezn b ivan in em. Lawn kurd bira ne, Bona milet ira ne. Bibn, bila bizanin Hal Ekrad giran e. Birna me giran e, Rast e, eme bira ne. Yekt tune li nav me, L neyar gur diran e. Weten bye gora me, Hela maye zora me. Hezar-hezar sal ye, Nehatye dora me. Li dil me ar maye, Ne koer, ne war maye. Xya nake, li zozan Ne berx, ne j war maye. Erek me Milan e, Eirek me Zlan e. Em yekbin, ima bjin, Kurdn filan-bvan e. Li av bk av maye, Mr ktine, law maye. Hlandik de ba kin, Qundaxek b bav maye. Hawar e, ha hawar e, Niha bo me xew ar e.
304

Were binhr birayo, Wran bye ev ware.Kr min bi kuda , Li dil arek dada . Pk da him derd, him kul, Ew ji min b, cuda . Ser yan hn e, Pez hatiye mn e. ivan w ktine, Derd-dil me dne. Law min hr fikir ke, Fehimke, kr fikir ke. Ehwal me giran e, Tu binhr, dr fikir ke. War meman xal ne Nay deng kaln e. il sal e ku dil min Ciy ax naln e. Ha bager b, ba neb, Bext Kurdan ra neb. Carek li nav xewn da Qet dil me a nebu. Tar iye, xew iye, Nvro iye, ev iye? Li meydana mrxasan Kurd nizane rev iye. Pepoy bixulxule, Ne baz e, ne bilbil e. Ji derd te Kurdistan, Nava dil min qul e. Dil min bi lerz bye, Ji birn sed merz bye. Werin keko-birano, Mirin bo me ferz bye. Va xizan i xizan e, Kes tune wan bizane, Hewar bikin, warn me Cy r bazan e. Ry ezman say b, Li mal me ay b.
305

Ewrek re girt ser me, Mal me b xay b. Hilweiya gund me, ehd bne end me. Ev xn li erd namne, Heye ji dil sond me. Ser kan pjik e, Roj me sor nzk e. Waran bav, mam, xalan Ji neyaran gz ke. Bi dil min jana te, Ez qrbana can te. Car veke av xwe, Wran bye xan te. Ji r bikn perda xwe, Bi min bide derd xwe. Ez qrban im, tu rabe Nemerd meke merd xwe. nehat bav min, Pirs tune ji law min. ev roj xn dirje, Rijyaye av min. Piling im ez, r im ez, Zaro ninm, mr im ez. Kurdistan, ji te ra Berxek bona kr im ez. Pilingim ez, r im ez, Warn rind im, zr im ez. Kurdistan bextre im, Ji derdan pir tr im e

306

Her ar bira bi hev ra bn Kirin hawar serxwebn Li zindana re tar Guln kesk sor zr vebn Kolet qebl nekirin Agir can xwe gur kirin Bo azad, bo serwxebn Li nav agir dlan girtin Gotin Muzk: Al Temel irove: Koma Botan An(da) ne t ne bir me Bi emr Xwed xwazgin me Nawe(nabe) nawe rinde nawe Ew hal me wiha newe Dest xwe bi dest min de Bila dil me bi hev a be. avkan reid Bulduk Herm: Anadoli Omera Li min ha li min evdel te me gidiy Min db li ser kuln gul, Sekin b li ser kuln gul av re av hn gul av re av hn gul Dest xwe bide dest min gul, Em herin briya evn Reek hat xuya b gul, Torinek hat xuya b Li seriya malan peya b gul, Li seriya mala peya b gul Kin were em qewla deynin gul, Belk dinya xira b l gul (Salih Qbn Seyd Mehfz Baday bi hev re gotin) Azadiya welat Berhavkar: Salih Kevir bir

271-AR STRK Di sibe hevdeh gulan e Qrnek hat li zindan e Her ar ran dest dan hevd Rakirin ala jyan e Kan Ferhat me, kan Kan Mahmut Eref, kan Kan Necm ciwan, kan ar strkn li ezman kan 272-AVRE d were l av re e Ser min nehit fikir Gewra min rinda min arpe re e d were l av re e (Revan- Nakarat) Bra mala te gime gim e Ez ji riyeka pir dr t me 273-AVRE AVXUMAR Li min ha li min evdal te me li min Li min ha li min du n ketne bin Qerar terka te nadim heta terka mirin Min db li ser mal gul, sekin li ser mal avre av xumar, av re av xumar Dest xwe bide dest min gul, Berb briya var Kin were em qewl deynin gul, Berbi briya var

307

Hn delaln Ruhay Wek bulbulan dengxwe in zeriy me Wek bulbulan dengxwe in wax zeriy me Kil ji avan diwein wax zeriy me K dil dide serxwe in zeriy me wey Hn delaln Ruhay Dikim nakim nray zerya min Dikim nakim nray wax zerya min P re ketim belay wax zeriya min P re ketim belay zeriya min wey Tu avrea Ruhay Ruha b te ne xwe e ay ay ay zerya min Ruha b te li min nay l zeriya min B te sebra min nay wax zeriya min B te xewka min nay zeriya min wey Tu delala Ruhay

274-AVRE RUHAY me Urfay bi sosin e wax zeriy we Hatim Urfay bi sosin e wax zeriya min Van kean dil girtine wax zeriy me Van kean dil girtine zeriy me we Tu delala Ruhay Ruha maye di nav gulan ay ay ay zeriya min Riha maye di nav gulan ax zeriy wey Gul danne nav dila wax zeriy me Gul danne nav dila zeriy me wey Hn avren Ruhay Zeriy me bi ar re in ay ay ay zery me Zeriy me bi ar re in wax zery me Kil ji avan diwein zeriy me Kil ji avan diwein zeriy me wey 275-AV ZER VRDA WER Ha lox e, lox e lox e Lox li kevir mermer e Ket ck seqer e L didime nay der e el keik bazda ser e Nav da yeka av zer e avzer virda ware Rehme li bav te were Min rind d li ser soq Min gewr d li ser soq Yawa yawa diloq Hed hed diloq Heyrana zend gewr bim

T da bazin dindoq Di lem lem xuftano Xuftano di mala me da Xuftan pemiy kitls Min top kir kir gid Helandim te lorik Helandim te derg Xeftan pemiy mitaq Min Zeyn d li ziqaq Te ez kutim helandim Kirim qulp emaq De lim lem xuftano Xeftano di mala me da. Sam Berbang Zend -3

308

276-AW BELLA Ger ez bm kutin, bi partzan aw bella, aw bella... Tu min vre Bi herdu destn xwe Destn xwe di xaka min de Wa rok w bize, kulilk bikivn aw bella, aw bella... hati biin W bjin dem xwe be Dem xwebe ey gula geik Mzk:Mar l Bdar nabin Gel kurn b av na bin. Qewl di eskeriy dr dirj in, Tu cara xelas nabin; K dtiye li dorya heft zeman ke Li mala bav xwe, pit heft sala, Li mala bav xwe b yar na bin? eko bilindo heramo, r li ber e: Kuriko dno tu kew grvan , kew li sera; Xwaz ez teyrek bma ji wan teyr di s-fera: Dormendor Silemaniy geryama, her car gera; Xwaz min zan bya ji lawik min xre an er e. Por dij ez xwarim Ji te re dibm bi v saz Dn tu rehet ya xwe nwez Bi ro eb xebera dinim Henne tu soza min nabihz Meke meke n meke Derd kul min di hev re meke Derd min bese xwe min in
309

Car sibehek dema iyar bm aw bella, aw bella... Girday dest min Welat xwe dibnim Her al j li bin destan e Tu j partzan Min j bi xwe re bibe aw bella, aw bella... Min j bi xwe re bibe Ber bi iyayn xwe Nikar biknim girtngeh 277-EKO BLNDO eko bilindo heramo, Bi ser il ar iya ketim: Bilind firm nizm ketim, Bo dem ax sorgul, Dn bm, har bm, Sewda ser bm, bi ola Xwed ketim. eko bilindo heramo, m em Zizan y; Bel hatim merga Zizani y, Qeda s sed bela bikevit li xizani y; Sala v sal lawik min kete esker Silemaniy. eko bilindo heramo 278-EME EME eme eme dn eme Ez qurbana bejna te me Xelk elem g dizane Ez nexwe sevda te me Mirim mirim dn mirim Ji eqa te re ez dimirim Di ber min re me re me wo

Ded(yar) kevn di hev re meke avkan: Sil Cutk Herm: Anonm-Brnebn 279-EM FERAT em ferat em ferat hate bra min Min go day min go bavo kaye Biray min Agir girte v dile min hstr ketin av min Min go bese hisreta dil dayka min em dcle em dcle xwe diherike Pir geriyam pir naliyam bona em ferat Buhar dihat det iya reng veddan Di heliyam weke berfa ser det yan Birin birin birin birin mal milk me Ed bese zilm zora li ser gel me Dem hatye ro roja berxwedan ye Karker gund dest avtye ala rengine Gotin Muzk: Koma Zerdet 280-END KLAMN DLA YN GOVEND end kilamn dila govend Li derhla Qeyser, Mara Eden Temel Kilam, dlok, govend, rok, destan, lstikn zarokan, heykatn ku li evn zivistan gotin hin girngyn ande -kultur ruh sirut xwezaya netewa a Kurd Kurdistanyan e, Min gelek qmet dane cranen xwe, l ez rast bm; me ji wan hindik qmet girtin, li vira bi qut yek nimune bidim. Em Kurdn ku li Qeyser, Mera Eden dijn li wan dor deran bi Trkmen Ewer erkez ki Farsag an va y di nav hev dane, erkez,dlanen xwe bi Akorden-Mizige, ltexin di menin, distern. Ewar bi dol zirnen gelek ker bi meqamen ku li hevhatin, ev meqaminav p siselan j arin Turkmen gar civaten din bi folklor dewlemendin, le em Kurdn van der doran tu ixtiyace bi folklor van ciranan nabhzin naxwazin, Lewra govend meqamen erkezan Ewaran bala me pirr nakine

310

Le bi govend meqamen Turkmenan va yekcarna em baldar dibin, Kurd Turkmen li ali Eden li navey Sevase gelek li hev qelivye ketiye nav heve, le disan j van bernameyan ji sed heft heye Kurdine imk xemilandin- motfreha bi fguran xwe heman akera dibin Dlok kilamen govende yen evin di jyana nav gel hl mede pirr pirrin, heta bst si sal ber her bk keik civanek ji van kilaman ha di jra sih il ten kilam megam disteran. Temam hm kok ruha van kilaman gihtikan hez dilovanye, Ji yn dilovan, evn hinek nimune bidim; Bay teye guva guva Bijkoj filt sing gewre aven min li navberan ket Her yek telaqa hingive

Ji Helebe virda erde Seri bio biskan berde Ku meryek bi dil xwe nezawcya Jra davye kul derd Va i b va i b Bega yaylan tj be tij b Gotin rinda te dayne Bend dil min qotmj b Sib rabe male av ke Pl mene ser ra gavke Eger dl te li min e Tlek por xwe di navke

281- DER OD LI MIN VEKE Der od li min veke Quraxek ezing bi mihneke Zalime Dayik te ku got; ku ew kye Mya qer za va berxike disa; Dalliqevax di kort da Mal rind di orte da Min ev xevnek be xevn d Ez girtime di ber te da disa;

Babetn kilamn dil tim ha dom nakin, hinek j li bo mixrikn nav dewlemend belengaz anin, weke ku t zann dewlemend, yanji yn ku hal wext xwe ba in naxwazin keikn xwe bi lawn belangazan re bizewicin,
311

Li van deran li wan deran Pez bav te beng be b enge Xom berdilan ajot renge Gotin nazl a-rinda-te dayne Li xwe txim bi tifang Bal dikinin ser fenek felbazan, Meri meran dewin tnin Li ser cil re dtnin yaman qayte dev xwe we Qenc e oran digernin Peya nagehe syaran Di hestye bav van axan nim Kek xwe nadin xizmet karan Li ber dwaran kal pr Zar ze ma ye b akir r Felek me li te i kir ku Te em ha hitine feqir Nakokyn axa ivn tu cara naqedin.

Weke ku t zanin di gundan da kesn ku pabjt dikin zdetir tn naskirin, le hin caran mirov nikare gihtan naske. Malen hana male mene Qal min te dikine Ku tu nedan li min guneye Gun min li sut teye Hin caran, ji ruyen van xebergernanda hnek xirabyen ku nen xwastin j dibin, hin nexwaz yekcaran buxtanen pirr xirab j dikin, Keriyk pez min Qus Soyxe mrat reng hev talsi Ez hatim ku ez i werim Keban e heye le por qus Tal-tuj xweya jiyane j di kilamn dilan da bi ziman te, li axa k rawest Bi roj ev qe nevest Me car ke tr hevdu ned Bi rehet bi serast Ber der me muxurbe ye Gur digerin bi-be zurbeye Xelk li kar xweye ave min li bejn teye Kilamn ku li ser lorikan tn gotin gelek in
312

Lawik ji derge xuj -xu Bi ev roj dadeki Xeber hat ku lorik miry Ji tirsan re bern min ki Nizanim ku kuda terim Li berxike xwe digerim Min lorika xwe wenda kir Dyar be dyar l digerim La ber deri-li ber deri Dayk runit bulxur diheri ji lorik e xeber tune Nizanim i hate sr Bav pir bi law keikn xwe va ru av nabe, i gil qazincn xort qizan hebin gitk li dayk ye; Mj guzan biderne Alka* Fat min bizewcne Lawk te hn xurne V feqr bizewcne, Ez bawerim hn gihtik v dizanin, law berzewac e, dayik j dibe; law min em feqrin-belangazin, em te bi i bizewcnin? pae bihevra di fikirin, dibn; kereke me heye, dayik dibe; ba bav te evar were, ez j ra bm ba kere bifiroe, em bi per we te bizewcnin, evar dibe bav te, law dipe ku dayik bexs veke, le dayik pir ji wir nabe, law di b sebre, deng xwe bi bilind tne der; Day qal kere bike, qal kere bike! Ber kel e virda xwar b Giha bi serda kevir nar b Ber dile te li min b im henka ja-ji min sar b Ber der mal bav te yoqie Mn kewan hildikie Ez bi qurbane bejn zirav Fistan j ra yaqiixe Bi nan tis ra dikie Jr va hatin giht qantirin Ser bar xwe kundirin

313

Zalim Bav te ku tu neda Ez j derd te dimirim Yek caran rinda Mirov, bala taybet dixwaze bo ku hinek naz c xwe bi cih wne, hinek caran j yar an j yar xwe bi tercube bike, li bo ve ji dilovan ewe ku tim baldar be, ba ne ji br kirin Mirov di bin dageri a qontrola yare daye, Ji jr da hat min nasnekir i de dilda mi pirs ne kir Fikra min b min nekir Min bi xwe dest bi xwe kir" Baran bar hr hr weand Van cotkaran bder reand K i dib bira bib We rinde gur a min xweand Evndar, delal xwe yek caran wek hinek titn qenc dihesibne, we r bi ziman tine, yek caran dike kevok, pirr caran li Xezala tne, car caran, yar xwe dike zozan, caran j dike biroek ku dikel, yek caran gerdane sip wek r dibne, pirr caran j dike gul, j hingiv distne, car caran dike ax yan, yek caran j kela havn, Here av, av bne Li qirare der me dne Tasek av sar bi minde Av yaran rin e L tembr e l tembr e Tel zirav e perde hr e Rabe rind xwe li bake Ez meyzekim dre dre Dilovan, bi xwe pirr raz bawervane, hincaran pirr dera xwe dipesine, Hni ya ne hni him j pan e Ketine navbera me wane Hele cark bifikirin Hine weke sulal me hene hin deran k him l hene Hatim rinde te bibnim Xwazgnyn te binim Dedine min bira bidin Eger nedan direvnim Meri meritan qrarvanen me j Drsim pirr dihatin, heykat kilamn ku wana digotin kezeb diln me diewitandin, li vir qalek bikim dixwazim di dva
314

or nivs xwe bi arnek biqednim, Destbiray(Musap) bapr min digot; "Em git bi zincran gir daybn kom kiribn, di navbera koman de il-pence metro heb. Du, xk bira, yek li seriyek, yek li seriyek dn berdan gotin herin hev hemaz kin (qucax kin) ev herdu zarok s-ar sal bn, bezn, berv hev dema ku bi gehsin hev du, lekeren xwnxwar har gule (qurn) barandin bi ser her du zarokan da, her yek bi hlek da ket" Dema ku ev qala dikir ji avan da li una hestiran xwn dihat. Drsim ket teslim ne b Tirba beton dsa veb Dil biko Seyit "Rizko" Ket, hate xwe rab apaxur Agir Z lan Xwn diherike ji gulan L, ro d daha nne Xebern xwe tn ji malan, Vala ne bye va axa Deng ra b li det axa Proz be li Netaweya Kurda Gel veger derna xwe Her,ora xwe bigirim bi arnek ve care nivsa xwe xelas kim. Dewrimcno dewrimcno Tim li yan tim birno Filore xwe y dirno Valike xwe y veresno . * Li ali me li hinek gundan bo dayke; Alle, Alko, At, Daye, An j te gotin.

282-DURIKA KEIK JI BO BAV - Bav keik dimire, keik li ser bav xwa durikek dibje. Ser nig w sabuna req Bin nig w sabuna req eqit u cineta baq

315

283-BK Zend zer git hine b Bk l l bk l Zend zer git hine b Bk bermaliya mala min Fstan sor l db Bk l l bk l Fstan sor l db Bk bermaliya mala min Min ser bejn birb Bk l l bk l Min ser bejn birb Bk bermaliya mala min Bk l l bk l Bk bermaliya mala min Bk l l bk l Bk bermaliya mala min Min tu li dawet db Bk l l bk l Min tu li dawet db Bk bermaliya mala min Til p hine b Bk l l bk l Til p hine b Bk bermaliya mala min

Beer; Delal bejin rihan e Kullk heyva gulan e Bizan xoye jiyan Briy ez evndar im Gulbehar; Lawiko here mala me Mi bixwaze sax ke kula me Gustilk bike tiliya me Lawiko ez brvanim Beer; Civana min bje bab xo Min bide dewlet ser xo Qayim ke delal dil xo Beriy ez evndar im Roja n

284-EZ KEM KEA GUNDAN M Ez keim kea gundan im Kullka ser lawan im Rehana rez eman im Lawiko ez brvan im Beer; Briy tu xwn rn Dilreq lv hingivn Bikur be gava mi dbin Beriy ez brvanim Gulbehar; Lawiko evn erm e Geleka bi tirs ehem e Guneh e evn l dev me Lawiko ez brvan im

316

Bi sayik sp Bi dilek iket Maell tu neter li te nakim eket zavat Pitik xwn wer ber v dest 7Ava em min t te re Plk sor e Pelk zer e Y ku navbera min delal min de Qise bike Ne ji umeta Muhammed Ne j ji dn pexember e 8Ji Qerejdax hatim xwar Te nexwar belek berf Ava sar Keik tu xayn Lawiko tu b bext 9Hva me ardeh e ewqa xwe da navbera mal Mirad Xwed neke Nerinda ava, ikandina brya B fede ye 10Qerejdaxa wa ye dyar e Ava j te wek ker e Bav Remezan min Tu car kavir nr e 11Strka li ezmana Min jimart bi dev dirana Xank l kin bi mircana Ez delal xwe t de rakevin. 12Li me hilat strka b kur ye Bila ewq emala xwe nede Qerejdaxa ewit Bes da pembelox
317

285-END HEYRANOKN KURD Behevkar: Evdil Koer 1Delal xeyid ji crana Da ser rka bazirgana Dinya elem pey ket, venegeriya Ez delal xwe vegernim Bi ramsana 2Lawiko ez te divm Tu min nav Mala bav te keve Qirik kula re Hem mezinan bimirin Pik we meyta bav nebnin 3Lawiko navbera min te de dwar e Pehnek bne xwar Memikn min ji te re Yek sv e Yek pirteqa e 4Lawiko bila tim hawn be Bila cih min delalik min ser xen be Bila dest delal li ser memikn min sor kok sp be 5Par ewra ser Mrdn Ne t ser qapan Ne t ser mzn Bila mirad min bjna zirav Bimne w dinyay Bila bibe mirad Mem Zn 6Lawiko min bihst Te yek xwest Ez hatim daweta te

eva ten xiraptir e 17Hva me hilat hva ewq emala xwe Ne da Diyarbekir dora wan mala Xwed mirad min te qedand bila biqedne Eger neqedand Em bi hev re bibin xwendg bira 18Min diyar qayigiran Kevrok rabe ji qaan Ez diya s zika me Bay xatir delalka xwe Lorka bihlim li hkan 19Baran bar ez il kirim Kula kildank bejna zirav Ber pita min xira kirin V b man Seba kul kildank xwe Min talan kirin 20Diyar diyarbilind Ketim demarek li min Lawo ez fir ketim iqas bilind Nav heval hogiran de nizm ketim. Kovara mehename. Strann gelr Berhevkar H. Akyol Ji Heleb m Diyarbekir Min bazara qundira te kir Hem ji kfa b hem ji eqa b Min ji brkir boyax nekir Heleb Heleb Heleb Hawar medet Heleb Ji Heleb m Diyarbekir Min bazara ala te kir Hem ji kfa b hem ji eqa b Min ji brkir po nekir Qeseta G.ndar Bir/B -6
318

Bila xwed mirad min bejna zirav bikira Ser me da bihata xuna gerdelix 13Bila dil ji dil be Bila tr pars li mil be Bila parsa min delal min ne li vir be Bila nav snor ecneb gawur frens be 14Germa hawn tin e tin e Bejna zirav paliy dike ela xwe wer dikne Xwed damar kur bike Nan ayin e Dew tir e Ew miraz xwe bikne 15Ne livir im, ne li w me Hr baran e, tev b me Jina mr xirab Dost lawik me 16Bar baran e hem qir e Bila lnexista pl e Mirata kundir e Zewaca b dil Ji ezaba qebr

286-HELEB Heleb Heleb Heleb Hawar medet Heleb Ji Heleb m Diyarbekir Min bazara ara te kir Hem ji kfa b hem ji eqa b Min ji brkir re nekir Heleb Heleb Heleb Hawar medet Heleb

Heylo meylo te esmer Yar merheba, yar merheba H li min kurk e, ca li te eba Yar merheba imik re Dos merheba imik re imika derxe derxe derxe imika derxe were hew Ez ramsim heylo meylo Heylo meylo te av re Yar merheba, yar merheba H li min kurk e, ca li te eba Yar merheba imik al Dos merheba imik al imika derxe derxe derxe imika derxe were mal Ez ramsim te delal Heylo meylo te av re

287-YAR MERHEBA Yar merheba, yar merheba H li min kurk e, ca li te eba Yar merheba imik sor Dos merheba imik sor imika derxe derxe derxe imika derxe were jor Ez ramsim heylo meylo Heylo meylo te por sor Yar merheba, yar merheba H li min kurk e, ca li te eba Yar merheba imik zer Dos merheba imik zer imika derxe derxe derxe imika derxe were der Ez ramsim heylo meylo

Bar avtin dikan Mast kiri bn bi tepska Avtin v qapan. Kerm lawo eqilmast Pisk me xwar alast Em bn koer bi rast. S biznn kik hene Xelk kahr xwe dan kir xelk pez xwe ym kir Ew zelam i kir Eba mezin li xwe kir Da ser bizna re sekin Sty xwe ji eb zeyd kir Ji her sisya yek nas nekir. Biniya mala me bi kevir Xelk kahr xwe dan kir Xelk pez xwe ym kir S kahr teres hebn
319

288-EQLMAST Kerm lawo eqilmast Me pez kir bi heneka Em bn koer bi rast Kerm lawo eqilmast Me pez kir bi heneka Em bn koer bi rast Me keyand meyand Min kir ne kir b mas t. Kerm bav sultan Te kon vegirtn li latan Neqla mast kika Giha ser meydan Wan beqal bajariya Qantir ajotin Xan

Geriya b li am Heleb Peyda kir s bizin Celeb Kum xwe kiri b merkeb Ji bo xatir piska, Go; ne xwn Mast wek kezeb Derpiya jina xwe qetand Kir parzna r rn. G bi riha xwe kir eqilmast geniya Xist elbika deriy Avt Midyata rengiy Weq daye bi erxiy Kir caw Riziy Li bejna xwe kiriye. Kerim lawo eqilmast Hat bersiva ne xr Bizina reik va li mal Ewa qirik gira xwar Ew abeik birndar. Edla Remo bne cot n dra Zehferan Edla xwe nivs rehbik Remo xwe nivs pirot Hesab me rn ne firot. Hing Kerim be ic Go; Zko de xener Li traf xist belav kir Her piek, bi derk dibir hawara me ma x kur. Xelk bizinn me bir Kerim lawo eqilmast Te kon ard stn Te li erd xist guhst; Tu b koera bi rast. Te ser tiliya xwe na alast Kerim lawo eqilmast. Tu gerya y li am Heleb Te an s bizin celeb
320

s bizn teres hebn Ji her sisiyan yek nas ne kir. Ji qapaniya dinyay eba mezin li xwe kir S bohst ar tliya Sty xwe ji eb dirj kir. Hat bersiva ne xr Gura bizina beik kut Bizina gerdik birndar Bizina belik ma va li mal Hat bersiva nexr Eliy Remo Edla bir Heng teres bihec Go zik da xener Bi agir ket belav kir. Go; em bi dest lepik Bi wan nikarin Hv Xwed x Gir. Dor tixwb bi xixik Te li Fatima m guhik Ew dime weke miik Mea w, mea dpk, Zaroka bi ser de fikefik. Go; bi Xwed Em naxwn nan hk Ji dewsa nan pvaz Em bixwn qeymak nivk Edla Rem bn cot Her du n dra zor Edla xwe nivs rehbik Remo xwe nivs pirot Go Hesabek Me mast ne firot. Me pez kir ji Qelendera Hey kik law qemera Li ser sinca Remo binr Li elbika li mexmera Remo ciran Recep

Kerim lawo eqilmast Pisk me xwar alast Me pez kir bi heneka Em bn koer bi rasta . Welat li hvya te maye Berfa welat me helya Bihar hat tu nehat Gul sosin tev rengne Dil dayka te bi xemgne Gotin Muzk: Sem Ber & Yilmaz Ersahin

Yek kawir yek seqet. Kerim law qemera Pez kir ji Qelendera 289-MA-I im im ima nay ima Esmer ima tu nay im im ima nay cima Dlber ima tu nay avm kor b ji hsiran Lawo tu li xerby may Veger were cem dayka xwe

Xwnmj e, rre e din ima ji me re jiyan da tinn Em i dikin i dixwazin Gerek em bi xwe bizanin B azadiya kurdan Dinya me re ne xwe e Yan Kurdistan azad dib Yan j dinya twi e Xwnmj e, rre e din ima ji me re jiyan da tinn Em i dikin i dixwazin Gerek em bi xwe bizanin Gotin : Emeki Muzik : Anonim Azeri

290-MA-II end hezar sal in tu dizan Kurdistan bindest ima Me er xwe, hviya xwe Daye dest yadan loma Xwnmj e, rre e din ima ji me re jiyan da tinn Em i dikin i dixwazin Gerek em bi xwe bizanin Xew nakeve herdu avan Kezeba min diewit Kes nebje, kes nexap Hviya kurda ket

321

Ser bilind bi Agir Xelat Gulyn dirj Dcle Ferat Siwarn azadiy qor bi qo r i xwes, li gerdena te hat Tu Zn Mem evna te Xwna ehdan xemla te Serfiraz tu biwelidn Azadbe w humla te Gotin Mzk: Aydin KORKMAZ Dimrim ji ter nexema Wer dam biin germav Nav mena ber tav Ji zva li benda tema Ji zva li benda tema Ma gelo evn wihaya Hem belaya Ti hz diminda nema Ti hz diminda nema Gotin Muzk: Peywan Arjn

291-IMA NAYE ima nay ima nay Bka delal ima nay Xwezgniy te siwar bne Tu xeyd ji mal dernay Bejna delal bihejne Xwe bixemlne re li te nay

292-MA YAR ima yar ima Dil kirye bahra xema Carek nadm soz Her tim dibjm hema Dnim gava tu dr Nv emrmi dibr Dimrim ji ter nexema

Kar emel xilas nabe Jin mirin her w hebe Li ezral hle nabe Qr feryat fda nabe Tu netirse ji mirin av bermede mal din Nav te bas b gotin Tista her ba ewe li din Text Muzk: Dilge

293-MA YAR NEHAT ima yar nehat v var Serek neda min v car Ne sibeh ne var Nae ji br ji xeyal Yar rinde en ciwan Cotek kez li ser milan Rojek nebim li v chan Tnegr wek ba baran

322

Day em dil teng kirin Day em kober kirin Day welat min kan Ax i bejim day Oy xewa min nay Day sebra min nay Li xerbiy Bo i evna me pir erm gir e Droka vn nem ji br kim Ji serhatiya ya mit pir e Xin xikok da bo te bjim Ez d gazinda bo te verjim Ez evndar im xelk ez nevm Ez rast bjim yara ez nevm Xem dil min pir vn sax key Xem rondika hik zuha key Dergeh jn ji bo me vekey ah govenda ji bo me karkey

294- BJM Day gund min qelandin Day mala min ewitandin Day baw min kutin Day biray min kan Day em pere kirin 295-PKA XUNAV ipka xunav li ser nrgiz Carek d hat nav hoz kuz avt re hibrin li ser kaxez Te navrn yar belengaz Ta keng bijn b jn viyan belengaz Ta keng bijn b are derman Dema awaz vn me lda D bme kene b erm tawan Evna xelk ad huner e

Dil min ji te sar dikin Bo i tu wa xemgn l l Tu zeriyek avn can Tu li ber dilm rn Ketim derya evn l l Car were bibn can Bo xatir Mem Zn

296- TOLAZ SERSER i tolaz serser hele i ewar av lder hele Hem di derya te de ne Fesad gotina te kir l l Ew ry tim re dik can

323

awa ro s roj in, Li nav eskern dewlet, B talan yaxma ye.... Red lawo, mr be, bi xebite, Kozika mil bnder bermede; Heya bi kubara sib re, Heya ko Sadiq axa, Xwedan qezator mriy dihana me t. erk dib; Li Derika iyay Maz, li qible t; Mi d deng top mitralyoz dewlet, Li ser qesr qon

297-YAY MAZ Ne mnim, ne mnim Reido lawo! Di d av bav Red xwe re, ez li dinyay namnim. erk dib, Li Derka iyay Maz li qible ye; Deng top mitralyoz dewlet, Li ser qesr qonax bav Reid min hewala ye! Ez neketim xema kutina bst du mrane lo! Lo lo Redo lawo, Ez ketim ber namusa xwe ye! 298-ROKA AP MSTO

Misto Misto Misto Misto Dor dor dor re e lo Rebeno bi bext reo Were lo lo lo... Misto Heg zuxta l dixne Hta Misto bi xwn e Qet ser xwe ranake L bi ax naln e Misto bra te nay Li gund Xerabrek Havn zivistanan Em rncber bn bo ax Misto Misto Misto Misto Deriya derda veneke lo Ji min re derda lneke Were lo lo lo... Misto Axa b seyran Me berdida meydan Me ser hevdu diikand Ew dima li ser talan

Lo Misto lo Mistiko Rebeno dest sistiko Doza heq xwe nake Ber xek xwe melis diko Misto bav Seyran Rabye ser tapan Diqrim iqas bjim Tew l nay gman Misto Misto Misto Misto Deriya derda veneke lo Ji min re derda lneke Were lo lo lo... Misto Min gelek tit j re got Dil ceger li min bn sot Go bel weke te ye L Misto bye gay cot Misasa dest ax xwe Nr xistiye suty xwe Zik erd diqelie Bye gay ax xwe
324

Dixwin tev ser bin e Misto rabe ser piyan Dem em pri dereng man Kes d qebl nake Zilm zoriya kedxwaran Misto Misto Misto Misto Ji min gazinca neke lo Derya derda veneke Were lo lo lo... Misto Roja n

Bes e ev talan misto Nr bavje ivisto Tu rahje misas Li dujmin bade histo Misto Misto Misto Misto Mis to dil av min lo Tu dizan bi hal min Were lo lo lo... Misto Misto kedxwar dudu ne Erd zev girtine Bi hev re weke seyan

299-YA BLNDE TE NABNM-I Weyla l dn ya bilinde h h Te nabnim h h heywax li min h h mala min Wez qurban gul sor bune nacerpne Heywax li min h h mala min Me d gund bahata ser xawkamin ne tu dila nehewin h h heywax li min h h mala min l l dn pez xanmeduran dr gerandin l l dn keka gund we bedewin h h Xort gund me helandin Heywax li min h h mala min Weyla lo dno min brevn wa drevin Weyla dn tu y rind pir bedew Ax malino ez dikim kelekof bigrim Tune orta me de det zozan, mrg u zev Heywax li min h h mala min Gelr

325

300-YA BLNDN TE NABNM-II l Gul reben, iya bilindin te nabnim, Li driz gunda sorgul sorin, nairpnim, Min sond xwariye bi sonda qesem, ez tu dila, Ser evna dil xwe te ra nehebnim, Gula min gula welata Gula min gula welat xerba, l Gul, rebene, iya bilindin r di ber ra De kubar, av belek, l bir li ser ra, Delaliy min sond xwariy, bi sonda qesem, Ez tu dila nehebnim, ser evniya dil xwe te ra, Gula min gula welata Gula min gula welat xerba, Kovara Komka r. 301-MENO MEN meno men end xwe in Heramo men, men end xwe in Ser menan sosin binew in Crann biskan simblt re in meno men dola herk wo Ser llav li bin befr wo men men, men dola Mizuriya Heramo men dola Mizuriya Gopal Elo ji darn hijra Mer Elo xwe da ber iya ye Pez Elo zalim xwe ber iya ye Sp bye, sp bye Ez ji te dr im, tu ji min dr Tim zivistan, sp bye Birndar im ez w nakim Ez w jn qebl nakim iyay me berf lkir Sp bye, sp bye Ez ji te dr im, tu ji min dr Tim zivistan, sp bye
326

302-YAY ME iyay me berf lkir Sp bye, sp bye Ez ji te dr im, tu ji min dr Tim zivistan, sp bye Bihar hatiye gund me Sor zer bye iyay me iyay me berf lkir

303-OP - Jiyana op op hn s sal derbaz nekir bu ku rejma Baes deshilatiya xwe xurt kir b mna bahoza re komkuj syaseta bierebkirin li ser bajara wan Kerkk dimeand. Ji ber va ye malbata op d nikarbn li Kerkk jyan dewam bikin naar man ber xwe bidene yayn Kurdistan bi armanca derketina ji bo dervey welat, pit saleki di sala 1988'a de li Holanday bi cih bn. Ji ber van sedema j op pir z bi dr ma ji sozn gel kurd derdora xwe. Her wisa bbe ma ji frbuna ziman kurd ya resen paqij. L bav dya w alkariyeka wisa kirin ku op ziman kurd ji br neke hn bib. op ku zewic ye, ev 17 sal in ku bi malbata xwe re li Holanday jiyan dike. Jiyana huner op ji zarokatiya xwe ve hez ji muzk stranan kiriye. Ji 7 salya xwe de ye komeka ko ro li bajra Haillo li Holanday , li wir bi grupek re stran gotye carna j strana solo bi op hatye dayn. Li dibistan j de op gelek zrek bye li salek da bye xwendevana yekemin li dibistana xwe. op li 13 saliya xwe de ye dibistana deng ji bo ku bi awayek zanist titeki ji zanista deng nasbike hn bibe 2 salan j li v dibistan xwendiye. Li 16 salya xwe de ye cem Koma Berxwedan li akademiya kurdi li Elmanyay, li vir da op zdetir eqa w ji bo muzk strann folklora krd ye. Her wisa her li vder mamosta Wurya Ehmed naskirye karwana hunera op bi rengek ferm destpkiriye. Berhem op heta niha zdedetir ji 30 strann folklor dubare li Medya TV 2 stran j li Kurdsat tomar kiriye. op bedar gelek ev ahengan bye li Elmanya, Swd, Hollanda, ngilstan, Kanada gelek welatn din dj. Her wisa op li gel pir hunermendn bi nav deng naskir bedariya ev ahenga bye, mna hunermendn rzdar : Nasir Rezaz , Merzye Ferqi, ivan Perwer, Ednan Kerm, Hesen erf, Necmedn Xulam , ehrbana Kurd , Gulistan Perwer, Feyz Nejad, Omer Gund gelek hunermendn din. Berhema yekemn a op li ser CD di sala 2003'a de bi nav t naw binm? (Kjan nav bidim te) derketiye, ku ji 9 stran pk t bi herd zaraveya kurmanc soran gotiye tevah ev sitran n ne car yek ji aliy op hatine gotin. CD ya duyem j di 2007-an de ku ji 13 sitranan pkhatye

327

oooo o ker min Ker min n e Bser bqun e av tim li kerbe e o o o o ker min o o o o ker min oooo o ker min Gotin Burhan berk

304-O KER MN Ker min re e awn w pir xwe e na w tew e Bi cih n e o o o o ker min o o o o ker min

oxik ji hirya mya Hey mal min oxcano Min da dest rsip ya Hey mal min oxcano Wana te taya bi ava kevya Hey mal min oxcano Hoy cano hoy cano oxcan min Hey mal min can min Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: Serhat Baran (Koma Deng Azad

305-OXK oxik ji hirya berana Hey mal min oxcano Min da destn jin ciwana Hey mal min oxcano Wana riste taya bi herdu rana Hey mal min oxcano Hoy cano hoy cano oxcan min Hey mal min can min

D ji bo yarka xwe keme xizm e D ji bo dosta xwe keme xizm e me berwar berwar bi ave Getim berwar Ev ro min zan dotmam serbar e Getim berwar, berwar bi gn e Yt l cemid avkkt(avt) havin e Ev ro min zan dotmam xatn e me berwar berwar gz e Yn l cemid avt payoza Ev ro min zan dotmam ezz e

306-ME BERWAR me berwar berwar dm e L cemid avkkt km e Szdeh quran irkek km e , berwar bi ave Sdeh qur irkek gerave D ji bo yarka xwe keme kilave D ji bo dosta xwe keme kilav e me berwar berwar bi dar e Getim berwar, berwar bi dar e Yt l cemid avt bihara

328

Ax cem mr Botan m Cizr l l l Ax Cizr li w al m Cizr Cizr li w al Keikn hebebiya werin v al Keikn Mrdn werin v al Keikn stiliya werin v al Keikn hebebiya werin v al Ji kerba dela dil min l l l Ji axa ketim v hal

307-M CZR m Cizr l l l L l l l Axa Cizra Botan m Cizr Cizra Botan ell bilbl li hev bne cotan Welle w rind dil min sotand Welle w rind dil min sotand Gotin vn bi hev re digotin Xizan wenda b l l l....

308-RO FESH MH MRZE Le axooo hey lawo axao min got; Di berxtiya xwe de tr nemijyayoooo, Di kevirtiya xwe de tr neryayooooo, Di panzde saliya xwe de b fraro qequr mehkum ser dax iyaoooo. Birinc bi Feyso re, kinc bi xo re, inc bi berx mala Seydo re geryayooo. Sal il yek sal te qediya li Tirbspiy, Li xeta Sr li cem mala Heco ma, Sal il yek sal te qediya efuya te derket te ber xwe de welat Serhed, Kurmancn Hesenan xan bn li ser zozann Dexda li Goma Xelef Ji Fesih law Mih mrze; mrik mrxwaz Melkemot kl, kup xwn ima nehewiya axaoooo. Axaoo sib ye dil min ji dila, Dila dibne, maqulo dil min ji dila, dila dibne. Fesh Mh Heyder li ser nazbalgiy rnitiye, Temame giregirn Hesenan li dor rnitine, Qala esiritiya xwe li xeta Sr dike, Ji cemata dora xwe re dibje bavo, p re dinikne.
329

Fesih bi s denga li eshed law xwe kir qrn e, Eshed lawo ! Tu rabe lez bike, bilezne, Boz li tewl derne, Teng berteng Boz ep rast bijidne. Dest xwe bavje beliy bi tev qol fega ve, Deyne qar bav xwe vezelne. Ez ber xwe bidim zozan Dexda Goma Xelef, Kaniya Mih, Kla zozan Dexda Goma Xelef kaniya Mih; kleke giran e. Bav te bimir, bila hefsa di dil bav te de Nemne lawoooooo........ he h...... Eshed bi s denga li Fesh bav xwe kir qrn e, Dib bavo yeqna te b ji xaliq reb Alem, Qurana Neb ne ku bavo rkn dn e. Mrxasek li welat Serhed raby j re dibjin; ro, kek lyas bav Diray, bavo li erd kevir, dimne. Ev sala heftaye ketiye sala heyta zozan Daxda, Goma xelef Kaniya Mih bi dar zor ji me distne, Ko kriy xwe bavo, t dirne. Fesh bi s denga li cemaata dora xwe kir qrn, dib; Gel cemaat hazir ez dayek ji reb xwe bixwazim, Hn bi hev re bjin amn e. Belk xaliq reb alem tu car belay wisa li pey mrik mrxas nexne. Fesh lez dike dilezne, hesp Boz ji tewl der tne, Teng berteng Boz ep rast dijidne, Dest xwe davje bliy bi tev qol fieka ve datne qar bav xwe, diwezne. Me ber xwe da zozan Daxda goma Xelef kaniya Mih ko kriy ro Kek lyas bav Dira ji zozan daxda dertne. Kaxizek dinivsne li dest Baxlam ro datne. Dib; ro di bid xatir Xwed Qurana Neb ne, tu qetl qitl bi min nek, Ji nava il icx min careke dine e lawo, Ber min li xeta Sr nezivirneee Axaooo. Lawo tu bi era Mihemed bj, li ber te sekin me. Eger tu bi orf dik, gaz ar al miqfa bike, zozann Dexda heyt qetih e, bila qetihek her wiha b pol b pere ji te re bimneeee . Heger tu w yek nak; kif rapor Derxe, zozann dexda bi kif rapor ji min bistne.
330

Lawo zozan Dexda, zozann bav kal min qedimne ha, hey axaooooo ha ... L bel roja qameta nvro ber ko kriy Kek lyas bav Diray, Baxlm li nava mala diqelbne. ro bi s denga li Baxlam kir qrn e. Baxlam kaxiz dest ro Kek lyas Bav Diray datne. L gava ku ro kaxiz dixvne li nava ser xwe kir qrn e. Dib; Lawo zozan Dexda zozan zor, zozan me re tap qoan bav kes j, ji zozan re tunne. Emo bi s denga li Dira lawo tu rabe lezke, bilezne, Xwe bi aliya od bigihne, deriy od li taqa pit bixne. Bi s denga li roy bav xwe bike qrn e. Bje bavo dayika min li berbanga sib razay, S xewn xirab dibje, bavo ji te re dne. Dibje ber xwe nede zozan Dexda Goma Xelef, Psra xwe nede psra Fesh Mih Mrze, Mrik mrxas, melkomet kul, kp xwn. Dibje bavo na te bi dawet e, Yeqn hatina te ji me re bi n girn e. Dira dibje bavo were em herin looooooo L bala xwe bide, Dira lez dike dilezne, der od li taqa pit dixne. Bi s denga li roy bav xwe kir qrn e. Dib bavo tu bid xatir Xwed Qurana Neb ne, Tu were dest xwe ji benda kutin bikne. Dayika min Emo ji ber berbanga sib razay, S xewnn xirab ji te re dne. Dib ber xwe nede zozan Dexda psra xwe nede Psra Fesh law Mih Mrze, Mrik mrxas, mr tr, melkemot kul, kp xwn, Dibje bavo na te bi dawet e, Yeqn hatina te ji me re bi n girn e. Dira dib bavo tu were em herin loooo. L bel ro li nav ser xwe, li Dira qza xwe kir qrn e. Dib; Dira lawo wazfa qza min ne ew e, Wazfa qza min ev e; Rabe lezke bilezne, hesp bav xwe ji tevl bi derne. Ji te re enextar bismillah bike li dev ekmec bixne, Bi s du qol fieka ve deyne qar bav xwe wezne.
331

Bav te li welat Serehed mr li qariya xwe nedne. Dayika te Emo ehmeq e, nezan e, aqil w nagire, bila var derkeve hafa swar Hesenan fesh law Mh Mrze esr dest girday, Bila piya bav te bibne l.... Dira lez dike dilezne, v tedbra han ji bav xwe re dibne; ro ji mal swar dib, bi s telaq Emo sond dixwe. Dib; Her li ser zozan Dexda psra xwe bide psra min zilam, Xre ji xr bazara xwe nebne. D Xaliq reb Alem pel w ji dar biqetne, Xenim xwe li ber av xwe bne, Xre ji v bazara xwe nabne axaooooo ha . Axaooo sib ye ez bi zozan dexda diketim s kar ne. Ji siba Xwed ve ro bi ser Fesh ve bavo, qrqr e. Axaoo sib ye wez bi zozan Dexda diketim bi kerkora derdora fesh bi s denga li ro kir qrn e, Dib; ro lawo tu bid xatir Xwed Qurana neb ne, Tu qetl qitl bi min nek, Li nava il ixx min, Lawo carek din ber min li Xalit Sr li cem mala Heco nezivirne... Lawo zozan Dexda, zozan bav kal min qedimn e, heq kes di zozann de tunne. Lawo tu bi sera Mihemed bj li ber te sekinme. Tu ye gaz ar heb al miqfa bike zozan Dexda heft qetihe ye, Bila qetheke ji te re b pol b pere bimne. Heger tu v yek qabl nak, kif raporek derxe, bi kif rapora hikmat zozan Dexda bavo ji min bistne loooooo.... L bala xwe bide ro qet xebera dinlem nake, ji siba Xwed ve h j li ser Fesh dikne, Kozik bi ser ser Fesh ve bavo diwe neeeeee. Dib; Lawo zozan Dexda zozan me ye, zozan zor ye, Tap qoan bav te j, ji zozan Dexda re tunne. Heger tu bi hikmat bi min re xeber bid, gelek ser min j na. Hikmat li piya bav kal min e. Memr hikmat van e, li nav beyna min qar wezilne. Ez v sib ji mal swar bme, bi s telaq Emo sond xwariye. Her li ser zozan Dexda psra xwe bide psra min zilamek,
332

xr ji v bazara xwe nebne. Xaliq reb alem pel w ji dar diqetne Axaooooa ax ha. .....Heriqas Fesh Mih Mrze dixwaze xwe ji hevz belay biparze j, bi ser nakeve. Ji ber ku saln derbas by de, Fesh Mih Mrze ji panzde saliya xwe hata il yek saliya xwe ji ber mrkutintam bst e sala ji nav malbat zarokn xwe dr,li xeta Sr li cem mala Heco wek qaax frar dimne. Div em div navber de bibjin ku Fesh Mih Mrze ne bi ten mrkuj e. her wiha gava ewdibexwn derdikeve ser Dax iyan Serhildana x Sad tkye. Seranser kurdistan bi lekern Roma re tij bye.Ango leker derketinenra serhildranDi mahkm qeqriya xwe de di laqbneke lekeran deteslim nabe ber mrata elemane dide lekern end ji lekeran dikuje. Pit v qewmn,servena xeta Sr mala Haco dest p dike. Bst e sal libixete dimine.pot kiefya git derdikeve, dizivire te li ser mrateyn bav baprn xwe ango t Welat serhed. L v car j bala li dor dice t. roy bav Diray av berdaye zozan Gomn Fesh Mih Mrze. Fesh Mih Mrze, her end mr mrxas e j, naxwaze bela biqewme dsa frar qaaxiy bibe para w. Gelek caran ji civata dora xwe re dibje ez dayek bikim hn bjin Amin daya w j ev ekaliq Reb Aleme tu car belayn wisa li pey mrik mrxas nexne! L ro belayeke gewr e. Bi tr e, bi tinaz e. Mr mrxasan li ser xwe nabne. Jina w Emo tev ku xewnn giran xirab dtiye kea w diray, nikarin ro ji v avsor bitiriya w dagernin. Pit ku l dixe kevir ber ser Fesh dikene, kozik bi ser ser w de diwene. Fesh Mih Mrze, d xwe hew digire dibje;d bese ev zilm zora te ber mrata bli dide ro bav Diraye ser mjiy ro belav dike w li erd direxne......... Azadiya Welat Salih Kevirbir

333

334

309-DARA JN Ez dara jin me li nav rojhilata navn min gelek ba bager dit l ez neikestim min gelek ba bager dit l ez neikestim ez bm tav katim erd in bm li klilkn adar li Herekol, Cdi Sipan, Mnzur, Deta Heran li Herekol, Cdi Sipan, Munzur, Deta Heran di ciy av da min xwin vaxwar plg min weiyan l ez hik nebm plg min weiyan l ez hik nebm Gotin mzik: efik Li benda gotina te me dil cegera te me Ez delalim ez xezalim, ez mell im J hezdikim lo bavo Bavo heyran min bidin lo lo bavo Bavo ez xwiika te me oy oy Min xezal min delal bidin bidin Naxwazim titek din li v dinyay oy oy Lo keko li dera din Ez xwika te me bi tene Hawar gund crano rabin oy oy dixwazin min nade ne Y naxwazin min dide ne Min xelas bikin ji v zilm e oy oy 310-DA EZ XEZALM ev xewka min naye oy oy Ez girtime ez bik im, ez rebenim Ez pepk im l da Da xewka min naye l l L da l da l da xewka min naye Bighjim mirad xwe li v dinyay Ez delalim ez xezalim, ez mellim Min bidin da l l...... Bavo ez heyrana te mel o lo Ez gun me ez ged me bar me Benda te me li ber miraz xwe me oy oy Lo bavo lo bavo lo bavo

335

Nan av qet nebne Bila nan bi krg be, Ew bi xwe taj be, Para qe neghne Xwe nede der bka derga Nehje De nen nen Bila mza zarokn nr m ji day xwe qe nebne Xwedo ! Ela! Bila mezinn xwe li mezel bin Bi kn xwe fex li ser bin Xortn xwe av kor bin Nan ji jetire b, Dev bi qehw b Bila li dev gel, Zik tij bin, hembez vala bin Newala serser bi ken wan abin De here law, law xort min l dr min Al heyder ji iyay Kurmenc Dr. Retiber Rzem-Kovara Roja n - 85

311-DAY DL MN DNE Ji kula ra bi kul Ji birndara ra bi birne Ji derd eq girane Derdek bdermane Xwedo! tu ser tu kes k nebne Ku li navbera du dilan, gotinek ne bike her du dilan ji hev bi drxne. Bila birska ezmana, Qurna heft diram Li bin eng xne Bila birna xwe kr be, Kula xwe xeder be Sib heya var dest li ber nav be Qirn holna xwe ber ezmane be skirina sk, xwn be Bila lac derman w qo dev r ivkan be Em j qey neyn dine Bila par dil kezeb dv re biwene Heft sala di mala xwe da

Nam daya min day dlana Vera desmn era way blana Ha zana dawa dersim, Zlana Ha zana dawa hersponc milyona Qise: Xalid Sahn -Mzik: Beser Sahn Dayka dil bi xem Bese negr day Day day day day Were destm bigire Em m herin ceng
336

312-DAY-1 Day day day day delala Adir weke nayki yen heval Heval cord yen xo tadan Adir serd xildan way yaman

313-DAY- 2 Day he day day he day Day he day day he day Dayka gele krd

Bi hle bigrim dlan Bavo bavo bavo bavo Were destm bigre Em me herin ceng Ez rim ervanim Bi doz peymanim Gotin Mzk: Koma Zerdet

Ez rim ervanim Bi doz peymanim Bavo ho bavo bavo ho bavoo Bavo ho bavo bavo ho bavoo Bav pit xwar Bi ev bi roj di nal d bese bavo

Xwedkirim r mijandim ev rojan te ez hecandim Rojek te nedt li dun Herdem hsir te rijandin V xerbiy em xapandin Dest me ji hev du qetandin Bila korbe av xerbiy Dil cerg me helandin Gotin Musk. Fevz Kili

314-DAY -3 ima durim ji te day Va xerbiya daw nay Bi hesreta welat xwe Dikim nakim sebra min nay Ll day ll day Dirj bn ev sube nay Tirsim bimrim te nebnim Va xerbya daw nay

To i dya i nediya ire herdiya Vana otz sekizo Tpya vsaniya Lazm i perskena Hawa ke ma diya ks ndiya Lazm i perskena Hawa ke ma diya ks ndiya Omr mi qediya Gotin Muzk: M. apan

315-DAY DAY- IV Day day day Bkasa min way Felek qems biyo iya hardo ay Drsim vera sono Welat Mamekiya Day qesey bike To i dya i nediya Day qesey bike

337

Day l l l l l l Day derd kl mi wa ne bi Xwed Ji behra av min xuyane gaznda Ne ke roj s car, Ser xwe dikime qurbane Ger ji ber te bm ktin delalo Sib plava mi ji te ra taca ah hjatir e Delo wey dilo Serbilind be lo. Kurdn nezan j tn me bi serde Ger bne kutin, day tu megr ! Div ji bo te em rast bibjin Bindest kola tim jndirjin Nabin xwed maf, xwn nerjin Ger bne kutin, day tu megr ! Em tev diin tn, dolab erxin Mebne ko em ciwan ferxin Div ku dijmin ji nav xwe derxin Ger bne kutin, day tu megr ! Divt bi leker herin zinaran Kon xwe vegrin li p neyaran r bikin em bi gullebaran Ger bne kutin, day tu megr ! Rea xwe bavj, dayna ciln xwe Kelankof bavj miln xwe Xeman em derxin ji nav diln xwe Ger bne kutin, day tu megr ! Snd dixun em bi pt late Heta ku negrin Zab Ferate Serbest nekarin em bne ba te Ger bne kutin, day tu megr ! Rabe bi hev re em herne axan Derman bikin jin: lash kelaxan Ron bidin xwe reng iraxan Ger bne kutin, day tu megr !

316-DAY L L Day l l l l l Day ev re hatin kela mra bi Xwed Ez kunda nakim dewsa era Soz b Zend xwe naxim bin ser tu camra Ger ji ber te bm ktine delalo Sib plava min ji te ra taca ah Hjatir e Dilo wey dilo Serbilind be lo 317-DAY TU MEGR Rom ecem tev welat vegirtin Bindest dijn em, ji ber ku k ira rewen li me vemirtin Ger bne ktin, day tu megr ! Xwendin nehitin li nav me kurdan Ne hi, ne br man ji derdan Ev bax bostan, ji dest xwe berdan Ger bne kutin, day tu megr ! x began tev em kirine kola B maf b c berdane ola Dan ser miln me darn dehol Ger bne ktin, day tu megr ! Mizgn! Tu abe va em dixwnin Azadxwazn chan dibnin Div ku dijmin bi zor dernin Ger bne kutin, day tu megr ! Va em iyarbn, xwende zana Me r tev girtin ji ber nezana Z, z me naskir ev reng dizana Ger bne kutin, day tu megr ! Dijmin du nifin: hundur derve Hinek di binve, hinek di serve
338

Ger bne kutin, day tu megr ! d me nabn ev reng ev jn Em tev iyarbn Ferhad rn Em guh didin deng Cigerxwn Ger bne kutin, day tu megr ! Gotin: Cgerxwn -MUZK:ivan perwer

Miln xwe bidne miln me ran Di evrean bin reng sitran r tevde rin, i jin i mran Ger bne kutin, day tu megr ! Day em xortin xwna me germ e Bindest bimnin ji bo me erm e Ta keng dijmin paa li ser me ?

Day welat neb azad, Day welat irne, Day welat irne, Welat irne, Day sibe qet nay ger min nehl, Hinek bi can min, tu min bixemln ev roj li ser min histirk dibarn Car din wek w naknin Day welat irne, Day welat irne, Welat irne, Stran: iyar

319-DAY WELAT RNE Day welat irne, ez sond xarme Ger bi miraz neqewl, aw li rew me Ji bo me ew derd kul gelek dikn e B welat ez sewme, Day welat irne, Day welat irne, Welat irne, Wek dayka lewik bin, hem kir zava Te zar zcan pirkir, xn kir ava Te gelek mal hal kir, gelek p eyay

Dayik dell dell avan d dil xeriq Dayik dell damay var e ro dereng e Dayik dell dell var e ro dereng e Dayik dell damay S daket ck teng e Dayik dell dell S daket ck teng e Dayik dell damay
339

320-DAYK DELL Sibe ye ro zeriq Dayik dell dell Sibe ye ro zeriq Dayik dell damay Zr li eniy biriq Dayik dell dell Zr li eniy biriq Dayik dell damay avan d dil xeriq

S daket ck kesir Dayik dell dell S daket ck kesir Dayik dell damay Qurbana av hsir Dayik dell dell Qurbana av hsir Dayik dell damay Gotin Muzk: Gelr

Heyrana bejna eng e Dayik dell dell Heyrana bejna eng e Dayik dell damay var e ro li esir Dayik dell dell var e ro li esir Dayik dell damay

Te ez ne qewrandim. Go; Te ez birim koca Diyarbekira ewit; Te ez birim xana Hesen paa Nala tla tenbr Mna tasa fexfr Li ber axler beglara gerandim, Te ez li ber axler beglera ikandim Te ez birim ba ser bi zra; Te ez birim ba Eb yuna, Te ez helandim Te ez birim Hir-rna ewit Li ser bra erq, Li nav lemn imamika Ez veartim Gid xerabo, Min d li w mehela ban kir tir, Li w mehel bankir tir, Min dawa xwe tije kiri b Genim Ceza kir Mi go; Ez ji delal xwe re bidim tir axa xwediy tir, av li qam bejna min kir Tereso ji qam derketi b dil w xewir. Ava heft ema ji dev w teres Herik bihur.

321-DE BESE Xerabo, de bes e Malik ewitiyo, de bes e Te ez kutim, Te ez helandim bes e Er digo; xerabo, Bejna min zirav e Nava min qendl e Nala minarek, Li ser rka gay Er xerabo, Tu by erd cehlo, Tu by zac Baxday, qra Msil. Tu by ekir am Li ser dev levn min helya o. Ez te biom bi heft Qalib sabna Req, Digo; Xerabo te ez ne kutim, Te ne ez rewandim Te ez birim mala xala Te ez ne helandim, Te ez birim mala apa

340

322-DE BERD DE BERD Min axur wan miya Lo lawo dest min berde Serxoo dest min berd e Xwed heqiwa min bne Lo lawo dest min berde Serxoo dest min berd e Di nav hel moriya Serxoo dest min berd e Ha de berde de berde ha de berde Min axur berana Lo lawo dest min berde Memik min wek fncana Xwed heqiwa min bne Serxoo dest min berd e Xwed heqiwa min bne Serxoo dest min berd e Di nav hel mircana Serxoo dest min berd e Ha de berde de berde ha de berde Meyremxan De berde ha berde Havn bi kul derd e Ha de berde de berde ha de berde Lo lawo dest min berde Wexta mr min b ji der de Lo lawo dest min berde Min bikuj bi ser de Serxoo dest min berde Ha de berde de berde ha de berde Min axur gama Lo lawo dest min berde Dest min girt ka Serxoo dest min berde Xwed heqiwa min bne Lawo dest min berde Din av wan bisk be a Lo lawo dest min berde Serxoo dest min berd e Ha de berde de berde ha de berde

De bjin bji De bjin bjin Debjin bjin Tebrvan Tu erm neke Hawar ciwan Toq benya Ar e ar e

323-DE BJN BJN De bji bjin kevanjen Tu erma ne ke Ez bi ten Kavana te Ji mimi Toq banya Xue xue Tenbra te Ji inar e
341

Ehmed Salh Bejn bilinda xwe nadin Heta ney fistano Fistan w haziro Hj duho heta pro Bes hecetan me bigiro Mala me ji hev dro Li ber em Xabro Ser iyan ser keandin Defiyan def dirandin De bidin me bka me Em nadin em nadin Em bka xwe nadin av beleka xwe nadin heta ney hzoro Hzara w haziro Hj duh heta pro Bes hecetan me bigiro Maln me ji hev dro Li ber em Xabro Seriyan ser keandin Defiya def dirandin De bidin me bka me Em nadin em nadin Em bka xwe nadin Gerdan sipiya xwe nadin Heta ney gustilo Gustila w haziro Hj duh heta pro Bes hecetan me bigiro Maln me ji hev dro Li ber em Xabro Ser iyan ser keandin Defiya def dirandin De bidinme bka me ! Gelr

De bjin bji De bjin bjin 324-DE BDNE ME BKA ME De bidin bka me Bidin me bka me Em nadin em nadin Em bka xwe nadin n deqa xwe nadin Nav teng zirava xwe nadin Bejna tla xwe nadin Heta ney kemero Kemer w haziro Hj duho heta pro Bes hecetan me bigiro Maln me ji hev dro Li ber em Xabr Ser iyan ser keandin Defiya def dirandin De bidin me bka me Em nadin em nadin Em bka xwe nadin Xizmora xwe nadin Heta ney guharo Guharn w haziro Hj duho heta pro Bes hecetan me bigiro Mal me ji hev dro Li ber em Xabro Li ser iyan li ser keandin Deiya def dirandin De bidin me bka me Em nadin em nadin Em bka xwe nadin
342

Hee de bila bto de bila b De bila bto rbaro Hee kes nehet kes ne t De bila bto rbaro Pr go: "Lo ciwano Tu bi xr hat" Ciwan go:"Ez rbiwar im, Ketim pey d bay" Herm: Colemrg Berhevkar Nedm Erk

325-DE BLA BETO Ezmane,ezmane Be lxe, rake desmal Ez bme mna guleke li nav ole Mame ten di nava zivistan de Bje xort ser iyan tu dizan Xeribiye lo malo! Walle mame li ber mal,ku arek neb Kane mevan; qet kes tune Bje xort sere iyan tu dizan Ax bay germ 326-DE BME BME De bime bime de bime bime L l Edla min Ez heyrana wan avn re L l Edla min Ser xanka me re neme L l Edla min Xan xirab av j diwe L l Edla min Malan barkir zozana L l Edla min

Ez ten l n de mame L l Edla min (Dsgotin) Bar min gelek giran e L l Edla min Serxwebna Kurdistan e L l Edla min Kiras Edlam rengn e L l Edla min Kesk sor zer n e L l Edla min (Dsgotin)

Ez tu car narim W hundir, w kavil W mrat, w sitim..... Min d ji nv ev p ve Dalal dil min Di nav cih min de diqedim. Min go, bila Xwed ji mela y gund me nexwe be. awa mehra min bir. Li w kotik, li w epel
343

327-DE GDYANO ! De Gidyano ! De gidyano ! Bira gund me xetim Keik digo t; Sng ber min, mna qeymax mya, Nivk ser sib, Min ji delala xwe re dayn Ser nank genim.... Min sond xwariye bi Quran,

Min d evk ji niv ev p ve D bav min Li hewa me sekinn bi hev wirn Keik gaz dikir digo; Lo lo lawiko Mal bav te ewitiyo! Rojk were bi qewil Xwed Min ji mala bav min bixwaz... Sed waad li can min ketib e Ku ez ne dam te Ez a rabim bi dawa taq bigirim Li bav bira herim gil Qet ne b mirad min bejna zirav Ez ser sib rabim Dest xwe di kleka xwe y vala xinim....... Ez li ser welat xerib qurbet bi d bejna zirav kevim, qet ne b Mirad min bejna zirav Ez herim mala xelk delal de Rnim mehir kir De Gidyano! De Gidyano! Nav bera min bejna ziravbi dwar e Al kilis e, yek nikar e Cot memik min xanim xatn Yek sv yek pirtaqal e Keik gaz dikir digo: Lo ... lo ! Lawiko evk ji nvbend ev p ve Were tewafa sng ber min keik, Ji te re xwetir e Ji teberka mala x kal Ji girdana pit ber jor de Tu i dixwaz ez minet karim Ji girdana pit ber jr da Ez mirda mala x kalim i bixwaz ez nikarim bm na o

Li w madzerhem. De Gidyano! de Gidyano! Bira gund me bqam e Jr de kan ye, jor de cam e Ez delal dil xwe Bist ar seeta t de mane; Min nizan b Ku dil ketina min bejna zirav Sala v sal bi milam e De Gidyano ! De Gidyano ! Dalal dil min dike Di xopana gund me de Avnek ke Ez binim Midyata Xopan D am ekiro Bila bn, ck, ji min ji bejna zirav Li tebaqa jor ke Kul kedera bejna zirav Di ser dil min re ax berdane Bne kotik meraz xem xiyal girk e, ixla min bejna zirav Li erdana xira bye; Belk Reba elam Li ezmana ji bo xwe ke. De Gidyano ! De Gidyano ! Rojeka me li nav beyna Nvro sro dageriya Xwazila ji xeyra Xwed ra. Ez ji kevokek bibya ma Kevoka xubariya evk min ji nv ev p ve Xwe berda hepsa Mrdn Nav girtiya nav hepsiya Digo; Dalal dil te rakirin Dane ber qundaxa eynaliya De Gidyano ! De Gidyano ! Bi ser min delal min d e Hat payza wexta tir,

344

Bav min mr bin bixebitin. Qeyia tiving li dest xw bigernin , av xwe bidin ber nan. Ez hewar dikim, Hewara kurdn Tirkistan dr in kurdn dora me xanin. erek giran diqewim li iyay Kurda, li der mal. Hesp x Mehmd, Kek x Qadir bav Latif. ro s roj in dikeve Pkol, x Mehmd ban dikir, Selm Fetah beg, Bav min o, mr bin, Zor bidin ordiya ngiliz. ro s roj in er me di beriy De xwe bye. Bila roja ara tkeve kolan aliy ol. Ez xiyal bala xwe did me, Li hewa xwe t vir vira teyara, Pilqina mitralyoza. Li erd xwe t qej qaja nobetdaran. (li er x Mahmut Berzan hatiye gotin)

328-DE LO LO Ez bi iya Kurda ketim, Li der Wan; Ez bala xwe didime ezmana, T gure gura teyara, ji erd ty deng topa mitralyoza cebilxana. x Mehmd bi s denga ban kir, Kerm Fetah beg: Ji mil dijmina, Dest xwe bavj ser dar canbzara mr bin mrxwaz bin, dest hilnin. Bi ser me dihat mistear Kerkk Silemaniy. De lo lo x min ade ihd x Mehmd, x zirav, bav Latif, Kek x Qadir gelek hene... erek giran diqewim, Li iyay Kurda, wa li ber e. Ordiya nizama ngiliza giran e, Bi top cepilxana ve, Kiyay hatiye ser e. Gelek ahd ihd x Mehmd, Kek x Qadir, bav Latif hene . Bi s denga ban dikir, Kerm Fetah beg, Bi geliya era Kurdistan ve. 329-DE WER WER WER KEZZER De wer wer wer de wer wer De wer wer wer Kezzer De wer wer wer de wer wer Xulam bejna gilover De wer wer wer Kezzer

Bejna te ji kerenga zer Bejna te ji kerenga zer Erd ov n da ber Kezzer mar Qeftanzer mear Ha wer wer wer kezzer Mna tiriy nezana Ska dar xwe da ser

345

 bejna te str e. Min w nay hembana her v dan. Memk te dirjin, ne qola ne. Min w nayn re gn, Di herama v baran. Nizanim bihna wan xwetir e, Yan bihna kevna w kurtan. Heylo delal! Tu kurtik bilind na b, Tu str zirav na b, tu re sip na b. Ez kurtikim bilind na bim, Ez str im zirav nabim aniya lawik epel na bim. Were, were were in, Qap bik were n, Sng memik ji qabil te ne, eql mr tu ne kn. Rka gel rka me ye, Tirya Zaxo bala te ye . Qewl min lawik delal ev heyv Li ser ma ye. Were were, were s y. Cot memika da b lawik delal ne raz ye. av lavik delal ji bin ve, Li la d ye.

330-DELAL-1 Delal ! Emr min bor te terka min dana. Jinik di guneh me di hlebaz in, Henekar in.(guekarin?) hem roj ser can min te diborin. Krik dibje; Er keik dn tora dibin tora; Ez hng terka te dan im heta mirt me, Ser xwe rakirin ax gihora, Hey lo, delal...! Kuriko dno, her wa ye, Her wa n ne. Dayika xwe bikje, qetil n ne. Ev can ji cana xwe re birevne. Heylo delal! Krik dibje; Er keik dne, ez dayika xwe nakujim, xwe qetil nakim Tu bib guleka Mihemed, Te bihn nakim; Tu bib svek Paloy, te tam nekim. Tu bib hriy bihut, Te mehr nakim. Heylo delal! Can te li ser v can,

346

331-DELAL 2 Delal herdu av min qesrn te ne Nav herdu av min h pyn te ne Ditirsim tu bi xafil gav biavj bi mijangn min biin pyn te Helbest : Baba Tahir Uryan Muzk : Jan Axn Lawiko were mala bav min Bi mvan Ez ji te re ser jkim Berxa koza ber beran Wexta ku d bav min got Ew ky Ez bm ivan kor bibe Ji ol nean ye. Dest lingn bi zncr Hvya te me delalo av min li ar hawr Dsgotin Ka dest xwe dirj ke Min ji v erx xelas ke Tu j her wek Kawa Nav Kurd serfiraz ke Dsgotin Gotin Muzk: Nenas 332-DELAL 3 Lawiko were Mala bav min bi dizka Der veke bi tilka Wexta d bav min got ew ky (vaya i ye) Ez bm d bavo Mrat rv hatiye mirka ye Ku dil dlber be l xwe dlber k ye Eger dlber dil be, l nav dil ye Ez dil dlber tev l hev dibnim Nizanim ku dil k dlber k ye

333- DELAL -4 Heywax delalo heywax Derbasdibe dem ax Binr ketim tengay Gaz dikim tu nay Ez awa xew bikim B welat xewkam nay Dsgotin Ez bindest im ez hsr

347

334-DELAL TU DELAL De s roj y ji meha payiza di ort de ima nav fitika delal dil min derketiye ji qereqola Gidyano law ji b ye De ber delal dil min dane dikana berberxan Tncika delal dil min avtine ber meqes, gidiyano lo ber czan ye Delal dil min birine hemam hemam kirin Qata cil nzamiy girtin li delal dil min dikirin Delalo delalo, delalo delalo delalo delalo delalo tu delal Delal dil min birin stasyona ewit ber tirn Wel xurn diketin v xopan v mrata tirn Min porkura Xwed gava bala xwe diday Delal dil min nexuyay ji mij dman Delalo delalo, delalo delalo delalo d elalo delalo tu delal Delal dil min anne stesyona Diyarbekir peya kirin Qata cil nzamiye girtin li delal dil min degi kirin Meqes v pan v xopan v mrata tirn degi kirin Delal dil min li w der siwar kirin, birin topraxa Anedol li Selim qil peya kirin Delalo delalo, delalo delalo d elalo delalo delalo tu delal Delal dil min birin Stenbola xopan li Selm Qiley peya kirin Qata cil nzamiy li delal dil min degi kirin Delal dil min birin talmxan telm kirin Delalo delalo, delalo delalo delalo delalo delalo tu delal Xwezila wez bibyama ivikek ji wan ivkn ber ezmana Ji xwe re bigeryama li Anedol, li aristana Min bidiyana mektba delal dil min ji hudd Bulgar bihatana Ca bigota delal dil te bye awi ser borzana Delalo delalo, delalo delalo delalo delalo delalo tu delal Delal dil min birine Stenbola ewit gid li ber em e Min porkur Xwed gava bala xwe didana ecemiye nizana pate bav were cem e Delalo delalo, delalo delalo delalo delalo delalo t u delal Herm; Botan Amed
348

335-DELALK DL MNO Kuro dno ez nizanim i bjim de hay hay... lo i nebjim Lo lo delalk dil mino, ez nizanim i bjim de loy... lo i nebjim Ronka av mino ez bme bbulbulek ji van de loy... ker gj im Wele pit av re belek dmann sorgul Bel ez biim ser milek ji van bilind Hawar ez nizanim rok hal xwe lo ji k re bjim Gid lo ax de gid l gid lo ez birndar im Ax de gid lo ez bhal im Hawar gundno hn rabin de hay lo qiyamet e Malno hn rabin de loy loy qiyamet e Bel axaftina v zeriy, v kubar, v seyran de l l... li min hesret e Were gundno hn ji min re bibin pale bjin Hawar gid lo him bi xr him bi minet e Gid lo ax de gid l gid ewityo gundo Ax de gid l gid lo wrano gundo Hawar gundno hn dizanin delalk dil min rdine de hay... lo li v taxyo Malno hn dizanin ronka av min min rdine de hay... lo li v taxyo Ji xra xwe re hn kaxizek p ve rkin de way way... ber avyo Bjin Xalito Emna sa ji derd te bhal e Hawar hn bjin pir nexwe e ji dil dinale Hawar li min lo ewitiyo gundo lo awa nyo Gid lo ax de gid l gid lo ez bhal im ax de gid l gid lo ez b w nabim... Ez qurbana birh avan Nikarim b te nikarim Nikarim b te nikarim Te nebinim tar marim Ez ewitm ji hesrata te Dikim car werim ba te Nikarim b te nikarim Nikarim b te nikarim Te nebinim tar marim Stran: Koma deng birat 336-DELAL Delal l bese menale Te ez kutim bi bejn bal Ax dilber xwe xezale Nikarim b te nikarim Nikarim b te nikarim Te nebnim tar marim Delal le tu kea ciwan Tu him xwe him dilovan

349

337-DELAL BERY Hey lo dilo ! Emer dil min p re, de bajo V var min reben ! Tu cara li dar dinya y Nebe tu peya bi Li ser boza qesirand Dl bij bi hena bi W ez tu nifira li bejna delal nakim Li beriya-Mrdn, Li kepeza Kka, erd bpva 2 Bira li dell derkev xarek, Mna xar amara. Swar seklew li dell kar bin Erd bpva li ci xaber dir, Gane xwe l dikin. Bihsta law bava bi lir be Mr xerab ji mr bi ade be Dest xorta dizgn negire Ling law bava di rikb nesekne 3 ehd hud delal gelek hene B hefad koan keriyan Nav rev, delal heram e Delal were mala me va ne Ser stna kon nzik e ji te bi xuya ne Tevdana sng ber min xezal! Ji a pva, li nefsa can dell Swar seklawiya helal be Div, var emr dil min p re Bira li me ne hata ji ba Bay xerb zneta rk din W ez bala xwe dideme meql Kka Kiane oda bav Biar wir miawr roja bar kirin. 5 V var xewa xelk delal di pila min da naye Nizam delal girt sar germ
350

Ez nizam delal nexwe e W ez nizam w seklawye ran dell kutane Nizam wer mala bav min kevn bne, K keten e. 6 Di v var delal, min ji gira gir kewkeyo Ketim rz koan keriy di Kkan Xelk min e delal, Li ser nag dellan girtiye todeyo Min nhr bejna zirav, mna seklaw Seklawy bav Biar. Li dora kon bav Biar bisekine Bremeyo. 7 V var Seyda lawik xelk delal teyr tivilk dora mala bn Seyda xelk min delal,xezala ser geleyo Delal de rabe dest xwe bi dest min de Em hevdu birevnin; Xwe bidin dora Xabr- Begara Bira gir Mixergan ji min ji xelk delal re bibe stare ooo. 8 V var Ez derketim beriya Mrdn, Ji dil min reben ! beriya ber L n dib kullka qewan, li tm xerdel Sal n ez xwestika xelk delal bm Sala v sal, Ketim tora yek ps mirdar Roja barkirin, Li dewsa ko wara dimam Dar derg li min bela Mrata kitan, Li mi rebene b bask d qertala 9 V var De bajo, R dro bajo, betiliyo bajo, heyiryo de bajo Li ber girmiya havn rmen, V sib tu bigir sar germ
351

Ser te bi tu nesax bikev Di welat xeribiy, bi emel ser min bi 10 Hey lo dilo Vvar min axir bazara ewit Mi ne diye, bi saluxdana Bi av min ji min dro, Sng ber min rebene ! V sib mna baxek, ji baxeye Nisbn Mna mrg, ji mrg Tilkerm Hawik, ji hawk dora Xbr Emr dil min p re Were delal tewaafa sng ber min reben ! Ser xwe dayne rakeve. Ev stra li me der b, stra Kervan Qiran Ser xwe dayne rakeve, stra sib li me dro. 11 De here hey lo delal Delal tu terka min bid, ez terka te nakim Lo ! lo! mell xampiro, keserkro ! De bajo rya te dr o !. ro du ro ji sng ber min, rebene mazlo Xweskek min xelk delal bidiya Min dewr dewrana ewil, Tev selef Bav Biar. Beriy Mrdn, ser pita hemdaniy V sib li hawka dora Xebro 12 Heylo! V var emr dil min p ra. V sib kar bizin tev, Dierin li poz iyay engal Cil dell hatine ber tine Ez bistinim qalibek sabna Heleb Biom ser ava Zirgan Biom, lkim ava Mewerd Ez rxim li ser dar kok qurnefl 13 De v var Kalek mala bav min heye, Li ber rehma Xwed roja barkirin S biray me hene,
352

Li bin dara sileh, Roja qewimandin kutine Gava av min li bejna xelk delal nekeve Ez ber xwe bidim, herim Mdyat Dawa teqiya xwe bidim herim, Cem host Melko ser boyaxa re kirine 14 De dilo ! V sib xelk min delal welat xeribiy Kesek li mal tunne, W ez a sebra dil xwe p bnim Derd dil min pir in, ev kanuna evne dirj in Ez rabim lawik li derg xinim Ji derd dil xwe rebene, Bilornim bilornim bilornim hstir xwn, Ser s bisk di , hinar rka bibarnim. De bajo emr dil min p ra 15 Hey lo dilo ! Rab ber xwe bidin welat Kurdistan Herin Diyarbekira xopan, korta gidiya Ez v sib herim, Kevirk rakim ji bedena hefsa xwniya Ez w kevr txim navbera xwe ber v dil Di pey bejna delal, Li welat xeribiy sebra dil xwe p bnim De bajo emr dil min p ra tim lo lo ! De bajo rdro, bajo xempiro...... 16 V var ji gira, gir Gird, gir Gird Xelk min delal swar b, ciwaniya bay Ber xwe da xm beriya jrin Ling ciwanika xelk delal li keviran dikeve Ez nizanim teres bav solbend sola ne kiriye Zik min diewit, dil min v ra die 17 Keik digo; Lo delal ez ne jin m, ne bimr im Ez xwika heft bira me, Wek er in
353

Dotmama duwanzde pismama, Swar hesp nr in Gava av min li bejna dela nekeve Ez herim biniya Nisybn Her heft bira, Duwnzde pismama ok vedirim 18 V var ! Heylo delal li min li Tilkerm Delal mal swar bye v roy v ro germe ye W ez neketim ber etra delal mal Ez ketim ber etra bi al sip, Bi kiras mels ye ser kaniy, v sar, v sar germ e De bjo heyiriyo ! 19 Hey lo dil ! W ez dim ber der, Der li min veneb Hilkiiyam ser ban xn r tune b Daketim alk hewe, min bala xwe da Xelk min delal, li bin ibak Di xewa rn da b Temar li av min kiri b W ez bi xwe hiyar ne bm me tewaafa sng bera, Bi kilit, bi mifte b Ehmed Ferman nizam ne sid min, v sib ne bext te b. 20 De here heylo ! V var Xwedo rebo, Min titik ji nav konek arde stn, ikak nav mal Mekutk ji dar benav Min li beriya Mrdn, Li Kepeza ser kaniy Navroka evdselam 21 L l xezal V var tu xezala min xezala bine beriy
354

Dev li r, av li kar, guh li gaziy Heyl xezal V sib Xwed bikira mirad min Xelk delal Li beriya Mrdn, meha temuz tebax Min rojiya bigirta li ser rojy Xwez ez bibyama rimek, ji duwanzde movika Tketama ser py xelk delal, Swar hemdaniy 23 Di v var keik digo; Dil min qma Fert e Kosara Kka, Amda rengin stna welato w ez nakim terka bejna zirav, Heya ser min nere Diyarbekir, Ber dar Celdo 24 Heylo dilo ! Lo delal heya gava mirin Heya roja kutin qewimandin, Delal hey lo V sib tirsa min ji w tirs, Ez bimirim li welat xeribiy Ber kalbn prbne, Min tr nego delal heylo Ji dev Ehmed ferman Kik Te ne kutin neyne berdan. Delal Ey Delal Ey ! Ez tenbrek kim ji hestiy mra Ez tla bixim ji bisk yaran. Ez dev deynim bin guh guharan. Delal Ey Delal Ey ! Ez tenbrek kim ji hestiy kan Ez tle bixim ji keziyn bkan
355

338-DELAL EY Delal Ey, Delal Ey ! iya bilindin te nabnim Dest xwe li ser sng te bigernim Li dinyay yeka weka te ez nabnin Delal Ey, Delal Ey ! Ez tenbrke kim ji arde tlan Ez tlan xim ji kul derda Jinn delal ji mrn xirab

 ser te ne gil Leyla li min , Leyla li min Terka te nakim heta xirana mirin Ez tr bme d, ji v gotin

Na, Ez nazewicim dost min bi k e. Delal Ey, Delal Ey Li min li w dil o li w dil Bejna te kulilkn n xemil D bav te ser min

339-DELAL YAY MAZ Kek gund me hemiya kiras xwe belekin, Ez hemiyan komkim di xank mala bav xwe kim, der bigirim, Kullek ibakan alva vekim, Yek didu ji xwe re bineqnim, dtir li hogir li hevalan behrki dirje, Bejna te zirav weke minara Mrdn Memikn te mna sv, dexl gurne, av te re belek mna imamok gerxwarine Sng te mna penr pez goera, Merhof bx far mezin Ji can xwe re bikne, eva bi min eva, Li ber derka mala bav min dibore bazirgan qentern dev, Bibe svek xelat li pail min bikeve, Ez pailka xwe bi ser te bidim hev e, Heke gund mal gotin ew iye? Ez bjim derd mehbba te ev e. eva rea tar, Ne ferke ne dibar Ber derk mala bav min bihort, Me dest davt memik ardeh sal, Nikare xwe bid vi al w al, Ser xanik mala bav min mzeke, Heke kesek nne tu der veke, Sng ber min mitfaqe, Snga min ber qebal can xwe ke, Lo lo delal ! Li ber derka mala bav min zivir, Dhn xwe da qza gund,
356

Mna ordekan ji gol ser sib fir Dest xwe bixe sng ber min, Mna ciwanika li tewl timar kir Rewan hjmar - 2 Xezal hel hel Min kir j ra salt Delal hel can Xezal hel hel Min brkir ez qeytan kim Xezal hel hel Delal hel can. Ez me Heleb Delal heli can Min j ra kir ara sor e Delal hel can Xezal hel hel can 340-DELAL HEL CAN Delal hel hel Xezal hel can Ez me Diyarbekir Xezal hel can Min kir cotek meras Min ji brkir ez boyaxkim Delal hel can Xezal hel hel Ez me Xarpit Delal hel can

341-DELAL N Heylo delal, heylo delal, heylo, delal heylo delal Heylo delal, heylo delal, heylo delal Heylo delal, heylo delal, heylo delal, Delal tu were gerdan gstr bazinn min kea xelk gitkan bigire, bibe here Tu xwe berde wilayeta Diyarbekir, Qeza Batman, Tewan bifroe bike pere Tu p bikire tiwing xenere Delal tu p bikire rext posat newsere Delal were tu dest xwe bi dest min de, Em xwe bighnin wan iya zozann Kurdistan fit fereh d bes e ji v jiyana koletiye bindestiy De tu were, ez bi te va, Em di banga ciwaniya xwe de bibin oreger e
357

Te ma di droka gel me de mrxwas leheng pir in Tu were em opa serhildan bigirin, Bidin ser Em bi hev re hildin v ala serbestiy Ez bi qurbana kesk sor zere Tema ji ber pa de, Ew kula han li ser w qebrax dil min b Hema sala sal bi fermana Xwed teqiya Yad ha day dere Heylo delal roja azadiy hil hat lo lo ji xwe re Heylo delal ronahya xwe de, Her ar kenarn Botan, Berdan tirj pere Tema ji ber pa de er Botan Bi nav deng tkoer e Tu bal zeyna xwe p de, sala sal, Gel mrxas hilwestiye, Radipere heylo delal, Tema ji ber pa ve, Ew rewa han daxwaza dil min b Hema sala sal ji me re dem xwe bye, Lo lo hat ber e Heylo delal, Bila biewit iya y Herekol li hember e Delal min bal zeyna xwe diday, Bolkn Tirkan hatin, Bne qetern v sib, Ji kovan kesera dil min te re, oregeran day ber Heylo delal, Tema axa Kurdistan pir proz, Wek cewher e Te tu were em bi dest xwe, Kelenkova dev zirav Em biparzin senger bi senger e Heylo delal temaer Bogok pir giran b, d roja sisiyan b Min bal zeyna xwe diday dijmin ikest eper bi epere Tu bala zeyna xwe p de Mehmetcikn Tirkan, Di hundir teng de bye ker e Mehmetcikn Tirkan d pava vedigerine
358

Heylo delal, Tema ji ber p ve, Ew rewa han daxwaza dil min b Hema sala sal ji me re dem xwe bye, Lo lo hat ber e Heylo delal ez digeriyam li welat Kurdistan, seranser e Min bala xwe diday, Dil Mr mrxwas bi ser doza welat de germ tr e Dil mr ps xirap kor kerr Tema hng rewa bar Kurdistan, Di p av min re t dere Mixabin, Li bakur welat me j, Hin psn Kurdan bn nankore Bi sonda qesem, Sala sed yek b, Berka tivinga min a pan ji bo Alxan Teter e Tema ji ber p ve, Ew kna han li ser w qebrex dil min b Hema sala sal bi fermana Xwed teqiya Yad ha day dere. Xemevan- Kovara and hjmar- 3 342-DELAL QEREJ DAX Were Delal; Min li diyara diyar Selwne. Tavek ketiye qerejdaxa ewit, Kl bav Mamdela rengn e. Tirjek xwe berdaye welat Boz- Heway, Welat culb berya bav Bozn e, Qasda xelk Rew l ne. Qasida min xelk delal el mubareka Havna pirzk, berfa pek baran, Helkana bay xerb ne. Xwedo mirad ne ji dil be, bira ji axa gora re bimne. Were delal lawiko ya sare ji berf ra, Zozan xwein ji kf ay ra,
359

Qerjdax xwe ji Goeri ye ra. Xwedo mirad ne ji dil be, Bira bimne ji axa goran ra. Xwdo berya jrin nav rya da, Era raste ji nig xam ciwaniya dell ra. Min li diyara diyar xana xerb e, Tavek hilkiiya ye berya Boz- Heway, Xwe berde berya culb e. Were Delal; Min li diyara li diyar mrege mr e Pez lawik min na xwe pel melwend, koka tahl li r, Ez bi qurbana tiliy delal dil xwe bim, Qerim ser dar bilr . Hey lo delal, Di ser me ra iya y, Di biny me ra poz cr, poz tugl xwar Yarimc gi xuya ye. Taxim sng ber min keik, Ji delal dil min ra, mna purtuqalek ji purtuqal Yafey, Higiv Srtey, xurmeka Bexday, hejra ingal ye. Na na welle, taxim sng ber min keik, Ji delal dil min ra; Nala mwj Hebab, dims Tizyan, guyek tiriy law Qoce cubr li Diyarbekira ewit, Di sundiqa da bi ser hev da rz daye. Were delal hatiye nava mala sv zer alem kir bi heqban, Min ji delal xwe re bikir ya bi rn bere bere. Xeberek ji min ra hat dibn delal dil te ne xwe e, Li ser e min go reb ta dell be, Mirina w be rh min te keve bere. Were delal; Mala me vaye, ira me veket, agir me daday, Biray min bike li mekteba ye. Bav min extiyar li od ye, Prek diya me heye, Ji var da lihef li ser xwe wer daye.

360

Delal were taxim sng ber min keik, ji te ra muxella mya ye. Were lawiko, Qerjdaxa xopan, li hr guniya, li poz Memdel, li beraziya ewit li kuran kopan, li daran li deviya, Ez me mrge mr ewit berf bar bi kuliy. Were delal; Li me hilnehata strka ber qurux, Bira ewqa xwe da poz Deveqirana, Kura tewalix, ez mvan 33 e bisk te Zer me, xwe berdaye ser uruk gerdanlix. Were delal; Bila ez tu ne qede, ez tu ne bn hea Heleb, Qra Baxday erd chin, Li ry ciwanik comr xelk ketin. Were dest xwe di nav bera dest min ke, Em hevdu birevnin, tim tim biin, Em xwe berdin welat Enadol, Beriya Qonya y curm bersiva welat Xerib li ser min e. Belk xelk xerb bibjin; Hn ji ku da tn ji ku da diherin. Ez bibjim em her du, Bi hev ra nexwik biray hev in, Bav me yeke dayikn me di du nin, Em ji ber zlma mezalima Mistefa Kemal Paa direvin. Gelek ahmaq li v dinyay hene, Ew bibjin qey rast e, Bi hev ra vana xwi birayn hev du nin. Law bava, gelek ciwan mr aqildar li v dinya y hene. Ew bibjin na welle; vana qz xort in, Xwna wan kelya ye sere hev, Milyake t wan li ezmana, ji hev du Hezkirine, bi dest hev girtine, bi welat Xerib qurbet da, hev du revandin e.

361

Ew bibjin keremkin, heq mehra we li ser min e. Wey lo delal, wey lo delal, wey lo delal, Mrgemra ewit bilind e kula dil min li ask e. Tu were dest xwe di navbera dest min ra derbaske. Em hev du birevnin, welat Boz- Heway; axa qoc rfey. Kelek gemiy welat Blak, Gaz Enteba mubarek pda, pda derbas ke; Em di welat xerib qurbet kevin, va xwa nv eva ji xwe ra pars kin, Em li navbera xwe dnin, Em kir bikin, em xerb in, Xerb ketin, welat me dr e, kesek me nas nake. Were delal; Bira ne hata bna bay her du Cizra. Bira ne xista li Beraziya xopan li Qerejdaxa ewit, Li poz Memdal, kula dil mi navbera her du Mrgemra. Tu wer dest xwe di nav bera dest min ke, Em hev du birevnin, Xwe berdin welat xerb qurbet. ama erf, Heleba mra, da bira aza Muxtar v zeman, herin ser cila bav te rnin, Te ji min ra ji bav te nexwazin Bi hukm riwet bertla. Were lawiko, Baran bar lire lir e; Qerejdax ewit li Mamdela xopan giha rab, b qesle. Were dest xwe di navbera dest min ke, em hev du birevnin, Min bav pa Evdilqadir Qedr Rail elya, ex Zerga, W dawa min bejna zirav delal mal k bbertl e. Were delal; Li min li diyara, Li diyar Herzl er etar kiyane nava l. Xelk ji delal xwe ra kir kil neynik, Min ji delal dil xwe ra kir kefya bin gal e. Were delal; Hatiye mala etar Dar, xelk elem kiyane Ser bazar, xelk ji delal dil xwe ra kir b,
362

Kil neynik, min ji delal dil xwe ra kir b Derb mrata enextar. Were delal; Qerejdax ewit li giran gir mitika, Kula dil min welat Boz Heway, Heriya culb delav. Qazan qitika, xelk mvan mala miha. Ez diz eva nv ev mvan hemez mezin, 33 bisk zer, qurbana av re b belek, Deqa bin qirik, taxim sng beran, Mubareke cot memika. Were delal; Zozan xwe zozan e, Qerejdax ewit ciy maqam ava cemid, Kula dil min kan mrgan e; De kula dil min kek ser segman enexdar Reis xortan e. Were delal; Bbexto bi te ra geriyam salek sal wext, Dil xelk ket mal dewlet, Dil min ket bejna ta zirav girdana rexta... Were delal; Mamdel e xwe Mamdel, kevr ser dam Belle mal cran e, pez hevgel e... Dil min tike tike; Kon bav Nzir hr bizmik e. Tu were dest xwe di navbera dest min ke; Em hev du birevnin, bav pa Evdulqadir Rail Elya Xeyalilubeye, Lawika beran ar gurik e. Were delal; Beriy mila beriyek dze, Poz kl Mamdal bi ser da mel xz e; Sala n v ax, ramsan bejna zirav, Li cem min mift bela bn. Sala sal ji bext min ra bye zr zer e. Were delal; Dil min kele kel....
363

Birek kar xezala hilkiyane poz cr, Eb exeta xopan, Poz tugel hilkiyane, fezan mexel e. Ez bejna xelk delal dinerim, Nava n y me ewit, Nala mea qitik fesala xezal, Kesima kewa gozel e. Were delal; Min li diyara diyar qol bav, V sal odeka bav Meys, T deng pxvasa, welna law bava, Qrna got kebab. Ez terka bejna zirav, xelk tl nakim, hetan xw n ne be, Qantir nez, gawr najo ser slam e. Were delal; Ez bi poz Mamdela ewit ketim, berf l kir. Delal min d xezal meiya, kar li p, ixir kir, Wexta lawik min welat xerib qurbet; Ez nizanim te di p xwe ra, Temya min kara xezala li k kir. Were delal; Mala delal dil min dike barke, Min go; gundno, malino, rspno; Ji bo Xwed be, dest min bi heval ke, sonda qesem li bedena min be Hn dest min nekin heval, Ez xwe li na wer delal dil xwe, Di axa sar kim. Were delal; Min li diya ra diyar ax wran, Min d berfa da b ser baran, Min ji Weranera ewit hetan, mrata til Goran; Xwed o, tu miraz heval hevriy min bike, Bib mirad min xelk delal, Her ar roj Remezan.

364

Were delal; Bira xwaz tim tim, havn ba, bira ciy min bejna zirav; Qerejdaxa ewit, mrgemra jorin ba, Bira raxa me erd ba, ser axa me ebeka dell aln ba, bira pirzka berf, zipik bihata bi du weq ya. Were delal; Min li diyara li diyar Tewrz, Pez bav Nezr, Li text Mamdel ketiye, ss rz, Ez terka xelk delal nakim, Hetan slam nejo ser per gawr a Were delal; Bi qerejdaxa ewit ketim, lawika bi herem e, Min ji Mrgemra ewit hetan bi kura Eceme, ez nexwaim, lawiko tu were ser me. Were delal; Kan ya gunde me bi mifte, ell bilbila t da wit wit e. Sala n v axa, ramisan bejna zirav, Li cem min bela b, sala sal ji bext min Te ra bi bikok bi kilt e. Were delal; Ez m Diyarbekira xopan, ort bi gol, Dor beden hatim Qerejdaxa ewit, Text Mamdal, temam cw meqam min te ne. Tu were dest xwe di nav bera dest min ke, em hev du birevnin, Xwe berdin welat xerib qurbet, Dawiya me Gaz Enteb e, Piya me germa Eden e. Evdilhad Mihemed - Roja n

365

Kurtik sor li ser neynk il zr da b ser ceynk Dayika te qurbana min. Ez sivder tu li sivder Kurtik sor ser mzer il zr da b ser kember Dayika te qurbana min Ez li hewliy, tu li hewliy Kurtik sor ser paniy il zr da b ser eniy Dayika te qurbana min. Bo welat xwe avakin Bo azad bo felat e Dem dema xortn yaye Dem ciwane, her biha ye Bi lz bez em dimnin R dirj e, pir j maye Karker cotkar lawan B yekitiy nne derman Tev bi hev ra herne qadan Bo demek n, bo y Kurdan Gotin: Hozanvan Cankurd Muzk: Koma Botan Heft du millet hat ser Chan Alem ji yek nuxd tev peyda bye Dunya bak nne qe ji kesan re Aliyek p eyda bye ji Kurmancan re Dem dem dem,i xwe e dem Em birat bikin r tevdr, Em ne bin hsir ber zulmn mr bn zemann bi kyf bi nr rabe zemann,tar zuxr

343-DELL XAN Ez li ser bana, tu li ser bana Dell xan, xana min Ez li ser bana, tu li ser bana Dayika te qurbana min B rna erebenan Dell xan, xana min B terpna zikirxana Dayika te qurbana min Ez li emok, tu li emok 344-DEM Dem dema cenga giran e Ceng dij erxa gelane Cenga zordar dizane Dij mirovn git Ceng dij erxa gelan e Cenga zordar dizan e Dij mirovn git chan e Dem dema kurdan e, yad Tev diin kar xebat e 345-DEM DEM Dem dem dem,i xwe e dem Werin hevra bigrin, em eq sem Cema me na ehlbeytan e Sema me tehre el Qirxleran e Rya me rya deh du maman e Xizir hazir nazir li ser riyan e Dem dem dem, i xwe e dem Werin hevra bigrin, em eq sem Gotin: Baran, Muzk: Gelr

366

Her end tu dagr malim wrana 2 Ew rza mal, ba mal va Hemu xwedav ba bony tuwa Hemu xwedav ba bony tuwa De megr, megr eveka ciwana Her end tu dagr malim wrana Ew rza mal, ba mal va Hemu xwedav ba bony tuwa Hemu xwedav ba bony tuwa De megr, megr eveka ciwana Her end tu dagr malim wrana 3 Ere tu xot fermut min be wefanm B wefayeket be ev xom d B wefayeket be ev xom d De megr, megr eveka ciwana Her end tu dagr malim wrana

346-DE MEGR (strana geler, aren je - Kerem T. Gerdenzer ) 1 Li durawa dm, binase dengim Reng xerb ntuwa li rengim Reng xerb ntuwa li rengim De megr, megr eveka ciwana Her end tu dagr malim wrana Li durawa dm, binase dengim Reng xerb ntuwa li rengim Reng xerb ntuwa li rengim De megr, megr eveka ciwana B wefayeket be ev xom d B wefayeket be ev xom d De megr, megr eveka ciwana Her end tu dagr malim wrana Ere tu xot fermut min be wefanm

347-DENGBJ HUSN M Hunermende dengxwe Husn Orginos, Husno an j Husn Mu sala 1936 an de li ciwhar bav kaln xwe li gund Orginos di nava malbetek zehmetke cotkar de hatiye din. Nav dayika w Husniy nav bav w j akir Neimet b ku ew bi xwe j xwediy dengek pir xwe b. Malbata wan ji eireta Sasun hatibn herma Mu. Husn ji axa zarokatiy di tesras deng bav xwe de dest bi kar dengbjiy kir. Di nav hewa xweiya sirta Kurdistan de, Husn ciwan nugiht her roj guhn xwe bi deng awazn bilbil elulan qebeqeba kewn xwewan vedikirin. Jiyana di nav gund iyayn Kurdistan ji bo Husn evndar strana resena Kurd ku pit re b yek ji mezintirn dengbjn herm, di ser her tit re b. W bi evnda di nava ah dawetn Kurdewar de dest bi strangotin kir heta di temen pr kaly de ji serk, xwexan rewa dawet dixweiya gel b. Husn Mu 8 nsana sala 2000 an li gund Ornis ser dilovaniya xwe

367

l bfeydene. Dilber were em duaek ji reb alem bixwazin belk Xwed reb alem biqedne mirad mirazxweza, Belk biqedne mexsed mirazn dil min (te) ten were eman eman lo eman eman..........

348-L L DLBER av re belek L av te ne Wele bi ser av re belek re te surme ne Xwed reb alem pdizane gelo awirn avan qewnet dilan ji min ji te re

DENGBJ HUSN M JYAN SERPHATYA DENGBJ HSN M Di sedsala 20 an de li Serhed dengbje her navdar Kurdistan Evdel Zeynik gelek hunermendn din di derga xwe de perwerandin e. Hunermend dengxwe Husn M(Orginos) di sala 1936 an de li cih war bav kaln xwe gund Orginos di nava malbeteke zehmetk cotkar de hatiye din . Nav dayika w Husniy nav bav w j akir. Ne'met b, ku ew bi xwe j xwed dengek pir xwe b. Malbata wan ji ela(ereta) Sason ye, ku bi e'sl xwe ji herma Sason hatibn herma M. Husn ji axa zarotiy xwe de di bin bandora deng bav xwe de dest bi kar dengbjiy kiriye. Di nava hewa xweiya sirta Kurdistan de, Husn ciwan nhihit herroj guhn xwe bi deng awazn bilbil ellan qepqeba kewn xwexan vedikirin. Jiyana di nav gund iyayn Kurdistan de ji bo Husn M evndara strana resen Kurd, ku pit re b yek ji mezintirn dengbjn herm , di ser her tit rab. W bi evndar di nava ah dawetn Kurdewar des t bi strangotin kir heta di temen pr kaliy de j serk, xwexan rewa dawet dil xweiya gel b. Ew bi ten li aliyek bi stranan didan ber hev. Husn M ji nif dengbjn ber b. Di sng mejiy xwe de, stran, rok, serphatiyn droka Kurdan parasti bn. Pit ku komara dagerketa Tirkiy bi dar zor hem serhildann li bakra Kurdistan tkbirin, ovenstn Tirk li gor siyaset zegonn sistema Kemalzm, dest bi siyaseta xwe ya asmlasyon ya dijwar hovane li Kurdistan kirin. Husn dengbj j mna dengbjn din yn xwed hewest, ba dizan, ku her netewayek bi folklor xwerisk(adet) drok dewlemendiya ziman xwe t nasandin. Dengbjn Kurd j bi sedan sal e, ku dil mejiy xwe kirine
368

xezne genciniyeka giran biha ji bo parastina peyva resen a ziman kurd. Di wan salan de karbidest birvebirn siyaseta asmlasiyon ya Tirkn nkarkar, ji hunermend dengbjn Kurd dawa dikirin, ku strann bi koka xwe kurd wergernin ser ziman Tirk bi melod awazn kurd j wan ji bo arva radyoyn dewleta Tirkiy tomar bikin. Bi v reng wan dixwastin ku hem samann netewa kurd ji xwe re bikin mal. Di sala 1956 an karbidestn radyoya Erzerom, ku di nava dil Kurdistan de siyaseta ewta piaftina hem taybetmendiyn netewa Kurd bi giran didomandin, ji Husno y dengbj j dawa kirin, ku li radyoy strann xwe tomar bike, l ne bi ziman kurd, belk bi ziman tirk, ku ji bo Kurdan , div nav de, ji bo dengbjek mna Husno, zimanek bgane, biyan xerb b. Wan salan kesn ku diketin ser riya v siyaseta re hunera netewa xwe bi erzan difirotin. Husn M bi w deng xwe y xwe w hostetiya bilind a dikar kilamgotin de, ku bi salan b ji bav kal xwe hn bb, nekete nav v dav. Ji ber v j li ba gel xwe hertim qedir bilind di paya mezin dab. Evna ziman Kurd dewlemendiya lork, stran kilamn kilaskn Kurdan di krahiya can rih Husn dengbj de cih girtibn. Husn Orins li gorr qannn civata kurdewar bi temam xwed exlaqeke drist b. Di sala 1958 an de Husn bi keek re ya bi nav Dlber zewic jiyana wan ya hevpar heya dawiya salm temen wan berdewam b. Ew xwed 3 ke kuran b. Di deng Husn M de hem taybetmendiyn hunera dengbjiya Kurdan tn dtin. Gava meriv strann w guhdar dike, bedew bhna zozan iyayn Kurdistan meriv t de dibne. Bi git naveroka strann Husn M li ser evn, er mrxweziya serok kesayetiyn siyasyn Kurdistan hatine gotin. Di hereket orea sala 1925 an x Sad Pran bi dest Kemalstan li Diyarbekir hat darda kirin, her dengbjek, pit rdana v byara tal, li gor deng hunera xwe rewa w serhidana Kurdan weke rzefilmek ji hem kes re daye nandan. Dengbj Husn M bi salan pit qewimna v byara drok strana(Mr Min ) li ser mrxwas ehd bna x Sad Pran xwendiye. Derd kuln gel Kurd diheva dikirin eqa Kurdistan txist dil meriva. Husn M dema ku li bara Kurdistan ere di bin serokatiya nemir Mistefa Berzan de li dij rejima basyn raq berdewam b stranek ji bo nemir Mistefa Berzan got. Herwiha li ser meraniya Simko ika j, ku bi salan li dij dewleta navendiya ran er kirib strann xwe tomar kirine. Strana w ya her xwe ku bi deng hunermend Husn M di hem Kurdistan de belav bye, kilam li ser Mala Seydo ye, ku t de byereka drok berxwedana Kurdan ya li dij mparatoriya Osmaniyan, anku byareka siyas di droka Kurdan de, ku ber ava bna komara Tirkiy li herma Serhed qewimy tne ziman.
369

Di strann dengbj Husn M de navn erngari/coxraf ya Kurdistan j tn dtin. Ji em dirj Mrad bigire heya iyay Span - Xelat, iyay erfdne, iyay Kortika M, zozann Serhed M, em Biriy nav bajar paytextn Kurdistan e. Di sal 1973 an de dengbj Husno t Almanya demeka kin de dsa veger Kurdistan. Dengbj Husno j wek dengjn dine Kurdistan pir agirt xwendevan perewerde kirin e. Ji bil w bav w y nemir akir N'met, Xalid biray Husn, emsedn kur Xalid, Behet, dengbj Cahit kur Husn hunermend Dell koma Dlnar biraziy Husno y. Di sala 1998 an de jina xwe Dlber Xanim die ser dilovaniya xwe. Husno nexwe dikeve nexweiya w Enferektos an j (fel) dibe bi qas du sal nva di nava nvnan de dij. Di roja 8 nsana sala 2001 an de die ser dilovaniya xwe, ba jina xwe Dlber Xanim hevaln xwe dengje. 1936 Gund Orginos. 08 nsan 2001 gund Orginos. Hinek dengbjn me ji bona w wiha dibjine: Hozan Maruf Dtina end dengbjn Kurd derheqa huner, deng kesayetiya dengbj nemir Husn M iye? 1- Husn M, an j Husn Orginos li ba min dengbjek pir hja ye. Qimeteke mezin ya w her dengbjek din li ba min heye. Feqet ez titek din dibnim: Mixabin Kurd wext heqiya wan t ji nava civak ko dikin w ax ew bihay wan y mezin dikeve nava dil me. L gerek e ber qimet bidan wan. Husn M min nedtiye, l carerk ez li gundek, ku nzka me ye nav w Tar e, rast w hatim. Ez w dem zarok bm. Em ji nava mrgan dihatin, em zaro bn, em din ji xwe re dilistin, di nava werdek tit mitn han de. Ez hatim, me dt, ku gund git li malek civiyane, jin mr, kal pr zarok herkes li deriy w malik civiyane. Deng kilaman dihat me, me got ev xr e? Ji me re gotin Husno hatiye. Em n me mzekir meriv li ser hev rnitine c ji me re tune b. Gundiya hemiya ew bi baldar guhdar dikirin wek merivn ku zikir kevin xwe di ciy xwe de dihjandin. Bi deng Husn M y berz t digot niha tawana/eserxa w rabibe. Dengbj Husn M deng w berz b. Pir kes w nas nake. Herkes nikar bi stla ku dengbj Husn M dibje bistire. Dengbje me y her mezin pit Ferz, Reo b. Reo digot; xwazila deng Sewediy Husn li hevanna akiro li ser min b Deng Husn wexta ku stran dibje, niha ku ez guhdar dikim, ez dibm qey di gewriya w de di qirika w de zengil hene, ku wisa li hev dixnin. Dengek wisa xwe e ku meriv ji guhdar kirina strann w tr nabe. Deng w wek deng Kawis Axa b, dengek tj bilind b. Deng Husno zde bilind b. Di war
370

huner re de j Husn dengbjek giran b. Ez dikarim nimneyeka din j bidim: Min got ku min zde ew nedtiye ez neme mala wan j, l Husn bi away ku dihat gotin iqas ku dengbjek mezin b, ewqas j mirov maqul b. Dengbj Husno xwediy kultureka mezin b. Ez biraziy w Hozan Dell nasdikim. Ew j nan dide, ew ji malbetak paqij bedew bye. Di ry dell de ez deng Husno dibnim. Strann Husn me digotin, l me betir behsa Evdel Zeynik kir. Piraniya strann dengbjn Serhed kaniya wan vedigere ser kaniya Evdel Zeynik. Strann Evdel Zeynik Husn j dibje, Reo, Zahir, Mihemed Cihana, Ehmoy Brt, Hec Ebdulkerm, Heciy Snoy Xinis, Hec Sidq Resula, Yado Nroy Meter j dibjin. Ez strann wan bi miqam Reo akir dibjim. Ez nikarim bi stla w bibjim. Deng Husn dengek gelek giran herkes nikare wek w bje. Kilama kurd dengbjiya kurd Rojhelatnas kurdologn ewrop wexta ku li ser kurdan lkoln kirine, di ser ser de li ser folklora kurd hr bne Bav kurdolojiy Aleksandir Jaba dema ku bye konsolos rs di saln 1850y de hatiye Erzirom, li ser daxwaza Akademiya Rsyay ya zanyar, li ser kurdan dest bi lkoln kiriye AHMED ARAS Kurdologn bi navdeng yn wek Bazil Nikitn Vlevsk j bi girng li ser zargotina kurd sekinne.Vlevsk girngiya zargotina kurd bi v ekl aniye ziman Her kesn ku li ser kurdan dest bi lkoln dike bi i tehr dibe bila bibe- di gera ser de li ser zargotina kurd hr dibe. Dewlemendiya zargotina kurd bala hem kurdologan kiandiye. Di v war de B. Nikitn wiha dinivisne Wexta ku mirov li ser zargotina kurd hr dibe, tit her balk, bsnoriya dewlemendiya w ye. Niktn, sedem v dewlemendiy wiha irove kiriye Ji ber ku di nav kurdan de xwendin nivsandin tune bye, yan j pir km bye, kurdan hem titn xwe di zargotina xwe de aniye ziman. Zargotin i ye? Kilam, destan, kilamn destank, mesele metelok in. Lbel esl zargotina kurd di esas xwe de kilama kurd ye. Ji pirs gotinn pisporn Ewrop j diyar dibe ku kilama kurd li ser v esas t irovekirin. Kilama kurd nasnameya kurdan e. Dengbjn kurdan li ser hem byern ferd, civak siyas kilam destan afirandine. Ji ber w yek mirov dikare bje ku ew bi her tehr arva kurda ye.
371

Destann kurdan, di dem dewrann kevn de rewa jiyana civak awa bye, mantalteya kurdan awa bye, vana nan mirovan didin. Di van du sed saln daw da iqas byer siyas bne, dengbjan li ser wan kilam derxistine ew kilaman ro j di nav gel de tn gotin. Di dem dewrann bihur de, kurdan bi wesayta kilam bi hev re pwend girdane. Kurdn ku li devern cuda-cuda bne, bi saya kilama kurd ji hev haydar bne. Kilama kurd di heman wext de wezfeya medyay aniye cih. Wexta ku dengbjan li ser byern civak kilam afirandine, ew bi hostet bi qade meqamn xwe ve anne ziman, gel wan ecibandine, di nav xwe de xwed kirine ew derbas devern din kirine. Mnan awa ku mirov kevirek davje gola av, ciy ku kevir ldikeve, av pl dide, ew pl fire dibe, dice xwe digihne qerax gol, eyn wisa. Kilamn kurdan mnan strann geln din ne ten stran in. Taybetiyn xwe hene. Ew hem stran in, hem j belgeyn drok ne. Hem neynika sosyolojiya kurdan mantalteya kurdan in hem j xezneya ziman kurd ne. Ew kesn ku li ser kurdan roman dinivsnin, li ser droka kurda xebat dikin, li ser ziman wan lkolnan dikin, bi muzk re mijl dibin, li ser rewa jiyana civak pirtkan dinivsnin, eger ji kilama kurd haydar nebin, k i dibje bila bje, hem alakiyn wan km in, bingeha wan lawaz e. Bo mnak, bi kurd ez end titan bjim; mirov dema li destana Kerr Kulik mze dike, t derdixe ku dem dewranin kevn de, di jiyana civak de koer pir gumrah bye. Di byer de jin j bi qas mran xwey rol bne. Wexta k u meriv qewl xwe bir, mirin j t de hebe ji soz xwe venagere. Diz eyba her giran e, l talankirin nex mraniy bye. Di destana Mem Alan de, mirov (di exs Qeretajdn de) xerbdost, mend fedekariy dibne. Di exs mre Cizra Botan de, mrn kurdan n aqilsivik, di dest kesn flbaz de (Bekoy Awan) awa dibin pleystik, ew bala meriyan dikne. Di destana Siyabend Silv de gelek xaln girng hene. L ez ten yek nan bikim; gava ku Siyabend terkedinya dibe, ew Qeregtran rast hevdu tn, hal ehwal xwe ji hev re dibjin xeberdaneka wiha di nav wan de dibe: Siyabend dibje Neyar min felek e, ez li pey w ketime, ew li ku be ez w bigrim, biqefilnim heyfa xwe j hilnim. Dema ku Qed dib Kuro felek ku heye ji xeyb ye, ew qasid Xud ye, tu kes nikare titek bi w bike Siyabend v pirs dibje Wele ew qasid Xud be j ez dev j bernadim. Ev gotina Siyabend, taybetiyeka nsan kurd nan dide. nsan kurd, wexta ku neyar xwe near dike, ew qasid Xud be j dev j be rnade.
372

Destana Siyabend Silv rastiyeka din j ray meriyan dide. Di kovarek de ez rasti nivseke M. Zahr Kaya hatim. Destana Siyabend Silv destana Gilgam muqayese dike gelek xaln hevbe destnan dike. Ev j nan dide ku kurd di eyn wext da xwey mrata Mezopotamyay ne. Bazil Nikitn j ji du rzikn kilameka Evdal Zeynik taybetiyeka kurdan a din nan dide. Li ser er kurn Surmel Memed Paa erkezan Evdal kilamek derxistiye. Di kilam de pirseke wiha heye: Evla Beg min ji dwan derket, dimilmil dwana erkez Omer kire gil Dwan teng b, mile Mr Zirav t da nedifitil Niktn dibje: Mirov ji v gotin tderdixe ku kurd di ciyn teng da nikarin er bikin, ew di ciy fire da er dikin. Mirov ji van mnakan j xissiyert cudahiyn kilam destann kurd dibne tdigihje kak ilam awa wek drok ji dev dengbjan ber bi peroj ve diherrikin. Degnbjlik ve Husn Mu HOZAN DELL Dtinn Hozan Dell(biraziy Husn dengbj) Bguman titek girng e, mirov wexta ku bikaribe li ser dengbjek biaxive, ber her tit mirov hestn w hunermend ba nasbike. Eger mirov ba fam neke, mirov hestn w, deng strann w ba nasnake, mirov nikare ba j li ser w taybetmendiyn huner kesayatiya w biaxive. L ji ber ku Husno mam min e em ji malbatek ne, ez bawerim dikarim behsa w bikim. Y har ba, ku min ew ji nz ve dtiye. Ez dikarim di derbar Husno de titan bibjim. Bi taybet j ez dikarim li ser deng w bibjim, ku deng Husn li gor deng dengbjn din cudahiyeke xwe heye. Bi taybet ji deng bilind, ku dengbj di ser de dibjin, distir. Deng w deng opera y, ku ku Ewrp bi nav dikin. Mirov dikare bibje, hem ji w der taybetiyeka w ya din, deng w bi xwe j dengek tenur e ji w zdetir j qirika w qirikeka Kurd y. Bi taybet wexta ku mirov li deng w ba guhdar bike, bi rast j mirov van taybetiyan di deng w de dibne. Navroka strann hem dengbjn Kurd e. L bi taybet ez li ser ap xwe dikarim wiha bjim: Strann w hem civak bn, hem strann evn j pir zde digotin. Min gelek strann w yn li ser er nekokiyn ku di nava eret dewlet de bne, yan mirov dikare bje serhildann Kurdan wek serhildana x Sad Efend, Simko y kak bi taybet j li herma Serhed bajar M, er mala Seydo t dtin. Bi taybet cudahiyeke w ya li ser wan stranan zdetir b. Ew stranan j gelek diann ziman. Bo nimne, strana ku ro li ser x Sad Pran hatiye gotin dengbj j dibjin, w dem qedexe b, ku li Kurdistan b
373

gotin, l mirov dikare di gelek awazn w de van stranan bibne. Min ber zde strann dengbjiy negotibn di nava ar penc saln daw de min dest bi strann dengbjiy kir. Ji ber ku dem demeka n b bi taybet bandora ore li ser ciwanan yek ji wan j li ser min ma. Me xwe betir bi strann oreger ve girda. L bel li kleka w j ez dikarim bibjim, ku di nava v xebat de j me girngiya kar dengbjiy dt, ku bingeha mzka Kurd ew bi xwe ye; avkan ew bn me titek din nedt. Ji ber w j ez dikarim bjim, ku bi v r ketina meya nava ore, zdetir me girngiya kar dengjan dt. Min ji sala 1994 an vir de dest pkir min heya niha 4- 5 strann w gotine. Strana Bav fexriya, Deta Biriya, strana rizay Xlid, ku ew ji aliy dewlet ve hatib kutin. Straneka evndariy, ku li ser Dlber kirib(nav jina w j Dilber b) Strann w yn din j hene, wek Milo, Meyro gelek strann din, ku nav wan nay bra min. Ev stranbn y ku min gotine. Kes nikare ciy kes bigire. Ev rastiye e. Yan ger em bixwazin cih w bigirin, div em ji nava gel aliya gel ve ewqas bn hezkirin. Ne ten stranbj, herwiha wek mezinek ez bawer nakim ne mumkin e, ku em bikaribin cih w bigirin. Ten ez dikarim bibjim, ku bi taybet li ser strann w tevay dengbjan sekinandin, cihgirtin mumkin nne. Bguman daxwaziya w ew b, ku vana di cihek azad de, di cihek wek TV de bne ziman tomar bike.Ji bo me v ya digot bi taybet li Stanbol ji bo min vi ya got; Xwez rewa me j wek ya we bya. Yan dixwast bje, ku em ciwan bna di roja ro de oreek heye pitgiriya we hozan stranbjan dike. Herwiha v ore mkann mezin dane we. Tv e, rojname radyo ji were dane, hn dikarin xwe di v der de her iqas j ne di nava snorn komara Tirkiy de j be, hn dikarin herin derva mkann xwe zde bikin, ku xwe ba bnin ziman. Zdetir bandora we li ser gel heye, zdetir dikarin pirsegirkn gel bi rya van titan bnin ziman. Daxwezaka w ew b, ku her tim digot xwezila me j di axa ciwaniya xwe de bikariba azad bigota. L bguman, wan j ti ew nedane heya roja ro ew mrasa ku ji me re hitin, em j dikarin bjin, ku em deyndar wan in. Rojn w yn daw xemgn bn. Ew nexwe b kete nava nivna, min ew rojn w ye tar nedtin. Min carerk ew li nexwexana Bursay dt. Ez bi xwe j ne li welat bm mkann min j tunebn ku ez herim cem w mrxwaz. Ciy w bi cennet be. HOZAN EMDN Dtina Hozan emdn Husn M ji aliya Serhed e li wir jiya y. Bi gelek dengbjn Serhed re tev hev di nava civatan de stran gotine. Deng rizma w gelek xurt b. Belk ji wan dengbjn din yan akiro, Reo Tahiro ciwantir b. Deng w pir delal xwe b. Gava ku me deng w guhdar dikir, em li ser iya baniyan digerin, yan j me xwe di nava er de didt, yan j me xwe di nava
374

evneke de, govend dilanekede his dikir. Deng sewadiya w, wek deng qolingan jra digotin. Deng Evdel Zeynik akiro wisa xurt by, l deng Husn ji ber ku ciwan b, deng w gelek bilind b. Di nava ciwak de gelek dihat hezkirin. Min bi xwe ew zde nedt b, li min ji hevalan dipirs bahsa w dikirin. Dibjin Husno bi mezinan re mezin b, bi kan re k b. Hus n bik welatparz b. Ji dewleta ji polsan neditirs, di sala 1990 an de gava ku HEP e ev bi dartxistin, ew li eva HEP e bedar dib bi coek strann welat parziy digotin. Ew civata hem radikirn dlan. Em bi xwe bi strann w digot mezin bne. HOZAN AYDN Carek min rwt dikir di otobs de ez rast w hatim. Ji min re gotin ew mirova Husno ye. L min ew zde nedt. Min bi rojan bi mehan bi salan kesetn w guhdar kirin. Deng w hng di bra min daye.

HUNERMEND KAZOY WAN Bi rast gav ku mirov li zirava Husn M guhdar dike, zirava hinek ji lehca dengbjn herm guhert ye. Mesela akiro j ji M b, l gotinn wan ji hev cuda ne. Ez dikarim bjim, sala 1976 an 1979 an b ez bm, ew(Husn M) b dengbj Hec Ebdulkerm Hec Xusro b, Tahir b, Bir b(Xwed rehmeta xwe li teva bike) em li Wan li otla Feramerz rnitin me stran gotin. Ez hng li gor wan dengbj nebm, ew hunermendn her mezin bn, l carna j sira strana didan min. Wan ji hev re digo tin, Kazim di peroj de bibe dengbje herm. W dem Husno strandigotin kevir j bi strann w dihln. Mir yn digoran de qanqaln xwe li ser xwe dipan di gora xwe de direqisn. Mesela straneka w nav w Ay delal b. Li herma Serhed her ke her xort ew strana dizanin. Deng w dengek iya b HOZAN KAWA Min bi xwe dengbj Husno dtiye. Deng w dengek pir eceb bilind b. Ez carna ji xwe diprsim, nsan awa dikare bi v deng bilind li ser v oktav stranan bibje. Me Kurda taybetiyeka me heye. Hem dengbjn me dudeng s deng dertxnin. Gava ku meriv deng Husno guhdar dike, qey meriv
375

dibje, dengbj Husn M bi salan li ser deng xwe xebitiye li ser w deng perwerde bye. Deng sewdayeka w pir xwe heb. Di gelek ah da weta, dlan evbrkan de min bi xwe dengbj Husno dtiye deng w guhdar kiriye. gava li gundek an li bajarek dihat daweta w roj herkes ji mala xwe derdiket di w dawete ku deng Huseno guhdra bike. Hunera Husno pir bilinde naye qeyas kirine.

Bi ser birna xwe de dinal in Dikujin bi dar kendira De hawer Kurdno ima heyfa me p naye Ax l l l l l l L l birndare we me Ax li min l l l L l l da Ax l da dibjin perd kesk sor Li dar man e Hey wax li dar man e Hey wax bk ser bi xl, dest bi hin, por herr Kor poman vegeryane mala bav Xeberciya xeber dane Digotin, dsa egitn me Kurdan Di heps zndann dijmin da di bin zlme dane De hn zar zen xwe temekin Bira di nava drok de pelk nh vekin Heyf doza welat xwe Tucaran brnekin Hawar Kurdno hawar li min Ax li min, li min li min L l birndar we me Wey loo !

349-AX L MN DA Ax li min l l l l l l da Ax l da Tu bje bira Diyarbekir xirab bibe Xwe Diyarbekir Bhstina min bhst Dibn Hakim Savc y zaliman Di d me Kurda tahkumat dane Ax l da reben Dibn ser bajar Amed Li ser me dibar zlm zore Ax l l l l l L l birndarim wey lo lo Dsa li iyay Cd Li emdn li Cizr Gurina teyarn zalima Teqe teqa erapnala Ez nizanim ima xwna ke lawn Kurda Li dor bere bera t (dirij) Xeberciya xeber da ne Digotin, dsa egit xwe mrn me Kurdan Di bine heps zindanan de

Li sala 1996 an deh Xortn me ji aliy dijminan va bi kenca Hatin Kutine. Kurdek bi nav Huseyno ji qaseta w hatiye wergirtin

376

Birna r me hewqas xedar b Ew rn Kurdistan ne, b xwed ne Gel chan doza wan bi rast dibne Doza wan j parek doza xwe dibne Ew karker, cotkar, rncber, pale gund nin Maf n arens divn pk bnin Divn rizgar bikin gel ji bin lep destan Lew nalna r me t ji iya baniyan Herkes xelas jndar nas li ser kurdistan Da ku d kes nenale ji birnan

350-DENGEK HAT GUH MN Dengek hat guh min ji bin zinaran Nalna rek ku birndar b Bi ser birna xwe da kr dinaliya Birna w ji dil j gelek xedar b Dilop dilop xwn ji birn dihat xwar Axa sar tar hd vedixwar Teyr t bi ser da dikirin hewar Dar ber ji jana dil histuxwar mabn Kela dil w b weke wolkana Rza iya bera ji ber dihejiya Weke talaz rabe li ser haviya Weke bahoz tofanek rabib

Ew her du memikn mna svn payiz Ser dara bimne h here Mal me danin gund v qutar Xwazginc li mala bav min rnit Qelind min digot, xelata min dibir Xizema poz min mna erxa felek li hev dizivir Lawik min bona Ramsanek Hate ser sng zeriy, r tune b, dsa para zivir.

351-DENG BJ KEREM ro lawik min swar, swerek Bozek tere Mertal li ser mil w xaq pere Boz di bin da govere yeqn bikin ser talana ere Wsa bike p li ser piye vegere Ramsaneke ji min bistne, bila li can te bihel Ti li kuda di yek seriya li min veger e

377

352-DENGBEJ KEREM DENGBJ XAN Xan go; Biray Kerem ne li hatine ne li yine Ne li hatine ne li yine Te ima dil min kir gola xwne? Gun ye min li stye bav te be, min ji br meke Kerem go: L l Xan av re awa bkane Binbaiya qzan Gula dewata, ahiya govendan Te ez kutim ji bo ramsanek Xwna min kan? Xan go: Biray Keremo, ewitiye gund me bi avrej e Meriv bi du kilama nikare xelk birevne, Tu, du resa bine, Bila b qelin min bibje. Kerem go: Xan, ewitiy sibhan biewite bi heze Qir li v welat girt merkeze, C genim tew dibje, Belk Xan biv bk, Ez j zavey teze. Xan go: Biray Kerem, ewitiy sibhan li tepeye, Min haja bart te heye, Ev giliy ku tu dibj ji dev te bav te zdeye, Xwe rakne, Teze dor dora min te ye Kerem go: Xan ewitiy sibhan bi kevire ser sib, Bay Helac j digire, Ez dikim Xan birevnim, Deftera min a nifs koaniya min
378

j nagire, Belk bav Xan bimire. Xan go : Biray Keremo, av re li ademne Bir ser ra swincne, Tu ji dr va law xwe nemirne, Zahf diran xwe neidne, Ra siktir be, Dev te wan sreta nebne! Kerem go : Xan, dwana hana muhtebere, Ser me qal eng sefere, Mrk air ewled pexembere Nav airiye li ser re, Sng w deftere, Vekiriye li bere, Tu wan qaida berde, Bi qapd maql ji jor da were. Xan go: Biray Kerem o, Nav min Xan, Min hafa newala li Qaqizman, Tu by mir Ezirgan, Ser xwe bilind ke, Mzeke li Sipan, Ez kilam Kerem bavme koa dikane Niha pa bigirim kakime meydan Kerem go ; Xan min li hafa Elegir, Li xaylaz, Pvaz hatin ber kraz, Ez xwe bi qurbana diya Xan kim, Ciy me li bder dayne, Kerem xra bav tev raz. Xan go : Biray Keremo, Mala bav min ciy textan bexta, Ez sa bar te bidim,.

379

Li deta Alto ord by er kiriye li Gel Guy ye Geliy Goya as bye Kaxizek w nivsiye Bo misalm Zaxoy andiye Eskerek ji w xwestiye Misalm Zaxo ye Esker xwe boriye Ew j die ser Gel Guyi ye Li irnax as bye Misalim kaxiza w nivsiye Bo emdn Axa andiye Eskerek ji w xwestiye emdn Axa w rabye Eskere xwe kom kiriye Gel eskera l fekiye Yaqup Axa di gel ye Li irnax w peya bye Li ser qonaxa ord bye Sir hat esker Guy Sindiye Yaqup Axa ji vir reviye Esker bi d wan ketiye Misalm Zaxoy li Gev kutiye emdn Axa ziviriye Hatiye sib z ye Li Zaxoy peya bye Mizgna Misalm bi Zaxo bo w hatiye Kurtakik mizgn dayiye emdn Axa swar bye Buxya bi gel xwe biriye Ew ber swara w ketiye Ji p Misalm irnax aniye x El w veartiye Got nema bi Hsen Beg emdn Axa rabye Kaxizek nivsiye Bo Osman paa andiye
380

353-DENGBJ PNEHAS Ehmed tegbr kiriye Axay sor w kutiye Li irnax as bye, Bi gel Romiya xan bye Mala Sadiq w rabiye Esker xwe nadiye Li ber irnax w daniye Ew Ehm l derketiye Mala Sadiq ikandiye Heta Cizr reviye Zexire ji w standiye Mala Sadiq w rabiye Kaxizek w nivsiye Bo miselm Zaxoy andiye Eskerek ji w xwestiye Misalm Zaxoy rabiye emdn Axa w rkiriye Esker xwe w biriye Li ber irnax w daniye er gel Ehm w kiriye Ehm li irnax as bye Ew xwe mr Ehmed Axa Go eferim bi emdn Axa emdn Axa w rabye Kaxizek w nivsiye Bo Osman paa andiye Osman paa w xwendiye Osman Paa ji Mrdn hatiye Hinek esker Romiye Du top di gel xwe aniye Ber irnax ve daniye er gel li irnax kiriye Ew Ehm ji w der reviye ket geliy Guyi ye Osman Paa w rabye Esker xwe xwe boriye

Birca Belek w standiye Gaz ehl er kiriye ar mran w j kutiye Mala Sadik talan kiriye Bst sepedn zran ji mala Sadik biriye Ezdn r dib ez wer nakim Tac Rom qebl nakim Ez d romiya xelas bikim Ezdn r tegbr kiriye Ji Cizr derketiye Esker Botan aniye Qerexoxl di gel hatiye Pncsed swar Romiye Qesda zaxoy kiriye Ber Hzil peya by Tegbra xwe w kiriye Qeroxl w gotiye Got ya mro xema min rex Kestan e Ezdn r w swar bye Li Xabr j derbas bye Bi ser bder dagirtiye Ji bder w der bye Hat sib zye Ber Zaxoy ord bye er gel Zaxoy kiriye emdn Axa swar bye Digihtin qolan cihya Xeber w gote Romiye Romiya swar bye emdn Axa derbas b li Bor Kestan e. Qereoxl w dtiye Braq ser niv kiriye Ew di gel Botan xan bye emdn Axa ziviriye Li Bor qesr derbas bye Bi d ket esker Romiye Osman Paa w fikiriye
381

Osman paa w xwandiye Kaxiz bedil kiriye er kir li Geliy Guya ye Topxana w kiandiye Ew Ehm ji w der reviye nik Beg Berwariye Goya Mutih kiriye Dirav xwe qebl kiriye Rehn w girtin ji Guy ye Ji Sitar Guya ziviriye Li b Span ord biye Cewab and bo Zaxoy Kar bar w kiriye Zexire bo w kom kiriye Osman Paa w hatiye Hina esker Romiye Zaxoy ord girtiye Esker xwe dakir Xan ye Got nemne Osman Paa W digiht er gengaan Li Guy ern temaan Ezdn er tegbr kiriye Ji Msil derketiye Ew bo sefer hatiye Li nav dnan peya bye evek li w der mayiye Ew rab sib zye Ji Xabr w rkiriye Li Cizr w peya bye Maql li Botan dtiye Tegbra xwe p kiriye Esker bi xwe kom kiriye Gaz ehl or kiriye Elk bi xwe j xwestiye Ehl er mana bye Got xwe mr Ezdn er V digihit Karka gre Ezdn er tegbr kiriye Ew rab sib zye Esker xwe w boriye

Li Wesad ord girtiye Ezdn r w rabye Kaxizek bi derewa nivsiye B bext emdn Axa kiriye Osman Axa di gel emdn Axa xan bye Osman Paa w rabye Kaxizek w nivsiye Bo emdn Axa andiye Ji Wahsid nadiye emdn Axa w girtiye Di gel faris biraye w ye Gel Cumey ciziriye Gel Emar Cumeye Di gel Hesen heveriye Gel Yaqp Axay Sindiye Gel sileman Axa Tirk ye W qeyid zincr kirye Kaxizek w nivsiye Bo Helm Paa andiye Eskerek ji w xwestiye Helm Paa w xwendiye Esker bo w rkiriye Du hezar nzam aniye Du topa di gel xwe aniye Ne fileh ord bye Zexr bo w kom kiriye Osman Paa w rabye Ew rab sib zye Ji Zaxo swar bye Ber esker romiye W birin dewar toprax cihuya ye Zexir l bar kiriye Li pabre ord bye Kelik Pabr bestiye Esker ji kelka derbas bye Got nemrid Osman paa W digihit er genga Li Zaxoy bi er temaan
382

W topek swar kiriye Nav qebr Kurmancan Li dev Ezdn r day ye Kliky bi topa firiye Ezdn r ji ber reviye Ber xwe da bi geliye emdn Axa di hawar ye Bi d ket esker Romiye Li Furak w derbas bye Qereoxl j hatiye wan qrek li Botan kiriye Wan Botan belav kiriye W geht l li pit qbr ye Sed mran ji Botan kutiye Ssed mran j girtiye Wa hem esr kiriye Bo Osman Paa aniye Ezdn r w reviye emdn Axa bi d ketiye Heta cem kurk Coy ye emdn Axa ziviriye Li ber qesra w peya bye Dest Osman Paa p hatiye Got eferim emdn Axa Nemind Osman Paa W digihid er gengaan Zaxoy eran temaan Qereoxl bi hawar(xwar) ye W swar bi xwe ra biriye Ji Cizr derketiye Pbr derbas bye Ezdn r w reviye Esker xwe w biriye Li Cizr hisar girtiye Rom ji Cizr derxistiye Osman Paa w rabye emdn Axa w rkirye Di gel esker Romiye Li Hzil w derbas bye

bi top kutiye Er li Surh kay ye Ezdn r pnc mr kutin ji Romiye Esker w ziviriye Li ser ordiy peya bye Got em d talan kine Osman paa v neliriye Emir dn bo min nehatiye Cizr talan nekine Ezdn r tegbr kiriye Ew rab sib z ye Kaxizek nivsiye Bo Osman Paa andiye Osman Paa bertl kiriye Ji ber Cizr bar kiriye Bir esker Rom ye Li Celegay ord bye Kfa Ezdn r p hatiye Ezdn r tegbr kiriye Esker Botan andiye Mansr Beg w bar ketiye Qesda Zaxoy kiriye Zaxoy ji ber reviye Mansr Beg w hatiye Eskerek bo nadiye Li ber zaxoy ord by er gel Zaxoy kiriye Derhal Zaxoy standiye Bekir Beg li qesr as bye Derboyek(derbek) li Botan kutiye Ew xwe mr Bekir Beg Ew i mislmek bi xezabe b Mihmed El Gozelan Ew rnit li ber apiran w ewil kut beyraq daran Mihemed Beg dostik ye Li qesr Zaxoy as bye Derboyek ji Botan kutiye i xwe mr Mihemed Ew i mrek bi heybete Ji hemyan w nav li xwe da
383

Kenan Paa ji srt hatiye Eskerek bo nadiye Qesta Cizr kiriye Ezdn r l derketiye Piya w w girtiye Kenan Paa ikandiye Ava Tolay derbas kiriye Ezdn r w y ye Esker Botan biriye Bi ser Srt da girtiye W Srt bo xwe standiye Misalm xwe l daniye Hec hemd axay Srt w kutiye Ew ji srt derketiye Esker xwe w biriye Ser rwan dagrtiye rwan mith kiriye Ji rwn w y ye Bi ser Zewq xirab kiriye W Zewq xirab kiriye Ezdn r w y ye Esker xwe biriye Bi ser ridwan dagirtiye Ridwan Xirab kiriye Ridwan w y Esker xwe biriye Bi ser tlan dagirtiye Nehl qut kiriye Ji nehl w ye Esker xwew biriye Bi ser Midyad dagrtiye Midyad xirab kiriye Ji Midyad derketiye Esker xwe nadiye Cizra hisar girtiye er dikir di gel Romiye Osman Paa w rabye Esker xwe w biriye Heft hezaran temam bye er gel li Cizr kiriye W topek swar kirye Melayek ser bana mizgeft

Ew rab sib z ye Ji Bzh w y ye Li Baviyan peya bye W cama bn Zaxoy ye Tegbra xwe w kiriye Kaxizek w nivsiye Bo x Tahay w andiye x Tahay w xwendiye Ew derhal w swar bye Li Zaxoy peya bye Misalm w rnitiye Adl Beg w zaniye Adil beg w swar bye Esker xwe kom kiriye emdn Axa x Taha Zaxoy derketine Rev ket li Zaxoy ye Zaxoy ji ber reviye Adil Beg w hatiye Esker xwe nadiye Li Zaxoy ord bye i xwe mr Adil Beg Ew i hakim bi xezebe Hukm Zaxoy kiriye Diraw stand ji Sind ye Diraw stand ji Gol ye Diraw standiye ji Lfk ye Zexir standiye ji ji Silvana ye Got i mr Adil Beg Ew i hakim bi xezebe Mato Axa ji Msil derketiye Dused swar nadiye Li Sml ord bye Dubana xerab kiriye Got nemne Mato Axa Yehya Beg ji Msil derketiye emdn Axa di gel hatiye Mr xan di gel hatiye Li Dihok peya bye Kaxizek nivsiye
384

Bi nav w derketiye Hat esker Zbar ye lika gel Botan kiriye Hawar li Botan derketiye Mensr Beg w swar bye Deng li esker xwe kiriye Li Calal w derbas by bi er Zbar ye er kir di gel Zbar ye S caran ji ber wan ikestiye Ew Ehm ji w ve hatiye Bi dest r ajotiye Ajot koma Zbar ye W ikandin Zbar ye Heft mran j girtiye Sh mr j birndar kiriye Neh mr w j kutiye Heta pira mezin li d wan y ye Ji pira mazin ziviriye Li Zaxoy ord bye er gel qesr w kiriye Bekir Beg li qesr as bye Derboyek ji Botan kutiye i xwe mr Bekir Beg Ew i misalm bi xezabe Mansr beg gaz Bekir Beg kiriye Ray bext j xwestiye er xwe betal kiriye Zaxoy talan kiriye Sotb taxa Ciho ye Nemir Mensr Beg Ew i hakim bi xezebe Zaxoy paqij kiriye Deng li esker xwe kiriye Ji Zaxoy derketiye Esker xwe w biriye Heta Mehmediy w y ye Bekir Beg ji qesr derketiye Qesda Msl kiriye Li Bzh peya bye evek li w der may ye

Ji Zaxoy xilas bye Li Hzl w derbas bye Heta ax w y ye Got i mr El Beg Ew i hakim bi xezebe W di rabne Zaxoy ye Tegbra xwe w kiriye Kaxizek nivsiye Bo emdn Axa swar bye Mr xan nadiye Li Zaxoy ord by emdn Axa w rabye W kaxizek nivsiye Bo Yehya Beg w andiye Yehya Beg w xwendiye Ord Sml rakiriye Qesta Zaxiy kiriye Abdilrehman di di gel hatiye Di gel esker Ert ye Emer Axa di gel hatiye Di gel esker Dostik ye Beki Axa di gel hatiye Di gel esker Ert ye Li zaxoy we ord bye Topa mezin w biriye W li Nk ziviriye W di zaxoy de nadiye Li Zaxoy ord girtiye Esker li Zaxoy kom bye Ezdn r tegbr kiriye Ji Cizr derketiye Esker xwe w biriye Esker xwe hejmartiye Heyt hezar temam bye Ew j di ser Romiye W li Drn ord bye Tahir Beg w zaniye Kaxizek w nivsiye Bo Ezdn r w andiye Ray bext avtiye

Bo eretan andiye Eran kom kiriye Esker li wan xeyidiye Ew ji Dihok swar bye Li Sml ord bye Zexir kom kiriye emdb Axa tegbr kiriye Pncsed swar w biriye Neku ziviriye S gund Zbariyan talan kiriye Got eferim emdn Axa Adil Beg w zaniye Esker xwe hinartiye Bi ev li ser Kol dagirtiye Wan kol talan kiriye Hawar li Xarbar daketiye Osman Axa w hatiye Hawar Kol hatiye Ew ji Botan derketiye Qesda Zaxoy kiriye Eferim Osman Axa Tahr Beg ji Bexday derketiye Ahmed Paa ji Baxday derketiye Eskerek bo nadiye Li ber Msil ord bye evek li Msil may ye Ew rabye sib z ye Heft top di gel xwe biriye Li reya Bery y ye Li alagay ord bye Adil Beg w zaniy Kaxizek nivsiye Bo El Beg w andiye L Beg w zaniye Esker xwe kom kiriye Li Hzil w derbas bye Li Zaxoy peya bye Govend li Zaxoy girtiye Heta nv ev may ye Ji nv ev pve reviye Adil Beg di gel xwe biriye
385

Navroy xirab kiriye Got xwe mr Yehya Beg evek li w der may ye Ew raby sib z ye Ji Nrvan w der bye Li Banexan ord bye Ezdn r ji ber reviye Ket qerika geliye Li qerik da as bye Yehya Beg w rabye W kaxizek nivsiye Bo Ezdn r andiye Ray bext w avtiye Ezdn r kaxiz xwendiye Ji qesrek derneketiye Baweriya w nehatiye Ballozek w hatiye Ezdn r axaftiye Baweriya w p hatiye Ew ji qesrik derketiye Neh bar jl ra barkiriye Di gel Balloz ye Qesta Msil w kiriye Li gemiya w derbas bye W cemabna cihuye Kaxizek nivsiye Erzhalek avtiye Paay kaxiz xwendiye W gaz kiriye cihuye Mala wan defter kiriye Heftsed hezar temam bye Di kaxiz de nivsiye Bo xn kar hinartiye Ezdn r w xwestiye Ji Msil w biriye Stenbol berza kiriye Hunda b mal cihuye Dilk min li ber w ray Kaxiz ger hebn dinyay
386

Ezdn r kaxiz xwendiye Kaxiz qebl nekiriye Ew kaxiz dirandiye Tahir Beg w zaniye Ji ordiye guhistiye Ord bi xal kiriye Topxana bi kar kirye Nzama re bi kar kiriye Swarn xwe belav kiriye S kamnan li ber daniye Ezdn r w rabye W r xwe bakiriy D esker xwe ketiye Bi ser ordiye dagrtiye Wan ord batm kiriye Tahir Beg w rabye Topxana w reandiye Wan Botan belav kiriye Esker Botan w ikestiye Ezdn r w reviye Nzama re bi dr ketiye Heta Cizr w y ye e hezar j temam kiriye Cizr ji w standiye Ezdn r w reviye Pira Cizr derbas bye Li Banexan ord bye Dused mr di gel may ye Tahir Beg w hatiye Cizr Zept kiriye Tahir Beg w rabye Kaxizek nivsiye Bo Yehya Beg andiye Ezdn r min ikandiye e hezar j temam kiriye ihyan li Zaxoy girtiye Got eferim Tahir Beg Yehya Beg w rabye Deng li esker xwe kiriye Ji Zaxoy w der bye Heft hezar w biriye Qesta Cizr kiriye Nrvan ord by

Bidin ber xener kran Titek bo me nehlan Em kirne esr berdane det deran

Em cuw Zexoy kirine Esr berdane dinyay i xwe mr Ezdn ran

Kovara yekitiya Rewen birn Welatprezn Kurdistan Hejmar- 3 Li bajar Zaxoy ji aliy Sosin Prym ve hatiye bihstin nivsandin berhevoka wan de 1887 an belav bye. Kovara rewenbirn Kurdistan - hejmar 3 Ew srek pir kevn Meqam we wek stranb min ji bo v nivisansand. Bi rast ew rek pir giran. Belk ji deng bjn hunermende me ra bib stranek. 354-DENG BJEK J YAY KURMENC Da dil min dne Kula ra bi kule Ji birndara ra birne Derd eqa girane Derdek b dermane, Xwedo ! Tu bi ser kes kda nayen Ku li navbera du dilan, gotinek ne biki her du dilan ji hev bi drxine. Bila birska ezmana, qurna heft diram Li bin eng xne Bila birna w kr be, kula xwe xeder be Sib heya var dest li ber nav be Qern holna xwe ber ezman be skirina sk xwn be Bila ila derman w qo deva r ivikan be Em j qey nayne din Bila par dil li kezeb dv ra biwene Heft sala di mala xwe da nn arvn qe nebne Bila nan bi krg be, ew bi xwe taj be, para qe neghne Xwe nede dar beka derga nebje De nen nen Bila miza zarokn nr m ji day xwe qe nebne Xwedo ! Ela ! bila mezinn xwe li mezal bin, Bikn xwe fex li ser bin Xortn xwe av kor bin
387

Prn xwe rre bin Nan bi jetire b, dev bi qahw b Bila li dev gel, newala serser bi ken wan a bin Zik tij bin, hembez vala bin De here law law, xort min li dr min Dengbje jhat Al Heder. Dr. Retiber Rza 355-DENGBJ KEREM Kerem dib Mala min li ebex, li a Kera Binya gund me da, du gund hene Yek Xaa y, yek bezirxan awa dibjin wusan 356-Ji pirtka J. MUSELYAN du s kriya li jer wek nmine . Mala me neb dewlet Di ser iya zerke Di bin ra xopana xamirpete Sed heyf ji bisk av belek Mal xwe bidim bo w, Ser xwe daynim ber clet Dil min mna xana mvanan, T re dibuhirn kerwana giran Tirsa min evdel Xwed, ew tirse, Ez herim welat xeriban bimirim Li ser min ne qorna bav biran. Ez xanik kim ji Rihan Derk t kim ji platan Ez xelk delal T da rnin her s meh zivistan Hezkirina dilan pir rne Ne firotine ne kirne Heta qiamat bi kula bi birine. Kuro tu min ji br neke Svek bidim te di ceba xwe ke
388

Tu carcaran min di bra xwe ke Ez diim tu dimn, Ez sebrek ji ku bnim P dil xwe y xerep p bixapnim. Dilo xeman mexe zirav nab Kemer li pita te sist neb Her welat xerban hsr neb Dilo dib ji Heleb virda Hema ye. Dar zeytnan hin bne, li ber eman Swaro tu ser xwe hilne Kulfeta te li ol ma. Mu ewit bi gavo her lo dilo lo lo Ciwan wan ayistan reng xwe gewrin Xwed lawik min xelas bike Bi xr vegere. Dib v baran reng reng dilo lo lo Dibn di dest Mistef da yek re yek tivinge Dibn Mistefa kutin, Nizanin gawire yan Fireng Baran bar erd lewit Hesp lawik min imit av min bi pismam min ket dil min ewit Ez nemnim nemnim nemnim Nemnim nemnim nemnim nemnim Min reben pit egit mala bav xwe Nemnim li dewrana dinyay rebenim way way.. Day reben dil min gulbira Xwed Pira ser heft riya duwanzde newala Ji bext egt mala bav xwe reben ra Ser ra derbas dikim cotek karn xezala Ez rnim li komdna Qerebilax Li mefreza taxlka ber ser tl tlgrafa Min reben li nava heval hogiran

389

Min d hurmeteke bikin ji wda dihat Destada dergek lawne kolozek li psire Ji wda dihat li ok xewe dixist digiriya. Ax lo bira lo bira lo bira lo bira L l an reben lo bira lo bira dikir diqeriya Berb Taxana Bazde ewit direviya Min xwe berda b piy min go xwenga min i b i qewim i iriya Got lo lo bira agir kul bikeve mala Nideh Beg Seet li e ev ji bal xwe da derxist Fermana ser me Kurdan ji Taxana Bazd dibijre Egt mrxwaza cindiyan li hewa law Sew efend Cinaz egtn mala bav min rebena Xwed Di xwneda dixemilnin b min reben bi sungiyan Tu seyr bike v sibhe koloza egitan Li dest min gulbira Xwed mane vik vala Her dmah surgn dikin Sinop - Zonguldax Birao xweng te rebene welat dr nav diwala Lo mro dil min bi demane Lo maqlo dil min bi demane Xelk elem were rehme girtiyn zindanane Rwiy li riyane, nexwe nava c nivnane Lekern bin ekane, kesn li qurbetiyane Cimaeta hazir vebike dergehek xrane Ez li biniya Bazda ewit Hewa law Sew efend diketim Min dt xwn li zengy hespane Agir kul bikev mala Nidah Beg Seet e ev ji ba xwe derxistiye Fermana ser me Kurda ne Min por kur ji Taxana heta Bazd tu ser bike Dibje egt mrxwaz cindiyan Li pey egt mala bav min reben Menfye Femane lo bira Ez nemnim nemnim nemnim Nemnim nemnim nemnim nemnim Li pit egt mala bav xwe reben Nemnim li dewrana dinyay way way zdn r........

390

We nrgza Reng rn diewtne Ji havn re j namne Toz kulxan payiz Bask w dikne ar wext sal Tim yek li dij yek sekinne... Ji w haw ez bm dilbirn e... Azadiya welat 96

357-DENG BJ EL TECO Bihar, rengek rn e Gul kullkn deviya bikivne Sosin gul rihan nrgz didin bn e Ma ima ez p anebim? imk di p re havne

358-DEPREME VARTO Limin, limin, limin, limin! Limin, limin, wey limin! De mi go Varto b gola xwin Derd sala w sali xwe daye ser v birin Limin, limin, limin, limin! Derd ternan cana ra heywax hey limin! De mi go i tifaqe hatiye ser bter Cenaz ter ciwana kiand va bder Derd sala w sali mina derba v xener erek xwe bide ser dil ciger Limin, limin, limin, limin! Derd ternan cana ra heywax hey limin! De min go depremek b ha li van ciya De min go xani-mani hey limin, tev rijiya Bona ternan cana dar kevir heliya Limin, limin, limin, limin! Derd ternan cana ra heywax hey limin! De min go depremek b li Vartoy wey limin, nivro unda De min go xani-mani hilweiya, ter gnc man di bin da Kula ternan ciwanan, Rebiyo maye di dil da Limin, limin, limin, limin! Derd ternan cana ra heywax hey limin! De min go depremek b li Vartoy depremek pir xedar e De min go derd taleban mektebliyane Qelem defter gelek heban di mal de mane
391

Limin, limin, limin, limin! Derd ternan cana ra heywax hey limin De min go depremek b li Vartoy, duman rab li roelay Derd Vartoy wek derd Ana Fadimay De min go roja ku a Hseyin ehid b li Kerbelay Limin, limin, limin, limin! Derd ternan cana ra heywax hey limin! Vato: Dewr Baba Rey xo biarn jiar u diaro Sodir ve son buwan j theyr bzoni Saltanat zalimi roc rijino Oncia verva usari gul u ieg vecino Ko sultan babay de ware cerino Veng xo derg ke ko ve ko daye Kilam u Qeyde: Hasan Salam 359-DERD DNA Derd dina mar bi mal dina No derd ma derd vatene niyo Serri yan vren nkuno ri ma Phepug ve buwano ko ve ko daye Sar Dersimi dewa ra surgin i kuko Xovir ra meker dewa xo xo

Jiyana min b, wek evek tar Pita min tewiya, ji bar Giran Hstir ji ava, ser r dibar Nebext zemn, ku bimin dikar Nizanim Saxin nizanim mirin Hey dunya y hey dunya y Xew neket ava, dimnim iyar av li riya wa, ji mir bye kar Havn zivistan, nab wa hat buhar Xerb tucar ji mer nab war Nizanim Saxin nizanim mirin Hey dnya y hey dnya y Muzk: Xalid Zinal -Text: Xalid Zinal

360-DERDE DUR Xem derd min dinyay birin Roj ev min pt agirin Heval Hogir teva barkirin Nizanim Saxin nizanim mirin Nizanim gunh min b Hey dunya y hey dunya y Tev bne rew, ketin ser riyan Bne wek teyrn, ji ref qetiyan ez mam b xwed, li v xerbiy ez mame xerb, li nav xwediyan Nizanim gunh min b Hey dunya y hey dunya y

392

Li un min man dost heval Bav bira xwkn delal Riya iyan de newal Mwn tir welat al Ji brmeke lo bi derket Ji nitiman bi durket Wek svek ji dar ket Ser vehes tu raket Helbest: Cankurd Muzk: Bangn

361-DERDN KEVN Derdn kevn kuln giran Eridikin mna guran Xwe ber didn bin dilan Wiran dikin can rewan Mirn nebu li bi durketim Ji mala xwe bi derketim Nva ev bi rketim Wek tija ez ji hev ketim

Bike derman derd kurd Pr ciwan get mird Hzt bilind gird e. Ey neviy ar tewn pak Dest pno ek ak Bo rizgar toxm xak Ser giyan bide b bak Serfiraz dirinde. Em lan lan r e Nitiman dilr e Ser bilind av tr e Serpa sw zr e L prew peyman werd e. Bi deng bilbl bak e Bila z were kak e Dest yek bigirn ak e Bikeyin derman xak e. Kek mn hwez

362-DERD DL Le zemn da toxm Kurd e Dil ikest reng zerd e Xan wran ser gird Dil kul pir derd e Em kar kar xo kirde. Em toxmey pak rn Sorgl bax zemn Aw jiyaniyan l birn Bsu hik bn wern Gewra man dil wek berd. Bihara welat xwe e Reng reng direw e Dar berd ceng firo Bo snor b perd e. Nitman xak kurd Rab li xew dest bird

393

Xwe ve bi qeza kim. Derdo, derdo Derdo heyran mi d li me Derket stra zer e, Mi d pwir mzn li Ezman hefta xudan ber e. Kuro min ji te re nego, Ziman te qelem e, Singa min defter e, Ser sib, mna melayk Duwanzde lm, Tu dixun li ezber e. Sng ber min yetma Xwed Mna paytext Kurdistan Sal duwenzde meh, Dewletn Ecneb daim li ser.

364-DERDO Derdo, derdo Mi d stra sib li me zer da; Mi d li me n kir Mi d eva y bav min swelek Gihy ol, nebat hem erda. Derdo, derdo Ev sibey qmi nakim Beg zirav ji xewa rn Ez misn hilnim, Av li desta kim Ez bi guh lihef bigirim Bi ser mr zirav da kim; Du qam ferz nimj sib Li beg min ne Ez rabim ji dl mr

365-DER SOR Dere sore piuke le le le le le le le le le le Dest bi bine neynke Par qizb isal bke le le le le le le le le le le Par qizb isal bke sebra kara mala mine Dere sore mezine le le le le le le le le le le Dest bi hene bazine Par bk bu isal jine En di were pay texte le le le le le le le le le le Te digo zye ne wexte Tene soza ne bexte le le le

394

366-DESTAN El Mal Gulzera Kurda L GULZER DL MN DB YE Dib rojek Mistefa Axa, Mrek Qerejdax heb. Xwed, i weled diday w hem dimirine. Rojek preka w ket dar heml, got ya mrik, em car nav law xwe bikin Ezz. Nav Xwed j Ezz, belk ji bo hurmeta nav xwe ti tek bi law me neke. Dib, Xwed teala pit lawek day wan j nav w kirin Ezz. Ezz geht dara zilamiy. Xwed teala keikek j day, nav w j kirine Gulzara Kurda. Her du j xweik temz bi hev re mezin bne. Mistefa Axa rehmet. et heft ker pez Ezz bn, duwanzdeh l maln Ezz bn. Nig xwe di ser Mr Mistef re gews kir. Hema Xwed rojek j re xira kir. Welat w, b mehr, b erd, baran nebariya welat w titek l neb. Diya w carnan, ji camrn dihatin mala wan re digot lawo hela qe ji mr mehrek erdek bibnin.digotin er er nan xwe dixwarin din. Diya w rojek bang Ezz kir got;Ezz min weleh Hec bi weset tewaf nabe, tu kes ji me re ji me re nabe. lah mere! Ka rabe tu bi taqb keve, sirf ji bo cih xwe, tu bigire kuro, kalas kala bi qn ve zeliqiye: 12 hezar mal la, kery miya, koza berxa! bav diya xwe ma arek bibne! Dib Ezz swar b bi ewra diny ket dost erqedaa xelk got; Weleh lawo ewqas keriy te, dewar te dev te! Weleh kesek cih bide te tun e. El Mel li topraxa mintiqa Wranahr, encax ew cihyek bi te de. Weleh bazara w xwe e, pera hindik ji me distne, emr w et e, daxil sal heft y dib. ehweteka w heye, wek xort arde sal ye. Bi Xwed hikumdarek wer ye; dest xwe bi ser erd k de, erd w ye; bi ser qza k de jina w ye. Ezz got: Heyra bi Xwed kes li ola El Mel neqedandiye, ez bi qednim.T bibj i re: preka min tune ye, diya min bi xwika min qz e. Her du j dikeve usl. Heke dest xwe dan ser diya min j qoley ye da ser xweha min j. Yan herdu j dan ne. Kes min gunehkar neke. Ne preka min e ne preka bir min e, herdu j dibin. Dib ber xwe da mala Eliy Mel. j re gotin li cemeta El Mel rnit in.Wecik day, erdik day, mintiqek day bazara xwe j kirin, heta payiz. Heke baran bariya, av ket her erd, reb zzet war Qerejdax xwe kir, mesela zeman pez ket hundiran, em ji cem te herin Bi per xwe li hev kirin, ber xwe dan oxir, pita xwe dan felek. Ezz law Tek Mistefa: Kon kirin reqefa berhev, kon kirin qenter li hidd topraxa Wranehr dann. Cemaat hat mala El Mel n. Gotinlaw xweheka Ezz Tek Mistefa heye, xwehek Ax law Axa gotinlaw de bes kera bera.... din. We ji derd w re em heland in ! de ma zat dawiya qz bk dinyay nay oxlim, bes e. De ma qey ew j qismet camreki ye El Mel duwanzdeh kele w ne. Ezz Tek Mistef bang dajoy xwe kir,
395

got: Sezdeh pez jra bnin, ez her sinyek yek li ser daynim bang El Mel kin, bira ew danzdeh kele w bixwin. Diya wlawo, El Mel wek teyr baz e, her got dixwe, l ew her duwanzdeh kele w ew htek naxwin. Hema szdeh peza j re bine tir e. av li xweha te keve, ya av li mala te keve, ez xwe nabjim. Got yad, ez Ezz Tek Mistef me, ez niha v pez guru gur tev rxa w hiriya w, binim, w bdemek kes teat j cera nkir nekiriye, ji ser hi xwe ye. Bira her sink laek li ser be, bira zanibe mr i awa ne Got: law tu zane Bira El Mel bi derek de nere, El Mel ev mvan min e. Szdeh pez cera kir, El Mel bi nava 12 kele xwe ket hat. Gulzara Kurda, reboza cebela; bejna xwe da ber ek dzan, dreka kurda; go: Hela b El Mel awa ye. El Mel, emir st e daxil heft ye, wek kso ye, te d lablabk li hust digere. El Mel av li dman sor lev tenik, poz ilak ket. Go terp pep di dev kon Ezz de, di nav axkinka deva de ket xwar. Ezz ji kelea re got: gel kelea ev niha dam wan ye, ya ro wer b? Gotin:Wele axdam wan ye. Go; bira nexwe be, ne anormal be!. El Mel rakirin li ser doak dann. L, avk Elo li od, avk w li koza Gulzar ye Nan xwe xwarin, bistek rnitin, qahwa xwe vexwarin. El Mel hat mal. Ezz Tek Mistef ji cih xwe, Gulzar j gerget kir dezgeh xwe dan. El Mel aqil ji sewda na, nema hengna felek bi ser av w de hat. Dest xwe de ser tl zla. B zirn, her duwanzdeh kele w li ber hazir bn. Hikm ev, seet ji duwanzda p ve gotin: Ka axa emir bike, axa derd te i ye? Got: Law hn kele min i ne, hn dest davn qz bkn xelk. Ji dleva ez mea didim we, hn hn war yox we li ser mi GotinAxa em j heyfa te hiltnin, agir te sondirmi dikin, talan ji te re tnin got Law talan qeldimek di vir da ye. Heke hn ev xweha Ezz Tek Mistef di nav duwanzdeh hezar mal l w, ji min re bnin, ez ax we hn kele min. Yan na j em protokola xwe xera bikin, ermezar bikin ne keleiya we ji min re lazim e ne axatiya min ji we re hevceye gotin: Axa weleh niha duwanzde hezar mal nikarin derewa li te bikin. Em b ole fireh e, sib em li hev biqewimin, te bibje virekno duwanzde hezar malin, Egd plewan nergz friz hriz t de henin. Em nikarin b em ji te re bnin. Feqet em dikarin telaq xwe bavjin ji te re, r xwe hilnin, kutina me heye vegera me tune ye. leh Gulzara Kurda , de hayde oxlim yuru ber xwe danmala ezz Tek Mistefa. Gulzara Kurda bala xwe daye, Elo li piy, var awa hat mala wan, dsa 12 kele li p, ber xwe daye koz. El Mel got: Lawo hela bisekinin. carna hinek prek aiq ser mere dibin, heya diyar rehmet ew miraq bi wan re dimne, mere nizanine. min ez aiq ser w bme. Em bitiqtiqnin koz, heke ew j aiq ser min bbe, em er in, em w rehetsiz nakin, Em bi fereh guliy mor bigirin derxin derway iy. Heke wexta xulq xwe teng kir, law weleh em er rehetsiz bikin. Em bi erpime kin, k , k ma.
396

Gulzara Kurda l nr, El Mel ji wde t got: Hela ez bi dengek bankim hela b vana ji koza min i dixwazin. Got:Apo ma te xr e, ma tu dib i? Got: Hela der veke l ! wexta wer got Gulzar fm kir bi dengek bang kir: Lo lo lawo lo lawolo.... o lawo, Elo nemavooo... Heger got birinca var di qirik gewriy de mawo, Tu awa namusa Ezz Tek Mistef di hidd topraxa bine beriya mey Wranahr, Law hey ev daw ber nigaoo, De lo lawo de lo lawo, Lo lawo Elo nemawo........, Elo digot: Lo lawo... lo lawo..., L Gulzara min here beya min here, Ola min here, delaliya min here..., L gulzar ez Elo me bi aqil im ne dn im, L, ro tu bala xwe bid v sib Xwed zane, Aqil sewda na li sewr min tunne, Hezar pncsed koer mna te, pak inceboyli nabnim, L emr min et e, Ez dikim heft biqednim, ev, ro aqil sewda na ser min tunne, av min bne nola fncana qehw tij xwn e, Ez ev xwna xwe di kevi kim li ber ling te Gulzara Kurda birijn im, Xwna xwe duwanzdeh kelea v sibeh di kevi kim, Xwna xwe di kevi kim tekel kala, Mesleq tnc bnim, Ez bi fereh guliy margul, Nava 12 hezar mal Ezz, L Gul ez bi heyran gir dnim ! De lo lawo, lo lawo lo lawo lo lawo lo lawo lo lawo Lo lawo Elo nemawooo...., Law Elo ez Gul me baqil im ne dn im, Lawo ez kela pola tu mesleqe tnc nim...., Were can min bi girxana biewtne, Bizir can niga bikewn e, Bila ez tu mirad li dinyaya gewrik bi av xwe nebnim, tek tu namsa Ezz Tek Mistef di hidd topraxa bin beriya mey Wranahr law hey ez bi qurban neknn e,
397

De lo lawo lowa lo lawo lo lo lawo.... lo lawo Elo nemawo !........, L qerdeim dil min dib ye, Gava ve galgal gotina wer dibje, av li ser Elo b sor sersot komir, Nala fncan qehw, gul top ye, V sib Xwed zan Elo rab ser kab nv ye, Duwanzde kelea da b p ye, Ber xwe de hicm taroz dan ser koza Ezz Tek Mistef ye, Qey Xwed temara xew kirib av ep rast ye, V sib, giht ser text Ezz Tek Mistef ye, Ser qam derxist dida ser sng go; Ubeya mi tu l ye, heger tu rabe, rabe ser kab nv ye, Xwe bixelne ji hla mal ye, Tu ranebe, Ez nixtek bidim quna v qam ye, Derbas nav dil guik Ezz Tek mistef ye, Xelas kim wa bikim ar tiliya derxim tatila erd ye, Ez rahlim mirfeh qancox gul, derd, L ubeya taliya min e, Kevoka min, mirin t ye, De lo lawo lo lawo lo lawo lo lawo....., Lo lawo Elo nemawo!...., Lo law Elo v sib dil min dib ye, De ka ez galgalek ji te re bib ye, Ez ketim bext te bext Xwed ye, Tu navper Ezz ranebe nava nava her du oq ye, li diny ye, tu bala xwe bid, Xelk b Ezz teresa te nams da bi ls ye, Ka ez ro sib bidim soza kerheyn soza Xwed ye, Gava ro westeke namsa Ezz Tek Mistef ye, Li hidd topraxa bin berya mey Wranahr ne ye, Ger tu her ser koza Ezz Tek Mistef ye, Gava baran bariya, Av ket erd rabe zet me bar kir poz Qerejdax, C meskan xwe ber ye, Tu j rabe end swara bi dora xwe de, Were mala Ezz Tek Mistef ye, Ezz ber te nas dikie tu k y, tu law k y, W, w gav ji te re beran deriha bav erd ye, Mi bixwaze bi qewl resl Xwed ye,
398

Min da te da te, neda te, Ez w ax kuik kurmanca, Pergel qetya y dik niqur bi El Mel dim, Soz rev ye Elo dibje; Lo lawo, lo lawo lo lawo Lo lawo, Elo nemawo....! Gulzara min here, li ibeya min here L Gulzar dil min dib ye, L aqil sewda na sekin min berda ol ye, Emr min est e daxil sal heft ye, Hezar pncsed koer sal t ye, Yek wek te pag bedew nehatiye v der ye, Heger tu w j bawer nake nizam min arvan xwe deman nekiriye, Cem reb zzet sal dizivir sal ye, Ez ditirsim ro v sib Xwed teala pel min biqetne ji dar ye, Ser min here diyar rehmet, mecal hisret, Paik il helan gor ye, Kul meraz Gulzara Kurda, Re boza Cebela, Kela pola tu meseken tu j bi min re here diyar rehmet Mecal hisret paik l helan gor ye, L tu bala xwe bid, tu zend xwe bav ser xortik xelk ye, Heta sona qiyamet Ezral bigirin fada min te Gul ye Hey tu t b ye, Tu nay ez nixtik bidim quna v qam ye, ro v sib Xwed zane xelas kim nav dil gurik Ezz Tek Mistef ye, Derbas movka pit ar tiliya daxim daxila erd ye, Dev te li ken e ziman te xwe e, De ro sebra min gelek li Gulizara Kurda t ye, Bi qes ema nav Xwed ev li ber ser v sib, Li ber ser Ezzk rnim hetan sib ye, Ez dest xwe bavjim ser kosteka qin qil, Zaval ax bikim r heft rok di bivila w re b ye, Hezar mal Ezz lxim li telef ye, De lo lawo, lo lawo, Lo lawo Elo nemawo.....! Gulzar gelek kete diinca(fikra) diny ye, Ya reb zett kek min yek bi ten ye, Gava dib qala kutina Ezz Tek Mistef ye, Qjin te ji nava min gurc ye, L em ji welat xwe derketine hatine welat xerbiy ye,
399

Me ne bav, me ne bira ye, me ne qewm e me ne er e, me ne d ye, Em ketin topraxa(ax) kuik Kurmanca pergel qetyay, dk mqur, kp belem El Mel ye....! De ber min nav w bihstiye, dib tr toq, gaw ye gewi e, El Mel ye, Emr w et daxil sal heft ye, L tirsa min ji w tirs nixtika bid li bxwediy qam ye, Gelek car, ro v sib olay anne ser xelk ye, L nixtika bid qna qam ye, Derbas nav dil gurik Ezz tek Mistef ye Xelask movk pit, ar tilya derx daxila erd ye, Pel kek min biqetn ji dar ye, L kek min yek bi ten ye, W rehle fereh merhema qarox qenter guliy min dl, Ez du derba li ber xwe didim, Derba sisya, ro v sib ez di ber ben Xwed de mexel b ye, Prek parsa xwar e, parsa xwar, ben d jin ye, W et heft ker pez Ezz lxe li telef ye, ro k bib sermiyan 12 hezar mal El ye, Kula min a mezin ew kul e, w pra d berd dev ko xelk ye L tirsa min ji w tirs w kek min sehera(berbanga) sib rabe bimne btat ye, B xwiha min qahp qnde b berda b p xelk ye, Bila li dil kek min ayan be, Seba ro v sib kutin Ezz Tek Mistef ye, Zend sosika kilor bazin dman sor gul bavm rast ye, Ez xera kim masr gergef, xwe eng bikim hla mal ye, 12 glk xwe jkim bavm ser mrata qaryol ye, Xwe bikim nala teba dewlet wek eba xest ye, Ez v sib ji bo kutina Ezz Tek Mistefa, Tiliya bi ten ye, Keko qurban ser qot pite vala Berdim bo keik Kurmanca El Mel, v sib t kewim rwiya r ye, De lo lawo, lo lawo lo lawo, De lo lawo Elo nemawo, L ibeya min tu b, by tu nay, Ez nixtik bidim qna v qam ye, Tu bala xwe bid wext lxe li me bang mel sib ye.... Gulzar rab got; Kuik Kurmanca pergel qeyay de heyd ye, Gulzar da p,Elo da piy 12 kelaa da dor ye,
400

Qetandin kon Ezz Tek Mistef ye, Ber w da hidda toprax mintiq klek derdaw iy ye, Ma bstik dudu, Ezz bal dem xwe dide ye, Eger ro naye deng gupe gupa dezg ye, ro Xwed zane erera masr gerg ye, Xerabye ta hla mal ye, Kelak ta hla mal ye, Vemir ye ira hla koz ye, Ezz bi s denga bang dikir digot; L yad, l yad, l an, l an, L an, l an dil min dib ye, Min digot qey bav min ye rehmat rehma Xwed l ye, Tu li ser min sw evdal Xwed zane li diny ye, L bala xwe bid tu ima li min nak ret pend diny ye, Tu bala xwe bid v sib nay deng masr gergef ye, Xera bye ta hla mal ye, Vemiriy ra hla koz ye Min carna digot; Xweha min qahp qnd ye, Te digo t damara met ye, Ava bi roj dahnek mere zane, dil me re tkeve xelk ye, ro tu bala xwe bid ez zen dikim ro v sib li ser nav xiy serv ye, Xweha min ayn berdaye p kuik Kurmanca, Pergel qetya y dk nir El mel ye, Tu li min helal ke r nv ev ye, V sib ji min re k qahwa rle egt Yemen ye, ek hinek bav bin heyb ye, Ez dest xwe bavm dizgn, nig xwe bavm rikb kihl, Eq nams bi ser kevir nay, Qe belk Xwed Teala li me b rehm ye, Ezz El mel bidim kleka meyit xwaka Gul ye, De lo lawo, lo lawo, lo lawo, Elo nemawo....! Heger got pirinc v var di qirik gewr de mawoo... Eger Xwedo, Ezz dil min dib ye, Da ser op El Mel v sib nzk pr ye, Qerdeim ev hespa xwe avt lengera pir ye, ev xewa miriya t ya Elo Ezz nema t ye, Di sehera ser sib ye, evqa Qasim l dix ye,
401

Dinya gewr b ye ro daye erd ye, Ezz da ber av xwe dar dart dorbn ye, Ber dorbn dab xelk iy ye, Bi ser w de hat, bi ser kes di nay ye, ro eqa nems giran e ji erd heta cem Xwed ye Ezz bala xwe day El Mel li piy Gulzara Kurda li p ye, 12 kele li dor ye, ro v sib ketiye xelek derw iy, xwe ji jor da berdidin daw r ye, Ezz v sib xwe berdide bin pir, destmj girt ber xwe da qubl ye, Kir du rekat nimja sib ye, Got,Yareb tu yek bi ten y, ez j yek bi ten me, Yareb ji te p ve kes ten neqedne li ol ye, min eqa nams giran e bi ser kes de ne ye, Di ber min re derbas bin ez xwe zeft nakim ro Ez xwe berdim me ez yek im ew szde nin, Ez ak bav kuik Kurmanca, pergel qetyay dik niq, El mel ye, W bn filan keso heyfa bav, Li ser kir qna d ye. Deng ji era al t ye..... Got Ezz li pita te ye dest Xwed ye, Tu netirs ro v sib ji v ax ye, Kfa Ezz Tek Mistef t ye, Ezz derket ji bin pir ye, Ezz swar b li ser pita hesp ye, Dest xwe da kase qirn qili zawal am ye, Bala xwe daye El y Mel ji w de t ye, Gulzara Kurda li p ye, danzde kele li dor ye, Ezz bang dikir digot, Lo lawo lo lawo, lo lawo......, Lo lawo lo lawo hey lawo, Law Elo heke min di gmik d bav te......, Hey got birinc min var di qirik gewr ya te de mawo..! Heger tu awa namsa Ezz Tek Mistef, Di hidd topraxa da bin berya mey Wranahr, Hey ez bi qurbana dev ber nigawo! Gava deng Ezz t, Gulzar got; Hawareee... hawar e, hawaree !
402

Law keko bira erek nebe li hidd topraxa bin beriya mey Wranahr, Liki lika himidan kaa qe tu derbek bid bejn bala v xenzra, V domiza, l ro tu bala xwe bid v sib v waha, Gava tu ser xwe bide diyar rehmet, Mecal hisret paik il, helan gor klek xwe bidi ser laa, Xelk tim tim bibjin, Ji Ezz Tek Mistef, Ji kek Gulzar v sib, ji kil av qz bka bibe yaa De lo lawo, de lo lawo, lo lawo lo lolawo, Elo nemawo !.., Eger Xwed Ezz dil min dib ye, L v gav tu bala xwe bid, Xwed zan Ezz Tek Mistef, Ji Elo 12 kelea dixwaze herb ye, Ez bala xwe didim Xwedyo, v sib, Xwed zane bel li umr meydana duda, 12 kele silah j standin ber wan da bin pir ye, Ma li meydan tit Elo hew Elo diher t ye, V sib Xwed zane bala xwe da newqa Elo, V sib kewara olika noka orb ye, Ez bala xwe did me. li meydana aran pnca, ro dest xwe avt koek qirni qil zawal am ye, Nig xwe kir zenga hesp ye, Li ser w abna t poz ye, oka xwe li ser pit da erd ye, Er ro rahol dan nav qolinc El Mel ye, Qer kir end kelme li ser hesp ye, Jrkina rahol er reb zzet ye, Ji hesp peya b ber xwe daxwaka xwey Gul ye, Got;L Gul ma va dera k der ye, L te ser Ezz Tek Mistef, tiliya bi ten, V welat xerbiy kir qeda, v sib kir bel ye, Li ibey mere dib prek gelek ba e, Prka ba xware eyn nala dasa paley ye. Gulzar digot: Lo lawo, lo lawo, lo lawo Lo lawo Ezz lo lawo ! Lo lawo Ezz dil min dib ye
403

Hela t bi xweha xwe de misad (zin) Bira kul miraq mezin bi min re nere w diny ye, Ebzer derga ber dawil dar ye, Bi Ereb arat got; Enla Eynel, Alya Maf li el mam (ez kil av Alya me, l tune feqet ahd ev ye) Heta tu bisekin, ez galgalek ji kek xwe re bibjim, Bira kul miraqa mezin bi xwenga te re nere w diny ye, Weleh bi her s nav reb zet, Dil min neketiye xelk ye V sib, El Mel dawanzde kelea dab p ye, Hicm taroz dan ser koza Ezz Tek Mistef ye, Ber qama dab ser xirtika sing ye, Qey temera xew ketib av te diya min ep rast ye. Got: bya min te l ye, hek t b b ye, Tu nay ez nixtik bidim quna v qam ye, Ez derbaskim nav dil gurik Ezz Tek Mistef, Xelaskim movika pit ye, ar tilya derxim daxl erd ye, Weleh keko v sib, hema keko ez niha gik bi b ye, Min go ro bo xatir temam bibi di heyat dewra diny ye, Min got keko, ez ketim bext te, bext Xwed ye, Gava tu ro hat kutina Ezz Tek Mistef ye, L tu bala xwe bid qirn dihat ji nava min Gul ye, Min got ya reb zet, tirsa min ji v tirs ye, Niqtek bid bejn bala Ezz Tek Mistef ye, tr toq, gew y, beng El Mel ye, Gelek olay(buyar) ser xelk ye, ro pel kek min biqetni ji dar ye, Eger ro v sib rahal fereh merhem, qoncax gul ye min dl ye Ez du derba li ber xwe bidim, derb sisiya, ez di ber ben xwe de mexel b ye, Ma keko prek ne titek e, prek pars xwar e, ben p jin ye, Min go carna, tirsa min ji w tirs zaron me hebe, ji El Mel ye, Ez zarok xwe bidim ser og xwe ap rast ye, Hstirn min bi ser da bibarin, wek baran berf ye, Ez bm weyla li min hist iket gerdan helya y, Li min serkur, min xal w kir qurbana nv ev, rwiya r ye, Weleh bi w qesema nav Xwed min ji kek xwe re
404

xera kir ta hla metbex, ro v sib hla mal ye, Min xera kir mashur gergef ye, Min vemirand ira hla koz ye, Min dawanzd gulk xwe j kir avt ser qaryol, nala taba hukmeta ava xest ye, Weleh min go belk kek min wan an zanibe, i hat ser min dl ye....... Weleh li welat xerb ro tit bi ser min de hat, bi ser keviran da n ye, Weleh bi qesema nav Xwed, Min seba Ezz Tek Mistef kutina w, ruh xwe j kir talk ye Ez El Mel kuik Kurmanca, Ez v sib p pergel qetyay ketime, bme rwiya r ye, Weleh keko dawiya kul min hat li hayat dar diny ye, Qann qanna bir min e, mirin emra Xwed ye, Ser min, li r kek min, li ol ye, De lo lawo, lo lawo, lo lawo, lo lawo, Lo lawo Elo nemawo ! Dib ez gelek ketim diinca diny ye, Got: Pl zilama pl behr ye, Niha wer bi ne wer bi, qebl e, Niha v sib li gor fad ye, Hayd em vegerin mal ye, Ew xweha xwe gavek duda davn ber bi mal ye, Bala xwe diden, wir wir hela hela, r r v sib, r r li piy t ye, L nr, dla pra d ye, Tu bala xwe bid xwe ser qot kir ye, Por n berday nav kl qolinc xwe ep rast ye, Sng vekiriye, l tu bala xwe bid, Tit l dinrim, tu bala xwe bid ye Ezz Tek Mistef, Gulzara Kurda li p ye. Pra d bang kir, digo: Lo lo lawo, lo lawoooo, lo lawo, Lo lawo, lo lawo, law Ezz lo lawo.. ! Bejna Ezz min zirav e, itla ta y rihan Qe birat naba, li Weranahra xopan li ser er dikana L min digot qe tu dola x plewana sib y
405

slek maliya gundiya hatiy dana tu awa v sib, law t. Law hey li Gulzar vedigern cardin, nava ser l eir, xwed belana Ezz go; L yad dil min dib ye, dev xwe bigire, v sib titek din nab ye Pl zilama wek pl behr ye Xulq min teng e, nala dendik jahr ye Heya te tun ji bay felk tu nizan i hatiy ser dla xweha min Gul ye, Nana w way hene li mal ye l yad ji bo Xwed titek din nab ye. Lo lawooooo......! Ezz min tu deyn nek Tu li ba dil diya xwe gelek temiz xweik Derewin wirek , fortek L li berxm tu zilam tu ne prek Preka pz di bin w end deq Le hela tu ji hesp xwe peya bi, diya xwe li hesp xwe k W qat cila ji xwe bik, ku ez li xwek Heger tu rahol xwe bimin d ku ez di dest xwe kim Tu li er diya xwe qahpka Kurda, dla dla Gulzar temaek Heger Xwedo dil min dib y L gava v galgal gotina wer dib ye Ezz ji hespa xwe dat ye V sib ber xwe da xweka xwe Gul ye Qrn dibhr v sib ezman yek ye Lawo got: Ezz ez ketim bext te bext Xwed ye Tu v sib nek bi kura d ye L dibey ser min ji te re bi qurban Min derbek kura w nekir, derba duda ez kura w nekim gava ser min her diyar rehmet Mec hesret paika il, helan gor ye L bi Xwed sitraya kek te nema li agir cehnem ye Heger i guneh te hebe, bira Xwed binivsne li sty w ye Weleh gerek min Gulzar nekuta ji bo feqir hesriya w ye Feqet ez bikim qurbana ser cimat ye L v sib, Ezz dest xwe avt koeqin qila zaval am ye Da nav kl qolinc pita w ye Gulzar kir du qata her qatek avt ser rk ye
406

Ew diya xwe fisek fisek, daket ber xwe dane mal ye Ezz bala xwe day gmnk ji klek w t ye Ezz zivir ser mil xwe ep rast ye L nr du trj nr hat ji ezman hefta Yek j xwe berda ser gud ye Ezz v gav ingn ji guh w t ye Wek nsan pel w biqet ji dar ye Zik w ewit bi xweha w, w ev bi w hsirya w ev ye Ezz quna qam da erd ye Got:La lah leleh Mehemed bav Fatim wekl yasin ye Ezz xwe bi dev ryan bi ser qam dav Tu bala xwe bid bst ar tiliya di nav, kl qolinc w re da ye Pel w qetyaye ji dar ye Kleka w car xwe da kleka xwenga xwe Gul ye Dayika w digot;De lawoooo lo lawo.... Xelk Weranahr, i xelk in, i nsan in, law i millet in Welat me Qerejdax, ji hudud toprax memleket xwe em derketin Nala lkewa bi ser iya re Kerbela ketin L heiy Ezz Tek Mistef, Gulzara Kurda dtin, dihatin mal, li xwe dixistin, digiriyan, por ser xwe radikirin, agir bi kezeb ceger wan ketib. De lo lawo, lo lawo, lo lawo... Lo lawo lo lawo hey Elo nemwo...! Berhevkar: iya Maz Azadiya welat Herm: Mrdn

407

367-HESO NAZ Heso Naz, li Geliy Zlan li em Hesen Evdel diman. Naz qz b, Heso xort b. Her du aiqa hev dibin. Heso ji aliy mal dinyay ve feqir belangaz b. Bav Naz zilamek dewlemend b; xwediy eir ail b. Rojek Heso bi Naz re got; Naz ! Div em dest ji v eqa xwe berdin. Tu zan ku titek neby ye. Du sl qadeyn memleket me de, zilamek ku eir be, dewlemend be, qza xwe nade mrik kurmanc* feqr. An were em dev ji hev berdin, an j were bi min re bireve! Naz got: bel Heso tu titek ba dibj. Lew min j gune. Heval hogirn min w sib rabin ji min re i bjin? Were sleke dinya y heye, tu e min ji bav min min bixwaze. Gava ku nede, ew j ji min re dibe senedeyek dellek. Wexta ku ez bi te re birevim, w xelk bibje Qz xort bn, her du aiqa hev bn, bi qewl resl Xwed Heso Naz ji bav Naz xwast, bav w Naz neda, Naz j bi Heso re reviya! Ew j ji min re dibe dell hincetek. Welhesil kelem me zde dirj nekin. Heso hat cem qulxan biray xwe. Gund wan nz hev in. Ji biray xwe re got; Qulxan gerek e tu her ji min re Naz bixwaz. Qulxan bi awayek a aciz by ji Heso biray xwe re got; Lawo te ji bav xwe, ji kal xwe keng seh kiriye, mrik eir qza xwe daye merik kurmanc? Hesoy gewr, ji ya xwe nakeve, gavan bi p ve navje. Dibje:Na Qulxan! Ev dn e man, erd e ezman e. Tu y her Naz ji min re bixwaz... Qulxan tirsiya. Wisa dizane ku gava ku here Naz ji bav w bixwaze, dibe ku ldan j bixwe. Ber xwe da Heso got: lawo wele, belk ldan j t de hebe kutin j t de hebe. Bi Xwed tu j bi min re wer. Heso da p Qulxan n dwana mala bav Naz. Pit ewr miewiran, bav Naz li Qulxan zivir wisa got;Qulxan xr e gelo? Qet hn nedihatin dwana min, cemata min. We xr e gelo? Qulxan dest xwe dann ser hev bersiva bav Naz da:Ez ban, em hatine, eger riza destra te hebe, bi qewl resl Xwed, em Naz ji Heso re dixwaz in Bel bav Naz j bi meselaya qza xwe hesiyaye, dizane dil Naz ji li ser Heso ye di dil xwe de got:Wele eger ez kurt cewab bidim bjim ez qza xwe nadim, dibe sib qza min p re birev e, di nava irk hember min de, w ser min berjr bibe. Ya rast ev e ku ez barek giran li wan bikim riyeka dirj bidim piya wan, w dev j berdin, em ji bara hev bikevin. Bav Naz ber xwe da Qulxan dest bi wan gotinan kir: Eger Heso heft salan ivaniya min bike, ez Naz bidem eger heft salan ivaniya min neke ez Naz nadem Hesoy ku w di emr xwe de ber pezek heywanek danegerandiye, pit wan gotinn bav Naz wisa got: Wele ji min re zore, l ji bo xatir Naz ne heft
408

sala, deh sal bin j ez bikim.... Heso raht dar kulav xwe, b ivan bav Naz. S -ar saln Heso qediyan. He Naz ye, di dorhla xwe de qzeka wisa ye, deng p ketiye ku hew end bi hisn dinyay delal e. Xalid Beg j, delaliya Naz seh kiriye. end swar dan p xwe hat di mala bav Naz de rnit di dwana mala bav naz de got: Naz bidin min! Heft hezar qelin w, bi pnce hep ek xelata w ve ez bidim. Mae xelk ku hezar kaxit be, ez du hezar kaxit bidim Heso, ez w qna bikim. Bav Naz li pera tima b. Diya Naz got: Heyra, wr ji senet e. Ser Naz ye, eger Naz qma xwe bne, ji xwe mesle tune ye. Ez herim pirsiyarek bi Naz bikim Diya Naz derbasi odeya Naz dibe. Ji Naz re dibje: Lawo, te tuneh feqr nedtiye. Li cem Heso zikek te tr yek bir be. Xald Beg zilamek dewlemend e. Heft hezar qalan te, bi pnc hep ek xelat te ve dide. Meaa xelk hezar kaxit be w du hezar kaxit bide Heso w w qna bike. Ji hrsbne erd ezman li ber av w hat. Ji diya xwe re wan gotinan dibje: Day! Tu bi qurbana w r sip bib ku te ji psra xwe daye min. Eger ku min bizan bya ku xelk loma thaman li min neke, weleh niha min tu di ve oda xwe da bikta y. L ka ew mr ku ji mal xwe ji mr xwe tr e, te namsa xelk bi quweta mal xwe dixwaze distne; Ka ez w mirov bibnim, mirovek i awa ye? Diya Naz xwe gihande Xalid Beg j re got; xalid Beg zk xwe j dest Naz xelas bike. Naz ku bigihje te, w te di mala min de bikje ! Xalid Beg, bi bhna ling hesp reviya. Naz damene taz di dest xwe de, derkete der dwan, li p Xalid Beg kir qr: Ew mr ku ji mal xwe ji r xwe tr e, namsa xelk bi pereyn xwe distne, hea hizra ka ew i bnams e ez bibnim Malbata Naz li dora w civya j re got: Lawo, kesek behsa te nekiriye. Ma te da Heso, pirsek siwalek me ji te nekir. De ku dil te li ser Heso hebe xr li bazara te be Em dirj nekin. Heso qewl xwe y ivaniy temam kir. rada Xwed p hebe. heso deweta xwe kir. Bi qas mehek du mehan li cem hev man. Dr ji van deran, ek li can Heso peyde b ku eka wisa ps nezbillah!Xelk elem xwe ji Heso dr xist. Dor ciwat tham li Qulxan kirin. Ji Qulxan re gotin:Lawo, Xwed derd daye l derman j daye. ima tu biray xwe nab dixtorek an nexwexanek xeytiyek l nak? Ji ber ku xelk zde tham lom li Qulxan kir, rahte Heso da pita xwe rakir nexwexan. wexta ku dixtor Heso mieyene kir, bi ser Qulxan re kir qreqr: Malmrat! te w candek aniy, ez i awa bikim j ra? a w l pir bye, tesra ku derd w derman bike, nemaye, ez i awa bikim ji w cenaze y Qulxan tirsiya. Di dil xwe de got: Bi Xwed dibe ku min su kiribe, w werin min j bigirinBi hinceta destav, Qulxan mna ling hesp, got: Lingo ez bi qurbana te! reviya
409

Naz j, ji ber ve wead kiriye wisa gotiye:Gava ku cewaba mirina Heso ji min re were, ez fncanek jahr vexwim. Pit mirina Heso, ez sax li dinyay namnim Naz bazda piya Qulxan j re got: Keko, ez di bext te Xwed da mame, te i awa kir Heso, mir an ma?Qulxan li Naz vegerand - Qet pirsa Heso ji min neke Naz, zarezar bi Qulxan kir. Qulxan v car wisa got: - Wele hal meseleya Heso ev e. Dixtor wisa ji min re gotiye, ez tirsiyame, min gotiye wele w werin min j bigirin. Bi Xwed min Heso di nav lepn wan da htiye, ez reviyame hatime. Xew ji Naz re namne. W ev radibe, destek cil zilama li xwe dike; berjr bajer b, nexwexaney dixtor nobetdar dibne, pva zarezar dike, riya Xwed pexember ji ber digire. Naz ji dixtor hv reca dike: - Ew nexwe ku ro anne cem te, nav w Heso ye. Ez dixwazim tu w nexwe teslima min bik. Ew j dixwazin ku gavek ztir ji Heso xelas bibin. Dixtor kete piy n deriy bodrim vkirin Heso ji bin bodrim derxistin Nezakete bin mil Heso ji nexwexane derxist. Ew gotina ku dixtor goti b:Em nizanin w bavjin behr, an j bi saxit w bixin bin erd! di mjiy Heso de cemid. Heso di dil xwe de ji xwe re wisa got:Wele va ye min birin.Yan w min bavjin behr, yan j w min bi sax bixin erd! Bi awayek xaysby ser xwe rakir got: tu bi qedr Mihemed Mistefa bik tu i kes tu min bi ku ve dib? Naz tev ciln xwe yen mraniy ku ji bo nenaskirine li xwe kirib, wisa got:Heso ez Naz me ! Heso axn ji paniy kiand ber xwe da Naz: - Naz, heft sal emeg min j bi te re heye. L ez bi w xweday bikim ku w rih me daye w bistne j, ev heft sal emega min wek v saniy li ber av min nay Naz got: - Heso Xwed mezin e! Bi ev nv ev Heso an mal, ku sebeb li Heso bike.Yan Xwed teala w fa ji Heso re bine yan j w rih w bistne. Jinbira Heso ku Xwed sitar nede ser, sitar neda ser Heso. Ji Qulxan mr xwe re got: - Camr ! ev a heso ps e. Li me li zar li zar me peyda bibe, hebek ji me namne.Ez bi w Xweday bikim, yan ez di xaniy te da dimnim yan Heso dimne. Ku heso di v xan de bimne, ha ji te re zar te, bi xatir te ez diim mala bav xwe. Bel, Qulxan ji jina xwe zalim tir b. Bi gotina jina xwe kir, kete bin mil Heso w avte bin geliy Zlan em Hesen Evdal. Holikek bi qir miran li ber dev av ji Heso re kir.

410

368-DESTANA TAHR ZAHR Mr wezr bajar Paloy li nav baxe y qesr rniti bn. Bi hev re diewirn derd xwe ji hev re digotin. Mr wezr, her du j korzinde (kordunde) bn. Tu ewlad wan tune b. iqas ziyaretn enbay ewliya hene, li ser geriyane, doxtor hakim nehitiyane ku ser l nedane l, tu fed nedtine. Ne dora wan jin dibe ne j ya jinn wan. Wezr ji mr re dibje: - Mr min, ka em ji v derd re areyek bibnine. Emr me , l me zaroyek li ber mala xwe nedt. Mr dibje: - Wezr min, va ya tu j dizan, me hekm, bijk, rimildarn ku kitb hirfan dixwnin nehitin, me ser li gikan da. Ziyaret x maayix nemane ku em li ser negeryane. L erdek hik ezmanek bilind e. Ka em awa bikin? d tu ara me nemaye. Ger ji me bibya, me jinn xwe berdana. Qet nebe em nedibn sebeba wan. L ne ji me dibin ne j ji jinn me, way ye xuya ye. Wezr got: - Mr min, Xwed derd dide, l derman j ve re dide. Mr got: - Wezr min, weleh dermane me j Xwed ye. Gava ku wiha di navbera hev de ew minaqea dikirin. Bala xwe dan ku derwek rast wan hat ku nizanin ku ji kjan hel derketiye hol. Derw bi wan re got: - Esselemneleykm ya derdrnan. Hema mr ji ber rab got: - We eleykmselam ya derdderman. Derw got: - Tu ji ku dizan ku ez derd dermanim? Mr got: - Kes ku bizanibe mirov bi derd e, mihaqaq ewderman derd mirov j dizane. Derw dest xwe avte berka xwe, du sv j derxistin. Yek da mr ya din da wezr. Derw got: Svan bibin mal bikin du felq. Felqek hn bixwn, felqek j ma jinn we bixwn. Pit re eger ku Xwed teala warn we n kir, hn by min nav li zarokn xwe nekin. Ez warim nav li wan bikim. Mr got: - Hay hay! li ser avan. Mr dest avt berka xwe ku ebaek yan titek bid, l nedt ku derw awan ji ber wan wenda b, mr wezr a mat man, li hev nrn gotin: - Gelo ew xewn b, an xeyal b? Mr got: - Wezr min qet ser xwe nene ji v meseley re; em rabin herin mal.Me
411

hezar demann wiha bi kar anne, bila ew j yek ji wan be. Hema, ev j svek e em bibjin ku; me ji baxeya xwe j kiriye. Tewekel bi Xwed. Mr wezr ber xwe dan aliy mal wek derw kirin. Jinn wan bi hala bn. Neh mehn wan qediyan Xwed teala li wan hat rehm. Keek ji mr re b, kurek j wezr re b.... Herd zarok bne pnc sal, mr wezr li ser soza ku dabn derw tu nav li zarokn xwe nekirin. Rojek wezr ji mr re got; - Mr min, ev zarok ketin pnc sal ya xwe, d xwe nas dikin hn bnav in. Gelo, em bi i nav gaz wan bikin? Mr dibje: -Rasr e, wer. L, te j dt ku derw di nav me dab. Ji xwe Xwed li ser wech w li me hate rehm. Gere di bra te be j ku derw gotib: Heta ez naym, hn nava li zarokan nekin Pit ku ev ser pnc salane dewr me ser li me nedaye, d em j li hviya w nesekinin. Wezr got: - Bel mr min, wer ye. Xwed dizane, gelo ka dewro tu hay na tune y? Tuy wer, tuy ney k i zane? Gelo ka hn di bra w daye? Rabn ziyafetek bi darxistin, xwarin vexwarin amede kirin, gaz gel xwe kirin. Vexwand hatin, xwarin vexwarin ku dor hate dema nav lkirina li zarokan. Mr bala xwe da ku derw waye kete hundir mr piya dewr got: Esselmnaleykm ya derwno. Mr bersiv da got: Weeeelykm selam ya derenghatiyo. Derw got: -Nav lawik daynin Tahir y keik daynin Zahir. Pit re xatir xwest, da r . Xeyn mr kes derw ned b. Mr vegeriya fatiheya pit xwarin xwend, ber xwe da mvanan wiha got: -Mvann ezzno, ma hn dizanin derd min i ye? Gotin. - Xwed xr bike. Derd we iye? Mr got: - Zarok min zarok wezr hatan bn pnc sal, l hn nav wan l nekiri b. Em dixwazin nav li zarok xwe bikin. Bi ya min be, em nav lawik bi Tahir ye keik j bi Zahir kin... Tahir Zahir bn heft sal. W ax li qesra Paloy seydayek heb, nav w Ereb Xoc b. Mr gaz Ereb Xoc kir j re got: -Ereb Xoc, ev zarok teslima te; i qudereta i quweta te heye, tu y serf bik.Zanna te lm te i hebe, tu y bi ray wan bid. Ji aliy min tu li din i bixwaz ez bidim te. L bel, ertek min j heye, dema ez van zarokan mthan bikim heger te titek nedabe wan, ez ser te jkim. Mr bi il ar wezran li meclsa xwe bi Ereb Xoc re peymanek mze kirin
412

her du zarok dan ber dest Ereb Xoc ji bo perwerdehiy. Heft sala zaroka li ber dest Ereb Xoc ji bona perwerdehiy qediyan. Rojek mr herdu zarok mthan kirin. Mr bala xwe day ku Tahir gelek pva ye. l Zahir li pa maye.Mr ber xwe da Ereb xoc got: Xoc li nav me peymanek heb. Ma ew di bra te t ye? - Bel mr min - i bel. vaye encama mthan. Zahir gelek li pa ve maye ji bo i? Xoc bala xwe day ku rew xirab e. Mesele w here heta jkirina ser w, got: - Mr min, i qudret quweta min hebe min l serf kir, i zanebn lm heb min l wan serf kir, l sedema li pa mayin Zahir ew ku; Tahir bi avn biratiy li Zahir dinre, l Zahir bi avn evn li Tahir dinre. Tu heta Tahir Zahir ji hev neqetn, ez sed sal din j ders bidim wan, Zahir pta nae bfedeye. Mr li ser gotina Ereb Xoc li Tahir t xezeb. Tahir tev malbata w nefiy(surgun) bajar Msil kirin. L bel tra eq li dil herdu ciwanan de j birn veb. Ji ber v drketine taya eq li wan li wan peyda b. Evna wan li ser hev hn zdetir b. Roj ev ji bo Zahir ketin nav hev. Ew ser ardeh salan e ku roj ev, gav seet herdem bi hev re derbas kiribn. L, ro Ereb Xoc felek li wan gerandi b. d Zahir jana dil xwe bi stranan direjne. 369-EVNA HESO NAZ Pit ku Qulixan hate mal, jina w biqas nv metre lva xwe kir hat piya Qolxan. W roj tim di dil xwe de digot : wele gava ku Heso bimire Qulxan jina bir xwe li xwe mar bike, Xwed wekl e, ez m av av. Ew kelemeka giran e, li p avn min, ez trafiyeka mezin bxim sty Naz ku ez j xelas bibim. Prela Qulxan av xwe girt dev xwe ji mr xwe re vekir: Qulxan, tu ket xew, heya te ji bay felek tune ye! Qulxan got: Xer i bye? Jina w dewam kir: Naz heta ber sib, xew j re tune ye, li py xort xelk digere. Sib di mala te de, jin bira te rabe bi xort xelk re bireve, mirina mezin ev e. Xweik kes li mirin nay. Em j bimirin, kur me j bimire, bab me j bimire lewra ku nsan tixim mirin ye, em bne ji bo mirin. Mirina mezin ev e ku jin bira te rab di mala te de li pey xort xelk bireve. Xeberek ji bav w re bieyne, bila were qza xwe bibe, li mala bav xwe, awa dike bila bike, namsa wan e, eleqa me j tune . biray te d miriye, tu xra biray te ji te re tuneQulxan bi xebera jina xwe kir, xeberek ji mala bab Naz re and got: Va ye biray min miriye, werin qza xwe bibinBel, nav miriniya Heso li dinyay belav b. H j ew kul hesret bi xalid Beg re ye. Bi end swariyn xwe ve hat li mala Qulxan de rnit. Xalid Beg ji Qulxan re got: Naz bide
413

min! heft hezar qalen w ek xelat w ve ez bidim. Heger bab Naz qma xwe nean, tu li mala xwe rne qaria w nebe, ez hemeJi ber ku ji ber de gaz mala bab Naz kiribn. Ew j hatibn. Di mala Qulxan de li hev rnitin li hev hatin. Naz xwastin, raniya w birin w xelat kirin. Naz bi stxar rab ser xwe wisa got: heyra ew i kafirstan ye ku hn bi min dikin? Zilam min sax e. W gav, nv meleyek ku li civat paldaye, bi meqseda ku end qir pereyn markirine bistne, radibe ser xwe dibje: babo xira xira we iye? Wele Heso miriye min Heso bi dest xwe tiye li ser v derewa male, Naz bidin. Wexta ku Naz dibin, riya wan bi wir dikeve, di ber geliy Zlan em hesen Evdel re derbas dibin. Naz xly xwe dadigerne dibje: xwed ji we raz be! hn i kes in, i qewmiyet in, dn we mezheba we iye? Tev bi hev re gotin:Em mislimanin, Naz li wan dagerand: Ne xr hn ne misliman in. Ew kirina we di nava tu dn de tune(nabe) iy hn v kafirstaniya han bi min re dikin. Heger hn misliman in, ji min re misade bikin, ez herim zilam xwe bibnim, xatir xwe p bixwazim. Ez xwe p helal bikim. De tu slah qeweta min tuneye, Xwedayek min li jor heye, bila qebl neke Di nava kerwan de dubendiyek b. Rab hinek ji wan gotin: lawo wele ev kafiristan ye, kes tit wisa nekiriyeWelhesil ji naz re misade kirin, du mirov j wek ahid bi Naz re andin ku li ser dev Heso bibin ahid Heso ji Naz berde. Naz hat bi ser holika Heso de sekin. Heso nexwe e, xeyis e, heya Heso ji bay felek tuneye. Ketiye halek ku ne hal e. Xr er Heso tev di bin w de ye. Kezeba Naz ewit hate xwar. Naz di ber xwe de got: Niha ez bi w hal ez xatir xwe j bixwazim, ew rih ku heye j w here, ez bibime sebeb qetla w Heso di wext xwe de kf b, henek b, ez kilamek ji Heso re bibjim. Heta h w were ser w, ez xatir xwe j bixwazimNaz li ber ser Heso sekin dest bi gotina kilama xwe kir: Naz dib her dewraaaan dewraaaan dewraaan Le naz dib Heso birndarooo sibey Ez bi diyar gely zlaaaan bi bi em Hesen Evdal dikevim ji xema dil min ji te re bi dar kinr birndarooo t digere refn qaz qlingan bi lngn xwe digere ji xwe re bi nikl xwe di Kes ned dewr bedl zemana salox nedaye, bira awa rabe jinbira xwe di mala xwe de bide mr , swaroooooo Axx were wereeee ax wereee birdaro Hay haa ha h h h Heso ser xwe raneke cewaba Naz nade. Ji Heso kir ku Naz hatiye van teklf ac l dike. Dil xwe de dibje: Hal min, kula min derd birnn min ne bes in, ew hatiye tinaz xwe bi min dike. Ev rih ku heye j distne Qet ser xwe ranake. Naz kilama xwe berdewam dike:
414

Naz dib her dewraan, dewraaan dewraaan L Naz dib Heso birndaro sibey Ez bi diyar geliy Zlaaan bi em Hesen Evdel dikevim dil min bi demar Kuro malxirabo bejna min bilind e, ji te re pra li ser heft riya kullka duwaaanzdeh waran eee Ew ro s roj ev min qedyaye, bi Xwed xwezgniy min di mala Qulxan biray te de li hev civyan L Heft hezar qalan min bi pnc heb ek gelo xelaataaa min dan Nexweo, birndaro ka ser xwe rake, nizanim birn te i awa ne h Birndaro ser xwe rake, qasek ji xwe re li xemlaaa min mzek Wele van du heb ahd di navbeyna min te de sekinne, ez ro hatime xatir xwe bi te dixwazim, ez nizanim birne te i awa ne swarooooooo Axx weree ax weree birndaro ax weree axxxx ay hahh.. Bel Heso av xwe vedike. Naz xlkir bi ser de sekiniye. Wek nvxl li qar Heso sekinandine. Yeqniya Heso ji Xwed t ku Naz hatiye teklfa berdana xwe li Heso dike. Heso li xwe dinre, li birna xwe dinre ku kurm di birnn Heso de dileyzn. Kezeba Heso bi hal Heso diewite. Heso ji hal xwe re, ji birnn xwe re, ji derd Naz re, li gor qeweta xwe ser xwe radike wek bersiv, dest bi kilama xwe dike. Heso dib; Her dewraaanee dewranee dewranee L Heso dib l l Naz reben Sibey wez bi diyar Geliy Zlan li em Hesen Evdel diketim, ro ji taliy min te re ji asmaanan li min agir bar L dil min evdel Xwed ji hem teyraaaa hlna teyr nar Ew haywan hlna xwe kir ji asmaaan li bin qanat re tar Naz tu bi xatir Xwed k tu hat xatir xwe ji min dixwaz bi v bi v teklfa han te got can min hland kezeba min di nava min de kiriye par par Wele ez a kirim ji Xweday xwe re a ku daye min bila nede tu kur camra, bila neyne ser tu canik tu ciwana, heft sala xistib can w pxember krma xwar Naz axx were weree ax weree ez birndar im Hesooo dib; Naz te bik li ber mirad te av re bejin bilind, gerdangaz, te sng sip ye belek berfa iyak li ser xalyaz, Heso ima p ne kir mirad Naz tu bi xatir Xwed k, tu hat xatir xwe ji min dixwaz, tu giyay bin teze bike birndaro bila ser xwe deeeyne raz ax ay haha Naz dib: Her dewraaanee dewranee dewranee L Naz dib; Heso birndaro sibey Ez bi diyar Geliy Zlan bi em Hesen Evdel diketim dil min hlna teyr li etekee
415

Nexweo birndaro j firyan ref qaz qlinga teyrekaaa per belekee Ez bi qurbana te me, gun xwe bi hal xwe neyne, ez oka xwe daynim ser xwe li ser oka min deyne, te rabe rn dest xwe veke, dayn nexwe birndar li cem Reb Alem yek bi yekee Ez bi qurban rabe em dayek ji reb xwe re bixwazin Xweda Xwedayek mezin e, belg a can te li can min peydek Bila ez pita Hesok xwe ji kes re nabime bermalya mala teze swarooo axx were were ax were birndaroooo hah Heso dibe................ Pit ku Qulixan hate mal, jina w biqas nv metre lva xwe kir hat piya Qolxan. w roj tim di dil xwe de digot : wele gava ku Heso bimire Qulxan jina bir xwe li xwe mar bike, Xwed wekl e, ez m av av. Ew kelemeka giran e, li p avn min, ez trafiyeka mezin bxim sty Naz ku ez j xelas bibim. Prela Qulxan av xwe girt dev xwe ji mr xwe re vekir: Qulxan , tu ket xew, heya te ji bay felek tune ye! Qulxan got: xer i bye? Jina w dewam kir: Naz heta ber sib, xew j re tune ye, li py xort xelk digere. Sib di mala te de, jin bira te rabe bi xort xelk re bireve, mirina mezin ev e. Oxweik kes li mirin nay. Em j bimirin, kur me j bimire, bab me j bimire lewra ku nsan tixim mirin ye, em bne ji bo mirin. Mirina mezin ev e ku jin bira te rab di mala te de li pey xort xelk bireve. Xeberek ji bav w re bieyne, bila were qza xwe bibe, li mala bav xwe, awa dike bila bike, namsa wan e, eleqa me j tune . biray te d miriye, tu xra biray te ji te re tuneQulxan bi xebera jina xwe kir, xeberek ji mala bab Naz re and got:Va ye biray min miriye, werin qza xwe bibinBel, nav miriniya Heso li dinyay belav b.h j ew kul hesret bi xalid Beg re ye. Bi end swariyn xwe ve hat li mala Qulxan de rnit. Xalid Beg ji Qulxan re got: naz bide min! heft hezar qalen w ek xelat w ve ez bidim. Heger bab Naz qma xwe nean, tu li mala xwe rne qaria w nebe, ez hemeJi ber ku ji ber de gaz mala bab Naz kiribn. Ew j hatibn. Di mala Qulxan de li hev rnitin li hev hatin. Naz xwastin, raniya w birin w xelat kirin. Naz bi stxar rab ser xwe wisa got: heyra ew i kafirstan ye ku hn bi min dikin? zilam min sax e. W gav, nv meleyek ku li civat paldaye, bi meqseda ku end qir pereyn markirine bistne, radibe ser xwe dibje: babo xira xira we iye? Wele Heso miriye min Heso bi dest xwe tiye li ser v derewa male, Naz bidin. Wexta ku Naz dibin, riya wan bi wir dikeve, di ber geliy Zlan em hesen Evdel re derbas dibin. Naz xly xwe dadigerne dibje: xwed ji we raz be! hn i kes in, i qewmiyet in, dn we mezheba we iye? Tev bi hev re gotin: Em mislimanin, Naz li wan dagerand: Ne xr hn ne misliman in. Ew kirina
416

we di nava tu dn de tune(nabe) iye hn v kafirstaniya han bi min re dikin. Heger hn misliman in, ji min re misade bikin, ez herim zilam xwe bibnim, xatir xwe p bixwazim. Ez xwe p helal bikim. De tu slah qeweta min tuneye, Xwedayek min li jor heye, bila qebl neke Di nava kerwan de dubendiyek b. Rab hinek ji wan gotin: lawo wele ev kafirista n ye, kes tit wisa nekiriyeWelhesil ji naz re misade kirin, du mirov j wek ahid bi Naz re andin ku li ser dev Heso bibin ahid Heso ji Naz berde. Naz hat bi ser holika Heso de sekin. Heso nexwe e, xeyis e, heya Heso ji bay felek tuneye. Ketiye halek ku ne hal e. Xr er Heso tev di bin w de ye. Kezeba Naz ewit hate xwar. Naz di ber xwe de got: Niha ezz bi w hal ez xatir xwe j bixwazim, ew rih ku heye j w here, ez bibime sebeb qetla w Heso di wext xwe de kf b, henek b, ez kilamek ji Heso re bibjim. Heta h w were ser w, ez xatir xwe j bixwazimNaz li ber ser Heso sekin dest bi gotina kilama xwe kir: Naz dib her dewraaaan dewraaaan dewraaan Le naz dib Heso birndarooo sibey Ez bi diyar gely zlaaaan bi bi em Hesen Evdal dikievim ji xema dil min ji te re bi dar kinr Birndarooo t digere refn qaz qlingan bi lngn xwe digere ji xwe re bi nikl xwe di Kes ned dewr bedl zemana salox nedaye, bira awa ra be jinbira xwe di mala xwe de bide mr , swaroooooo

370-DESTANA SALH NASO KEJ Salih Naso ji Siliv ye. Ji maleka xanedan e. Nviy Evdn Paa y Gurgn e. W nav dengiya xweik bn bedewbna Kej ya kea Terhan Axa bihstiye. J re gelek meraq bye ku hela Kej yeka awa ye gelo? Rojek xwe girdide ber xwe dida mala Terhan Axa -Selamn eleykm -Eleykm selam Li qonaxa Terhan Axa j dipirsin: -Xort delal tu ji ku y? i diger? Salo dibje: -Ez ji xwe re li kar digerim Bala xwe didine; bi rast xortek nazik imaq e. Qet naibe karkeran. Pey kar nn e. J dipirsin: -Tu ivaniy kar bik? Dibje, Na -Gavan kar bik?
417

-Dibj: Na xr -Rencber, cot, mot....? Salo dibje: Welleh ez wan j nikarim bikim. L avn Salo l ye ku li nav mal karek bi hsan Kej bibne, gelo ka yeka awa ye? J dipirsin -L tu dikar i kar bik? Salo ber xwe dide Terhan Axa dibje: -Axay min. Hema ez li nav mal xizmeta mvann te bikim. Ez ji wan re ay qahw bikelnim. Terhan Axa dibje: De ka hela rabe qehwek ke em bibnin Hela tu dizan k an na? Salo rab qehweyek keland an kram Terhan Axa kir. de, Salo mirovek xanedan e Tim xwed mvan b. Ev yek di til piyn w de xuya ye. Terhan Axa tama qehwa w pir diecibne, dibje: -Ba e. Hema li nav mal ji mvann min re ay qehwey te bikelne xi zmeta mvann min bike bes e. Titek din ji te naxwazim. Terhan Axa, ji ber xizmeta Salo ya qenc gelek kfxwe dib. Salo salek salewext j re xizmet kir. Xulamiya w ya nav mala kir. L, hna avn w bi kej neketibn. Salo d li berxwe neda rojek bi awqa sib re xwest, hesreta dtnina Kej ji dil xwe derx. Salo, xwe di al mal de qeliband kete oda Keja gul sor. Ku kej j li ser nimja sib ye. avn Salo Kej bi hev ketin. Bi awirn avan li hev mat man. Dev herduyan j bi hev re vekir man. Tra eq li herduyan j ket birneka kur di dil wan de vekir. Wek Leyla Mecnn ewq dane hev. Ne Kej pirs ku ew kye ne j Salo deng kir. Salo zivir derbas al mvanan b. L, d Salo ne Salo, ne Saloy ber ye. Damarn qita w qetiyane. eka dil w hatiye ikestin. Ji aliy din, Kej j bi eyn reng, rewa w j ji ya Salo ne tir e.Tra eq di w de j kar kiriye. Salo, s salan li mala Ferhan Axa xizmet kir. L ne rojek ji nava rojan Salo got dil min li Kej heye ne j Keje got dil min ketiye Salo. A wer di hal xwe de man. Li w nav law mr Palo hat Kej ku Kej ji xwe re bixwaz e qelen w da daweta xwe li dar xist. Dema ku berbyn Kej hatin ew kirin bk, li hesp swar kirin birin. Salo j stxwar li d w nr qirn ji dil w . Salo, rab ber xwe da aliy od ji Ferhan Axa re got: -Axa bi xatir te Ferhan Axa bi v gotina Salo a metel ma got: - Lawo Salo, ma te xr e! Ecela te iy? Lawo tu ye bi ku ve her? Ez ji te raz tu j ji min raz b. Ma ima bi xatir min? Salo zivirya j re got: -Axa, ne ku nav te ten axa ye. Welle, ez ji te re xatir im. Mvann min j te
418

zdetir in. Ez vaye ser s salan e ji te re xulamatiy dikim.Ma tu rojeka ji nav rojan negot; Tu k y, law k y i diger? Te rojek ji nav rojan ne got ku lawo, derdek te heye an na? Te her tim dixwar vedixwar, tu li ser pit radiza.Te qet t dernexist ku derdek min heye? Ferhan Axa got: -Lawo Salo, ma derd te i b? Gelo derd te Kej b? Lawo ma te bi gota min Kej ji te re bikira qurban. Ma tu niha dibj, d ez i bikim. Salo rab xatir xwast ber xwe de aliy mala xwe. L bel, taya evn ketiye bedena Salo tra eq l ketiye. Tu tebat nay k. Salo, ev car rab xwe bi axat ruman girda, ber xwe da bajar Palo. end caran di ber der law mr Palo re hat. Bala law mr Palo p ket ku ew jina xwe Kej li balkona qonaxa w de rnitine. Law mr Palo j rik girt ji xwe re got; Gelo ew k y?Law mr Palo zivir ji jina xwe Kej re got: -Ev xort han b end caran li ber der me re, tere t. Min ew xort hana qet tucaran li welat nedti ye. Nizanim ew k ye? W dem Kej dibje: Ev xort han, xulam mala bav min b. S salan ji mala bav min re xulam kiriye. d wer xortek maql cind ye, bi nams e. d wer nsanek ba qenc e. Mirovek awa nehatiye dinya ye. De Kej got got.... Yek l kir hezar Ew dem mr Keje: Madem tu hewqas salixn w dizan. Hela bila were seyisiya hespn me bike. Law mr Palo gaz Salo kir got; -Xort delal kermke were jor e. Salo derket jor. -Selameleykm -Elekm selam mr Kej got. Xorto, xanima min gelek salixn te dan. Ez dixwazim tu seyisiya hesp min bik. Salo ye ku tra eq l ket, i kar bide w bike. Salo got: -Ser avan bila be mrm, ez seyisiya hepn te bikim. Salo, salwext ji law mr Palo re seyis kir. L ne rojek nava rojan Salo ji Kej re got; rojek wexta limja sib de li al oda Kej qeliband bi Kej re nimja sib kiriye dest xwe ji Xwed re vekirine jor de hstirn av w tn xwar. Dem tehamml di Salo de namne deng li Kej dike dibje: L zeriy, l zeriy, l zeriy l zeriy L zeriy sibeh tu sekiniy li ser nimje T destn xwe li ber reb alem vekiriye meqset miraz dil xwe dixwaz Te sty xwe xwar kiriye ji ber eqa dila ra Ez nizanim tu duayan dik an nimj dik Malxirab ez nizanim v sibeh i dibj Te Salih Naso kiriye dn hea bajar Palo
419

Malxirab te w kiriye xulam seyisn hespa E de vaye, ev end saln min qediyan ez ji aqil bm Ji ber vn sevday te, ez kirim kerr gj. W dem Kej li Salo vedigerne dibje: Lo de lo lo lo de lo lo, Salo lawo de lo lo d ava re bi avn te de nehata Kuliyan ziman te nexwara De v sibeh evqa sibeh li me ron kir Strka sibh li me sip kir Te s salan ji bav min re xulam nav mal kir Te salek ji mr min re seyis kir Ava re di av te de nehatib kuliyan ziman te nexwarib Mademk avn te di bejna Keja gulsor de heb Heta niha ima te negot te bi dereng kir. d heyd, de heyd Salo lawo de heyd qonaxa me dr e Salo li Kej vegerand got: L zeriy, l zeriy, l zeriy l zeriy Ber evqa sib li me ron kir Strka sib li me derket sp kir Min s salan ji kik bav te re xulam navmal kir Min salek j kik mr te, law mr Palo re seyis kir Malxirabe tu nizan; Gava avn min bi bejna zirav, eniya gewr gewdey mezin Ciln everen dikan etarn berber Top melesn trkan, xizmn ridwan li poz te ye mkew bi awirn avn te yn re belek diketin Dev min dihat girdan, Malxerab p re ziman min nedigeriya Min ji awirn avn te fed kir d hayd de hayd gulsora min de hayd qonaxa me dr e Kej li Salo vedigerne dibje: d lawo Salo bang bi min bang bang bi min bang
420

De rabe xwe girde, dsa weka caran bi al epikn qehwereng Mademk dil te di min heye Malxirabo tu y nav min xwe li nav bajar Palo nek deng Salo li kej vedigerne dibje Ez Salih Naso y seb dn im Xwediy r dev bi n im Ez teyr doxan bask n im Him. Law Evdn paay Gurgn im Ez qetaban radikim, kostek zincran diqetnim Ez yan vi sibeh ser xwe bilind ber riman ran Yan j ez bi dest Keja gulsor bigirim Ji xwe re ji bajar Palo bigirim. Di v heycana wan, law mr Palo mr Kej di ser wan de t. Salo direve Kej di hundir de t girtin. Law mr Palo, Kej ku digire dest lingn w li keleman li qeydan dixn e davje pit heft deriyn heps, bqatix ku ew b kutin. Saloy ku ji bajar reviyaye, van titn diqewmin p dihese cardin bi dizka vedigere nav bajar dihere ber hedadan. Ew heft deriyn heps yn hesin ku Kej xistine pey wan, kilita wan deriyan wan hesikaran kirine. Salo xwe diavje bext wan hesinkara(hedad) ji Salo re dibin alkar Salo ev nv ev tevay deriyan vedike li ber ser Kej rdine. Kej j hema ku nefesa dawn t de maye. Ne bi du avan bi hezar avan ji hal xwe re hstiran dibarn e. Salo, dest lingn Kej ji keleman qeydan vedike bi dest Keja gulsor digir ji bajar Palo direvne. Die xwe diavje ber bext Hesen Paa ku j mr s jinan e mr rmg ye. Salo Kej pit ku heftek li mala Hesen Paa dimnin. Kej, rojek li nav der sekiniye dest xwe avtiye v al w aliy der. Hesen Paa j, kalek heft heyt sal ye misn destmj girtiye ye ji xwe re detlimja xwe girtiye t, di v gav de t avn w li nav der bi Kej dikevin. Ji xwe , Kej j ber xwe daye tev ewq emala xweik bna Kej zrn di sng ber di zend bendn w de neketine nava hev. Ew ewq emala han li li ser avn Hesen Paa dikevin. Hesen Paa ji ber ewq emala Kej dixeriq, ji xwe re die dikeve. Kej ku v yek dibne, dihere dest w digire dibje: Apo apo i b bi te? Hesen Paa end avn xwe vedike li Kej dihre, cardin dixeriqe ji xwe die. Pa xulam w radikin tnin hundir. Hi w tn ser w dibje: -Ew k b? Ew k ye hatiye mala me? K j re dibjin?
421

-Ew Kej ye? Salo Naso ew revandiye haniye mala me. W dem Hesen Paa dibje: Xwed seyda(nra) min haniye ber ling min Hesen Paa, xwed e sed lekern swar ye. Gelek xulamn w hene ew welat j tev di bin dest w daye. Hesen Paa dibje: gaz xulan bikin hema fermane derdixe. Salo bigirin bavjin zndan. Ji xwe Xwed seyda min haniye ber lingn min. Ez Kej li xwe mar bikim. Bila, Salo j li zndan di hefsa de bqatix bimne bimir e. Xulam Salo digirin dibin davjin zndan e. Salo radib ji zndan nameyek ji Hesen Paa re dine ku t de wiha nivsandiye. Hesen Paa ro tu paayek mezin. Hewqas welat di bin destn t de ye hewqas j lekern te hene. Tu v bbextiye hana li min dik. L heta drok hebe, w behsa v bbextiya te b kirin e. Madem av te li Kej ye qet nabe v bbextiya han. Tu were min berde destn Kej bigirim em herin. Paa lekern xwe li binya malan di d me bine piya me, bila ma me bikujin Kej bigirin ji te re bnin. Ma ez teyr bim ez nikaribm ji nav destn te bifirim Hesen Paa dibje: Ayn wek Salo dike, bi xulamn xwe re dibjin herin Salo ji zndane bi derxnin.Xulam diherin Salo ji zndan dertnin zik w Kej tr dikin wan berdidin diherin. Ji xwe Hesen Paa hem r li ber wan dibirn. Salo Kej bi kjan r de herin lekern Hesen Paa piya wan in. Salo Kej riya ku t din pnc swar li ber bn. Swarn di jor de gaz Salo kirin gotin: Berxm, keik bihle here, te heyf , em naxwazin te bikujin. Salo Kej di r da hit reviya. Swar hatin dest avtin Kej ku berin l, keik nehate dest dest xwe avtin guliyn Kej bi dar zor di erd re de kakirin. W dem bi qrinaya Kej deng li Salo kir got. Lo nere lo nere law Salo nere d min tu bi qurbana guliyn egaln gerandiye Hela tu ya bi careke li pey xwe vegere binr e awan bi dest Keja te ya gulsor girtine Di r de ka dikin bi dar zor Dibin ji mr bi s jinan, kal heft heyt sal W dem damara mraniya bi Salo digir, di ser Kej de ve digire dibje. L Kej, ez Salih Nasoy Seb dn im Ez xwediy r tj dev bi n im Ez wek teyr baz dev bi xwn im Ez berx mala Evdn Paay Gurgn im Hela tu ro li mran temae bike Ez awa Hesen Paa bi tevl pnc swar
422

awan bikujim, bi qurbana guliyn sor egal bikim li dora Keja gulsor bigernim. Ji xwe, avn Salo sor bne demn mraniy p girtiye. Dest davje r xwe, dikeve nav swarn Hesen Paa. Mr ew e ku ji mala xwe nehatib. Salo hemiyan dikuje bi dest Kej digire her yek li hespek swar dibe ber xwe didin welat Silvan. Dikevin det beriya welat bi welat digerin. Welhesil diherin mala kjan axay, tim avn wan li delal bna Kej ne li pey kutina Salo digerin. Pa diherin mala axak ew j w bbextiy bi wan re dike. Salo dixapnin bi xwe dibe seyd li ol bi bbext w dikujin. Vedigerin t ji Kej re dibjin bila ser te sax be. Seydvann xelk ro bi xelat Salo kutine Kej bala xwe dide, bi rast j Salo hatiye kutin. w axa j w li xwe mar bike. Radibe, nv ev xenera xwe ya Soran, ji ber xwe dertxe xwe davje ser xener xwe dikuje. Kej Salo mirad nagihjin ser mrad xwe. L Kej xwe neda dest wan Axan gen j. Bila em li diyaya heq bi hev re bizevicin. Azadiya welat; Roan Lezgn 371-DESTANA SEYR ELY MAMED Qor Hesen. Qor Mehmed biray hev bn, di welat Hesena Heyderan de bn. Motik morka bitir tr bn. T mal wan bavte w ava eman biiqanda. Xwikeka wan heb, nav deng w li belta welatan, li welatan, li aristanan, bila camr ji Heyderan ne tir, li der dinay belav bib. Nav w re digotin Seyr. Yek awa b? Yeke nimzek e, xan menzl e, kemal kirok e Bisk bi tl e, pmal n e, ser bi zr (e)b, Sng ber w kumal kumelbav sp ne, Berfa iya ku bikeve, zozann erefedn e. ev kete nv ev p de yek boz li ser sng ber xatna sng sp ku ji xwe re bne Cenneta Baq, Ez herim koeriy sva qearet di boxaza kumal kumal bav te daniye, Sibhan j re geylan tu dib qey kivroka birije, Navqa xwe ji xezal diziye, ewq amala heye j diavje ol iyan, Davje behra ber pita gamasiyan. Mewjek dixwe, ji qirik heta navik xuya dike, Tu dib yareb Xwedo bixwe bixwe, ji xwe re li w xezal mzeke. Ji nav bajar Farqn du caran s caran andin heta qirsa ser cila wan kirin, Ji vara Xwed de heb heba ser ekir diknin fincan qahw dihilfirnin. Axa bi kf aq di od de dibin tnin.
423

Hek keik e dest w ji erzaqan, ji xwarin, Ji teklf vala neb ha ha dinin w aliy od. Kliya ewq di qere bamnag ev p de, ev qar b, got bi Xwed pexember he misafir biray min, Cemalin, ez meyznim ka hatina wan ji bo i ye gelo? Ji xwe re rnite li ber ibak li ser ibak pl kirin meyzandin, Ji xwe wilo hesis ser texaliy bin texaliy wana gotina keik an meydan. Got; birz di bav ker de. Ez v qas min ji xwe re bvila heridandiye ji Begler Farqne re. He keik asil e, kurapek w heye, j re dibjin Eliy Mamed. Ahl qenem pepko tunne. Div boamik mala w de bi ard nabe Prek diya w heye, sal ne mehe mane, meh ne roj mane, Li ber qederek li ber pifek ye. Mal meydan w ku heye, Bizineke w heye, bi avek ye ev qas zengn e. Hayven mitqalk qelen di hk pepko de nn e. Keik digot reb ma ev j li der dinyay heye, Ku dest min Eliy Mamed kurap min, ji hev du qut bibe. Hema awa be, kurap min e ji agir bav min e. Carek ku biqewim stnka hesin, Ji dil kezeb her s biray min e, Hema awa b, ji Begler Farqn miqedim tir e. Keik dev xwe kir bin guh prerka xwel li ser, Got pr Got ? Got;ez di bext te Xwed de tu bi kr qasdek naye pr? Got; Haw lawo devra ku ez l me hed bav k ye. Pr Got; i ? Got; Ez di bext te de Xwed de, Xwe bi mala Eliy Mamed bigihne. B El r te qusandiye, Ku qusandiye, dest te di ava sar germ de be, ji du seetan ber jor ve wele ji te re nema, Ez ji dest te m Pr ji dewma xwe de rab, bereketa xwed l be, Bi loka guran, bi teleba keran. Geh li vir geh li wir, xwezka bi mala Eliy Mihemedik. B keik i j re goti b, Bi dev j re got ew ji dewma xwe rab. Bi reb alm got cab heye ku carek avn min bi sax li heyata dinyay nekeve. W bja kurap, ma ne min and tu nehat, Ji dewma xwe de rab, bi zell, bi kekl; mexlum e,
424

Feqr zingara mra ye, Xwed teala neyne ser tu kur bavan. Camro ji hazira netir. Kurik ji dewma xwe de rab bi dilek kul kest, Heta lxist de li vir de li wir, Dr v hizr dibjin ewta preka zde ye, Keik ber w hate civan xwe. Keik halo meyxand ku kurap w ji w de t. Xwe dixelne v mil mil din. Got reb alem he ku kurap min , zar re be, N xeta simblan re kiriye. Fihed dike. Ez erma kurap xwe iknim. Seyr bankir got; pismamo Heyder ne, dinya mrat e dewin e, Ez gotineke bjim, nebje dotmama Mardn e, Agir bi mala bav te neketo, Ev qas girk me di qehwe de rnit ne, Rabin bi epl Seyra Golsor bigirin ji welat Hesen Heyderan, Min birvne. Ax looo looo looo pismamo Ew bankir got; Dotmam dem nabe, melek daxil erda bin, Ferman ji derka Stanbul li me rabe, Tu zan heveyn menqelk bi qul, qelen te ji min nab, Dv mika li mala min bi ard nabe, ay Seyr. Seyr bankir got; Pismamo hey li min hey li mi hay, Kfa der dinyay, heyam yeeee, bexil naye, Qima Seyra por kur bi te t, qma te bi Seyra dotmam naye. Looo looo pismamo, ax lo dotmam bi gor ! Qas wilo got; Eliy Mamed ji dewma xwe de rab piyan. Bi mala ap xwe de beziya, hespik mvana bijart aniya, Ew p girt bi epil Seyra Golsor girt li pit xwe daniye. Seyr bi dev got; Pismamo min bavje hemika derika ji bav kal xwe de em qm zirav in li ber bar xwnyan. Ew bankir got; Dotmam Heyder ne, wek ez zilam im, Tu prek, tu li pey min, tu eleqa te j nn e. L l l Seyr, ax l l dotmam mad ber kurapk kirvk me heb, Li quntera iyay Evdilezz, Ji bav kalan de kirv me y xwn ye, j re dibjin Hiseyn Dogbel ne.
425

Eliy Mamed ji dewma xwe de rab bi epl Seyra Gulsor girt li pita xwe dayniye. Ya ew e ya Xwed, kete bin Neylana ol Biriye, El kete dora Gol Gemiyan, di engal de bi xwe ve y ye, Di xale zibil, di xirba xezalan quluptiye, Di va rea xiriciye, di ser bra Gurhur derbas bye, Li ser bra Xredn spek av vaxwariye. El kete iyay Re, iyay zdi y. Beym li dem li dewran, li v eceb, li v tofane, Die ku Hiseyn kirv xwe Hiseyn Dogbel bigire, Ema bi ait dikeve bi kon skan Gulxan, Ax lo lo looooo! Dotmam bi gor. El bi epl Seyra Gulsor girt kete bin kon. Got axa te bi xr kirvo. Got bi xr silamet li ser av min bav min hatiye xort Hiseyinyan. Kirvo min ji z de briya Hiseyinyan kiriye emen(emin) got kirvo min titek deriy r kiriye. Got awa? Got min bi epila Seyra Gulsor girtiye revandiye. Tit ez p hatime min bhstiye hey lo lo lo. Di qelb xwe de skan Gulxan malewitim got, Li v eceb li v dewran ez li ezman heftan li Seyra Gulsor digeriyam, Hal hazir li erd kete ber desta lepiya. Xwedan ferman min ranek, Xwed rih min nestne, Ez bikujim, ser Seyra Gulsor mahr bikim li v caniya De lo lo lo de ax lo lo hey loooo. Di qelb xwe de got, bavo heyder ne, He mrk Hiseyn kurmam dar ne ji dar be heya kes bi wan tun ne, Bavo ev dem e, i dewran eeee ! Bang kir s xotrn skan xwe berjr kire bin hawiza leulan e, Heta an malek misliman e. Li ber oka w rnitiye got; Wa Seyda ! Got lib i? Welle ez li ezmann heftan li Seyra Gulsor digeriyam, Helal hazir li erd kete ber dest lepiy min, div bi te re binim s xortn slana piek ku bi eks ye. Du kliya w aly daw ye. av kire xort Yzid ye, min div w xort li xinceran bixin, Seyr mehr bikin li v caniya lo lo looo ax lo lo ax ! Ew bankir got; Kirvo hewce nne. Got hema ji vir ha de eleqa te j nne, Hey lo lo de lo lo kirvoooo loo !
426

Mele ji dewma xwe de rab, kitaba xwe di bin eng xwe de zept kiriye, R nan da s xortn skana piek ku bi eks ye, S kliya v aliye daw ye. Mele kitaba xwe derxist s seatan j re nesihat kiriye, skan gulxan dhna xwe bide, ma b li ber dev deriy, Aman dhna xwe bid Eliy Mamed bankire got; Seyda de weye got tu ji min re bfde ye. Elhemdulillah em zanin ku dn heq dn me ye hey lo looo ! Mele got; Lawo ez rabim, yeke pak im, Ez bi w Qurana heq zelal kim, ev ez li iyay skana dotmama te li te mehr kim. De lo lo ax de lo lo hey lo loo ! Ema de lawo de tune, Alif axa paek pir mezin, Tu kan dest rast bide dest min e... Qas dest rast kiriye, Seyr enka xwe li ya w xistiye, Ew dest ep da b dest w ye. Mele banq kir got; Lawo dem nabe, Ferman ji derk Stanbol li me rabe, Di dn me de dest rast ep qabul nabe. Got; Seyda de hye, em hviya xwe dikin ji Xwed ye, Belk Allah Xwed teala li v dinyay, Li w dinyay min ef biki ye, ev di dn me de dest ep qebul bibe ye. Mel kir nekir titek j fam nekiriye, Ew dest ep qenc bi qm zept kiriye, av kire xort Yzid ye. Mele got w deh qeza kiriye, Heta dotmam w l nkeh kiriye lo lo ax de lo loooo! Mele ji dewma xwe de rab piyan, Pita xwe rast kir der qna xwe weandiye, skan Gulxan kirye, Ew gotin galgal j re gotiye. Er got; Kirvo de tune, min kir nekir dest rast neda dest min e, Min dest ep qenc bi qma zept kiriye, av kir xort Yzd ye, Kes bav bapr xwe bi bra xwe neaniye. skan Gulxan malik ewit, got; Seyda ez rabim lez bikim, bileznim. Bi x Had melek Tawiz kim,
427

Ez di ev de rih te di kortika mil te de bidernim. He mel ne, esas xanin. Mel got; Tu zan iye? Got; i ? Got; ima hn min bikujin? Got; awa? Got; Xort qzn haha ji welat Hesan Heyderan hevdu revandine titek naye bra wan, W niha zend weke berfa zozanan di bin ser hev re derbas kin, Bi kevin xewa rn Kliya ku di xew re n ez r xwe bi xirm li ser kirkirka dil w bixnim. heta ku bi temar nekim, wey li min heram be ku ji v welat ji v meskan herim. Seyda got; Bi v reb elem, kes iretek wek ya te li min nekiriye, ro bg min dinihre, Ji vara Xwed de dhna xwe bide skan Gulxan malikewit, Weke mirkan hek p re. Ew ling xwe deran. De bi qelebska yi ye. Meyzandina ku meyzand, Heqqetn wek zend wek berfa zozanan di bin ser hev re derbas kiriye. Xir xir li qirka wan ketiye. Dhna xwe bide skan Gulxan malikewit ye go ip qulipte koza w ye, li ber ser Eliy Mamed lawik rw rnitiye, Hey lo lo loooo de ax lo lo. Er axa skan Gulxan malikewit ye, Ef hilan got xirp li ser kirkirka dil w xistiye, Mrata efy tj e, mna jin derz ye, Qeder du tiliyan di doak re avtiye, Xwn heriq ser kulav Xurstan ye. Seyr li (im) iyar byi ye. Seyre dest xwe peland, Her ar tiliyn Seyr kete dev birna Efy Soran ye Hey lo lo ax hey lo lo ! Eliy Mamed ji w al de bankir got; Seyr dotmam rabe bimee, ji bona xatir Xwed bes hstiran bibarn ser taqk xwe ye binex e. L l kumal, kumalbav kliya ku ez rnem, Wele Seyr her s biray te li sret dinyaya gewrik li na min xwe l l Seyr, ax l nemaye. Seyr bankir got; Pismamo bi te re me, bi te re , Bejna min kewok bi ewq bi per e, Min digot ez yeke heland me ji can te re.
428

Wa kurapo ez nemnim pit te re ax lo lo dotmam bi gor. Eliy Mamed ji w al de ban kir got; Seyr dotmam heye, Bejna te mna minare ye, tak rihan li nav bexe ye, Ji vir da de sret dinyaya gewrik ji min re bfedeye hey l l l. Seyr got kurapo ez xortek pak im, Ez tu qanna qebl nakim, De pit Eliy Mamed kurap xwe reben, Ez zewaca bavan li sret dinyaya gerik li xwe heram kim, Ax l l Seyr ez nemaye !. Eliy Mamed bankir got; Seyr dil min kerkin, Dinya b behra bbin, na na bi evdal Xwed slke slke sore hesin, pdik li ser, yeke li bin, Agir bi mala bav te neket, pber av min disekin, Hey l l l Seyr namey ! Seyr dotmam li min xafet e. Berf girtiye welat Serhed e, Dava nams xiret zor zahmet e, Ku ew gawir be li miqabil av min dest xwe bike stkura te De l l Seyr, ax l nemaye ! Seyr dotmam rabe bi lezke bilezne, Dew derling xwe biikne, Xwe bi kon kirv min Hiseyin Dobeling bigihne. L dotmam bihar e all dixwnin li min mizar e, Belk hema hv ya Xwed ji min ji te re bibe star e, Wax dotmam dil min xemn e, Belk nallah dest Qor Sileman bik e bila (bira) hevdu bigihne, Ema, ez hviya xwe ji Xwed dikim bila heyfa min j li erd nemne l l l Seyr ax l dotmam ez bi gor!. Seyr ban kir got; Pismamo heya bi min wa ye, Gotin galgal bfdeye, bejna min zirav e,minare ye, Wek takrihana li nav bexe ye, Kurapo iqas bibjim nebjim, ji vir ha de ji min te re bfdey ye lo lo de ax lo lo pismamo ! Seyr got seyr li min nemaye, Li min dest li ber ryay, Li welat Hesen Heyderan xwniya s biray,
429

Pit Elk Mamed xwniya welat Hesen Heyderan, Ez xwe bixime qiri rexbika dev dryay, l l Seyr ax l nemaye !. Seyr bi avn ser xwe dt ku kurap w zell mell bye, Eliy Mamd bankir got; Seyr dotmam de we ye, Gotin galgal bfde ye, Bi reb alem ez p zanim saet bi saet, Kl bi kl rih min evdal Xwed bi hewa kete ok min bi xwe ye, av min bi qm li bejn bala te, Li xeml xla te ye hey l l Seyr ! Cara dudiyan bakir got; Seyr dotmam de we ye Gotin galgal bfdeye ela bi ela ser kurs heq raser min te ye, Bi reb alm ez p zanim ku rih min evdal Xwed bi hewa ket, Bel kete sepeta min bi xwe ye, av min bi qm li bejn bala te li xeml xla te ye Seyr ! Seyr dotmam dil min kerkin, Dinya b behra bbin, Agir bi mala bav te neket qey li pber av min disekin hey l l Seyr ay l l ! L l Seyr dotmam bidev gotin galgal bfdeye. Bi reb alem ez p zanim saet bi saet kl bi kl, deqqe bi deqqe rih min evdal Xwed kete qirka min bi xwe ye. De avk min girt yek bi qm li bejn bala te, Li xeml xla te ye hey l l l ! Seyr lawo ber w li qublet edilandiye, Li min kewoka simsip ez i bikim ji te re bjim miriye ye ax lo lo lo kurmamo! Seyr ber w li qublet edilandiye, dew derling ikandiye, Ya Allah ya Xwed go ik ji koz bazdayi ye hey lo lo looo ! Ew xwe bi kon kirv xwe Hiseyin Dobeling gihandiye, Ji tayiya kon ta kon hilda kete bin kon li aliy kuflet w rnitiye, Hiseyin Dobalin li ewta ewta kikan, li hime him, li nale nel iyar byiye. Hat der fener pxistiye, meyzandina ku meyzand ku keikek li ciy kulfeta w l rnitiye. Bangkir got; Bavo dil min defter e, ev i gotin, i xeber e, Heger tu ns, heger cins ji tali ya kon min were de er, Bext min bav min ji te re hey lo lo looo ! Qas wila got;
430

Meyzandina ku meyzand, Seyr ji dewma xwe de rab, p re xmn kete baq ser keziya, Hat s girk ar girk li hk w day ye. Eman got kirvo de h ye, ez ketim bext Xwed kirv mr ye. Ew got li v eceb kirva me Seyr ye. Bje agir bi mala bav te neket, Tu bi eqa firiya, wa Seyr , kirv bje xwn te revendiye, Gelo tu li ser periy teyra hatiye. Ew bang kir got; Wa kirvo ! Got; Li p iye!? Bi reb alem got min bi epl Eliy Mamed kurap girt revandiye, Ez hatim ku xwe li kon kurap xwe bigirim, Bi ait ez ketim bin kon skan Gulxan malikewit ye, skan Gulxan malikewit di mala xwe de li min kir fen bbext ye, Kurap min di ber sng min de kutiye, mdada me kirv min reb jor ye, Tu min mehr k li kurk ji y xwe, yan tu mehr ke li w can ye, Eman tu min nede dest w gawir ye lo lo kirvo ax lo lo kirvo lo lo ! Ew ban kir got; Kirv bi per e, berb kirv min bi ewq bi per e, Ez pirsek bikim, bjim ji kirv xwe re. Bel tu zan ro ez ketime zora min yiye, ro piraniya mraniy biriye l s law min hene, Du qz min hene bi qurban can te be hey l l l, Ha di w kl di w eyn de skan Gulxan malikewit di nava la de ebr ket ye, Dest xwe daniye ser ra gergen ye. Bi dengek bang kiriye ey li v ecba giran. awa ez ji ezman heftan li Seyr Gulsor digeriyam, Li hal hazir li erda muqades kete ber van lepiya min kurap w di ber snga w de kutiye, ew ku Seyr li mal w derkeve ne xweziya bi rih w ye. Li w al xwe li keik dab al ye Hiseyin Dobeln li skan gulxan kire qern heyder ye. Bang kire lawo dil min xemgn, Meyz tu v keik bi v ecel bibn, Lawo de here qey di saet maye ji sib re. Ema lawo ev i dewr e, i dewran e, Tu dib bne ez v kliy j re bibim mvan e, Heta sib em la kurap w bigirin, Ez ji te re bm kfxwe ye,
431

Ez v qza biew bi emal pk fesal, Bidim dest te, rahije krk, kreka qelem tra, Li ser la kurap xwe l xwn e, Ema neble qismet te li tu ciyan lo lo lo skano ! Meclis heyeta p re got bi reb alem he gotine, Gotina w ye, tamama dest xwe li dep snga w da w vegerandiye, Qas ew ji pey vegeriya, Hiseyin Dobeln li ber her s lawn xwe gur gewrik kiriye, Got; Lawo de he ye, ema lawo ji s sal heta ro gihande ber zewac ye, Ez we xwed dikim bi dv beranan ji bo roka wilo ji bo ser we here di oxira xret nams de hey lo lo ! Lawo rabin lez bikin bileyznin, ro roja kur bava ye, Bav kalik xwe bi bra xwe bnin, Bi embile li Seyra Gulsor bigrin, Bi xuh birat li pit xwe biedilnin, Hn bi neqaba Geliy Dd, Geliy Simoq, Geliy Kewrs, bi her s geliya bigihnin, Ema de lawo de hene ew Hidde Miarif zana hey lo lo lo ! Dhna xwe bid, biray mezin rab ser piya, Ew xwe di qeyi de idandiye, Bi embil Gulsor girt bi xuh birat li pita xwe edilandiye ketine neqeba Dd, Geliy Simoq, Geliy Kers her s geliya, Saetek qey ma b ji sib re rab rab ji pita xwe daniye. Got kirva Seyr di vir de ji vir ha hidd me dijmine Erebstan e, oxir feleka te xr be ji te re oxir be. Eman kirv te diye, tu li hawng li Mesil dizivir, Kon Omeriy, bi qas sed pnc kon li dora w ye hey l l kirv ! Qas ew ji pita xwe dan, xatir j xwast vegeriya, Seyr di ika xwe de rnit, weke gur ser iyan, Li hal got got li min Seyr, li min nemay, Li min dest li ber rya y ermika welat Hesen Heyderan, Xwniya her s biray bi gur ser iyan re geray, Bi ebor ser iyan re zray, De pita Eliy Mamed pismam xwe reben ez nemnim li heyata l v dinyaye l l Seyr, l nemay ! Kliya ewq li sib xistiye, Meyizan ku keftik li w rex, derbas bye, Ji xwe re rnit li hal xwe giriya, Kliya ewq qenc bi qm li Mesl ziviriya,
432

Qista nav kona kir, meyzandina ku meyzand, Ku telsk li s- ar darika ye, Yek di nav lihfk de di bin de razayiya, ser li qn fitilandiye. Pr ji dewma xwe de rab piya bang, kir, got; Lawo ev i dewr e ev i dewran e, Ji xra paaya kerem re Xwed teala li ban ban hiskirbana, Niha bibma xortek ardeh sal, Niha min te li can cesed xwe mehr kiriba, L l de l ax l l ! Lawo bi te re ma sed car bi te Bejna te kewoka bi ewq per e, Sed maallah ji ewqa te re hey l l hey l l l ! Ew bang kir, got; ro yad bihar e, ell dixwnin li min zar e, Ji bona Xwed min div tu pra dka(dayika) min b Tu ji min re bibe star, de hey l l Seyr ! V sib pr ber xwe ser v rye. kefta Rasar Geliy Kers, Geliy Dd ye, Di deriy keftede rn li hal xwe bjeye. Seyr got; Li min Seyr li min nemay, Li min dest li ber rya y(rwya), ermikaya welat Hesena Heyderan xwniya s biray, Pit Elk Mamed li pismam xwe reben, Xwniya welat Hesan Heydera, Ez xwe bi kur kem bikim, Berdime dinyay l l Seyr ax l nemay ! evk ji evn Xwed teala got; pr dil min zewit li v ecb li v sosret, Li v kf li v muhbet, ji bona xatir Xwed, Melekiyan feqek we nn e ku ji min re du qelema bave ser w kaxet hey l l hey l! Pr got; Lawo de heye, melak wilo heye, Dest w nagir qelem, awir w nabir ji kaxet ye, Lawo tu dixwaz ez biime pey, bira b hey l l l Seyr ! Pr ji dewma xwe de rab piya, bi nava l ketiya, mala mel, ev gotin galgal j re gotiya. Got; Seyda paz e xwe paz e, Bilbil dixwine bi dengek zz e, mvanek me heye i cimr ye, Ezz min div tu du qelema bav ser w kaxiz nivse.
433

Mele got; Pr de heye, tu heneke xwe bi bav mel dike ye, Tu zane dest min nagire qelem, awir min nabir ji kaxet ye, Eybe ji bav te re, tu hatiy ba papka mel, Tu dibj bila b hey l l hey l ! Pr bang kir got; Seyda dil min tetik e, Bi Xwed mvan min qzik e, zrk sor bi Mehmd bi nitik e, Seyda de h ye nav w j re dibjin Seyr ye, Tit hat ser w kewok w nazik, Ji Xwed teala nean ser heyv kurm xwar li der diny ye. Qas j re bahsa qzik kiriy, Mele ji dewma xwe de ruby pya, Tizbiyek di stkura w de deliqandiye rahitiy hk xwe ji berka xwe derxist bi rw xwe xist kendiye, Ziman xwe li dora dev xistiye, Kitaba xwe di bin eng xwe de zemt kiriye, Qevz mele li piya pr bn weke qevz pezkov ye ax lo lo melawo. Ew qest bin konik, sibhan ji reb alem, Meyzandina ku meyzand, ewq amla davje ol iyan, Davje ber behra pita gamasiya, Kes qz wek w nedne li nav welat ejneb ye. Mele i awa oka xwe li ser oka w dan ye. Ha Seyr bje heyal huzrana te ye ? Seyr bi rimek qevistiye. Bi reb alem tu dib qey w naka diya Seyr biriye, Tu nab pr nav wna j re gotiye. Seyr go, Seyda de h ye, ez bi dev ji te re bjim, Ji xema dil min porkur tu qelem bav ser w kaxit ye lo lo melewo. Mele ban kir go; Seyr de h ye ez pirsk bjim li neqeba xwe te li bin kon pr ye. Tu zane ku dest min nagire qelem ye, awir min nahle ji kaxet ye, Go ramsanek bike ji boqaz li bin kon pr ye. Belk hema hv Xwed hi min bigire qelem, awir min bibire ji kaxet ye l l Seyr ax l nemaye. Seyr bang kir got; Seyda de we ye, gotin galgal bfedde ye Agir bi mala bav te neketo ka binivs, ez ramsanek- duda bidim te ye, lo lo melewo, lo seydawo. Seyr bi dev j re gotiye,
434

Mel qelem li ser kaxet bir aniye, Hng hi w li ser keik, hes herma Xwed be, Ji ardeh herfa yeke sax t de nedaniye, lo lo melewo lo lo Seydawo lo lo Seyr gotiye got; Seyda de we ye, Ew kaxeta ha ji dest biray min bik ji dest min ji dest Qor Sileman e. Qas kaxet re mor kiriye, Ha go dest xulamek s zr berdane ser dest w ye, W rw kir welat Hesen Heyderan ya Ellah ya, Xwed welat Hesen Heyderan tu li ku ye? Seyr halo meyzand da mel dewa ramsanan l kiriye. Seyr av xwe gerand dest xwe avte ferikek ji wa y piraxa, Qenc bi qim di bin oka xwe daniye. Seyr bankir got; hewc nne, kerem bike xwe bask min de bitewne, Hey dinya virek e derewin e, Ramsanek ji kula ji xeml xeyal dil xwe re tu bistne hey lo lo. Mel xwe bask tewandiye, wek rov xwe nav lep w de xilxav kiriye, Ew qenc bi qm dest xwe avte stkura w ye. Dest xwe avte w ferik piraxa got peleq di di nav av mel de xistiye, avek derxist yek mayiye bi pita berstka w girtiye, Kiande ser ting bang kir ew k kon ye, Timam k koniya li ser la male vehewand, ibandin term kera leka lo lo melawo. Pr ji dewma xwe de rab bi pita berstka w girtiye, W li konk - duda zvirand, bel ji dev deriy xwe da aliye. Seyr go ya Allah ya Xwed da ser r meiya, Kete Geliy Kers, Geliy Dd li deriy keft rnit li hal xwe gotiye hey lo lo. Seyr got li min Seyr li min nemay, Li mi dest li ber rway, ermika welat Hesen Heydera, Ez li xwe heram kim, ax ava hem mesken hem giha l l Seyr ax l nemaye Biray bik Qor Silman ban kire herdu birayn xwe got keko de h ye, Derd min zewaca dinyay eman ji derd v pta xwiha me Seyr ye. awa keko ? He kurap me b, zaro b, xeim b, n xeta simbla rast kirib, Heya w ji tu tit tuneb, Xwihka(xwka) me bi embil w girt revand.
435

Mane ji welat Hesen Heydera xwn b, Terqaha die go xwe li kon kirv me Hiseyin Dobell girtiye, Tit ku Hiseyin Dobell kiriye, Bi embel w girtiye li pita xwe girtiye, Aniye neqaba Geliy Kers, Geliy Dd, Geliy Simoq ser ebaba hers geliya daniye, Keko pit w qas nizam ne sax e, ne mir ye, Ew meh nva w qediya, dibje pirsa w bi, Ji nav kon Sihk emiriye. Qas Qor Silman bik biran ev gotin galgal ji herdu biray xwe re gotiye, Ban kire wan, got keko de we ye, Hn her du bi zar jin in, nasir in li ser mal xwe ne, Ez rabim biim heyfa kur ap xwe ye. Mistef l kire qrn. Got; keko Got i Go Daweta bi hev re xwe e. Tu zaroy, xeim , tu n xeta simbela rast dik. Em rabin biin li kodika sniya valaxnin, ya em bi din, yan j bistnin. Bavo dil min dilk digote, hers xwemr swarbn bne cot e, Yek r e, yek ezral, yek dest birak melkemot e, Roja qal qewlik giran bel kup li ber kurn bavan dikine rote lo lo de lo hey lo lo. Va hers xwemra bvil li kr anne, Ya Allah ya Xwed ketine bin hawnga Leylana ol biriya, Li xirb xezalan li va rean quliptiye, Di ser Bra Gurgur derbas bn, Li ser Bra erefedn vegerne, Bel ketine bin kon kirv xwe Hiseyin Dobell Hiseyin Dobell iva wan li ber wan daniye. Ew hers xwemr rabne ser piya, kon w diket miqabil kon w ye, n li ber dera kon w sekinne. Qor silman biray bik got ip bi peya b, B kelemek dirit kete snga herduka wa keko? Got; de h ye. Bi reb alem heta ku hn min nekujin heta sax bim li heyat ye, Yek ji we ji v der nelet ye hey lo lo. Ew li aliy re di nav ekalan de rnitiye. Meyzandina ku meyzand rab piya, Bankir go i ye, agir bi mala bav te neketo, Go gelo te ew xort pk bi fesal, bi hezn cemal kut, Seyr neb qismet w gelo kes nezane ne sax e, ne j mir ye, Niha hinka ji xwe re biriy hey lo lo.
436

Qas wila got skan Gulxan malikewit ji dewma xwe de rab ser piya, B xze xza qirika w sebl ji v rex dadigere, Heta ji v ser die w seriy din gijn ji bin w t, ar hilma l dixe gijn ji bin w an ye, Li v ecb ka w bi sax bnin ber v lep ye, Min bi zor ji bra kirib dsa kirin kul keder xistin ser dil ye hey lo lo . Ew go xir li dev deriy kon bazday ye, Bi mil w girt li ser doag daniye. Qor silman biray bik rab ser piya, Hat ev gotin galgal ji herdu birayan regotiye. Mistefa bang kir got keko got h. Got; de yaqina te b ji Xwed di w kliy de go ez bedla te bm min hicm bikira di od de de lo lo ax lo hey lo lo. Ew bang kir got keko de we ye. Zr hewqas, mecid j hewqas e, Aqil min ne aqil we ye, aqil bikan, Ne ji mezinay ye xatir ji herdu bira xwast wesiyata xwe li wan kiriye, di aliye re di bin kon de rnitiye, Ji vir pve civat w b are- ar pnc belav bye. Meyzandina ku meyzand skan gulxan loma pve nemayiye, Xulamek ande aliy mal, an berk iyay engal hjr iyay Sp, Bi qas qama zilamek ye, keti ser fkiy xwe xwarin, Xulamek bi silah dab pey w ye, yek dab piya w ye heta n aliy t aliy mal rex d ye. Qor Silman birey bik got wey li min bav min heram be, awa w di ber snga xwihka me de kur ap me kutiye go di neqeba preka w de w bikujin. Wey li min herem be kutina w ye, lo lo de ax lo hey lo lo. Ew di ck xwe de rnitiye, meyzandina ku meyzand, Xulam di ciy xwe de bi xew ve yine, ew rex d ye. Dhna xwe bide Qor Silman bik bira rab ser piya, Teqip kir aliy mal ye, rex d ye. meyzandina ku meyzand ku ketiye neqeba herdu prek, xir xir li qirka w ketiye, L deng nekir heta qenc bi qm razayiye hey lo lo hey lo lo. Dhna xwe bid Qor silman got ip qulipte koza w ye, Mrata efy tj e, mna jin derzi ye, Nv efy bi jehra silman kelendiye ku kur bavan davje qebra tar ye. Ew ef avte bin qirka w ye, ser w j kir bi dest xwe girt li pita t sekiniye, Weke zarok bi xwn bilzin, li bine guh herdu prekn xwe ketiye, Keko were ferca paq taz ye, ax lo lo de lo lo. Prekan xwe avte ser la w ye meyzandina ku meyzand ser wna bi
437

dest w ye, Ew go xirp ling xistiye, li ber herdu biran ser w weke kundrk ji ye xerab, go rep li erd xistiye. Bavo dil min dilek dn, hers swar bbne cot e, Yek r e, yek cebral e, yek dest birak melkomet e. Mistef biray mezin got hey l hey l l em biray Seyr ne, Pismam eliy Mamed in ji welat Hesen heydera em hatin heyfa w ye, Me ser skan Gulxan j kir, li war heyer ye lawo dewe, t ser kur bava camra ye, Hek em li xwe biqelibnin, dr meydanakerkla aniha maye lo de lo lo. endek go hyar bn gotin elhemdulillah em xilas kirin ji lep w gawir ye. Ewa lxist vegeriyan hatin bin kon Hiseyin Dobell ser wna go kurp li erd xistiye, Ew go mir mir hat hniye wan ma kiriye, Hee deweta mezin vca daweta diya w ye. Ew deng hers kur xwe kiriye, daye piya wan e, Ya Allah ya Xwed ketine neqeba Geliy Kers, Geliy Dd, ibaba hers geliya. Aman bi reb alem saetek mab ji sib re me li vir dan, Pta v qas em nizanin ne sax e, ne j miriye, Pirsa w bikin hey lo lo lo. Ewa xatir ji wan xwast vegeriya bavo de wa ye, Xwed teala nams bide, namsa kur bavan ji ba Xwed ye. Qor silman biray bik li pa mayiye, Meyzandina ku meyzand naln t ji geliya, Derbas b v rex deng t ji rex d ye. Mexlm e de ne deng w li hevdu geriyaye, Li herdu rexan andiye, meyzandina ku meyzand weke rek li dery keft rnitiye. Meyzandina ku meyzand nsanek bazda ji deriy keft bi talya keft de yiye, Ev car mmeke wek fener pxistiye, bi talya keft de beziya bi guska mil w girt derxistiye, Qas herduka av li hevdu kir, qrna wan erban ye hey lo lo . Seyr bang kir got keko ew i dewre i dewran e? Ji bona xatir Xwed te digo qetla min li te helal be hey lo lo bira lo. Ew bang kir got xwih de h ye. Ji ezmana heta niha qedera reb alem li hniya(niya) xwiha me nivs b li der diny ye. Ew got ez rih xwe bikim berdla rih xwiha xwe seyr ye l l Seyr l l nemay. Seyr bang kir got keko payiz e, mada tir ne ken min t qet ne gir ji
438

bona xatir Xwed mi mebe ba Mistef w gawir lo lo bira hey lo lo keko. Ew bangkir go, h ye, Xwed fermana min raneke, Xwed rih min nestne, Ez rih xwe berdla rih xwiha xwe bikim li der diny ye, Qas xwe berdan nv geliye Qor Silman bi epl Seyra Gulsor girt li pita xwe daniye hey lo lo lo hey lo lo hey lo. Mistef biray navn bang kir biray mezin go keko, go lib i ye, Go bi reb elem min nizanib dil dila w her ser qzika yzd ye, vaye kiriv min Hiseyin Dobell hd bi hd li xan peya bye hey lo lo lo hey lo lo hey lo. Ew bang kir go keko de h ye, qesta min xwika me Seyr ye. Qas behsa seyrl dik ye, Mistefa biray mezin dest xwe avt demen ye, Qor silman j re got keko ma ye got bi reb alem ku tiliya xwe bi xwiha min veke, Ez rih xwe bikim bedla rih Seyr ye, Ema ev der ola Xwed ye lo lo de lo lo birayo. Mistef bang kir got keko de we b, li min soz li min ahbed ji vir ha de rn cih edeb tit go v dl v qas li dar dinya ye keko bila xatir herdu av te b lo lo bira lo lo keko. Ewan lez kir lezandiye, ya Allah ya Xwed welat Hesen heydera tu li ku ye. Ewa mil daniya ya Elah ya Xwed terxn li welat Hesen heydera aniye h n ketine ser kf ser xwe ye. Seyr bang kir keko dem e li min dem e li ser pita dest min heye saet nemrem e, Keko bi reb alem tu s jina, ar jina bn ez j bindara biray xwe me lo lo bira lo lo keko. Ew bang kir got xwih dil nad wey li min bav min heram be heta tu ji zewaca kur bava nexwaz, Eman balgiy ke bavan li min heram be l l Seyr l l nemaye. (Ew destan min ji rojnama Azadiya welta girt wek ku wan nivsandiye min nivsand) Ew destan ji salan ve ye ji aliy kurdan va li civata li dilanan govendan t gotin. Ev destana bi nav roka Seyr, bi piran li herma Botan bi nav deng e. Me ji kaseta ku ji aliy M. El ve wek starn hat gotine, girt. Berhevkar; Evn Ron

439

372-DESTANA SLOP YE Berxwedan da ser iyan Na na heval em ji br nakin Em ji br nakin ey heval Diln me hik wek pola ey heval Ji wan re em nabin kole ey heval Tirsa me ne cunta teres Tirsa me ser axa bkes Na na Silopiy ji br nakim Ez ji brnakim ey heval Na na Silopy ez jbrnakim ey heval awa du caran me kutin ey heval Canrevan w welat ne heval Em karwan di din de bn ey heval Xwna me detan b qrn Xwna me yan b teqn Hsrn zarok bsuc in Guln sor tim bilind in Nana serhildan ye

373-DESTANA DEWRE EVD Xwendevann hja ev destana Derwe Evd ye ji hla birz Cell Cell ve hatiye berhevkirin. Ber niha di kovara Jiyana Rewen de hatib weandin. Ev cara yekem e em bi v reng diwenin. Bav Derw Evd b. Derw h tune b. Evd ivan Zor Temir Paay Mil b. Hafir Gs Ecl Brahm x hezarpnsed gs bn. Gsa ereb bn. Rojek gsa li hebdin civiyan. Hafir Gs ji Ecl Birahm re got: Em nijdek bavjine ser Kka Mila. Em kon Zor Temir Paa bidine ber rave. Ew era xwe hilan bi ser kon Zor Temir Paa de girt sed mr j kutin. Zor Temir Paa rab reviya. Evd li mhna Zor Temir Paa suwar b, r xwe hilan kete nav neyara. B ingna ra, b terqna mertala. Ew hezar suwar gsa ji ber Evd reviyan. Evd sed mr ji wan kut hate mal, ji hesp peya b. Hing kfa Zor Temir Paa zaf zaf ji Evd re hat, ima ku Zor Temir Paa ji ber neyara xilas kirib. Zor Temir Paa Evd zewicand. Sala w qediya, xwed kurek day. Zor Temir Paa nav w dan Derw Evd. Zor Temir Paa gelek ji v lawik ji bav w hes dike, weke biray xwe ji wan hes dike. Sal zeman ketine nav, Derw mezin b, temen w b bstpnc sal. Piek mal hal wan b. Evd ji ber Zor Temir Paa derket. Edl, qza Temir Paa b, ew j qz e gelek delal e, li ber dil d bav xwe de gelek ezz e. Derw Evd h ji Edl delaltir e. Dil w Edl li ser hev heye. Evd kon xwe li beriy vegirt. El Bozan her du birayn Evd ne, Sadn j biray Derw e. Ev her du
440

maln han ji hev naqetin, tev zd ne. Evd extiyar b, temen w b nod sal. Zdey Derw Sadn zaroyn w tune bn. Berhevkirin: Cell Cell Dil min liyan e, erd beriy erdek dz bpvan e Hezarpnsed suwar gsa li hev civiyane, ne dwana girane Li ber xwe danne Qurana Ezmane Dib, em hicmeke mezin bavjin ser kkan milane Dib ewil em biavjine ser koz qz bk wane Hicma didya em bibine ser qz xort kkan milane Hicma sisiya, em kon Zor Temir Paa bidine dev rane Ji ber da em dijmin bav kalane Mektbek nivsandin, mektup bi qas cerdan(rojnameyan)e Dane dest du heb xortane, Got; bibin herin dwana Zor Temir paay milane, Bbext di nava me de ne xyane. Ber xwe dane oda Zor Temir paay milane, ne dev deriy od sekinn mektb dane destane. Ev herdu xort vegeriyane nava gsane Zor Temir paa rdin mektb dixwne, dest xwe li oka xwe dixne, strk xwe dibarne, dibje, Evd j ji ba min , kes qeweta min tinne. Liyan e, liyan e, liyan e, Zor Temir paa gaz kir giregir, fris pelewan kkan milane, Temam di oda giran da li hev civiyane Tev ji nava xwe raz ne, Filan ibin filan e, Qeln wan temama di dest wane, Ebay Basray li nava mil wane, r wan tev girday ye li klek wane, Ttun diknin, ode bye toz dmane, Mektba neyara bi destane. Mektb der an, mektb dixwne, Got, Gel kkano, gel milano, gel frisno, gel plewanino, hn ba bala xwe bidine v mektba hane Dib, dil min liyan e, liyan e, liyan e, Erd beriy erdek dz e, bpvan e, Hezarpnsed suwar gsa t da li hev civiyane, Kiiyane dwana girane, Ecil Birahm milk wane,
441

Hafiz gs byreqdar wane, Li ber xwe danne Qurana Ezmane, Teva sond dixwar bi Ezmane, Teva sond xwar b i v Qurana hane, Em hicmek bidine ser kka ser milane, Hicma ewil w bavjineli ser koz qz bk we kka milane, Hicma didya, w r berdine qz xortane, Hicma sisiya, w kon Zor Temir paa bidine ber dev rane, Gel mrxasa ca er giran e, Simbla wan mell bn, Ser simbla kete ser lvane, Mad xwe kirin weke jinebiyan e, Weke al genim, erd bi darka kolane, Di ber xwe da hd hd giriyane, Yeko yeko rabn, derketin ji oda Zor Temir paay milan e, Edl hate od, sekin, got, Zor Temir paa, bavo dil min liyan e, Qet tu nizan, heye Derw Evd, lawik zdxan e? Ew e, ku dibe qesas hezarpnsed suwar gsane, Ew e, ku kon te xilas dike ji dev rane, Derw di nava plewana da gelek navgiran e, Zor Temir P aa dibje, Edl de rabe, mektbek binivsne, Ji Derw Evd re, lawik zd re bine. Edl radibe mektbek dinivisne, Dide dest xortek z dine, Derw li ser mrgek sekiniye, Hevsar hidman bi destane Hidman dirne Derw mektb ji dest w xort digre dixwne, Mektb ma dike li ser eniya xwe datne, Li Hidman suwar dibe dixarne, Xwe bi mal digihne, Ku va ye bav w, El Bozan Sadn tev rnitne. Sekin, mektb ji wan re dixwne, Got: Evd bavo, dil min liyan e, Erd beriy erdek dz bpvan e, Hezarpensed suwar gsan t da li hev civiyane, Tev ne dwana girane, Ecl Birahm milk wane, Hafir gs beyreqdar wane, Li ber xwe danne Qurana Ezmane, Teva sond dixwar bi v Qurana hane, Em kka mila neyar bav kalan e, Em hicmek mezin bavjine ser kka milan e,
442

Hicma ewil li ser koz qz bkan e, Hicma didyan em r berdine qz xortane, Hicma sisiya em kon Zor Temir Paa bidine dev ran e. Mektb hate dwana Zor Temir Paay milane, Zor Temir Paa mektb dixwne, Fincana qehw li ser dest Edl datne, Edl fincana qahw li ser tepska zrn datne, Li nava dwana kka mila digerne, Hei kes fincana qahw ji ser dest min hilne Ew min mar ke, heyfa bav min hilne. Dib: Bavo dil min liyan e, liyan e, Tu bide min El Bozan e, Tu bide min Sadn birane, Ez im, ku herim fincan hilnim ji ser dest Edla qza Zor Temir Paay milane, Ez im diqelnim hezarhevsed suwar gsane, Ez im kon Zor Temir Paa xilas dikin ji dev rane, Bavo, Zor Temir Paa elekdar e, Emek w li ber av min xya ne. Dib, Evd giriya str ji av bav w bariyane, Go: Wey li min v bext hane, Lawo, sebir bike, sebir ji ba xwed ne, Ez du xebera ji kur xwe re bjim, bala xwe bide v xebera hane. Go, lawo, emr min hijde sal b, ez ivan mala Zor Temir Paay mila me, Careke din li ser ser w rab fermaneke girane, Kka, mila ji ber gsa reviyane, Ez rabm suwar bm li mehna Zor Temir Paay milane, Min r girda, mertal avte zendane, Ez dageriyame nava neyarane, Dib ingna ra, terqn mertalane, Got, lawo, min sed ji wan kutin tev ji ber bav te reviyane, Min kon Zor Temir Paa xilas kir ji dest neyarane, Pa Zor Temir Paa i got? Go: Evd, zdiy li iyay engal dibe diz keran e. Tu ji ya bav xwe bik, Zor Temir Paa bbext e, emekheram e. Derw dib: Bavo dil min liyan e, liyan e, Sret Edla Zor Temir Paa li ber av e, Ez bext te de, tu dil min nekn ji bo v er hane, Tu bide min El Bozan e, Tu bide min Sadn bira ne, Em suwar bibin li hespane,
443

Herine dwana Zor Temir Paay milane, Em binrin ray, wir tekbra wane. Dib, Derw rab ji piyane, Cil zir mizir kiande xwe, suwar b li Hidmane, Xatir xwest ji d bava ne, Got: Bavo, bavo, n bi dest min e, hatin bi dest xweda ne. Bi Derw re suwar bn El Bozan, Sadn bira ne. Ev her ar derketin, ber xwe dane dwana Zor Temir Paay milan e, Giregir, fris pelewan kka mila di dwana Zor Temir Paa da li hev civiyane. Dib; Derw nzk b, dev der dwana wane, Hidman av bi mihna ket, b hina Hidmane, gotin ev Derw Evd ye hate dwana girane. Derw El Bozan Sedn bira peya bn ji hespane, Kiiyane dwana girane, Tev ji ber Derw rabn sekinn li piyane. Derw rnit li ser doeka herba girane, Li tenita w rnit El Bozan Sedn birane, Edl seh kir, ku Derw hate dwana girane, Fincan qehw dan ser destane, an gerand li nava fris plewan hane, Derw rab piya, fincana qehw hilan ser destane, Qehw dan ser dev levane, Di nava od de dev xwe xiste hinar ry Edl ramsane. Derw rab derket ji oda girane, P ra rabn El Bozane Sedn birane. Derketin, suwar bn li hespane. r mertal wan li mil wane. Mnane Ezral Cebral, ku dagerin ji ezmane, Zor Temir Paa gaz kir: sif Efend, tu j here bigihje wane Gaz kir li El Silmane, Ew j du fris plewane Got: Hn her du j herin bigihjine wane. Pa bav Derw Diyar El Bozane, Hatine mala Zor Temir Paaye milane, Xwe avtine ser dest piy Edla Zor Temir Paay milane. Got, em ketine bext te xwedane, tu her piya Derw, dest xwe biavj hevsar Hidmane. Tu bj, diya te Ely biray Bozane, Bav te gune ye, mala we b xwey b xwedan e.
444

Got: Derw, ez ketime bext te xwedane, Mala we miemir e, b xwey ma ye. Derw got: Edl, bes e ji van ten niune, Ez nadim El Sedn birane, gelek kk wa kka mila hene, W ken xwe min bikin w bidin hilobiyane. Dib, Derw ser xwe ji Edl re nizm kir, Edl ser xwe j re bilind kir, Derw dev xwe xiste hinar ryane, Dib nava kka mila da b rere ramsane, Dib Derw berda ser Hidmane, ber xwe da ser r dirbane, Derw gaz kir: Gel birano, gel hevalno, ji ber de kutin riya mra ne, Mirov tye kutin, namsa xwe nade dest neyarane, Dilqew bin, bi emr xwedane. hev ra meyane. Dib, ji efendim xwe re bjim: Ber -berstan, ol -olstan, Havn , ma zivistan Ser Derw Evd her pnc heval w Hja tkeve er qewx girane. Derw Evd, El Bozan Sedn bira, El Silman sif katib wan, peya bn ji hespan li ser kaniya xwe re rnitin, Xwarina xwe xwarin, hesp xwe randin, Derw gaz kir: Gel hevalan, Hn li vir bin, ez herim binherim temae kim, ika ev koma van neyara li ku der ne, rast e an derew e? Dib heval wan, Derw Evd hesp xwe siwar b me iya, ar seheta ew r ye, Bala xwe day, ku hezar kon vegirt ye, Got: Ev kon k ye? Qzika l nihrt tirsiyan, Gotin, Tu neyar? Kar te li vir i ye? Got: Ez ne neyarim, du dev min hinda bne, Gelo we dev min nedtiye? Her ar keika got, kur giriya, Derw li pey wan ye. Ev her ar keik n ketine kon x wan qrn li mal kiriye, got: Siwarek va ye li pey me hatiye.
445

Derw hat dev der kon sekin, kalek extiyar di bin kon da b, Ev kal han rab piy, Derw nas nekiriye, Bes Hidman nas kiriye, Ew bav Derw bi hev re hevalt kiriye, Mehna Evd hja li bra w ye, Zane, ku Hidman j ji w terz ye, Kal got: Xort, tu ne Derw Evd y? Tu j min re bje bi rastiye, Tu derewa i k, tu ne li deva diger, Tu car me te nedtiye, Tu gelek bi xezeb, te cil hesin xwe kiriye, Te wisa r mertal girdaye Ji ap xwe re bje, binr te i ye? Derw got: Apo, ez ji te re bjim bi rasiye, di nava me gsa de neyart ye, Ez hatim ku kom bibnim, koma wan li k der ye. Got: Lawo, tu xortek gelek heyf , min bav te, me bi hev re hevalt kiriye, Bi a min bike, tu mekeve er ye, em misilman in tu zd ye, heq hesab te li rih te i ye? Ji me gere, di nava me mala Zor Temir Paa da neyart ye? Bes ez era Zor Temir Paay mil me! Min nan ava w zaf xwariye. Ev kal gote Derw, got: Lawo nca ez tere bjim bi rast ye, Hezar siwar tev Hafir Gs, Ecl Birahm li gir Leylan, li Gola Zeytniy sekiniye, Lawo, ez ketime bext te, xweda tu xwe berned v agir ye. Derw xatir ji kal xwest vegeriya, Hate ser kaniy, bi hevala rnitiye, Got: Gel hevalan, ez m, min seh kiriye, Kar xwe bikin, em rabin, weke ra, bi hev re hatine v eriye. Bi hev ra rabn li hespa siwar bn, li ser riya Gir Leylaniy Gola Xatniy kar bn, bi nzk bn bi hev hesiya bn, eret qann li nava wan b, Ecl Birahm x wan b, Hafir Gs beyreqa er hilda b, Seet yek qirar wan b
446

Sehet yek temam b. Derw Sedn bira, El Bozan El Silman, siv katib wan, r ji kolan kiandin, ketine nav neyara, B ingna ra, terqna mertala, b hn hespa li hev dab, Mr tn kutin bi seda xwn rijiya b, ji neyara du sed hate kutin, Zor Temir Paa kut El Silman b. er sekin bna berda b, Rabne ser xwe, dsa li hev dab, B ingna ra, b hiin hespa, B teqn mertala, d dev ji ewlad xwe berda b, hing ku er giran b, ji hesed siwar hate kutin, ar sed mab, Bi van siwara re hate kutin Sedn bira b, Derw, El Bozan mab, siv, ba katib wan sekin b li dera ha b, siv dinre, mraniya Derw ewa b, Dinivsne li ber av w xya b, Careke din er giran b Derw El Bozan ketine nava van her arsed siwar ha b. Weylo,weylo, weylo, weylo Dib Derw bnaya melkemot kal Bnaya Ezral Cebral tirs hbet xiste nava xelq, B ingna ra, b hina hespa, b terqna mertala ji sib heta var li hev dab, Derw ssed siwar kutin, sed siwar ji wan mab Ecl Brahm, Hafir Gs hja sax bn, Bi van siwara ra hate kutin El Bozan bn, Liyan e, liyan e, liyan e, liyan e. er Derw erek girane, Derw siwar b li Hidmane, Du my melkemota nav avane, r kiand ji kalane, Hicm da Hafir Gs Ecl Birahm, x wane. B ingna ra, b hna hespan, b terqna mertala, Derwe mra dikuje, wan ser pit hespa berdana, Pnc ji wan kut, pnc Hafir Gs Ecl Birahm mane, Div, er Derw Evd, lawik zd, hja kete er dey girane, Ling Hidman kete qul cird mikane, Ling Hidman ikestin ji her du okane, Derw qulib, kete ser pitane,
447

Hafir Gs Ecil Birahm, x wane, v pnc siwar han ajotine ser la Derw Evd, siwar Hidmane, Ji hespa peya bn, w dane ber rane. Weylo, weylo, weylo sif bakatib hate dwana Zor Temir Paay milane, Got: Ka ji te re mraniya Derw ber av we xuyane. Edl sekin kutina Derw bihst bi ser hinar ry xwe va giriy a. Xelq got, heq w heye bigir. nca Edl kilam avte ser Derw Evd. Edl dib: Here delalo, here delalo, lo, lo, lo delal, Siwar mala bav min ji mal siwar bn, germa v havn Piya selef siwara kete iyay Evdil Ezz, Nv suwar ma li Gir Leylaniy, Gola Xatniy, Paiya siwara ma li Qira Mrdin, Gel kkan gel milano, He kes, ku cewaba Derw Evd, Siwar Hidman, lawik zd, delal mal, xem bin beriye, ji nava hezarpnsed suwar gsa ji min ra bne, Ez bidim ar a bav min li ber Ava Nisbn, Ez di ser da bidim hezarpnsed zr osman ji xizn. De bajo, de bajo, r dro, de bajo, Hesp betil de bajo, Ksk te qulo, titna te rijiyao, de bajo, Eba ser mil te s tixto, Li te b belawo, de bajo, Mal me wan e, ser t bert Zor Temr Paay mil ji teva xuyan e, Sing ber min ji te re mrg man e, Here lo delal, here lo delal, here lo delal Beriya Amd beriyeke rast e, iya li mi dz e, Poz Kela Mrdne, li ser da xwar e ser da xz e Edl gaz dike: Gel kkano, gel milano, He kes cuwabek xr ji al delal mal Derwe Evd, lawk zd li xm bin beriy, ji nava hezarpnsed suwar gsa ji min ra bne, ez bidim mal dinyay, hezarpnsed zr dialtze. Here lo delal li min avtiye strka sib, stra Recilxere. Li Hidman nre, Hate dev der Zor Temir Paay miliy min, Ling xwe l da li im mes zre,
448

Bi mea kevok hd hd ez me piy, min dest xwe avte li hevsar Hidman nre, min go, lo lo lo delal, ez nizanim, te ne er e te ne xr e, Delal xeyd bi min ra xeber neda bi ser zimne, Min go, lo lo lo delal, ez te nadim bi Hemm Bi Kin, bi her du fris plewana, ku li xm bin beriy ji kutin, ji mal we em nabin tr e, Ez te nadim bi kur Bedirxan Beg mr Bota ji maleke del tr e. Lo lo lo lo dell Ez te nadim bi sultan dn zdxan Ku li iyay engal sal hezarpnsed sal wan qedyaye, quruek wan negihitiye dest dewlet, neketiye kasa xundkre. Dell xeyidiye, bi min ra nade bi ser zimne, Min go, lo lo lo dell te got min heland, tey hestiy min rizand, Bala xwe bide til piy min zer Zeytun, bnana mam ima dihelin, bi enika mil min veb bimre. Lo lo dell, ji bna til, piy min teyra Ser xwe der aniye ji hln mra, ser xwe der aniye ji qul dwre, ez rabim xilxal ling xwe biknim, ji Hidman ra bikime cotek nle, Ez xizma poz xwe derxim j ra bikim hr bizmre, ez keziy xwe bibirim, ji Hidman ra bikim gulik r du hevsre. Ji ro p de, w ber te tkeve bin beriya nava hezarpnsed suwar gsa, xelq bibje: Ev siwar han iqas bi hizn e, iqas bi delal e i bi cemal e, Here lo delal, here lo delal, here lo delal De bajo rdro, de bajo Ji heval mao de bajo, Ksk te qulo, titna te rijiyao, de bajo Ebak te stixto Li ser mil te b belao de bajo Mal me wane, ser t berit kon Zor Temir Paa ji teva xuyane Derd min derdek giran e. Edl sekin krik li zik xwe da ji bo xatir Derw lawik zd, suwar Hidmane. De way waylr, de way waylr, Delalo, Mr nis v sib deng li era kir, Got: Gaz Derw ex Evd kin,
449

Weynin heram dwan, Dest l xin kelemye, Ling deynin li qeydye, Bigirin bavn zindanye. Delalo diliko, Te malpiro elhindiko, Ji xelq ra ne titeko, Ji min wetir ez, daketime Deta Blcka, Tkevime nava hezarhefsed hinar, hinarek Ji xwe re bibijrim, rna bdendiko, Way waylr, way waylr, way waylr Delalo tu delal De way waylr, de way waylr Derws ex Evd gote Mr nis, Got: Ev xeber ji dev te hevt bav te zde ye, Heta tu dest min deyn kelepe ye, Ling min l x qeyd ye, Min bigir bavj zindan ye. Bi zina reb alem, ez s sed mr nis Rehet kim orta dwan bi saraniy ye. Way waylr, way waylr, way waylr, Delalo tu delal. Way waylr, way waylr, way waylr Delalo min v sib ji xwedan xwe re i bigota? J i bixwesta? Mala bav min bar kira, daniya zozan erefdn, iyay Eledax, iyay Girdax, Her sk mil bidana ser, kona mala bav min bihata xwar e, stna kon pn ji ort ve bikesta, Derw x Evd hate bin beriya Jrn, Siyar Senem, xwedan Zeng zrn, Bajota bihata der adira min porkura Xwed bisekiniya zar rn taseke ava sar ji min bixwesta, Min dest bibira cba xwe tasa zrezve Nex kiriye derxista, meiyama ser kaniya Kurd Elo Mehmed Paa tij ava sar kira Baniya Pr Merfet kemedar bma bidama li desta Avry av biry belek, irk xizma xwe Delalo diliko bi lv xwe bigesto. Te malpiro elhindiko, Ji xelq ra ne titeko

450

Ji min we tir dakevime Deta Blecko, Tkevim nava hezar hev sed hinar, hinarek ji xwe ra bibijrim rno bdendiko Way waylr, way waylr, way waylr. me od ode tr e, tijk bide dest delaliya dil min j. Tibto dil min neda min dest xwe dirj fncana qehw, kir tij kir bir da desta, Min nizanib ji erma b ji germa b, Ji tirsa b dest min ricif ok min leriz Niqutek rijiya ser eba Besra y Derws x Evd j, Kubara sib rabm min qol zr ser Xwe qetand, me li hemay li hekay Min do hevt qalib reqiya sabn hildam P da p da meiyam ume ser Ava Xamr, Min ebay Besray Derws x Evd Ht binya beriya jrn siyar Senem Xwedan zeng zrn utiye hev qalib Sabn dest min da mefiyaye Ava Xamr Bext min porkur ser min da miiqiye eba Bexray Derw x Evd temz neb ji v Qirc, ko li derd eba Besra ma dil mi j. Delalo, diliko Te malipiro lihindiko Xwedan xana kiniko Ji xelq re netiteko Ji min wetr dakevime Deta Blecko, Pkevim nava hezar hev sed hnar, hinarek ji xwe re bibjrim rno b dendiko Way waylr, way waylr, way waylr, Delalo bihar e heram derketin Xan germ bne kc ketin, Pra diya min hatiye ber utin Hevt bir min porkur hatine ber kutin Wexta av min li av Derw x Evd hat biniya beriya jrn dikeve, ji min tir temama saxin hing re din Delalo diliko Te malpiro lhindiko Xwedan xana kiniko Ji xelq wetir ne titeko Ji min wetir dakevim Deta Blecko, Pkevim nava hezar hev sed hinar hinarek Ji xwe re bibijrim rno b dendiko
451

Way delal, wey delal, wey delal, wey delal Ber dil evdal xwed da to ne titeko Ber dil min evdala xwed da hinar deta Bleck xr kalan pran bheb b dendiko De dev misn qehw ser dar dariniya dikelij Ez me yal dwan dwan e tij Ez me yal mal mal e tij Ez me yal odexan est pnc pelawan t de rnit Wexta min qehwe digerand xema min merma xwed neb Wexta ez dime ta Derw Evd lewand v lawik zd Nizam kerbyana b ermana b yan tirsana b av min reebe dihatin til u piy min Dihejiyan ok min dilerizn Min niqitka qehw rijandib ser eba Derw Evd Wey delal, wey delal, wey delal, wey delal wey delal Ez pey Derw Evd lawik zd re nebjim tu delal, div nav kapk pol-pere cem min tineb Min dest xwe bire nava sing ber xwe Zrek biha dtib xerc eher bav min hevt sala b Min hildab ez me dikan van etara Min got, dikano ha dikano min niqitka qehw rijandiye ser eba Derw Evd Min hildab hevt qalib sabn tet stil e, Ez me ber cem Pay v mray em pay mray wa il ar kaniya b. Ava il ar kaniya min cikiyab Hevt qalib sabna min heliya b, Tet stil min qul bib Hela h niqitka qehw ser eba Derws Evd neb. Wey delal wey delal wey delal wey delal wey delal Ez pey Derw Evd lawik zd re nav mra naynime ser xwe. Dib bihar e heyam l derketin Mal me kevn bn k ketin Hevt kurap min li ber girtin Kalebav min li ber mirin Prdayka min li ber tin Herik av min av Derw Evd Dikeve min tr gite xwee rakara din Wey delal, wey delal, wey delal, wey delal, wey delal Ez pey Derw Evd nabjim tu delal.
452

Mr got: Gel qewaza rabin p ye, Herin bjin Derw Evd, Mr te dixwaze ji dwan ye. Got qewaza rabn p ye, n got: Derw Evd mr te dixwaze ji dwan ye? Mr got: Derwo dil min dib ye, Wexto li xam jrn dibe qrna kur Kurmanca norna menegiya ngna Kosemisiriya wexta xwn dav zeng Menegiya ancex mr berember mr dert ye. Mr got: Gel qewaza rabin p ye.! Dest Derw l xin lel ye! Sty w l xin keleme ye! Mil Derw Evd bigrin biavjin kela zindan ye! Wey delal ez pey Derw Evd lewend ev lawik zd re kesekre nabjim tu delal. Derw got: Derwo dil min dibye kivava kara kar xezal ye. Derw got: Mro dil min dibye, Dil te ne kivava kara kar xezal ye. Tu dixwaz min bin piya hezar hev sed mr esker Emer nis min hat xezye. Wey delal ez pey Derw Evd lewand ev lawik zd re ji kesek re nabjim tu delal. Mro dil min yane yane Kelo dil min yane yane Ez fza xwe de dinhrim zozan kkan milan e V sib der kon bav min evdal lev civiyane Gik lilan bvan e gik nav binan e ivqeln yelez dest wan e Gik kur axa bega ne Ez bala xwe didim Derw Evd, x Evd lawik zd nav da ne, Delalo delal, delalo delal Ez me dwan dwane tij me qehwexan misn qehw serdard Darna diqijqij Min misn qehw hilanb dwana mala bav xwe bela kirib nizanim ji hub hizkirin ilka qehw ser eba Derw Evd delal min da rijb. Were delal hey delal hey delal Min zrek ser xwe qetandib
453

Da siyarek ji siviksiyara Min got siyaro tu xwe k bi nav xwed k T ji bajar Rihay hevt qalib sabna req min ra bn Wer delal, hey delal av min xal nabin ji av hsir zelal Bihar b reqareq ewra b Guregur ema b em Mrad donzde movika hevt eviya b em Mrad li min ikiya Hevt qalib sabn dest minde maiya Til piy min weriya Eba Derw Evd delal dil min qehw da ma Derw qurba bihar e, heyam derketin Xanman mala bav min evdal germ bne, k ketin Hevt bir min wek herine ber kutin, kalebav min ber utin Prediya min ber mirin Wexta av min av Derw Evd Ht bin beriy Qereman sind dikeve Min tir hem sax in li rbara din, Were delal hey delal, delal hey delal Mro got: Koru cat qewaz rabin pye Gaz Derw Evd kin bira b yal dwanxan ye Wexta Derw hate yal dwan ye Mr got: Derwo lao min re bje rastiy ye ika roj axirm giran reqereq dar Darima lrxn menegiya naln r Erfta hawehaw law kurmanca mr Beranber end mro dert y? Derwo got: Ser mr xwe kim bi rastiy ye, Roj oxirm giran wexta reqereq dar Darima Lirxn menegiya naln r. erfta hawehaw law kurmanca iqas mr be ancex mr beranber mr der ye. Mr got: Kuro cot qewaz rabin p ye! Nig Derw bavine qeyd ye, Sty w bikine ll ye! Div van axa ez ber Derw bidime hevs ye! Edal qz hate biniya dwan ye, L nihr nig Derw qeyd ye. Stye Derw ll ye
454

Mr sib w bine hevs ye. Edl got: Mr xwed mala te xirab ke. Te ima nig v r avtiye qeyd, sty w kiriye ll ye? Texmna min ev r te re lra kiriye snor der din ye. Mr got: Kuro ew lorq bivin yal mal Nig Derw derxin ji qeyd Sty w derxin ji ll bira here mal Em sib herine Beriya lucet ser Bax Misr kf, eq, nr. Sibe b ser sib ye, Cot qewaz rabne ser kulekeye Gotin: Derw lao mr te dixwaze kf, eq, nr ye. Derw rab p ye Etman kiand ji tewl ye, L kir zn dev ye Cot tej avte merez ye Got: Yala, ya xwed ye, Ewe meriva ajotin ser Bax Misr ye. Mr Derw va ajotin ser Bax Misr ser kaniya sucet ye, Mr got: Derw lao dil mr te v sib Kivavek got kara xezal dib ye. Derw got: Mra xwed mala te xirab bike Me niyate meniya do sib ye V qir xirxal kivava got kara xezal ye. Derw gopal avte xezal du orta zn etm ye An ser kaniy ye, Got: Mro hin te re him v e him tat ye. Mr xirab kivavek got kara xezal ye Qapt kiand ser xwe, ser kaniy kete xewn xew ye. Wextek Derw dna xwe dide jre beriy ye, l niher hesab qir qal erd hesab mij hezar hev sed mr hesena ye cerd w pev ketine jr da tn e, Derw got: Mro rabe bibne eceb! Mr got: Derw lao bike bilezne Mr xwe ji van dera birevne zna xwed sib v ax ez dwana gika erdek ser text xwe bibnim. Derw got: Mro tu mrtiy te nakeve ez ez heme Derw dn im, ez kefen xwe ser pit Etmay biidnim, yan ez quly qz bk kkan milan Darek der kon te re bixemilnim
455

Ew Derw e, Derw dn e Kefen xwe li ser pita Etm diidne Zengiy li Etm dixirne Li jiyar cerd diqrne enga li ser enga da vedigerne Teng qa l diqetne Berdide dadixe ser iher Br Qz bk eher Br radibin tema Dizc: Hela l binrin t bj melkemot mr kul ye. Qzek dib: Bira xwed bide sihet mrek Ten pemd kir ayas siyar cerd ye. Were delal, hey delal, hey delal Delalo diliko biko efat bimendiko Xwey rima donzdemoko Ber dil xelq da nety, netit Ber dil min evdal usa ne nola hinarek Hinara Lale girir bdendiko Edl digot: Wek mna koma bav bira erm nekira min ereb biqranda aniz bilbanda Min bigota ez ne kk me, ne mil me Ez berdilka Derwe Evd lawik zd me. ev din ev hatiye nv ev ye, Mr andiye Bira Derw b ye! Mr Derw dike pirs ye. Derw roj qewimandin mr beramber end mra dert ye. Kuro ling Derw l xin qeyd ye! Sty w xn ll ye! Dest w lxin kelep ye! Derw got: Mr min ez heme Derw dn im Tengber Etmay biidnim Kosemisir bikinim Ez sed bikujim Du sed mr xwe re dl bigirim bnim. Ez ne kk me, ne mil me Xelq qza Zor Temir paay mil me Xelq ketiye mal hal dinyay z Ketime derd xwe Derw Evd, simbleke re e narinc me. Ez me aliy dwan e tij Misn qehw ser dar uc dikelij Til piy Derw Evid memd bn
456

Fncana ferfr bn fncana qehw ser eba Besray da dirij, Min hevt qalib sabn eba Derw Evd hildab Ez me em Mrad, em Mrad ikyab Eba Derw Evd veneb Mrxas, Jan Dark Dewre Evd Destpk Droka gel neteweyan ji bo erd av, ji bo welat, ji bo hebna Din, ji bo jiyin serxwebn bi tekon, bi er onikan hatiye hnan. Hin nsanan di eran da, di byern germ da bi fedakirina cann xwe serkeftinn gewre saxkirine. Ewn ku xwe feda kirine, yan j hertim ji fedakirin ra amade ne ji wan ra mrxas, qehreman, canfeda, xwemr, gernas, kele, pelwan, rber t gotin. Mrxas di eran da, yan j di xeteran da natirsin, natertilin, avn xwe nakutin, narevin di peiy da dest davjin xwe. Heta ji guna Mela Mustefa Berzan vir da hzn mrxasan li darketin, ku ji wan ra pmerge t gotin. Yan pmerge sembola di ser hemyan ra ye. i jin, i mr, di droka gel neteweyan da gellek mrxas derbas bne. Hinek binav in, hinek bnav in. Li ser hinekan destan hatine avakirin hozanan li ser wan helbest nivisandine, wnesazan resmn wan kirine, peykersazan peykern wan ekirine. Di anda geln ewrpayiyan de ji bo wan ano, opera restal hene. Mrxasa jin Jan Dark, nezka esed sal ber li hember dagirkeriya ngilzan di nav tekoer frens de c girtiye, loma leheng Fransay netew hatiye qebl kirin. Di droka kurdan de j gellek mrxas derbas bne, gelekn wan di eran de jiyana xwe ji dest dane dengbjan li ser wan stirane. Tew hinek ji dev dengbjan wek destanan hetan nuka hatine. Mrxas kurdan y her gewre, binavdeng Dewr Evd ye. A mijara gotara min Jan Dark Dewr Evd ye. Jan Dark Fransa Jan di sala 1412an de li bakur Fransay li gund Domremy hatiye din. Wexta Jan Dark ji dayik b ew sed sal b ku frens ngilzan bi hev ra er dikirin. Ji xwe drokzan nav er wan bi er Sedsal nav dikin. Malbata Jan cotkarke bik b l ne muhtacn kesan b. Zaroktiya Jan di nav dewr pez da derbas b. Derfeta Jan tuneb ku mekteb bixwne, xwendin nivsandin nezanb.

457

Goray baweriya gel frens Jan hn wexta 13 sal bye, deng Xwed hatiye guh w j ra gotiye: Li hember ngilzan tev hzn frens bibe. Goray baweriyn ol Jan Dark hewariyn Hz. sa; St Michael St. Catherina him dtiye him deng wan hatiye. Loma frens Jan Dark j wek hewar dipejirnin. Jan Dark di pey van lhaman ra xwe digihjne kral frens Charles V. j dixwaze ku bibe leker frens. Ji xw roj nda libasn leker bi mran li xwe dike li hember ngilzan dikeve cengan. Wexta li bajar Orlean di serkeftina her mezin da c digre hivde sal bye (Sala 1427). Di pey mirina Jan Dark ra dewleta frens, hem hukmatn w gel frens l xwed derket. Romannivsan, helbestvanan li ser Jan Dark bi dehan berhem dan. Dem bi dem wnesazan ngarn w kirin. Cirg ku huner snema cat bye ji sala 1898 an heta nuka 17 flmn Jan Dark hatine kirin. Frmayn bazirgan bi navn w mal hilbern. Bi nav w mekteb kolj vebn. L jr end wneyn Jan Dark xuya dikin. Biyografiya Dewr Evd Hetan nuka tu xebatn zanist li ser Dewr Evd nebne. Loma kes nizane Dewr di i wext da ji dayik bye. avkaniyn di derbar Dewr Evd da ten dengbj in. L dengbj j Xwed ji wan hezar car raz be rast nizanin di strann xwe de gellek aiyan tnin ser zimn. L em rastiy bjin ku ne dengbj bna haya me y ji Dewr Evd gelek lehengn din tunebya. Ji gotinn dengbjan gellek byern drok j ekere dibin. L li gora lkolna min Dewr di navbera saln 1760-64 an da ji dayik bye. Ev drok min ji avkaniyn li ser Zor Temir Paa derxistib. unk Dewr di guna Zor Temir Paa de jb dergs evndara w Edl qza Zor Temir Paa b. Min di pertka xwe ya bi nav Krt Milan Airet Konfederasyonu(Konfederasyona Ern Milan) da nivisb ku er Dewr Evd di navbera saln 1785-90 an da qewimiye. L ez salek abm. Di festwala wjeya Amad de min Dr. erkez Re nas kir pra sohbet kir. W ji min ra got ku: Goray avkaniyn Mixitarstan er di sala 1784 an da qewimiye. Er di sala 1753 an de ermeniyek ji Swaz bi nav Mikhitar Abba die Viyanay ji desthilatdar Wiyanay alkariy dixwaze. Avahyek mezin didin Mikhtar Abba. Ev avahiya ji ermeniyan ra him dibe kilse, him dibe mekteb, him dibe mevanxane him j wek konsolasa ermeniyan diixule. Mixitarst li w manastir ji w dem nda dest bi nivsandina droka
458

ermeniyan byern rojhilata navn dike. Bi gotina erkez Re er Kurdn Mil ku mrxas wan Dewr Evd bye ereban di sala 1784 an de qewimiye. Di er da Dewr yanzdeh hevaln w jiyana xwe wenda dikin. L cepheyn Ereban dikiy ji ber Kurdan direvin bela dibin. Erd Berriy, iyay engal, iyay Evdilezz, Hewzeya Xbr seranser di dest kurdn kor akinc da dimne, loma ji w dem nda kurdn mil zor dewlemend dibin. Him ryn di navbera Derya Sp Rojhilat da dikeve dest wan him ji ter wan cil bergn wan, qatix wan hrac Ewrpay dibe. Em werin ser temen Dewr Evd. axa ehd bbe goray texmna min 20-22 sal bye. Ku 20 sal be 1764 an de xwed daye, ku 21 yek sal be 1763 an de ji dayik bye ku 22 sal be 1762 an de ji dayik bye. Yan ji dayik bna w 1762-1764 an daye mirina w di bhara 1784 an da ye. Dewr Evd kurd Wexta min xwest ku ez j nivsandin biceribnim, min avn xwe li derdor mijaran gerand, min ji hin nsann hja pirs kir. Min mzekir ku li ser Dewr Evd tu nivs nne. Zaroktiya me bi strann li ser Dewr Evd derbas bb, l awa dib ku li ser mrxas hja berhem tunebn. Min li ser Dewr Evd dest bi lekoln kir, lkolna min fire b li ser Ern Federasyonan Milan dewam kir. Di lkolna xwe de min gelek bandn dengbjan bidestxistin. L di heman dem de birz ahn Bekir Sorekl strann Baq Xido li ser nternet di Kovara Avestakurd hejmarn 33-37 an da weand, nuka j kiriye CD. Pa ez gihtim wersiyonek ku Prof. Dr. Cell Cell di kovara Rewen de weandib. Nuka Perwz Chan wersiyonek ji dev dengbj Ehmed Zeynal weandiye. anoya Hv y lstikek anoy di nternet de weandiye, l ez nizanim lstine yan na? Hindik mab ku romana min bi nav Dewr Evd derketa, min di rojnameyek de reklama romanek bi nav Dermansiz Sevda Dewr ve Adule dt. Roman bi tirk b ji weann Yurt-Kitap derket. Nivskar roman Bawer Firat b. Bergsaziya roman li jr xuya dike. Dermansiz Sevda Dewre ile Edule(Bawer Ferat) Di 2004 an de romana Dr. Husen Emn ku bi ziman ereb hatiye nivsandin li Heleb ap bye. Li jr bergsaziya pertk xuya dike. Nav
459

pertk: Dewr Evd Edla Mil ye. Li bin nav pertk wiha nivsandiye: Romanek Netew Kurd. Encam Wek hem miletn Din mrxasn kurdan j hene. Di kurdan de hetan nuka mrxasek (i jin, i mr) netew nehatiye qebl kirin. Mixabin ev kar dewlet ye heta nuka dewleta kurdan nnb. Goray dtina min mrxas kurdan her gewre Dewr Evd ye. Ez bawer dikim wexta dewletek mezin ava bibe w Dewr Evd wek Mrxas Netew qebl bike. Br baweriya min heye ez hv dikim. Ez peniyar dikim ku Dewr Evd y wek mrxas netew b pejirandin. Resamn w ji xwe ra bikin mijar wneyn w bikin. axa kasetn dengbjan guhdar bikin fa w, bejn bala w xeml xeyala w rind fam bikin. Ez ji nuka da ji resaman ra serkeftin hev dikim. Rastiyek bjim, Dewr Evd hn rind nihatiye naskirin, li ser lkoln nebye. Resaman dest navtin. K i zane belk hin nivskar li ser Dewr Evd romann hn xurt binivsnin. Hew dengbj distrn, belk li ser opera b kirin. Rastiyek din j bjim. Dewr Evd zd(erq) b, di nav kurdn mil da b ji bo kurdn mil ser artn ereban. L dengbj nvpirr ne mil ne. Dengbjn ne mil li Dewr Evd xwed derketine. Dengbjn li ser Dewr distrn serhed ne, kafkas ne, tor ne, omer ne, bot ne, xerz ne, bahdn ne, binxet ne, beraz ne. Ev j rdide ku Dewr lehengiya w netewi ye. L ji birayn zdiyan gazinn min hene. Hetan nuka bi nav zdiyan ne bi rind ne bi xirab tu kes tkil bi min ra danan heta nuka derheq Dewr Evd da min nivsarn xurt nexwendin. Bila va ziman dirjkek be. Dixwazin bila min neheq bikin. Hinek bi min ecb t, ima? Gelo saziyn zdiyan i kar dikin. Ma mrxask mna Dewr Evd mer l xwed dernakeve? Nabjin gelo Dewr k b? kng jb? i havil kirib? Qet merak nakin? Mala Ezdiyan Deng Ezdiyan: Bila deng min rind b we! Li Dewr Evd xwed derkevin. Zanyaran ergn bikin, bila li ser Dewr Evd lekolinn zanist bikin. Bila snemavan li ser Dewr Evd him flmn dokumanter him j flmn snemay bikin. Ji bo berhemn li ser mrxas netew Dewr Evd ji hem hunermendan ra serkeftin

460

374-DEWRE EWD Dengbj Ehmed Zeynal li Kurdistana bakr bajar Wan nehiya aldran (ardran) qeza Mrady xelq gund Girmora, rnitiy gund Sawoxsy. Ay l yard Wey l yard Dil mi li yane, lolo dil mi li yane. Sed car dil mi layane. Ser dil mi bi kul derd bi kovane. Gid bin dil mi bi dmane. Bi salx salixdaran dibn Sed Telhan du birane. Sed bir mezin e, bir bik j Telhane. Birano du fdanin, reb mutealy bixu dizane. Zeman zeman b bavane. Heyam heyam bed`eslane. Dibn geleka plan indakirina herd zilama ji xwe ra qirar dane. Sed digo: Telhan bira welat han welat nanerzane. Rabe em biken tedarek kariwane. Em ber xwe bidin hm bin bery end salan herine kariwane. Xud heyan belayet r dike ji dev musulmana, yaxa me xelas dibe ji psane. Dayhay Hey yar d dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Ser dil mi kule, bin dil mi bi dmane. Sed Telhan her dya ji hev ra qirar dane. Her d bira ber xwe dane hm bin bery xu ra ne bi kariwane. Heft roja hajotin bi r dane. Lawo rka dr deraze, ne bi gotin xeberdan cemaeta di girane. Roj kete roja di hestane. Dna xwe didan rastek rast usane. Yeqn dikim xz li ok hespane. J ra dibn hm bin bery, cy ht lehengane. Mrk camr nebne derd bdermane. Li hm bin bery her kesek nasekine li ber alv mrane. Her tim cara li w muht ret nabin deng rimane. Her kesek ro nahejne qedr rimane. Her d bira ketine (ser) r dirbane. Dna xu didan lek giran dnye li ser rast di bestane. Xeyo....
461

Hey l yard... wey lo...lo... wa...dil mi li yane sed car dil min li yane. Ser dil mi bi kule, bin dil mi bi dmane. Ew her d zilam mesiyane nava la di girane. Dna xu didan kunek li ser bst ar istnane. Heft perde li kon da girdane. Kula xud bi kul be bikeve mala bav xy kon di girane. Ez (ji) we ra yeko yeko bidim salix perd di konane: Birano! Perda yek ch rnistina mran ht lehengane. Perda dy ch rnistina anima canikane. Perda sy ch keban serkar di malane. Perda ar ch kal li ber slane. Perda pnc ch tewinkeran, bel dikin neqs nemsane. Perda ses dibjim hoza myane. Perda heft koza berxane, li pist perd da ch tewla meinegyane. Dna xu didin qz bk(n) Kkan Mila rnistine li bin per konane. Zend bi hel mor hildane. Gid awa ddinn, du kevir loqloq antqe pda bi dar dane. Ne hacet elektirk semdan irane. Qz bk(n) Mila tim tim caran li ber dikin seir nemsane. Bidim salix kon di girane... Wlwlwl... Ay l yard dil mi lyne. Xeyo ser dil mi bi kule, bin dil mi bi dmane. Wa(n) bilama dna xu didane rnistina cemaeta di mrane. Dna xu didane darcixar dest wan s bihost s tili yane. Wa(n) zilama ro cixare avtine ser kok qelnane. D ji dev hevdu direvnin mala we sewityo notila bory di sobane. Dna xu didan kulik ser wan s bihost s hoqane. P ser wan hem risy seir Dyarbekir jorda ber enya da berdane. Li mil wan dinrin, ebay hezoy s bihost s ritmane. Li nig wan dinrin resikin, mala we sewityo temam rnistine bi hev ra ketine disims di girane. Kulika xu dane orta man bir bijangane. Sed digo Telhano bira! Eva hest roje em retine ser r di dirbane. Me kirye bra xam di mangane. Hey mala te sewityo birna qudm me ye her tacete me nemane. Ling me nagire rikb zengyane. Dest me nagire desgiry (dizgn) meinegyane. Malsewityo em birna mane ser r di dirbane. Bajo der kon hane. Em bixon qote(k) nane. Li memleket me bye axirdewrane. Yeqn dikim niha or oix me birna xu dane ber dwarane.
462

Wlwl... Ay l yard ... Xeyo dil mi li yane, sed car dil mi li yane. Ser dil mi kule, bin dil mi bi dmane. Her du hajotin der kon di girane. Dna xu didan kisiyaye psiya wan ssed mr xy kulik ebane. Vana qilik ereb li ser inska da vedane. Jor da mesiyane li ser sinyane. Dixon birinc Qeream dv helikane. Mil wan zilama heta insk di don rn da mane. Qet kesek negot ew her d zilam han ser pista hespa mane. Lawo derbas bin ji boy Xud bixon qotek nane. Sed av kire Telhane. Go eva kona kon nemerdane. Bajo em derbas ser konane. Lawo nadine me qotek nane. Ew zilam han xy kulik seir ebane. Me ji xwe ra nagirin seys hespa natele ji l ra golikvane. Lawo bajo em herin ser konane. Em xerbin nadine me qotek nane. Wlwlwl Ay l yard Lololo dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Gid bin dil mi bi mij bi dmane. Gava ku van zilama hev ra xeberdane. Vergerandin ser hespan meden meinegyane. Derbas bn ser di konane. Menzilek hajotin menzilek di girane. Dna xu didan ro konek tek vegirtye dr konane. Kon v zilam li ser heft istnane. Bel perd kon rsyd hevirmsin peng bi peng bi hev dane. Kalek nran ry w sipye li ser okane. Diran di dv da nemane. Hey lawo ro sasikek li srye, tizbyek sed yek lib di dst dane. Li ser postek nimj rnistye ji xu ra dikisne selewat werdane. Sed digot Telhano bira bajo der kon hane. Ew kon han yeqn dikim tertla w bisulmane. Wa hard zilama ho kirin deve mrat qantirane. Hajotin der kon di girane. Ew kal nran ji ber wan rabye ser pyane. Gid girtye ser hespane. av kire navmal qaweyane.
463

Go lawo bigre bi ser hespane. Cil cihol serpist heywana j bikin bavne per konane. Hevsar ser heywana bisiqitnin bavjin hsy konane. Wa heywana berdin ser rast bestane. Hema zivir li nava kon da bel dosikeke qstk avte erd, beilgy bi s legan li ber pista wane. Ew kal nran sekinye li psbera kon li psya zilama dike hurmeta girane. Sed bang kir go apo ry te sipye li ser okane. Yas te derbas bye, tu li ser pya sekiny dik xizmeta girane. Er dib ji mi ra nebase, ne serefa mrane. Lawo s we tune bi xeber hane. Hn xerbin ne ji van derane. Hurmeta mvan tim tim caran ji bona xudane. Ay l yard... Wlwlwl... Lololo...dil mi li yane. Ser dil mi kule, bin dil mi bi dmane. Sed pirs go apo lek danye li ser rast bestane. Konek giran li sertac konane. Heyan pnc hezar mal() di bin konan dane. Risy konan peng bi peng bi hev dane. Gelo ew kona kon kye, la i kesane. Go lawo ew la tu dibj la axay mr Milane. Go apo la w da qerebalixek heb ew i qerebalixeke di girane. Go lawo ma tu nizan ew kona kon mr Milane. Ssed mr t da rnistine li hundur konane. Her yek res lek, li kon da rnistine ji hev ra bi xeberdane. Bel go lawo ji mr Mila ra hatye kaxeza gawur losmane. Go apo sebeb w ye imane? Go t da nivsye bide min hoz mya koz berxane. Y bide min bar zra qenter devane. Y bide min xerac xemil rewsa kon ereb, ceinya mina Leylane. Yan j y sorguly Edla qza xu ra bigire ji mi ra txe kebanya mala girane. Yan j bila tedaruk xu bike, ser mi p ra heye, ser cenga girane. , go apo sebeb w ye imane? Go lawo gawure j ra dike xeberdan di girane. , go apo l tu ky, nav te ye, te ima ha tek danye tu na nava wane. Ay b yard... Wlwlwl... Lololo...dil mi li yane. Ser dil mi kule, bin dil mi bi dmane.
464

Lawo emr min derbas bye, hatye nod negane. Tu bala xu bid diran di dev mi da nemane. Ry mi sipye li ser okane. Lawo ok mi ne y dosekane. Til pk min ne y birinc Qeream dv Helikane. Lv mi ne lv qehwane. Nav mi Sx Evdye ez bav Derwsim bel emr mi derbas bye ji nod negane. Sed j pirs: go apo tu dibj ez Sx Evdme, bav Derwsim, l Derws kuye, li kder dane? Mi nav deng Derws bihstye li welat swerq, li nava hevd tewnane, li cemaeta girane. Axa beg li wir da li hev dicivin dikin naxil xeberdane. Dikin behsa herba Derws Evd, herba di girane. ja niha Derws kan li kderdane? Ay l... yard... Lololol dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Ser dil mi kule, bin dil mi bi dmane. Lawo edet mala meye, gava bikevin xewa di girane. Heft rojan ranabin li xewa di girane. ro bel are, Derws razaye, h s roj wexta rabna w j mane. Lawo em j qehirne naine nava la wane. L bel ez ji we ra bikim salitane. sal heft sale dil Derws li Edla qza mr Mila dane. Ez diime xazginy Edl ji mi ra dibjin, esl te zdye pr te Seytane. ro ketye roja kewkeb, sib nernya law di bavane. Kuro t deng kose misryane. L bel ew j giregire top kirye nava kon xwe dane. Dib hatye ji mi ra nama losmane. Lawo ew j skana swetan surtan danye ser zerfane. Zerfe li ser telbane. Telbe li nava cemaeta mrane. Ky ku here bne cewaba esker losmane. Ez bi sorguly Edl ra bigirim j ra bikeme kebanya mala di giran e. Lawo ro heft roje birinc Qeream, dv Helikan dide wan xy kulik ebane. Kes newre dest xu bavje skana sertan surtane. ca li psya xu bi darik cixara hildane. okek li psya xu erd vedane. Em j xeydne, naine nava wane. Ry w j nagire bisne pey Derws dane. Lawo ewa cemaeta w ro heft roje li kon da hev civyane.
465

Wlwlwl... Ay l yard...lololo dil mi li yane. Ser dil mi bi kul derde, xeyo bin dil mi bi dmane. Gotin di dev Sx Evd da b, go apo xazil min bidta qed qamet Derws ku awa salix dane, gelo vire yan wisane. Sx Evd rab ling xu lda li ser papsane. der adura Derws y j ra bje du bendane. Cika gotin Sx Evd ji ewlad ra ane? Wlwlwl... Digot de lolo way... Hy...w.. De rabe, hto de rabe! Lehengo de rabe ! Sotenyo de rabe ! Gedeyo de rabe ! Posmano de rabe ! Pnc perano de rabe ! Derwso lawo rabe ji xewa di girane. Du zilam hatine mala me mvane. Xwebin ne ji lne, ne ji emrne, ol best dane psya xwe dane. Y herin hm bin bery kerwane. Salix te j ra dane. Lawo de rabe, dev mi da nemane dirane. Ne wext min laqird henekane. ja rabe ji her du mvana ra bike laqirdyane. Bila li memleket me nekin tu xem xyalane. Ay de yard reben dil mi li yane. Mi dna xu diday Derws Evd radib ji xewa di girane. Xulama girtine qulp misn legenyane. Psgir li ser mil wane. Li ber Derws sekinne, Derws av davje nava bir bijangane. Sx Evd hatye li kleka her d zilama rnistye ji wan ra dike laqirdyane. Ay de yard reben dil mi li yane, dil mi li yane. Mi dna xwe diday Derws Ev syar Hedman kil eiv qzan bkan xu berdab per konane. S cara tewafa dest bav xu kirye, li psdera kon her du dest xu kemerbest girdaye sekinye ser pyane. Wlwlwl... Ay de yard reben dil mi li yane. Sx Evd zivir li ser mil xu nihr li mvanane. Digo lawo mvan ev her du zilamane. Rn kleka wane. Ji wan ra bike hurmeta di girane.
466

Wlwlwl... De yard dil mi li yane. Sed Telhan her d ya dna xu dane qed qamet bejin bal Derws dane. Texmn dikir tesbh nebe bejina w wek minarey camyane. ok w wek ok nerrane. Bnan ner ku tkeve psya heft qenter dev di kerwane. Neitika w s bihost ar tilyane. Ez dna xu didem orta her d bir bijangane. D my Erzal dr va ps xyane. Day wlwl Ax dib salix dane. Sed bi Telhan va dna xu didan wisane. Haza ku mrek bi sed mrane. Gava ku bikeve ser hm bin bery leheng htane. Bi qebz rima ra bigre bikeve nava mrane. Min dn bala xu diday ro awa bibe nirna law bavane. Kula Xud bi kul be bikeve mala xy Hedmane. Gava bikeve ser pehlewan htane. Dev xu davje qaltax zn hesp dujmina diksne ser xy xu dane. Lololo... Bel para dide ber refes iftane. ja p ra dide ber lekman gezane. Mrat Hedman neil w zvin, bizmar rr l dane. Bi roj kewkew giran bi iriny law bava ra bi deng kosel misrya ra tim cara li ser meydan mecal nade dujminane. Lololo... Hey l yar d reben dil mi li yane. Gotin li dev wan zilamane. Dna xu didan syarek tek derket li per konane. Dimek nezey li dest dane. Heft salix rim heye, ez ji we ra vidim salix rima hane. Ka awane. Yek lale, yek dure, yek qumrte, yek zumrte, di ort da yaqta teyr di neimane. Set mrata rim li hewane. Sade ji jehrya mirane. Wisane binan gewrek asin lawo beras bi mk p da bi dar dane. Bel Medhanyek li bin dane. Ew hespa ne wek hesp welat serhed notila bergr hane. Bi linga tne firotane. Her lingek heywan t bi il kse zr di girane. Lololo... Hey l yar d reben dil mi li yane.
467

Ev zilam hajote der kon Sx Evd dane. Sx Evd Derws rabne ser pyane. Bi ser Medhan y ra girtin derbas kirin pist t perda di hespane. Dosekek din avtin erd, ketin bin mil w danne ser doseka hane. Wexta ku ew zilama rnist li ser doskane. Go lawo eva j nav w Ceifer Gsyane. Kur xska mine, rya heft qonxa ji me w dane. Gava bikeve ser leheng htane. Ancax Derws digre ser hespane. Ew dujmina ra dikeve laqirdyane. Wlwlwl... De yard dil mi li yane, lololo... Wext ku Sx Evd salix Ceifer Gsan bi her d bilama ra dane. Dna xu didan Erebek t ye ji w dane. Lva Ereb yel li erde, yek li asmane. Nra Rehman tune li ryane. Nemek(nameyek) li berka w dane. Selam dab her arane. Sx Evd go Ereb kerem ke derbas be jora hane. Ereb li qars Sx Evd rnistye li ser okane. Dest xu avt name danye ser oka Sx Evd bav Derws dane. Wexta name derxistye dna xu daye zerf kaxezane. Sed go apo ewa i nameye, ji me ra bje ka awane? Go lawo eva heye Ereb navnal y mr di Milane. Her ji mi ra hatye nama hane. Dibje ro heft roje mi berev kirye giregire, xy kulik eba, her resek di l dane. Dirime wan birinc Qeream dv Helikane. Mil wan heta insk di don rn da mane. Mi skana sertan surtan danye ser zerfane. Zerf li ser telbane. Talbe li nav cemaeta di mrane. Bel ro awa heft roje kes newre dest xu bavje skana se tran surtane. Qe man nams ji me ra nemane. Bel ro ji mi ra hatye nama losmane. Tda nivsye, yan bide min hoz mya, koz di berxane. Bar zra qenter devane. Rewsa kon Ereb, ceinya mina Leylane. Yan j y sorgul y Edl ra bigire ji mi ra bike kebanya mala di girane. Ax de lawo namsa mrk bisulman ne bi perane. Dib ja mi skan danye ser zerfane. Sifir (sirf) here ji mi ra bne cihaba esker losmane. K here bne cewaba esker losmane.
468

Ez bi gotina Xud bi hedsa pxember Edl j ra bikim kebanya mala di girane. L kesek avir xu nade skana sertan surtane Ewa nama han hatye ji mi rane. Dib bila kerem bike were cemaeta di mrane. L mi berya niha ji we ra got, em j qehirne naine nava cemaeta wane. Mi wextek deiwa Edl dikir ji Derws rane. Ji mi ra digot: qmeta te ye, ez esrim esl te zdye, pr te Seytane. Ay lo berx dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Sx Evd digot lawo hn demek rnn ez gavek herim der kon mr di Milane. Cikan i deme i dewrane. i qerebalixe svra di girane. Lehzek mze bikim bejin bal xudan kulik ebane. ja Sx Evd ling xu ldane ser meisane. der kon axay mr di Milane. Dna xu diday xy kulik eba rnistine pda pda bel kulk xu mutane orta man bir bijangane. Her yek sivqeln wan di desta da bi du mtrane. Rebena ja tirsava ketine disims di girane. Naxon skana sertan surtane. Yeqn dikim ro her yek okek psya xu erd vedane. Xeyo dil mi li yane. Wlwlwl... ja Sx Evd selamek dab xy kulik ebane. Axay mr Mila digo: Sx Evd derbas be jora hane. Sx Evd digo lawo ser te mezine bnan ser balax gamsane. Te hindek gede gde, golik li ber leka ro heft roje top kirye nava cemaeta girane. Lawo tu did wan birinc Qeream dv Helikane. Mueris kur muerisan du zilam hatine mala te mvane. Nav yek Sede, nav yek j Telhane. Te taqet nekir tu opek nan bid wan zilamane. Ji boy Xud rvne, li ser ryane. ja xy kulik eba don rn da mane. Lawo tu dibj mi derbas be jora hane. Ne qna min ya dosekane. Ne til pik mi y birinc Qeream dv Helikane. Ne lv mi lv Qehwane. Go ez hatime ka gotin te ye, deiwa te i ra ne? Go ima tu nizan ro end roje ji mi ra hatye nama losmane. Bel go axay min, end yas mi derbas bye, l guh min li guhdaryane.
469

Ax go lawo nams ne ji te ra ne. Te golk ber leka berev kirye kon xu dane. Heft roje tu j ra dik xizmeta girane. Sib bila bikeve kewkew singny zengy mrat Methanyane. Bibe nirna mrane. Bibe gujn gurz kemendane. Bibe teqn rim mistyane. Ew ser xu li ber derya derxin wek golik li ber lekane. Keksek ji te ra nake yardima namsa di girane. Sx Evd ser xu bilind kir, go qaweyo ser mi dse, dil mi dila dilk dne. Ser dil min bi kule, bi kesere bi birne. skana qawa sert surta cemaeta ssed mr tu birijne. Ji ap xu ra qaweyek teze bikelne. Li psya xy kulik eba bigerne. Bila dil kesek ji min nemne. Hemn yas mi derbas bye, wext min ser deiw giran nne. Lawo ja tu ber bi ap xu jle bne. Tu bala xu bid cika i dewrane, bila kulik eba seir risy vana li best b xy bimne. Ay l yard dil mi li yane. Dil mi li yane. Lololo dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Ser dil mi bi kul derd tev covane. Bin dil mi bi dmane. Wext qawe skana sertan sirtan digerne, xy kulik eba ser xu birine bin apincyane. Lawo ketine disims di girane. Sira hate ser Sx Evd dane. Sx Evd dest xi avte skana sertan surtane. Ser xu da quliband, b srqna cemaeta xy kulik eba, hem p keniane. Go emr w nod negane. Diran di dv da nemane. Qna w nae ser cyane. Bi laf lfa y here bne cihaba esker losmane. Temam p da bi Sx Evd keniane. Sx Evd zivir ber xu da mala xu dane. Temam ji Derws ra salix dane. Dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Lolololo... ar syara hajotin der kon mr di Milane.
470

Xy kulik eba hemya ustuy xu xar kirine, eiv wana mane li hewane. Dest wan nagire skan qehwane. Reb Derws Sx Evd sekinye psdera kon dane. Doska w li ser mil mr Mila dane. Go apo ch te dera hane. Dakeve binya solane. Ceifer Gsan, Sed Telhan rabn ser dosekane. Bixu sekin li qars her s bira li ser okane. Hey de yard... Derws Evd gote xy kulik ebane. Emr bav min nod negane. Diran di dev bav min da nemane. B srqnya we hn bi bav mi kenyane. Lawo skana sertan surtan eva heft roje li ber weye, we notila golka ustuy xu xar kirye li ber dwarane. ro roja mrane. Wlwlwl... Hey yard reben... Kul tu bi kul b bikev mala bav Edl, bi ssed sst ses terza xu xemilandye, zulf berdaye nava gerden, di biryane. Bejina v delal usne notila taka rihan, ber dev Erez, bel sivka gezoy hindav dane. Sret w hormelek bnan sv Xelat ji xu ra teze xal dane. Li gerden binre notila gerdena quling payz, bike zarn li nava men ayra li ber zevyane. Dil w sal heft sale li Derws dane. Di bin bijang mjing eiva ra avir dide Derws dane. Derws birndare, notila firarek bst ar sala bikeve li firary gull bi nuqte bavje dil hinavane. Wisa avira dide Derws bel notila oxcy tr kewan trek bavje ser kezeb, ser kezeba w kul kirye pista pl w va biskok dane. Yar d dil mi li yane... Derws hindav da rab ser pyane. Rakirye sing ber hsya konane. Ketye nava xy kulik ebane. Kulik ketye nava dest pyane. Ebay Hezoy li best velezyane. Sivqeln wan bi agir va vergeriyane. Dark cixara li nav dest pya da bne ses pirtyane. Min dna xu diday hatan ssed mr xu avtin pist cil cihaz di devane. Ay l yard ... Ceifer Gsan, Sed Telhan Derws hatine der kon Sx Evd dane. Derws digo bavo ji mi ra bike kar di hespane.
471

Me ser xu danye oxira di girane. Sx Evd psy go Derwso lawo nav hesp te Hedmane, y mi Etmane. Lawo sal heft sale hundur da tav nedtine ji dervane. Ji hisky da xarina wane. Min neil wan zv bizmar wan zr ldane. Seba z nemihin, li set meydan bikevine ser lehengan xu bavne ser dizgn dujminane. De lawo tu were ro siwar be mrat Etmane. Etman hesp bav te ye, lawo te nahle di c dane. Li gava ser cenga da dujmina dide ber lekmane. Lawo hesp te serhiske, li ser meydan z nazivire ser dizgna dujminane. Wlwlwl... Dil mi li yane, sed car dil mi li yane. Sx Evd digo Derwso lawo li hesp mi syar be, belk li roja tengavy tu dikev ser kewkes sib, ser kos misryan, deng nirnya law bava lawo tu b xay nemn li nava dujminane. Derws digot Sx Evd aqil ye, sewda li ser te nemane. Ez hesp siwar bim y kot bidme van biray hane. Xud suxula mi nayne li ser r dirbane. Eger ecel mi hatibe li ser pista mrat Hedmane. Tu hesp xu bide Sed da, Gul Sey dayka her du hespa bide Telhane. Ez j syar bim Hedman, bin Bery bi linga t firotane. Em ber xu bidone ser esker losmane. Sx Evd hesp zn taxim wan li ser pist dane. Evan zilamana ne dest Sx Evd, ber xu dane oxir, pista xu dane feleka xayn derewn ji kes ra nemane. Dil mi li yane Ser dil mi kule bi covane. Bin dil mi bi mije bi dmane. Edla qza Zor Temir Pasay Mil bihstye Derws here ser losmane. Ref qz bka li ser xu dane. Sitabek daye bejin bala xu, mor ncyane. Lawo av li gerden xya dike, mej li tiliyane. Xu berdb ser rya ku Derws here ser losmane. ja w ax y Edl bi ezman sirn, bi qed qamet giran y bendek Derws ra bje, kan bend w awane. Wlwlwl.. Digo de were, Derwso de were, lehengo de were, hto de were! Hey malxerabo bav mi te dixapne, li rya hat nehat da disne. Dil mi li yane, ser dil mi dse, dil mi (ji) dila dilek del dne. Lawo bi heqya Xud be, bav we bisulmane, kalk we zdne. la te leke girane, hemn snda te bi yezdan ra girane, tirsa te tunne.
472

De tu were dest xu bav sng mi s s sedef ser hev sekinne. Libo libo ser sedefa biqetne. Li cot zermemika binre, ser wan sor xnin, bin wan sipne. ja xem dil xu p birevne. Bila yna te da i kul keser keder li dil mi y birn da nemne. Ax de lay lo hay...de lay lo hay... Dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Derws Evd digot tol de rabe li ser r dirbane. Ne gedeme, ne gdeme, ramsanan bistnim li tald tepik dev avane. Diime ser esket losmane. Bi qewet raya rahm rehmane. Ez bi gotina Xud bi hedsa pxember te ji xu ra bikim kebanya mala di girane. Belk yna min bi mine, hatina mi bi xudane. Sib xelk ji mi ra bje ser oxira xu zivir Derws gedek bi du perane. k me j ra heye, esl w zdye pr w Seytane. Dil mi li yane... Sed Telhan Ceifer Gsan, Derws Evd kil eiv Edl derbas bn ser konane. Heft roja hajotin bi r dane. Wlwlwllllll... Roj kete roja hestane. Li xm bin berka jrn dna xu didan lek danye li qontara yane. Hinek dibjin mije, hinek dibjin dmane, hinek dibjin srik asmane. Hinek dibjin wek xz bin behrane. Ser l heye, bin w qet nexyaye. Tim tim cara l xu daye aly rast serobene, konek giran li ser konane. adurek al sincan li per konane. Derws Sx Evd, Sed Telhan Ceifer Gsan hajotin ber der w adura alsincan bel li per konane. Dna xu dan xanimek j derketye, agir kul bi kul be bikeve beyta bav xanim wek sirt dora kona por w kom bne li erd mane. Yeman dibje bejn bal xanim dinr dibj bejna spndarane. Li dm xanim dinr tu dibj heyva di ardane. Hema girtye li ser hesp Derws dane. Ax digo birano peya bin hn rvne li ser ryane. Birano kerem kin bixon qotek nane. Derws li xanim pirsiyar kir: ev la ha ku srr w heye, bin w nexyane. la kye axay w kjane? Go birayo axay l losmane. Go xay ez bala xu didime l xnc kal nod sal kesek tda ne xyane. L mr la we ku da ne qet nemane.
473

Go birayo eva la axay losmane. Temam w top bne ne herin ser axay mr di Milane. Go xay mewcdya wan eqase? Go birayo mewcdya wan s hezare qet km nne, derketine ser r di dirbane. Go birayo ez salix w s hezar bidem ji we rane. Pnsed wan rimbazin, tim caran dikin ser esker xy tran rimane. Pnsed wan grne li psy digerne xeberane. Pnsed wan dikin malxirabo nezera di girane. Pnsed wan xy kose misryane. Hezar may temam esker herba di girane. ne ser axay mr di Milane. Go sebeb w ya ye? Go bira ma tu ne ji ly, ne ji emry? losman li axay la Mila dixwaze xeraca heft salane. Bel l dike deiwa rewsa kon Ereb, ceinya mina Leylane. L dike deiwa sed qz til y wan li gustla, ling wan di zengyane. L dike deiwa sed pr xy tes kulyane. L dike deiwa sed xort xy tr kewan rimane. L dike deiwa sed mr baspehlewane. Yan j y bi dest zor xerac bide mi da qza xu Edl li ser mil belengazane. Go xay tu herema gawur losman na yan ne wisane. Go birayo awa te ra dibjim, eger tu bisulman, li dn Muhemed, ez herema gawur losmanim, mame li ser r dirbane. Belke suxul w bimne nv r dane. Wlwlwl... go day ew bi s hezar mr ye ser mr Mila, l qeweta mr Mila eqase i qedrane. Digo dil mi li yane, sed car dil mi li yane. Dib wexta di kon da rnistibn, xy kulik ebane. Xeber didan, guh mi li guhdarya b, digotin hey lawo tirsa we ji Derws Evd syar Hedmane. Reng Derws muxeyyer b. Go birayo tu Derws nn? Go xayng Derws mi ji xu ra nagre seys ku here ber hespane. Go nav heso w j Hedmane. B shna hesp. Go birango de were bi sah merdane. ax mi kirye qala Hedmane. Hesp te shya, yeqn dikim tu Derws, hesp te Hedmane. Jink dest xu avte nig Hedman ra kir dna xu day, ser bizmar w zerin, neil sip l dane.
474

Go birayo tu dn Muhemed k, heke tu Derws peya be li ser konane. Bel digo xayng ez Derwsim. Wexta peya b li per konane, kula Xud li beyta bav xanim keve, a nika va j ra kirye birinc Qeream dv Helikane. Dib avte ser zexm kul birincane. J ra kirye tedaruk nane. De yar d dil mi li yane. Dib ew nan xu xwar zn hespa li ser pist dane. Nig xu avtine rikf zengyane. Bel siwar bne ser pist hespane. Xanim r ji wan ra nsan dane. `Kerr ji Derws ra dibje: dib birayo hewara te were sah di merdane. Xr xwes suxula te hev bne, tu lx ser losmane. Hema mi j ji xu ra bibe bike kebanya Edl, natele kebanya mala di girane. L l yar d reben dil mi li yane. Sed car dil mi li yane. Derws dibje bila bi soza mrane. Gava ku mi bi xr xas j kir ser losmane. Ez te j biherim bel bikim kebanya mala di girane. Ewan her du ya soz bi hev ra dane. Evan zilaman jorda daketin ser r dirbane. Lolololo.. Ewana s roja hajotin bi r dane. Roj kete roja di arane. Xu ji para ghande ser esker axay losmane. Sed digo lolololo dil mi li yane... Digo Telhano birayo t bra te em ne der kon axay mr di Milane. Qmet nedan me her du birane. Lawo qot nan layq me her du rvyane. ja ro xu ke, roj roja mrane. Biray te y py here, tu pey biray xu top ke wek garana guh gundane. Wlwlwl Ay l yar d dil mi li yane Lolololo... Sed car dil mi li yane. Agir kul bi kul be bikeve bejn bala Telhane. Notan bel birsk rabe ji asmane. Sed awa psy li hev dizivirne, eva j para dide be qn rimane. Ax esker losman nizane, berqe, birske, yan agir ketye nava kok wan dane.
475

Ax de yard reben s roja her d bira temam hevra ldane. Hetan hezar pnsed mr ser wan kete nav dest pyane. Derws zivir cem her s birane. Digo birano em rast derkevin psy li para sere y psy qet nizane. Lolololo... Lawo eger em koka wan bnin, sib y bjin mrk bisulman vira dikin, s bisulmana bi xeyanetye, bi xaynet li me dane. Em destek kinc esker kik li Ceifer kin, bisnin li cem wane. Bila hm be li plan bendane. var xeber xu temaam top ke bne ji me rane. Bi syaset bisne xeberane. Ser xy riman tr kewanan li ser mil Sed Telhane. Derws Evd gurregru bav min pehlewanane. Ewan zilama li rojek heyan s pnc roja bi dewam l dane. De lololoooo... Ay l yard reben dil mi li yane. Dil mi li yane. Li rojek heyan s pnc roja xeyo tev l dane. Nv esker para ji xu ra sev reviyane. Gum gora bav losmane. Go koka me anye jin me mane b xay b xudane. losman gava bi esker xu hesya, dna xu day nv kusty esker b xy mane. Gelek cendek ketine nava dest pyane. Gelek wan kust y may j sev revne nava la di girane. Her ar bira soz bi hev dane. ja roj kete roja s sesane. Derketine psya esker losmane. Name bi hev dane. Ewane hatine psya losmane. Deiwa nams axay mr di Milane. ja esker w temam sekinye ser meydane di girane. Ceifer Gsan digo: Derws lawo t sib her nava l bil Edl bid lavane. T bj Ceifer girtye ser hespane. Wlwlwl... Ax de reben dil mi li yane. Dib ser kete ser mil Ceifer Gsane. Ser esker xy tran riman hatye ser mil Sed Telhane. Wlwlwl Dil mi li yane. Ewa zilamana hetana il yek roj dewam ldane. Lolololooo...
476

Kula Xud bi kul b bikev mala Ceifer di Gsane. Bustina ht leheng pehlewanan li ber eiva notila cixarek bav nava lvane. Ji pnsed pehlewan arsed w hildaye temam ser j kirye avtye bestane. J maye sed mr baspehlewane. losman rabye nav esker xu dna xu day xnc sed mr pehlewan qe kes nemane. De dib Derws Sx Evd mala xu xerab kir psya Ceifer Gsane. Go Ceifero kurmeto, bid e xatir rahim remane. ja ro dor dora min wane. Ez j ra bikevim henek laqirdyane. Roja il yek Derws Sx Evd mesiya b psya leheng htane. Hetan ber nro ser nod neha ldane. Wlwlwl... ja yek l maye, baspehlewane. Nav w ry n Telhane. Zulx pola ser sr ne s gurzane, ne s trane, ne s rimane...ya bo... Xeyo rebeno dil mi li yane. Derws Sx Evd syar Hedmane. Notila quling buhar firqazek bide xu da li ser meydan serhiske, bi gotica Sx Evd nazivire ser dizgna dujminane. Wlwlwl... Ber w daketye berjrane. Xud teqdra jor bike, t ser meryane. Reb her du ling Hedmane psy li kulemisk da ne, qeydik da firiyane. Lololo... Ew gawur kire nemerd rimek li orta navmil Derws daye, gurika w derkete derivane. Hew li me be l... awa bi ketin ra Sed nola nerek psya devane. Xu ghande psy her du bira bi hev ra ldane. Dikin nakin zulx polare, ne s rimane, ne s trane, ne s gurzane, ne s kustin ye mirina girane. Sed go gawur mi ser xu ra ned mr pehlewane. Em merivin ne heywane. Em sefeq heta niha di herb dane. Lawo peya be, em dest bavne bi hev dane. Gava gawur peya b, dest avte kemenda Sed notan mrek awa dest xu bavje zincrek dab ber oka xu dane. Sr hilda ku j ke ser w Telhane. Sed bi s deng El l kire qrn lawo zirara w awane? Go gawur mi ser xu ra nedt pehlewane. Hela ka sifet reng te awane.
477

Bila keser bi mi ra nee axa sar dane. Lololololo... Ev gawur dest xu avte zulx pola ji ser ser xu hil da b di hewane. Sed bi nezim du tr avte di avane. ar tilya li patika ustu ra avte derivane. Ji bin oka w dera hane. Sed notila quling buhar qrya hate ser cenaz Derws dane. Hy.. Digot de lololo www Hey lo bira de rabe www Hey mal sewityo de rabe. Dil mi li yane... www Mala te sewityo Edle qza mr Mila mab li nava Mila b xy b xudane. Ez sib i bidim cihaba kalemr li ber konane. Wlwlwl... Lolo Derwso bira sibeye ser mi dse, dil mi dne. Malxirab ser dil mi kule bi kesere bi birne. Bira ez duak bikim ji xaliq merlane, ji rev jorne. Bila ruh mi li dora ruh te bigerne. Edle qza mr Mila bila hvya xelq va nemne. Wey lololo bira w w... De lololo bira w w... De rabe lehengo rabe, de rabe hto rabe, gur pisthsno de rabe ! Dil mi li yane, tu y, em awa bikin li duniya hane. Hey malxerabo bav te kalemre sib xelk ji xu ra nake golikvane. Hey w w bira hea w w, lo bira dil mi li yane. Ay de yar d reben dil mi li yane. Ser dil mi bi kul dere bi covane. Bin dil mi bi dmane. Derws digo: Sedo bira he yazya Xud li jor dike, b sik b subhe t ser merivane. Xra mi tune ji we bira rane. Ew derba ku ew li mi daye, dil gurik mi avtye di derivane. Hey malsewutyano hn diine mal, bjin kalebav mi da, Xud ruh mi ji her s biray mi ra kir qurbane. Wl wl ... Ax de dil mi dse ser dil mi kne kne. Xud bila derd biraty nsan dar ber gur ser ya nexne. Li ser cinaz Derws da b qrne. W w w... Dest wan ketib li ber ryane.
478

Her sk zivirn ne psya kafir rynten, ser w j kirin, avtin terkya di hespane. Wextek dna xu didan Ceifer Gsan dike tedaruk rev, ber faytn zivirandye ser r dirbane. Derws digo Sedo bira dil mi kne kne. Ser dil mi kule, bin dil mi birne. Z bike psya faytn vir da bne bizivirne. Soz min li erd nexne. Herema gawur losman bibe, her du la ser xu xne. Mi helal ke, fayda mi ji we ra nne. Ca tu rabe ji mi ra taseke ava sar j bne. Melek muqereb, qasid qocefelek hatye, emanet ji min bistne. W w w... Hey lo bira w w... Hey l reben dil mi li yane. Teqdr temam bi dest rahm remane. Derws teqdr b li ser rast bestane. Ceifer Gsan, Sed Telhan hatin la losman hildane ber xu dane la mr di Milane. Cihabek ye Sx Evd rane. Sx Evd derketye kevir bindark drbn dav ser ryane. Dna xu diday syar temam zivirne, l syar Hedman ne ji wan rane. Di psy digo: wl wl, lo lawo dil mi li yane. Lawo hn xr xas hatin, l syar Hedman ne bi we rane. Sed Telhan bi Ceifer va ser Sx Evd da girane. Sx Evd digot: lawo bi xr xas hn zivirn, we ser losman j kirye, her wek bizmarek li bin sola min firye, dsa hn xas bin hesbe Derws sax li duniya hane. Wax hey w w... Berhevkar Mustafa Rad/ Ji wikipedia. Mustafa Rad hatiyewergirtin.

479

375-DEWR EVD TEYAR AXA De er er er... De min d xezala Edla qza Qetwan axa, Bka ser riyan s evan, Bi dengek bang dikir lo lo lo lo lo lo lo lo dil min li yan e, Er tu bala xwe bid, ro s roj, s ev in, Ez bi helal bi emra Xwed bi qewl pexemberan, Lo lo ji te re bme ksk hilr lo li ber malan e, Ay aaay ayyy.... Er er digot xwenga te nazl Xatn, Xatna pnce du hezar mal Yezd Yezdxan e, sal s sal in Xell Begler Prkalxan miriye, Er digot xweng tenik genc civan , Sal w ketine ildudyan e, Jin dxixin iftxaz gewr e eleeytan e, Eger ku felekek re lkeve, Tu bio bi heft qalib sabna qalib reqay, Tob sed cara egd mraniy merya gi dihere li ber lingan e, Er lo lolo lo lo lo lo looo lo dil min li yan e. De min Xwed biewtne mal Edlan, qiza Qetwan Axa, Ya taxa kulan derdan r evrea, Zr miembox qendil li dev camyan e, Teyar Axa digo: Tu egd phlewanek qehreman pir yaman . Eger tu diher xweng xwe dayika Dewr, Xatna pnce du hezar mal Yzd Yzdxan tn bine, Eger ku tu neyn bi sond mezin, Bi kitab mexbl giran e, Ez kilit surtma bavem ser ekmec sandiqan e, Li xwekim qatik ek ereb evdalan e, Derxnim cil pan ji dewl, Nig xwe txim rikw, Dest xwe bavjim dizgn, Ez ber xwe bidim berfa qubs li qubek engal e, Nava pnce du hezar mal Yezd Yezdxan e. Ez herim dest xweng te bigirim, Ji nda rakim bnim, Ji il sal nda li mal bavan e, Eger tu ner neyn ku bi te re er mudahale bik, Ez xwerziy te Dewr bikujim,
480

Ser w jkim, Ser w ji te ra bi xwe ra bnime van deran e ay ayyyyy......... Er er er er ay ayyyy.... Er Teyar banga kole xizmetkaran kir civandine, Min d dest xwe dav dizgn, Er w sond xwar bi sond mezin, Bi kitab mexbl giran e, Er qza Qetwan Axa, Yataxa kulan derdan, ir evrea, Zr miembox qendl dev camiyan e, Bi s telaq b fit, B kirine avtine der han e, Er er ay li min bal xwe dane, Teyar Axa bala xwe dane kurek engal li berf qubs, Li elx govend dora xwe dann nav pnc du hezar mal Yzd Yzdxan derda law lawooo, Er er li w roye Dewr xwarz Teyr, Torn Prkalxal kur Xell Beg, Nazl xatn digot, H sal w 18 ye, Bavo ketine na bav xwe bye milk pnce du hezar mal Yzd Yzdxana, Ew delal delalba xistine nav w pnce du hezar mal Yzid Yzidxan, Ji hezara yek sermiyan wan e, Pnc du hezar atne egd plewan e, Gika li hev du civandine, Ew rnitine li aliy od li mekan egd fris xwemra ne, Hevala gika ew egal Bexdal xistine adir birayane lo lo lawo...... Ew drbn didine ber avan e, Bal xwe didin, Bi hl ml ji jr ve t y, Hesp di binda ji vir ha der han dirje, Radibe date mna qendlek dev camiyan e, Hnan dr e,
481

Kesek nasnake ji van swaran kjan e... Dayika Nazl xatn dayika du hezar pnce mal Yezid Yezdxa e, Ew drbn dide beravan e, Mz dike li van r engal, Hut qehreman e, Er Teyar Axa biray w kur zor El Axay Rihilt Marya, Milk res duwanzde hezar mal Rihilt maryaaa ne, Er xwe li bayraq sencaq xwerziy xwe Dewr girtiy, V sib dike bibe misafir gereke mvane, Er er er er dil min li yan e lo looo.... Dewr derket piy, Mal ban dikir kol xizmetkaran e, Bang dikir gel egd fris xwemran e, Got xal min, r engal Teyar Axa qilix li nav av dijmina ye, va ye t ye, Hn kesek nerin prg piy, W nekin ser hesp w rwan e, Bila bi dest xwe hesp xwe bigire peya be, Li ber mal girda bine sing kolan , Lo lo lawoooo.... Gava ku Teyar Axa nzk kiriye li piya mal, Hindik maye tkeve nava bin sing kolan e, Bala xwe dide ku kesek prg Teyr nehatiye, Ranebne ser qewet heyl cinyan e, L w car r engal Teyar Axa ji xelef Zor El Axay Rihilt marya ht qehreman, Er er go birano, Dt wan ber erd dane, Ew bi dest xwe girtine,
482

rewan gir dane li hebin sing kolane, Tev cezme kurk erwan xwe avtine nav mil piyan e, Ew ye rnitiye li ser doag e, Qun xwe dan ser balg yastixan e, Dar til kiriye nav simbel re dev d werdane, Danike kelkim dane kaniya avane lawo.... Er kesek bi Teyr re nekiriye merhebaye, Tobe s caran e, Eger ku bye wext nan nvro, Ew sifre sn kiandin aliy egd Frsan e, Li w der min bala xaw day, Er Dewr ban dikir lo xalo..... lo xalo, Er er xalo dil min li yan e, Milko dil min li yan e, Er buyurun(fermo) tu j were rn li sifr sniya, Er tu bi xwe parik xwey nanan e, Li w ax Dewr kur Xell Beg, Torin prkalxal, Xwerz Teyar, Kur leheng w nazl xatn, Xatna pnce du hezar mal Yzd Yzdxane, Li van gotin galgalan bne kul bi zik Teyr ve r sax berdane, Teyr bang dikir lo lo ewledo, ewledo ewledo Dewr Ewledo, ewledo.... Er dil min li yan e Dewr dil min li yan e, Gava ku ez ji mal bi r ketime, Min ber xwe da berf qbs, Li gulek engal erx govend li dor li nava pnce du hezar mal Yzd Yzdxan e, Go ez hatime, Min sonda xwariy bi sond mezin, Bi kitab mexbl giran e,
483

Min Edlan qz Qetwan Axa bka s rojan s evan e, Ezza li ber dil xwe, Bi dest xwe bi s telaq b fit w daye berdane, Kevir telaq w kir avtine der hane, Er...li gor hatina go ez hatime nehatime bixum park nan e, Hatina go ez hatime li ser te bme misafir mvan e, Ez dikim ji il sal nda rakim xwenga xwe Nazl Xatn dayika te bermaly Xell Beg, L bk prkalxan xatna du hezar pnce mal Yzdxane.., Ez pnce du hezar mal Yzdxane bihlme bxwed bxatn derd b sermiyan e......, Oxil belk dayika te hna genc ciwan e, Bi kete mih mrane, Egd plewan e fris res gelekn dayika te bixwazin, Ez ji nuh de ve edet tor din, Bi emr Xwed bi qewl pexemberan bi ahdetn cimaat, Nuh de ve bidim mran e..., Eger dayik te bikete mih mran e, ima axa res beglera diy te nexwastin, Ez di hundir kon xwe de mehr kim, Li ivanek, ya li gavenek, ya selwanek xwey devan e, Derdaaaaa lawo....., Er er, er, er er er er Dewr bi dengek bang dikir xal min Teyaro lo min li v bar, Ser min ji te re bi qurbano xalo te li w bar, alil bilbil iyay engal nemane, Ji hewsa dil min xal min ra li me deng xwe hilan, L min go qey xal min Teyar Axa hur sncan, Serdest teyr pir ji war, Ji xelef zor El Axay Rihilt Marya, Kil av Edlan, Qz Qetwan Axa, Ya tax kulan derdan ir evrea, Zr miembox, Qendil dev camiya, Er hatiye mal xwerziy xwe v sib misafir gelek bi mvan, Er min zanib xal min hatiye li mal min peya bye, Gelek bi xayin derda, Hawaro bi dewran.....
484

Er Dewr bang dikir xal min Teyar Axa, Ez xwarz te me, Dil min li yan e, Xalo dil min li yan e, Dil min liyanaaaaaaa lawo lawoooo, Er dil min li yan e, L min go xalo te mala min ewitando lo ma merya lawo, me heps meryan e, Kulav cil berg merya ima git meryara dibine kilor mara, Mer nikare li ber misafir xu bikine gazin galgal e, Qal gelek or tewr ziwaneeee, Er er er Er er Dewr bang dikir go xalo dil min li yan e, Eger ku tu rak bib dayk min xwenga xwe Nazl Xatna pnce du hezar mal Yezdxane, Er bi sond me zda me t tune futwe, tune li der hane, Er digot ez xwarz te me, Dewr im, Qe ne dn im... Ez ji vara Xwed da, Li hember qar xal xwe sekin me, or gotin galgal te difamnim, Er er ser min ji te re bi qurbano, Xort me zda xalo, Xortn tor gew ne, sal sala panzda ne, Kesek hna sleh li ber dev xwe nedneeee.... Er er xalo xort me, Xortn tor gaw ne, Ez niha ji zoy qerbna ji ber xwe biknim, Yek diduya li beden bejna xal xwe xnim....., re er go ez yek duduya li ben bedeba xal xwe xnim, Ez xwn xal xwe li hundir od birijnim, Ez ser xal xwe ji la w j bikim veqetnim, Ez bang dayika xwe Nazli Xatn kim, Qza zor Al Axay Ruhilt Marya, Bka Prkanxal,
485

Bermaliya Xell Beg Xatna pnce du hezar malYzd Yzdxan.. Ez min togek erewa bxwed, bi ser met, Li erx govend , dora delo bikurnim hawar derdo lo lo lo... Oxil ew gotin galgal te gava din ji min re gotin, Bne kul di hundir min de r berdane. Er er dil min li yan e lo lo lawo loooo..., Ez xal te me Teyar im bi aqil im, Qe ne dn im, Ez kalek ji polet im, Bedeneke dor bi tunc nim, Dibim mna teyrek hur bask, Bask belek serkesk qanat bi n im, Ez dibirime ser heyt qat ezman yeka li nav m e, Li heta qn iy da seyd xu li erd dibnim, Bi axret alem xu li ser berdidime seyd xu ji erd tim hiltnim, Oxil na na ez dibime mna lokek Msilya hefadya yek hec girgn e, Dikeve bst geke le, Civne nh yazya diteqnim, Kef korik lara li simbl reo direnim..., Ez mexel tm li nava log hefaryan, Tobe sed caran yek di ser xu ra nawnim qet naeciwnim, Eger ku bar lok xelk qanterek dudo bin, min b mzin tart radikime pnc e qantara li ser bask per qanad xwe datnim, Eger ku lok xelk bi mek rok r bikudne, m bi yek m ten bi hezar roj pncan ea ez qethn bilah bar yuk xu danim, Ez bar xu didime dz leylan erd beriy li tm gwerik, Gumr hewan dev xu l dibnim tnim, Bi carek p digirim tev ssid et e reh rik ezay can w p digirim ji erd diknim, Er er er... dil min li yan e oy oy oy oyyyyy, Er er dil min li yan e, Er digo, ez xal te me, Dewr im, Bi aqil im, qe ne dn im, Ez lok im ji lok musulyan hefd, hec girgn im, Dikeve el buhar, Ber xwe didime kureg engal li nav bo deva, Ez ji xu ra li sax sol li ep rast w dixnim. Ez zo bi zo la wele naqan menziya digerime,
486

ima ji ber lok hefad wan distnim. Er er oxil ger tu nizan ez im, ez Teyar im, Ez xal te me, bi aqil im, qe ne dn im, Ez kalek ji polat im, Bedeneka dor bi tunc nim, Nig xwe dikim rikw rewan sal dondzde meh Reb Alem li erx govend dinyay, Ez tim tim digerim li hudd gawir musulmn im, gi dibn em axa res begler in, Ez bi siwra rewan min qasid qoca felek Li hember qar mal wan disekinim, Teradil gom, xeyalil meydan diwm, Rim xu li mal wan li erd da diiknim. Tope sed cara qethiyn bileh kesek ji xal te newre derkeve meydan, Gotinan bike, Ez digerime li piy mala li talan tir wan dixnim, Ez car din dibim mna gurek ji gur el zivistan zivbin dev bi xwnim, Er ji axa reis begler in, Ew bsliya ji bon nefs can xu xwed dikine, Diherime bsliy wan li ber ser wana bi zor direvnim, Er er er er.......... Teyr bang dikir digo Dewr min, Oxil Teyar bang dikir digo oxil Dewr min Dewr, Dewr min dil min li yan e gava din ev gotin galgal te ji xal xwe re kirine, Bn merez re ketine nava beden hest min di can min da r sax berdaneee....., Oxil go ez Teyar im, bi aqil im ne dn im, Ez nig xwe t kim, Rikw rwan tkevim nava wan pnce du hezar mal zd Yzdxan sax sol xwe lxnim, Ez ep rasto lxnim,

487

Meyta bikujim, Bira xwn li meyta laa bimene. Ez jinik eksg nava mala biderxnm, Meyzkime bervan ptemala kjan kin e, Sift r bavm li zik wan xnim, Ez ewled mra derxnim, Zik eksk prekan rim li nav av wan xnim, Bilind kim li bin guh keviran xnim, Ez zewil rakim Heyfa Hesen Hsn ewled Hz. El torin Hz Mihemed kur Fatm ye, ehd li Kerbela ji w zd zdxana bi dest xwe bistnim. Er er er dil min li yan e......, Er eger ku Teyar dikirin van gotin galgal cinan e, Pnce du tene egd plewan rnitine li der dor Dewr, Dewr bi van pir xapiyan e, Li vana simbl kokil kiribn, Dan kaniy avan e kef egal Bexdan xistibn at biryane, Li nav mil piy van kurkn erwan ne, Bi ser da berdane ewn tenik n suwaryan eeeeee, Er soyaqup nrgza klek van kutane, Ew mze dikin li Teyar Dewr her du teqyane, Benz Dewr by mna benz miryan eee..., Dayika Dewr Nazli Xatn xwenga Teyar Axa, Xatna pnce du hezar mal Yzd Yzdxan, Xwenga Teyar Axa Xatna pnce du hezar mal Yzd Yzdxan , Ew eng bi n daye ser ql ctan e li Teyr li xal xwarz dike syr guhdaryan e, Er li w ax kezewa xweng Teyr Nazli Xatn diewit, Mze dikire bez law w, Bye fena benz miryane, L birano kezewa w ewit bi dengek bang dikir Ewledo ewledo ewledo dil min li yan eee.., Nazli Xatn bang dikir, Got Dewr dil min li yan ee...., Law te qebrax law qebrexano, dil min li yan eeee, Tu ito rnit li hember qar Teyar Axa hur sincar, alibas,
488

Swar ser desta, teyr siper, Swar rwan xelef lawo ht qehreman e, Tu ye li hember qar kek min qilix li nav av neyar dijminan dik or gotin galgal gelek tewrzimane, Oxil de tu nizan xal te dib bav xwarziyane, Xwarz dib ewled xalan e...., Xal te bi r ketiye hatiye mal, Ber da berf qubs li gurek engal nava pnce du hezar mal Yzid Yzdxane, Tu li hembera xal xwe raneby tu ne prg nekir ser dizgn rwan e, Belk te niha kirimek preka l xistye li ser biray min, Ji mal xwe xweyidye, Ew hatiye bi dest min bigire, Min bibe mal xwediyane, Ewledo, Teyar ne muhtac qeleng min e, Ne dike min bide mran eee, Eger ku Teyar muhtac mal dinyay, rewan vegerne piy, Kjan mal era w talan wan lxe bajo li nav malaneeee...., Er lo lo lo lo lo lo dil min li yan e...., Er l Teyar ht qehreman alibasan serdesta Teyr sipar, Swar rewan, Qilix li nav av neyar dijminan ew rab ser hl qewet ciniyan e, Dest avt lahr qetilek, xela kire qet mrdewane, L min bal xwe dan bang xweng xwe Nazli Xatn kir, bi dest w girt avte tlxt rewan e, L kurk ewYzda hn pnce du hezar mal Yzd Yzdxane, Ez mal xwe da yek bi ten me, Ez ha ha derdiketime binany er dikevime ha der han, Ji we gika re teredilgom, Xeyall meydan, Vediger rim dadiikne li piy mal wan eee...., Er er er dil min li yan e, Hawar dil min li yan e, L li min bal xwe danye,
489

K ew pnce du ten egd plewane rnitibn li der dora Dewr kur lawa, ima Xell Beg torin prkalxan e, Er digo em k li hember qar Teyar swar bin tkevine ser kihl nijdiyan, Tobe sed cara k here sax venagerine mal xwediyane, Venagerin li nav zar z xwe, Rnanin li ser sifra dest xwe navne dox keviyane, Eger ku kjan here bi sax silamet venagere, Ew bimirin, Pit xwe bidin kendal ax sar rihm goran e...., Er lo lo lo lo dil min li yan e, Eger ku Teyar girt bi egal sor merheb guliy sor xwenga xwe Nazli Xatn, Bermaliya Xell Beg bka Prkalxal, Xatna pnce du hezar mal Yzd Yzdxaneee..., Ew avt tlguliy rewane, Derket ji nav pnce du hezar mal Yzd Yzdxane, Derkete ber xwe dide erx govend dara, Li bery dz, Ew ber xwe dan nav donzda hezar mal Ruhilt Maryaneeee.., Er pnce du ten egd plewan, Eger ku gi(k) li piyTeyr la vana gik ji xwe ra li dv s hoqe zr wele xistine binav heqwamin e, Penc du ten beranek heft reng l xistine, L ne ketine piy Teyr li w der bikine reca xatna xwe ji Teyr bigrine, Li nda vegerinin li mal xwediyaneee..., Er er er dil min li yan e lawo lawo..., Er eger ku Teyar ketiye qelebeke duduyan e, L bal xwe dide ema li piy swar hesp xwe avtine zendan eee.., Gik rabne temel sekinne li hember qar Teyr, L Teyar w ax dest xweng xwe Nazli Xatn girt tu rn li der haneeee...., Er er lo lo lo lo ax go Nazli xweng tu bali xwe bide Kek xwe htin qehremane..., Eger ku Teyr ser rewan da ser wan hicm kir nav wan e,
490

Giik hatine sim rewan, Nig Teyr kirine dev xwe, Ew ax li serTeyr fitil l xistin gere dane, Go em ketine bext wicax hur ehzada ne, Egd plewan e, Er go em hatine ricak ji bona Xwed teala yek bi ten, Kan mirazane, Er er tu y wehda ku te aniye c, Tu bid me xatna me law gi em nda vegerine mal xwediyaneee..., Er er lo lo lo lo lawo Er er er er lo le dibeTeyr xatna wana daye, Ber dan nav donzde hezar mal Ruhilt Marya, Er birano du yas derbas bne ew mze dikir Edlana bik yatax kulan derdan, ir evrean, Zr miemba, qendil dev camiyan, Qz Qetwan Axa, ezza ber dil xelk, la Teyr di xewda ne, Ew raketiye li mesken kf zewq li ser texta filor ar nigan e, Teyr go wele iman, Er er birano, Edlana bik e, cahile, raketiye, Ez qem nakim rakim ji xwe giran e, L w qebrax law qebraxa xwarz min Dewr, W j sond xwariye w siweda rake li ser min pnce du hezar mal Yzd Yzdxan e, Eger ku ez nika di hembz Edlan kevim, Ew j were tobe sed caran ranawim, Ji mesken kf zewq ra li ciy helaliy, Li ser text filor ar nigan ee..., Er er Teyr go xizmetkara rewan ra got qethna hn venekin teng ber sist nekine, Hn bibin, girdine li ser ser tewlanee..., L ew li kurk heryan xwe li ser r xwe berdane binany nig Edlan li ser text ji xwe ra pal didane, Edlan bang dikir lo Teyaroooo..ax Teyaroo lawo dil min li yan e, Ax egd plewano ht qehremano dil min li yan ee..,
491

Er te i eyb uzra min dn e, Tu nay li nav yatax li nav cihane, L tirsa min ji w tirs, Eger tu ye, ber xwe dane berf qubs, zuxurek engal li berf dz li erx govend dora, Li nav pnce du hezar mal Yzd Yzdxane, L Dewr torin Prkalxal torin Xell Beg, Xwarz te law Nazli Xatn Yzda l tirsa min ji w tirs merk min kir zik od, Ew gelek zor daye te, tirs li te firandine, K bi s telaq bfit ji te dame berdan lo lo lo...., Er dil min li yan e.., Er dil min li yan e lo Xwed biewtne mal Edlan, eger k dike wan gotin galgalane, Lo digot Teyaro Axa eger ku tu zan titek wiha kin ji te re kiriye, Ez rawim kilda bavm li ser sandoqan qatik ek ereb evdan e, Ez nig xwe dakim rik w cinefan e.., Ber xwe bidime kurek engal e, Nava pnce du hezar mal Yzd Yzdxan e, Ez tkevim nav mal wan e, Biqelnime mr wan e, Ez wan mran bikjim, Bila xwn mene li nav malan e, L w ax ez heyfa Teyar Axa, Kil av xwe r engal, Ht qehreman bi dest xwe rakim derdo ji zdan e. Er dil min li yan e.. Eger ku Edlan qz Qetwan Axa dike van gotin mesqir galgal gelek mezin giran e.., L Teyar deng xwe nake, meta Dewr, Qza prkalxal, xwenga Xell Beg Zelxan jinik Teyr mezin e, Ew li Teyr xezala Edlan dike seyr guhdar temaan e, Li w ax Zelxan rab ji aliy koz giran e, L bang dikir go qz camran Edlan Min go qe tu qz reis egd fersan , L min go qey tu qz mran camran , L mal te ewitiy,
492

ro roja ean heftan e, Tu li mal me bye misafir mvan e, L tu nahel nig Teyr pin pan bi erd ke ve qey av te li hinek dinan e, Tu wira dik Teyar were kutin, Ji xwe ra tu her bigir baq mrane l l..., Er digo pl egd ferisa min pl behran e, Eger tu radiwin tobe sed cara danekevin bi cardin, Ji var da tu by mna findok li piy malan e, Tun w can cesed Teyr nadime, Ji te xr e ji ht qehreman e. Er dil min li yan e.. ev ketiye ev nv evan e, Edlan qz Qetwan Axa rab hl qewet cinyan e, Dest xwe dav zoyaqb nrgzan e, Zelxan qz Prkalxal herd jinik Teyr di hundir kon de li hev du radibin min cebel ciyan e, Er Teyar rabye Ser xwe rakiriye ji nav kurk herwanyan e, Dest xwe dav lahr qetil qirxlr dewan e, Er er digo ez we herduyan pare bikim ji vir her yek bikim we bavme der han, lo lo lo lo lo lo, Er li w ax Zelxan jinik Teyr mezin gelek geriya li ber Teyar, L go Teyar va ev bst du sal in k ez qapiy te de me, Hn heta ro mi recak ji te nekiriye, Ez ketime reca mr mezin e, gelek giran e, L r engal, ht qehremano, Ser min ji te re bi qurbano, Er tu w ji bo xatir mi, Tu ranekeve li mal Tu rab ez ji te re kim nan ziyafetek mezin gelek giran e, Ez ji te re kime qehwek tr Yeman gelek giran e.., Ji bon xatir min eksk, Tu rab cot tajiyan bigir, Ber xwe bid iy ji xwe re here seydek xwe y olan ee.., Er ji bo xatir Xwed be, Dewr siweda pnce du hezar mal Yzd Yzdxan bne ser te, Ez sond dixwim, Kjan k were ber mala te,
493

nda vegerin mal xwediyan e, L tu y biraziy min nekj ax li ber can cesed me ned, Nehle pnce du hezar mal Yzd Yzdxane b axa reis b sermiyan e lo lo lo lo dil min li yan e..., Eger ku Zelxan xwe avtiye bext Teyr, Mr xwe helal bst du salan e, Ew ji Teyr ra kir nan xwe xware, Di ji kirin dewy heqw xwe, Bang kirine li kole xizmetkarane, L go j ra dikne law rewane, Teyar nig xwe kire rkw , Dest xwe avtiye dizgn cot tajiya lxistin li merasan e, Ber xwe dane kreg engal, Derdikeve ji xwe re ji bon xatir jinika xwe y mezin Derdo dere seydek xwen olan eeee...., Er er dil min li yan e, dil min li yan e, Hawar dil min li yan eeee.., Er Dewr radigere gelek swar egd plewane, Bi sib ra girtine, Li nava donzde hezar mal Ruhilt Maryan e, Sekin piy mal Teyar Axa, Go bira xal min derkeve ji me kjan berx e, Derdo kjan baran e, Teyar Axa ney li mal e, L w ax Edlana bik, Ya taxa kulan derdan ir evrea, zr miemba, Qendl dev camiya, Egd plewan, Qz Qetwan axa kilt sirtma davje ser sandoqan e, Li xwe dike qatek ek ereb evdala, Ew go bang dikir kole xizmetkara go wan ji min ra biidnin teng ber cil fare, Ez tkevim nav van pnce du hezar swar Yzd Yzdxan e, Li van bnim qut xela mran e. W ax jinika Teyr Zelxan jinika mezin e, Hewiya Edlan hat xwe avte dest nigan e,
494

L go Edlan ez ketime bext ocax qza hur zadane, Ji bona xatir Xwed xatir min, Ez ji te mezintir im...., Tu mek kar haneee. (Not; li derna Xu li derna xwe. Li derna prkalxal li derna j Prkalxan hatiye nivsandine) Amedekar Evn Ron Azadiya welat; Salih Kevirbir /Li varisyona Mustafa Red DEWRE EVD EVNEKA KU NVE MAY 2 Evineka di navbera saln 1780- 1795 an da di nivda may. Ew evna ji aliy pir kesan va nay zanne. Dewre Evd tekan law mr e. Dewre mrxaz, ervane, egt. Li v herma Kurdisatn tu kesek pita w daten erd tune b. Dewre di dil kean da kon wegirti b. Her keek dixwast bi w re bizevice bibe xwed zarok ji w zarokn qemer bigirin. Edl j kee mrek Botane Temir Paa b. Bi rind bedewiya xwe tu kes di w nedighet. Ew wek hva arde ev b. Bi roj vdiket, bi ev der dorn xwe ron dikirin. Ewqas sip b ku gava mjek bixwara mja di qirk de dihata xuya kirine. Ji der dorn Kurdistan heta ji welatn dr dihat li Edul dinrin ku w bibin ji xwe re. Mr diketin r wek xwazginc. Serok er bi giraniya w per zr zv didan bav w l we qebul nedikir. Deng nav Edul ji xortan re bib wek mzik. Gava ku wan navek bi nav Edl dibihistin guh xwe di w al re mit dikirin. Eceba Ew Edula Temir Paa ye?. Xwazginciy w li ser xwezginciya dihatin. L w ev nediecebandin. Hn ne aiq min in. Hn aiq bejn bala minin. Hn nizanin ku i meheretn min hene. Ez li kjan qerekter me. Hn bi ten li rindiya min dinrin. Ez w mr ku li rindiya min binre ji xwe re nakim mr malxwe mala xwe. Temir Paa j bi qza xwe ewl bi w serbilind b. Rojek dinavbera Eireta Temir Paa Mlan Kkan da er derdikeve. ekdarn Temir Paa bi mran erdikin li hembera Kkan. L Eireta Kkan mzedikin ew ku tkherine. Alikariy ji Osmaniya dixwazin. Osman tn alikariya wan. Ew havkar die ara(zora) Temir Paa. Ew v dijminatiy qabul nake. Temir Beg gaz 80 serok er dike wan di bin kon xwe da dicivne. Xwarin li ser
495

xwarine sifr li ser sifra tn rexistin. Temir Paa dibje hevalno: Wek hn j dizanin Kkan li hembera me dijmine me kirine r, ro axa me di bin ling dijminan daye. Ez v rreiye napjirnim. Eger ku k ji we pta Osamniya dayna erd ew tkbirin, ez qza xwe Edl bi w wan dim. Herkes bdeng dimine. L di nav wan ertan da yek heye dil w ji bona Edl dike gume gum. Bi can dil dixwaz bibe xwediy Edla Temir Paa. Gava ku bav Edl wan gotina dibje, Edl qahv tne ji mvann xwe ezz re. H qahv belav nekiriye wiha dibje. Mran dostan di roj wiha teng t xuya kirine. (Deilse)Anse meriv li rojn din her tim mr jina xwe. Y ku qahva min bigire vexwe ez a bi w re bizevicim. Dewre Ewd v wek firset dibne, dest xwe dira qahva li ser tepsiye dike qahv bi kfek vedixwe, Die mal bi bav xwe re dibje hal mekat wiha ye. L bav w v buyare qabulnake. L Dewri bi bav xwe re dibje. Bavo va evnek tu kes nakeve piya v evne. D tu bi dil xwe y law min dibje. Dewre 500 ekdar dide d xwe die bi mrxaz li hembera Kkan Osmaniya er dike. Heza dijmin j ji ya Dewr e heft qata h zde b. L Dewr Evd wan hemiyan dikuje bi ser dikev. Ew vediger ku b mala Temir Paa. Serokn eira v mrxaziya Dewr Evd hezm nakin di saray qesranda li hembera Dewr planan bi dar txnin. Hinek dibjin, em w di xewe da bikujin, hineke dibjin em jahra mar kur di xwarina w kin, dibjin na na waleh Dewre Evd mrxazek hn w wiha nakujin. Hn herin ji dijminn Dewr hineka bnin li hembera w bidine er kirine. Dewre li hespa Boz laylane ra ser dijiminn xwe bike. Em j li deta ku ew l er bikin kortalan bikolin gava ku ra ser dijmin kir, ling hesp w di kortale keve bike. Dewr ji ser da bipke dijminn w, w bir xenera bikujin. L dijmin v plane dera ser jiyane txnin bi ser j dikeve. Hesp Dewr di kortaleke de hildive ling hesp w dike Dewr ji ser hesp hildipeke birndar dibe dev ry xwe di nav xwne da diminin. L ew v buyar rreiye ku by ji hevaln xwe nabje. Dibje ji min re erm ku ez bi v rew dera huzura Edul kevim. Ez dil Edl birndar bikim. Ew a bi v rew min pir xemgin bibe. Hn ji min re cil corne acar -nuh bnin ez h dera huzura w kevim. Heval we dikin. L ew rewa ku Dewr t da Edl fm dike. Dil kezeb w tn xware. ji Dewre we stran dibje. Dil min dn e, sedcar dn e L day bi dest xwe kim Teka ji teiya Baxday
496

Hern ji herna M Dakevim biniya gund me bilornim Gelek swar ji deta jrin vedigerine Ez bipirsim Tu kes xeber ji delal mala bav min neanne Min radikir dar dilbir Min d swarek t ji xma bin beriy deta meya jrn e Xma bin beriy dikudin e J re dibjin Hesen Boz El Swar mincoln kap hin e Min xwe berda piya w swar Min digot swara dil min dn e sed car dn Dil min ji kulan bi kul e Ji birnan wergan bi birn e Dil min bi xwn e Kevir lket Derman l nne Birnn min li min zengirn e S roj s ev in Edl Paa Mlan bi hawar qirn e Erd dibihze, ezman hiltne S roj s ev in Delal mal bav min Xwe berdida xima bin beriy Deta me ya jrin e Ez nizanim delal dil min xwe e Ez nizanim delal dil min bi birn e. Swer got; l bk delal pirn e Li deta Boz Leylan Delal dilan e Delal hene di det swerekan re revn e Delal hene kap kl l ikine Delal hene s roj s evan ek zirx ji xwe dananne
497

L bk ji min re bje delal ku tu dib, bi i rengn e? Edl got; Lo lo swaro qurban Nav nan delal min bel ne Li yek psra dell kirasek melesn e Li sng dell Zerx Dawut ne De sewr zerex Dawut de Berday ebek esawn e Berdew meeleha zelaln e Bikov sng delal polatn e Li nava dell kembera meqewn e elwar dell qelemn e Sola ling dell kiswaxn e Li ser dell alek ruws e Ort bi surme ep owrme bi rn e Riyn w al bi dest il yek kekn me mlan baday ne Di bin re simbeln dell sor zern e Ser simbeln dell bi hena Urfaya ewit zern e Hetban dell gergn e Simsa din e, bel xezaln e Sinek lkn sng hetmaln dell bi kllk pisqu bi rn e rka deta Sir hnayn e r mertel dell zvn e Berdehn hetban dell Erzorm ye Rma dell med ye Ser Ruma dell bi s guliyn Edl Xemiland ye Ez nizanim guliyn Fatma Hemn e Nizanim guliyn Lelyla mala Xidir in Nizanim guliyn min reben li ser roma dell solr qatir ban e Swer got; L bk ew swar ku tu dib Torin Evd erq, Derwi Evd ye Rakiriye jahra marn qaa fincana ser bixwn e Li deta Boz Leylan av swarn tirka Ereban ji ikn e Bi det nawaln w swar ocaxn pir kesan vemirn e
498

Pir ke bkj li maln bava vegern e... Yadigar ya serok PKK e birz Abdullah calan e. Doktor Folklora Kurd Mistefa Raid -------------------------------------------------ima dinya me nabhzin Deta M deteka belek Kete nav erxa felek Zeman xirab em t da ne ima bi me re naken e felek ima bi me re nakene felek Mzk gelrF. Bakale-Herm: M 376-DETA M` Deta M deta m Hlna me deta m Hey Gula me deta m Deta m deteka mezin Hawa dikin qern gazn Zeman xirab em t da ne ima Alem me nabhzin 377-DETA PALO Hirik das de berda Min digot e we te digot na! Te ya xwe badide dirse Min digot vir de, te digot na! Min got were ba min rne Min digot can, te digot na! Teya xwe birise bihn e Min digot dilm, te digot na! Tev sa bn, wek Mem Zn e Sebra min bi te dihat Ez nergizim tu beybn e Bhna gulan ji te dihat.. Stran gelr Kereng deta Palo zer bn Min digot yemo te digot na! Tena ser w bi der b Min digot kone, te digot na! Tev a dibn xort zer Min digot, birin te digot na! Keik zer b, xort esmer b Min digot, her te digot na! Deta Palo dirhz e Min digot, wa ye te digot na! Delaly min te rs e Min digot, bel te digot na!

499

Deynakim hj bik e Par qz b sal bk e Delaliya mal ez deynakim Deynakim ha deynakim Ava bra li desta kim Delaliya mal ez deynakim

378-DEYNAKM HA DEYNAKM Deynakim ha deynakim Delaliya mal ez deynakim Raza ye yar nakim Dil nakim ji xew rakim Delaliya mal deynakim

379-DEWRAN Dewran dewran Zemane me kan dewran Ez bicara Stenbol ketim Baxey w smaq e Mi d ell bilbila waq waq e Min deyn bala xwe day Kok seray wan Siltana, T de dihat deng Quran Yasna. Sala sal mi d bye virvir mrata v erq. Ez bicara Stenbol ketim ara dirj e. Min deyn bala xwe day Kok seray wan Siltana T de dihat deng Quran Yasn; Mi d Siltan Abdilhemd by Destmala li ser desta bi qirj e Zeman kan dewran. Fatm ban dikir digot Xemray l xwk eva y min xewneka xwe dye, Ser sib rabm, dil ji xewna min dixeliya Mi d du seriy berana, Di beroa mala bav min te da dikeliya Ser sib ez bi ola Hesar diketim Mi d deng epliya, Qatn fedawiya, Kozik bi hev du qedimandine, Peyayn mala Qito, epildirj mala Nsir bi Qebt xener soraniya Fatum ban dikir xemray xwk, Por kur, tirsa min ji w tirs,
500

Ku ji mala bav min te bikjin beran poz koviy... Ez rabim ber xwe bidim bajar Paxr madan, Ji mirad x Zila re bazar bikim sifr sniya. Ez herim bajar Diyarbekir, Ji peyayn mala Qito re bikirim al epika bavm ser terz ciya Ez herim bajar M, Ji epildirje mala Nsir re, Bikirim fiega apliya Xwe me de li ser kozika Gr T de hene, gawir efqekir hir bi birn. Mr be! Em hilinin heyfa Ekrem biray Em herin Wefay, Em i bidin bersiva ap xwe Mistefa y Keko we l ji hev belav b l bi sermiyanit na be. Ez bi kejika weran ketim bi genek e; ahd ihd mala kfir gelek hene Dakevin meydane Swar bi swar, lek bi lek Riza bi s denga ban dikir; Eshed kek min, Tenbiya min li te b, Xwe me de ser kozika Gr Te de heye beran efqe kir, hir bi birn 380-DRAN Dran... dran Ez drana swar xemlo me Bi kejika weran ketim ber bi bay Ez bala xwe didim, S swar ji jr de tn xuya y Ez bala xwe didim, Wan swarana. Swar p j re dibjin, Riza y E bi d w de Eshed biray y E taliy qerecizmake re li piya ye, qaputek re li mila ye. Riza bang dikir digot; Eshed bira, Tengala v kozik bermede Mr mrxwaz be, Tembiya min li te be

501

Mist kor ferman derxist Lekera koka Kurda an Drsim da heft hezar Qirkirin avitin ar Ser sty her du law bilo Nr dan ser , dra hevcar Bin Drsim kelekin Derd pir in hemiya vemekin Yek bibin gel Kurdno Dil dijmin a nekin. Drsm Anonim . 381-A-DRSM E XWE DRSM E Dilm lo lo dilm lo lo... Dilm lo lo dilm yar yar... Dilm lo lo Drsim e lo xwe Drsime

381-DRSM Drsim di nav ar iya da Hstir av dayikan da Zav zn me ewitandin Bin xan cilan da Drsim da kaniya Minzr Dikutin zarokn hr Welat me xwne da Bye mna gola kr Kurdistan iya ban Qz bka n dan

Avn eman kaniyan tn ser me da gime- gim zime zim e Ez li Drsima jrin rast s zerya hatim Yeka Tirk e, yeka Kurmanc e, yeka Ecem e Bext we da me birano, wana bi avir av ez kutim Dilm lo lo dilm lo lo... Dilm lo lo dilm yar yar... Min bala xwe berday, yanga j di Tirk e Cotek qundir ntab di linga da, di ber min ra difirke Sol meras v teres teres bav di linga da irk e- irk e Dest davje dm re - guliya, di ser milan da wer dike Ez dikim ramsanek li xala gerden kerem kim Nizam ima bimira xiyal xem, bi kn rik e Dilm lo lo dilm lo lo... Dilm lo lo dilm yar yar... Ez bi sura sib ra me cem yanga Ecem e Yeke bejin zirava navik- qendl e, bi xiyal xem e Min bala xwe day, di ser mi da gure- gur leme- leme Min d teres bav ji wda t, qutiya derd kula tev li cem e
502

Ez dikim ramsanek li xal xeta gerden kerem kim Nizam ima bi min ra wisa bi kn rik e, bi xiyal bi xem e Dilm lo lo dilm lo lo... Dilm lo lo dilm yar yar... Zeya Kurmanc yeke en bi deq e, qol zera li ser ser Di desta v da kopela zvn, li ber kon Ereb pez dida br Min j dipirs, digo ke kurmal tu ezep, yan li mr Digo mal te ewitiyo, min digo qey tu mr , tu camr Miskne mr min ne li mal e, ev tu were, bikenne zirza dr Tu eva xwe di nav taxima sing ber mi zeriy da bibuhr. Mi nizanb tu ne mr , Tu y ji miskn mr mi newrr Dilm lo lo dilm lo lo. .. Dilm lo lo dilm yar yar... Ber- ser meriva kevir be Xr meriv ker nan gil- gil be Her bira dil meriya bi dil be Hayla dilo hey dil Dilm lo lo, dilm yar yar Dera sor bik e ll ll ll ll ll Dera sor bike Dest bi hinne neynk e Par qz b sal bk e ll ll ll ll ll Par qz b sal bk e berx sebra mala min Dera sor mezin e ll ll ll ll Dera sor mezin e Dest bi hinne bazin e Par qz b sal jin e ll ll ll ll Par qz b sal jin e berx sebra mala min Gotin Muzk: Gelr 382-DERSIM E XWE DERSIM E Hey dilm lo lo wey dil Hay de dilo lo hey dil Xd xirab bike dil bdil Fenan gak bweris bcil Fenan kirasek qol bmil Fenan xasbaxek bgul Fenan dara bell bilbil Bira Bira Bira Bira dil meriya bi dil be tr pars li mil be tij garis gil-gil be tr pars qul be

Bira pirsa ne li vir be Li nava welatek gawir be Bira ser raxa meriv gn be Bira bin raxa meriv post jij be

503

383-DERW SERHED Derw Serhed di payza sala 1964`an de li gundek qeza Cilawiz(Susuz)` ku girday bajar Qers hate dinya y. Gund w dikeve qontara iyay Qisir, w dem gundek 70-80 mal b. Mixabin ji sedema jyana abor bi pit destpk a orea bakur Kurdistan gund wan j mna gelek gundn din ji xelk vala b gund near man ku ji cih bav kaln xwe ber bi metrepoln Tirkiy ko bikin. Ji bona w j niha di gund de ten 20 heya 25 malan mane. Derw ji malbatek t ku hal rewa jiyana wan ba mna saln ber di etmosfrek Kurdewar de jiyana xwe didomnin. W xwndina xwe ya dibistan li gund xwe bi daw an pit w dibistana navn j li bajar Qers berdewam kir. Sala 1985an Derw b esker di Adar 1987an de eskeriya Rom bi daw an. Li lona 1987an de ji Kurdistan derket hat Ewropa li welat Elmaniya bi ch b. Ji ax zarokatiyde Derw di Serheda dengbjperweran de b evndar kilam strann Kurd yn otantk. Ev evn rhiyet ji malbata w mna mrasek gehitiby. Di malbata w de heriqas ji bil bilurvan dengbj navdar Rizay Fet (mam Derw) hunermendek bi nav deng derneketibe j, l di nava rih hem endamn malbat de rihek hezkirin y ji bo folklor strann Kurd heye. Ev b sedem ku Derw him ji rhiyeta malbat him j hewesa xwe ya kr ya ji bo hunera dengbjiy, hz evneke bdaw bistne. Mirov dikare bje ku ji temen zarotiy de Derw z rya xwe peyda kir ket ser riya huner, l hunera Kurd ne ew hunera ku di xizmeta sstema serdest de b. Herend ji bo firotina hunera Kurd gelek derfet j jere peyda bn, l w nexwest ku bi hunera gel xwe ticaret bike. Derw di xeyal ramann zarokatiy de xwe mna hunermendek peroj didt. Ji ber w yek j dibistan xwndin ji bo w ewqas pwst nebn. Lewra yna zanistgeh zde girng nedid. Derw ji zarokatiy guhdarek radyoya Rewan (rvan) b di ah govendn gel herm de bi srar evneke bdaw bedar dikir. Derw hem evn ku jre evbrkn dengbjan digotin, bi hesretek bdaw li dengbjn Kurd guhdar dikir xwe hn fen hunera dengbjiya Kurd dikir. Ji dengbj hunermendn ku di radyoya rvan de hunera xwe eyan dikirin, yn mna eroy Biro, Karapt Xao, Egd Tcir, Red Baso, ewab Egd, Dawud Xelo meya Egd Cimo Xell Evdile, bilur zirna amil Beko bandoreke raste-rast li ser hissn Derw pkdiann. Herwiha dengbjya mam w Rizay Fet dengbj sazbendiya Esker Demrba j ku di evbrkn dengbjan de bedar dikirin, tev ji bo Derw Serhed bn xwndingeha hnbna hunera Kurd. Di sala 1978an de Derw bi lxistina tembor dest bi kar sazbendiy kir. Pit w xwe hn lxistina mey zirne j kir. L di v nav de kar her balk ew b
504

ku Derw bi mey qamn ku hostayn(kern) Tirk li Tirky dikirin, ti tama meya Kurd tde nedidt. Ji ber ku deng w gelek dr miqam, stran rheyeta hunera Kurd b. Ne wek meya radyoya Rewan( meya Egd Cimo Xell Evdile) b. Derw hertim li pey hnbn b bi hesret b ku rojek ji nzve hunermendn Kurd bibne. Ber w yek Derw sala 1995an xwe gehand Ermenistan Gurcistan. d ew gehitib mirad xwe. Yan ji aliyek ve amorn xwe kom dikir ji aliy din ve j di nava Kurdn Qefqaziya, Kurdn ajk,sirgn miextkir de digerya. Di w ger de ser li hunermend dengbjn Kurd dixist bi taybet j li pey hunermend dengbjn navdar digeriya. Bi v away ew bi gelek hunermend dengbjan re b nas. Red Baso, Karapt Xao, Efoy Esed, Egd Cimo, eroy Qasim, ibily aan yn Ermen weke; Ciwan Gasparyan, Suren Asaturyan tev ji wan hunermendan bn ku di v ger de Derw ew ji nzve nas kirin bi pirsn xwe yn ji wan zaniyaryn xwe berfirehtir kirin. Derw heriqas dema ku li Kurdistan b, jiyaneke civak sosyal didomand bi germ di nava n ahiyn gel de b j, l w ev kar xwe li Ewropa h j berfirehtir kir. Li Ewropa w xebatn xwe di nava gelek komn folklor, orkstrayn profesyonel domandin. Di sala 1997an de berhem Derw ya yekemn (Kra ay) di nava gel de hat weandin. Pit w di sala 2000an de ber hema w ya duyemn( Strann Gelr Xec-Syabend) derket di nava muzk hezn Kurd de bi germ hat pwaz kirin. Sala 2004an j berhem Derw y bi nav (er Girdax) j di nava gel de hat belav kirin. Derw li xerb jiyana dr Kurdistan j di nava ah dlann gel xwe de cihek pir girng digire. Ji bona w j di nava gel de xwed qedir qimetek gelek mezine. Kakar Oremar Albmn W, Kra ay 1997 , Sitrann Geler (Xec -Syabend) 2000 , er Girdax 2004 , Rengn Govend 2007, Dlan Gazgaz 2008 , Grdann Devre .

505

Ji ber dinale me can ro. Menal, her dem car Nazik r ne da min gel. Min Xuya l dax, bi hejmar sed, Xebat qenc e, hes dildar. Te cul kar eytan e; Bikin sebr tebat ro. Her trj kir west, S w hj li hawak. Ji nu erbetek xwest, Bi kasa cam vexwar ro. Amd Tirj

384-DGEL YAR Li min kin rt dilxwaz, Nizanim d i bikim ro. Ji eq dil dike perwaz, dil b pt Ar eq gewheran ro Nizan b geman v ez. Bijk sed wek loqman, Di gel hendes calnos. Meger ji bo min j her derman, Nikar li are bin ro. Divtin li her dildaran, Tebat bin ew li ber ximan. Bi kincn teng qerpalan, Giriftar bn hem ro. Di p xim dilovan e, 385-DGERM Ez goncal Rojhilat im, Ez b ar im, ar digerim. Ez li welat, b welat im, Ez b war im, war digerim. Va i qeyde, va i bende, 386-DKM GEWR RAMSM Ding ding ding ding Ker filit teva sing Bk got hawar li min Xwes ye got ne xema min Lo ofro tu zan Av berde qezen Dil min hilke hilke Herim gewr bibnim Qor zra vxnim Bik b birevnim
506

Li ser min seyd end e? Dyara min dewlemend e, Ez b par im, par digerim. Ez aml im, va i jan e, Va i tajan, i ldan e? Evna min Kurdstan e, Ez b yar im, yar digerim. Mezin b ji xwe re bnim Leylo ferat derbas kir De yanda yanda yanda Xoca li ser cam azan da Heta ap Mist avdest kir Gewr boz li kawan Gewr nadim heft lawan Ap re hesp nr e Xal re r ser bi zr e Brecik toz dxan e

Dil kek min a ke Siltan tape bi gir e Dorhl xwe kepir e Dikim Gewr ramsim Eyba xwe poz gir e (Ruha)

Eskeran kon kutan e Memk leylo seriyek ortan e Kek min aw e aw ser bi pj e Pit Leylo bi kember e Li ser w ara zer e ara zer li ba ke

Ay dil min ay dilo Xeste hailm pirr fena me av li r yara xwe ma me Ez bo yar can fdada me Ay dil min ay dilo Ma kul daxa birn Sotina derd evn Sax dibin carek bi dn Ay dil min ay dilo

387-DLBER Dlber dara rpn Jaro bmalo dilo Ketime derd evn Ay dil min ay dilo Ketime ber derd jan Wek Mem sot guman Ax ji dest v ciwan

507

388-DLGE Dilge hunermendek kurd e. Hozan Dilge di sala 1952 de li Bajar Merdn hatiye ru din. Kaseta xwe a yekemn di sala 1978 de kir. Di v kaseta xweda rewa bindestiya gel Kurdistan tne ziman dibje: "ma qey bindest para meye." Kaseta xwe a duwemn di sala 1979 de derdixe. Di v Kaseta xwe de banga er li dij bindesty dike dibje here ore here kur min / li te helal be r ber min. Kaseta xwe a sisyan di sala 1980 de dike di virde bala Gel dikne ser Kurdistana Rojhilat ku di bindest Xumeyn de dinale dibje:xum xum xumeyn, tu xwna kurda dimij. Di kaseta xwe a aran de ku sala 1981 de derxistiye, terora cuntaya 12 Elun li Kurdistana Bakur ermezar dike banga xwe bi agir Newroz dike Newroze Newroze cejna kurdane / Brano cejna we proz be.Hozan Dilge er Gel kurd li dij zordestiy wek doza Proleterya li dij Kaptalzm dinirxne di kaseta xwe a penan de (1983) banga Karkeran dike: Ey Karker Proleter tu dixebit ev roj / dunya li pita teye tu ima biriye lo ev roj. Bi destpkirina er ekdar li kurdistana Bakur bandora xwe dide ser hunera Dilge j . Dilge kaseta xwe a ean heftan hetan (1986- 1990) bi alkariya HUNERKOM dike dsa banga xebat dike branna ehdan tne ziman. Li Merdn li Bagok Xwn herk wek cok er devam kir ev rok bij er me li Bagok. Her wuha hozan Dilge di helbestn xwe da bala Gel dikne ser deoloj Felsefeya nuh ku Gel kurd tide dmee li ser seok Netew wuha dibje: Serok gelemper / Xwe rzan rber / qehreman Kurdistan tu ira find fener. Di v Kaseta xwey nuh de Hozan Dilge dsa branna ehdan buyern daw tne ziman. Em dbjin her bij Hozan Dilge em hevdarin em dizann Dilge bi helbestn xwe bi xebata xwe dil Gel me da ch girtiye.

508

389- XERV Xerv xerv keko... ez bi birnim Tevl v pepk day wez bi birnim adir bi adir digerim, biray xwe nabnim Par van axan.... sal van axan Esker daketb day dora van baxan L min sewa te girim diyana eqera daxan Xerv xerv keko... ez bi birnim Xerv xerv bira w ez bi birnim Tevl v pepk day wez bi birnim Tevl v pepk an dixwnim Xerv xerv keko... ez bi birnim Xerv xerv bira wez bi birnim Tevl v pepk an dixwnim adir bi adir digerim, biray xwe nabnim Lawo zabito, nebiy muacr Nizanim tu tirk nizanim tu kurmanc Xerv xerv keko... ez bi birnim Nizanim tu tirk nizanim tu kurmanc Biray min re daynan dib ewitiya daraxac Tevl v pepk day wez dixwnim adir bi adir digerim, biray xwe nabnim Pez res e, anr qda Pez res e day min qayr de Xerdik teva bye, ceba bi r de megir day mehir an Siuet wext yemam bnin, goreva bi Xwd da Ez hatim diyar v et Dengek t, dat deng sey qling bet Biray min ro birin tevl sewqiyata dewlet Mezepotamya kultir merkez Ozan dilge ji xwendevann zgrpolitqa li ser serok Kurda birz Abdullah cala sirandiye.(Bex Gnay)

509

De were gund me. Roja min ne roje Seva min ne eve Dil cerg mej Yar mane bi tere. Xezala min Delala min Hey rinda min. Text Muzk: Dilge Em vexwin v erbett Em bikin v sohbet Jim dur nebe yek seette Hor tuw ji cnette. Tu perya dil jar Ez ji tera bjim yar Heyran dimam hezar car Te dil kirye ker bi ker. Text muzk: Dilge

390-XEZALA MN Xezala min xezal Delala min heval Wek te min ned Ne li erq ne li emal. Xezala min Delala min Hey rinda min. Nervan xedare Xezal birndare Xezala iyay me 391-DL MN Dilm daxa sor li sere Heta sib roj t dere Yar ji xwe we rabe were Li min nne sebr sekan. Dnbum ketim ol besta Ji ber horiya bazin li desta Min ji reb xwe bi xwesta Tasa av w bida desta.

Li ser dest xwe kiro Mr Botan re biro. Lo dilo! hey lo dilo! Agir kete snca reza Ket bax gula Ez bi epel te bigirim Bavjim taxa Fila.

392-DLO 1 Lo dilo ! hey lo dilo ! Xelk me bn ilo Dinya hem zewic Ez Gewr man wilo. Sng ber te gewr in Mna dimis firo

510

393-DLO 2 Eman, Eman, dilo malino dilo ! Ez herim ava Mirada ewit ya de ! Xwe mirada, ji kula dil Min re zydaya qerar na da. Heyfa min t w heyfa xortek arde sal ket Bend jinek ps epel: Ne t ktin, ne t berdan, Dilo malno dilo ! Eman, Eman, Eman, dilo melno dilo! Ez herim ava Mirada ewit li ber kelek: ez kul gazinn xwe bikim Ji dewr ji arxa felek. Heyfa min t w heyfa xortek arde sal ket Benda jink ps epel. Eman, Eman, Eman, dilomalno, dilo ! Ew Mrdna ewit, Xwe Mrdn e. Li ser d e qesrn li ber de Skan qeyser ne. Her xeberek nav beyna min Dil mal bixebite. Hviya min ji Xwed, Xr bikin xr na bnin.. Dilo malno dilo ! Ez bi kul im, tu bi derd. Eman, Eman, Eman, Eman ! Ez herim ava Mirada ewit Li ber kelek. ez kul gazinan bikim ji dewran, Ji arxa ji felek. Heyfa min t w heyfa xoretk arde sal ketiye Bend jinek ps epel, Mnay ket gir girnek. Dilo malno dilo ! Eman, Eman, Eman, Eman ! Ez m Mirada ewit, xwe mirada.
511

Xabra ewitiyo, zdeya qerar ne da. Heyfa min t w, heyfa xortek arde sal ketiye Bend jinek ps epel Na t ktin, ne t htin ne t berdan. Dilo malno dilo ! Ja lexistina xe ra b qusura Dilo dilo dil mino Dil ewitan Mala mino El Alem kir dujmin can mino Gotin Muzik : Anonim avkan : Hseyin ERDEM Rastkirin : Emeki Herm : Kogir 394-DLO 3 Tifanga Biray min dara maze Ja lxistina xe ra Manzilen Dur dexaze Dilo dilo dil mino Dil ewitan Mala mino El Alem kir dujmin can mino Tifanga Biray min dara hura 395-DLO HELM LO DLO Dilo Dilo Dilo Dilo heliyam lo dilo mello lo dilo ewitiya lo dilo peritiyo lo dilo Dilo Dilo Dilo Dilo heliyam lo dilo mello lo dilo ewitiya lo dilo peritiyo lo dilo

Dil min i xirab e Ew be ar nabe Eger fermana min rabe Dilo Dilo Dilo Dilo heliyam lo dilo mello lo dilo ewitiya lo dilo peritiyo lo dilo

Ew dil min delal ima ro ji kezeb da dinal Ji eqa ketim v hal Ji derda ketim v hal lo dilo Dil min i bi zz Kewa min gozel qz e Li ser govend dileyz e Li ser dlan dileyize

512

Dilk min ne girto xem L l Meyro, L Meyrem L Meyro, l Meyrem Ax l Mero, l Meyrem L Meyro, kan kan L l Meyro, l Meyrem Qewl qirar min te dan? Ax l Meyro, l Meyrem Dib tu ji qewla poman L l Meyro, l Meyrem Dib tu ji qewa poman. Heft sala mame li cem e. Ez qurbanim ez heyran. Rl ez im tu bihn reng Dilkoer bi nav deng Deta dil de ask tu H min re bask tu av te xwe hn in ima bi xem n in? Rl ez im tu bihn reng Dilkoer bi nav deng Saln te hng ne heyjde Di ref spehiyan de Dot mr by serek Xulame te me b ek Rl ez im tu bihn reng Dilkoer bi nav deng Tu dotmr mr eyhane y bi jr Deng te nem zelal e Bi ken bibj menale ! rl ez im tu bihn reng Dilkoer bi nav deng.... Dr. Kamiran Al Bedir-xan

396-DLO MENAL Ax l Meyro, l Meyrem L Meyro l Meyrem L l Meyro, l Meyrem L Meyro l, Meyrem Ax l Meyro, l Meyrem D Filey, bav cem L l Meyro, l Meyrem Heft sala mam li cem e Ax l Meyro, Meyrem 397-DL KOER !!! avn te xwe hn in. ima bi xem n in Deng te nerm zelal e Bi ken bibj menal e ! Rl ez im tu bihn reng Dilkoer bi nav deng Delal min tu naz Deng rin bi saz Bi avn te din ge Sng te gul, gulre. Rl ez im tu bihn reng Dilkoer bi nav deng. Tu aheng bi lr Tu alus bi nr Ez dil im tu germ y Xort ez im, tu nerm y Rl ez im, tu bihn reng Dilkoer bi nav deng. Ez gulan im tu gul Ez birnim tu derman

513

-xerb l, vegera l -wek ber, wek ber Gava ku roj her ava Pra dimr ronya tava k bilbil vedigerin hln tu biten t bra min heyy l rn. -xerb l, vegera l -wek ber, wek ber Text: Bextiyar Sefo -Mzk: Xalid Zeynal

398-DL KEST B evna te li min i sara end ikest dil b wara av pirsyar ji gul ji dara Ma gelo rojek t li min veger -xerb l, vegera l -wek ber, wek ber H li bra min hsr av ta Gava tu y te got bixatir ta Ez bihvma go bma bra ta Bendewarim roja hatina ta

Roja me ne diu l l ay l l ....... Roja me ne diu tim li me dibu Sal Dil Me di hev bu kes ji Me nediu mal L l .....l l ay l ay l l l Dil ewil l l l ay l........ay l l l Dil ewil derd girane Derd w kure nne dermane ibikim Feleke b ole Milet nezane Ticar ji br nakim l l .....Ay l l ..... Ticar ji br nakim dil xwey p Ku t bra min Dil min d L l .....l l ay l ay l l l Dil ewil l l l ay l........ay l l l Dil ewil derd girane Derd w kure nne dermane ibikim Feleke b ole Milet nezane

399-DL EWL Dil ewil l l l ay l........ay l l l Dil ewil derd girane Derd w kure nne dermane ibikim Feleke b ole Milet nezane Ez Yara xwe l l......Ay l l l ......... Ez dosta xwe tim li ba hev bun Dil Me yek bu Te dib Emj ji hev bun L l .....l l ay l ay l l l Dil ewil l l l ay l........ay l l l Dil ewil derd girane Derd w kure nne dermane ibikim Feleke b ole Milet nezane

514

Ovancigin asireti Zapteyledi memleketi Geriden imdat gelmedi Hozat cekmedi gayreti krar verenler elmaya Zlfikari murtezaya Gerinden teller cektiler Biz uymayiz eskiyaya . Gotin :Alier Mzk : Asik Fezai Lo dilo dilo, lo dilo Ser pireka Pilur Rezilo dilo sor gulo. Deng t deng bilr Lo dilo dilo, lo dilo Deng t deng bilr Rezilo dilo sor gulo. Dilo ev li ku me Lo dilo dilo, lo dilo Dilo ev li ku me Rezilo dilo sor gulo. Ser pireka Temran Lo dilo dilo, lo dilo Ser pireka Temran Rezilo dilo sor gulo. Deng t deng tembr Lo dilo dilo, lo dilo Deng t deng tembr Rezilo dilo sor gulo.

400-DLO YAMAN Kocgiri basladi harba Sesi giti sarka garba ki ordu asker geldi Dayanamadi bu darba Ere dilo yeman yeman Ciyan girto berf u duman Mera bisin sahi merdan Ew dermane hemu derdan

401-DLO EV L KU ME Dilo ev li ku me Lo dilo dilo, lo dilo Dilo ev li ku me Rezilo dilo sor gulo. Ser pireka Pasin Lo dilo dilo, lo dilo Ser pireka Pasin Rezilo dilo sor gulo. Deng t deng Yasin Lo dilo dilo, lo dilo Deng t deng Yasin Rezilo dilo sor gulo. Dilo ev li ku me Lo dilo dilo, lo dilo Dilo ev li ku me Rezilo dilo sor gulo. Ser pireka Pilur

515

402-DILOVAN

K here axa Tetwan Span Spane, span span Span Spane xelat Span Spane, span span Span Spane xelat yayn te tev bilindin Kurdan xwe tum l girtin Ji bona serxwebun Ala jyan hildin Span Span Xelat Bilindbn iqas li te t Guln te guln cennet Ava te ava qud ret Span Spane, span span Span Spane xelat Span Spane, span span Span Spane xelat Gotin Muzk : Dilovan

403-SPAN XELAT W bibne yay Span Cwar Syabend Xec Xeml rewa Kurdistan Bilindbn iqas li te t Guln te guln cennet Ava te ava qudret Span spane, span span Span spane xelat Span spane, span span Span spane xelat Te kul xem pir dtye Zilm zor buhurtye Xwazgniy xwe te girtine Soz peyman wan dane Span Span Xelat Bilindbn iqas li te t Guln te guln cennet Ava te ava qudret

516

L dil me bi hesret e Evn jyan bo welat e Ax dil me qet nabe xwe Bo me nema jyana ge Were ez tu bi hev re Biirnin van ewrn re Gotin : Kurdo Muzk : Dilovan

404-EVNA ME Carek tu guh bide min T zanib v a min Ji derd kulan dinalim Ber evna te yara min Evna me bi rmet e Pir proz bi qmet e

Lo lo... lawiko Lawiko qurban binya mala me T ye ava n e Kuro gede tu were Dest min bigire Ji xwe re birevne De dib nav gund bajar Kolan-kolan, kue-kue bigerne He ji te pirs go ew k ye Bje evndara ber dil min e Lo lo mihebeta te me lo lo Gotin: Nrvet Cacim Muzk: Dilovan Li kleka Xec Siyabend min al ke Nav xerbiy sitxwar peran im Bi hezaran wek min b c b war in Dilm kerba day ji bo te dinale Gelo keng ez bm hembza te Gotin: Temr Tel Muzk: Dilovan

405-LO LAWKO Lawiko qurban tu det ez zozan im Tu ivan ez brvan im Tu Wan ez Axramar im Tu Ararat ez Span im Tu Mem y ez Zn im Tu Dewr ez Edla Tu Nirvan ez Xezal im Tu Siyabend ez Xeca Zern im Were lo lo lawiko Evndara te me lo lo were lo lo

406-XERB Nav xrbiy b qmet e emr min Her tim her gav tu y di nav bra min B te day gelek zor eji bo min Ez xerb im tu may di dest dujmin Day rabe birn min derman ke Eger bimirim hv dikim kirar ke Ck bilind ser Span min heq ke

517

407-DN DLXAN Dindilxan dinddilxan Serban Hec Salih Heman Eyo Fato da ber knokan Safo Qurban, Hedo xulam Dindilxan dinddilxan Du ryn can Ez tim nexwa im dilo hawar Ji derd jane. Ditirsim bimirim dilo hawar, Li v bihar Gora min bikolin dilo hawar, Li biniya dar Div ramsim dilo hawar, Du ryn yar Ez tim nexwa im, hawar dilo Ji derd jan Ditirsim bimirim dilo hawar, Li v havn Zn Ez tim nexwa im dilo hawar Ji derd jn. 408-DTRSM Ditrisim bimirim dilo hawar, Li v payiz Gora min bikolin dilo hawar Li biniya qz Div ramsim dilo hawar , Du ryn qz Ez tim nexwa im dilo hawar, Ji derd wan qza Ditirsim bimirim dilo hawar, Li v zivistan. Gora min bikolin dilo hawar, Li gulstan Div ramsim dilo hawar, Gora min bikol in dilo hawar, Li ala n Div ramsim dilo hawar du ry

518

409-DTRSM YAR Carna yar nav mirov ji l dibe bar li seri dibe bela nav mirov ji l dibe bar hing cuyin div ditirsim yar yar ez diherim yar bi xatir te bi stranan re bum heval ketim nav helbestan u digirim ji gava tu tyi bira min ditirsim yar ditirsim yar yar ez diherim yar bi xatir te bila can jiyin li min as nebuya roj neuya ava jiyin li min as nebuya kengi uyin divm cuyin axxx ditirsim yar ditirsim yar yar ez diherim yar bi xatir te Gotin: brahim SEYDOmuzik: Jan Axin-Goran HACO

519

410-DNO- OZAN DNO

JYAN DNO Dno hunermedek kurd e. Di sala 1969 an da li gund Xwkar ji dayik bye.Dibistana seretay navn HASKOY/Navcaxas xwendiye. Li bajar Tirk bi nav Gumuhan j zankoya Mamostey xelas kiriye. Ji birayn xwe hn lxistina tenbr stranbjine bye. Gava ku ew neh sal bye li ciwatn Kurda dest bi stran gotine kiriye. Ew ji aliya gel ve pir dihatiye hezkirin. Gundiy ji bona w digotin; agirek giran di bedena w daye. Ew agiray rojek pt bide. Gava ku ew ji dibistan belav dib. Hema dest bi lxistina tenbr dikiriye. Li dibist j serok dersa Mzk bye. ro ew agira li Ewrpa vdikeve. L bav w j wek Kurdan digot tenbr lxstin guneh. L w biray w guh nedida w/w. Di nava rh mzka Dno da rapern/syan heye.. Li dij kutina jinan ser hildine. Ew ku li Kurdstan jinan dikujin ermezar dike. Ew kutina dil min disotnin. Bi strana Gula min bi xwn otin Gola Wan, Namus album xwe hene.

520

B ziman bu lal bu Derewe, ne raste derewe! Car zarav siwyek herfe Zimanek dewlemende Bingeha ziman me Ne Tirki ne Erebe Ew raste, ew raste Dno dibe ka bira t Tirk azad Kurd bin dest Xay mal mal derxist Guhdarke ewe rast Ew raste, ew raste.... Text muzik: Dno Ehmed Mala Msa

411-KA BJN EM KNE Ka bibjin em kne Kne li ku hatine Ger hun Tirka bipirsin Dibn Tirk iyane Derewe ne raste, derewe ! Zimen me bipirsin Dibn ew ne zimane Ew zarava tirkane A xaftina iyane Ne raste derewe,ne raste! Ma beriya hatna we Zimane me tunebu? Bi milyona gell me

Can can can Meyrem Heyrali meyrem hac re te Heyral meyrem hal meyrem Bej na te dere le te Heyral meyrem hal meyrem Cane cane can Meyrem Dere jera zde t Heyral meyrem hal meyrem Dere jera zed t Can can can meyrem Heyral meryem mir desi Heyral meyrem hal meyrem Ez pezim tuj berx Can can can meyrem Heyral meyrem er tus Te seri kere pus Pus cenda difros Heyral meyrem can meyrem Text muzik: Geler Berhewkar: Dno

412-HER SERT Her srit srit srite Rem li dor bune ite Ke rewandin dest Egte Buk rewandin dest Eg te Welek weleye bi xana min Bllek blle ye bi cana min Xana min filleye bi xana min Xana min filleye cana min Neji dne miye xana min Neji dne meye cana min Hespa girdin xana min Hespa girdin cana min Kihel fezeb xana min Kihel fezeb cana min Boze ki hure bi xana min Boze ki hure bi cana min Heyral meyrem hal meyrem

521

413-XERB Hatme xeribiy, xerib zore Keamin tu megr, welate min dure Cewe min nabine dil min kore Nizam ew i jiyan nizam i hale awa ez bir bikim gul u sosina Bira min der naye tu qet bih na wan i bikim ez ware van cih bikim mal van Nizam ew i jiya nizam i hale Birayim bir meke, tirba min bi kole Dayka min bawarke dil min qehre Welat xeribiy mirin ji zore Nizam ew i jiya nizam i hale Text muzik: Dno

522

414- DYAR Dyar di sala 1966 an da li Gund Hewadan Mazgirt y girdaya Dersim ji dayik dibe. Ji malabeteka xizan t Ew penc bira bne. Bav min dohl ldixist p dara me dikir. Ez gelek di bin bandor bav xwe da mam. Deng bav min wek deng kar xezala b. Gava ku dest xwe dikir binguh xwe wek berxikn li ber koz diya xwe dimjin dikal. Di hunermandiya min da keda diya min j gelek div ez v ji brnekim. Ez li metrepoln Tirkiy gelek germ, l derfetn me ku ez mzka xwe pda bibim tune bn. Di sala 1988 an da ling min bi Ewrpa ket. Min li vir gelek derfet dtin ku ez mzka xwe pda bibim. Min koma Berxwedan naskir li cem, ciy xwe li cem hevaln xwe wergirt. Ez bi w j gelek kfxwe bm. Ji min re deriy Koma berxwedan b deriy kaniya mzka min. Gelek helbest min hene. Ez mzka xwe ji helbestn xwe dikim. Heft album w hene di her albm da du- s strannstrandine. Di sala 1992 an da albuma bi nav Kerwan di sala 1992 an da derdikevCEGA JNE, WAY DNYAYE, TNA ROJE, GULE NECE OXR BE UUR . 01-Biz Apoya Sz Vermiiz .02-Dare -03-Ha gula zer -04-Le Le Xife-05Memo -06-Gerillayen Kahreman -07-ad Bibe Welate Min -08-Pale-09-Xwike Delale -10-Heval Were 11-Leyla 415-DTRSM DAYE Ditirsim daye ez ditirsim Li vir keseki nenasim Agir tekeve mala Rom Ez ji gunde kirin kulen me Li un maye pirake bi gopal Pita we xz le bihurine sal Gund weran e kesk ninne li mal i b daye i b i b ima jiyan ji vir rab Me gundeki i sen hebu ima iro tevg xira bu Ev dijmine me ye hovane Em derxistin ji gunde me Agir berdaye male me Disan nuh kirin kulen me

523

Ditirsim car din te nebinim Her du destan te ramusim Helbest U Avaz :Diyar

Ew ji tene maye be hal Ditirsim daye ez detirim Tirsim li xeribiy 416-DAY WALLA NABE

Daye evar buye wale sibe nabe Daye wale nabe daye bile nabe Yar xewa kurda ima hiiyar nabe Daye erem die wale xewam naye Helbes U Avaz :Geleri Herm: arsincax Berhevkirin:Diyar

Daye wale nabe daye bile nabe Daye serem die wale xewam naye Daye qeler yeke wale dudu nabe Daye wale nabe daye bile nabe Daye derde yare ji dilem dernaye Daye serem die wale xewarm naye 417-QEDR

Va i gund e d korte da Mala exe di orte da irak sor vedikeve Ser mala ku rindam te da Hrem: arsincax Berhevkirin:DYAR

Te d ted d rindam te d Rindam li qari ye te bela xwedi Min ji ve dine qet xer ned Oy oy oy qedere Oy oy oy qedere Ketiya sere min qet ne dere 418-DYARBEKR-1 Diyarbekir bi dikan e Yar yar yar yaman Serhev gul rhan Nne nne ey hawar Biyaniya mar nakin Yar yar yar eman Derd min yeka ciwan e Nne nne ey hawar Diyarbekir bi dingiz e

Ser hev gul nrgz e Biyaniya mar nakin Derd min ji ke qz Diyar bekir bi iya ye Serhev man giha ye Biyaniya mar nakin Derd min ji yeka ba ye. Yar yar yar eman Nne nne ey hawar. B. Botan. zgrlk yolu .

524

Te ez dihelandim Mna topeka ji topn Diyarbekir Tu hevale bik, Ser der dijminan Xwed hebna tu ramsanek bid min Ji xan man gerdan, ji boxeza qirik,, Ne wela Ji biny cot guhara Te taq sp, taq li hewa Te memik kirin nala hk Kewa Te xort xelk helandin Bi wan rasta, Bi wan derwa... He nav beyna her du diln rn Ji hev du sar kir Bela kula am Heleb, Li mala bav xwe y kar kir Xwed bike mezin wana bimirin Bi kn wan nikari bin Meyita bar kin. Titek wan li dar dinya y ne mn e. Weris tune be; Post xwe li nav av taj biidnin Ew taj wana li dora fitlek bajr iv bi iv wana bigern Bi d taj ye xwe de, Bi tewar kin, bn hey malxerabo, vegerin mal

419-DYAR BLND Sirta diyar bilind b ba nabe Navl di kur b av nabe Keika bi kez Di v ax heyana me de Ji heft salan p ve, li mala bav xwe de, B dostik b yar nabe, axa pehir v ax, Ez li mala bav xwe de qz bm Sala v sal, Dar derg li ser mil min b; emel kar be. Qirika te dirj e, qirika qaz bet, Wey la ar xwed Di mala bav te ket Te s bisk xwe Te berda bn Wek ji caran ji cara ber Li gora edet Xwezil ji xeyra Xwed re; Min dev t xista, geza gerdan, Boxaza qirk Heyranoo, Li min bihata qublet! Min d av te re in, Ji avn maran, Tu s biskn xwe yn diberda bn, Nala topek ert, Li dev xirara Awr v sib y Te ez diktim,

525

Nazdaram min dare Xezala min dare Bkesa min dare Rindika min dare Ax l l ke ke te malxirab ye digere li ser iyaye Muteriy keik pir in L bav xwe nedaye L xwestina min ji Xwed heye Miraz min te bike yek Li bin roj hiva der e were Nazdaram min dare Xezala min dare Bkesa min dare Rindika min dare Stran: Gelr (KOGR)

420-DLBERA MN Wey l ke kec te malxirab Derketime tay hember e Dil min bi ax keser e Xwazgny keik pir in Xwe dane ber e Xweda bike miraz min te Ji xala her du kember e Nazdaram min dare Xezala min dare Bkesa min dare Rindika min dare L l ke ke te malxirab L l li benda te de mama Tu kanka min e li nava ama Xwed te bibexanda min Di deta Kerbela de Bo xatir donzde mama were

Yar ha dlan, dsa dlan Yar ha dlan, dsa dlan Yar ha dlan, dsa dlan Yar hatim te bixwazim D bavn te li min naz in Yar ha dlan, dsa dlan

421-DLAN Yar ha dlan, dsa dlan Yar ha dlan, dsa dlan Yar hatim te bixwazim Yar ha dlan, dsa dlan D bavn te li min naz in Yar ha dlan, dsa dlan Pir qelin ji min dixwazin Yar ha dlan, dsa dlan Yar ha dlan, dsa dlan Yar ha dlan, dsa dlan Yar hatim te bibnim Yar ha dlan, dsa dlan D bav te li min dn in Yar ha dlan, dsa dlan Pir qelin ji min distnin Yar ha dlan, dsa d lan
526

Ji dorhla Amed end heb DLOK.

8 L delal nazik nazenn Ji bo te dikim v girn Hesp nboz tr beza ye Dikim te birevnim roja n. 9 Kuro tu ima wiha belengaz Ziman dirj simbl gaz Xelk dikin niha min birevnin Tu ima nak hewar gaz 10 Gulevn wele ez bi sewda me Li ser ax gul bilbl eyda me Kitba dil xwe ji bo min veke Weleh tileh ez j re seyda me. 11 Ji xwendina dilan re serbest im Dil xwe veke ez j re sermest im Qe xwe hzar pider meke Ez ji te zer dlber re dilbest im. 12 Te keziya por xwe bir an Li ber dil min tu pir dilovan Heta niha dil min girt b Te evnek vear j deran. 13 Sebra dila hat li cem min rnit Bax baxe her der li min b bihit Min bala xwe nedab ti dlbera Ji eq evna w dilm b mit. 14 Ez ji sewda te birndar im Kes nizan ez evndar im Kafir bav te nay ray Ez ji bo te birn xedar im. 15 em Diyarbekir lem e lem e Ji evna te dilm pir bi xem e
527

422-DLOK 1 Lawiko dno ima avnebar Min ji te re sonda mezin xwar Ya ji te re ya ji axika sar re me Dil xwe ji min neke re tar. 2 Ez li v ali tu li w al Dlberam d menal Xwediy soz xwe me Brna dil min re tu delal . 3 Temeziya ser te zer e Dil min bo te bi keder e Tu qe li hal min napirs Hem dil derbder e. 4 Por re dirj gul gul Davj ser v mil w mil Ji evna te m helak Hem dilm kemit. 5 avn awir xwe Bejn zirav bir rak Qedera min te yek e Eqa zelal meke rre. 6 Malik wran kezeb re eman gund xerabre Bav zalim e d avnebar e Dilm binaln e bo te qewra. 7 Dtin xwe e l ne bi mvan Ji bo tra dil min tu kevan Xwazgn siwar in li r ne T ji mala min re bib kevan.

Li nava rez gel li benda te me.

Ma tu bi derd klm nizan

423-DNO ZALO Hey dno dno dno evdelo dno zalo Nexweo pir bhalo Ji kerb zery bhalo Koka dno li newal J t deng galgal Dno kur delal (dsgotin) Ne dnim ne herwe me Sebevo ne ya te me Ez ya lawik xwe me Berdlya birak xwe me Hey dno dno dno evdelo dno zalo Ne dnim ne devist im Li ser bany xwe nivistim av re li erd xistim Hey dno dno dno Koka dno li ber best e Pimamo dotmam xweste Hey dno dno dno

528

424-DSAN BARANE Er wey baran e Nazanim bo i? Yarim bar kird bo bo bo nageyme goi Dsan baran e Ay nim nim taw e taw e eman.. Eya ceydal le gonay Li gel zilf xaw e eman Er wey baran e Nazanim bo i? Yarim bar kird bo bo bo nageyme goi Stran bi tpn Silman Hn ji min re naz didin Keik gund me pirin Tev xort gund me bazdidin Tn ba min naz didin. Kecik gund me kundir di dest Min ji bav w bixwasta Semul (stanbul) iya rne Tl hat nizam kne Y dr hatin, ye nezik n Ji xwe xwe jina b ye Bi ten narim qirika Dest xwe nav wan memika Kurtike delal min ifon T da xuya dike cot memika ye Xweskek ez bi meka biyam li ser memika danita ma. Dsan baran e Ay nim nim debare eman.. Tik tik le gonay Ay yara d te xwar aman Er wey baran e Nazanim bo i? Yarim bar kird bo bo bo nageyme goi Dsan baran e Ay rz e be rz e eman.. Dayima caw akam L rey karz e eman 425-DOLAB Werin in v yek Klek dane, ser klek Memikn sor sip Wek svn Melety Keik n beriya Bergerim mna xwniya Her dolab dolab Dolab qast mast Min dolaba xwe xwast Hey baran berf Ten swar me bi ref bi ref Xweskek swar p delal min bya Min pke kira cote memikan Ez ji wera waz didim

529

426-DON DON DONDRXAN Deriyo r r neke Xaris tu der veke Tewla gay belek e Kee ye ha kee ye i bi seyr tema ye Don don dondirxan Lawik ivan berxan Don don dondirxan Lawik ivan berxan Kurik ivan berxan Keik du dan brvan Tasek ava orik Du tas ava orik Bxin bin elbik Hildin mil keik 427-DOTMAM 1 L yeman l yeman, l yeman l l dotmam, rn, ter temam Bik kof xwar xwn rn hr didan Rewa el ern giran Berxa li ber mekan Sebra li ber dilan Ew bo i bjnika bilind ji min xayn ? Mna karek ji karn xezala Xwe dihavt quntera yak pan De rabe dotmam l Wey rn poman te me L l dotmam subeye Ewrek re tar li ser esmna b end digurgur Bejn bala dotmama min zirav e Mna taka rhan Li geriya govend, li hafa dlan Ew xizme zr li ser rk te malmrat dizivir Gundno hay..... Par v ax sng bera dotmama min Koz pawan min xortek arde sal bn
530

L i bikim sala v sal Kete dest psek epel gurr Ji dan nv ev p de dikeve ber xem xeyal dinyay Zdebar lewanda gurr De rabe rn dotmam Wez poman te re me Gundno haye..... Sube ye wez bi hafa Mrdna rengn ser ketim bi dukan e Temae dikim Berfek l kir, bi dman e ivan gavan derketin der kuan Cotyar di berka jr de mane Par v ax sng ber dotmama min Koz erwan min xortek arde sal bn i bikim sala ber v sal Di dest lawik ps epel de mane De rabe rn dotmam Wez poman te me Gundno hay....... Subeye wez bi hafa Mrdna rengin serketin bi hir bay V sihar berfeka hat Li ser sng ber dotmama min day Temae bike qulpa ser memika l

De rabe rn dotmam wez poman te me. Berbang- 62- Ji devXell Bakoz Hatiye girtine. Ji aliy M. May

qetyay Par v ax sng ber dotmama min Koz erwan min xort arde sal bn i bikim sala v sal di dest kurek ps epel da maye

428-DOTMAM-2 Wey de dotmam, xweziya mala me cran mala hev biya ay... Wey de bira va ev li me tinebiya Dotmama min tim tim li ba min biya Were dotmam, l dotmam... hezar car dotmam ay... Were dotmam ev i kul e, i , ev i derd e way... De tuy rabe av xwe kil ke Bisk xwe eh ke, guliy xwe berde De em herin ser Xelat Span Bibin mvan Siyabend Xec Were dotmam, l dotmam... hezar car dotmam ay... Wey de dotmam, xweziya av min birjiya ez nehatama w al Wey de min dotmama xwe ya avre nedta bi w hal De awa sala sal wez b te derbaskim van cejn v sersal Were dotmam, l dotmam... hezar car dotmam ay...

ketiy ber pln dry R dr nagihm yar Bzar bme ji dry Ne nema giha Ne xeber yar Bihar btam sar bne Gul nrgz bbhn bne ar kolan bdeng bne Ji te dr li vi dry Ji teqat ketiye jyan Re gir daye li dry Ne nema giha Ne xeber yar

429-DR Ji dry ji dry Silav dikim bo te yar Li dry li dry Mey dinoim bo te yar Ronahya tavehy Serxwe dikim li dry Ne nema giha Ne xeber yar Ji dil rbarn evn Dikiin berb dry Keleka xem mitalan

531

Ne girt ne gihay Tama memkn te xwa e Wek xurmey Baxday Ba geryam li dinya y m Kerkk Besra y Tama memikn te xwe e Kes temtla te na y. Gel xort v payiz Ber sib Xew xwe bye li pail Van esmera, van zer ya. L, l Ey, Eya xan Tu bilxura bn ji heban Kefiya bne, ji kefdane Tu rn lke ji xiza n. He xortn dan kutan Bila bixwn n can. Li preka, li jinbya li di hinbera Bi quzulkurt zexferan i wers gir gir Min avt qulp pir Ez xulama qantir ck Du qantir. Swar ker Li ser bender av li der Weke er Ehmed Kurd e i qaf gird e Mala Ehmed Per gund e. Ziqaqa reza bi kelbe e Ji ro p ve gel xorta ilovan ya, zingvan, ya We e, we e. Ciwan min xelk delal
532

430-DRK Kevroka li nav lamay Xezala li ber emay Tama memik te xwa e Ha drik na y Taj tola berday 431-DRKN BER DAN KTAN Hey yal- hey yal hey yal Yek w hey Li nav reza y Kil mirk Li ser ogay Bisk sor berda y av re in kil dida y Kil mirk li ser qaba y. Ez di m Ew rev ya Ez giha me Mirk bi car Li erd day. ara ara Li sunda y li mandela y min ne d y min ne bya y Ha elm min Ne giha y. Ew hlna qaz beta Hln kir li ol Weta li ser halta V payiz xew xwe b ye Li paila wan hurmeta Ev hlna van tt ya Hln kir li ol iya li ser deviya.

Keik y mala me xal. Ez me Kercewz S kan ne, Yek tahl, yek or e yek rn e. Xwez bi dil w lawik Nav dosta w Emn Nav rn xelk tahl bi min rn . Pmal n mehsert av gozel Mermar. Ez hatim aliy v al Ji diziy re racan Nehfr kir mihac n Mast firoin milzn Pivazxr stewr. De l l, de lo lo Ez hatim aliy v al Berx bi d de remil Ser bi rib qubel Gewr in, bozin bajar De l l, de lo lo. Ez hatim nav Omeriya Ji mala xwe de toq Ji bedew bne re gewrik Malgeniy tinat Halet kir herb firot cinat Nandan al (nianc ali) Mr kj der cem. Tata re e. Way hoyay, i dil xwe e Hey- yal lah lxin er e Tu ne lal, tu ne kerr Li ber mikut xwe binr e. i ewr di ser me re Soza min bi qerara te re L keik arde sal Hewa bav xwe dimal 432-DRKN BER DAN KUTAN E De l l, de lo lo L koer xurfan Ez m zora ban Min ji xwe re gewrek an Min li ber mala xwe dan Ji me re ne go ka nan. Ez m aliy v al We, ez hatim aliy v al Xirb Qeplo bilindc Kurka eto aqin Heger tu li jina diger Here neval jin b. Ez hatim aliy v al Ji qay re talat Ji gerdn re gol Bi ava xwe xort in merc Ziktill kurik. Li ser diyar nifaf Wek wawika nizn Kum qelelmesken kamkutik in biyrt. uxla ev merzik

533

Day rabe dereng e Dawet hat ber der Bhna zav pir teng e Bhna bk pir teng e Ha dlan dlan dlan Stran dlan llan i bkek delal e Zava b xwed mal e Li ser lamb da i darika di hew da Pel weande bi ser xab da Bejna bka me weke tak di bexe da W al der w al der Me hesp sor ajote ber der L l yad tu qet megir Me miraz xwe bir ser Zava gi zava ne Text ji texta girldane Text birak min serek temaman e i darika dev o Pel weande li ser qero Nav bk Nrgz Y zav Ehmed Dewr o Rka Mrdn wa bi ujo Texs makne gujegujo Hd bajo, bk t wer be Zava y me bikujo Ha li k wa li k Deng kewoka a sp t Deng Egt Mazlm Li ser iya bi giran te iya Maz
534

433-HN BNN L TET KN Hin bnin li tet kin r erbet kin Kev bi kev rn lkin Bnin li dest zav kin Bnin li ser zav kin arika bk heftreng e 434-DRKN L SER BK ZAVA i newaleka d dirjo Ev berbna kerr gjo Nikarin yek drikek Li ser heval min bibje Ha li hewa ha li hewa Zava ye seyda kewa Xwey me bk an Bk bik e, av li xewa i arka heft tenr Li ser pismama gir hr Nere av nere av Qor xaziya nede tav Te mala mr xwe dt Ji brkir mala bav Me bkek an ji Hella Mal milkn xwe tev t da Bka me sib rab Nizan b ser xwe girda Ha li kaa ha li kaa Qundera bka me zv qaa Jinn sed hezar tim belaa i germika di germ da Petx sor bne di lem da Bejna bka me wek a

Hespa heval min alinc Kesk mor tev xelic Xweziya min Bi w dil Xweh bira tev zevic Til til til l Min ji te hez kir Te ji min hez kir ilok dara maz n kesk kir Mala fesad (o) Gund me biewite Ez sebra dila Li ber av hevdu re kir Ez li pk Tu li pk Kewa gozel xwed Li ser qulk Xwed mirad Mirad kara bikira Mirad min Sebra dila bikira Di nav ck i aek dr dirjooo i berbn ker gjoo Kesek tune drikek ji heval min re bibje i gihak li guhera Min in kirib cuhera Ez bi dest Heval xwe bigirim Bibim herim ji mala bav xwe ra Bixuka hevala min veko Bira xelk alem l mzekooo
535

435- DRKN L SER BK ZAVA TN GOTN L l bk ner av nka zra Ned tav Xweziya min Bi w dil Qzan xwes Li mal bav Til til til l i qula ka ar teiyo Min avt bin zeviyo Xweziya min Bi w dil Qz bib bk Law b t yo Til til til l... Way min hevala Xwe bi rxist Gula ara w Ber b xist Wele xwek Ji ro pve Agir bi dil D bav xist i qurmik Li ser ro ewqa xwe daye dwro L xwek wele Ne wexta te y tu dan mrooo Til til til l Diyarbekir kevir re o iqas dr wusa xweooo L l xwek Ez bi dest bejna zirav b igirim bnim Bidim av reooo Til til til l

Ji w neko

Ciya hevala min tune Kes gazin loma 436-DRKN L SER MAL DEWLEMENDY i xank tar mar Ez t geriyam heya var Min t de dt keviyek zind gemar

Sindoqa bk pir girano Hlek ceft e yek ortano Hd bajo swaro ro bar me pir giranooo..

Kes tuneye j re poz paqiko Me bka xwe bi rast xist Xlka kesk sor zer bi ber be xist Diya bk ciya hiltne Derziya bk li n dibne Hstir xwn dibarne i darika bentok Min kola heya reh kok Qonaxa bav bk ev rok iya Maz Kek mino man Gurmn e gurmn e Kek min Mrdn e Topek quma bne Li ber diya bk datne W p dixapne bk direvn e Her hine, her hine Hineka Mrdn e Min kir bi apa n e Hine bar mihn e Wer hine, wer hine Hine bne di tet kin
536

437-DRKN L SER XWES XWEZRAN L l emojn qun kur Hilne der li me veke Bira bk zava her hundir Hewa han hewa meyo L l xwak avn xwe veke Emn xes ya min teyo Bi goma t me reyo Bav bk di qul da pike pike 439-DRKN L SER HN KEK MNO ZAVA Derket derkete keko Derket me nas ne kir aka ser girda b keko Ser gul qeyas kir Bka kesk sor b keko Me ji te re xelas kir Man man man Kek mino me an Rahl (rahn)tiving her ser xan Kek mino man A ku te digot me ji te ra an

Zavek li ser kursiy Kek mino zava Zava bi dil xesy Kek mino zava iya Maz

Kev kev av lkin Ber bnin li dest bk zav kin Dawiy li dest berby dor kin Zava zava kek min zava i zavek b dil bava Kek mino zava

DRKN L BER TENBR

av min li bedawa. i kefta dev bik e J firiya refek bk e av min li ya bik e. Sib b, min karek nekir Dest lawik qie kir S swara xuyay kr Min go, swarno hn k ne? Go xwang em xerb ne Xwang em rw ne. 440-MAM DELAL i kefta dev mezin. J reviya refek jin. av min li a mezin. i kefta dev li hewa J firiya refek kewa

Nav Nara min Sso Kember berda ser Kso Xwed ji pa nexwe b Esker rakir ji Bidlso! Nav Nara min Xor av re dest mal sor Xwed ji pa nexwe b Esker rakir ji Tor! Nav Nara min Emn av re dest mal n Xwed ji pa nexwe b.

442-NAR Nav Nara min sar av re ser bi ar Xwed ji pa nexwe b Esker rakir ji Dar ! Nav Nara min Fato Kember zv ji Toqa to Xwed ji pa nexwe b Esker rakir ji welato !

537

Tu gewra min rak ji xew o! av min l ket bejne o! Xulam bejn bal o.! Ez bi epel te bigirim Bavm gund Herb o Cem Mehmd Kor o Xwed o tu bak rak Gewra ji xew rak Bazna di dest k Xilxata di linga k Eyna di ber riwa k Xizam di poz re k Tu qza behra xorta k Ez terka av re nakim heya qimet rabe Pewir mzn li me da y.

443-HEY NAY Heynay l Heynay Ez ban te dikim, ima na y Ling min xistin qayda y Sty min xistin Lela y Dest min xistin Kelepa y Heynay l Heynay Tama memikn te xwe in Wek xurmaya Bexda y Wek hjira Riha y Heynay l Heynay Xwed o xwe Xwed o! Keng her e keng b o! 444-SV-1 Ax l Sv ax l Sv Deqik n, li ser leva Sv qubar e, bi min naxev. Ax l Sv, ax l Sv Min Sv d b li ber av Sng gewr da b tav Ez bi epel te bigirim Bavm qeza Eyintab. Reiya ar daket nav Bihar hat dar bikv Payz hat wext keyf Havn hat dil axv.

Min sva xwe d li dwar W da b cot guhr Ez bi epel te bigirim Te bavm welat jr Tema memik te xwe e Mna ekir bajer e. Min Sva xwe d li ser xaniya Tena, tena dimeiya Min dest avt cot gulya Bi ser min da hatiya Wek kevan b iya Ez ketim dil iya Kul ket mala gundiya Ji xelaf xort naiya.

538

Wele nastnim Beg Farqn Sed s swar xistiye tirn Birakm zave ye xwey Wele nastnim bile nastnim Wele nastnim Beg Hezroy Sed swar derketin ji roy Kekm zava ye birine seroy Wele nastnim bile nastnim Wele nastnim zeman xirabo Baranek bar ji ewrn bihar Baran il kir destmala yar Her hay hay derga day Strn li ezman ketin dinyay Eyok min dib li Birca seray Baranek bar ji ewrn havn Baran il kir destmala qz Baranek bar ji ewrn payiz Baran il kir dezgna Zn Her hay hay derga day Ser min de xewka min nay

446-WELE NASTNM MR FARQN Wele nastnim bile nastnim Wele nastnim zeman xirabo Wele nastnim mr Qulp yo Bile nastnim Beg Qulp yo Sed s swar xistiye zeft yo Kekm zava ye xwey hesp yo Wele nastnim bile nastnim 446-A-GEWRA MN WERE Hey were were gewra min were Te kiras sor e beden zer e Baranek bar il kir kember e Xunavek bar il kir kember e Kf seyran kir li Birca Belek e Her hay hay derga day Ser min de xewka min nay Strn li ezman ketin dinyay

447-XEZALA MN Xezala min delala min de br br br Xezala min delala min ivana pez da br Xezala min delala min ez ivan im tu serbr Xezala min delala min memik tiry sincr Xezala min delala min ez i bikim tu bi mr Xezala min delala min kon bab te wa ye Xezala min delala min ser kok seray e Xezala min delala min jina bi mr bela ye Xezala min delala min kon bab te t e Xezala min delala min sere kok ert
539

Bisk birya ez nakim Ez li v gund mra nakim Ez mr bikim te ji br nakim Wer xan wer xan wer xan xana min Were were le can were l Xan were l can were l Xanim xala li pencere Riiya berda ji kember Were were le can were l Etarim ala tnim Gund bi gund digernim Miteriya li xwe dicivnim Tu qz b ji xwe re tnim Ne qz b te dixapnim Were were le can were l Got xwe e li savar Ha bi rov mam min e Dv qi kir hate min e Ha bi rov mam min e Dev qi kir hate min e Hat rovk Eynsinc Got xwe e li birin Min l andiye itla gindor e Cewabek hat Temer zor e em Zaxok emek sre e Min l andiye itla zeba e Cewabek hat Temer xwe e em Zaxok emek sp ye Min l andiye itla kunc ye Cewabek hatiye Temer miriye Ji hawa

448-WER XAN WER XAN WER XAN Wer xan wer xan wer xan xana min Xan te digo ez wiha nakim Zery te digo ez wiha nakim Ez li v gund mra nakim Ez mr bikim te ji brnakim Wer xan wer xan wer xan xana min Xan bexe bi firz e Pol zerya b rz e Kan qewl min te Li ber holika parz e Xan te digo ez wiha nakim av birya ez kil nakim

449-HA B ROV ROV ROV Ha bi rov rov rov Siviko peyayo kv Trmao heywan kv Hat rovk Eyndar Hat delala Eyndar Bazdaye ser dar 450-TEMER LAWO (EM ZAXOK) Hey pde pde pde temer lawo pde r mertel e di taq qesr de Nee Zaxok nayar bi r de Nee wran neyar bi r de Temer nekujin di rka Xwed de em Zaxok emek sor e
540

Xulam qama girove ro rn erbet l Mero. W enka nv zr o Eman, ne ma l Mero Ez ban te dikim tu kerro Bejn zirav ji dara Tero Ez bi epil te bigirim Bibim ji can xwe ro. Bavn ax Cebana. Mala te bi Kotiko m xwehr m qeysiko Tu wek jina bi du giyana Li gasna tif diko. Ne kurk ne iko Ne mih ne berxiko Ne bizin ne kahriko Ne lek ne goliko Law Hor dniko Hema xwe repik diko. Hem reik sip ne. Xidir ye Mrdn Xwe ji eq dila dihjin Xidir ska kera Nan kir b, bi deh pera Li Mrdn, kir xela av tere li texela. Hey gid, gid lo Xidir Her ji du riwa tim li vir.

451-MERO Dor Brt bi zeytn rn erbet l Mero Tu di b er derk merme ro rn erbet l Mero. Her du dirann te z ro rn erbet l Mero. 452-KOTKO Mala te bi Kotiko m xwehro m qaisko Law Hora dniko Hema xwe pizik diko Teres swar dehiko Nav beyna Merc Metna Ji xwe re kiriye qevzko. Kotik derket ser bana Ban kir Melek ezmana Rh Kotik bistnin 453-XDR Hey Xidir, Xidir, Xidir Li ser minar ban dikir Her ji du riwa tim li vir. Xidir hilo bilo Teres law ker firo Xidir li t dilezne Ba li brk dixne Ji xelk wey micd ne

541

Piling deyne Ser qeln Te rams im Te xatn. Min d b, te d b Nav geneka W, ez ramsam bi heneka. Kezzerim dido ne Her du wek heyiv ro ne Kezzer kezzer Mna berfa li zinara Sya dara tim li ser a. Kezzer kezzer Kezzer mala min Agir berda dil min Xwee ji got la min. Kezzer lewend Aqil ji ser min stand Sng doek balif zend Dest xwe li dest min xwe Em herin govende. Kezzer dido ne Rihan in endiko ne Kezzer min ar in Her ar in l li mal in Kezzer em e in her e pev hev re dimein Xwe in av re in.

454-RAMSAN Min d b, te d b Nav pambya W, ez ramsim her du rya Min d b,te d b Nav ttin 455-KEZ ZER Kezzer Kezzer Li ser desta malek zer Qamek qut girover Tu ji govend derkev der Ez te ramsim dsa her Xer guneh ji bav te re. Kezzer Kezzer Mna berfa li zinara Sya dara tim li ser Kezzer im sis ne Em her s delal d ne Em her s li ber zewac ne. Kezzer Kezzer Li meha dan vara S dageriyan zinara Ma d gewr xeyr Hem ji xem xiyala Hem ji kul mtala. Kezzer Kezzer Ez xulam memk girover W enya te bi nv ziyer.

542

He Remzo nasneke Remzo dost serjan e Dra zor mezin e Par qiz b sal jin e He Remzo nasneke Tol qza hekim e Dra zor bik e Par qz b sal bk Dra zor paytext e Ka kewoka li ser text e Fincana qehw di dest e agirt sekin. Hay welleh tu dn Billeh tu dn Sng te Gewr Task zrn Welleh bile y Xezalek gele y Sng te gewr in Berfa ele y. ilo min got Bi kfa min re y Sng te bax gula y Nav min te da y. Sng te gewr Bi qifl miftey Welleh tu hat Billeh tu hat Tu wek kewek rabat Tu wek svek xelat Ser av mr hat.

456-REMZO Rka Midyat teng e Pa Remzo heft reng e Ramsanek bide min var li me dereng e Qamilok bi bacan e He Remzo nasnak e Tol qiza qumandar e Qamiloko bi bacan e Qirka Remzo bi mercan e 457-GEWRA MN Bejna te kehr Keleha wethay Min host berdan Ji aliy Baxday Min host berdan agit na y Li ser sng bera Gewra min Kfa dinya y. Bejna te kehr Kelha Bitm Sefer kira b Ez p de diim. Ser sng bera Gewr Ez teqdr dibm Bejna te kehr Kelha hesin Min host berdan

543

L nazo, l Nazliy. Dora herb bi bacan e Qirika Nazo bi mircan e Nazo ji esl xwe de eytan e. L nazo, l Nazliy. Nazo, Nazli ji ol te Lawik ji mala xal t L nazo, l Nezliy eleng elebi y

458-NAZLY L nazo, l Nazliy eleng elebiy. Bi xort xelk re bangi y Min ji xwe re li ol d y L Nazo, L Nazliy. Rka herb bi kizin e Dest Nazo bi bazin e Mr Nazo hakim e Nazo ji malek mezin e 459-KEVANJEN De bjen, bjen Kevanjen Sviya bav ser Hesen B pepka ber beden Xwel li ser te bi ten . Kevan te mimi e Toq benya xu e xu e Memik Gewr sv tir e Li ber xwe bir qal qir e. De bjin, bjin Kevanjen Kevan te hirm ye Bist ke l xim ji kf ye Pik pambo li ber b ye, Gerana li ser sergo ye

Min d kerand bi ev ro ye av w li keika do ye. Heb bi heb j dikir Teres li keik fitil Bi x mela, tu ya min Mehbba li ber dil min Lata re hezaz e Snga gewr beyaz e Dosta te tolaz e Dka te embaz e.

Bihna gula j t Sebra dotmam p t Pezka kov p d. Lata re hezaz e Snga gewr beyaz e Dosta te tolaz e Dka te embaz e.

460-MAMO Mamo Diyarbekir Por sor hene kir Beqala li hev zde kir Tu ya min by Xwed nekir. Memo ji Tor t

544

Ba l t xine ji xeram me re. Ez bi epil Nr bigirim Bibim ji nefsa can xwe re Nav dewletn ecneb ya Li ser by qal er e. L Nr l l Nr S bisik ji tla tembr Sng ber te gewr in

461-L NR L Nr l l Nr Zirav bqisr S bisk ji tla tembr Dora te li ser te Nr. Bejna Nr ew li tak Bala xwe dixine ji hawak Bejna Nr iva ter e Mna berfa li Xeybr. L kim dims Bizgr Ez bi epel te bigirim D wey Nr way. Bav ska Bedls Li te por sor porbelay Destra te lawik Li ser cot memka diday. Tama memkn Nr xwe in Pirtikqala Riha y Wek ekir li dora Besre y D wey Nr wey. Te mirad dil xwe kir Te sng ber ji min re venekir Tu ya min b Xwed ne kir. xeftana am Mehbeta dila rn e Tu xem , tu nezan. Te der bikoka min vekir Te li memik min temaa kir Min d fincana de hr dikir

L Nr te, kir te kir S bisk sor hene kir Te mirad dil xwe kir. Nr d li ban ban Eger Xwed li hev an Ez te mehr kim li w can . Nr d b li gasn Kiras sor e wek xwn Mehbeta dila difirne. L Nr te kir, te kir Nr d ban ban Tu bi kof bi kitan Tu bi ar bi kesrewan. Tu bi Mna b dims ekir.. Biniya mala bi qa e Dew derling te qima e Kik me re te ne ba e Wek kerae, li ber a .

545

Tu par qz b, sal bk e. Weyso, Weyso, Wesla ye Te resa gilok b ada ye Tama memikn te xwe in Wek xurmaya Bexda ye. Wek ekir Besra ye Sozek b, min bi te re daye

462-WEYSO Weyso wey, weslay Xaniy bav Weyso, a mezin e Hena li desta, li ser bazin e Tu par qz b, sal jin e Xaniy bav Weyso, a bik e Hena li ser desta, li ser nenke 463-MN XEWNA TE D Her l l, l l Her ne d ne d, ne d eva y min xewna te d Min dest xwe li ser memikn te d Min dev li ser rk te d. Xezal gewr ya min b ya Bila biim ji v beled Bila ez nemirim ebed Kasek temtla te ne d Li ber te bm kewka ked. Min tu d li ber war Xwed mirad te ne hle Mr te ps e, l l Mna mik bin kewar. Mna arx gemar Mna zembla xesar Xwed mr te ne hle. Mna qeral li ber sl Ez bi epel te bigirim bav welat jr.

Min d b li ser qup Te d b li ser qup Bejn zirav, ser rib Her l l, de her l l Min di b li ser avzl Te d b li ser avzl Ez bi epil te bigirim Bavm welat jr. Tama memkn te xwe in Wek ekir bajer e. Min tu d b li ser bnder Esmer, xizm zer Kea sa, qza ker rn mihte ber Ez rabim te birevnim Bi kotek bi dar xener Di ser qehr mr te re. Binya mala bi qa e Daw derling te qma. Kik mr te ne ba e Wek kera li ber a .

546

Hi aqil namn Hiso way. Snca Hiso sor ilo Tu li rh Hiso binr Mna teriya kik ilo. Mala Hiso li nav mala Derman rih Hiso Hebek rxa dewara. Mala Hiso li Erik Derman rih Hiso Hebek zelqa mirk.

464-HSO Hiso ye Mrdn Hiso way. Toltajk bi xwe re tn Li ser doag datn. xs t dimeyzn 465-XZM Derd Xizm Trka li bana Dest min kin b Ne gih guhara Bel ez dinalim Ji derd kele yara Xizm wenda b Der ban bana Xwediy xizm Xizm wenda kir Tev li zencr Tev li zenncr Ez hatim Cizr We, ez m Cizr Xizm wenda b Tev li zencr Ji derd keika Bin, ez bhalim Ji derd keika re. Ez dinalim Ji derd xwediy, Xizm re Ez ketim v hal

Xizm wenda b Tev li zencr. Ez diim Cizr Cizra Botan Xizm wenda b Li govenda xorta Ez Xizm nadim Bi s gay cota. Tev li zencr. Ez dibme odek odek tij Fncana qehw Erd dimije Ji derd xwediy Xizm re Ez ketim v hal Tev li zencr. Diim odek Odeka vala Fincana qehw Erd dimale Hey l ez nexwe im Tu i huwal e Ji derd xwediy Xizm re Ez ketime v hal

547

Bi ser min de ditewiya Wek kewan li biya Xun ket toq ben ya Keika gund Snem. Tu xeyd li w dem Ez mehbb dil te me Bejin terha bihok Memik kirin wek gilok Ez li benda te mam ev rok Ez Sinem birevnim Ez bibim deta Xerok.

466-SNEM Keka gunda Snem Tu xeyid li w dem ay li dewsa xem Roja ay daweta Ez kil av te me. Keik rhana li aviya Snem rhana li aviya Te d b li ser xaniya Bi tena ten dimeiya. Min dest avt gerdan

L nam l Sinc Gul gihane kolinc Ramsan te xwe bn Ser kaniya Eyin Sinc L ne man l Sinc Min Sinc d b li nav rezan Tu binr li qolan qezan Ez m rk sor bi gezan L ne man l Sinc Ez sinc birevnim Bibim welat erkesan.

467-SNC Min Sinc d li ber berana Ez xulam dev dirana Heb ll li nav mircana L ne ma, l Sinc Diran heb pirinc Gul gihan Qolinc L aman l Sinc. Min Sinc d b li ser xn Aql xorta difirn 468-TEMERO Pda pda Temero pda Bi r mertel di bax kok da Herne it Zaxok neyar di r da Sor e, sor e Bagoka sor e Me li wran andiye gundor e Bersvek hatiye lo Temer zor e

Re e, re e Bagok re e Me li wran andiy zeba e Bersivek hatiye lo Temer nexwe e Sip ye, sip ye Bagok sip ye Me li wran andiye kund ye Bersivek hatiye lo Temer miriye

548

L nam l Sinc Gul gihane kolinc Ramsan te xwe bn Ser kaniya Eyin Sinc L ne man l Sinc Min Sinc d b li nav rezan Tu binr li qolan qezan Ez m rk sor bi gezan L ne man l Sinc Ez sinc birevnim Bibim welat erkesan.

467-SNC Min Sinc d li ber berana Ez xulam dev dirana Heb ll li nav mircana L ne ma, l Sinc Diran heb pirinc Gul gihan Qolinc L aman l Sinc. Min Sinc d b li ser xn Aql xorta difirn

Tim ling qei ne Ez mela na kim Tim bi qelem dewtk Qeyia xwe diknin Ez dewlemenda nakim Mal gen ne. Ez feqira nekim Li ser av xwe negernin. Ez dakevim bin Beriya jr yek Ereb eng sip Ji xwe re bineqnim Bila mra bikuje Gelha li mala bav min Veger

469-YAD Dell yad Ez mr na kim Mr tu nine Ez axa ne kim Zilm qaia dikn Ez xa ne kim Cil wan n e Dil wan re e Wek ten ne Ez ivana nakim Tim daw dl wan Bi her ne. Ez gavan na kim

549

Par qz b sal bk Hena li ser dest neynk L, l, l,l, l, Nof End wer paytext e Ka kewoka li ser text e Kan korta di rext e Nisbn git jin in Ken stl xweik in Diyarbekr ticar in Mesken dost ya r in. Memik behra xortan e Memik li Gewr gihane Wek fincana Fefr Li ser sk dikana. Ji Selhedn Brt du stran

470-NOFA Dra Zor yek ban e Kiras Nof kitan e Memik w t re xuyan e Yek det, yek zozan e Dra Zor bi dikan e Memikn Nof fincan e Li ser sk dikana Dayika Nof File y Bav w mislima ne Dra Zor mezin e Dest Nof bi bazin e Par qz b sal jin Hena li ser dest bazin e Dra Zor bi k e 471-LO LO LAWKO

Lo lo kuriko tu neme Tu bejn dirj simbel re Dil min ji bo te davj Tu nezan bext re . Lo lo lawiko xwednevano, Di dersan da serovano, B te xal ye dibistano Tu y ji min ra rih cano. Kovara Ava

Lawiko tu gula li nav rezan Tu rewa nava Omeran Te ez dn kirim berdam din Ne birme ne xizan Oy oy lawiko were vira Tu li min neke gef gura Tu derman ji dil min ra Lo lo lawiko were vira.

550

Kng mra kirva min binder Kirv ez b min bike. Nisbn bi av e Swar peya da nav e Hewa kirv min bi giha ye L l kirv Min na te bada ye x mela l palda ye Sng ber te gewr in Wek xurmaya li Bexday.

472-KRV Nisybn bi qile ye H l kirv Gul rehan t da ye Meken min te ye Kf kfa min te ye. Gund maliya i ji me ye Ya star b lom e i gund bi lom e. Nisbn bi textik e Sola kirva bi kabik e

Ji bo galaciy Biyrt Ji xewa ev re Merzik Gund mezin mehsert m werqil di Qala Kek di xweik Ziyaret. Ez hatim aliy v al Ser diyr de dw Ser bi rib Rimil Heger tu li jin diger Dakev tixba reng Jin du b xwed sw Xwdiya ta b S fil Min heft sala ivan min heft sala gavan ji bo nan heq jinika b.

473-XURFAN Doy, doy Xurfan..! Xirb Qeplo bilind Kurika eto Altinc, Dimsfiro in Kermt, keft pir t de Kersvan. Ser diyar de Taf Kund kra Zihn Di ber te de Merc. Hatim aliy v al Qamkutik in Ji xwey Gol Ard ceh metn

551

Mna serik penr Ji mehbet ez ne bm tr Ji k ditirs ji k na wr Tirsa w ji kik mr. Eman, Eman Zekiya Ez xulam bisk guliya Bihna misk mehwed Ji memikan firiya. Min Zeko d li ber neqeb kir fitla qeseb Kula Zeko giran b Da ser derd kezeb. Eman, eman Zekiya Ez xulam bisk guliya. Zeko zn seyran Kewoka qehwexan Li w swar, li w meydan. Kroka taj berdan Ne kutin ne gihan R sor by ji ramsan Xwed mirada bike Li ser din man.

474-ZEKYA Aman amam Zekiya Ez xulam bisk guliya Bihna misk ember Ji memikan firiya. Te d b li ser xaniya Min d b li ser xaniya Tena, tena dimeiya Min dest avt xebxeb B xuna mriya. Ez ketim dilim iya Bi ser min de di tewiya Wek kevana li Biya Min dev xwe xist gerdan Bi ser dev min de hliya. Ramsan pir rn in Wek ekir elbika Mna qeymax m ya Tim li ser bihar Li ber beg Mrzay; Eman emam Zekiya. Min Zeko d li ber dwer Min d ewqa kirik Day cot guhara

Yek Xell xezal Yek law Ferxo kin yek Hseyin Delal. Gul abqat B lanet bav hat Te xwar dk ibat. Herm Amed

475-GUL Gul, Gul, l Gul, l Gul Gul tu metka Ferec e Bi xeftan mal menc e Tu ji aliy mal ne enc e Gava ser ban li neval e S swar derketin bixar e

552

Min dest avt xebxe b B xuna mobilya Bi ser min de ditewiya Wek kevan li biya B ingn toq beniya Min dev xwe xist gerdan Bi ser dev min da heliya. Wek ekir elbika Mna qeymax mya Tim li ser bihar Li ber beg fendiya Wek meknesa detiya Gulka kum Rom ya. ma dev te ye. Nedn im, ne durist im Taq rhan, pl xist im Teres bavo Pita min girtin, li erd xistin Du parsy min ne xuyane S parsy min kestin. Ez nedn im, ne har im Taq rhan pl pan im Pita min girtin, li erd dane Du parsy min ne xuya ne. De lil, de lil, de lil, de lil Ketim bext bav ceml Xwdo reb kes ne min L yad law Osman. Dawiya Durikan ------------------------------

476-KEKA GUNDA Keika gunda Snem Sebt lehd arem Ez ev mvan te me Sib li ser rka xwe me Kedera dil min Snem. Ke rihan li aviya Snem rihan li aviya Te d b li ser xaniya Min d b li ser kaniya Tena, tena dime.

477-LAW OSMAN L yad law Osman Bik tenburvan e Qedra zeriya ji xwe nezan e Bi v erd, bi v ezman Naim suxra v aan Ka bazin te ji mr an Ka xilxal te bi xwe re an L dn zalim dn e. Tirsa min ji hebsa Mrdn Ziyareta kilbn Tew lawo bimire narim n. Osman xerbende ye Te r kiri mala me ye Desmala zer kir, mane ye Sng b bav Mna berfa li xirbe ye

553

ten Tu guleka kov dura desta y Ked nabe naye, li ser iyay Straneka bi nav li ser lvay Roj li xwener rojkan, sv li xewnay Gul gul gul gul delal Herkes bi yara xwe, ez ma me bi ten me Herkes bi hviyn xwe ez ma me bi ten

478-DNO-DNO Gul Delal e Eger ez bimirim li ser axaki dur Xeliya re nevjin guliyn sor Evna min bibe li ser iya yek dur Bila sw nemne li nav diln kor Gul gul gul gul delal Herkes bi yara xwe, ez ma me bi ten me Herkes bi hviyn xwe ez ma me bi

Tellik dan bavo kir Seyr qza axye Delalka sereye Qelen xwe buhaye Dodo liser helyaye Dodo xortek hjaye Seyran heda meda Tevir girt erd veda Jibo evna dodo Cav te ma di rda Te can xwe kir feda Gotin mzk: Gelr Herm: Serhad Berhevkar : ahn Sylemez

479-DODO -Koro Dodo kete kemn Kemn jibo evn ax bi ax digere arek j nabne Dodo dodoooo Dodo dodo te i kir parsn uxul kir Heta hat keik mir Kullik dan bavo kir

554

Hay l ewtye va qaran Ez j wera vaz d idim Hn keka naz didin Ew i kek we prin Tev xort me baz didin. Xwe hildin xwe hilnedin or xwe bi kaln medin Xwe hinek notle medin Ba li ser sng wan ramedin i kek e kundur dest da Kundur destda biket a Bav bihata lxist a Min ji xwe ra bixwest a Senbol rn y e Tl hat nizam y e dur un nzk hat in Ji xwe xae jina by e Ten narim qirikan Dest navm wan memkan Di hz da bune tiru Gune li stuy kekn Jin di be li her deri Dernaye ti cari Hey dijmine me ye salan Tim wiha nae dewran Ev car dora te ye ferman Tu bi rindi naye iman Bila dine xira be Ger welate te nebe Bila mirin bi xer be Eger jin azad nebe Helbes : Diyar irove:Diyar Avaz: K.Azad

480-DOLAB Werin min v yek Klek dane klek Pesra sor sp Sva sor Antaly. Kundur kundur pr Pl avt dor br Berevkin lawno bn in Kundur xwae bi sre Keqk qne gunya Ber germ mna xwnya Keqk qne kivzana Bergerm mna xizana Here dolap dolap Dolapa dar der L rist purta ka Dolapa dari merx L rist liva berx Dolapa qast mast Min dolap xwera xast Hey baran berf baran L xist zengye syaran Te ez kutim, ez helandim 481-DOZA ME NAMR Hey dijmine me ye har Tu i diki barebar Em ve doze barnadin Eger ezman ji b xwar Tu i qas biki hovi E me xurt dibe hevi Ger bixwazi nexwazi Em azad bin li dawi Doza me Namiri

555

556

482-ECEM Ma jiyan hem n e lo Seyrana Cizriya Ma jiyan hem n e lo Seyran e xwe seyran e Xwarna me zor dostane lo Seyrana Cizriya Xwarina me ser dostane lo Seyran e xwe seyran e Ma jiyana me hem jan e lo Seyrana Cizriya Ma jiyana me hem jan e lo Seyran e xwe seyran Xwe a neke ez ya te me lo Seyrana Cizriya Xwe a neke ez ya te me lo Seyran e xwe seyran e Ma jiyan hem xem e lo Seyrana Cizriya Ma jiyan hem xem e lo Seyran e xwe seyran e Tembra xwe derne lo Seyran e xwe seyran e

Heta bi kl kevir Bi ngna br hesin. Mala Edl li neqeb L hat bak xezeb Kul li Edl giran b Da ser derd kezeb. Mala Edl li jor e Derg lor e lor e Hv ma rab jor e Ez bi epl te bigirim Bavm welat jor e. D Edl ! rabe rabe Dil ket are nabe Kes li mal tune ye Kf, kfa min te ye !

483-EDL-1 Edl rab sib ye Deng dkan ebe ye ax, axa min te ye axa nimja te ye. Hey l gidiy Edlay Bsoz, sozwinday Mal dinya hindik Qelen gewra min na ye. Sib b, dka qr kir Cotkariya nr li p kir Rka keft di nv kir Sng gewr sip kir. Hey l gidiy Edlay Min sozek bi te re daye Heta axa merzela

557

484-EDL RAB-2 Lawik Edl revand Bir xopana stanbl L gidiy Edlay Min d poz bav gay Tu li p soza xwe nay. Qza x Teya y Xilxala ling kuta y Kember li nav na y Bazina dest bada y av ji zra hilna y i bikim Mal dinya y. Ev sib ye, ro zz e Ro li erd dilz Derd min yek qze. Kezzer, kez zer Kezz lewend Sng doag balif zend Zeriy tu were dlan Gewr were, em herin govend. Kezzer, kez zer Xulam memk girover Ser sor e; bin zer Mna berfa nevala Siya dara tim li ser. Tu ji govend were der Te ramsim car din her Kezzer min sis ne Her s delaliy d ne Yeka min, diduye xelke ne. Li erdiko beyaro Mna and xiyaro i bikim dosta bi yaro. Esil dosta qz ne Mna ekir r ne Mna agir bi t ne Mna gula bi bih n. Edl rab sib ye Deng dka qebe ye Kes li mal tune ye Kf kfa min te ye Deyn min li bav te ye. Ba rab, baran rab Ecaca keriyan ra b, Karika piho wenda b Gundi, li mal bav bn Ez gewr bi hev a bn. iya li iya nr Werdek ji gol fir Xwar bm Edl ramsim Dest min l neger. Hat kerwana gama Dan b li biniya a Memk Edl digiwim Dil min ji kerban t . Ha der b, der b, der b Kerwan Edl der b Hm hetir ker b Hem qantir ker b Hesp Edl qemer b ek xorta li ser b. Mala Edl li neqeb L hat bay xezeb Derd Edl giran b Da ser swar neqeb Derd Tol giran b Da der derd kezeb. L gidiy Edl Por sor gul hr Dosta lawik mequl Wer ser dora tenr.

558

485-EDOL ( EDL) L Edol mala bav te ewitiy Rojek me nzke dsan r li me ne dor Tav xwo avt bejna bala te Edol Wila gel gundiyano crana tav xwo avt bejn bala te Edol pir vedaye quba di Resol e Ez rabim gel gundiyano cran eng Edola xo bigirim dsan birevnim Bibim nik Cembely axak dsan di gorgula Em Edol, ji xwe ra bikin agir dara Sib heya dank var bixwn got ellan bibila ro Edol malxirab ez rabim biim ser ava Hzil mala Xud ewit nab Rk xwo rebena Xud an ramsana te bim Ke malxirab Edol min heft xwna mran mrxasan li mala bav te bn D awa bi rk xwo rebena Xud sorgul Ser ava Hzil Xabr mala Xud ewit awa biy Min heft xwna mran mrxazan li mala bav t bn Tu were ramsanek ser can cesed min reben Xud da berde ola her heft xwn mala bav xo ra eben Xud ew na ramsane te min qebl e. Mehmed Arf Cizrav 486-EHMEDO RON Ehmedo Ron heyran tu nemr ne hekm Kuro ged tu nemr e hekm Li bala dil min evdala Xwd de Tav ji tav ya bihar Meha Gulan Nsan u Adar e Li ser sing ber min evdala Xwed de Ne dixwuric ne dibar Ehmedo lo lo ... Ehmedo Ron heyran nav min Besna ye Kuro ged nav min Besna ye
559

Li til p min ar mor wers maye Li sing ber min evdala Xwed Ji te re kk seray wer ma ye Li ber qeran pez xwe ser de ker ke Min hemd xwe ji te re destr da ye Ehmedo Ron heyran d bav min ne Xr bike d u bav min ke w qet nebnin Wez ewa neda me Ehmed kur bar Ma di gnd de min dil t da Wez da me ged kurap min epel mra xudan heft jina heft sal Wez pra vere xwe didem zihfarek diran tune devda Ehmedo lo...

560

487-EGD CMO MR BLR EGD CMO Spasdariyek bo xort 73 sal..! Mr Bilr Egd Cimo di sala 1932yan de li Gund Erder ku bi ser Nehiya Armavr ve ye hatiye dinyay. Xort 72 sal (!) di sala 1955an de dema ku li Radyoya Dewlet ya Ermenistan de para kurd vedibe, mirov yekem e di war sazbendiy de. Li gor xwesteka Rehmetiy Casim Cell ku berpirsiyar bea kurd ye, gund bi gund dikeve pey opa sazbend dengbjan da ku ber wan bide ser riya radyoy. Pa j saln dvedirj; bi mey, fq bilra xwe li pey dengbjn eyan i jin, i jin disekine nav xwe li ser dergeha sazbendiya kurd bi tpn zrn dide nivsandin. Li gor gotina w, 37 sal li ser hev li Radyoya Ervan bi bilr, fq meya xwe sazbendiya kurd p k aniye. Di sala 1967an de batirn Koleja Sazbendiy ya nav Romanos Melkyan ku li Ervan ye kuta dike dibe sazbendek Egd Cimo : Divt kurd hj sax qedr hunermendan bizanin Egd Cimo Maallah Dekak Mr bilr Egd Cimo, ji mkrofona PNA-y re axiv behsa rojn ber kir. Egd Cimo, kul keser, daxwaz xwestekn xwe yn ji gel kurd yek bi yek rz kir behsa brannn xwe yn bi Karapt Xao re kir. Min pirs mr bilr bersiv da. Pirs: Te bi i away ko Ermenistan kir, ji k der kober by? Egd Cimo: Di sala 1918-an de fermana zdiyan rakirin. Ev tit di dema dewleta osman de b. Ji ber v yek malbata me near ma ko ji Bgiriya Wan dev ji cih war xwe berde ber xwe bide xeribistan. Tn li Ermenistan bi cih dibin. Gelek ji nas dost heval hogirn dapr baprn min ji ber ko ava em li kleka Qers Ermenistan bo e, di em de dixeniqin. Bi zor bela km kes bi sax selamet digihijin Ermenistan. Ez j di sala 1932-an de, li Ermenistan ji dayika xwe bm. Min hem zarokt, huner dereceya xwe li Ermenistan derbas kir. Pirs: Em niha j bn ser hunera te. Gelo te keng dest bi bilr kir, tu dikar hinek behsa bilrvaniya xwe bik?

561

Egd Cimo : Min di zaroktiya xwe de ji dawetan hez kiriye, ji kilaman hez kiriye ji rokan hez kiriye. Li gund me behsa Mem Zn destanan dihate kirin. Ez di zarokatiya xwe de dim ber berxn mal. Li vir sazbend bilrvan kete rih min. Li ber gund me emek heb. J re digotin em Re. Li ber v em mna daristan tije qam hebn. Rojek kete ser min, min got ez ji xwe re qamek biinim, ji xwe re bikim fq li fq bixim. Taybetiyeke qaman heye, bervark dema bay hnik li qaman dixe, ew li hev dikevin bi xwe bi xwe ji w an deng derdikeve. Carek dengek wisa kete guh min. Min got div ez ji van qaman dengan derxnim. Min girt krikek xwe ya bik ez ketim nava van qaman. Min end heb inn, kir xira kir, min l nihrt ji yek deng derket. d ez ji abna nizanim i bikim. Bi ev roj d min li ber berxan, virde w de li fq dixist. Ban mala me li gund ban her bilind b. Min gelek caran bervark li qam dixist, hem gund li ber min kom dibn deng fqa min guhdar dikirin. Ez ew dem r bm, hinek kej bm. Ji ber v yek ji min re digotin vaye Kejo dsa li bilr xist di ser me de lorand Pirs: Te cara yekemn kjan qeydey lxist? Egd Cimo : Min d her bervark li ser ban me ji heval, dost yar xwe re li bilr dixist. Deng bilr vark mirov sermest dike. imk dengek pir xwe, hestiyar bilind derdixe. Pit ko min epey li bilr xist, ez hn qeydeyan bm. Min meqama yekemn Kran ay Top Qers lda. Wisa bib d dema min li bilr dixist, gundiyan gaz hev dikir, digotin gundno, malno Kejo dsa hatiye ser bn li bilr dixe. Her kes li dora min dicivn li bilr guhdar dikir. Derdor dib wek qada konser. Pirs: Tu ji hunermendan hn meqam qeydeyan by yan tu bixwe hn by? Egd Cimo: Bawer bike ez ji ber xwe ve hn gelek titan bme. Li gundn me gundn cnaran dawet dibn. Sazbend hunermend bedar van dawetan dibn. Min digot div ez j meqama ko ew ldixin hn bibim. Bi ev roj bi xwe bi xwe dixebitm pitre min l dinihrt ko d ez w meqam dikarim derxnim. Li aliy me sazbendek bi nav deng amil Beko heb. Bi malbata xwe re di konser dida. Bi qz kur xwe re ekbek kirib. Rojek hate gund me konserek da. Gundiy me j re nav min dibjin. Ew j dixwaze min bibne. W camr gaz min kir. Ez m, min li cem w lxist. Ji bilra min pir hez kir. Got ji vir nde d tu j di ekba min de y. Ji w roj nde em bi hev re din dawet konseran. Ez w ax 14-sal bm. Me end salan bi hev re lxist. Pirs: Te keng dest bi Radyoya Deng rvan kir?

562

Egd Cimo : Pit ko radyo di sala 1955- an de ava b, w dem berpirsyar radyoy Casim Cell b. Ez w dem di konser dawetan de d dihatim nas kirin. Ji ber v yek Casim Cell ji min re got were li radyoy tu li bilr bixe bila dengbj j bistirn. Bi qas 8 salan min li ba Casim Cell li radyoy kar kir. Ez li dengbjan digeriyam, min li bilr dixist gelek titn din dikir. L bi resm ez nedixebitm. Hing te iqas kilam ldidan, kom ser hev dikirin pitre perey te didan. Pit bi salan nde dtin ko ez v kar dikarim bikim ba j dikim; ez kirim kadro. d ez bi resm dixebitm. Ez ji 30 salan zdetir di radyoy de xebitm. Pirs: Bawer im te koleja sazbendiy j xwendib. Tu dikar hinek behsa v xebata akademk bik? Egd Cimo: Li rvan kolejeke bi nav deng heb. Romanos Melke. Ez bi roj dim di radyoy de dixebitm bi ev j dim koleja sazbendiy. Koleja bi ev pnc sal b. Min pit pnc salan kolej qedand sazbendiya xwe gelek bi p xist. Ez gelek senfon hn bm. Pirs: Ap Egd hinek behsa xwe Karapt Xao bike. We awa hev nas kir, hn bi hev re xebitn an na? Egd Cimo: Wexta ko ez ji bo radyoy li dengbjan digeriyam, min nav Karapt bihst. Mala xaltiya min li kleka mala Karapt Xao b. Mr xaltiya min Dewr rojek ji min re behsa Karapt kir. Got cnarek me heye ermen ye l bi kurd pir xwe distir. Rojek ez m mala xaltiya xwe, min xwest Karapt bibnim. Min l nihrt ko Karapt di nava baxey li ber mala xwe de erd dikole. Me silav da hev, Karapt mera xwe dan hate ba min. Pitre ez dawet hundir kirim. Em n li mal rnitin. Min hal meseley xwe j re got. Min got, min bihstiye ko tu pir xwe distir, ez dixwazim deng de di radyoy de belav biki m da ko dinya bibihze. Min j xwest ko kilamek bibje. Karapt kilama Lawik Metn ji min re got. W ax min got hema ez li te digerim maql. Li deng te digerim. Pitre min Karapt an radyoy. Deng w y all me di radyoy de lxist. Pirs: Di radyoya rvan de gelek caran digotin strann Karapt Xao hatine qedexe kirin. Tu qet by ahid van titan? Egd Cimo : Rveberiya radyoy w ax mudaxale dikir. Digot heke tu strann x axa bega bibj, em derbas bibin, strann din bibje. imk ew stran w dem qedexe bn. Karapt j digot ez van kilaman dizanim hez dikim van kilamaman bibjim. Hd hd pitre r veb me r da wan kilaman j. Pirs: Em hinek bn ser meseleyn taybet. Te debara xwe awa dikir?

563

Egd Cimo : Min ji radyoy hindik pere distand. L car caran ez dim dawetan, min di ekban de cih digirt. Min ji van deran j pere qezen dikir. Ez di kir de bm. L pit 15 sal nde radyoy xaniyek da min. Xaniyek ji s gozan pk t dan min. Tev Karapt em din dawet konseran. Daweta ko ez Karapt t de bn, bi an ah derbas dib. Her kes dixwest em herdu bi hev re bedar dawetan bibin. imk me kf eq zde dikir. Pirs : Dema mirov rojn ber ro muqayese bike, tu briya rojn ber dik an rojn niha xwetir in? Egd Cimo : ro pketinn mezin hene. L rojn hing tam t de heb, eq t de heb, kf t de heb. Rast e aboriya me neba b l em bi aram bn. L di v dem de eq tune ye. Ez her zde briya dawet, ah, kincn me yn kurdtiy dikim. Briya dost hevaln xwe yn ber ko ne ber rehma xwed dikim. Ez ji bo wan hevalan gelek li ber xwe dikevim. Pirs: Karapt beriya ko bie ser dilovaniya xwe gazind dikirin. Digot il milyon kurd nekare zik min tr bike. Egd Cimo: Mixabin wisa b. Div mirov qedr qmeteke mezin bide hunermend, sazbend rewenbrn kurd. Karapt Xao xwed riheke temz b. Di kilamn w de rih giyaneke paqij heb. Ji kurdan batir kurdewar b. Div beriya ko mirov bimre qedr qmeta hev bizanibe. Pit mirin d tu maneya qedr qmetdayn namne. Pirs: Em pirsa daw bikin. Cara yekemn e ko li Amed hem stran ji bo kesek, yan ji bo te hatin gotin. Derheq v meseley de tu dixwaz i bibj? Egd Cimo: Ew qmeta ko li Amed dan min, ji bo min serbilindiyeke mezin e. Dil min pir hestiyar b. Min i kiriye ji bo milet xwe, ji bo kurdan kiriye. Ez dikarim ji kfan bifirim. Ten per baskn min km in. Bi taybet j serkirdey Amed Osman Baydemr dema ko qevdek gul dan min, ez pir hestiyar bm, kelogir bm. Ji bo min ev roj ji hem rojan batir xwetir b. Pirs: Baydemr mizgniyek da. Got ap Egd dixwaze d li Amed bij. Dil te heye ko tu li vir bi cih war b? Egd Cimo : Li Ermenistan hinek kar barn min hene. Pit ko ez kar bar xwe biqednim, ger ji min b ez dixwazim bm li Amed bi cih war bin. Dixwazim rojn xwe yn may li ser axa bav kalan derbas bikim. Min dil heye d li Amed bijm. L div beriya her tit ert mercn min musat bin. Dest min ji van deran nabe. Heke mimkn be ez ber xwe bidim Amed. Salih Kevirbir

564

488-EHSAN BIRA Min nezan min nezan Keko qurban min nezn Feleka xan kire navber min te axa sar e Min biray xwe an w welat bi mvan Min nezan felek xan taput wi bi dest min de min bine ji Almas re Heval ji min pirskirin gotin ka kek te? Min go ez kurbm, min ew brkir bi xwe re nean Ser sib ji min re ann xebera re anin Keko ez abm min nezan ku ez li welat xelk i xeliy bi ser xwe kim. Gotin, kek te y xwe dir kiriye bxwedan Xelk xra xwe ew ji erd helnay Bese were bese were Min hng herd bira xwe ji brnekirine Te y xwe da ser Min go Almas xung ez v aciy hetan axiret ji br nakim Hetan ku ez nerim herd delal etk xwe wo Ez m ber deriy nexwexan, gotin delal dil te Tabur kirin, rapor dane Gawa ku min ew xebera bsto ez bi oga ketim erd Min hawara xwe kir Hikmet e Min go were mal kin ewtando, ez i bikime mal din Keko eger bi pera bihata sandin min e bide mal dine. Eger ew j nebya min e bide can xwe ber kr e Gava ku doxtor der vekir Min d kek min bi dev rya ketiy erd Min xwe avt herdu niga Hikmet xwe avt e ser qefes pano Min go bese were bese wer Min birnekiriye Resoy sor, te y xwe da sere Min go Almas bav Elf meleqne Bav Elf y li ba min pir bi qimet e. Dil kek min sekiniye Ne birayek ne j xwankek li kleka bav min hebye. Ku hawara xwe te kira Wexta ku taput kek min dan ber mal Min go Hikmet were ez i bikime mal din,
565

Min wenda kiriye kek xwe wo Almas got; heksiz ez bi te re deng nakim, ber xwe berve mal te nakim Te kinc delal min ann li ber min velo kirin. Ew d ji bo min bne yek qerpal e Ez a wan belav bikim li fiqaran Kinc kek min kirin ala Belav kirin li fiqara Ere bira ere bira Hevalno ji ku kek min gr bye Min berdaye kar L ez i bikim dsa nebm tucar e Bese wer bese wer Min hng brnekiye birna du biray Vcar te y xwe daye ser Keko wexta ku tu ji min qetyay Min dost bira hing rind naskirin. Bese were bese v birn min tij xwn neke Keko min go tu here tr rakeve, Ma av kek min li dv xwe nemnin Ez kom kek xwe bi hel xwe dim Him bi xwe re bi ortak, him bi bira Hikmet keko xas bi te Mal te ji mal kek min a firk e Tu nabn n ku kek min l gr by Keko ez n ku tu l grby darkim Herim warim bi hestirk av xwe avkim Almas Kek min pir narne Ez hestirkn w pakim destmal pek e Hevalno birin min e pira giran Min wendakiriye kek xwe li 51 a ne. Keko ez te brnakim hetan axret Ew kilama Memed s li ser biray xwe y ku li sve mir gotiye.

566

Kaniy zelal dikin rz Elegez, iqa kubar sekin tu L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret Nav van kaniyan mrga va L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret Gul sosinava xemil tu Tu Elegez, tu - Elegez L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret Binya gunda zevy zern L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret L hawa w, l hewa w L hawa w, t ji qudret Gul sosinava xemil tu Tu Elegez, tu - Elegez Elegez, Elegez Elegez, Elegez Kurdn Sovyet

489-ELEGAZ (gotin Karln aan, mzk Kerem T. Gerdenzer) Elegez, Elegez Mna bka gul, gewez Temam gulin ek fz Kaniy zelal dikin rz Temam gulin ek fz Kaniy zelal dikin rz Elegez, Elegez Mna bka gul, gevez Temam gulin ek fz Kaniy zelal dikin rz Temam gulin ek fz Elegez, Elegez Mna bka gul, gewez Temam gulin ek fz Kaniy zelal dikin rz Temam gulin ek fz Kaniy zelal dikin rz Elegez, Elegez Mna bka gul, gevez Temam gulin ek fz Kaniy zelal dikin rz Temam gulin ek fz Kaniy zelal dikin rz Elegez, ez digerim nav mrg te

567

490-ELY BET STIRANEKA DROK Selah Hiror Di droka millet Kurd de pte bi gelek nivser edb serkirdn siyas yn Kurd hatiye dan. mi vekol li ser berhem xebata wan hatiyekirin,bel hta hindek ji van mirova zirbehirin ji ptepkirn,eve j ne ji ber hind ye ku xebata vana ne berave belku ji ber nebona pzanna ye li ser jyan bizav wan. Pit er chan y k bi daw hat qnaxeka n di droka kurd a peydab, ka kurd hatebehiskirn di nav endn kongire peymann nvdewlet da,ev ende b eger girnr pdana dewletn zilhz bi kurd kurdistan, Bertanya ji aliy xwe ve endn mirovn siyas hinartne kurdistan bo encamdana endn vekolna li ser jyana kurda, niha vekolnnwan jdern serekne bo droka kurd. Ji bil van vekolna belgenamn Bertanji hene behis kesn kurd dikin ewn di biyav xebata siyasda karkir ev belgename ji bi bawer ya me jdern giring bo droka kurd. Nav Eliy Bet di jder belgenamn Bertan da hatiye nexasime vekolna Dirayver ya ku bi nav Kurd Kurditan ku li sala 1919 da li Filistn bi ziman nglz hatiye apkirin, (1)herwesa (E.J.R) di pirtoka (Tbn sebaret hozn kurd li bakora wlawta Msil rojava Furat) behis Eliy Bet la Hevrka kiriye. Di namek da ku Kon Re bo min hinart, diyar dike ku Eliy Bet ji mala Osman ye, mala Osman ji serokn Hevrkane Eliy Bet birazay Haco Axa y piye, li sala 1913 da hri kiriye hebisxana bajar Nisbn girt azadkirin.Eliy Bet endn er kirne nexasme di gel ln dewrber wek di gel la irnex serok we Ebdulkerm, dsan endn er hene di gel dewleta Tirk mna er: iyay Bakuk, iyay Omeryan ,Tint, Midyat li Xizrana sala 1919 an da. Wek me got ku (Dirayver) nav Eliy Bet di vekolna we da naye, diyar di ke ku Bet k ji wan serok ln Kurdan bo y ku giring da ye xebata nitmaniya gel Kurd. (E.J.R) dem bas la Hevrka diket dibje: Eliy Bet bi hztirn seroke di nav v l da. careka d (E.J.R) diyar dike ku Eliy Bet destheladar li ser van pikn la Hevrka di ket: Elka, Demamoka, Saliha Mizzxa . bi harkariya van la Eliy Bet dit hizar siwarn bi ek kom biket di gel 200 ta 300 feka. Di belgenamn Bertan da behs Eliy Bet hatiye, kaptin Milz ku k ji berpirsn Bertan di raportek da ku bo serkirdatiya git ya Bertan hinart,li dor Eliy Bet hatiye ku serok Hevrkane giraftarya bo Bertan ya peydadke,dsan Mil z diyardike ku Eliy Bet hindek serokn qulpek damezrandye merema w beramber dewletn biyan (Bertan) rawestin.

568

Di v stirana xiwar da (stirana er Tinat) gelek pzann li ser Eliy Bet jiyan xebata w diyar dibin,wek Eliy Bet ji mala Osman ye ji la Hevrkane birazay mala Haco Axa ye, di v er da wek stiran dibje kesn d harkar ya w kirbo wek emdn ol gelekn din.di gel k ji feln zex ku bi nav imn Hen Heydoy. Mele Xelef Bat Wergera tpan : D. Zeng Ji bo siyadeta we ya pak hja, hvdarim ku her wext hn hewedar qelema me bin, da ku em bi hev re bigihine amanca xwe . Ev end girtkn jrn ji sitirana Efno Hejale in hvdarim ku hn evan girtkan j, her li nava girtkn sitirana Efno Hejale bixwn ta em bigihin binyata sitirana Efno Hejale, pa hn d temam girtkn sitirana Efno Hejale her li gora binyata sitiran, hn d ji aliy xwe de tertbat bikin girtkn sitiran ev yek jibr nekin : (Lavij) dib, hey li min, Efno, ban dikir Hejalo, em d bimirin, Me ne d ye, me ne bab e Me ne d ye, me ne bab e De, em rabin herin, cem Mihemed begx nrvana De, em bjin eger hn gotik me biha nekin Sitirh me bikin cenbiy pira ne Wey dilo xirabo, ez prbm, ti pr nab . * * * Hey li min dib Ez, ti epera nahebnim, ji xeyir epera bi darkevot De, min d berkexana j difirin Kit bi kit e, cot bi cot e, De, min heyfik mixabin e, Mihemed Beg xnrvana Nesax e, Ji loma` Efno kutin e, Hejale birndar e Maye li hewl hulot e De, ez ti mr hakiman nahebnim Ji xeyir Mihemed Beg hakim Cizra Bota Wey dilo xirabo, ez pr bm, ti pr neb * * * Her li min, dib Wey nriyo, xirabo, nriy li w lat Li te devra te, li irava rengn e, Delav av vexwara te, li ser kelha bikat
569

De, min heyfik mixabin e, Mihemed Beg x nrvana Nesax e . Ji lom `Efno kutine, Hejale birndar e Li hviya v sibat Wey dilo xirabo, ez pr bm, tu pr neb * * * Hey li min dib Wey nriyo, xirabo, li te w deling hilmit, Wey, delav av vexwera te, li kelha bikat Mexel piteroja te, li bin ber qelt Min heyfik ssed mixabine, Mihemed beg, x nrvana Nesax e, Ji loma `Efno kutin e, Hejale birndar e Li Hewl Kulot maye ne kut Wey dilo, xirabo, ez pr bm, ti pr nab * * * Hey li min dib Wey` Efno bandikir Hejalo ! De, ez li iya difikirim, iyak damay De, ez li Cizra Bota difikirim Xwe li heiy reiy day De, min heyfik ssed mixabine, Mihemed Beg x nrvana Nesax e Ji loma Hejale di nav hevoriya de may De, eger hn bawer nekin Herin meqbera Mezin, li qebra Mihemed Beg meyznin, Bistik dulq nrvana bi taq kl, hilday Wey dilo, xirabo, ez pr bm, ti pr nab * * * Hey li min dib Wey de min tifengek div ji dest xet tifenga Mihemed paa y De min conkek derman div, ne kutay De, bel, duaiq du mqa Bi hev re l day De, em biin ser hewalk bilind Em pve berdin Hejalek, ji vay dinyay may Wey dilo xirabo, ez pr bm, ti pr nab Her weha .. Bel,

570

Hvdarim ku hn ba agahdarbin ku ev herd girtkn jrn, ji sitirana bi serhatiya lavij pr in bel girtka p, her di wext ku lavij ji ol ve hat, w serban xan, nik zavay li ser fer rojn rnit pa ewan lawn li dora zev, wext ku teklf li lavij kir, j re gotin: Kure lavij ya te ye di v tu lavjik ji bo me bj . Di bersiva wan lawan de Lavij dest xwe xiste dibin guh xwe de ev girtke weha got: Wey de ez li dinyay gerya me kesek ez ne heband im De, ez li nik x pr mela gerya me Kesek xem dil min ne revandin Darikek heye li ser Hewal Bilind Ne di wext xwe de, pel xwe diwerandin, Ez girtka d ji Lavijin her di wext ku Mihemed Beg teklf li Lavij kir, j re got: sitiranek ji bo me bje, di bersiv de Lavij got: ev iriya dirjin, pa j ev girtke j got: Wey de ez li dinyay geryame dinya li min betale Ser Hewal Bilind girtne mij mrane Newal Kr li ber xwe tnin qir qale Ez ibikim kejkola min Mr min ma vale Agahdar _________________________________ Em bi siyadeta xwendevan hja didin zann ku hindke iyay Dra ye mesaheta dirjiya w pazde km heye teqrben yan dirjiya iyay Dra her ji astinga Qesirka Gel dest p dike, ber bi al rojava ve, dirjiya w, berdewam dik, heta ku dighj hindava kelha Finik Der Siyar gund (eref)y . Bel, li dawiya iyay Dra, yan li hindava Der Siyar bi qeder Pnc k.m nzk gund (eref)y, lateke mezin heye ji ew lat mezin re dibjin (l bi Xiram), Bel, Lavij pr kur xwe Seydiko her li ber ew (l bi Xiram) kutiye, yan bi serhatiya lavij pr, ew kur w Seydiko her li ber (l bi Xiram) qewim ye, Her wek awe ev xebera rast durist, her ji dev birader (Sof Ehmed eref) me wergirtiye, Bel, birader (Sof Ehmed eref) emr w ne kmtirn ji heft sal ye, birader (Sof Ehmed) dibj: (l bi Xiram) dikev dawiya gely (Finik) li hindava (Der Siyar), Gel bira m gel, gel li min cewab da Hejalek nr ya (l bi Xiram) li xwe bada,

571

491-ELMASA MHEMED- Elmasxan Di nav dengbjn jin de dengbja her kevn e. ji aliy pir kesan ve te nasandin. Gava deng awazn Elmas li Kurdistana baur belev dibe. Herkes bi w re dibje. Deng te wek denga kewa ye. Div tu her Baxday di Radyoy bea Kurd de stranan bibj. L ew xatir heval hogirn xwe nakene die Bexday di Radyo de kar dike. Li vir gelek dengbjn bi nirx nasdike bi wan re dibe heval. Gelek salan di Radyo dixebit di v kar de teqeut dibe. L ne di nava jiyaneka ba de, di nava jiyaneka qambax de dij. Xwasteka w tim ew b. Eger ez mirim min di nava axa min de veerin. L sed mixabinin, ev daxwaza w nahate c. Ev j wek Hunermend siyasetmeder ronekbirn me li derva mir. Elmasa Mihemed: Di sala 1894 li Czra Botan ji dayik bye. Di sala 1974 an de ye ser dilovaniya xwe. Di derheqa jiyana w de pir tit di dest me de tune.(zgrpolitika) Di hunera kurd de jineke jibrkir: Elmasxan STOCKHOLM, 24/2 2008 Heta ko min nivsa nivskar Bakur ya li ser Elmasxan Elmas Mihemed nivsiye nexwendib, haya min ji tu agahdariyn di derbar v hunermenda kurd de tune bn. Ew j bi xra tesadufek b ko dostek min alkar ji min xwest da ez li ser w hin titan ji bona xebateke w ya di derbar hunermendn kurd yn jin de (ev xebata w d bi tirk bya) peyde bikim ko ew bi xwe li Stenbl dimne. Min j li ser temiya w lpirsnek di derbar Elmasxan de kir, l kes zde nav w nebihstib. Ji xwe kurdn Tirkiyey km kesan nav w bihstibn/bihstiye. Min di w dem de bi rya dostek ev nivsa ko li ser w hatiye nivsn peyde kir ko ew bi soran b/ye Elr ew ji ciwanmriya xwe wergerand ziman tirk. Pit ko min j ew nivs xwend, ez li xebatn v xatn yn demek hay bm min xwe mecbr his kir ko bi end gotinan hezkiriyn huner muzka kurd haydar bikim, loma j min xwest ez van end gotinn li ser w bi we re par ve bikim. Di derbar Elmasxan de, heta bi niha pir km tit hatine nivsn ew ji teref kurdan ve (nemaze kurdn bakur) zde nay nas kirin. Min bi xwe heta niha tu kaset, CD plaqn w nedne. Teva ko nivsa Bakur ya li ser w nivsiye bi snor e j ji ber ko w bi xwe ew nas kiriye bye mvan mala w, bi
572

agahdariyn xwe qeneeta mirov di derbar w de xurttir dike her weha w ji end avkaniyn din j stifade kiriye, loma j ew ji bona v nivs avkaniya sereke ye. Di muzka kurd de gava qala nav hin jinan dibe, di seriy p de Meryemxan, Eyean, Belga Qado, Zadna akir, Ssika Simo, Fatma sa, Eslka Qadir tn bra mirov. Pit ko min ji end kesan pirs, ez l haybm ko bi rast j ne ez ten me y ko haya w ji v ciwanik tune ye; her weha gelek kurdn ko bi huner, nivs muzka kurd re eleqedar dibin j nav w nebihstine. Bi qand ko t zann, Elmasxan yek ji kurdn bakur Kurdistan, ji binechn bajar Cizra Botan ye. Ew kea Mihemed Asya xanim ye ko di sala 1894an de li gund Xargul hatiye dinyay. Elmasxan dotmama dengbja navdar Meryemxan ye ew deh salan ji Meryemxan mestir bye. Elmasxan yek ji wan hunermandan e ko di destpka sedsala 20 de, di dema er chan y yek de ko bar Kurdistan kiriye teva malbata xwe li Zaxoy bi ch bye. Di w dem de ji ber zora Osmaniyan ji bona silama ta hunera xwe, gelek hunermand siyasetmedaran ji bajarn bakur Kurdistan ko bar bar rojavay Kurdistan kirine. Ev proses saln li d w j bye sedem ko hna btir denbj hunermendn jin yn kurd, li bar Kurdistan li raq kom bibin. Ji ber xwebna deng Elmasxan, ew derbas Msil dibe li w der plaqan dadigre. Pa j dikeve piyaseya Bexday di piyasey de t naskirin. Di van salan de w roleke gelek girin lstiye. Sedema w j ew e ko Elmasxan w dem mkanek pde kiriye ev mkan ji bona xizmeta huner hunermandn kurd seferber kiriye. Yan j mirov dikare bibje ko w tercheke weha kiriye ko di navbera jiyana xwe ya prvat ya hunermendiy de terchek kiriye; d ew qabil minaqaey/rovey ye. Ji ber ev agahdariyn ko ez li jr bidim, mirov mecbr fikirandineke bi v reng dike. Di saln ko Elmasxan li Bexday bi ch dibe de, gelek sbay eskern ngilz li w erd nin. Di wan salan de ew sbayek ngilz hevdu nas dikin bi hev re dizewicin. Bi qand ko t gotin wan ji hevdu hez j kirine. Pit ko wazfeya mr w ya mecbr diqede, ew dixwaze vegere ngilistan dawey li Elmasxan dike ko ew bi hev re vegerin, l Elmasxan terka welat xwe nake teklfa w red dike; ew daxwaz li mr xwe dike ko hevdu berdin. Mr w j pniyara w qebl dike i zr, zv pereyn w hene ji w re dihle dihere welat xwe. Elmasxan j bi wan pereyan (ku di w dem de ne pereyek hindik e) xaniyek ba li Bexday dikire w xaniy dike merkezeke weha ko gelek nivskar, xwendekar hunermendn w dem yn mna Tahir Tewfq, Mihemed Arif Cizr, Hesen Cizr, Meryemxan, Nesrn rwan, Fewziye Mihemed, El Merdan, Resul Gerd, Ceml Ber hwd l vedehewin. Ev mala han dibe
573

chek weha ko gelek deriyan ji xwendevan, hunermand muzsyenn kurd re vedike ko ew li Bexday bibin xwed navdeng bi v ry deng kurdan li dinyay belav bikin. Di w dem di saln li p w de, Deng Radyoya Kurd ya Bexday xwed roleke mezin b ko muzsiyen hunermandn kurd t de bistirn. Elmasxan j di wan salan de, yan j di sala 1945an de, di v radyoy de programek pk dike ev yeka han dibe hincet ko r li ber gelek hunermendn din yn kurd j vebe ew di radyoy de bistirn. Elmasxan li gel programkeriya xwe ya di radyoy de, bi dewlemendiya folklora kurd ya ko li ba w peydarby j gelek drik meqmn mna Qumrk, L l mo, Xeftano Dotmam nan Meryemxan, Fewziye Mihemed Nesrn rwan dide ko ew drik meqam ebed bibin di radyoy de bn xwendin xelk l guhdar bikin j hez bikin. Ji bil w j Elmasxan hin drikn mna moy bi awayek koroy teva Hesen Cizr gotiye ew ji teref hin rketn muzk yn w dem ve li pyasey hatine belav kirin tra xwe nav dane. Her weha Elmasxan gelek ji wan drik meqamn nola Qumrk, hey Nrgiz, Rihana min, hatim Besta Belek, Guln l l Kin bi awayek soloy di radyoy de bilv kirine. Di kombyinn li mala w de (Gelek kes d v mal mna mala hunermandn kurd, yan j qulba hunermandn kurd dizanin) gelek ji wan drik meqaman di asta konseran de tn xwendin ko rola Elmasxan di v yek de bilind e ew dibe reng ah bextewariya evn wan. Bi qand ko t dtin, Elmasxan him bi hunera xwe him j bi mal milkn xwe (Maln ko ji mr w y ngilz maye) roleke gelek poztf dilze gelek hunermandn w dem l vedihewin ko ew mkann batir bi dest bixin da ew bi navdeng bikevin. Min wneyek Elmasxan dtib ko ew gelek xerab xuya dib, ji ber ko ew kopiya b. Di w wney de, mirov zde li bedew jinbyina w hay nedib, l nivskar w maqaleya ko me di destpk de qala w kirib, (Bakur) di nivsa xwe de bahsa hevnasiya xwe w her weha bi dilbijn ravekirina jintiya w dike ko mirov l hay dibe ew li gora xwe xatneke bedew mitewaz bye: Gava min ew di nv saln pnciy de nas kir, ew yextiyar xuya dib. L ew ba li xwe miqate dib, por w hergav ji nav miln w xwe bera ser kulmekn w dida ew gelek bedew dihat xuyakirin. Devliken b. Bhna xwe li xwe dikir. Gava w fahm kir ko ez di be ngilz de dixwnim, bi min re bi ngilziyeke bedew peyiv. W ji drikn Hesen Zrek Teha Tewfq gelek hez dikir.

574

Elmasxan pit mr xwe y ngilz bi Hec Ebd smel (li Bexday) re zewiciye. L di derbar v zewaca w de, tu agahdar tune ye. Nivskar Bakur di berdewamiya nivsa xwe de qala keeke w ya bi nav Hesbe dike ko mirov nizane b ev kea w ji mr w y ngilz e yan j ji Hec Ebd smel ye; ji ber ko nivskar bahsa navek din j dike ko wek ew dost yar w ye bi v nav hejmara alternatfan derdike sisiyan ko r li ber mirov a dibe b bav v ke k ye: Tkiliyn Elmasxan bi Sed Axay Cizr re gelek ba bn ko ew w dem nuh hatib Bexday Sed Axa li mala w dima. W gav keeke w ya pik ya bi nav Hesbe heb. Sed Axay gelek ji Hesbey hez dikir ko por w zer avn w kesk bn. Sed Axay hezkirina Hesbey ji bona drikeke xwe kirib gotinn kilam weha digot: Ew Bexda ye paytext e, l l...l l... Ew Bexda ye paytext e, ew Hesibe ye li ser text e a ay li dest e, l berx...l l ... Li gora ko avn w n/kesk por w zer e, mirov texmn dike ko Hesbe ji mr Elmasxan y ngilz e, l dsa j ev texmn e, div ew kesn meraqdar in l bikolin. Bi qand ko ji nivsa Bakur t fahmkirin, Elmasxan j mna gelek nivskar, navdar hunermandn kurd di nav sefalet bitenbn de maye bi w kerb miriye. Ji ber ko ew di berdewamiya nivsa xwe de weha dibje: Elmasxan pit sala 1957an nema stira. Ji ber ko ew d 63 sal b. Bi ten, w di civatn prvat de, ji dost mihubn xwe re distira Ew gelek li ber w yek diket ko dema Meryemxan nexwe b di nexwxaneya Mr lyas de radiza ko w dem ji teref yahdiyan ve dihat birvebirin; doktoran tu are j re nedidt, bi ten pere j distendin. Heta, Elmasxan weha neqil dike ko doktorek ji Meryemxan aciz dibe maqek l dixe ew de dike ko bi htimaleke mezin j ji ber w maq b ko gurikn w yn emeliyatkir di xwn de derbn ew (sala 1949an) mir... Bakur gotinn her tirajedk ko dil mirov dine di dawiya nivsa xwe de dibje: Elmasxan teva w temen xwe y bipdeket j alkariya huner hunermandan dikir. Destn xwe dirj herkes dikirin ko ew alkariya w an bike. L i mixabin ko gava j re xerab ket ew ket nav nivnan, km kesan saxtiya w dikir din ser w.

575

Elmasxan di dawiya temen xwe de, di nava sefalet de (wek gelek kurdan) bi awayek dilikest b ko ew j ji ber bwefatiya dostan b. Ew di meha yek ya sala 1974an de, li mintqeya Ellawi El- Hilwey, li taxa ElDuriyyey ser dilovaniya xwe li goristana El -Mintiqey ya Bexday hate defin kirin. Enwer Karahan

492-Bax Elmasxan 492-QUMRK De yar yar yar yar, de yar yar De yar yar yar, de yar yar De yar yar yar yar, de yar yar B te sebra min nay Kevoka li ser minara b l Kevoka li ser minara Qurmik sva ticara b l Semay dikim her gav Bixwn hey kevok Rihana re mor im Kevok, hey kevok Ez ya law pispor im Bixwn hey kevok Elmasxan Qumrik ez rom me b l Delal ez rom me Komsor b efend me b l Komsor efend me Xulamn avn re belek Ez y gula gund me Xulamn avn re belek Aiq keika kef me 493-RHANM Rihana rbara im Kevok, hey kevok Taca ser lawan im Bixwne hey kevok Rihana bejin zirav Kevok, hey kevok 494-KOTR Kotirka n im, n im iyay re hatim lo Bo war xwe dixwnim iyay re hatim lo

Kotirka sp me, sp me iyay re hatim lo Bo war xwe mir me iyay re hatim lo Elmasxan

576

Ciwana mala beb min Ji ramsana sor bye Bka mala bab min Hey l l hey lo lo Bila ava bit li lod Hey l l, hey lo lo Ciwana mala beb min Can min bo w b Xud Hey l l hey lo lo Can min w b w b Xud Bka mala bab min Birca Beleka Botan Hey l l hey lo lo Birca Beleka Botan Ciwana mala beb min Diparzin ji dil can Hey l l hey lo lo Bka mala bab min Pahz e dinya xwe e i bikim bext min re e Hawar e, Nerm nel mal i bikim bext min re e Ser zr ji gund me nee Pahz e dinya germ e Hawar e, Nerm nel mal Pahz e dinya germ e Ser zr ji gund me nee Me ji bab Nerm erm e Hawar e, nerm nel mal Me ji bab Nerm erm e Ser zr ji gund me nee

495-HATM BESTA BELEK Hatim Besta Belek Hey l l hey lo lo Hatim Besta Belek Cwana mala bab min var dema heneka Hey l l hey lo lo var dema heneka Bka mala bab min Min yar dt l nav rez Hey l l hey lo lo Ciwana mala beb min Dil min bir diz Hey l l hey lo lo Dil min bir diz Bka mala bab min Bejna w dara b ye Hey l l hey lo lo Bejna w dara b ye 496-NERM Hey nerm nerm nerm Hawar e, Nerm ne l mal Hey Nerm Nerm Nerm Ser zr ji gund me nee Hevndara xwn germe Ser zr ji gund me nee Hevndar xwn germ e Hawar e, nerm nel mal Hevndar xwn germ e Ser zr ji gund me nee Pahz e dinya xwe e Hawar e, Nerm nel mal

Jder: (Mehmed arif Cizir, stranbje mirovperwer Ehmed Cizir,Sadik amed, Hafiz May, Radyoy Bexdad- be Kurd, televizyona Kerkk, Tehsn Taha.) Roja n. Beir Botan.

577

Em ketine dawa kula Disgotin Kes nemaye li dar din Kes nemaye li dar din Ne ketye behra vn Ne ketye behra vn Pisyar bikin ji v chan Pisyar bikin ji v chan Da bo we bike behsa vyan Da bo we bike behsa vyan Mzk: Tahsn Taha Xelk bindest im xizan im Welat min tev ewit d kesek p nizanin Eman eman....... Dest bi ek li ser iya bim Seb welat can bidim Dixwazim welat rizgarkim di nikam ez kal im Eman eman.... Gotin Muzk: Feday Baran

497-EMAN EMAN -1 Eman eman Eman eman Eman eman Evan dila, gote bila Xol bi ser bhna kila Disgotin Her du dila got bila Her du dila got bila Em ketine dawa kula 498-EMAN EMAN-2 Ez xerb ust xwar im Dil da kul im kr dinalim Dikim nakim we nabnim d jar im ez kal im Eman eman eman iya girt berf dman Ez p ketim derd giran Nabnim ar drman Ew i hal e ez dizanim

578

Ber derk mala bav min, bi sergo ye; Kik Kanos gelk no ye; Xera dikir civan bi ro ye; Gid baz dila, Ez li ser rk, Tu li ser rk, ji xelk we ye, Ez tu ji bav dyike k He di nav beyana her dil rin xeber bid, Xwed bike, gir nede Fitla ar li ber mrk. Ez li ban, tu li ban, Mihbeta dila rn e, Tu nizan. Ezz Merzk

499-EMAN EMAN EMAN-3 Eman, eman, eman, eman Min d bihar hat axa dilketin kf ye; Kf henek xwe in, li ser xaniya, li ser doag, li bin lihef. Min d bihar hat, axa kerengvaniya, Xwezal min bi w gav, Min cih xwe bejna zirav, Li ban bilind, tev de daniya Gava ku mamr firara derketa nav Omeriya, min nav xelk delal, tika re holaniya 500-EMAN EMAN A AN Eman eman a an Eman eman a an Eman eman a an Eman eman a an Kea Eliy Keya ne Bka Ehmed aban Ez aan birevnim Bibim iyay Span Eman eman aan Eman eman aan Eman eman aan Eman eman aan Min aan dib li nav rez e

Kiras sor gewaz e m memika l bi gaz e Ez aan birvnim Bibim welat Xerz Eman eman aan Eman eman aan Eman eman aan Eman eman aan Min aan dib li ser br Av dikand bi zincr Ez aan birevnim Bi bim welat Cizr Eman eman aan Eman eman aan Eman eman aan Eman eman aan

579

501-EMER AXA Emer axa axa ye, mer axa axa ye, r ser axa ye. ewir misr kaye, Nav era xwe daye. 502-EM GOZ-1 Way l wa y, way l wa y, de wa l way y. Biar eto bankir, Emo lawo were r ye, Esker Rom nefr ama qaymeqam Zoq nefr ama bst ar era giran e, bi kutin daw ney. Emo ban kir; Biaro lawo, ehd bav emso gelek hene, Bi ra ewil min gelek zabit onba awi kutin, Meyit wan avtin, benda reza, Ser wan kirin loda ka y. De l d!... Tal Emo de l d, poz berano de l d; Emo bankir, Biaro lawo, ling min di qeyd da, mifta qeyd, mift li cem emso Xanim, li asraxa ban qesr da. emso bankir; Dil min dil k dn e. Keke Ceml mzeke, birek mal goera, Li Zwkan Sao, li sadeka bav Melko, Li kevir bk zava, Li tenita mal me danne. Ez bala xwe didem sib ye, pn swar tn dileznine, swar p Mehemed Dewr e, Yek j Elk Elkaw ye, yek j Mecd Segman, Yek Xald Xwed da ye, Y dawiy Eliy Matk ye. Bi texmn v bi ser koza law gaz da dica Dnin tirsa min t ji w tirs, W koza law gazik karan, w bikin qittik xwn e.

580

emso bankir; Hesen Osman bav mino, eger tu mr be, Dev can fiday li ibak li ban qesr xn e. Bike tu wan her pnc swara, Ji ser koza Em Gaz vegerne. amso bankir; Ceml sib b, bira nallah erek neba, Li kelekan Koera, li poz bra, Min d ji vara Xwed t deng top Tekelk Biar eto, Qaymeqam Zoq, Ji vara Xwed da, li ser ser Em Gaz, Nale nala ik li ser hlna wl wl. emso bankir; Hesen Osman, kur xal, ro derba bav Ceml, Lawo sib b dil min dilk dn e. Biar eto ban kir, Mememed Devr bav min tu i awa ye, ro bi ser koza Em Gaz da bi kudne, Tu mifta mohr ji dest w derxne. Mehemed Devr bankir, Biaro lawo, mademk te ez xwastim, sekna min tu nne Hen bankir; Cew, cew bankir, seyr, seyr bankir, Mehemedo lawo tu te bi Em Gaz Biar eto nne, Em Gaz w te bikuje, heyfa dijminiya kna kevin w bi ser te derxne. Mehemed Devr bankir; Seyr l day, eger ez najom ser koza Em Gaz, Biar eto Mecd Segman Emer Perxan, W li koza xanim xwe rnin, W xwe li cem jinn xwe xwe bipesnin, Biar eto w bibje: Min Mehmed Dewr li Em Gaz elimand, Nikarb Emo bi kuta mifta rim ji ber hilne. Ez v sib ser koza Em Gaz da,
581

Ez bikudnim, Xwed i nivsandiye ya be ser min, ew qedera min. amso bankir; Ceml eger ku sib bira erek neba li Zewkan, sao li sedaka, Bav Melko li ardaxa bav ebk li kevir bkan zava, sib b deng top tekelk Biar eto Qaymeqam Zoq ji vara Xwed da, li ser ser Em Gaz t; Nala gir gira ewran topane Xwed agir berde mala qaymeqam Zoq, Biar eto Mehemed Dewr, Law te Malik ne awa b, Dib kutin Em Gaz, Birna Em Gaz li navbera herdu avan. Baxems biewite keko bi naval e. amso bankir; Ceml ez bala xwe didem, V s er aliy Em Gaz kozika karan er sehab Ji nvro bi nda, er qulib ser ban qesr kela, Ba Xems ser mil Hesen Osman Kur xal kew bi kar e. amso bankir; Dil min dilk dn e; Hesen Osman mzeke Mehemed Dewr Xalid Xwed da y, Eliy Elkaw, Em Gaz kutin dikin mifta rm ji dest derxnin. Bav min tu mr be, Dev ku k epiliy li ibka jorn xne Bike tu qapaxa ser Mehmed Dewr bi firne. Heyfa Em Gaz, heyfa kela Xems j hilne. Hesen bankir emso; Xwerz mift di dest kur xal te da germ bye, Ez km digirim zde dixne, Tu balka dev zirav bi dest kur xal xwe gihne,
582

Gava ems dike dilezne paniya qunder hildikne Balka dev zirav li cem Hesen Osmen datne. Hesen Osmen bankir emso; Tu icar derb li kur xal xwe, Bi av ser xwe bibne, Gava ku Hesen Osmen, Dest li balk dev zirav dixne, Li bejna Mehmed Dewr dide, Qapaxa ser Mehmed Dewr difirne, Doxna alwar Ely Elkaw diqusune. Heyfa Em Gaz, bav emso, j distne. Roja n 503-EM GOZ-2 PSMAM XAYN SM OZMAN DE SER DEWS EPERAN Balk e ku tev van eran, Sim Ozman j, ku pismam Em Goz bi xwe ye, bi leker cendermeyn dewlet ve ser mrxas Hesen Ozman ji Era Elikan in. Sim Ozman Em Goz ji bavik ango Mala Dbo ye, lEm Goz ji Ma la Remo ye. Di kilam de li ser v yek ango li ser xiyaneta ku Sim Ozman bi pismam era xwe re kiriye, Goz diya Em, ber xwe dide Em j re wiha dibje: ... Goz dib: bila tirsa te tune be ji eskern dewlet kur Xelk ye. Gava ku xwn bikeve erd, terqn bikeve tiving, bira li bira nabe xwey ye; Bila tirsa te tune be ji eskern Eliy nis wek kew iy ye, Bila tirsa te tune be ji her s zar eto yek Biar e, yek j Ceml , yek j Gnco ye, Yek j j re dibjin Mihemed Derw bab emsetn peyay kekaniy Kek Meys ye Bila tirsa te tune be ji Emn Ehmed law law Perxan av w li talan e, ku were lihef deweke ji xwe re bibe birevne Bila tirsa te hebe ji Sim Ozman malik ewit, pismam xayn e, bi kozik dever me dizane.... LNG XWE QEYD DKN MFT DNN QESRA BAXEMS
583

Wexta ku ku teahiya van eran tev dewlet diin ser mala Hesen Ozman, Em Goz, Hesen xo Mih Emer xwe mr bi nav nan in. Hem soz didin hev Bila kutina me hebe rev tune be! Dest bi er dikin. Ev kilam li her herma Kurditan bi curek te gotin. Roja n 504-EM GOZ 2 Biar eto gaz dike Dib: Em Goz, Hesen xo, Mih Emer Lawo mal ticaran bidin werin ray Heger hn nayn ray Ez ro Qesra Baxems bidim bay Aliyek bikim sekla tewla cank hespa ye Alyek ez bikim kadina kay

Ez ber ilx ocix we bidime Baxday Em Goz, bi s denga l dike Dib: Biar bi ser bav te kim He hn Mala Fero ne, malek malmezin in, parshik in Xeber bi ser we de nain Ez ro mal ticaran bidim werim ray Hetan sax bim li heyata dinyay Le ser min li ber l ern giran hilnay Piy min li qeyd ye, mifta qeyde li jor e li ba Hesen Ozman e Min sozek bi mala Hesen Ozman re daye ro di kozika kolan de kutina me hey, carek nay me ray Goz bang li kur xwe dike De lxe Em Goz de lxe engiiyo, pozberano de lxe Le bav min o er giran e, ro hn bi hev re lxin Le nav nam nams lawo bi din xin
584

Nav rev ps e giran e Li pey malbata mala bav min xwe nxin Dib: De lxe Em Goz de lxe Mih Emer, Hesen xo, Mih Emer end peyay kozika bav min bno er giran e bi hev re lxin ro qndaxa sustem li erd xin Nam nav nams bi din xin Nav rev ps e giran e Li pey malbata mala bav min xwe nxin Slsil bi s denga li pal Qesr dike gaz Dib: Dora qesr kek min bi gilgil e Dora avay top tiving hikmat beate Mala Fero Ji siba Xwed ve li ser qesra kek min reben bi xura-sxur ne Dib: Qesra kek min di kort de Avay kek min di kort de Tim baran payizan iqas xwe e ji herb re ro iqas Biar eto ji mala xwe rabe Qol benda li kek min girde Dib: Bi hela hela nav te dan Ber sustma dane Kozik Kolan Dest xwe avtine ser mrat tetika bi hev re til dan Heyfa min nay li w heyf Cenaz Em Goz Hesen xo, Mih Emer Maye li heds Zwik li Kozik Kolan Seyr dib: Mihemedo lo bira Havn ji kula dil min bira ji te re xwe havn e Le xelk der bndern xwe hilanne Li kozik muders Mala Remo Necedne Le Mala Remo maleke ber mr ne Tu mr me Mala Remo li ser hev du tun ne Ji ber de ji mala bav min te re maleke mr min ne Mihemedo dib : L Seyr diya min bye Xwiha min, ez zanim havn e ji kula min te re xwe havn e
585

L xelk der bnder xwe hilanne Ez zanim Mala Remo maleke ber mr ne L tu mr me Mala Remo li ser hev du tun ne Ji ber de ji mala bav min te re maleke mn ne De bala xwe bide Biar eto Bi zabit qumandanan re li pal qesr rnitine Le awa tan li ser tan ro li kek te dixn e Li ser kozika kolan li ser Em Goz de day hicm ne L ji ro p ve golik gundan j kek te nahewn, xweha reben hahh De heyla l day heyla l day heyla l day L day l day, l day l day Slsil bi s denga li li pal qesr dikir gaz Dib: Emne de l l day Bi qr qetrana Heleb, bi zaca Misrbn, bi teniya Besray areka rea Hemd li dora ser xwe te paye Tu bala xwe bide bi Qaymaqam Zoq ve Bi Qaymeqam Kop ve Bi Qaymeqam Elmadna ve Li Biar eto bi heft bav Pencran ve Bi end kes erkez Bzar Deta M ve Bi Rema jor ve, bi Rema jrn ve Bi Sm Ozmen pismam xayn ve Ji sib Xwed ver bi ser qesra kek min reben lawo ji xwe re hicm ne Le Goz bi s denga dikir gaz: Emo lo lawo de lxe Bila tirsa te tunebe ji eker dewlet kur xelk ye Gava ku tarqn bikeve tiving Xwn bikeve erd bira li bira nabe xwey ye Le bila tirsa we tunebe ji esker Eliy nis kew iy ye Le weka kew ji xwe re bi keve det ye La bila tirsa we tunebe ji Emn Ehmed law Perxan T li hihf deweka nazbalgva talana ji
586

xwe re dibe direvne La bila ji Ceml e, yek ji Biar e, yek j Gnco ye Bila tirsa we tunebe ji Mihemed Derw bav Semsedn Kek Meys ye Hefad xwemr kutiy di ber xelk de Em Goz bi s denga dikir gaz: Goz l day Tirsas min tunene ji esker dewlet kur xelk ye L tirsa min tunene ji esker Eliy nis kewe iy ye L tirsa min tune ji Emn Ehmed law Perxan T ter talana ji xwe re direvne, L tirsa min tunene ji esker Biar eto bab ebo L tirsa min heye ji w tirs Sm Ozman malikwit Pismam xayn e ro bi kozik dever me dizane El hey la l day Bi hela hela nav t dan, ber xulam dieyine Heds Zewik Li ser Kozika Kolan, ber sustema dan kozika kolan Devn bi hev re til dan L heyfa min t li w heyf Cinaz Em Goz, Hesen xo, Mih Emer ro mane li Heds Zewik day ji xwe re li kozik kolan Hahh (Bi variyntek din ji dev. Xal Bir Birhm Newroz) L l l way l l way wey l l way Meres got: Slsil xweh dil min ma li ser epera Bacor Li ser qal deway Biar dikire gaz: Emo lawo tu ji min re were ray
587

Ser ebab xwe kim tu ji min re nay ray Sib van ez odeka Baxes bikim kadna kay Em digo : Biaro lo lawo min s ond xwariye Bi her s nav qesem li ser dinyay Ez bi kes re nayme ray ro s roj e Min piy xwe li qeyd da dest xwe di kelep da Eger tu pirsiyara kilta qeyd ji min dik Li odeka Baxems lawo w di pencer de es xanim jina Emo meiya li ser kozik Digot: Hde ribado de hde Min end car gote di er bab ebo giran e Biu te nabe tu y bi ser xwe nek mudefa bel re Emo xeyd ling mil xwe bi qeyd xist Kilda qeyd ande oda ems Xanim Nv metro erd kola xiste bin erd re Goza diya w j re mr e meiya bi ser kozik Go: De l re ribado de l re Dayik bi qurbana av te y belek e t l re T erek ji me re bikemn li ser Kozika Kolan Ku nav deng te ji me re bimne ji din re Diwanzdeh pismam Emo hebn e ew bn Di op rea w de bn Heyfa min li girtin kutina egdan xwemran nay Li w heyf t Derbek li Em Gozik dane simbel sor sosin Xiryan li ser lv de lawo Hahh...... Ax de l l l way l l l way Meres digo: Slsl l xweh min d mla ibek li ml da Esker Biar eto, bi ar bab rem Pencran Eliy nis qewim iy ve Elmedna midr Zoq ve bi aan erkez e Li beriy swariyan Bels ve bi qumandar komsorn tirkan ve
588

Top ser top kozik meteresn mala bav min te girda L heyfa min i nay heyfa min li w heyf t Her ar egt mala bav min te reben Mane epa Eba Jor Kaniya Smo Kevir bka xweh reben di qeyd de Min d Goz diya Emo meiya bi ser kozik de Got: De lde ribado lde Dayik qurbana av te ye re belek de tu lde Te erek ji me re bik mna eshab dewra ber Heta em sax bin nav deng te ji me re bimne din re Diwanzdeh pismam Emo hebn e ew bn Di opa r de e din kutin bi ser cinaz Em de Heyfa min ji girtin kutina egdan xwemran nay L heyfa min t derbek li Em Gozik dane Simbel sor sosin xiriyan bi ser lva de lawo hahh..... Di dawiya er de bi dehan mrxwaz egd tn kutine. Jiyana Rewan-37 Salih Kevirbir (Ji dev Salih Qbn)

505-NAS NAV EM GOZ QEWMNA L GELY BELS Em Goz k ye? Di ser de em w nas bikin. Em Goz ji Ern Elika y, ji mala Remo ye. Pismam xwe xwemr tiving ye emsedn Hesen Ozman e. emsedn, hem serok er hem j rihspiy wan e. Em Gox, tev end peyayn bijare er, ji deta Xerzan radibin li mintiqeya Geliy Bels diin piya poste karwan zabit cendermayn Roma re. Bi wan re erek dijwar pk tnin. Leker zabitan ji hev dipelinin malzemay di karwan postey de, wek talan ji xwe re tnin. Pit v qewimn, ji ber ku dewlet hz quwet di xwe de nabne, l ern dorhl dicivne ser hev ber wan dide ser Hesen Ozman erkern w. Gelo ew esrn ku dewlet andin ser mxwasn Hesen Ozman kjan bn? Era Pencran ku ji heft bavika pk t wek Era Ceml eto t binav kirine, xn Geliy Zlan, Mala Eliy nis, erkez Bzar Deta M, Era Remiyan, nav end er kesn ku di kilam de derbas dibin, bi xwe ne. Her wiha Nehiy midr Qaymeqam Zoq. Qaymeqam Elmedna Qaymeqam Kop(Bulanix
589

M) j pitgiriya hzn dewlet dikin zabit lekern xwe dinin ser Em Goz. L l l Emna. Memikn te sor sip ne Wek fincana fexfur ne Wek sv Melet ne Ser sor kok sip ne. Bi x mela tu ya min Tim mehbba li ber w dil Te d li pehnava reza Ez m rk sor bi geza Tu binr li kolan qeza Ez gewr birevnim Bibim welat erkesa. 506-EMNA-1 Eman eman Emna Nav bera min te dwer e Pehnk lxn wern xwer e; Ser memk te zer bne Alk sv e alk hinar e Yek bihok yek pirtiqal e Kerem bike wer mal e. Te d li bin mwa tir Gu bi gu diin Heb bi heb j dikir Teres li kek fitil

507-EMNA-2 Emna ban dikir Prz, Por ser te kur bibe, zeddn mala Temo wir miawirn giran datne Koma giran li ser kozik epel qenyat dicivnin Tacedne mala Hec Osman ne li mal Li mrata Ppan, nobet dikn Prz tu rabe, ber xwe Bide mala mel B Namsa Xwed Namsa mr y. Bila kaxizek binivs bibe Ppan Di dest Tecdn mala Hec Osman de deyin... Namsa mr ye. Mela radib, kaxiz dinivse Ber xwe dide Ppan

590

Kaxit di dest Tacedn mala Hec Osman de dateyin. Gava ku kaxit di dest Tecedn de dateyin. Tecedn li kaxit dinre Aqil w di ser w de namne. Bang peyn xwe dike dib; Gel peyano, hn nobet biknin Ji vara Xwed de, deng wan pliyan Li ser kozika qeynat xwe t Hn nobet biknin Ez herim saxlixek ji kozika Qenyat hilnim. Tacedn radib dilezne Heya w tu car ji bay Felek nn zzedn mala Temo Gewr wir miwirn giran datn S kemna li piya Tacedn Mala Hec Osman datayin e. Tacedn mala Hec Osman t dilzne. Dikev nav her s kemnan Her s kemn l diteqnin; Dest xwe davje ser xener Her s kemn bi xener diken Xwe bi dar xener dikn kozika jor, di kozik de rdin... zzedn mala Temo ban dike dib; Tacedna tu bi ya min bik, tu e rab Ji kozika Qenyat bxwn eger tu raneb Wad Xwed li can min ket be, Ez v sib rh te bistinim. Tacedn bang zzedn mala Temo kiriy Ez kek zzedn Bedredn im, Ez gurek Ji gurn zozana dev bixwn im Ez heywann we j dinya y biqeln im Smal Mihemed ban dikir digo; Xalo! Tacdino ! tu ya min bik Tu e rab ji kozika qenyat, B xwn e.

591

Tacedn ban dikiri digot; Smail Mihemed Bi x Mihmed karbas...! Bi keika Bagas...! Heger dev te dibj, dil te nabj! Hege tu xwariziy min , Ez Tacdn im Ez gur zozana dev bi xwn im, Ez car d bikim kerxa mra xwne, car dinya misliman ye Heger tu xwariz y min ez xal te me, tu xwe rab berd, qirqata jrn Belk koma giran li ser xal Te vegerin.... Heft ir koma rima a Kosa a Hizbiniya a Omeriya Timam li ser kozik civiyan. Eliy Hezar bang dikir digo Xalo Tecdino ez pirsek Ji te re bjim Ku tu by ji tirsa ye, ez na bjim... Heft er hatine ser me Em rabin herin... Tacdn ban kiriy go: El lawo! Me heya niha, Min digo: Qey tu mrek ba... Bel nav mraniy Bi te ra ye Nav mraniye li ba te tune. Wa de Xwed li min keti be Bi d mala Hesen emdin naxnim. Tacdn go; El lawo Tu rab drbn Li ber av xwe dayin Li deta Kerbas bimeyizn Birek peya ji deta Kerbas
592

Tn dileznin... Ez nizanim dostin nizanim dijminin... Gava ku wiha j re got; Mihemed Hec Evdel got: Lo... Lo... Tacedno Wad Xwed li min ketibe Heger Xwed ruh te nestn Ez ro rh te bistnim. Tacdn ban dikir digo: Mihemed Hec Ebdela Ne hevceya zirt forta ye Nay bra te roja ko tu li Deta Karbistan b, Ez tu li hev rast hatin, tu bi sh peya ve ez bi ten bm min berda d te min deh zilamn te kutin min hn heta nav mal Karbasiya birin. ro hn heft erin bn, Ez bi ten me, Piran mran daniye; Bel ez i awa b ikm. Er l hatine hevdu hema tifing xwe l rast kirin; Derbek lxistin hna ruh te de heb; Bankir go; -Xwarziy xwe Ely Hezar go; -Lawo raht tifinga min, xera min nemay, w te j bkjin El rab ku xera w j nema ye, Xwe di kozike re avit nav peyan, Peya ji ber bn du al, go qey Tacedn e Tifinga wi xelas kir a ew j xelas b. Tacedn tu xelas b.

593

Paketek lx, yek bav Te rext ar par Bav ser dev hewiy. Emno ez bi biriya xopan ketim Li ber av, Min d b swar peya da bn nav Xwed teala min Emn Ehmed Bisitirn. Ji weyn jinbav, Emno, min ema ketim em Biriy, Xwez wexta Kolos xwar be Ser kof ye. Bi epl min bigir Bavj ser hewiy

508-EMNO Ha wer wer, ha wer wer Wer Emno Nav gerdan i rno Emno Min ema, em Biriy, Min di kelekvana kelek berdan d gemiy Xwez bi gav bi w Kliy baq temberiy bik, Heval v keziy. Emno, ez bi ema ketim, em biriy, Emn wer min birvne Bav koika Geydk

509-ER MRO Ser mr mala bav min quma e El Bir, bi El Om va eynan kirne telae Mr mal bav min ku hun diwen Bi Hec Ms re dn qardae Er Mro, er Mro Surfe giran e qawa tro Mr mal bav min ku hn diwne Sed sal here mirn xwe temel nare ji bra Mr mal bav min kinike Riz distne bi kl Qawe dikelne dike rike Mr mal bav min ku hn diwne erbeta mal Mehmed Xell l b mitike Er Mro, er Mro Surfe giran e qawe tro Li ber kan pa de bro Mr mal bav min ku hn diwne Him axay him weziro
594

Mr mer din Mr mer din E pt tereblse bi nav xwe din Di serde riyo berdin Mr mal bav min ku hn diwne Na so dezindiyo di nav hlodo herre Enityo mal bav min ji hevre heldin Esmer Le le rinde l l dine Ez helendim ve evine Gelek bedew u rind min din Ji te xweiktir tine li dine Edi eze ji vir herim av u biryan ji kera kilki Esmer le yare avree l l yare Ez nizanim tu i di xwazi Te ez kirim ta u derzi ev u rojan li pey te mirim Disa ti tu nebuya razi Tu kafiri nay imane i bikim disa mam bi tene Ji ave min wek baran Ne bestir xwin dibare Avaz:Yilmaz Erahin Helbes:DYAR

510-ERE XIME Xime iya ser bani Lecega mi miyane bari Nata be lewe pirani Mendero cema soni Xime iye derero Domen i dormero Paskul day hermero Xime day derero Xime meso e sari Xorte ari biye hari Copul dan toro iknen miyan bari Nere Xim Xim Xim Ez naya tora vana To rindeka hora tora vana.

Kilam u Qeyde: Khan vatox: Umut Altina

595

511-EM NE XWN NE L l day ez dest xwe ji ek rext xwe bernadim Bira tu zanibe heger can ruh xwe j bi ser dim Day welat bindest e v doz nikarim tu car berdim Ax de menal menal l dayik Rea xwe deyne l xwe hnke, dema me nne ji bo n ax... Gel heval hogiran hun bi zixit llan la me rakin Ala rengn bi ser me dakin, gulek sor bi ser me de akin Ax de menal menal l dayik Rea xwe deyne l xwe hnke, dema me nne ji bo n ax... Heyran hn herin hevre doza xwe tev berdewamkin Bes e bjin hn pmergi em te ji br nakin Em sond dixwin te dilad kin Ax de menal menal l dayik Rea xwe deyne l xwe hnke, dema me nne ji bo n ax... Bo te gor can min Drsim Sason Pejder Bo te xwn dirjin Her i Kurd in her i xort in Bo te lawijan dibjin S salan bi te kfxwe bn Agir, Zlan, Tendurek Li p rona te bne ax Lekern Rom leq bi leq 512-EM DXWAZN ALA XWE HLDN Min div her tim bilind be Ala engn kesk zer Hem xwe hem ceng rmet T hildan sor gewr Dr nzk ez te hildim Tu y xemla ban min Ger dib derman mirin be

596

n bikin ry din Em hatin hatin Zulmeta evn re Em hatin hatin Ronak bikin em xwe Em hatin hatin Em li bende we ne Em hatin hatin Li hviya we ne Em hatin hatin Em j bi we re ne Em hatin hatin Gel xuka werin Em hatin hatin Gel bira werin Em hatin hatin Gelm tev de werin Em hatin hatin

513-EM HATN Kom kom hn werin Em hatin hatin Ref bi ref hn werin Em hatin hatin Chan tev bi me re Em hatin hatin T hev dilerize Em hatin hatin Tirsok gi reviyan Em hatin hatin Weke pt plan Em hatin hatin Dikeve qesr xopan Em hatin hatin Xelas bikin jn Em hatin hatin 514-EM ZAROKN KURDSTAN E -Koro Em zarokn Kurdistan Dixwazin welat xwe Em kullkn Newrozne Gekin ch war xwe Ey zarokn Kurdistan Bahnkin d bav xwe Li ser ra Mazlum Doan Prozkin Newroza xwe

ro roja Newrozye Em tev bigrin dlan Kf ahy seyran Ev roja serhildan Em bulbul Kurdistan Em dixwazin bixwinin Ala meye kesk sor zer Li Kurdistan biknin Gotin Mzk: H. emdn

597

515-ENEDOLM EZ Wisa xwe xerab meke Wisa reben wisa xemgn Li ku der dib bibe Hundir, derve, ders de sir de Bimee bi ser ser T bike ry cellad Y xwed keys, xayin fesat Di ber xwe bide bi neynk, bi diran Bi evn bi hv Helbest: Ahmed Arf-Muzk: Fkr Kutlay Mal bi mal digerne Ereb min Mal bi mal digerne sngeleng min Ereb li Bruy pir in Ereb min Ereb li Bruy pir in sngeleng min Khl sor xurxur in Ereb min Khl sor xurxur in sngeleng min Min dergan daye Nh Deydikan, hlekanan Enedol im ez tu dinas? Hember xelk roj taz erm dikim erm dikim Bimee bi ser ser T bike ry cellad Y xwed keys, xayin fesat Di ber xwe bide bi neynk, bi diran Bi evn bi hv 516-EREBO Erebo beng beng Ereb min Erebo beng beng sngeleng min ev sar e were rakev Ereb min ev sar e were rakev sngeleng min Ereb sabn tne Ereb min Ereb sabn tne sngeleng min

517-EREB-3 Stranek ji dev Hseyin Far, kilama keika pozbixizm birqeytan Ereba min de l l l l l Mehbba min de l l l yeman av rea min de l l l yeman Pozbixizma min de l l l yeman Birqeytana min de l l l yeman Wele te ez kirim arek ji ar hema Reik dor weyane gulk w pm ve mane, Tey wez kirim pepka ji pepkn ser daran keleman,
598

Tey wez kirim kalek ji kal zeman S s diran di dev de neman, Tey wez kirim mask ji masiyn Gola Xell Evdirehman, Kerbav dne, Tey wez girtim ber min daye Sra bedena Diyarbekira ewit, ariya mrgehmed iqas eqal beqal li dora bedene hene Malxirab temaman te ez firotime bi txtan derman, Ereba min hey l l Karxezala dil min de rabe hey l l, Heyl l l l l l l L ereb malxirab min got; Misqeynter biewite xwe Misqeynter e, Karxezala dil min min digot Misqeynter biewite xwe Misqeynter e, Sermisaqa jrn Ser misaqa jorn biewite li hember e, Min p de p de xwe berdaye Ferat, Brecka ewit, Min dt refe qayikan teresn gemeiyan xwe de ser e, L sng Ereba min defter e, Ziman min qelem e, Mna Hafizquran li Ul Camiya Diyarbekir ser da Qurban wez ji xwe bixwnim li ezber e, Li v al w al diqelbnim pel bi pel e, Taxim sng ber v karxezal deqa nava cot zermemika min gava bal xiyala xwe berdaye nav, Ji teref Reb alem ve nivsandiye ji xwe re nav Allahekber li ser e, Ereba min hay l l l Karxezala dil min de rabe hey l l Hey l l l l l L Ereb malxirab, Min digot tu y cana ber v can, Tiriy v rez Qrix v xopan, Tu y mala min ewitand, Kon lawik xelk girt di nav de dan Ereb kor nemay l min kir tu zan te kir tu zan, Tu y v sib li qar av min sekin wek bilbil li rk Quran ji min re dixwn bi il ar zimana, Ez heyr mame ez v sib qet nezanim Tu Zazay, Tu Kurmanc,
599

Tu Ereb, Malxirab tu tirk dsa tu roman, Ez nizanim tu Kurmanc wez bangkim bjimwer Ez nizanim tu dimil wez bi Zazak bjimkeyna min b ye Ez nizanim te Ereb wez bjimen teal wer, Ez nizanim tu tirk steboly, Ez v sib bi meqameke din bang kim, Bjim Ereba min hay l l l Karxezala dil min, de rabe hey l l, Ereba min de l l le l l, Karxezala dil min malxirab det zozan nemane d karxezala xwe dil temam l geriyan, Dsa korpoman hd hd, yawa yawa min ber xwe da Sra bedena Diyarbekir ewit min digot cih xan ewliyan, Em gava ketine Sra bedena Diyarbekir ser Mrgehmed ariya ewit nava Elbikiy van Elpariyan, Min digot iqas cih k fireh e, mifreh e wez qasek di nav de digeriyam, Min ba xiyala xwe da nav bejn temtla qzan bkan, Yad van zeriyan, Na! na! wele min p da xwe berdaye pita mala Elr, Min bala xwe daye govenda qzan bkan, Bi sed ciyan bi s qeflan digeriyan, Dil Hseyin Far lawik dengbj dilek qure b di nava tamam qza bkan de ji xwe re ketib ya sisya, Min digot ewa mezin ji min re bi kr nay ez bnim ji bona ivan gavan gundiyan, a diduya ji min re nabe Ez bnim ji bona Kiftik amborekn teresn van Mrdinyan, A sisya kinik orteboyl av benga min lawik xelk re min an b ji bona henek laqirdiyan, evek ji ev payiz ser kanuna min gava dest xwe avtib gurmitk piyan, Min dkinik (d ku)dev min di ser taxim sng beran hiner ryan, Na! na! wele iqas necar merengoz li Diyarbekira ewit hene li temaman li gitikan digeriyam, Min cotek naln qabqab kir ji bst ar tiliyan, ewa kinika orteboyl ax benga min lawik xelk re, evek ji ev payiz ser kanuna, Min gava dest xwe avtib ser gurmitkn piya,
600

Mna kevank ji kevan dest teres li bdiya, Bi ten axm dib ji hal lem xwe re dsa ditewiya, Min dev xwe kir ye ser taxim sngan beran dev lv cot memikan hener rya, Snga w teres bav hiik b mna helawa Enteb bi aku tavoy dest necaran merengozan nedikiya, Mna hingiv Srt, Dims Tizyan, hejira iyay engal bi ser dev lv min lawik xelk re diheliya, Ji kerba ramsan w teresbav s s dirann min lawik xelk ji xwe re bi hev d re diweiya Ereb min hay l l l l, Ereba min hay l l l l karxezala dil min de rabe hay l l l l, Ereba min de l l l, Malxirab min digot sibe ye sed car sibe ye, Karxezala dil min min digot sibe y sed car sibe ye, Strkn r ezmana ima wiha qb ye, Min dt karxezala li xem bin beriy digeriya li tm kelemokan gele bi gele ye, Bi sonda qesem ew malika qz bk t de tune ye, Mna aek ji var de xerabe ye, Bqera e bdor e, Mna xaneka ji Xana Dlawer ser bi toz e bin bi zibil zibare ye, Ew malika qz b t de heye dixwaze bila mal ivan gavan gundiya be, Eynil yeqin e, were ye titek muxalif di v galgal gotin de qet tune ye, Law mala w ivan gavan ima qz bk t de heye bi ikl kon bav Ebdilhemd bi hewa ye, Li Xem bin beriy bi t e, Bi perde ye bi misn e, bi gumgum e, bi qehwe ye, Semed av qzan tim tim ewr miewirn hezar heb dengbjn mna Hseyin Far l heye, Ereba min de l l l, Ereba min de hay l l lka karxezala dil min de he l l l. Berhevkar Salih Kevirbir

601

Ber derk mala bav min bi sergo ye Kik Kenos gelek no ye Xera dikir ciwaniya hero ye Mi d bihar hat ax kervaniya. Xwezla min bi w gav, w seet, Ku min cihy xwe bejna zirav Li ban bilind tevda daniya. Gava memr frara Bi derketana nav Omeriya Min nav xelk delal Ji tika ses hilaniya. Lo lo kuro Der veke wer hinduro Xwez bi gava ku ser min te here ser balif, Tu b ke , ez bm kuro. Min d bihar hat dilaxv Payz hat axa dil ketin kf Kf henek xwe in Li ser xaniya bin li hilaniy

518-EREB N Mi d bejna zirav ji av t Bihna msk enber Darna ji ber pist t Min ji te re nego; Were bstek li tenita min rn Em bikin kf henek laqirdiya Naqirdiy dar din. Mirina mal xerab Bi bra k t... Bejna te zirave, tak rihan n dib li Tizyana ewit Li pk heywan; an na mala Fend axa Li biniy mal Hek qat ne b mirad dila, w ez bejna zirav birevnim Em xwe bavn bext ocax bav Kamil, Bila v sal, di ber me de bid Her s qst dman.

602

519-ESLKA QADR Welat me Kurdistan e Eslka Qadir ji Kurdn Soveyet . Li wir jiyay li wr tehsla xwe qedandiye. Rapotajek bi birz Meden Ferho re kiriye. Em w rapotaj bi kinay pka xwendevann xwe bikin. Eslka Qadir xwedan deng bax rem, kez zera dayika mezin gerdanxala rdn gur ge e, ku bi awazek mell, bi lorndineka hesret, gotinn brna azadiya ji krahiya dil xwe, di nava helliya delaliya nedr de ber bi gewreya reng zuhre de di nava ristek evn de diqriya. niha di televizyona kurd MED MEDYA bi gotinn meyger me serxo mest dike. Gelo kes heye , xwediy Welat me Kurdistan e nas neke. Eslka Qadir, bi her gotin bi her awaz lorandina lel ekerstan ya xwe, ya rast mirov dike nava evna Mele y Cizr ku dibje: Dil ji min bir, dil ji min bir. Ev nraniya dilgermiya hevbe ya gel kurd e yekem car di radyoya rvan, bi deng Eslka Qadir li her ar pareyn Kurdistan, mna fermangahiya ah ahan text belav b. Meden:Xanim Eslk, demeka dirje ku min dixwast bi te re, li ser dengbjiya te ku bi awazek gr ge mirova dipe, berbi germiyeka xwe dibe, biaxivim. Pirseka klasik be j, em dixwazin fr bibin, te keng dest bi strana mzk kir? Ji zarokat weke perwerdahiy yan j xortaniy ku weke hestek evn derkete meydan ten dengbjiy ye herwiha bi heval hogiran re te dest p kir, yan bi rengek din. Eslka Qadir: Weke her zarok kurd, mzka kurd, dengbjiya dewlemendiya ziman kurd ez pam. Min stran ji bav xwe dibihstin. Bav min li mal rdint distirand, em j li ser ogn xwe rdinandin dest bi tewirandina tr hesret dikir. Ez dikarim bjim ku gotin awaza strann kurd, hing ketin nava hnandina la min weke evnek, weke parek ji ya jiyan bi min re pikiv. Ez hin fr strana bm. Bguman ji bo zarokan frbna stranan ku dikari bin di nava heval hogirn xwe de bjin, titek gelek mezin pesindari ye. car, dibistan b pgiha ku ez di v war de xwe bidim p. Ez dikarim bjim ku bi awayek amator di dibistan de stranbjiya min dest p kir. Meden:Ma bav te weke dengbj dihat nas kirin, yan, li mal ji xwe re digot? Eslka Qadir: Bav min dengbj neb. Nivskarek mezin y ermeniyan heye, nav w Xecetorpuvyan b w nivsiy gotiye; Her kurdek ku ji dayika xwe dibe, dengbj dibe. Hestek wan y xwezay dengbji ye bav min j bi ten li mal digot. Bi rast deng w gelek xwe b pir di kfa me. Em weke berxika li
603

dor kom dibn. Meden: Bav te li civat digot yan gava ku dera iya diket serphatiy w dihatin bra w w digot? Eslka Qadir: Na min got w bi ten li mal digot. L mala me mna kerwanserayek b. Wargeh rbwariy b. Li evn zivistan dr dirj de hem dost cran dihatin li mala me dicivn. L li civat kurda gava ku civat li oda kom b i dikin? Her yek straneke dibje, rokek serphatiye dibje. Bav min j li oda me stran digotin. L tu dizan jiyana gundiyan pir xwe e. Gava ku ling wan li riyek vedibe ew d her tim diin w der. L bav min j ew bi dilek xwe pwaz dikirin. Wan rdint ay qehw heta xwarin dixwarin vedixwarin. Em j dixizmet wan da bn. Yan j dawiya civat rdinitin ay qehwe li wan belav dikir. Ne mumkne ku em li civat rnin xwe teva guftigoka bikin. L min ji wan civatan lhamek pir mezin digirt. Kilamn ku wan digot min j roja din ji xwe par par ezber dikir. Meden: Eslka Qadir qet tu cara bav bi te re got kea min tu strana xwe distrey ka b li ser kaba min rn straneke bje . Bi rast bav min mirovek kurd b, gund b, l nebn teg b. Bav min ez fr stran mraniy dikirim. Niha di reperetuwara min de strann bav min j hene. Meden: Ji bil bav kesek din di malbete de alkariya te kirir heb? Ji bil bav min xwka min a mezin alkariya min dikir. W j kilam digotin. L mna min digel neb. Min di dibistann de j pir caran kilam digotin. Mamost me fr b ku ez strana dibjim gaz min dikir min ji w re gotin. Meden: Ba e, dema ku ciwan by te li hembera komn xelk stran digotin, pit ku tu zewiciy te i kir? Aaaa! pit ez zewicm. Bi rast mr min nedixwast ku ez strana bibjim. W hez nedikir ku ez derra sahana kevim strana bibjim. Meden: ber ku em ser mijara radyoy rvan, ez dixwazim bi pirsim, te kjan zanngeh xelas kir, mzk b, ya babetek din b? Eslka Qadir: Na ne mzk b. Min zanngeha dewlet ya rvan xelas kir. Para arq rojhilat. Ez pispor ziman ermen faris me. Pit ku min zanngeh xelas kir min 25 salan mamostet kir. Pit re mmitrya rewenbriy, ku tkilya bi dibistann re wek metodst ye, min kar kir. Meden: Ji bil ziman zikmak, tu end zimana dizan? Eslka Qadir: Ermen, rs, dar, alman elbet kurd. Ez di sala 1982 an de n Afganstan min li wir tercmaniya ziman faris dikir ji rusan re. Meden: Te keng di radiyoya rvan de dest bi strana kir? Eslka Qa dir: Di sala 1962 an de min lise xelas kir. Di navbera lis awahiya zanngeh radyo de 50 metre heb. Gava ku dersa min diqed ez v car ji dim radyo ji bo ku guhdariya deng bahsa bikim, hng er baura mezin heb, Mel Mistefa Berzan tkona azadiya dikir, min dixwast ka di derbar Kurdistan de i diqewim, hing berpirsiyar radyo hunermend mezin Egd Cimo b. Ew mirov hja mamost min j b. Gava ku saln min bn 14 15 ez
604

dime awahiya piyomera, ciy ku mirova fr strana dike ye. Bi v wesl strana mina ku min ewil di radyo da stray WELAT ME KURDSTAN E b. W dem tkona mele Mistef gur ge b, me hemiya xwe di nava w tkone de di dt. Hviyn mezin bi me re dibn ku Kurdistan rizgar bibe, em bien ser xaka Kurdistan b ijn. W dem Barzan gelek kurd ku dibin tacdariya w de er dikir, titn mezin dikirin. Ez di w baweriy de me ku karmendn di radyoya rvan de kar dikirin, dixwastin ku br bawerya kurdtiy, hest neteway bn ne mire, her gur ge bibe. Meden: Bi rast me j li bakur guhdariya Radyoy rvan dikir. weke pencereyeke ku kurdan xwe t re didt deng xwe dibhsandin, karek hja bi nirx payebilind b. Hng k ji kurdan di radyoya rvan de kar dikir? Ji bil Egd Cimo, rewenbr entellektueln kurda k hebn? Eslka Qadir: Weke te got Egd Cimo hunermend mezin hja li wir b. Serok berpirsiyar radyo b. Xell een b. L li piya Xell een Casim Cell b. Xizmeta Xell een di radyoy rvan de gelek mezin e. Ez dikarim bi hsan bibjim titn ku nehat kirine, her tit hate rawestandin. Belk hevaln din li min hers bn, l rast e kar xell een karek hja mezin b. Li w dem ku i hatiye kirine bi dest hza Xell een b. Meden: K bn, k di wir de kar dikir? Eslka Qadir: Egd Cimo, Casim Cell, Xell een, Ttal Apo, Cella Casim ez bawerim xwka Cemla Casim hng j kar dike di wir de. Egd Cimo em j minetdarin ku bi ev roj di radyo de dixebit guhn me ji strana welet yn mrxasan tij dikir em bi wan radibn rdinitin. Meden: Weke ez dizanim, malbata te ji bakur Kurdistan, di saln 1914 15 de kober bye. Tu j niha li almanya penaber, kober her tim bye para kurdan, ji bo te niha tu li koberiy dij kober iye? Eslka Qa dir: Ji bo min nay fade kirin. Kober titek her bi e. Ma Xwed kesek neke kober. Wa sed sala ku me bar xwe daye ser mil xwe diyar bi diyar digern. Meden: Eger mecr bibin. Eslka Qadir: Elbet ev titek dine. Em j mecbr man hatin Almanya. Eger em mecbr nemana em nedihatin wan derna. Di er Karabax Ermeniya rewenbr xortn me dibirin niya Karabaxe. Min nexwast ku ez kur xwe ji wan re bikim qurban. Meden: Tu niha li ser i kar dik projene te hene? Niha du kaseten min amede ne. Ab oriya min neba e ku ez wan derxnim. Min bi akademiya kurd re tkil dayna, l ew j weke min xizanin. Min kaset niha j and nstutiya paris, belk ew alikariya min bikin. Meden: Pirseka din ya klask, mzka kurd niha di i rew daye? Eslka Qadir: Mzka kurd gelek dewlemend e, weke derya bbin ye. Ez nikarim bibjim mzka kurd di i rew daye. Ez nikarim bjim mzka kurd di rewek ba daye j. Ez niha poman dibim t hi min ku dema ku ez li Ermenstan bm, weke lkolnek bikim, bav kaln me i stran kirine, i gotin
605

rz kirine, wan teva berhev bikim. A niha pwst ku ew xebat t kirin. Niha gelek creyn mzka kurd derdikevin meydan. Bguman titek dilxweiye. L strann ber li ser byer phatiyn civaka kurd in. Ku mirov dhn xwe dide strann kurd, her stranek byre phatiyeke cda ye. Eger mzisyne me hemdem dikaribin li ser wan strann mraniy rawestin, bi rast dikarin berhemn b hember yn opera hwd, derbixnin meydane. Hert straneka me drokk di hundur w de heye. i evn, i phatiyn civak di van stranan de hene. Ez gelek strann ku dibjin hemdem ne napejirnim. Li gor min, mzka ku bte kirin, i reng mzk be, pwst ku hestn kurd t de hebin. Mirovn kurd xwe t de bibne bje ew kurd ye. Mnak mzika chan j wihane, ku mirov li mzk guhdar dike xwe t de dibne dizane ku mzka kjan gel ye. Di mzk de pwste motifn civak hebin. Lewra dema mzka rus t gotin mirov fem dike ku rus ye, japon, Alaman Frans. Ev j dide xuya kirne ku motivn hest civak mzk binirx dike. Mzsynn me j pwste ku elementn gel xwe, motif hestn civak xwe txin nava berhemn xwe. Lewra, ez dibjim mzka Ciwan Heco, ji hlek ve modern e, ji hla din ve hest motifn kurd di wan de dirijihe. bi awayek profosyonel dike, dewleta w j nne, orkestra w j nne, l ew bi awayek profesyonal gruba xwe dike. Ndem -31-Meden Ferho

ROJANECHANAND HUNERJIN JIYANTKILEN Deng Radyoya rvan y nay jibrkirin: Eslka Qadir LAN - Eslka Qadir, bi riya Radyoya rvan, bye mvana mala hem kurdan. Eslka Qadir bi strana Welat me Kurdistan e bi nav deng b. Yek ji hunermendn kurd yn, t nasn t hezkirine. Qadir pit hilwena Yekitiya Sovyet, dest ji Ermenstan berda li Ewropa bi cih b. Li w der lorna awaz newayn xwe berdewam dike. Staln, mam Eslkay sirgun Sbryay dike. Bav Alskay, Qadir ji ber ku pir ji biray xwe hez dikir, di nava kovanan de dest bi strna stranan dike. Pir xengn dibe, her tim biray xwe dihizire n digre. d stran biray w her ev tne xewna w. Eslka Qadir dibje: Piraniya caran em bi deng w iyar dibn em li derdor w diciviyan.

606

Bav min di xew de digiriya hesirn avan dirijand vedigere jiyana xw e ya mzk wan rojn xwe yn zarokatiy. EGD CIMO KEIF KIR Dil Eslkay j di dema xwe ya xwendekariy de, weke her kurdek Ermenstan, ji hestn welatparziy tije b. Di v dem de, li Bar Kurdistan, Tevgera Barzan heb bandor li kurdn Ermenstan kir. Eslka Qadir, jibo pketinan biopne, bi Radyoya rvan re di zanngeh. Rojek li radyoy stranek dibje Egd Cimo deng w dibihse. awa deng w dibihse, dibje: Deng te pir xwe e, l tu ji me vedir. Were jibo tu bistr ez stranan bidim te. Alska bi v yek pngavek diavje jiyana xwe ya mzk. Destpk strana helbestvan ermen Sayat Nova Kemene Hetan Hebin dibje. Pitre Egd Cimo strana Welat me Kurdistna didey dibje tam li gor te ye. Stran daye Eslka, l jibo peywendiyn Tirkiye Ermenstan xirab nebin, div gotinn weke Kurdistan di radyoy de neyn bikarann. Jibo v stran di Radyoya rvan de bje, div destr bigire. Rojek t, Eslka mizgn digire. Rojek komek mzk jibo strann kurd ermen kom bikin ji Rusyay t Ermenstan. Egd Cimo kom dicivne gaz Eslkay j dike dibje Aslk amade be. Diin salona opera ya mezin ya Ermenstan. Derstpk komn ermen strann xwe dibjin diin. Eslka Qadir li w der strana Welat Me Kurdistan e distire, deng w t tomarkirin die Rusyay. Pit du meha, deng tomarkir y Eslkay ji Moskovay t radyoy, d kes nikare titek bje. Welat Me Kurdistane ji Bar hatiye, l b nav e. Bi deng Eslka Qadir ji radyoya rvan bilind b nav deng di nava kurdan de veda. Bixwe gotinn stranan nenivsiye, l di Radyoya rvan de rove kiriye. Radyo deriy xwe li gelek stranbj hunermendn weke Eslka Qadir re vedike. Sska Simo, Zadna ekir, Kbara Xido, Belga Qado, endek ji vana ne. SOVYET HILDIWEE, KURD ZIYAN DIBNIN Sala 1992 Sovyet hildiwee, kurdn Ermenstan bi zoriyan re r bi r dimne. Tov dubendiy t anadin, hikumeta navend d pitgir nade wana gel peran dibe. Eslka Qadir j di demek wiha de dest ji Ermenstan berdide die Ewropay. Ji v n ve em ji w guhdar dikin; Kurd di dema Sovyet de bi rkpk bn. Ermen nedikarn titek ji me re bjin. Di dema Sovyet de li hember etnkan ba bn. Pit hilwena Sovyet zar z bn desthilat kesn zana ji wir vekiandin. Dubend xistin nava me kurdan. Destpk kurdn misilman qewitandin, pitre dor hat kurdn zid. Ji zilamn me Sed bo kutin, gelek kes kutin. Hikmeta Ermenstan v yek dizane. Min Serokwezr Ermenstan Lewon Ter Petrosyan me bi hev re 5 sal dibistan
607

xwend. Min ziman ermen, w j ereb dixwend. Dema b serokwezr, got Me serkeftinek mezin bi dest xist. Tita me 75 salan nekir, me niha kir. Me geln din ji nava xwe derxist. W gel xwe li hember gel din radikir. d li Ewropay ye, her end hinek ji mzk dr ketibe j, l carna konseran li dar dixe. Di Newrozan de strann xwe dide guhdarkirin. ZUWABNA KANIYA DENGBJIY Di dema Sovyet de b jimar dengbj derdiketin, l pit Sovyet hildiwee kaniya dengbjan j diike, nif n ranabe. Em sedem w dipirsn, dibje pirsek ecbe berdewam dike; qas ber derfet hey niha nne. Ber di radyoy de jibo me seetek nv vediqetandin, ermeniyan alkar dida me. Niha hem bne fast, qet alkariy nadin kurdan. Niha ten nv seet jibo me vediqetnin. Ma mirov w di nv seet de ibike? Ya duwem j, d grubn wan naxwazin alkariy bidin me. Destpk hunermendn wan yn her bi nav deng di hatin strann me digotin. L niha tu ji wan re bj j d nayn. Di aliy fnans de j kurd ba nne. Feqrin. Gelek ji wan ji w der revn. Nvek ji wan revn Kirasnadar, nvek ji wan j revn Ewropa, km mane li w der. Niha tu kes nemaye pre mijul bibe. REXNE LI IVAN PERWER DIKE Eslka Qadir dibje; Niha gelek hunermend derketine. Y dizane y nizane j dibje. Y deng w xwe j dibje y deng w nexwe j. Dem hatiye guhertin, mirov fm nake. Qadir da diyarkirin ku yn dizanin j r nan nakin. Eslka Qadir rexneyn xwe berdewam dike dibje; Mnak ivan Perwerek me heye, gelek bi nav denge karn mezin j kiriye. L van jibo kurd i kiriye? Ma grubek kiriye, ma agirtan perwerde kirine? Ten ez ez, ez ten. Eger wisan be, w muzk awa p bikeve. Ez ji w natirsim, ez li gel w j van titan dibjim. Ev end sale ten ew heye. EYEAN WANA OREGER BN Qadir dibje ; Ber Eyean heb, Meryemxan hebn, pir kesn bi mzka klask re mijul dibn hebn, Mihemed Arif, Mihemed xo, ji Radyoya rvan j eroy Biro, bilorvan Xell Evdile Egd Cimo hebn, gelo ev awa derketin? Jiber ku ew ji mzka xwe ne dr bn wiha berdewam dike Div tama netew ji mzkn me b. Niha hinek hene mzkn ereb tirk di dixin nava ya kurd, ez v qet napejirnim. Di civak de gelek titn weke binrin kea filan kes reviya. Eslka Qadir v rew wiha dinirxne; Eye an, Meryemxan, Sska Simo wana oreger bn.
608

Jiber ku ew li piya civak bn. L ev yek jibo Eye an Meryemxan ne hsan b. Civak wana qebl nedikir. Em tu car wana ji br nakin, em hn strann wana dibjin. L li strann niha binrin. Mirov carek guhdar dike, cara duwem nikare guhdar bike. ZIMAN ME ZIMAN IYAYANE Qadir dibje ; ger derfet hebe w anda dengbj ro j p bikeve wiha didomne: Bestekerek bi nav Aram Xaeturyan heb. Newayek bi nav Dansa ivan Kurd heye. Pitre bi v di chan de navdar b. Ez dixwazim v bjim: Kesn jhat ji me re pwstin. Ermen li ser mzka dixebitin, ima em nexebitin. Em gelek srin, naxwazin p bikevin. L ger derfet hebe her tit gengaz e. Eslka Qadir her daw die 7. Mihrcana and Huner ya Amed, strann dibje, l bi dilek nexwe ji wir vediqete. Eslka v yek wiha rave dike; Amed bajarek pir pketiye, mixabin ji sed 90 w bi tirk dipeyve. Ez bi kurd dipeyvim, ew bi tirk bersiva min didin. Min ji wana re got Hv dikim herin, ez bi we re napeyvim. Ez a dimnim. Bajarek wiha awa ziman xwe ji br dike... Min li wir got, erme, div em bi ziman xwe bipeyvin. Ziman me ziman iyayane, deng kaniyane, ziman me av nan me ye hebna me kurdane. 520-ESMERA FAR 1 Were, were mira were, emr min Hey l bedew, delal were Were, were kaniya ruh dil min Hey l bedew, delal were Esmera Far, Esmar Gerdena te zer, ev te belek, Ez heyranim l Birndarm ez Bona te Esmer Tu strka siv Esmera Far, Esmar Gerdena te zer, ev te belek, Ez heyranim l Birndarm ez
609

Bona te Esmer Tu strka siv Hey l bedew, delal were Hey l bedew, delal were 2 Hey lo bira agir berdane dil min Alava wye, nav v lye De tu were mira bje hal min Alava wye, nav v lye Esmera Far, Esmar Gerdena te zer, ev te belek, Ez heyranim l Birndarm ez Bona te Esmer Tu strka siv Esmera Far, Esmar Gerdena te zer, ev te belek,

Alava wye, nav v lye Alava wye, nav v lye (gotin mzk Kerem T. Gerdenzer

Ez heyranim l Birndarm ez Bona te Esmer Tu strka siv 521-ESMER Esmer heyran xaniy mala bav te, Esmera h h h.... Min ji/di gunda tek e, Gel gund cirano Esmera min yek bejn zirav e, av bi kil,bisk bi tl e, epil dirje, porkej e, Nav qendl e h h h... avbelek Ez qurbana v sibeng, Xwed ji festa eytann Gund me re qe hilmede reben Ez im h h h.... qebl meke. awa nehtin Esmera delal, Bistek li kleka min rn, Bi min re tr mijl be, Gundino h h h... em tr qise ke. B Esmer h h h ...esmer hor. Keika taxa jorn xwezkek tu bka mala bav min bya y. Ji min ra bibya bermaliya tez e Ez bi qurban h h h.. ez bi gor. Esmer heyran xaniy mal bav Esmer h h h.. min ji gund der e. Gel gund cirano hn deyn xwe bidine.

Esmer yeka bejin zirav e, av bi kil e, bisk bi tl e, epil dirje, porkej e, Nav qendl e h h...reng esmere. Gel gund cirano dikim herim Dtina Esmera delal v sibeng. Ne tu c ye, ne tu war e, Gundo h h... ne eper e. Ez Esmer bisteke li tenit hev Rnitan h h... car li ber e. Her a orta her du dila, Her ar avn biikne, Belk sal carek afetek h h.. Serda were. Gel gund cirano hn pirsa Esmera delal ji min dikin, Esmer yeka bejn zirav e, av bi kil e, bisk bi tl e, Bejn zirav e xaliq, Reb heyvax li min h h h.. gerdan zer. H h h.... Esmer hor Bkeika taxa jorn, x xwezkek tu bka mala bav min bya y, Ji min re bibya bermaliya teze, Ez ji te re bibma malx mal, H h h ....ez bi gor..... kovaro Roja n 84

610

Xortan ava belek xwar arbar keno in waruno Delal l l delal l l arbar keno in waruno Xortan ava belek xwar War nya min qerajo Delal l l delal l l War nya min qerajo Xortan ava belek xwar Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: Seyidxan Kurij Ez nizanim tu i dixwaz Te ez kirim ta derz ev rojan li pey te mirim Dsa j tu neby raz Tu kafir nay man i bikim dsa mam bi ten Ji av min wek baran Ne hstir xwn dibare Avaz:Yilmaz Erahin Helbest:DYAR Li ber dil me hemyane Ma ez bm mala te Bo dtina avn te Hev dikim bo te me Sonda min bi nav te Ez bka Botanim Her dem bi dil canim Nabnim b te keng b Xew min te ez mal weranim Ez bilbil im bilbil im Ez bilbila det me Gava ku ez te dibnim
611

522-ESMER-1 Heral l l Heral l l Heral l l l esmer Heral l l Heral l l Xortan ava belek xwar Ti esmera tva bar Delal l l delal l l Ti esmera tva bar Xortan ava belek xwar Wusar yeno waxt waruno Delal l l delal l l Wusar yeno waxt waruno 523-ESMER-2 L l rind l l dn Ez helandim v evn Gelek bedew u rind min dn Ji te xweiktir tine li din di ez ji vir herim av biryan ji kra kilk Esmer l yar avre l l yar

524-ESMER XAN Were were Esmer xan ! Were were dil can! Ez te birevnim Bibim Botan Were wer dilber ! R sor dil keser ! Ji min bawer bike, ez ji bo te me Li ser soza xwe ber me Nav te pir ciwan Sivik li ser levan Evna te ez dn kirim

Ez bernadim bernadim, Dest avre bernadim Pit av re belek Li dar din Gelr 525-ET POR MN RE E Et por min re e Tela bi tela g diwee ku rinda min nasneke Ji gund Heco omero Keika Hec Dewr e Xas rewe li v din Xas rewe li v din Ca ca z rawe li v din eng min qerimn bi gotin eng min qerimn bi gotin area min ro bi suket Rind dsa bi suket Li ber mala bav xwe bi derket Rind bi dest min bigire eng min qerimn bi gotina. avkan: Kurt Remz 526-EV JYAN E

Deng bej Kurdistan me Ez bilbil bajer im Li ser dara hjir im Rojek ger te nebnim Gj dibim bi iyan dikevim

ko dilm benfrne Geh bi xwe geh bi xemgn e Were em li hev heyran rnin Bext we me min gune ye, i evn e Ma w emrm li b welat oy.. her li bin xweliya olan Ev i jiyan e em t de ne Weke pez b firotan Gha star e li chana mirovan eywax li min Par bi par hat veqetandin Li bin d tumgelan e av me li par kes nne Bes e dayika me ji me re Kurdistan oy...

612

527 A- EVDEL ZEYNK END NMUNE Evdal Zeyn Di wextek da hebye Surmel - paa, li zozanan jor hukum dikir. Dengbjek w hebye, jra digotin Evdal Zeyn, ar din, alr bilbil dwana Surmel - paa. Gava li dwana rnita tu kes nikarb li ber dev xwe veke, kilam bje. Heft cot kotana ji teref pa li det da diuxuln ser hesab Evdal Zeyn. Du kur w hebn: yek Temo, yek Sil. Preka w ewiln b rehmet. Preka w b, yek din anb, jra digotin Gul. w j herd kur xwe n zewicandib. Li dora berava, li qeza Tgranakrt zilam hebye, jra digotin x Sil. Ew Yezd b, nav preka w Peran b. Ew j di olka beravada tu kes nikarb kilam li ber w bigota. x Sil dengbjek ji xwe razb. iqa seh bikra li ku dengbj heye, di er w. Dib, cark batucarek ji xwera li dinyay gerya, ji bo mal xwe bifroe. ber w kete qesra Qasimy, cy Surmel - paa. Edet batucara ew b, ku diketine bajarik, kerwan xwe, mal xwe teslm xulama dikirin, dine dwan mezin, ji bo xeber xerb seh bikin. Dib, ew j ber xwe da dwana Surmel - paa evbhrk. Edet Surmel paa ew b, awa zilam xerb tketa dwan, yek bya, deh bya, ew gaz xulam xwey mal dikir, digo: Xarin ji mvanara bnin bila bixun, em h bixun, em pitra bixun . Wext ew batucar j rnit, Surmel -paa dt xerb e, gaz xulam kir, go: -Xarin ji mvan ra bnin bila bixwin. Xarin ann dann ber mvana xwarin , mvan nihrt ku sifreke zv, du kefy zr hatine dwan. Gava mvan ev p ket, ji xwe re ma hal heyr. Di dil xwe da mijul b, ji xwera go: Ez hewqa digerim, min ne dt tit ha. awa sifra zv kefy zr b dwan. Xuya ye ev paa gelek zengne. Dib, nihrt xwrina paqij, li gor qedr sifr hate ser sifr. Surmel - paa gaz kir, go: -Gaz Evdal kin, bila b em v bixwin. Edet w paay ew b, ku heya Evdal ne hazir bya, dengbj w, ew dev xwe nedida xarwin. Dib, gaz Evdal kirin, hat bi pa ra rnit, dest p kirin xwarina xwe xwarin. Ew batucar j hesab kir, go: Ev zilam an bir w ye, an wezr w ye.

613

Dib, wext xwrina xwe xilas kirin, Evdal dest xwe xiste guh xwe kilam got. Ew j, adet w ew b, gava ku digo, dev j bernedida, heya ku paa bigota bese an j razana. Dib, gava ku got usa xwe kir, ew batucar l ma heyir. Di dil xwe da got: Xwez ev dengbj bi mi ra bigerya, ew meh iqa meha bixwesta, min biday w. Got, heya paa raza. Dwan bela b, batucar j rab ber xwe da ba kerwan xwe. Bes mihbeta kilam Evdal ma dil w da. Ser sibeh kerwan xwe bar kir ji qesra Qasimy heya qeza Tgranakrt. Ew j li pya kerwan xwe, li ser hesp xwe, suware, di kleka gundek re dimee diin. Nihrt, ku zilamek li ser bnder qrna w ye kilama dibje, ji xwe ra kilam dibje. Wext ev batucar deng w bihst, Evdal Zeyn kete bra w. Xwera hd go: Xwel li ser xwe kir, bi kilam xwe va. Ew dengbj deng w bihst. Gaz kir. go: -Suwaro, te i go? Suwar got: -Min titek ne got. Dengbj gaz kir, dsa go: - xwed ji te raz, t bj binrim te i got. Suwar l vegerya go: Ne maqle tu kilam dibj. Go, kilam helale ji Evdal Zeyn ra, ar diny, alr bilbil dwana Surmel paa, heft cot kotana j boy deng w li ser hesab di det da diuxule ji teref paa. Heya ew ne hazirbe Surmel paa dev xwe nade xwerin. Xwerina w pa li ser sifra zv b kefy zr e. Helal e kilam ji wra.Go, weke te, iqa vira bj, k ha (hay ji ) te heye ? Ku ew usa got, degnbj qehir, got: -Tu min nas dik ez kme ? Batucar go: Tu k bi j, ne maqle tu bj. gihte kerwan xwe. Dengbj dev ji bndera xwe berda, ber xwe da mal. Gaz preka xwe kir, go: -Peran, nan min hazir ke. Gava wisa go, Peran fehim kir ku hisa dengbjek kirye. Got go: -x Sil eybe, qey tu nahl di mala xweda j ji xwera stiranan bje. x Sil go: Min ahd kirye, ku dengbj ku hebe, ez herme er w . Dib, nan w trik dagirt, x Sil . Dib, ew qesra Qasimy nas nake, bes nihrt kerwan ji w welat jor va hat wisa got, ew j kete ser r meya. Dib, di rda die kilam dibje, li dwana dibe mvan, kilam dibje. Dipirse die qesra Qasimy va.

614

Misfa bi kilam weke kew ku ji leq kewa va here. Dib, hege mehek, hege iqa, ku qesra Qasimy, ebeke ereb, li x Sil ye, weke uxul feqra, mala pa pirs, w birne mala pa, li dwan rnit, li zilama nehrt, got: belk li gotin batucar ez nepirsim Evdal nas bikim. Kir nekir, nas nekir. B var. Dib Surmel paa bala xwe day zilamik xerb heye, dsa gaz xulam xwe kir go: -v ji mvan ra bne. Dib, teyifikek (snkek) savara b got ann danne ber x Sil. x Sil va xwe xwar nihrt sifra zv du kewy zr ann dwan. x Sil qehir, got: diqewime xeber batucar rast der . Dib xwarin hate ser sifr, got qaz qulinga, uxul nr got qeland. Surmel - paa gaz xulam kir, go: -Gaz Evdal kin bila b em v bixun. x Sil ca kfa w hat. Dib, Evdal hat weke cara, li ber pa rnit v bixun. Ew va xwe dixun, x Sil di dil xwe da got: Wey , wey, ez x Sil ar tapa (dora) berava li dwana Surmel - paa, ez xwarina b got bixum dengbj w li ber ev min got qeland bixwe? Ez ku ev bihlim ew tim ji w - v bibne, hesabke ew bera min da, ser sib rabim herme mal. Dib, x Sil enka xwe da erd ji kerba xwera kilamik avt. x Sil dib: Evdal, li me daye sura sib, bay ya, Daye qesir qonax Surmel - paa hejandye dar devya. Li min ahdbe, ez ev nahlim tu bi rehet bixuy got qulinga, qaz qumrya. ar tuy lo, mvan ezim. Evdal l dagerya go: Li me daye sura sib, bay v yay xuyaye te dinya ne d tye, li nava alem li inyay ne geryaye Qey te nav deng min seh nekirye (nebihstye), ji mi ra dibjin. Evdal Zeynik ar din, alr
615

bilbil dwana Surmel - paa. ecba mezin ewe ku te awa eva ev te li ber min sitraye. ar ez im, mvan tu y, lo. x Sil dib: Ez heme x Sil ar tapa Barava. Ji tapa Barava heya qesra Qasimy ck nemaye l negeryame, ne mame, ne sitrame, Min nav deng te seh kirye, ez kil ev Peran xanim me. eva ev li ser te belame. ar tu y, mvan ez im, lo. Evdal dib: x Sil, qesra Surmel Paa bi ibake. L dixe bay xerb, ji qesir qonax Surmel paa betal nake. L min ahdbe, ez mze dikim ,heya heft eva heft roja kesek min x Sil ji dwana Surmel - paa ji by kilam, ji ber hev ranake. ar ez im, mvan tu y lo. x Sil dib: Evdal, qesra Surmel -paa bi mermer e. Tu bala xwe bid kurk ebey nava min l Surmel - paa li ser mil surm zere. Mi j ahde heta heft ev heft roja, ez j mze dikim, hege ez revyam, tu Peran bine, hege tu nerevya, ez Gul bibim ji xwera, ar tuy. Evdal dib: x Sil, qesra Surmel - paa bi dar text tere. Tu bala xwe bid, kurk ebey nava mil Surmel - paa li ser mila surm zre, Mi j ahde heta heft ev, heft roja ji min x Sil k bireve, Bila li dwana Surmel - paa ser w t here. ar ez im, mvan tuy, lo. Dib, heya s ev, s roja li ber hev wisa dibjin, hing xwe dikin, alem ji dwan kesek nae mal. Ref qulinga ji bery - tn diine zozana, li deng wan seh dikin, li hindama dwan, wan guhdar dikin diin - tn. Pit s ev s roja hng Evdal qahir, hrs b, deng xwe bi serve bilind kir. Ji qrna deng w, avte ser w, ji a ser w btir ava re avte ser av w.
616

x Sil bi deng w p derxist, ku ev w xirab bn. x Sil dib: Evdal, qesra Surmel - paa bi mermer ree. Li zozan jor alr dixwne, deng bilbil iqa xwee. Bala xwe bid, kurk ebay nava mil Surmel - paa temam nexe. Bala min l ye v sib, deng te xeyr, an nava te qetya, an avte ser ev te ava re. ar tu y, mvan ez im, lo. Evdal dib: x Sil, qesir qunax Surmel paa sip ye, Kurk ebay nava mil Surmel - paa bi zv aan nexand ye. Li zozan jor alr sekin, bilbil Kurdistan bi s denga l xwend ye. Heyfa min nay li tu heyfa, heyfa min t li x Sil, ar tapa Barava, wesyet xwe li mal nekir ye. Bala min lye, ev te li rev ye. Li gor qirar ku me daye, li Surmel - paa, ez ser x Sil jkim bi v r ye. ar ez im, mvan tu y, lo. Dib, ku Evdal wisa go, x il bawer kir, ku bira ev w xirab b ye, tirsya go, belk paa ji boy ev dengbj xwe ser min jke. Rab xwe avte pit pa, kete bext w, Evdal rab ser xwe, ku ser w jke. Pa nehit, got bext min nikar xerab bik. Evdal gote pa, qewl min w eve, heft roj heft eva k bireve ser w gere b jkirin. Pa nihrt Evdal nasekine, gote xulamek, go: -Mil x Sil bigrin ji dwan derxin, bila here mal, bo Evdal ser w jneke, bext min xirab neke. Dib, xulam mil x Sil girtin, ji dwan derxistin. Evdal ji xwe ra rnit deng kilama hew hat, quling kiyan, ber xwedane zozana. Li hev qelibn, per yek kete nav bajar, cahila rahitin, p leystin. Evdal fikir ji xwera iqa ma, a ev w zdekir, go: Ez rabim herme mal, qe na, h ez ber xwe dibnim. Xatir ji dwan xwest ber xwe da mal. Di nava

617

bajr liqay quling b, ku zaro p dileyzin. Derxist pnc kur da zaroka, go: Ez v heywan bibme mal. Dib, Evdal quling bir ye mal, gaz kur xwey mezin kir, got: Temo, lawo, v heywan bibe nava bajr, li ba yek hosta, bask w bide girdan here ba zrkera qefesek ji zr jre ke, tke qefes bne dayne kleka bav xwe. Kur w xebera w nekand, bir per quling da girdan, bir ba zrker, qefes j ji zr kir, xiste qefes, an dan kleka bav xwe. Dib, Evdal ku kete sya xn, beyss ev w neman. Bir b, gaz pyreka xweye Gul kir, go: -Gul, xwarin ji mira bne, ez birme. Gul j weke carna sifre an, dan ber, kefy w hazir kir li qar w j rnit. Evdal ber xwe nabne, deng sifr fraxa hat, bes nabne i heye, i tune. Nexwest preka w j zanibe ev w kor bye. Gaz kir go: -Gul me fem kir te xwarin an te ira kef nan, qe na ez bi lepa bixum. Gava wisa go, Gul li ev w nehir, femkir, wek ev w xirab bye, go: -Evdal, xwed xrke, i hewal ev teye? Gul got, min sifre kev, xwarin tev anye. Evdal qehir, sifre berda desp kir kilam got. Evdal dib: Gul mal xerab, li me male sura sib, bay v nsan, Qulunga ji bery ber xwe didan dine zozana, Per qulunga ikestin ji fir, ji n hatin, ji engdan. ev min kor bn ji zrn, ji berberya x Sil, ji sitran. Gul de rabe, mi bi xulam bejn bala te esmer, Ry er berde ser kap kember, Berde ev min evdal xwed nuqtek ava Bngol kewsar Gul merm ev min pir de, belk qask bna min der. Gul hey canim, hey can. Evdal dib: -merm, tu rabe lez ke bilezne,
618

Qefesa quling li ber min dayne, Ez qasek li ser xwe quling xwe bjim, kela dil xwe birjnim. Gul radihje qefes, li ber Evdal datne, Evdal dest xwe davje qefesa zrn, Dib, qulingo, quling deta v Rewan Te ji bert ber xwe dida, diy zozana, ima sekin li qesir qnax Surmel paa, Li deng qrna x Sil, Evdal Zeyn, bilbil Kurdistan Per te ikestin ji fir, ji engdan, ev min kor bn ji qrn, ji sitran, Per te ikestin, tu may ji ref hevala, ev min korbn, ji ro pva mame ji dwan, Gul hey canim, hey canim. Evdal dib: Gul, merm, quling bahar tn diqjin, Li ser qesir qunax Surmel - paa diin tn datnin, Gava t meha nsan, he kor nizanin, nabnin, Meha bihar bi qrn qulinga p dihesnin, Gul merm, ez wextek Evdal Zeyn bm, ar din bm, arlr bilbil oda Surmel - paa, oda am bm, Li dest min heb gopalek zrne, suwar hesp bm, Ez ana kor bme, bi hal nehal rnitime li mal me, Gul hey can, hey canim . Evdal dib:-Gul mehrm, ava Mrad t leme - leme, Evdal sekin, Gul kleka xwe daye ceme, Dib:-derabe, here deyn li Temo, li Sil ke, Bila qefesa quling xwe ra hilnin, Dayka xwe ye Gul hilnin, Herd bk sal bihlin li mal, epl bav xwe bigrin, bavjin ser doxtor ecem,
619

Gul radibe deyn li Temo, li Sil dike, Dayka xwe Gul hiltnin, epl bav xwe digrin, dimein li rya doxtor, Heya dighnin doxtor ecem, ar sal wan diqedya. Doxtor dibe: Evdal rebeno, ev te de ro are, Doxtor dib Temo, Sil, ev bav we pir de, qeweta min nagj, Rabin epl bav xwe bigrin, bavjne ser doxtor Bulgare, Dib Temo, Sil bav xwe hilann, Ber xwe dane ser doxtor Bulgare, Toxtor Bulgar db: Evdal, mla di ev Evdal da dixe xare Doxtor dib: Evdal, ev te de ro ende ? Dib ro teqrben ee, Doxtor dib: Temo, Sil, Qeweta min naghj Rabin epl bav xwe bigrin, bavjin ser doxtor Hebee. Temo, Sil epl bav xwe girtin, Dimein rya doxtor Bilal Hebee. Doxtor Bilal , dib Evdal, ev te de ro ende ? Evdal go, temam b ee. Doxtor dib qeweta min naghj, ev te ne koranye, ava ree. Gava doxtor wisa dibje, Evdal dib Temo lao, wey kaly, wey kory, Gul reben mirin xwetire ji korany, Temo lao, koran ne tu eke, Xwed bi ser min kirye, Bira ser tu kur bava neke. Evdal dib, Temo lao, Li me hatin quling v bery danne li bin, li ser kany,
620

ev min ava ree ne koranye, Derd derman ev min tune, Temo lao, rabe epl bav xwe bigre, Bavje ser ziyareta Bexday, x Evdulq adir Geylanye. Temo, Sil epl bav xwe digrin, Davjin ziyareta x Evdulqadir Geylanye. Evdal reben ziyaret tewaf kir Titek bi eva ne dye, Bi s denga li Sil, Temo kir gazye, Dib: epl bav xwe bigrin, Bavjine Meke Medn ser tirba pxember jra dibjine Walye. Evdal dib:Temo lao, mi ziyaret tewaf kir, mi titek bi eva nedye, Hn rabin epl bav xwe bigrin, bavjin Quds, Xell, Derg mexsed mirad, cy say Huranye. Tem, Sil epl bav xwe digrin Davjin cy say Huran ye, Wga a ev Evdal dan, Ji xwera ye. Gulum canim, hey can. Dib gava di xwera , milekyet bi emr xwed peya b ber ser w jra got, go: -Evdal, xwed mi di hewera te and w ev te sax nebe. ev te bi kilama korbye, w bi kilama j sax bibe. Dev ji kilama xwe bernede, xwe ber nede, hertim bje. T bj king qjna per quling hate te, hing ev te sax bibe. Dib, ku milyaket wisa got ji ber hinda b. Evdal ji xew vejiniq, kfa w hat, gaz kur xwey Temo kir, go: Lao, ez bir bme, here nan ji mera bne. Temo go: Ka pere herim nan bnim. Evdal dest xwe li brka xwe da, qur per bi xwera ne dt. Dil w bi hal w ewit, dev ji xwerin berda, go: -Lao, heqa mal me tev bon b, . Rabe, epl min bigre, ber min bide mal. Derman ev min ser doxtora nema. Bi pars me bighne mal, em bimrin bela li mala xwe bimrin, tit may ma qefesa quling zrn. Ez ji birna bimrim qefesa quling xirab nakim.
621

-Dib, hev girtin ber xwe didine mal. Heya saleke dghejine mal. Evdal dibje Temo, Sil dib: -Lao mi ra eciz bn, herne od xwe, rehet razn, heya sib j xwed mezine. Evdal dib: Qulingo, dil min dilek dne, Haqa em geryan li diyay, derd derman min te tu nne, Em gihtine mal, ev min korin, per te ikestine. Ku wisa go, Gul qehir, gaz Evdal kir. Gul dib: Evdal bese bike v qrn saz, Temo, Sil zav salne, xwe li wan neerindine, bila qask razn. Evdal dib: Gul, wey kaly, wey korye, Li hal min li v feqiry, Koran ne tu eke, Bila xwed bi ser kur bava neke, Wextek ez Evdal Zeyn bm, ar diny bm, Ez gava kor bme, feqr bme, ketime der dertl alem, ber ten ni jinye, Gul merdim li ber hilma min here, Sib heya var mr li wana bi gur gefin, var gava zend xwe dixne bin balgy jin, Dr hazir sekin, derewa dikin, r El bin bi wana nikarin. Ku wisa dibje Gul dev j berdide. Evdal dest xwe davje qefesa zrne, Dib: Qulingo, tu ser xwe derxe ji qefesa zrne, Tu heywan, b zar ziman. Bi s denga li reb alem biqrne Belk xwed deng te sehke, Milyaket xwe li hewara min te bine. Evdal dib: Qulingo, tu rabe lezke, bile zne, Were li ber oka min bisekine,
622

Pirtikek ji pery xwe bike, Defterek ji mi ra bne, ez quling xwe em ev pva, Roj sal zemana bihesibnin. Kan keng heft sal me biqedin, Reb alem milyaket xwe ji mera bine, w gav ev min vebin, Pery te sax bin li qefesa zrne, Gava pery te sax bin, ev min vebin, Ser sib ez rabim, ez te berdim bigje ref hevala , Ber xwe bide zozan jorne, Hege bext te temam be, Li zozan jorn, li hindava dwan kur bava, oda camra, W li bra xwe bne. Gulim, can, hey can. Dib, heya wisa go, qjna pery quling hat, xwena w kete bra w, gaz Gul kir. Dib, bala xwe day efeq lda, ivana pes ji hew rakir. Dib, ew berxa re li ber mhya re naskir. Dib kfa w hat, gaz Gul kir. Evadl dib: Gul, merm, dil min dibye, Quling min pery xwe li hevda li qefes ye, Bi il ar miqama ji min Gulra dib ye, Tu rabe, bala xwe bid, li me daye eveqa sib ye, ivana pez rakirye ji ger ye, ev te ron be, ev min sax bn. Min berxa re fesilandye li ber my ye. Gul, merm, tu rabe here dey lke li Temo, li Sil ye. Bje, lao, mirin ku heye emr xwed ye, Bila rehmel li ruh bav we be, Bila rabin herne nava tirba, Bikin kar bar tirb kolan ye. Gava wisa bi kf gaz dike, Gul vedigere, kfa w gelek t. Dib: Evdal, xwed xr ke, wa ev te sax bn, ima herim wisa bjim?

623

Evdal dib: tu ku her bj ev bav we sax b, herd j betilandne, seh bikin, eq li wan xe, w ji kfa dn bin. ca her bj bav we mir w bn bibnin. Dib, Gul ber xwe da od zar xwe, qm nekir dey li wanke. Ling herduka hejand, ser xwe hildan. Temo, Sil gotin: Day, Gul xre ? Gul go: Rehmel li ruh bav we be, bila hne sax bin. Mirin emr xwed ye. Bav we . Ji mi ra gotye, bila herne nava tirba, tirbek bikolin. Mi verin, bn alema xwe rastkin. Dib, ku wisa go, herd li xwe dan giryan, hatin bi ser bav xweva, nehirtin wan quling bi hev a dibin. Dib, tav avt rn b, quling xwe berda, gihte ref hevala, ew j hazir sax, gihte mirad xwe. Ji tp kirilprtka Hewar hatye vergerandin. Salih Omer 527-LO MRO Evdal Beg bi s denga kire gaz, Go Surmel Memed Paa bavo, W hal hewal me awa be ? Li kleka me ya rast esker Rom ye Li pya me esker Hec siv Paay Spik, Sof Paay Hesen, Temoy Cibir ye, Li xana erkeza, bi me ra hre-hr e, gaze-gaz e, Surmel Memed Paa digo Evla Beg, lawo, tu bajo Ez bav te me, kil ev Eyan Xanim me Ez xudan anzde agir me, lawo tu bajo ! Bav tey ev -xn li Ereb xe, Li war Husn Beg ra lxe Di Snega zdiya em ra derbas be Bi sib ra konaxa bav te Prkend e Gul Gul go: Evdal marimo, ev min rein, re belane, Min roj heft cara bi kil Sibhany ew kil dane, Gele dengbj nola Evdal Zeynik
624

Seva ev mine belek jin xwe berdane. Yan Evdl go: Gul merm, ez ji teyra teyr mjim, Ez derd Gula Xamr hin kerim, hin gjim, He cy Gula Xamr l, ez navjim, ez dengbjim... Gul Gul rabe, ro ez tu herine Xamr v dewat, Gula min yeke n gewr e, me werdek e, bisk bi tl e, qube qaz e, Sergovend ev min d, dilm ket, Ez ji d-bav bixwezim, eger dan xwe dan, Eger nedan, ji derd dila ez Gula bav fille Bibin xk bir ye hev hetan axiret. Gul can,Gul can, emamoka min heyran, Dev sedef, koka dirana mircan, Sng dikana incyan... Xozan l day Xozan e, xwe Xozane, De bira Xwed xirav bike deta M, alk berfe, yek zozane, Ez ketime qal selef siyara, Qeymez zd, syar Senem Ne navdane... l day dell. Xozandax van firka, Ez i bikim qol zra, gurz ber cnka, ev naxewim, germa roj, Evar naxewim derd kul van wawka...

Ay dil Xud xirab bike dil b dil, Mnan gak b weris b cil, Mnan kirasek qol b mil, Mnan xasbaxk b gul, Mnan dara b all bilbil. Bira dil merya bi dil be,
625

Bira tr pars li mil be, Bira tij garis gil-gil be, Bira tr pars qul be. Bira pars ne li vir be, Li nav welat gawir be Bira ser-raxa mriv gn be, Bira bin raxa mriv post ji be, Ber-serya meriv kevir be, Xur mriv kar nan gilgil be... Temo lawo Temo lawo, derd min bes mi nne, Nizanim ro te li min xr e, Lawo ro girrek bi ling mi ketye Hetan tepa ser mi dihre, Hey lo lawo mizgnya mi li te be, Min berhemek usa li dinyay htye, Heta roja qiyamet li erd bimne, Ew tucar xirab nabe, mna zre... Lawo tirsa mi tune ji mirin, ez bimirim, pit min ra tu were her kes rabe Dewa dengbjy, airy bike, W bjin xelk li gotin miqama napirse, Herkes meydan bide hesp xwe li hesab xwe binhre... Qulingo Hey qulingo,mal xirabo te i ser min da qire-qire, Per bask te ikestne, ev min tunne, Em dueak bikin ji Xwed ye, ev min dermanke, bask te bicebirne. Teleso, ev min korin, bask te ikestne, Ez binim bira Loqman byo, ev min silametke, bask Quling min bicebirne. Qulingo, malxiravo, ev min korin, per te ikestne, Em dest hev bigrin xwe bavn ber der hekme, Belk ev min sax bike, bask te bicribne. Qulingo
626

Evdal dib qolingo bihar e bi ser me da Me qrne dib per bask qoling min ikestne av Evdal Zeynik kore r nabne kesek Xwedan xr tune bi dest Evdal Zeynik Bigere bav ser ocaxa x Badne belk dak bixwaze ji xaliq alem reb jorn Xwed av Evdal zeyn saxke, per bask qoling min bicebrne li min way li min way Temo lawo felek xayne bi bav tera cibikim nay ray Temo lawo bihare dil bav te ha bi naze. Bav te korbye,li pey ko kerya digere gaz bi gaze. Kesek xrxwaz xra tune bi dest Evdal Zeyn bigre bav li ser ziyareta Hac El, x eref sehd Mixakom li ber der x Miaze. Li min way li min way way Ax limin way limin way Temo lawo felek xayne bi bav tera cibikim nay ray Temo lawo birek qz buk cemaldna cr wan li milan bu mesya bun kany. Bkek esilps di navda heb dikenya digo eva kal kor perit kye Keikek esilzade di nav da heb go qz Tu korbib tu nasnak, eva Evdal Zeyn bav Temo siwar gogerne Dengbej Surmel Mehmet Paa lawo korbye ketiye feqry. Kesek xr xwez xwedan xra tune bi dest Evdal Zeyn bigre bav li ser rka v kany. Li min way li min way ax limin way limin way.Temo lawo felek xayne bi bav tera ibikim nay ray

BLBL WELAT SERHED: EVDAL ZEYNK Beeke zargotina gel Kurd ya here mezin, bingehn hizkir dengbjya gelrye. Dengbj jiyana gel va girdaye bawark wek hewa, nan av her dema jra pwst e. Ne n kurda b kilam dibin, ne j ay Dema tenbn kilam kurd ra heval e. Civaka kurd b kilam dlan name eDema evnty, dilxwey hogir her dilsoz kilam e, dema bgumany kilam guman e Dayk bi kilaman zaroka xwe a dibin, bi kilaman derga radiznin Bi kilaman bka siyar dikin, bi kilaman mrxwesn xwe dinine ber r, heta bi kilaman miryn xwe verdikin ivan bi kilam bilr ker xwe dirnin, cotkar bi kilaman xeta cot xwe li ser ax diknin. Kilam xerb ra dilbn ne, ew bi kilaman agir hisreta dil xwe ker dikeKurd bi kilaman laqirdya dikin, bi kilama dikenin, bi kilama digrn Tu tit hesn, hz agir welatparzy, miletparzy, heqy rem di nav evdn Kurd da ewqas z gur nakin iqas kilam. Destan me bi kilam tne gotin, ebbeta dn, heta duea-dirozge ji bi sitiranin. Droka kurdaye hezarsalan, abn kaser, axn, derd kul gel di nav dengbjya gelr da hatine xweykirin. Bi sitieanan ziman me imat rin, xwe bedew bye. Dengbjya Kurd ya gelr j pircre, pirewaz pirrenge. Ew kilamn drok ne, yn mrany, erra, yn dila-evnty, govend, xerby, in, xebat, lorna

627

zarokan, yn keika hivd. Her yek nex ewazek e, reng rewek e, bedewk xemlek e, qeydek rin xezay ye... Kilamn her heremeke Kurdistan ji aly ewaz xwe, teqil wey xwe, mna suruta wan hereman ji hev cuda dibin. Carna tebyetmend usan krin ku kilamn heremek, dengbjn herema din nikarin rind c bnin bistirn Ruhsivk efrandare gel Kurd. Dengbjya Kurda ya gelr wek kanyn avzelale gur, tim bi merdane ji gund n, ji iya bany Kurdistan kiyane. Bi dewranan emn wek Ferat Dicln ji ber wan herikneL bi heyf gerek b gotin ew xizna mezin nehatye topkirin, mbarkirin, xweykirin. Ji durr cewahirn xizna dengbjy pir hindik tit, ji nav dijwer, er, qir bir, fermann dewranan, kobery, rev bez da xilaz bne gihtine me. Zeyfbna xwendin- nivsar bi ziman d, gel Kurd nikaribye xizna zargotona xwe xwey derkev. Ew bye sebeb ku gelek kilamn dengbjan nehatine nivsin ji undabn xilaz nebne. Ed em nabjin dengbj bi xwe j nexwend bne, kilamn xwe destnivsar pey xwe nehtine. Roja royn j bi sebebn crbicr (bindest, qedexa li ser zimn, kltra nav netewiy, hal syas, abor, zanest astengyn din) pay Kurdistan yn pir da dengbjya gelr hal bxweyty bmacaly da dimne V dem j ji aly dagerkiran va bi zor meandina syasya asmlasyon, c war kurda da bi temam bi zimann xwe kranna mecaln raghandin perwerd, ne ku ten r li ber pdayna zargotina kurd dengbjya gelr girtin e, l usa j halek usa kirine, ku ew xizna gel kurd ya ruh bi kok va b ji brkirin... Di wer undabn jibrkirina folkilora kurd da rola wan dengbj zaneyn Kurd j km nne, kjan sitiran, reqas nimnn folkilora Kurd weldigernin zimann dagerkiran dikin hebna wan . Di v wer da ji nav gel (hml Kurdistana Bakr) topkirin, hazirkirin weendina nimnn zargotin (awa bi pirtk usan j bi kastan) karne welatparzyye pir bi proz in.

*** Di war frandun xweykirina nimnn zargotina gelr, xazma dengbjy da ked emek awa temamya gel usan ji exsyetn bi ret hebye. Gel dil ruh xwe, hebandin bawarya xwe, hest hizkirna xwe, hisret, xewn xiyal xwe kirine nav dengbjy. Helbet, berhemn zargotin hml ji aly helbestvann gelr, aiq, dengbjn bi nav deng da hatine swirandin, gel j bi hizkirin ew xwey kirine. Bi dewranan dengbj hatine ne, xizna dengbjya gelr dewlemend kirine, hinek kilamn wan, bi devk bra gel da mane, l hinek j tev
628

nav efrandarn xwe hatine ji brkirin. Navn wan dengbjan, efrandarn wan dur-cewahiran j ewleda ra nemane. Rastk heye gel titn xwey ba, yn bi qmet ne z br dike, ne j unda. Usan j kilam in. Ji kilaman kjan xwe rin bne, nzk ruh gel bne, gel ra jtine, mane. L k ew efrandine? Xwey ye efrandina w bye mal gel maye. Dema meriv ji zanyarya royn droka dengbjya gel kurd dinhre, li nava tarya ev ya dewrana da mna siteyrkeke ge nav Evdal Zeynik t xan opa Evdal Zeynik li nav dengbjya gel Kurd da ewqas kr rengne, berhem w ewqas xwe nzk ruh evdan e, ku nav jyana w, dengbj efrandarya w li nava gel da bne rok efsana. Cy kfxwey ye, ku van sal dewy nivskar, lkolnvan dengbjn me ber guhdarya xwe dane v dengbj nemir dicribnin nav, emek berhemn wi ji undabn brkirin xilazkin. L bi rast h lkolneke zanyar ya rk pk li ser v exsyet kurd mezin nehatye kirin. H ji aroty da nav Evdal Zeynik wak irak pir emal ketye dil min. Oda me heb. Kaln gund, rokbj, dengbj evn payz zivistan yn dirj dihatin, li hev dicivyan evbihrya xwe dikirin. Nav Evdal Zeynik tim dihate li ser zimana. irok derheqa w da gil dikirin, bi kilam irove derheqa leca dengbjy ya w x Sil da digotin, roka evna w Gula file, Qeymez zd er Xozandax, korbna dengbj, feqrya w quling perkest br tann Heyf w dem wek niha mecaln dengnivsandin xweykirina zargotin tunebn, gel j ewqas serwext n b kesek j nedifikir, ku rojek b d ew niv tunebin, ew rok kilamn wan bi wan ra herin, bne jibrkirin , qmet pwstya wan rok kilaman j w iqas dem derbas be w ewqas bilind be i bikin di nava terya hezaran sala da gel me bhesav dur cewahirn xwe yn ruh unda kirine. Gelo ji nezany, bxemy bye yan qeder e ? Dibjin: i , nede drestye, peyketina titn bi w teher undaby bfeydaye, l ew ku heta niha maye pwste ji dest xwe bernedin, niha bifikirin awa wan titn may ji undabn xilazkin Evdal Zeynik heta niha j fikira min da wek navek xiyal maye... Gily, ku zaroty da tn bihstin, bra mirov da mor dibin dimnin, degme tn ji brkirin. Ew j di fikira min da wek mrxwesek hikyatn rokbjn gund me b... Ew nrna xiyal b mena nivsna kurteroka min ya derheqa evntya Evdl Gula ermen da... W dem rokbjek gund me derheqa efsenya huba Evdl Gula kea ke ermen da min ra gil kir, (min ji naverok km tit guhest) ew j b firta nivsara kurteroka mine EVDAL GUL. Ew kurterok min pirtka xwe ya kurteroka da weand.( L YA, Yrvan, 1991, r 103.) Pa ez pomam
629

nm, serwext bm, ku ez lez ketime. Naveroka w pir ji rastya jyana Evdl dr ketye. L d dereng b. Kurterok hatib weandin, ji dest min derketb. *** Evdal Zeynik di nav kurdn Ermenistan da tim navek hizkir bye. ed v fikira me ew kilamn wi ne, ku bi salan ji alyn zanyarn zargotinan kurd jn bi nav deng va hatine berevkirin, weendin. Usa j ew sitiran - ewazn gelr yn nemirin, ku ji aly Bea Kurd ya Radyoya Yrvan bi pkanna stiranbj sazbendn bi nav deng, gelek serket hatine dengnivsar, bne hebna gel Kurd, ya heta het Bi radyoya Kurd ya Yrvan geleka kilamn Evdal Zeynik stiran. L kilamn: Hekmo, Met, Sura Qeleny, Sincan Telo, Rizgano, Qeymez zd, Temo lawo sertacn zrnin dengxana radyoy da...Hekmo, Met bi deng eroy Biro, Temo, lawo bi deng Karapt Xao her maleke kurd da mvan here hizkirne... H sal sy, dema Ermenistan da n dest bi kar pxistina anda kurd dib, zanyarn Kurde w dem, yn hela gnc Hecy Cind Emn Evdal gelek kilamn Evdal Zeynik ji dev dengbjan nivsn ji wan deh kilam, pirtka xwe ya pir bi qmet FOLKLORA KURMANC da weandin (Yrvan,1936). Dsa prof. Hecy Cind e kilamn w, d 36 sal nda sala 1972 an berevoka xwe ya KLAMN CMAETA KURDAYE LRK da weand (Yrvan, 1972). ZARGOTNA KURDA ya Ordxan CELL Cell CELL (Moskva, 1978) panzdeh kilamn Evdal Zeynik cy xwe girtine. Ew tkistn ku pirtkn jorgot da hatine belevkirin, bi texmna me pir -hindik karin nzk bingeha wan kilamn dengbj bibin seva lkolnn pawexty karin bivin qinyatn giranbiha. Ew hela saln sy ji dev wan dengbjan hatye nivsar, pay kjanay pir ji herema Evdal Zeynik bne...Dibe ji wan hinek di dema jyana Evdl d a xort yan zilamne 30-35 sal bne. Tek qelsayke tkstn Folkilora Kutmanc da hatine weandin heye. W dem welat Sovyt da tkstn ku derheqa axa, bega, pada, oldaran serekeran bn, eger exsyeta wan xirav nedidane nandan nedihatin weandin, bi texmna min ewe sebeb ku tkst usa kurt, wek perek ji kilam hatine weandin. Usane ji kilam hildane ew per kder navn jorgot tunebne. Heta nav Qeymez zd j guhestine, nivsne Qeymez delal. ( Ahmet Aras, Evdal Zeynik, r 92, kilama XOZAN). Derheqa jyan efrandarya Evdal Zeynik da danasnn pir giranbiha berevoka brannn nivskar Ahmed Mraz da hene ( Ahmed MRAZ, BRANND MN, Yrvan, 1966). Brannn xwe da nivskar besa gilyn dema xwendina xwe li bajar Bazd dike. Ew dem nzkaya saln 1913- 1914 an byeW dem awa lkolnn nivskar hja Ahmet Aras didin nandan ji wefeta dengbj pir dem derbaz nebb brannn gele derheqa Evdal Zeynik da h znd bn
630

Derheqa jyan efrandarya Evdal Zeynik da lkolneke pir gi ranbiha ye Pirtka pisman min qedirbilind nivskar Ahmet Aras: ar Kurda y Efseney Evdal Zeynik. roka v lkoln j mna roka jyana rewembrya Kurdaye qedexeye li Tirkyay. Nivskar sala 1961 da dest bi w kar giranbiha dike, l sala 1966 d a d wext xwe temam dyar w kar bi qmet dike: Ez ji 1966 an hetan 1968 a li Serhed gund bi gund geryam. Ew rast gelek merivn Evdal Zeynik, cnar, nas dosn w gelek dengbjan t: ...di w lgern da min bi gelek dengbj merivn bi emir ra xeber da jyana vdal Zeynik derxiste ronkay. Wann ku min pra xeber da, ji wana s heb (kes) nebyn Evdal bn, yek kur neby w b, ar heb pismamn w bn.Dsa ji wana pnc kes Evdal dtibn, kilamn w guhdar kiribn p ra xeberdabn. Ew xeberdan kilamn w lgern min di s defteran da kom kirib. Pit 12 adar 1971 da ku ez ji welt derketim m derva, ew defterana hatibn ewitandin. Pa ez ku pit sala 1978 a ji dervay welt vegeryam hatim, min carke din dest bi lgern kir.(r 10) Heval w y xwendin Ahmed amlbl j wa ji br tne: Di saln 1966 -70 an da heval me Ahmet Aras xwest kilamn Evdal Zeynik kombike. Heval gelek kilamn Evdal kom serhev kirin, l cntay 12 adar hat ew keda Ahmet Aras di av da . Eger ew s defter bimana bihatana weandin, navbirya mecbr neketa di nav lgerna nivskar lkolnvan mey bi uret, lkolneke pir giranbiha xizna kilamn dengbj mezin, bilbil Serhed Evdal Zeynik w ji undabn xilaz bya bibya hebna me... L i j pey ra, ji aly w da hate kirin dsa emekek mezin pir bi qmet e. Sala 1996 a berevoka w ya lkolnaye jorgot ji aly weanxana DENG da hate weandin. ureta lkolnvany, zanebna zargotina gelr qelema nivskary bne yek, w xebateke pir delal ku layq Evdal Zeynikye danye li li ser text xwendevana... Bi texmna min destann qmet v lkoln bi end xaln girng tn destnankirin: -jiyana dengbj usa kr hrgil hatye analzkirin, dema jyan, hal wext naveroka stirana ra usa hatine girdan pirtk usa hewaskar t xwendin t bj ew romaneke bedewetyye tame. -lkoln da Evdal Zeynik ne ku ten awa dengbjek gelr l usa j awa ayrek mezin exsyetek dewra xwey ronakbir t xuyaykirin. - ziman nivskar xwe e hjay kubr ziman kilamn Evdal Zeyn: Bilbil welat Serhed ye.

631

-kilam usan bi zanyar hatine bijartin ji dev merivne usa hatne nivsn ku kes nikare ik bive ku dibe ji wan hinek y Evdal Zeynik nbin. -Dengbj, efrandar jyana dengbj di nava byarn dewrana w yn drok da hatine nandan. Evdal ne ku ten temaevanek byarn dewra xwe bye, l tev wan qewimandinan bye kilamn xwe da fikira xwe j dhar kirye. Berevokek ji kilamn Evdal Zeynik Ehmed Cengz Camlbl, nivskar hja, hemwelety Evdal Zeynik hazir kirye v pawexty weandye:. Ew saln dirj topkirin, lkolnkirin hazirkirna kilam Evdal Zeynik va mijl bye. Tev kilamn ku pirtkn zanyar Kurden Ermenistan ( Hecy Cind, Emn Evdal, Cell Ordxan Cell) sal sy da ji dev dengbjan girtine weandine usa j gelek kilam cara ewlin hatine weandin. Xudan pirtk ew tkst ji dev dengbjn gelr akro, Sebr, Evdilbar, Hec Kemal girtye. Pirtka w: Evdal Zeynik- Hmdar mekteba strann Serhed ( Weenn DENG, 2005) emekek wy giranbiha ye di wer ji undabn xilaskirina nimnn dengbjya gelr da. Li vira cye b gotin, bi texmna min dengbjn jorgot yan j ji k ew stiran hildane gelelk cre naveroka kilam sitla dengbjya Evdl ra lstine. Stiran zde hatine dirjkirin, hz kela kilama dengbj mezin km kirine, hostatya ayrtya w xirav kirine...Reng ewazn wye batin bi rengn zde betreng kirine... Ji bo w j k kilamn Evdal Zeynik distir got bi cawdar nzk kilam be, hevek lkoln bike, ika k ber w ew kilam stirane, iye rast, iye a, lkolnn derheqa dengbj da bixne hvd... Kilama EVDAL ROKA W ku ji dev dengbj Hec Kemal hatye nivsar pirtka E.Cmlbl da cy xwe girtye ez bawar nnim ya Evdal Zeynik be.

*** Gor lkolnan Evdal Zeynik destpka sal 1800 heta dewya w sedsal jtye...Dibjin w ji sed sal zdetir emir kirye. Dengbj Zor Surmel Memed Paa bye li Elesgir, gunde Topraxqel... Ew ne ku ten dengbjek bi nav deng bye, l usan j aiq, helbestvan exsyetek dema xwey mezin bye. Ew rke fire rengn e usa li nav dengbjya Kurdn Serhed da vekirye, ku eva sed sedpnc sale dengvjya w herem nikare li bin bandora w der. Serda bandora w dengbjy temamya Kurdistan hildide... ayr, ronakbir, exsyetn kurde drok heta destpka sedsala bst j tev ji malbetn axa-began, oldaran, mr hakiman bne, ji qat civak y bilind, desthilatdar xwende bne l Evdal Zeynik law gel sade, law Zeynika jineb ye. Ew ji pala gel derketye, bi ziman gel, bi dil ruh gel, gel ra axivye, gel ra stiraye, ji bo w j ketye dil gel xwe, bye xebera ser ziman xelk. iqas j ew dengbj fodalek neheq wek Surmel Memed Paa bye, dsa dema tkstn stirann w ra mirov dibe nas, dibne ku t da mna eyn jyana gel, qewimandinn dem, jyana ln kurdan, er-dew, nakok nerazbnn di nav wan, kutin, talan, axn keser, zordest, neheq, ern bfikire li nav
632

serekeiran da bi temam te xan... Kilamn x Ron (r 38), Lo Mro (55), Sincar Telo (64), kilamn derheqa er Xozandax yn din da deng nerazbna dengbj j ewazn kilamaye xwe ra dikevin guh meriv.. Kilama Lo Mro daxwazine we hene: Evdal Beg bi s denga kire gaz, Go Surmel Memed Paa bavo, W hal hewal me awa be ? Li kleka me ya rast esker Rom ye Li pya me esker Hec siv Paay Spik, Sof Paay Hesen, Temoy Cibir ye, Li xana erkeza, bi me ra hre-hr e, gaze-gaz e, Surmel Memed Paa digo Evla Beg, lawo, tu bajo Ez b av te me, kil ev Eyan Xanim me Ez xudan anzde agir me, lawo tu bajo ! Bav tey ev -xn li Ereb xe, Li war Husn Beg ra lxe Di Snega zdiya em ra derbas be Bi sib ra konaxa bav te Prkend e Dema van xeta dibhy t bj axa, beg pan kurdan tev ji hev ra dijminin Ziman qeyd kilaman, bi teqil, we, hest srnay, bi hevgirtineke urutye bqisr guhdara heyr-hijmekar dihlin. Sifet znd rengnin...Guhdar, kilam qeydn w iqas dibih t bj ji wan tr nabe dixweze tim bibih. Bawark kilamn w temam helbestine nemirin.. Ew sitirann, ku li Ermenistan hatine berevkirin, dengbjan iqas j wan ra lstine dsa bi ap teqla xwe, sifetan, kraya fikran, zelal dewlemendya zimn bawark her yek helbesteke. Em end pera ji kilama bnin: Gul go: Evdal marimo, ev min rein, re belane, Min roj heft cara bi kil Sibhany ew kil dane, Gele dengbj nola Evdal Zeynik Seva ev mine belek jin xwe berdane. Yan Evdl go: Gul merm, ez ji teyra teyr mjim, Ez derd Gula Xamr hin kerim, hin gjim, He cy Gula Xamr l, ez navjim, ez dengb jim...

633

(Gul Marm... ZARGOTNA KURD, O. , C. Cell, cild , r 83 -84) l day Xozan e, xwe Xozane, De bira Xwed xirav bike deta M, alk berfe, yek zozane, Ez ketime qal selef siyara, Qeymez zd, syar Senem Ne navdane... l day dell. Xozandax van firka, Ez i bikim qol zra, gurz ber cnka, ev naxewim, germa roj, Evar naxewim derd kul van wawka... (Xozan; FOLKLORA KURMANC, H.Cind, E.Evdal, Rewan, 1936; r 478) Hey Qulingo, ha qulingo, te v sib ser min da zarezare, Ez nizanim derd te iye? Suty te ser min da xare, ro di s roje, di s eve Evdal Zeyn ol maye B xudan e, b star e. ( Folklora Kurmanc, r 481-482) Evdal Zeynik host peyva bedewety ye. Li cem Evdal Zeynik hiddn di navbera helbest stiran da nemane, temamya efrandinn w bye mal zargotina gel Kurd Pern usa li nav kilamn dengbj mezin da hene, ku meriv tir ji hezarsala tn, bne mesel ser ziman xelk: Xud xirab bike dil b dil, Mnan gak b weris b cil, Mnan kirasek qol b mil, Mnan xasbaxk b gul, Mnan dara b all bilbil. Bira dil merya bi dil be, Bira tr pars li mil be, Bira tij garis gil-gil be, Bira tr pars qul be. Bira pars ne li vir be, Li nav welat gawir be Bira ser-raxa mriv gn be,
634

Bira bin raxa mriv post jij be, Ber-serya meriv kevir be, Xur mriv kar nan gilgil be... (Ahmet Aras, Evdal zeynik, ru 88 ) yan Meriv ku eka xelk li xwe ke, ro dan e, Meriv ku li hespa xelk syar be, yek meydan e, Meriv ku bibe maoq jina xelk, yek ramsan e, Mnan maleke ku meriv evek l bibe mvan e. (Ahmet Aras, Evdal Zeynik, ru 77) iqas hostat kr hatye gotin ev rastya jyan... Ji bo bingeha kilaman ya nivsk tune, li cem dengbjan gelek peyv, cimle li hev ketine, hinek tit hatine guhestin, hinek cimle xirav bne. Ew yek rind t xan dema varyant heman sitiran tn himberhevkirin: Hey qulingo,mal xirabo te ci ser min da qire-qire, Per bask te ikestne, ev min tunne, Em dueak bikin ji Xwed ye, ev min dermanke, bask te bicebirne. ( Folklora Kurmanc, r 481-482) Teleso, ev min korin, bask te ikestne, Ez binim bira Loqman byo, ev min silametke, bask Quling min bicebirne. ( Folklora Kurmanci, r 483-484) Qulingo, malxiravo, ev min korin, per te ikestne, Em dest hev bigrin xwe bavn ber der hekme, Belk ev min sax bike, bask te bicribne . ( Folklora Kurmanc, r 484 -485)

635

awa t dtin ev kilam ji dev s dengbja hildane her yek gor xwe kilam ra lstye. Eger dengbj kilam rind hnbya pa bistira, xelety wa ne dibn. Pa j y ku kilam dinivse got dengbja ji bibijre ji dev her yek end xebera negre, biwene. Guhertinn di van da hatine kirin hela xrin, l hinekan kilam Evdl usan dirj kirine, bi fikir, peyv cimln bqmet dagirtine ku tema kilama Evdl tda nehtine. .Gelek kilaman da ew bi xwe qmet rast dide dengbjya xwe, xwe nav dike: ah dengbja, ayr dinyay... Bi rast j Evdal Zeynik ah dengbjan helbestvan Kurd dewra xwey mezin. Eger xwendina w hebya berhemn xwe bi nivsk ewledara bihta, ro nav w ji wek helbestvan w rex nav Feqy Teyra, Mele Cizr Ehmed Xan bya Evdal Zeynik dengbj evn ye. Evna w Gula file nava kurda da bye efsene...Ew bejna Gula xwe wa dixemilne: Gul rabe, ro ez t herine Xamr v dewat, Gula min yeke en gewr e, me werdek e, bisk bi tl e, qube qaz e, Sergovend ev min d, dilm ket, Ez ji d-bav bixwezim, eger dan xwe dan, Eger nedan, ji derd dila ez Gula bav fille Bibin xk bir axiret. Gul can,Gul can, emamoka min heyran, Dev sedef, koka dirana mircan, Sng dikana incyan... Kilamn Ez ji Erzirm hatim bi karvan, Evna Dlber, Hay li min, L axk can, Sincar Telo, Ez ji teyra teyrek hurim hinekn dinEvnt kilann dengbj da vlgar, saf nne, awa gelek stirann meye gelr da heye. Vira hub, evnt mna ava kany zelale, nazike dil guhdara digre.

Raste ew dengbj hukumdar fodalek neheq wek Zor Surmel Memed Paa bye l ji kilamn w t kiv kirinn wane neheq, ern li nav qebla yen birakujy, neheq, nerast ne dil w bne, kilama XOZANDAX da ew derdikeve dij r. T bj ji kilamn derheqa er Xozan da dewsa nalna brindara nalna dengbj t...Dengbj xwey dil mezin tiragdyake mezin dewya jyana xwe dema korbn da dij... a korbn, destengy birkirina
636

exsyeta w ji aly civak da li nava her cimle ewaza da dibin keser derd. Tev keser, derde giran, pra j kilama da hisret rnaya jyan heye... Drngbj tesml nabe, jyan ra er dike bi dew derd -a alt dike, ev w vedibin... Evdal Zeyn ruh kilama Serhed ye...Ziman kilaman mna avn kany iyayn Serhed zelal, paqij xezayne, ewaz qeyd wan xule -xul lemelema avn yayn Serhed tnin bra mriv, mina peln kullkan peyv ewazn kilaman nazik, bnwe rengnin, mna hngiv ji kullkn iyayn Serhed rin temxwein.... Qimt dengbj helbestvanya xwe kilamek da wa tne ziman: Temo lawo, derd min bes mi nne, Nizanim ro te li min xr e, Lawo ro girrek bi ling mi ketye Hetan tepa ser mi dihre, Hey lo lawo mizgnya mi li te be, Min berhemek usa li dinyay htye, Heta roja qiyamet li erd bimne, Ew tucar xirab nabe, mna zre... Lawo tirsa mi tune ji mirin, ez bimirim, pit min ra tu were her kes rabe Dewa dengbjy, airy bike, W bjin xelk li gotin miqama napirse, Herkes meydan bide hesp xwe li hesab xwe binhre... (Ji kilama Heyla Way; Ahmet Aras, EVDAL ZEYNK , Weena DENG, 1996, r 145) Dengbj mezin dema xwe da texmn kirya, ku pey w ra dengbj bxem nzk kilamn w bibin. rast j di nava salan da, ji bo bingeha nivsk tune bye dengbjan pir bi naverok, teqil wa kilamn w ra lstine. Niha ji gelek kilamn w end ax hene, dengbj gor xwe wan distirn...L titek heye ku weya kilama w xwey dike. W istn, teqil, qayd kilamn xwe usa bi hostat danye, bi sifet, xeml, reng gotinn gelrye usa bqisr xemlandiye bi havnek kurdewary rin usan qeyde sitirane, hnandine, ku dengbj nikarin ji wan hiddn Evdl danne dern. Ji hev cudakirin ji van tkstan, gelo kjan bi rast yn Evdal Zeynik ne, yan dengbjan bi stla w i guhestin kirine nava sitiranan, yan j dengbjan ew n li ser Evdl swirandine pir dijwere. Ji bo awa Ahmet Aras lkolna xweye Evdal Zeynik da dinivse: Li Serhede ew dengbjn ku pit Evdl hatine,
637

gika li gor qeyde miqam w sitirane.( Ahmet Aras Evdal Zeynik, DENG, 1996; r 12.) Gelek kilamn ku berevoka Ehmed Cengz Cemlbl c girtine, bi texmna me gelek ji hiddn swrandina kilambjya Dengbj mezin dr ketine. ( s stirann EVDAL ZEYN X SL, bi sitirana d engbj ekro, dengbj Sebr dengbj Evdilbar, EVDAL TEMO bi stirana Hec Kemal, EVDAL QULNG bi stirana Evdilbar hivd). Helbet, ew ne sc xudan berevok yeDi nav wede da dengbjan guhestinn bi bi gor xwe gor qewimandinn jyana Evdl da by kirine. Wekilandina peyva, fikira, bi zanebn dirjkirina kilam hivd. i j hebe ruh Evdl di nav wan da maye berevkirina wan j pir pwste. L kilama EVDAL ROKA W ( pirtla E.Camlbl) ez bihar nakim ya Evdl be. Gelek we, gil -gotinn ku ayr-dengbj mezin kilamn xwe da bi kr anye heta niha j kilamn ku n va tne swirandin da tne xebat. Drngbj nikarin ji bin bandora helbestvan dengbjya w derkevin. Mesele: Kes tine xeber bide, Eze li dihardikevim ha li, Kul t bikev, Sane-n ap, bav li dinyay gelek hene, Ber hezar hevsid mrdaye. Gil gotinn wa ku derbaz kilamn n dibin gelekin. Bi tomer meriv kare bje ew evd mezin rke n di nav stiranbjya kurd da vekir b ruh w. *** Bawarim, dem b berhem jyana Evdal Zeynik w bive ware lkolnn zanyar, helbestvan- dengbj mezin cy xwey layq di nav edebyet dengbjya gel xwe da bigre... EVDEL ZEYNK Evdal dib qolingo bihar e bi ser me da. Me qrne dib per bask qoling mi ikestne av Evdal Zeynik kore r nabne kesekXwedan xr tune bi dest Evdal Zeynik Bigere bav ser ocaxa x Badne belk dak bixwaze ji xaliq alem reb jorn Xwed av Evdal zeyn saxke, per bask qoling min bicebrne li min way li min wayTemo lawo felek xayne bi bav tera cibikim nay ray Temo lawo bihare dil bav te ha bi naze. Bav te korbye,li pey ko kerya digere gaz bi gaze.Kesek xrxwaz xra tune bi dest Evdal Zeyn bigre bav li ser ziyareta Hac El, x eref sehd Mixakom li ber der x Miaze. Li min way li min way way Ax limin way limin way Temo lawo felek xayne bi bav tera cibikim nay ray. Temo lawo birek qz buk cemaldna cr wan li milan bu mesya bun kany. Bkek esilps di navda heb dikenya digo eva kal kor
638

perit kye Keikek esilzade di nav da heb go qz Tu korbib tu nasnak, eva Evdal Zeyn bav Temo siwar gogerneDengbej Surmel Mehmet Paa lawo korbye ketiye feqry. Kesek xr xwez xwedan xra tune bi dest Evdal Zeyn bigre bav li ser rka v kany. Li min way li min way ax limin way limin way.Temo lawo felek xayne bi bav te ra ibikim nay ray Gotin muzk: Geler

528-EVDO Evdo de menal, de menal Gava ku deng nalna te t min Qet hev tabeta min na ye Ez ji heybeta te re dikevim ta y Mi d Evdel El bi s dengan bang dikir Em day Heseno lawo Xec porkur Hn e dew derlingn xwe Hilkinn bileznin. Bi ser Xanik Xidr ewit kevin S denga li Muso y Silo, axaye xorta kevir kozber, Dr Ermeniya kin Bikin hawar gaz bn: Silav kilama Evd El bav akir ji te re hene. Binr b hawarke ji me re nane Her ar maln xerabazinya ewiti Bi Evd El re Siloy bira re xan in. Tirsa min ji v tirs La Evd El Silo bira Li Xerabazinya ewit Li nav koma dijmin di nav neyare de bimnin.

639

Gava ku Em di ser xanik xidra, ewit dikevin bi s denga li Siloy Mus dikin, Hawar gaz, Muse y Silo dibje, Em da Here silavn min li ser Evd El gelek hene Tembiya min l be, bila derba xwe Li mr hikmat nexne Piya hikmat zirave Dawiya w str e Tu mkann me bi mr Hikmate re nne. Gava ku Em te Ji law xwe Evdo re dibje Tu ronah li av Evdo na mne. Min d Silo bira bandikir digo Keko Evdo Tu ser xwe li ser kozik Li ser epr bidern Li birna kek xwe Siloy bira mzeke. Gava Evdel El li birn kek xwe Siloy dimeyzn Paketa li nawka niqtaliye dixn Li ser Sebr ba awu nizam daytn. Sabr ba awu nizam Ji ser pita hesp diqulpn Ber niqtely wedigerne li ser Mihemed Latf hestil daytn Li rehn rast dixn Di navka nboz re difirne. Evd El radib ku here tifinga w j re bn Mihemed Latif Hestil mr nams xeyret Dest xwe davje qundaxa mawzra, Bi berva xwe tne. Li ser Evd El, bav akir deytn. Li iika rast dixne Di riha mixasiye re difirn. Hewar e, s car hewar e Evd El kuti ye Siloy bira bi s gulan birndar e. Her ar mal Xerabazinya ewit
640

Bi Evd El re Siloy Bira re dijmin neyar e Li ser Evd El Siloy bira rabye Esker ferman e. Brkir qaput nean Dews aref dan Ewk bajar an Xell bajar an Brkir qundirer nean Dews imik an (Seid Veroj- War- 97) 530-EVNA BEXTEWAR TUNE YE d wext dereng e, ji bo hnbna jn Bila dil me biskin, di evre de Ji bo biuktirn stranek, kambax div Ji bo her riifa dil, axnek div Ji bo tingneke gtar, ske skek div Evna bextewar tune ye Evn tune ye ku, ji jan nehatibe Evn tune ye ku, dil de birn veneke Evn tune ye ku, ru neilmisne Evin tune ye ku, ji gir nehatibe tev te ji evna welt Evna bextewar tune ye L ev evna min te ye Cana min, xezala min, birna dil min Ez te di dil de disitirnim, mna keke baskikest Li me dinrin diin, by ku titek zanibin Dubare dikin li pey min, rsiy min hnand Ewn ku hazir in bimrin, ji bo avn te yn rebelek Evna bextewar tune ye Tu tit mirov l nay, ne xwurtya w, ne qelsya w gava ku bi hv hembza xwe vedike sya w ya xaek ye Gava ku bi hv dilgeya xwe diqre w dieciqne
641

529-EWK BAJAR AN Ewk bajar an Xell bajar an Brkir hine nean Dews soring dan Ewk bajar an Xell bajar an

Jyana w j byan eke bnav e Jyana w diibe wan lekern bek Ku ji bo qedere din xwe gir dane Hiyarbuna sibeh d bi kr y wan b Ewn ku var ek ji dest tn girtin Hstir xwe bigre ez bi gori bje Evna bextewar tune ye Helbest: Lous Aragon Werger: Ceml Denl-Muzk: Jan Axn

W j dt min lner Rawesta hdper Trnebm ji dtina zer Ll ll ll Li xwe fitil bimir ken Go bid pey min ez ben Min bigh heya bider Ll ll ll Me sozek bihevreda Ku neb tu bela Ewe bk ez zava Ll ll ll Text: Husn Abbas.

531-EVNA P Por berda w li ser mila Herd av tij kila Lv sora weke gula Ll ll ll Derbasb bilva ken Kes nedt w mi bitn Didilda migot tu ya min Ll ll ll Derbasb wek perya Meek kir wek horya Min nasnekir ew kya Ll ll ll

Qesas ser Romiyano evger ev yo Qesas ser Romiyano evger ev yo Qaax dora siyo Tu rabe elbek ji Elb mecidya yo Sibe ye ji kura dil min re Bavo sibe nab
642

532-BREHM MST De l Hamdo birano Rizagan nifa Mamo Mihemed El temam di rz de man Re ava bo Birahm Mist di van axan Dikulyaho Reys kozika dizanib

Ez pez mala bab te dirnim Min terka heval hogir xwe j kir Kul derd dil min pir in Kul derd dil min tu caran vala nabin Heta ez te nebnim Esmer v sib digot kuro Got kuro bsuco B qewlo b qeraro Fayd nne fayde nake Tu w bera(bala) xwe bid W der s kan ne ber xwe bid her s dirj in L dil me bi hesret e Evn jyan bo welat e Ax dil me qet nabe xwe Bo me nema jyana ge Were ez tu bi hev re Biirnin van ewrn re Gotin : Kurdo

evek siwar mala bav min Ketine nada hev Kes ji wan ji nada xwe Peya nabin Esmera min Esmera min b din Bsu bqerar Ji dest felek Mala bab te j Ez hatim bme ivan Mala bav te Malxerab tu xwed pez Ez j ivanim 533-EVNA ME Carek tu guh bide min T zanib v a min Ji derd kulan dinalim Ber evna te yara min Evna me bi rmet e Pir proz bi qmet e 534-EVNDAR Evndar bejna te me Tak rhana li avkaniya Meriv bhnke j trnebe Li van det van baniya Te ez helandim ez helandim L bi zern te ez helandim Nav rn te ez helandim Te ez helandim ez helandim Bejna zirav ez helandim av belek ez helandim

Evn xwee bi xortan Bi serxwebun azad Ew dem xwee evndar Li zozana li Kurdistan Sng ber zernamin Belekiya berfa iya Meriv bixwe j trnebe Li bilindan li van iya Gotin Musk. Fevz Kili

643

535-EYAN De l l Eyan ! De l l Eyan ! Dest xwe li ser snga te bigernim, Li dinyay weke te ez nabnim De l l ! De l l Eyan ! Ez tembrek kim ji arde perda, Ez li tla bxim ji kulu derda, Jina delal ji mr kot Ne t kutin ne t berdan. De l l Eyan ! De l l Eyan ! Ez tembrek kim ji sty maran Ez tla bxim ji bisk yaran Ez dev xwe deynim li bin guh guharan, De l l Eyan ! de l l Eyan ! Ez tembrek kim ji sty kan Ez tla bxim ji bisk bkan Niha ez nezevicim, dost me bikan. De l l Eyan ! li min li v dil Li min li v dil ! bejna te kullka n xemil D bav te ser min te n gil L l li min, l l li min ! Reka te nadim heya xrna mirn ez tr bme ji gotinan. 536-EYO Ci kanika di hewa me da Eman eman eman Eyo Ci kanika di hewa me da Ci derdeki ci kuleki b dermano Qelend cil b min het da Eman eman eman Eyo Qelend cil b min het da Ci derdeki ci kleki b dermano

Min xwestib bav ne da Eman eman eman Eyo Min xwestib bav ne da Ci derdeki ci kleki b dermano Gustilamin tilyi da b Eman eman eman Eyo Gustilamin tily da b Ci derdeki ci kuleki b dermano Herm : Serhed Berhevkar : Agire Jiyan

644

Eyoka roman Xelk zevic, ez tu man Zalim tu dizan. Eyok wisa wisa Eyoka roman Kulilka nav garisa Destmala xortan Fincana dest mebsa Eyoka roman Xelk zevic, ez tu man Zalim tu dizan. 538-EYAN EL L l way l l way l way Eyan l way, girover l way Tenik l way, nezdar l way, way Gundno Gel gundyano crana sng ber Beden Eyana El Mna berfa iyay Melezgir ev ima bar bar y y y Wila gel gundiyano, cran beyana sb Zeraqa tav li sng Eyan lday Yad Wila de rabe de rabin de rab wila pit Eyana El ar malo b xwey y gundo Kirasek teng kitan medrm melez e Li ber bejn bala Eyana El j ra bjim way gundno Ez bext we xud me ji Eyan ra bjin W kiras kitan teng mefrm melez e Li ber bejn bala xo neke Ke li bejn bala xo neke Kihl, li zom li xo neke li nav xopan gund me negere Ez zanime star gund me zahf in

537-EYOK Eyok ha Eyok Eyoka roman rn emamok Destmala xortan. Eyok ima ima Eyka roman Kullka nav genima Destmala xortan. Fincana dest hekiman

645

Tirsa min ji fistan Eyana El li bin Bbik av xo ra bikin aret Pit w ra tu rabe ramsanek li ser Can min reben Xud da berde l bila ji diya te ra xr e gundno y y y h h h. Mehmed Arf Cizrav

539-EY WELATO Derd welat payde dike jan kulek Nav dil, cger eyan gelek gelek Ey welato em heliyan Cger li erd riziyan Xwn herik riziyan Ey welato am ji bir nakin derpa xedar Dijmin li ser ser me buye dn har Ey welato em heliyan Cger li erd riziyan Xwn herik riziyan Hezar sal e li ser me bu ye tim ezab e Ser ser me dike bext zor xirab e Ey welato em heliyan Cger li erd riziyan Xwn herik riziyan Ey welato bes e hezar sal em mirin Dews talan me dijmin ji xwe re girtin Ey welato em heliyan
646

Cger li erd riziyan Xwn herik riziyan Stran: Aram Tgran

540-EY FERAT FERAT Ey Ferat ey Ferat Ferat Wek daxwaziya min pir dirj kur dihat Ey Ferat Ferat Keferata te bi xumxum lew lew Naye bra te ne razan ne j xew Ey Ferat Ferat Herdem dinal bi qern gaz Pelan did xwe bi qern feryad Ey Ferat Ferat Keferata te bi xumxum lew lew Naye bra te ne razan ne j xew Ey Ferat Ferat L kes nizan tu i dixwaz L tu j wek min azad dixwaze Ey Ferat Ferat Keferata te bi xumxum lew lew Naye bra te ne razan ne j xew Ey Ferat Ferat Tu j wek min bibn kurd Kurdstan Ew xortiya te dib kul derd Li ser te j danine man bombe ne Ferat tu Kurd wek min dinal Mzik: ivan perewer 541-EZ GULM TU BEYBN Ez nar im hay tu nar Ez gul im hay tu beybn Ez dil kea dihelnim Tu dil xorta diewitn Narna min l rewen Delala min l Eyan Delal tu xeber xwe Rindik tu xeber xwe
647

Ji var da li benda te me Keremke tu were hew Ez guln im tu gulneven Ez avn im tu avre Gul guln guladarn min Tu pir rn tu pir xwe l...

542-EZ TE BA NASDKM Ez te ba nasdikim Tuj min re ne dr Ez te ba nasdikim Tuj bo min ne n y Tu gul ez gulistan im Tu dar ez daristan im Tu Dcle y ez Kurdistan im Tu kevok ez ezman im (Dsgotin) Tu bilr ez ivan im Tu bihar ez baran im Tu derd ez derman im Tu delal et heyran im (Dsgotin) Min dil te ikand Te j dil min ikand Min baweriya te hilweand Te baweriya min hilweand (Dsgotin) ima silav nad?..

648

Gotin Muzk: Mehmet Atli Sazkirin: Koma Deng Azad 543-EZ YAR Ez yar yar, ez yar yar Em ji hev bi dil bn, em ji hev bi dil bn Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ez yar yar, em ji hev bi dil bn, ez yar yar Em ji hev bi dil bn, ez yar yar Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ezman pir n b, pir di nava roj da avn min li r bn, li hevya yar da Str bi hazaran bn, di nv evan da Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me govend datan li nav kullka Me dlan dikir li ber deng dka Me gul di hnan wek hejhejka Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ewr p de hatin, v re tar b Ten yara delal, bo min ron b Kunda li ser me xwend, ezman xal b Em ji hev drketin ez yar ji Kurdistan Em ji hev drketin ez yar ji Kurdistan Ez yar yar ez yar yar Em ji hev bi dil bn Em ji hev bi dil bn Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ez yar yar, em ji hev bi dil bn, ez yar yar Em ji hev bi dil bn, ez yar yar Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan

649

Gotin: Kamran ji Kkan

Baziya. Girtin dane ber xenera. Mrata Siml we bi newal e, ar nikarn w esker girtin bi trombla. gaz, eireta kirin; Werine mala, ji xwe re bibnin erz eyala. Simla rengn li erd rast e; Esker dest law Tiyari ya girtin ser xwn hlemist e. Roja n

544-EZ L SER SML Ez bi ser diyar Simil ketim, mehel seran bihare. Li ezmana qrna we, Mrat Tiyara, li erd t qrna esra nalna birndara. Siml xopan we bi gir e. Mrata Tiyara hat ser de gira. Eiret hatin arnikar girgir e. Heyf mixabin dest Tiyari ya

Pir xelek im way- way Tu av re wey l kn av belek way- way Xwe heye wey l kn Derd gelekin way way Ez kin im hay- hay l kin Xwe berhevk way- way Li gund me wey l kin Temaeke way- way Wan memikan wey l kn Di dev min k way- way Gelr

545-EZ KN M Ez kin im hay hay l kn Dirj nabim way- way Dilber were wey l kin Ji ber ranabim way - way Ez kin im hey hey l kn Ji te kintirim way - way Ez digerim wey l kn Ji te pirtir wey- wey Min kes ned wey l kn Ji te rintir way- way Ez kin im yay hay l kn

546-EV KLAMA L BAKUR, ROHLAT L QAFQASYA OLAN DDE Ev kilam yek derd bderman e ern bav baprn me ye, li hermn Xerzan, Serhed Amed ji aliy dengbjn wek akiro, Qasim Qbn,Tay boy ji gund Sierta ya Misirc(Qurtalan),Huseyin Far, Mehmd Qizil, Zahiroy Hingilosiy M Salih Qbn ve, bi guherto(werisyon), ango weyn zde ji hev ne cuda ten gotin. Her wisa li gor lkolna ku me kir, Dengbj Brahm Newroz(Xal Bir), ku temen w li dora 65 70 sal e, ji era Smal Axa(Simko) ye h j li gund Coniy ya bajar urmiyey, bi c war e, bi xra Radyoy Urmiy, Bea Kurd ev kilama bi deng xwe y zz zelal li seranser rohilat welt gerandiye kiriye ku Kurdn rohilat j, ji v meseleya qetilxwn
650

heyder bibin. Li aliy din, dsa em p dihesin, ku bi dehan caran di Radyoy Yerwan de Kerm Seyad bi pkekirinn wek Gohdard ezz! Niha j ji dev Garebet Xao kilamek ji deta Xerzan! Tev v kilam kiriye ku bi dehan kilam, lawje strann er, evn seran li ermedora Qefqesyay belav bibin. Bel. awa ku beriya er di dema er de ji dev dayika Silman Mist, Xat ve hatibe qrkirin bang kirin bi salan e, kilam hatiye gotin hata roja ma ro hatiye. Er ha day, ha day, ha day, ha day, ha day Xat dib Silmanoo lawo meman ji kula dil min re lawo xwe meman ayyyy/ Slman Mist; Bav Xell, Bav Faris, Bav ez , Kek Bed l Gula mal Dbo, Kum koloz xwe girda lawo bi roman/ Lawo kum koloz xwe girda bi roman/, destek cil ev li xwe kir; w roje hilan w roj gir dab dest xwe avte qayia Tivinga Eleman/ Xwe berdaye Sixra mal biny mrata Mizare birek devrt mala Dbooo, Ji kezeb ewityaaa Reys Dewr, Cindy Hec, brahm Mamd, Lawo van evgeran day bi xwe rehilannnn/ Lawo van evgeran day bi xwe rehilannn/ Xwe berdaye pira Memikan, li Bor Qumaro de derbas bn, Li wer gundir dee hevrez bn, Derketine gaza iyay Kolik, Zengay Memooo/ Li hafa deta Xerzan di wer Sim de rnitin ewr miewireteka giran dan/ S heb ade tn Silman Mist Bav Xell, Gula mal Dbo hene xwe berdaye deta Xerzan piya ter talan mala Feroo, Talana giran bi nijdevan/ Ter talan Xatimiyan, Ter talan mal Keran, Ter talan mal Faro, Ga gam nozda cotan, Ji Gola Mod j Xata diya xwe re lawo v sib diyar an/ Were ha weyl, weyl, ha weyl ha weyl ha weyl/ Xat dib; Silmano lawooo car bi nezan ter talan Xatma neyinin Mala Fero yee, Her Mala Fero n mr ne, Mrkuj in ter talanan tnin, Hn xwey bav min byo ter talann xwe vegernineaxay hahahh/ L Xat dib, Silmano lawo meman ji kula dil minooo te re berxm lawo xwe meman/ V sib peyak derket ji xopana Xatma lawo ji xwe re bi hewar gaz/
651

Hewar day Gozelder, Marb, Eynqesr, Ceml eto bav Feremez di qesra Eynqesr de rnitin ewir miewireteke giran danin/ L qirara kutina Silman Mist Bav Xell Mala Dbo lawo bi xwe re hilann, Xwe berdaye deta Xerzan day bi giranax, Lawo xwe berdab deta Xerzan day bi giran/ Ew qrek dab li Msikan, li waliyan, li Kejikan, li Ferxikan, li Terxaniyan, li Miradan, li Mala emdn, li heft bav pncnaran/ Xwe berdane deta Xerzan; Bira Kuradiya, girtine poz Xatma, Riyan r dews epera Silman min deranee heeax haha/ Were ha weyl, weyl, ha weyl ha weyl ha weyl/ Xat digo; Silmano lawo wez diyar iyay Kolik bi zengay Mamo ketim lawo li w ban/ Bala xwe bide Cemil eto Bav Feremez bi swariyn hesp li xulaman lawo dikir gaz/ Bav mino hn mr in mr ne, bixebitin/ Bi s denga li Silman Mist Bav Xell Gula Mala Dbo dikir gaz; Dib, lawo ez ro w yek ser we de bnim, Tu rojeka wek roja ro, Li ter talana camra ned ji xwe re neb lawo bi mran, ro giran e tz tivinga ketine iyay Kolik Zengay Mamo li ser ser Silman Mist Bav Xell Gula Mala Dbo lawo ro kirine kafirstan/ L Xat dib: Silmano lawo, car te digo, hevza xwe bike lawo ji hem hevz/ Hevza xwe bike ji kozikn ser iyay Kolik lawo, Kozika Mala Fero neeee/ Lawo nan Mala Faro zehf in, pir gelek in temam bi kimkevej in, Dest wana bi sustem in, D rebeno nan ne ser kewa bernadinnnnn hah/ Were ha weyl, weyl, ha weyl ha weyl ha weyl/ Xat dibSilmano lawo, Dhn bala min l ye min dt end peyay Mala Dbo li ser iyay Kolika lawo dageriyan/ Ez rabim car xwe hildim li piya van xwemrn Mala Dbo bisekinim/ Ez dibm, di bext we Xwed me Silman Eb, Reys Derw, Cindiy Hec, brahm Mamd, kane lawo ne xuya ye neee/ De l Xat reben Silman Eb,
652

Reys Dewr, Cindiy Hec brahm Mamd li ser iay Kolik ji xwe re kemn vedaneeayyy/ Le Xat dib; Silmano lawooooo, Ez bi iyay Kolik bi zengay Mamo, Hefa deta Xerzan ketim, Qas Koro, pismam xayn heyra min go ha hewar eee/ Em va ye Silman min lawooo ne xuya yeeeee/ Tivinga Em li mila ye, Tivinga Silman min reben ez bi kewk lawo bi desta yee/ Xat dib; Em di bext te Xwed da me Silman min ka ye lawo, ne xuyayee Dib; Xat reben term Silman Mist Bav xell Gula Mala Dbo li ser iay Kolik li mexera Bnderok may/ Were ha weyl, weyl, ha weyl ha weyl ha weyl/ Xat dib; Em lawo meman ji kula dil te re berxm lawo xwe meman/ Tu bala xwe bide Ceml eto Bav Feremez bi tan nia ro i bi ser keke te ve an/ Tu bav diya xwe byo lawo, er xwe bikin ro bi giran, Belk Xwed teala sid qbal ji te re li hev d an/ Te heyfa Silma Mist Bav Xell Gula Mala Dbo bi dest xwe hilina/ Bel tenaEm hilan li ser xwe li ser kevir kozik de deran, Derbek day bejn bala Gncoy eto zav dest bi hne, term Gncoy eto bi ser term Silman Mist ve dan/ L bi s denga li Ehmed skan li peyay mala Faro li Bav Misto dikir gaz/ Dib; Bav Misto, Tu dagere heyra nizanim tu i awan/ Te digo; Ez herim di qesra Eynqesr de rnim pesn wesiyet xwe bidim lawo bi mran/ Te digot; Ez bjim li ter talan xwe da li piya heval xwemrn Mala Dbo der an an/ Yek wek Silman Mist Bav Xell Gula Mala Dbo serekvan nijdevanan, Lawo ro di gerewa talana te dann/ Tu nabj min xortek weka Gncoy eto zav dest bi hine, ro di gerava Silman Mist de dan/ Te dagera sed car bi ser bav te kim derbek daye li bejn bala Gncoy eto
653

zav destbihine, l zavek bst ar roja ye hja hina zavetiy li desta ye, ro min heyfa kek xwe bi dest xwe hilan/ Were ha weyl, weyl, ha weyl ha weyl ha weyl/ Xat dib; Silmano lawo, bila ereka giran li me nebya, li iyay Kolik, zengay Mamo, Li hefa deta Xerzan lawo v sib li diyaraaa/ Heyfa min nay li kutina Silman Mist Bav Xell Gula Mala Dbo, Heyfa min t li heyf ardara Silma Mist Bav Xell Gula Mala Dbo girdane, Dar neb ar darn Gncoy eto birine Eynqesr bav ebo lawo bi xwe re birine nav beyaraa haha/ Xat dib; Gnco bi gizme qondere ye, Silman Mist bi arox bi gore ye! Pit kutina Silma Mist Gncoy eto, Xat diya Silman die ser candekn van her du mrxwazan. Biar Ceml eto tev xulam erkarn xwe li ber siya Qesra Eynqesr rnitine dhn bala xwe didin ka Xat w li ser candekan i bike. Balke e, ku Xat p die ser candek Gncoy eto, pit re j die ser candeka kur xwe Silman. Her iqas d neyar bin j, Xat v yek ji bo xatir ku li hafa Biar Ceml eto ye dike. Bguman di vir de mezinah rejiniya Xat derdikeve hol. Xat, ne bi ten li ber kutina kur xwe dikeve p die, her wiha ew ji ber ku mrxasek mran e, li ber Gncoy eto j dikeve kezeba w diewite. Li hember v kirina Xat, Biar eto ber xwe dide Xat! Ka kilamek bavje ser Gncoy eto Silman kur xwe... Xat ber xwe dide Bier j re wisa dibje: Ka ez i bjim? Gncoy biray te bi gzm qondere ye, W xelk bje Silman Mist bi opik ol, Bi arox bi gore ye. L Biar eto van gotinn Xat nahewne wisa l dizivirne; Na Xat Silman kur te j wek biray min Gnco mr mrxwasek ye Dixwaze ku li gor v yek dawiya kilam bne. Lew re j Xat wek daviya kilam li ser her du candekan wisa dibj ; Were ha weyl, weyl, ha weyl ha weyl ha weyl/ Xat dib; Silmano lawo bila ereka giran li me nebya li iyay Kolik, Zengay Mamo, li hefa deta Xerzan lawo v sib li diyaraaaanee/ Gnco bi gzm qundere ye, W xelk bje Silman Mist opik ol ye, Bi arox bi gore ye/ Pirs bike w era bi xwe re er iyay Kolik Zengaya Mamo, Silman Mist beramber Gncoy biray te ye hahee...
654

Rewana Jiyan- 35 Berhevkar: Salih Kevirbir. Bo nirvan ikar im ez. Ne dilsar im, ne rimdar im, Bo Kurdis tan nihrdar im. Li dest gel peltindar im, Bi nitman pekar im ez. Ez Xanme, ez Dilzar im, Ez Goran im, ez Hejar im, Ez Sebr me, ez Dildar im, Bo Cegerxwn pakar im ez. Bona welat yek erkar im, Serhildan im peykar im. amil im, gel parastkar im, Serxwebn rizgar im ez.

Ber der me baxe ye W baxey ek daye S ro s evan ada kada bimnim li na w ku daka min mirye maye Ez ka serbestim Lader l dadiwestim Rok nawe(nabe) ku All All wara ku, Ka ayeke we(be) destim iya me yake girin Etege(ber) xwe ba kevirin Dayk lawikan teriye Li deriy xelk dimirin. avkan:Nazli Aksu (105 sal) Berhevkar mehmet Bayrak Not: Ji aliy min de hatin guherandine Hara: Here 547-EZ ro b gel b war im, B mal mame, zibar im ez. Ne tndar im, ne zeftkar im, Li va jyn tewkar im ez. Ne raza me, ne yar im, Ne tar me, ne ewqdar im, B welat im, ermezar im,
655

Agir hviya we me Ez agirim agir Ez agirim diwitim Ez agirim diwtnim Ez agirim agir Ez bayek azadim ji treja roj me Ez agirimagir Text Muzk; Xemgin Birhat

548-EZ AGRM Ez agirim agir Ez agirim venamirim Ez agir zerdetim Ji droka kevnarim Ez agirim agir Agir doza we me Kaniya jiyana we me Ez agirim agir Evna dil we me

549-EZ BERFM Qaytana dor bi dor im Le le nar le le nar Qaytana dor bi dor im Le le nar tu delale Ez ya lawke pisporim Le le nar le le nar Ez ya lawke pispir im Le le nar tu delale Ez berfa ciyake spi me Le le nar le le nar Ez berfa ciyake spi me Le le nar tu delale Hemeyloka risi me Le le nar le le nar Hemeyloka risi me Le le nar tu delale Dosta lawke gundi me Le le nar le le nar Dosta lawke gundi me Le le nar tu delale
656

Ez Befr im, befr im, befr im Le le nar le le nar Ez befr im befr im befr im Le le nar tu delale Ez Befra ciyaye reim Le le nar le le nar Ez befra ciyaye reim Le le nar tu delali Hemeyloka bi nexim Le le nar le le nar Hemeyloka bi nexeim Le le nar tu delale Ez ya lawke kef xweim Le le nar le le nar Ez ya lawke kf xwes im Le le nar tu delale Ez befra iyake sor im Le le nar le le nar Ez befra iyake sor im Le le nar tu delale

Herem : botan firari Day ez diim ser iya Nav gul reyhan sosina Nav hewal hogira Nav kewr zinara Nav dest zozana Diim day De here kurem de here Dil min kul kesere De here berx min tu here Hsra ro nakim Derda cal dikim Dil xwe kor dikim Here lawo Text muzik: Dno Ji var de li benda te me Kerem ketu were hew Ez gulnim tu gulnevn Ez cawnim, tu awre Gul guln guladarn min Tu pir sirn pir xwes l ... ... Strana Gelr Geleka bi tirs sehm e Evn guneh e li dev me Lawiko ez birndarim Delal bjin rihan Kulilka heyva gulan Rzan axweya jyan Delal ez evndarim Lawiko were mala me Min bixwaze she ke kilam me Gustilk bixe tilya min Lawiko ez bervanim 550-EZ DM De rabe daykamin rabe Xewn xeyala siyarbe Min rew b ike Hsra romeke Dil xwe teng meke L dayka min De here kur min Tu here Dil min kul kesere Welat bin deste Fikr me hepse Sore pewste Here lawo. 551-EZ GULM TU BEYBN Ez nizanim hay tu nar Ez gul im hay tu beybn Ez dil keka dihelnim Tu dil xorta disewitn Narna min l rewen Delala min l Eyan Delal tu xeber xwes 552-EZ KEM KEA GUNDANM Ez kecim kea gundanim Kulilka ser lawan im Rihana rz cemanim Lawiko ez bervanim Delal tu xwn rn Dil req lv hingivn Mij xorta gava min dibn Bery ez evndarim Lawiko evn erm e
657

Helbest: Ebdul ezz Sefer Mzik: Mihemed xo L dil birindarim ez. Beden ji svan tu y Sekr ji lvan tu y Di dilde mvan tu y Gor qurbanim ez. R gewr ern tu y Sitr perwin tu y rn hem zn tu y Mem di zindanim ez. Text: Cigerxwin-Muzk: Dilge 554-EZ NEWE M

Delal bje bav xwe Min bide dewlet ser xwe Qayil ke delal dil xwe Bry ez evndarim 553-EZ YAR av beleka min tu y Por xeleka min tu y Surmeleka min tu y L dil bi kovanim ez. Sur periya min tu y Dem zeriya min tu y Seng soxa min tu y Jar peranim ez. Bejin bilind tuw Pir gewr rind tu y Wek mum find tu y

Ez nexwe im gewra min ro min go were ser min... ay Gewra min min go wez nexwe im De were ser min Tuy taya lihf rake v var rex tkev ber min Ax i ferman e bira oy Bext te me gava gund cran bjin ew k b ew k neb Ez bjim Hekm Loqman b hate ser min limin... Ez xirabmal im yeman, ez bendewar im yeman Eva ser end end saln min temam Min terka welat xwe da Ez peran im bira ax i ferman e dilo

658

554 A- EZNVA RED 27 SALA SPKERA RADYOYA KURD B Spkra radyoya kurd ya rvan, xanima kurd EZNVA RAD di sala 1926an de li Ermenstan, li gund kurdan Camvan hate din xwendina pn li gund Elegez standiye di sala 2000an li rvan wefat kir. Spkra radyoya kurd ya rvan, xanima kurd Eznva Red di sala 1926an de li Ermenstan, li gund kurdan Camvan hate din xwendina pn li gund Elegez standiye di sala 2000an li rvan wefat kir. Eznva Red Belk gelek ji we ev nav bihstibe. ne carek, 27 salan her roj. Ev xanima kurd a delal ji destpka radyoya kurd ya rvan di sala 1955an de spkriya (peyvkar) w kiriye heta di sala 1982an. Di navbera wan sala da bi mlyonan kurd di dema destpkirina belavkirinn radyoya kurd kar bar xwe dihtin, berev ber radyoyan dibn li bend diman, hela ika Eznva Red w derheqa hal demn Sovyeta ber, jiyana kurdn welat sosyalst i ji wan ra bje. Eznva Red destp dikir: "rivan xeber dide... Guhdarn ezz! Pey deng behsan ra hn irovekirin bibn, d re j em end kilamn cimaeta kurda ji deng eroy Biro, Efoy Esed Zadna ekir bidin..." Pit van gotinan gelek guhdaran b hemd xwe digotin: "Em heyrana deng te ne!" guhdaran dawiy heyfa xwe diann, dema Eznva Red digot: "De ma xatir we". Di 16 lon, sala 2000an de spkra dereca pin Eznva Red cara daw ji gel xwe ra got: "De ma xatir we" dilovaniya xwed. SPKERA YEKEM Di sala 1955an de Radyoya Ermenstan elam dike ku ji bo vekirina radiyoya kurd spkr lazim in. Ew mr jinn kurd ku dikarin bi kurd bixwnin dixwazin tev mthana hilbijartina spkran bibin, bira filan roj bne xaniy radyoy. ertn komsyona hilbijartina spkrek an j spkrek ev in: gerek kurd gelek ba bizanibe bikari be b a bixwne, deng w/ gerek nerm, zelal xwe be, ku guhdar w/ rind fm bikin hwd..." ERVAN.
Eznva Red 27 salan spkera radyoya kurd b 09 Hezran 2010 arem.

659

Gray Mem: Spkra Radyoya kurd ya Yrvan, xanima kurd Eznva Red roja 16 lon sala 2000an li Yrvan wefat kir... 27 salan spkra radyoya kurd b Eznva Red ("RADIYOGUHDARN EZZ: DE MA XATIR WE!...")

555-EY EHMED AXA Carek ji caran rehmet li d bav guhdaran. Dibje he Ehmed Axa b, axay welat Hesenan Heyderan b. Bel axak bi nav deng b. Heriqas li sergex axa be j hinek xissiyetn w y ba hebn di nav gel de dihate heskirin. Meyrem Xatn jina w b. Bel evna wan gelek germ b di kirs hev de bn. end sal derbas bn, Xwed tu zarok neda wan. Di orf edetn Kurdan de kesn bzarok bin, j re dibjin b dunde . Ji ber v yek Ehmed axa got; ez ji xwe re jineke dinbnimLi welat Serhada iqas qzn axa began hebe, avn xwe li xwe li wan gerand ka qzek bi dil xwe dibne an na. Bel, salox hilda ku qzeka Hesen Beg Xoab heye. We esf xweik bna w li welat Serhed belav bye. Ewqas bi hisna dinyay xweik e. Ehmed Axa end xulam dan pey xwe ber xwe da bajar Xoab. Xwe li mala Hesen Beg girtin xo b ji Hesen Beg re gotin. Ez hatime mirovat biroxwetiya te. Nav kea hesen Beg Ey Xatn b. Bel hisn cemala Eyo bi wesifdana nay gotin. Di bajar Xoab de iqas xort law hebin ji kerba Ey dn har dibin. Dibjin mna heyva ardeh ewa di axr frmisk(nav zozanek hem Serhad ye)re, hildavje. Wel ewq hle ji ber bin guh w die. Bejna w zirav e, ph ivek ji dar darbena v. avn w mna avn xwezala beriya, Amd ye. Gerdan w mna lukusa efaq ji die diirwire. Birn w, tu dibj qey xelega di rn di destn Plewanan de ne. Mea w, ya qaz qrmiya ye. Wesis seded nay dayin. Beg Xoav gelek kfa xwe ji Ehmed Beg re an qza xwe day. Bel, gava avn Ey li Ehmed axa ket, ne bi dilek bi hezar dilan dil kete Ehmed axa. Ehmed axa daweta xwe li dar an, iqas millet herm hebin, hem dawet kirin, heft roj heft evan dawet kir. Millet hem belav bbn li maln xwe, Ehmed axa Ey man ser kf eqa xwe. end sal di v nav de bihur, bel Ehmed axa ewqas hez ji Ey dikir seetek b w debara w nedib. Rojek, hewiya Ey Xatn Meyrem Xatn ji Ehmed axa re dibje; Ehmed axa ez dixwazim ji bo te titek bibjim. Bel, ry min nagire, ji ber ku hem ermezar dibim hem ditirsim Ehmed axa got: Meyrem XatnNe bitirse ne j erm bike, ka i daxwaziya te heye bje Meyrem Xatn got:Ey ji kr Derw Beg hez dike. Ev gotina wek mirine ji min re ye. Bel, ji gotin p ve, tu la tune.

660

Ji ber ku Ehmed axa, pir ji Ey hez dikir, bi gotina Meyrem Xatn re xwn ji ry Ehmed axa kiiya meda w qermi. Ji ber ku ev gotin gelek giran b. Qet bersiva Meryem Xatn neda bi hrs rab. Ji xwe re got:ji ber ku ez pir j i Ey hez dikim Meryem Xatn diqahre dixwaze Ey li ber av min re bike. Bo v end ev gotin ji min re gotin,Meyrem Xatn. Bel, tu bik nek xi kete dil Ehmed axa. Demeka dirj biher bihar hat. Ehmed axa bi zma xwe ve mal warkzn xwe bar kirin, ber xwe da zozan Melefa. War warkzn xwe dann konn xwe vedan. Ehmed axa rojina die nr rojna die nav pez minan. Bel, wexta xwe y zde di nav malan de diborne. Gotina Meryem Xatn ji Ehmed gotib derd kuleke mezin kir ser dil Ehmed axa. Bel, naxwaze bide ry Ey. Ji ber ku gelek ji Ey hez dike. Rojek Meyrem Xatn Ehmed axa ji xwe re civat girtin axivn. Meyrem Xatn got;Ehmed axa rojek min ji te re got Ey ji kur Dewr Beg hez dike. Te tu guhdar li min nekir. Ez dizanim tu ji Ey hez dik, bel ez zdetir hez ji eref namsa te dikim. Gund bi wan diaxivin. Kesek nikare bi v yek ji te re bibje. Ya din j tu dibj, Meyrem hewiya w ye j diqahere, ji bo j re qusrina ke van gotinan dibje,bel, ev raman ne rest e. Ez titna bjim bi ya min bike; eger neby di gotinn min de hebin, ez bi her cezay xwe raz me. Rojek ji Ey re bje;ez herim filan gund bel du s roja kar min heye ez naym malHer miqabila malan nrevaniy li Ey bike hinga tu y her tit fm bik Ehmed axa, kr fikir kete behra derd kulan. Bel, gotinn Meyrem Xatn cih girtib. Ji ber titn ku digotin tev cih digirtin. Ehmed axa bi lez rab hundir kon. Bi ryek qermi ji Ey re got:gelek ecele, hinek kar min li bajer derket; ez herim, bel biqas ar pnc rojan naym. Kar mal, yn mna yn zom li hviya te dimne. Div tu hay ji her der heb, heta ez hatim.Xatir ji Ey xwast . Heta qederek ji mal dr ket, tewlba da xwe hat miqabila malan li ber himya hinek dar dev stir w man li ser mal. Roj hat hewl nvroj. Brvan n beriy her kes belav b ser kar xwe. Nava kona man vala. Ehmed axa di mel kon de ji xwe re holek kirib, bi darn ilo niximandib. Roj li ber siya w hol rdinit heta var. Ev hol ji bo v yek kirib. Ehmed axa dna xwe day kr Dewr beg qesta kon kir kon Ehmed axa. Bel nava malan xal ye, kes nemaye herkes ye kar xwe. Ehmed axa dt ku Ey kur Dewr Beg n ber siya hol rnitin. Ji xwe re ketin kf henekan. Ehmed axa bi avn xwe dt ku kur Dewr beg ry Ey da ber ma gezan wan ji xwe re lstin. Bel Ehmed beg ji qehra re ji ser hi xwe bhi kete erd. Wexta ku hi w hate ser w avn xwe vekir, dt ku dinya ev e la w cemidiye. Bel, iqas mitale kir, nizan b w i bike ji qehran. Ber xwe da malan . Di nav ewqas derd kulan de ye, nizan bikuja al ve die. R li malan wenda

661

kir iqas geriya r li ser malan va nebir, heta b sib ger. Sib bi derd xemn xwe ve hate nav konan kon xwe bi stran bang kir Ey. Ehmed axa bang dikir l l Ey L l Ey mal me danne li Zozana Li min wax l li min l hay li min l De min bi av xwe dtib. Ku kur Dewr Beg li ber siya hol Li ser iya, ry te ma dikira, Dida ber ma gez ramsanan Li min wax l li min l hay li min l De te y mala min xera kir Ey Te kon min ji nav kona rakir Wax li min l, way li min l hay li min l Ey bang dikir; lo lo Ehmed axa, Mal me dann li zozan Serhed Li zozan Melfa, li biniya wan her s giran Way li min lo, way li min lo, way li min lo De iqas gotin xeberdan min Li ba te hem derw vir in L l bel, ku tu y bawer nek, tu y bine d kur Dewr beg Bila were bibe iwan van kawiran Roj s caran li ber avn te de Ez j re bjim wa keko, bav bira Wax li min lo, wax li min lo, wax li min lo. Ehmed bang dikir; l l ey Nab li min sed caran neb. S wehd Xwed b li can cesed mi ketibe Pit banga Ey, w ser sng ber te Siqnn xenceran terqn dermancab W fermana Ey Xatn li ber destn min rabe Ay li minl, way li min l, hey li min l De rabe kewaniya mala mezin tu y Ey Bermaliya mala min tu y Ey De te ye mala min xerab kir Ey Te ye kon min ji nava kona rakir
662

Way li min l, way li min l, way li min l Ey bang dikir; lo lo Ehmed axa min tobe ye careka din nabe Ma tu nizan behrek weke behra Wan Bi taj tulek guh gunda heram nab Li min lo, li min lo, li min lo Ehmed axa ji ro p ve li ber dest reb alem Pit re li ber destn te ji min tobe ye Li min lo, li min lo, wax li min lo Ehmed axa digot; l l Ey Wele toba te y li ba min qebl nabe li min l, li min l, li min l S wehd Xwed li can cesed min ketibe Pit bang Ey w ser sng ber te y Sqna xenceran terqna demencan be W fermana Ey Xatn ji ber dest min rabe Ji min l, hey li min way, li min l De rabe kewaniya mala mezin tu Ey y Te y mala min xira kir Ey Te y kon min ji nava kona rakir Ax li min l, wax li min l, hay li min l Hewiya Ey, Meyrem Xatn bang dikr Lo lo Ehmed axa, ez ketime bexte te Xwed Tu y Ey Xatn nekj Ey hisna dinyay Jineka minasib e, pir delal e De tu rabe herdu keziy nava ser w jke Hers teaq w bixe nava guh alik ariya w de De tu y li ser mala bav w de bine Li min lo hay li min lo, wax li min lo Ehmed axa digot: L l Meyrem Xatn Nabe sed caran li min nabe Ez dikarim Ey Xatn nakjim Herdu keziyn w jkim hers teleq w Bixim nav ar terhiy w de li ser mala bav w de binim. Bel, Ey hisna dinyay jineka minasiba pir delal e
663

Wre her miqabil zavn min yek xwe bike W ax nav heval hogirn xwe de Ez ser xwe ji ogn xwe ranakim Ax li min l, way li min l, hay li min l De rabe kewaniya mala mezin tu y Ey Te y mala min xira kir Ey Te y kon min ji nava kona rakir Ax li min l, wax li min l, hay li min l. Di dawiy de ehmed axa Ey bi helbest bersiva hevdu didin. Ehmed axa bi van gotinn xwe re ji kerba Ey re diheyire. Nizane b i bike,dest w nagire ku Ey bikje, ji fediya dost neyaran re mecbr dibe ku ey bikje. Bel Ey hing li ber dil w rn b, destn w l ranedibn. Bel di dawiy de Ehmed Axa, bi dilek kul panzdeh girk cercura dabanc li ser Ey vala dike.Ehmed axa bi derd kuln xwe dimne, em j bi xr ah bimnin 556-EZDN R Dengbj Cano Ew drgula xwe drgul Mala Ezdn r mala Mansr beg birin Msil Dil min dadiya Suleyman Axa Qereoliya ji bajar Bexday Mezl kirin hatiye. evek li mala Ezdn r may ye Ezdn r gotiye Go tu ira hatiye? Go paa min mazl kiriye ewr qewl xwe daniye Rabn piyan Go bejna mr min bejna roje Swar dibin li ser hesp ev roj. Ber xwe dan Zaxoy Go ew Zaxoy bi rt kevotan Beyraq bne cot bi cota Ber xwe dan Cizra Botan, Axa ne, wezir ne Li odeka Brahim Miho peya dibn Ezdn r got, er Brahm Miho Axler Cizr ji mira bicivne, Brahm Miho radibiye
664

Axler Begler Cizr civandi ye Li diwana Ezdn r kom kiriye Gotin; Mr min hal heval te iye? Got; Odek Brahm Miho li ser bnderan Eskerek giran bicivnin ji mi ra Ez herim Baxday ber gawiran ser sefer Weke wilo got: Ezdn r, Brahm Miho l vegerand got em we nakin Em sefer betal bikin L em Romiy kom sor ji wir rakin Got mro em dibnin dibnin Em Romiy komsor ji vir hilnin Em hikm xwe y Botan tu ne wan daynin Mr min go rabin piyan De em herin seray, Em ser j bikin midr pev li Romiya Er wek mr min we gotiye Diduya ji meclis qebl nekiriye Ezdn r got iye iye? Gotin ; Mro qesra Brahm Miho li ser bnder Te kar xwe kir, tu here sefer Em nawerin er Romiya bikin W law me bixin esker Ezdn r radibiye Her du li meclis kutiye. Kire olb seray Romiye Midr reviye S Rom li seray kutiye Kaxizek nivsiye Di nav welat belav kiriye Eskerek qew civandiye Da ewr qewl xwe daniye Esker bi niv kiriye Ezdn r Sileyman Axa bi aliy Tlan ye Mensr Beg bi aliy Midyad hetiye Mro li w rex, li w rex Mensr Beg ber xwe da Hezex Axa dibje Mensr Beg ber xwe da Midih
665

Mro tu dibn Peya dib li Basibrn Mr me radib, swar b li qemer Peya dib li der Emr Mro de rab, ba t, ba t Mensr Beg ber xwe da Midyad Weke mr min hatiye Midyad bi derbek reviye Mala Midyad talan kiriye Hikm xwe li bajar Midyad daniye S rojan li Midyad may ye Ezdn r sileyman Axa ji em Tlan rabn piye Ber xwe da bi bask Midyad hatiye Pevl esker hatiye Ew j li Midyad peya bye ewr qewl xwe daniye Mensr beg got kek tu dibn Weda Xwed li can min ketib Ez ji v der biim beriy Mrdn Dil min dadiye, dil mi dadiye Weke Mensr Beg wa gotiye Kaxizek ji wan hatiye Got werin vegerin mala ye L Hec Sileyman Axa Qewqal Drn zeft kiriye Ezdn r Mensr beg vegeriyan Ezdn r Mensr beg rabn piyan Ew bi bask mada n Pevl esker bi ser Drn meiyan Ezdn r Mensr Beg rabn piyan Esker gelek ji Botiyan civandiye Ezdn r Mensr Beg dikin er Romiya Hec Sileyman Axa rab piyan Ew qewqal rabn piyan Xebera xwe bi hev gotiye Esker Botan tilifandiye Qewqal bext xwe ji Ezdn r day ye Heta Ezdn r Mensr beg hatiye Er Hec sileyman Axa bext xwe xera kiriye Ezdn r Mensr beg girtiye
666

Berva axa Stenbol andiye Esker Romiya ket pit esker Botiyan Were carek b xwediyan Tu nikar bime ji la kutiyan Esker Botiyan batm bye Zerif jina Balyozxana Msil dosta w ye dagiriye Sosin pryam 1887 Petersburg. Ezdn r li Sosin bi du devkan hatiye nivisandine. Em devoka din j ji xwendevann xwe re dinivsinin. Ew strana di sala 1887 an da ji aliye deng bjan hatiye strandine. 557-EZ YEK BGRM Ez yek bigrim li tewn teiy de Ez yek bigrim li rixi reiy de Eze yek bigrim li zewq sefalix dun da De l l hay l hay... Lo lo av yek gilor e re belek e Bejna yek zirav e wek hur melek e Zimane yek rn e li ba ekir am vemeke De l l hay l hay... Lo lo bav yek beg e, wezr e Bav yek bi zr zv e pir malxur e Bav yek li gund me ivan e, gavan e pir feqr e L qiza w emra dil min e lo lo hay Gotin Muzk: Ali Baran Ser xaniy we pal dame, Hay l l, hay l l,hay l l dn av belek ava ez tevdame, Hay l l, hay l l,hay l l dn Ser xaniy we diwastim Hay l l, hay l l,hay l l dn 559-EZ XELEF M Ez Xelef im Xelef im Hewar e Mr hewar e Mr
667

558-EZ NE DNM Ez ne dnim, ne dristim Hay l l, hay l l,hay l l dn Ez ne dnim, ne hahame Hay l l, hay l l,hay l l dn

Ez Xelef im Xelef im zdnr Mr Botan e Xwediy rb sedef im Hewar e Mr hewar e Mr Xwediy rb sedef im zdnr Mr Botan e Li nav eran bi gef im Hewar e Mr hewar e Mr Li nav eran bi gef im zdnr Mr Botan e Ez Xelef kinik im Hewar e Mr hewar e Mr Ez Xelef kinik im zdnr Mr Botan e Xwediy rb irik im Hewar e Mr hewar e Mr Xwediy rb irik im zdnr Mr Botan e Li nav eran bi rik im Hewar e Mr hewar e Mr Li nav eran bi rik im zdnr Mr Botan e Gotin Muzk: Gelr irove: Koma Deng Azad

560-M Ay l m, nazik, nazdar, sermezin Aqilkm beybna welat Diyarbekir Hnikahiya welatm M sozdara min V zeman rabe m Ay l m bbav min go ez bi Yarimtepa ewit diketim Min d li kut biya l mi d s zery Mala kalo hat dimeiyan L mea van keika Neb mea hakima, qeymeqama, yuzbaiya m Er deng van bbavan Neb deng naqosa, mifrediya L bna van keika Neb bhna misk ember a kolonya
668

Bi ser kambax gund me de furiya Hevalno hogirno le min go bejna ma Hemo Takrihana dev em wez xem im zaro me nema Zanim ji kjan al de bm ma ma Gotin Muzk: Gelr

Dew tu ne, rn difro Mr tu ne kur li ko Koera deta M. mo dihat di gulgul Eynk dan xemil Li bejna paik gul Xeftan li bejna Edil Bi x mela tu ya min Mehbba li ber w dil. mo, mo, m mo d li ban ban Tu bi xizmek ridwan A ko min di gote an Sed bimbarek li w can .

561-MO-1 Hey mo, mo, mo Tu here ez bmo mo li biniya tehtika Ramsana keika Xwe ji mast elbika Memik xwe di dev min ke Xwed te bi rizqa min ke mo keika kee ye Pail tij xurme ye. mo li binya xaniya Memk mo min diya Xwe e ji gote kviya Hey mo, hey mo. mit, mo mo

Gulan iek dan e Eniya te meydan e Biryn te qeytan e avn re kil dane Sng te zo zan e Drann te mircan e Dev te dikan e Dikana xortan e Mr te bi qurban e Tu gul li nav dil min.

562-MO-2 mo sterka sib ye Wey l l, w lo lo wer mo Wey l l, w lo lo tew tew Zev tev beyar e Beyar b gha ne Gha bderman e Orman b dar man e Bostan b av man e

669

563-VARA HN YE vara hin ye heval heval vara hin ye delal delal Bk derket hew ye heval Bk derket hew delal Hineka Diyarbekir heval Hineka Diyarbekir delal Nerm kir bi r ekir heval Nerm kir bi r ekir delal. var e, ne nav roj e, Ser sih daket beroj e, Melano, bext te me, Me berde h li me roj e. var e, kevira s da, Navbna memkan xuyda, Melano, li bext te me, Me berde wextek zd Ve strana eva hin li ser bk t gotin) vara hin ye heval vara hin ye delal Hin di tet kin delal Li simbel zav kin heval -2 Li dest bk kin delal-2 564-VARE (Strana palay) var e, xwe var e, Ser sih daket nizara, var e, ne sube ye, Ser sih daket derge ye, Melano, bext te me, Me berde wext me ye.

670

671

565-HEVPEYVN B HUNERMEND FARQN RE Hevpeyivn: Mustafa Gaz Bajaroka Farqn ji aliy huner de cihek zehf dewlemend e. Min ji sebtiya xwe de stran digotin. Ez dema li Farqn dim dibistan, mamosteyan ez digerandim digotin biJi kereme xwe re tu dikar piek behsa xwe bik? Ez di sala 1969an de li gund Prexala ya ser bi Farqn ve hatime din. Min heta mekteba navn xwendiye. Ji ber ku hin pirsgirk bn neb ku min xwendina xwe bidomanda. Em di sala 1972an de kober navenda Farqn bne. Pit w j ji ber ku bav min kedkar b, Kurdek dilsoz welatparz b, pirsgirkn w yn siyas hebn, em di sala 1980 de ji Farqn derketin n bajar Kocaeliy. Ez zewicand me, pnc heb j zarokn min hene; du ke s kur. Serphatiya te ya muzk kng dest p kir? Bajaroka Farqn ji aliy huner de cihek zehf dewlemend e. Min ji sebtiya xwe de stran digotin. Ez dema li Farqn dim dibistan, mamosteyan ez digerandim digotin bistr. Hema ji titek aciz bibana gaz min dikirin digotin de bistr. Hezkirina min ji huner re, ji muzk re gelek heb. Xwendekarn zanngeh gotin em bi hev re xebateke huner bikin, min j got ser avan me dest bi xebat kir. Me bi pereyn wan n ku malbatn wan ji wan re diandin bi pereyn wan n brs di sala 1990 de kaseteke bi bandrol a bi nav Ziman Kurd Ziman Me ye kir. Ew kaseta min a yekemn b, ku min bi awayek solo kir. Pit w te i kir? Di 1991 de li stenbol Navenda anda Mezopotamya (NM) veb. Bi pit re ez m wir serdana wan. Li wir bi gelek kom hunermendan re bi Koma Azad re tkiliyn min bn. Di sala 1992an de vegeriyam Diyarbekir li aredariy ketim kar. Navenda anda Mezopotamya di sala 1993an de ku li Amed j veb, min ji wan re got ez dixwazim li vir bixebitim. Demek wusa ez m hatim. Bi pit re elemann Koma Azad Tran, lan Bawercan gotin em dixwazin tu bi me re bixebit, min got ka ez bifikirim, wan got welle nabe ku tu bifikir, div tu bi me re bixebit. Bi pit re min dev ji xebata exs berda tevl Koma Azad bm. Pit ku ez tevl Koma Azad bm, wek tu j zan me dest bi xebata kaseta xwe ya yekemn emal kir. Di kaseta emal de end strann te yn zehf girng nirxdar j hebn. Di kirina kaset de bi giran Merdan Tran keda xwe rijandin, derhneriya w kirin. Ez dikarim viya bibjim, xebata
672

kaset kolektf b. Merdan, Celal Xoce Xanemr pitgiriya me kirin, NM j her tim bi xebata me eleqedar b. Tu kjan enstrumanan dikar bikar bn? Ez dikarim piek li tembr xim. Ji xeyn w ez karim hin aletn perkusyon lxim. Tu i kar dik? Ez xebatkar aredariya mezin a Amed me Dema te h n dest bi muzk kir btir tesra kjan hunermendan li ser te b? Btir tesra Hozan iyar Koma Azad li ser min b. ivan Perwer jixwe tesra xwe li ser me hemiyan pk anb. Pit ku ez di war huner de piek din pve m min Mehemed xo nas kir, tesra w li ser min zehf b. Di navbera emal Bihuta Min de gelek zeman buhur. Gava we kaseta emal kir teknoloj ew qas pve neb, mkann we xirab bn. L we gava Bihuta Min kir teknoloj zehf pve b, mkann we zehf ba bn. Tu dikar kaseta yekemn ya duwemn muqayese bik? Teknka 1993an ya 2001 pir cuda ye. Di navbera her du kasetan de nz deh salan ferq heye. Di nav deh salan de li dunyay gelek guhartin bn. Di sala 1993an de dema me kaseta xwe ya yekemn kir komputer hebn l ne ew qas pket bn, ne pak bn, zde nikaribn bixebitandana. Mesela w ax me enstrumanan bi awayek zind ldixist, me her tit qeyd ertan dikir. Heger me xwe a bikira em dsa dihatin ser me ji n ve ldixist. W dem kar tomar gelek bi zehmet b. L bel dema me kaseta duwemn kir ert mkan gelek pve bn, studyo d bi komputeran dixebitn teknoloj bi awayek ecb pketib. Gelo tu dikar bibj kaseta yekemn kaseteke profesyonel b? Bel, ya yekemn li gor w dem kaseteke profesyonel b. Li ba dil min kaseta Koma Azad a her ba emal b. Ji ber ku kaseta yekemn b, me di zor zehmetiy de kir. ert mkann w dem zehf neba giran bn. Li v welat xwn dihate rijandin, mirov dihatin kutin. Di emal de strann xwe n wek emal, Day Kurdistan, er Azad, Bes e Delala Min, Heywax Delal, ox eng hebn, ku ew strann han hestn mirovan diann ziman. Li ba dil min emal ji aliy manew de xwediy cihek girng nirxdar e. Kaseta emal teqrben end heb hat firotin? Hesab ku ji me re resm hat gotin di navbera sed -du sed hezar de ye. L korsan j ji pnc sed hezar berjortir e.

673

Tu dikar piek j behsa albuma Bihuta Min bik? Di sala 2001 de me kaseta xwe ya duwemn Bihuta Min kir. Me li stenbol kir, zdetir ez, heval me Ehmed, Bulent Yildirim Hec li ser xebitn. Me mesrefa w bi awayek areser kir bi w away me dest p kir. Di kaseta Bihuta Min de bi rast strann me tevde xwe bn. L hestn milet cda ne. Lewre di album de strana Xerb im pir zde bi ser ket, pvajoya w dem, hestn Kurdan n netew b sedema hezkirina w stran. Strana d Bes e L Day j ji hla gel ve w dem zde zde hate ecibandin. Hjra iya, Ez Dara Jn Me yan di albumek de ancax ew qas stran tn hezkirin. Hema di nav wan stranan de strana Xerb im b xwediy cihek taybet. Tirkan j hez ji Xerb im kirin gelek caran wan j w stran distra. W dem gava hn din konseran i dihat ser we? Gava em din konseran li hem deran polsan problem derdixistin, digotin hn v stran (Xerb im) nebjin, hn bi v stran silav mesajan ji hinek deran re dinin. Ev stran strana d Bes e L Day bi salan ji aliy RTK (Lijneya Raser a Radyo Televzyonan) ve hate qedexekirin. Pek albuma Bihuta Min teqrben i qas hate firotin? Yan heger meriv tev korsanan bihesibne dikare bi rehet bibje bi milyonan hat firotin. Lewre gava tu (Koma Azad) dert qadek, tu dert konserek tu dinr 500 -600 hezar nsan hene. Di Newroza 2002an de li Diyarbekir, ji me re nimne ye, gotin di droka Diyarbekir de ew qas nsan yekemn car e li vir kom dibin, nz milyonek kes bn. Milyonek kes rab v stran bi hev re bi carek gote. Me dev j berda millet got. Heta li ser w j d ji min re kirin mesele, gotin tu stran xwe dibj ne hewce ye tu bibj, milet dibje tu ji xwe re rne ay vexwe (bi henek.) Ji ber strana Xerb im li min wusa kirin. Pit albuma Bihuta Min Koma Azad kuder, xebatn xwe li ku domand? Li Diyarbekir di sala 2003an de Navenda and Huner ya Dcle Firat veb. Em hatin Diyarbekir me (Koma Azad) di sala 2004an de di bin ban Navenda and Huner ya Dcle Firat de xebatn xwe domand. Me di sala 2005an de j albuma xwe ya dawn ar kir. Sedem xebatn me yn ku em dikin, albumn me, strann me hem li ser v ax ji bo ait, birat, wekheviy ye. Em werin ser mijara albuma te ya solo Roj W B.

674

Esas di sala 1988an de min dest bi v kar kir di sala 1990 de kaseteke bi nav Ziman Kurd Ziman Me ye kir. Ji ber w yek j min dixwest, di hijde sal, bst saliya xwe ya huner de albumeke solo bikim. Min dixwest hinek be j hestn xwe bi awayek solo bnim ziman. Fikreke wusa di min de b min di sala 2006an de biryarek da dest bi albuma xwe ya solo kir. Di xebata albuma min a solo de hem hevaln min n wek te, n di bin ban Navenda and Huner ya Dcle Firat de dixebitn pitgir dan min, bi dil can alkariya min kirin. Ku bi rast keda wan pir zde ye. Ji ber v yek ez sipasiyn xwe pk wan dikim. P me nz 60 heb stran hilbijart, pa me wan daxist 25 heban. Di encam de me wan daxist 11 stranan me repertuar temam kir. aredarn Amed yn li dervey Amed bi her away bn alkar. Ez sipasiyn xwe pk wan dikim. Digel v yek xanima min, zarokn min ji bo albuma min bi her away alkariya min kirin. Malbata min zde pitgiriya min kir. Malbata min di demn ba neba de her tim li ba min b. Te albuma xwe ya solo Roj W B li ku bi k re kir? Aranjoriya w Omer Avci kir. Omer Avci carek hatib Diyarbekir, ji bo atolyeya rtim, end roj bb mvan me. Pit w wext buhur, Omer got heger fikreke te ya wusa (kirina album) hebe ez dixwazim pitgiriya te bikim. Heger fikra te ya album hebe, min div ez alkariya te bikim. Bi alkariya Omer min v projeya xwe li dar xist. Di sala 2007an de me dest bi amadekariya album kir. Min demoya xwe li studyoya Serkan (Studyo Serkan) kir. Strana Roj W B bi naveroka xwe bi pvajoy re ahengeke xwe pk anb. Ji ber w yek me hem nav w li album dan hem j me ji w stran re remks kir. Sed Yildiz, ku w albuma ar kirib, ji min re got ez dixwazim alkariya te bikim, hema tu i bixwaz ez hazir im, min j got tu i dixwaz bike, got w ax ez remksa strana Roj W B bikim, bi w away w j ji w stran re remks kir. Eleqeya milet awa ye? Ji bo albuma te i dibjin? Eleqeyeke germ heye. Gelek nsan tn min proz dikin, bi telefonan li min digerin, mesajan dinin hestn xwe yn xwe di der heq albuma min de tnin ziman. Tu albuma xwe Roj W B awa dibn? Li gor dil te b an na? Ji sed sed titn ku meriv dixwaze pk nayn. Aboriya meriv ba be meriv w ax dikare albuma her ba a tam li gor dile xwe bike. L ya min ji ber ku min di w war de j zehmetiyn mezin dt, xebata min wek min dixwest neb. Heger derfetn min zde bna, perey min

675

zehf bya albuma min j d ji sed sed albumeke ak delal bya. Mixabin em hunermendn Kurd ji hla aboriy de her tim rast astengiyan tn. Hunermenda ciwan delal Yekbn gava albuma xwe ya dawn kir 35 milyar pere l xerc kir. Di albuma w de tev w du aranjorn din j aranjor kirin. Gava tu albuma xwe ya w bid ber hev, muqayese bik tu dikar i bibj? Di nava albuma min ya w de ferqeke pir mezin heye. Mesrefa w ji mesrefa min s qat zde ye. Pek tu ji albuma xwe memnn ? Ez memnn im. Eviya hviyeke wusa zde mezin nn b. Min beriya demeke kurt ji Omer Avci re j got xwez te strana Roj W B hinek bi lez bikira, hema Omer gote hesta v stran ev e, ji ber v yek min wusa kir. Albuma min tev hem strann xwe li gor dil min bye, yan min albuma xwe bi her away qebl kiriye. Milet ku li min digerin xeber didin hem diecibnin, hestn gelek xwe tnin ziman. Min bi kasetfiroek re xeber da, dibje ji bo ku em album bifiroin ima strann wusa bi lez nn in? Min j got mesela min ne ew e, ku hn lle albuma min bifiroin, hn difiroin nafiroin ew problema we ye. Min titeke huner kiriye pk gel xwe kiriye, ku t de hestn Kurdayetiy, hestn netew hene. Yan titn ku me xwestiye em bikin ji sed hefty w me pk aniye. Mirovn li derdora te, hunermend rexneyn awa li albuma te digirin? Nrna wan cuda ye. Hinek hunermend carna rexneyan li min digirin, dibjin ima bi deng te lstine. Halb heger hunermend min ba biopnin d bibnin deng ku ez li dervey album bikar tnim zde la s ye. ne min niha awa kiriye, zde deng la nexebitandiye, min deng sol xebitandiye, min deng fa xebitandiye. Jixwe normal deng ku ez p xeber didim fa ye. Min v deng pk aniye, cih ku tz b min pes kiriye. Ew j ji wan re ecb t, dibjin te awa w usa kiriye, deng te ecb t, wek ku ev ne deng te be. L hema dibjin pir ba e. Li ser v yek j ez ekere bibjim, ku min ecibandiye. Di albuma te de end stran cih girtine? Di albuma min de 12 stran cih girtine. T de strann xwe hene. Mesela Ba Ta, Roj W B, Ev Dil Min, ek, rn Gul, Newroza Min Yan evana bi rast j kesn ku ba guhdar bikin ew bizanibin i t de ye. Taybetiyeke din j heye, mesela aniha tu j li v der y ez bibjim, ji min re dibjin te strann Seyda (Mustafa Gaz) ima nexistiye repertuara xwe negotiye, min got v car b Seyda em albumek dikin. Min xwest hem hevaln li Diyarbekir, yn ku li bin ban Navenda and Huner ya Dcle Firat dixebitn zde keda wan bira t de be. Seyda ji bo me mirovek cuda ye. Strann
676

Seyda hebek di album de tunebe j jixwe ew bi her away pitgiriya me dike, alkariya me dike, di v album de j bi fikir Seyda ji min re bye alkar. Hema me got em wan kesn ku nayn naskirin, n bi muzk mijl in tewq bikin. r o me straneke wan girt xwend, ew motve bibin sib du strann din bikin bi v away bestekarn n d pk bn. Li ba dil min ev titeke rast b ku me r li ber wan vekir. Mesela Newroza Min a xebatkarn Navenda and Huner ya Dcle Firat Apo Memed ab, Ev Dil Min a mamoste Ednan Xoce, Ba Ta ya hevalek me y nav w Semh e, berhevkarn strann gelr rn Gul ek Neet Xoce Sedran Xoce ye, muzka Roj W B ya Berat Yildiz e, nv gotinn w min nivs, nv j ya malbata amlibel b. Te klb da kirin? Er, me ji strana Roj W B re klbek da kirin. Dema albuma te derket te ji bo w eveke danasn lidar xist. Ji kerema xwe re tu dikar piek behsa w bik? Ji bo danasna album me got em evek lidar xin, min bi hinek hevalan re xeber da me amadekariya xwe kir. Di eva danasn de gelek kes hatin, yn ku nehatin j bi telefonan li min geryan, uzr xwe xwestin, min proz kirin. Di eva danasn de mirovn hja yn wek Aram Tgran, Kerem Tahar Gerdenzer, Koma Aheng, Jan Axn, Mirady, Osman Baydemir, Firat Anli, Abdullah Demirba, Zulkuf Karatekin, wekl Yurdusev Ozsokmenler, eyhmus Bayhan, Murat Batgi, Necdet Atalay, nnern saziyn cuda cuda bi sedan kes cih girtin. Bira min bibexnin niha hin nav nayn bra min. Bi bedarbna wan re dil me teva ge b. Mebsn me ji ber ku kar wan heb nikarbn bihatana, l bi telefonn xwe li min geriyan, ez proz kirim. Ji derdoran gelek mesaj hatin, silavn xwe diandin. Ez sipasiyn xwe pk wan teva dikim, ji ber ku wan pitgiriya min kir, ez bi ten nehtim. Pek Koma Azad berdewam dike, ne? Bel, Koma Azad berdewam dike. Bi qas ku ez te nas dikim terza te muzka klask ango muzka kevneop ye. Jixwe di v albuma te ya solo de terza te, deng te rasterast xwe diyar dike. L terza Koma Azad terzeke njen e. Koma Azad di albuma xwe ya yekemn duwemn de bi giran enstrumann Rojavay bi kar aniye. Di Koma Azad de form deng min cuda ye. Yan strann ku ez di albumn Koma Azad de dibjim rock in, pop in, stla xwe cuda ye, l bel di albumn min n solo de terza min klask e. Koma Azad komeke netew ye. Ez p re heta dawiy xebatn xwe dewam dikim naveroka w i be, ez wek endamek xebatn xwe bidomnim pit v j ez stla xwe ya di Koma Azad de b i

677

heman away biparzim. Ez dikarim viya bibjim, ku albuma Koma Azad a n d dewama albuma ar be. Hin kes bi d populzm ketine. Tu di der heq wan de i difikir? Herkes ketiye d populta xwe. Evana dibjin em awa xwe bidin naskirin. Niha evana li milet dinrin, ka i bala milet dikine? Muzka fantaz, muzkn populer evana j li d van titan digerin. i bala mirovan bikine ew j diin li d wan, zde li d titn dr anda Kurd digerin. Wexta ku li d wan titan bigerin milet d demek guhdariya wan bikin, pit w j d d guhdar nekin. Ji qewl bav kala de ya wan ser q e bin p e! Farqn heger tu bi awayek fireh bifikir div tehmla wan bik. War muzka Kurd warek fireh e, div herkes bi her terz (pop, rock, blues, jazz , rap, hwd.) t de cih xwe bigire. K dixwaze bi i away dike bira bike. Dixwaz bira rap bike, dixwaz bira rock bike, dixwaz bira erebesk pop bike. Bira bi Kurd be, bira milet Kurd j hez bike. Bira rmeta gel Kurd nekeve bin piyan. Bira bi rmeta gel Kurd nelzin. Bira ji populzm dr bikevin. Bira wek Tarkan hunermendek me Kurdan j hebe, kes titek nabje yan. Xortn hijde -nozdeh sal an ew bi Tirk bikin an bi Kurd. L heger bi Kurd bikin di bin kontrola mirovn wek me de bin ew kr gel xwe, kr muzka Kurd bn, ew xizmeta muzka xwe bikin, ew bi ser kevin. Di bin kontrola merivn wek me saziyn Kurd de bin d gelek ba be, w ax ew ji bo Kurd titn xwe bikin. L heger di hem jiyana xwe ya rojane de Tirk xeber bidin, tkiliyn wan bi Tirk be derkevin pber gel bibjin em hunermendn Kurd in, ev ewtiyeke mezin e em v yeka han qebl nakin. Evana problemn mezin in. Niha xort hijde sal dest bi v kar dike, du roj dibuhure die dibje na yaw Ciwan Haco k ye, ez ji w batir stranan dibjim ji w batir v kar dikim. Div mirov problemn wusa areser bike. Piyaseya muzka Kurd heye, piyaseyeke pir mezin e, herkes dikare j feydey bibne, l kes ku dest bi v kar bike ber her tit hurmet nan ew kesn ku bbin rmeta gel Kurd, n ku ji bo gel Kurd ind taybetiyn xwe hene bide, div piek ji wan re giramiya wan hebe. Ne ku li ber wan xwe bikin li pit wan j re bikin. Hunermendn Kurd mecbr in roj miheqeq li derek bn cem hev, lewre sstem mala me xera kiriye, yan bi hezar salan e ziman anda me binp ye. Hetan ro kes nikarb bigota Kurd hene. Pit ku pvajoyeke xwer bi berxwedan, bi tkon derbas b ind herkes bi rehet dikare Kurd hene, ziman anda wan, muzka wan hene. Li Tirkiyey yn her xwe stranan dibjin Kurd in, yn her xwe li tembr dixin Kurd in. Ciwann Kurd n ngiht enstrumann muzk ba ldixin. L div ewana vana ji r dernexin. Ber her tit em Kurd in. Kurd ziman andeke wan heye, jiyaneke wan heye. Yek gava bibje ez dizwazim dest bi muzka Kurd bikim div beriya her tit bi ziman
678

anda xwe bizanibe, dengbj stranbjn mezin n wek Reso, akiro, Huseyn Far, akir Qereyaziy, M. Arif Cizraw, Hesen Cizraw, Eye an, Mehmd Kizil, Gulbahar, Mihemed xo, sa Berwar, Tehsn Taha Meryemxan nas bike. Heger mirov van exsiyetn mezin n keda xwe di war muzka Kurd de rijandine nas neke, bi wan nizanibe, bi ziman anda xwe nizanibe d nikaribe ji hla muzka Kurd de bingeheke saxlem ava bike. Hin hunermendn me ji ber ku ji hla saziyn Kurd ve ji bo konser an alakiyan nehatine vexwendin xeyidne. Tu di der heq wan de i difikir? ne ro tu zan em awa dikin, ro k ji xwe re tembr ldixe du stran hn dike, t dibje bi Xwed ez j hunermend im, ez j bi Kurd dibjim. Pa hinek dertn dibjin em rock dikin, dest bi rock dikin, tu ji wan re programan nanivisn ango eyar nak, nayn programan dibjin milet li me xwed derneket ez ind dev ji v kar berdim. Er birako ma gava te dest bi v kar kir te ji me pirs te dest p kir? Te ji Seyda pirs te dest bi v kar kir, Seyda saln xwe daye v kar. Ka were bibje Seyda tu v kar awa dizan, em karin i bikin yan. Napirsin, herkes li mal hesab kitab xwe dike, t hesab kitab w li ariy li hev nanre, pa pita xwe dide milet dibje ez ind ji bo we nastrm. Nabje nebje, milet li te nemaye yan! ku girdayiy v gel be, y ku deng v gel be, y ku strann wan bibjin, yn ku bi salan dibjin evana gel jixwe wan nkar nakin. Yek wek ivan Perwer kes nikare nkar bike, komeke wek Koma Berxwedan kes nikare nkar bike. Aram Tgran k dikare nkar bike. Rmetn ku ne bin ax, k dikare wan nkar bike L hema tu y hetan gelek salan bi Tirk lx bibj, pa tu y bibj welle ez starann Kurd dibjim de bira Kurd li min xwed derkevin. Tit wusa tune. Ev helwesteke ewt e. Pit saln 1990 gelek kom ava bn, gelek hunermend peyda bn, wan di alakiyn cuda de xwe nan didan, album dikirin, konser didan, derdiketin bernameyn radyo televzyonan. L ro em ji wan kom hunermendan gelekan qet nabnin. Album nayn firotin, frmayn muzkan ketine krzeke pir mezin. Pek tu v rew ango rewa muzka Kurd ya ro awa dibn? Mamoste tu wek k edkarek muzk rewa muzka Kurd ya ro xirab dibn. Ez j tevl fikra te dibim. Rast e, album nayn firotin. Ku ev rewa neyn ji ber teknolojiy ye. L meseleyeka din heye, ez bibjim gelek kom hebn, gelek exs hebn dihatin Navenda and Huner ya Dcle Firat v kar dikirin, l ev saz cih pereyan nn b. Ew hesta Kurdayetiy, hesta netew di dil meriv de hebe d tu car xwe ji bo pereyan nehetikne, d her dem ji bo doza xwe, ji bo gel xwe bi v kar mijl bibe. Farqn ez te gelek ba nas dikim. Tu bi salan e b rawestan di riya and hunera Kurd de keda xwe dirjn. Te li hember zor, zehmet zextn dewlet bi serbilind tkon da, ku h j ev helwesta te berdewam dike. Min vana ji bo i kiriye mamoste? Gelek kes bi min re mane, gelek hevaln min hebne ro ne di nav me de ne ango rehmet kirine, ez rmet ku wan ji me re htine ez xwe hewcedar dibnim xwed l derkevim. Min gote ber her tit ez Kurd im, ez dixwazim di ra Kurdn nitimanperwer de bimeim, ez dixwazim
679

v kar bikim ji bo v milet, ji bo ku ev anda proz hinda nebe, ji bo ku ev ziman tk nee. Lewre sstem siyaseta xwe li ser tunekirina ziman, and hunera Kurd ava kiriye. Eviya bangek e, hem hunermendn Kurd dikarin bi v yek kar xwe bikin. Mesele abor nn e. Ez li v der her hefte diim dawetn s ar nas dost hevalan pnc quru pere nastnim. Gelek mirov ji min re dibjin mee, l ez diim. Lewre ez ji nav wan derketim bm xwediy cihek wusa. Min di 1993an de li v memleket hem op paqij dikir hem j dim ji gel xwe re stranan digot, derdiketim Medya Tv, dim alakiyn huner yn cuda cuda. Gelek mirov hene bi huner mijl dibin bi ser de j dibjin em Kurd in l dema av wan li pera dikeve Kurdayetiya xwe ji br ve dikin. Min gelek stranbj, dengbj dtin ku bi xeberdann xwe wek miltanan in, l bi kirinn xwe xwefiro in. Rast e. Yan meriv bi fikir girdayiy kuder dib bibe ewiya titek cuda ye, hema em Kurd in, em strann xwe ji bo rmeta Kurdan, ji bo Kurdayetiy dibjin. Yn ku em anne ro, ew Kurdn wrek mjpak in, ku di v riy de bi can maln xwe bedl dane. Em dixwazin bibin deng wan kesan. Em dixwazin bibin deng Kurdn feqr belengaz, Kurdn ku gundn wan hatine ewitandin ji war xwe kober bne hatine kue kolann Amed ji opa xwarinan berhev dikin. Strann ku me heta niha gotine ji bo wan exsan in, ne ji bo menfeetperestan in. Tu di war muzka Kurd de by xwediy cihek girng. Pit v cih ku te div tu bigihj kuder e? Mamoste min dixwest li ser muzk kesek zana bma. Teoriya min tuneye li ser w j min qet hewl neda xwe ku li ser w yek pve biim. Ez alay me. Em di w war de pave man. mkann min tunebn, ji ber ku ez di reweke neba de bm ert pk nehatin ku min xwe pve bibira. L armanca min, tit ku dixwazim bikim, heger di peroj de mkan bibin, ji kesn ku dixwazin v kar bikin re bibim mnak, bibim alkar, ji wan re rberti bikim, piya wan vekim. Heger di peroj de derfet pk bn ez dixwazim li Amed pengiya akademiyek e muzka Kurd (and huner j di nav de) bikim. Ev ten bi min pk nay, ez bi fikr pniyariyn xwe ango bi her away manew ancax karibim ji bo akademiyeke wusa alkar bikim. Akadem ji v bajar re lazim e gelek girng e. Bira ciwann me bi awayek zanist bi muzk mijl bibin, bira mamostayn Kurd pk bn, bira muzka Kurd, and hunera Kurd bi awayek zanist were vekolandin. Xeyala te ya her mezin i ye? Ez dixwazim li welatek azad demokratk hunera xwe bi dilek a cra bikim. Ez v pirsa jor hema hema ji hem hunermendan dikim, dibjin ez dixwazim li Amed di Newroz de derkevim pber gel. Min wan xeyaln xwe pk aniye. Min di saln 1990 de di Newrozan de stran digotin. Titek ku tu ji bo ciwann bi muzk mijl dibin re bibj heye?
680

Yn ku bi muzk mijl dibin, n v kar dikin pniyariya min ji wan re ev e; bira li nirxn xwe, li pakrewann ku me anne van rojan xwed derkevin. Heger ew dixwazin li tembr gtar xin, stranan bibjin, bibin hunermend derkevin ser dik div v kar bi zanist bikin. Bira wek me nebin, bira nebjin alay ne, bira nebjin ji notay fam nakin, bira nebjin teoriya wan a muzk nn e. Farqn ji bo v hevpeyivn gelek sipas dikim. Ez sipasiyn xwe yn taybet pk te dikim, ji ber ku tu bi rast j Kurdperwerek cuda y. Bira tu kes van gotinn min wek reklam fam neke, tu (Mustafa Gaz) di v memleket de yek ten y, li ser and hunera Kurd, li ser muzka Kurd dixebit gelek berhemn te j exs dibjin gelek berhemn te j hestn Kurdan tne ziman. Ji ber v yek j ez sipasiyn xwe pk te (Seyda ango Mustafa Gaz) dikim. Ji bo van gotinn te yn xwe sipasiya te dikim ji bo te serkevtin dixwazim. Roj w b Mustafa Gaz

681

566-FATE-OZAN FAT Hevpeyvneke dirj li gel hunermenda navdar Fat. dema nivs. Berzan Berti Fat li bajar Wan hatiye dinyay (ez nizanim temen w iqas e, min pirs nekir.) Di sala 1986 de ligel Koma rwan dest bi xebata huner kiriye. Di sala 1996 de derketiye Ewropa. Ew zewic ye dayka du zarokn bi nav Burkay (9) ara (2) ye. Ber ku em dest bi hevpeyvn bikin, min daxwaz kir ku em cil bergn kurd li xwe bikin. Ez di w baweriy de me ku kinc bandoreke mezin li ser hestn mirov dikin. Fat, daxwaza min pejirand deriy dolaba xwe ya kincan veki. Me xemla xwe girda, aya xwe dan ber xwe dest bi hevpeyvna xwe kir Me Fat bi riya Koma rwan nas kir, gelo ber xebata kom j cihek Fat di nava stranbj hunermendn kurd de heb? Fat: Ber kom tu xebata min tune b, ji ber ku ez zarok bm. Min di temenek bik de dest bi gotina stranan kir. Di kasta me ya yekemn de ez hewqas bik bm, min nikarb ez ba gotinn stranan bibjim. Ber Koma rwan min tu kar xebateke huner nekiriye, ez bik bm. K ji te re got, yan j tu p hesand ku deng te xwe e. Te bixwe deng xwe xwe didt yan j hinekan ji te re got? Beriya ku ez stranan bibjim, kesek ji deng min raz tune b, ji ber ku min ji sibeh heta var dikire qare qar. Bi taybet j diya min ji deng min ne raz b. Bexeyek me y bik heb, di w bex de dareke Glat heb, ji ber ku hevaln min tune bn ez her dem bi ten bm, ez derdiketim ser w dar min stran digotin. Dest diya min nedigiht min ku min bdeng bike. Ez dikar im bibjim, deng min ji aliy Kazo ve hat kif kirin. Ew dihat taxa me, tevay zarokan li derdora xwe dicivandin stran bi wan didan gotin. Kfa w ji v tit re dihat, w hez dikir ku zarok stranan bibjin. W dem zaroka her mezin ez bm, di navbera min kur w de ar sal hebn. Jixwe pitre kur w j dest bi strangotin kir me di kom de bi hev re xebat kir. Kazo hna j bi heman wey stranan bi zarokan dide gotin. Di malbata me de dengn xwe bi v awah tne kif kirin.

682

Em dikarin bibjin ku serkiya stranbjiya te Kazo kiriye. Ez ne a bim, hn mirovn hev in j? Rast e, Kazo ap min e. We bi koma rwan dest p kir xwe gihande derek, pitre j kom ji hev belav b, ji xeyn te du endamn din yn w kom hebn, rewa wan i ye we ima pwst dt hn belav bibin? Kom belav nebye. Koma rwan di dema derketina xwe de yekemn kom b ku bi ziman kurd stran digotin. Bi rast me gelek zor zehmet j dtin. Di w dem de komn muzk km bn ez dikarim bibjim Koma rwan serkiya v kar kir. Ji ber ku w dem karbar koman dihate qedexe kirin, komeke ku strann kurd bigotana pir derdikete p. L niha ew qedexe ne bi temam be j rabne bi dehan komn muzk bn e. Ez bi ten ji kom cuda b me, l xebata kom berdewam e. Zarokn Kazo yn din xebata kom dimenin. Heger we dtibe, ew par bi 5- 6 kesan bn bar Kurdistan. Em w dem 3 kes bn l ew niha bne 5-6 kes xebata wan berdewam e. Ew hna j dibin nav Koma rwan de kar dikin... Bel, dibin w nav de kar dikin. Min bixwe nebihstiye, l ez dixwazim dsa j bipirsim, gelo Fat tucaran bi ziman tirk di ev ahiyan de stran gotin e? Di zaroktiya xwe de, min li mal ji xwe re bi ziman tirk stran gotin e. W dem kurd qedexe b bi ten dengbj heb, ew j b muzk b bi min nexwe dihat. Ji ber v yek min ji xwe re strann tirk yn gelr digotin. L min li ser sehn her dem bi kurd gotiye. Ez di w baweriy de me ku ez nikaribim bi tirk bibjim j... Tu xwe t de nabn Na, ez xwe t de nabnim, nikarim ba telafuz bikim p hest nakim. Tu hem stranbj hem dayik . Ev her d kar j barn giran didin ser miln mirov her d j bi hest hezkirin dibin, bi kinay tu awa v bar giran hildigr? Bi rast zehmet e. Mirov jin be, dayik be hunermend be bar mirov girane, l ez dixwazim li vir spasiya heval xwe bikim. Ez bi pitgir alkariya w dikarim ji bin v bar derkevim. Zehmet e, l karek xwe e. Dayikbna min bandoreke mezin li ser strann min dike. Dema ku ez li ser dayikek yan j li ser zarokan distirm, ez bi w yek dihisim dikarim xwe txim nava stran. Stran tev bi v awah ne. Dema ku mirov stranek got, lazime mirov tkeve nava w xwe t de bibne. L heger mirov ji sed sed tkeve nava w ew xwetir dibe.

683

Nzamettn Ari stranek bi nav Zn dibje, mirov ji ser heta bin bi w dihese. Ez dixwazim hinek j xwe berdim nava chana hunermendan. Tkiliyn di navbera we de bi i awah ne. Dema ku lazim b, tu pitgiriy ji kes dibn yan her yek bi ser xwe dewletek e? Ez cihana hunermendan, weke siyaseta kurdan dibnim wisaye j. Gelek hevaln min yn nzk j hene, em di kirina kastan de, di vokalan de alkariya hev dikin. Min ji end kesan alkar xwestiye dane min, l hinek kes j hene ez naxwazim navan bidim, dixwazin alkariy bikin, l ji rkxistinn xwe ditirsin. Hinek j bi rast hsr rkxistinn siyas ne. Ez v yek a dibnim. Mirovek hunermend pwste azad be. Me bi salan er azadiy kiriye, l mixabin hna j hinek kes ne azad in. Ez tkiliyn di navbera hunermendan de pir ba nabnim. Weke min got, siyaseta kurdan awa be, t kiliy n di navbera hunermendan de j wiha ne. Tu dibj, eger mirov li w qad j ne gur be, ji aliy guran ve t xwarin... Eyn wisa ye. Di navbera hunermendn jin de j ev pirsgirk hene, yan tkil di navbera we de germtir in. Pirseke zehmet e, l pwst e. Ez dsa naxwazim navan bidim, l weke nimne hinek jinn hnermend hene, ber ku em werin dinyay dest bi v kar kirine. Min her dem xwestiye ku ew kes dest alkariy pk me bikin, ji ber ku ew di aliy tecrb huner de de mna dayikn me ne. L mixabin, min heta niha alkariyek ji aliy wan ve nedtiye. Alkariy j li aliyek bihle, bi ser de mirov dinin j. Jiyan berdewam e, w rojek were ez j pr bibim, pwste mirov r bide kesn ku pit mirov derketine. L di encam de ez dixwazim bibjim ku di nava me jinan de j ew pitgir alkar tune ye. Herkes her tit bi ten ji bo xwe dixwaz e... Mixabin wisa ye. Gelo hn nafikirin dibin siya komele an j yektiyek de werin cem hev him li ser pirsgirkn xwe biaxivin him j mafek parastina berhemn xwe biafirnin? Em li ser v yek fikirne, ne ku em nefikirne l baweriya min bixwe p nay ku hunermend bibin yek. Ev rastiyeke. Mirov bi gotina v rastiy die, l wisa ye. Ez nizanim ev di xwna me de heye, ez nizanim ev encameke siyaseta me ye,
684

l rastiya me ev e ku em xra hev naxwazin. Heger mirov deh kesan ji bo yektiyeke wiha bne cem hev, w sed sed yek ji nava me derkeve ku v yektiy xerab bike. Ez bawer nakim ez yektiyeke wiha bibnim. Di dema daw de em dibnin ku gelek hunermend diin li Kurdistan konsran didin, gelo tu j nafikir bi li bajarn Kurdistan konsran bid? Ez deh salan nebm welat. Cara yekemn par ez m. L ji bo dayna konsran, bi baweriya min pamadekariyeke xurt pwste. yna min girday derketina CD ya min e. Keng CD ya min derket ez difikirim biim. L dsa j ez dibjim pwste mirov bi amadekariyeke ba bie. Tu niha xwe ji bo w yek amade nabn. Na, ji bo min ew bingeha ku ez dixwazim hna ne mamade ye. Eger rojek ew bingeh amade b, tu dixwaz li kjan bajar Kurdistan konsrek pk bik? Dibjin, bilbil xistine qefesa zrn, gotiye ax welat min. B guman ez dixwazi m li Wan pk bikim. Ez dixwazim li vir titek bibjim, par dema ku ez m Wan, dema ahiyn lon b ez bedar konsrek bm. By ku min agahdar bikin, ez derxistim ser sehn. Titek pir xwe b bandoreke mezin li ser min kir. Her der welat e, l Wan ji bo min cda ye. Fat ji kjan dengn kurd biyan hez dike, li k guhdar dike? Ez li herkes guhdar dikim, i biyan bin, i kurd bin. Heger ez navan bidim, w dil hinekan ji min bimne. Dengn xwe hene, ez li deng Leyla Ferq guhdar dikim, li op guhdar dikim, dengek n ye xwe e. Deng ehrban dengek cda ye, taybetiyeke xwe heye. L bel ez dsa j dixwazim bizanibim, Fat ji nava van dengan ji kjan bhtir hez dike? Mihemed Arif Hesen Cizraw. Bi taybet j Hesen Cizraw, rh dide min. Mirov dema li w guhdar dike, t de dibne, eq t de dibne, xizaniy t de dibne, her tit t de ye. Ez hezar car dikarim li straneke w guhdar bikim j aciz nebim. Gelo Fat, weke hunermendiya xwe, di kebantiya xwe de j jha ti ye. Ew ji kjan xwarin bhtir hez dike kjan xwarin ba dike? Ez cudabn naxim navbera xwarin, ez her tit dikarim bixwim. L ez ji titn or tuj bhtir hez dikim. Li cem me li Wan penr bi pincar heye, ne penr
685

bi srik e, l bi pincar e or e. Masiyn gol j or in em zivistanan wan dixin nava orav dixwin. car ez ji zarotiya xwe de fr oray b me. Ez kjan xwarin ba dikim nizanim, pwste tu w yek ji zarokn min zilam min bipirs. L ez dikarim bibjim, bi git ez xwarinan ba dikim. Heger ez bixwazim kim, ez xwe dikim. Ev hevpeyvn ji rojnameya Peyama Kurd, hejmar (19) hatiye girtin. d ranabin ser piya Em dinyay bihejnin Bka iya bka iya Bila boy gel Mediya Yek carek rabin ser piya Derd xwe ji k re bjim Hem b war im hem b ziman Li ar dor me neyar in Rom, Ereb Ecema Kesek hewara me nay Ma bindest para me ye Bka iya bka iya Heta end salan, end zeman are hviyek digerim Derd xwe ji k re bjim Wek tavng baran Rondik avan dirjim Wek teyr baskikest Ranabe dest mil min Wey wey... Xaka me sem seyran e War rw karwan e av dinyay lser me ye Herkes ji me re heyran e Hey hey... i kutin e i ferman e Bo i brn b derman e Wek em hatin dinyay Jiyan bo jna nsan e Wey wey 567-BKA YA Heyl xezal xezal Tu ah rind zeriyan Hey delal tu end rind Wek guln ber kevyan Ez te bibim bo y welat Bka iya bka iya Him ji bo te him boy welat Dil cerg min heliyan Birsk da ser iya Qrn kete nav gundiyan av belek ketne xew 568-MIRIN HATE BERMALA ME Mirin hate ber mala me Bila were j natirsim Helebe brna teze Geliy Zlan, war Drsim Hey hey... Roj li me bn ev tar Kar me ew e ekdar L welat me jiyan nema arek ji k bipirsin Wey wey... Evna li ser dil min Yej ew e, yek j gel min Derd xerbiy zor e Agir berbye dil min Hey hey...

686

Ser te bibim xl Te digo ez ya te me Heta dinyay he me Ez bikevime gor Lawo tu ji min re kl Bihar hate war me Veb nrgiz lale av min lrya te ma Dil ji boy te evda e Heval im dilbirn im Ji dil de cgerxwn im Hesreta evna te Dil min nale-nal e

569 MIN D XELK JI XWE RE BIR Min dil da xelk ji xwe ra bir Evnam rn ekir Nizanim ez ibkim Dil min pt agir Wek kewa firand in Fermana min derandin L hewara min nayn Ne heval ne hogir Ma qey ewqas hsan e Tu di min dihl Ez bibim piy re

Namne derd kul min ) Tu wek kullka bihar Ji bo te xwe e dildar Bin strk, ev tar Gel te xwe e evndar Evna rind bedewa Xew evan naxe avan Bes dawiya emr min hat Ne tu by bk ne ez zava

570-CRAN MELHEMA DIL MIN Crana min zaf delal e Li ser sreta w xal e Min dil day ev end sal e Ew kula dil heval e Oy eman brndar im ) Cran melhema dil min )Dsgotin Dema avm dibne )

687

Bihar e syran e erbet rn e ez naxum Ka werin dlan l Lbl kin l l Govenda giran e erbet rn e ez naxum Ji bona azad l Lbl kin l l Gel me ervan e erbet rn e ez naxum Leter e Leter e l Lbl kin l l Leter e Leter e l erbet rn e ez naxum Fat

571-LETER E LETER E Leter e Leter e l Lbl kin l l Sed mal bi defter e erbet rn e ez naxum Ser pit kember e l Lbl kin l l Weka zr zer e erbet rn e ez naxum Amed e Botan e l Lbl kin l l Mesken xortan e erbet rn e ez naxum Li deta gewer l Lbl kin l l

Li war dr boy gula sor bme evndar Gel xemgna derd me zor e Dijmin xayin wek mar kor e Ronk avan nikarim bigrim ek delalan bi xwna sor e Dsgotin Trjn da ser riya me Ji boy rizgar li ser piya me Ewr re -tar ji ser me rakin Jyan w xwe be wek hviya me Fat

572-HEY LAWO HEY BRA Hey lawo hey bira Dayik rnitin li ber dwaran Sor-gewez bne av rbaran Werin end roj dinya derewn Ji hev ra bibin wek xuk bira Hey lawo hey bira hey lor lor Hey lawo dil can ji we ra gor Mal me zozan in, hew me zinar Ji ber derd kula dilm bye parepar Ke bka re girda wa hewar hewar

688

573-FATMA SA CAREK GOT L XWE GOT

Fatma s di Radyoy Ervan da carek stran sitirand, opa deng xwe di mjoy hezkiren xwer de cht, herkes aiqa deng w b. Deng w deng Kurdistan b. Deng w deng srgniy, bwelat b. Deng jinn dengbje misliman b.Ew bi strana MHO ji aliy Kurdan ve hat naskirin. Deng xwe bi w stran gihand ar aliy Kurdstan e. Gava ku Radyoy raq be Kurd, radyoy Misir strana Miho digot, herkes l herkes xemgn dib bi deng w y xweik ziz mest dibn. Di herdu radyo da j du s cara ew strana dubar dib. L pit w stran deng w hat birn. Malbata w ji wek her malbeteka Kurd destra stran gotine neda w. Fatma Kurdeka ji Kurd Kafkasya Misliman b. Di sala 1934 an da li gundek Azerbeycan bi nav Erezengin e av xw e li vekirine. L srgniya ji kurda re by qeder dest xwe ji psra malbata w berneda. Pit s sala malbata w hat li gundek Ermenstan Hamzaliy bi ch bn. Derfetn w ku here dibistan tune bn ji bo xwandin nivsandina w j tune b. Ew dibje min lham xwe ji d bav xwe girt. Min li na jinn ku strann na digotin guhdar dikir. Min gelek ji strann na hezdikir. Ez carcara dim cem jinn bi temen min ew guhdar dikirin. Ez dihatim mal min ew staranan dubare dikirin. Ya din j em jinn Ervan dihatin cem hev me stran digotin li ber deriy oda meran disekinin me strann wan guhdar dikirin. Berpis Radyoy Ervan Xell Muratov, Hecy Cind iqas li ber xwe da careka din w vexwne Radyoy Ervan l bi nekir. L di sala 1972 an da Radyoy Ervan pbirkek vekir. Fatama sa bi alkariya ty xwe tevl w pbirke b. Xelata her mezin wergirt. Pit pbirke deng min h j di nav Kurda da hat belavb. Mijara strana Miho i b? Miho mirovek belangaz faqir bye di deriy mala bav Tlliy da dixebitiye. Tll kea Beg aiqa Miho dibe. L malabata w w nadin Miho. Dibjin tu keika axa bega y tu awa bi mirovek wiha re bizewic, ser me li ber xelk berjr biki. Ew w nadin Miho. Agir bi dil w dikeve li ser Miho w stran distir Miho j ser xwe heltne ji bajar ji mala bav w die. Ew di du Miho bi salan digir nexwe dib dikeve nav nivna. W bi doxtor doxtor hekim hekim digernn, ji derd nexweiya w
689

re are naye dtin. Prek rojek die cem w derd w rewa w dipirs. Ew bi vekir derd xwe ji we re behs dike dibje. Derd min eqa re e. Ne ti tit din e. Swar pya dikevin ser rya li Miho digerin. L w nabnin. Gava ku vedigerin gund Tlliy li ber mala bav Tll n dib. Eqa wan di nava Kurdan de gelek alan dab. 574-MHO Were Miho, li min daye strka xule Strk li daye, strka xule Miho,ewqa xwe daye gora x Resl ewqa xwe daye gora x Resl Miho were, heft xwn mala bav min li ser mala bav te ne kuro gede, were ramsaneka min kerem ke Peve min qable. Were Miho ez me geh bajar, geh memya ne De ez me geh bajar, geh memya ne Miho mor - minciq zend min qetiyane evek ji var da ez qizmet l geryam. Li gihura, saluketa, di salix, di sulixa cwa Mihmed min da salix dane. Fatma sa. kovara mzk Enstituya Paris -----------------------------------575-FATM-1 Her l Fatim l Xatn xanim l Sed hawar ya sitar Li v b dbav l Sed hawar sed sitar Ke min tu na v l. Ke ava diwen Dil xorta di n Sed hawar ya sitar Li v b dbav l Sed hawar ya sitar Ke min tu nav l
690

Sed hawar ya sita. Ehmed Salih Silo . 576-FATM-2 L l Fatim y y peyz e Sed cara li min peyz e y y l l l Malxirab peyza ser min te hat xo peyz e Fatim got; Mvanek hat mala me bav Fatima reben end pir Pir ezz el l l l, De l l l l l ro Fatim got de ez mvan mala bav xwe ra nizanim i kim, i nekim Ez kim birincek birinc Qerejdax Gel gundyano crana danim ser da div sed da div Heneka, heke mvan mala bav min tirsim Dsan w qayil bib qail nebe Ez j ra danim ser da div henaka Heke p car din p qayil nab pit Wra ez j ra l bikim duhn hz e Li l l l l li l del li l li l ro Fatim ez zanime heft sala ez ivan mala bav te me Ma tu p nizan ez heft sala ivan mala bav te me ez heft Sala gavan mala bav te me ez Fatim ne li xema ivanko xo me Hem y zanine ez ne li xema gavanka xo me Ne va ser heft sala ne malxirab tu p nizan Ez bendewar kita ramsana Fatima xo me L l l ll de l l Mehmed Arf Cizr J kilamn Evdel Zeynik Berhevkar; Ahmet Aras

691

Rind tinene l l Hlbad hlba l Fat Qlot l ma nat l l Bi eynat l l Baran bar l Li, herde ket l Sevda me ho l l Bi dne ket l Eqa me oy l l Bi dne ket l Wextak Fatika min Heynan birin l Sil Cutk l l Bi ol ket l Hlbad tuwe l Fat Qlot l l ma nat l l l Bi eynat l l Anadoliya navn

577-FAT QULOT Hewr may l Di tetda l Bk may l l Pa perd da l l Zawa may l Di xewnda l Hesp may l l Di terlda l l Hlbad hlba l Fat Qlot l ma tu nat kurb kurb Bi eynat l l ima tu nat l l l Bi eynat l l Mal hana l Mal men l Ji wana hwa l l Mal tnene l l Ma kes xwe ser kes ra nepesin l Ji Fatom bttir l

578-FERMANE Dsa li min fermane Ferman fermane Dsa li me fermane Bel ev fermana ne mna fermana ber pir caran e Ev fermana fermanekae giran e Dil gel Kurd tij bye ji e derdan e Heyf mixabin avn re belek girdan e Dest tiliyn pns l keem dane Ber er Kurdan dane heps zindan e Fermane dsa li me fermane De werin em derkevin ol iyan e Em derkevin sokak kolana Em sond bixwin bi Encl Zebr Quran e
692

Em sond bixwin bi Tawis melek li Ezmane Em bjin her her Serok me CALAN e Fermane fermane day li me fermane Fermane panzde ibat Sib b pra bak sar t Min av xwe vekirin ji xew Deng giriyn Kurda ar nikar t Deng SEROK li ezmanan t Deng Ecevt di televizyon Mna kik har t Fermane day li me ferman e Digotin me girtiye Abdullah calan e Me pda ikand mil bask kurdan e Fermane day li me ferman e 579-(FATM) EZ HESRETA TE NABM MRN W dem Fatim bi ser lvan dikene bi dengek mkew bi hava davje ser lawik ku deriy mala wan de bibe ivan. de lo lo lawiko lo lo....! Min tucar nedtiye ne j bhstiye ivanan beran nr, vegerandine ji bo briy de lo lo lawiko mvano lo lo....! Gava Fatim wan gotina davje ser Mihemed. Mihemed mat dime dev lv l zwa dibin. Mit dibe li av Fatime wek mor mircan temae dike di hndir xwe de dibje alle fatim wan gotina berdewam bike. L Fatim nasekine strana li ser lawik ivan didomone. de beg min dil min dibyo de beg min dil min dibyo Er lawiko ez bala xwe didim Lingn te ne lingn aroxan e Miln te ne miln kurk kulavan e Destn te ne destn dar ovan e Ay de lo lo lawiko lo lo....! Er lawiko ez bala xwe didim
693

Lingn te ne lign zeng qunderan e Miln te ne miln abay Besraniyan e Xwez te derd xwe ji min re bigota Gelo ima tu hat ji bav min re Li v ol han by ivan lo lo ! Ay de lo lo lawiko lo lo....! Gava ku Mihemed w dem derdix ku ew Fatima Salih Axa ye. Li xwe qur dike li xwe danayne, l vedigerne. Er xatn dil min dibyo l ! Ji xwe zozann bav te bi jimare heye Xatn wan henek tinazn xwe bi min neke Qey nesb min di nan bav te de tuneye De ez herim l l xatn l l ! Fatim dn bala xwe didey ku ev lawika pir xwi delal nazk e ji ber van gotinn w xeyidiy w here. V car xwe nerm dike li ber digere dibje; Er beg min dil min dibyo lo lo ! Rast e zozana bav min qat li me ye Bi hezaran pezn bav min bi hejmar heye var were pez bav min mexel ke Tu ber xwe nede odaya axan melan e Rnene li ber wan e, gih nede gotinen wan e Cenneta wan ji te re lazim nn e Tu eva nv ev were di koze de Li taxim sng ber min karxezal Ji xwe re li cennet rastin mze ke lo lo ! Er lawiko ez bala xwe didim V car agir vne di navbera wan de ger dibe her d j tn vne yek ba dide yek dirse. Mihemed bersiv dide. Er xatn dil min dibyo l l ! L l xatn min digot tu kea axan L min nizan tu qemera li dest inanan Evan karn ku tu dibj, tu tkiliya min bi wan re tune ye Duwanzde zarokn min li mal in, av wan li riya min e Ez hatim temn bikim abora zarokn xwe ye. L, ji ber van gotinn te, ez herim bi xatir we ye l Ay de l l xatn l l ... !

694

Fatim v car j hers dib wiha berdewam dike. De here kar xwe lo ivano lo lo ..! Ez Fatima kea Salih axa me Kevokeke sip li ser ban xaniya me Sing ber min zer wek emomikan e Ne laiqa dev te y gen ivan pezan e lo lo ! Ay de lo lo here kar xwe ivano lo lo.. ! W dem cariya Fatim xwe diav nav, tirsa w di Mihemed daye. Car v car hiltene; Er xatn dil min dibyo l l ! Eyb erm e ji te xatn ye Ger bav te bi evan gotinn te bihes Qesem dikim w poz guh te j ke W te weke qerwaek berde nav l l ..! Ay de l l xanima min l l ... ! Fatim, dn bala xwe daye ku zde here, w car her li ber bav w qelaiyan bike w bav w hew bihle ku ew were briy. ji xwe, ger Mihemed rast bixede here, w ew hesret hew ji dil w dere. W ev ji ber bay eq hi aqil di ser Fatim de nama b. Fatim dil aqil avtin ber qapanan mzin, l her tim dil giraniya xwe diavt ser aqil. Kete roja din. Fatim careka din xwe xemiland da piya brwanan ku careka din wer in briya sib. L v cara ka hela em binrin Mihemed i kiriye? Hn ku br nehatine, Mihemed ji ivann heval xwe re dibje; Ez herim li w mesla hana xwe dirj kim, ger berwan hatin li min pirsn, bjin Mihemed nexwa e. Fatim briwanan giran giran r girtin hatin briya sib. Dn bala xwe dan ku Mihemed ne xuya ye. Aqil li ser Fatim nema li ol. Cariya ber xwe dan Fatim gotin, agir bi mala bav te neket, hing te ser da ser rebeno, ji dest te neqedande. d em nizanin ku rebeno ku dere ? Fatim, lez bez kir, xwe gihande ber ivanan gote; Hn bidin xatir Xwed, lawo ka bjin ew ivan duhn ji kjan welat b di kjan r de ? Lezkin ji min re hespek vegernin ez l swar bim bidim ser opa w. ivan dibjin; de xatna me. wele dev me nagere em bjin. Mihemed nexwee bhal e. wa ye, li w mesla hana razaye. Ew dem Fatim weke pez xw xwarib bikne sar av, ber xwe de mesl, ch Mihemed l razay. Dema av berdide Mihemed, dibje; wa sty min bik, avn min bi dern. Ez vegerim bidoim r mhan. Bnim berdim qirika ivan delal. Belk bine fake xr Xwedan rehman Mihemed ser xwe radike av xwe vedike. Fatim car din dest p dike. Er mr min dil min dibyo lo lo ! Mihemed dil min v sib dilek tenik e.
695

Li v ala han tu qusura min efu bike Qey min duh ji te re end gotin gotibn Dil te ji min maye, loma tu nexwe v roj ye Qese dikim ger esl te mirtib qere be Cardin tu ser ser min bav min qebul lo lo ! Ay de lo lo de lo lo nexwe o lo lo ! Ev car Mihemed dest p dike; Er l l Fatim dil min dibyo l l ! Kon mala bav te mezin e weke xan e Aliyek det, yek zozan e Di ser re girtiye mij moran e Xwed xerake mala pr Digot; Fatima kea Salih axa Xweik bna w bi nav deng e, li mala bav xwe girane S rojn ivanan neqedin roja aran tu li d wan Ay de l l xatn l l ... ! Dema ku Mihemed van gotina dibje, v car j Fatim dixeyidne. Mihemed li ber digere dibje; Er l l Fatim dil min dibyo l l ! Kon bav te mezine weke xan e Aliyek det, aliyek zozan e Bi Xwed kon bav min ji y te btir e Ez Mihemedim law mr Hoska Li ser gotineka pr, ketim ser riyan dirban Min li xwe kiriye aroxa kulav ivanan gi ji bo xatir qama bkan, bejn bala zirav. Ka hela bibnim Fatima Salih Axa li v dn Hesreta dtina te xatn bi xwe re nebim mirin l Ay de l l Fatim min l l ... ! Dema mihemed van gotinan dibje fatim j, vedigere, t cem her du bi hev re li ser bext dn man soz biryar didin hev. Li ser qewl ivanetiye, e mehn Mihemed bi ivan diqedin. Mihemed ber xwe dide mala xwe li malbata xwe digere, tne mala bav Fatime, Bi qewl rel Xwed Fatim j re dixwazin. Dawet dlana wan li dar dixin Fatim digirin ji Mihemed re dibin.

696

ev fedi dike Bir xas li r dirban Li ser iyanin Berf fedi dike Ji dmana zer Wen wek pelan ivk zarok bn Mirin fed dike Berf fedi dike Berf fedi dike Berf fedi dike Berf fedi dike 581-FELEK Bje way fele k mala te ewitiye Dil min hlna ... lo lo teyre hewa, Bje wey felek mala te ewitiye Li ser mire te deng qaza qulinga Lo lo ref kewa, Bje way fele k mala te ewitiye Heyfa min li dunya ye naye tu heyfa Heyfa min t heyfa emeg min heft sal Buye emegek sw s, lo lo ba bir hewa

580-FED Ji deng zik bir Ax fed dike Ji jana brn Hesin fed dike Li ke kolanan B mal b war in ev fedi dike ev fedi dike ev fedi dike ev fedi dike ev fedi dike

Bje way felek way felek, lo lo li dunyay xelki hinda kirye Hal mal temele dunyalig gelu min ewdale xwad hinda kirye Bejna zirav aw biry re belek Bje way fele k mala te ewitiy dil min helna teyr bi dircne Welate min Erdehane ses meha zivis tane teyr nasekine ser hlne Bje way fele k mala te ewitiy bext min bu talixe te bu isal pera gelo kunde kor runitiye ser helne Bje way fele k mala te ewitiy Dilmin helna teyre baz Wa heywana ser mira bilind di firre lo lo dike gaz De welate xeribiye goste min xariye gelo hestiye min j di xaze Text muzik: Geler 582- FERHAT TUN

697

FERHAT TUN-AHMET KAYA Ferhat Tun hunermedek di avhaweya xwe dij ye. Ew ji bajar Dersim y ku bi xwna ehd me hatiye otin. Ew opa di dil w da h taze ye. W rre bextreiy ku dewlet li gel Dersim kir ew kir hunermed. Ferhat di sala 1964 an da ji dayik bye. Zarokatiya xwe li zivistana Dersm li ser berf, hawn li ber roj bihar li kuntera iya derbas kiriye. Ew aiq Dersim b. L dewlet ti cara nehit ku ew bi eqa xwe digel hev bij. Ferhat dibje; Gava ku ez tm Dersim, ez ewil diim em Munzur li xwna ehdn me dinerim. Pit re diim KUTUDERES ye li Set Riza jina w Bes e digerim. Ez wan nabnim. L ez deng wan dibhzim. Kullk bi xwna wan sor by dibnim Hunermedek welatparz e. Heval Ehmed Kaya ye. Him Kurd, him bi Zazak him j bi tirk strana dibje. Welatparze. Li sala deh panzde cara w digirin dibin qereqol li w kencn keyf dikin. Carna li kolann Stanbul w tmn taybet digirin li wir dest w keleme dikin. Pit s ar roja w berdidin. Ew ji aliy gelek parlaman YE ve j t naskirin. Li doz dadigehn w ji Ewrpa gelek parlementer navdar tn doza w diopnin. Ferhat Tun hunermedek gelek zrek e. Di zarokatiya xwe de li dawet aya stran digotin. Di sala 1979 an mecbur dimne welat xwe Dersim li dv xwe chtne t Almanya. Li Almanya dest bi kar mzka xwe dike. Di sala 1982 an da li Frankfurt bi bi mzsyn Amerk re hevdu nas dikin. Pit w hevnaskirine dest bi mzka REGGAE dike. Li Ewrpa gelek konser dide. Pit re li Zankoya Manz li ser mzk perwerdeka qurt werdigire. Albuma Kizil rmak derdixne. d Almanya ji w re dibe welat. L w xwe li Almanya wek di girtingeh da hiss dikir. Di sala 1985 an da veger Tirkiyay. L w dem j Cunta li ser desthiladariy b. Li Tirkiy Albuma bi nav Vurgunum hasretine W album gelek alan da. Nav Ferhat Tun h zde hat bhstin. Pit v albm ku bandor li ser hezkir w kir. Ew d b mvan qereqola. Di kjan bajar ewil di ber deriy qereqolan re derbas dib an ew eva li qereqolan derbas dikir. L w ser xwe ji wan faistan re xar nekir. Bi serhik kar xwe y mzk berdewam kir. Di ruh Ferhat da serhildana Set Riza heye. Ruh tkoer Dersim heye. Ruh Ehmed Kaya heye. Nuner dewlet gelek cara ew dawet kirin ku ew dest ji v mzk tkoer berde. L w bi serhik kar xwe y mzk berdewam kir. Hetan roja ma ro j pols esker di dv w ne
698

Ara meda gula sore Gula mi be nave te Geri daket ber bereye Ranabine ine biye Qul werinde ez nagerim bira li min xin on drtliye....

583-QURBANA AWN TE Bejne rinde dari merxe We dile min daye ber erxe Qul werinde ez nagerim Heta bikevim bin axe Ez qurbana van cawen te i zalimin de u bav e te 584-YARO YARO Yaro yaro, yaro yaro Xizir tu wezo mar biyaro Ezo sono na everde Yaro rindek saci verde Ax yaro yaro yaro yaro

Xizir tu wezo mar biyaro Puiya riiy serde Yaro delal boni verde Ax yaro yaro yaro yaro Xizir tu wezo mar biyaro Sz : Anonim -Mzik : Anonim

Fermana van zordestan Egitn me, mrxasn me Xerakin kok maran Way delal xwe heval Bimein ser iyan Way delal xwe heval Bimein ser iyan Sz : Murat Batxi-Mzik : Ferhat Tun

585-WAY L DELAL Were xwe re hevalno Binrin iyayn me Li meydana li kolanan Xerakin Kok ahan Way delal xwe heval Bimein ser iyan Agirek pxin hevalno

699

Qimet bide jiar u diari Meke n pers sari Zu hewari zu suari Qul heq bek niyo Bbextiye qeder niya Jivna to are niya Urze ra momi ra cifiye Waxt rakotne niyo n meke giraniye Ho vira meke virraniye Roji, ni yen son Haq teyna haq to niyo Sz : Kamer Sylemez Mzik : Ferhat Tun

586-NYO Dizdeni meke haq esto Duzgin Bava cail niyo Ma r comerdo dosto Xiziro khal teyna niyo Herediyais qe rind niyo Prodayis esq mi niyo or roj dina meraz meke Cuyais zu roze niyo Qir qira bijkuna Zir zira na heruna Qor qora na manguna Naxir bwayir niyo

587-FERMANA MALA BRAHM PAA Weziro bajo ev fermana wek fermana cara ber; Ferman rab ji Cumhurriyet ji Selank Ji werana Anqer ji Mebsxan Sib b erek b li tel-Hen li Etan, ehdn Memmd beg Zer gelek hene Ji Tel - Hen hetan Weranehr, Bi ra girtin, xwe berdan blka Hemdn beg, hsir kirin Ajot xan... Kunya Rim sera mezin ixat girtin agir berda ne Kesek tune li er kur brahim paa temak rab seyran. Piya duxana ewraq mehkuma xwe daTel- Han, Bego sib b erek b li Etana xop an Li diyara ji nvro bi pva li Weraner, T deng topa leq leqa arep - nara ehd Mehmd Zer gelek hene gal xar kirin li ber swaran. Ji Tel- Hen heta Weranehr ajot nav Qumandara blka Hemdn Beg hsr kirin pita wan dan dwara.

700

Mehmd Beg ban kir Evdilrehman keko Ev fermana ji ber da fermana bav kala me ye, hsrn me st xwarin li ber dwara birndar in. Elo, Dado, Ex Rma gur swara, Li aliya xopan li Kerkk li Xubara piya. Rim xwe da Neb Eyb Eleyselam Tev zabita qumand a re daw me li k mizar li gund Avdilqadir Rahil - alya Tev teres wan neyara. Bego bajo; melezne, giran bajo meleqne, Xens ban kir Mehmdo lawo ev dirje, Qiyamet dr e, Neferan bi hev gihane dizgna mitar li dest Bigerne qu al qedfa li mil xwe werne, Ji nvro nda deng mala kele Evd bi Rim ra t, nizam k kn ahd.

Evdurahman bav Haim bik. Bira ehd xwe gelek hene, li kleka rast Xerzan ne, ser xerzaniya li yaban doz l gerandine. Xens ban kir; Mehmdo lawo bazde Xwe bi rke bi Weranehra evit gihne, Lx ser top borza l bifirne topn Mezin, cra dev re j bistne. Heyfa milk mea brahim paa j hilne, Mx nav bav kal xwe bi derxne, r rn lawo me terkne, Rom xan me dixapne, Mala we ji ber da j ne li aliya dewlata Rom ree. Xens ban kir; Mehmd lawo wexta ku Xell beg swar Firaca b Suph xwe bi we gihne, Li Edwan ehl- Ebr biqirne, bazde xwe rka Neb Eleyselam xwe bi derbenda as gihne, Otomatka axir makine li ber raqne,
701

Topa mezin cra dev re p gmne. Weziro lx, li Neb Eyb daw li K li mizare vegerine; bi dest her end Peyn mal lih bigrin bi xwe gihnin; Birna Elo, dedo Kek Rm, gur swara Hn ne nin,Weranehr evit bi hr kani ne; Xens ban kir; Mehmdo lawo hlk li Birca Belek, qasra bax me sp. Kaxizek ji beg min re ji Anqer, Mebsxan xopan anne, min gelk kf kir, Mi go; belk efuya beg min anne; min bi xwandin da got; Mehmd Beg, Xelil Beg, Smail Beg, Evdilrahman Beg,Temir Beg her pen bira j Ji dewlet fermanl ne. Enaw bievit bavo bi dar e, Baka hec zd bi serda ml xware, Esker Hemdn beg li hec zd yek hezare, Alaya Hseyin paa li Etan du hezare, ad d. Evdurahman bav Ham gelek hene, Li Etan: li ber Rom b zinar, b polate. Xens ban kir; Mehmedo lawo Elo, Dedo ax rma gur Swara birndar e. Li Hec zd li herdu aa weziro, Hevde mal li her di aa. Sib b erek mezin b li Etana xopan, Enabiy li ber kaa ji nvro bi nda li Weranehr t deng topa, Kesek tune li Hec Zda ewit rab seyrane: Koma laa ji nvro bi nda re b bext Hemdn beg herdu qaraa. Hemdn beg bi s denga ban kir go, Her bij Mehmd paa; Temir beg ban kir go; Hn zanin ji ber de Ew fermana mala Temir paa:
702

Weziro bajo, li v ferman, Hd bajo hn fermanl ne. Sib b bira li me ne heta roja w bazar; Xens ban kir; Mahmdo lawo, mezek Rom pir e; Piya zabita xwe da Neb Eyb eleyselam, Piya qumandare, xwe de gir Weranehr, Hlka xwe da welat iya w hesar. Rom pir e, rava jorn xwe da Qerejdaxa ewit v neare, Hlka xwe da herdu kur dev qirana, W minar. Rava jorn xwe da welat Tirka qij dar. Ordiya Xalid beg ma li Swerek li Heywanet li m hesar rava jrn Xwa da welat xa x er piya xwe Neb Eyb eleysalam, Daw ma li gund Qudr law dir . Li ka ewit li w mizar Bejna Evdurahman, bav Hecm, ap Radda Xwe e, bi rext mift ahd Evdurahman Mehmd beg zr, S tabr esker Rom li Weranehr xist hesar. Weziro ev var b ro tune, Mas qulup ser kelema. Xens ban kir; Mahmdo lawo, mila xain, Tu t ne ma er xain, tu t ne ma gaz dr e, Hawar nema, wexta di gaziya we were, end pey iya 62 pey Dodkan tev ye, x berha kek Qudret swar sor boz egit am. Weziro! Min ji Tel-Han heta Weranehr, poz ser Heyet geriya li mehfel, civat geriyali mehfel. Xens ban kir; Mehmdo lawo; piya qumandara xwe Dagir Weranehr quveta mezin Xwe da a Elo Dno, Til- Bnder, Xema ev ferman wek fermana cara ber; Weziro, Weranehra ewit bi kevir e,
703

Hevde mal ewit bi hr kevir e, ehid Evdurahman beg, Hecm ap Radda Gelek hene, ji tel- Han heta Weranehr, Hucm top mezin kire, bard topa li ser Ser bav Hecm bye komir e. Weziro, Ew sib ye xwa sib ye, Xens bandikir Mahmdo lawo... Topa ewil teqiya, Hec Zd, ji gund w ye, Kaxizek ji beg min re hatiye ji Anqerey, ji meclis ji bo birna ser we ye. Weranehr meter kne, Ji ber da mulke bav kal we ye Xens bankir Mehmedo lawo, Ew fermana ji ber da fermana Mala we ye. Mehmd ban kir Evduraman; Bav min qapiy Rom li ser mil te ye. er Etan, er qulip li mil te ye. Ji nvro bi nda er her pnc kurn brahim paa li Weranehra ewit, Li ber top tivinga l ma ne. Bego dil min dibye. Etan biewite wa bi r ye, ji nvro bi nda alaya Hsyin Paa Tev duwanzde manqa pda t ye, Tev top tev bariy, erk mezin b li Til- Han, kon wegirtin li li Etan, Alayek tekil kirin li Enabay, tab kolan li nefely. ehd Mehmd beg Zer ex Nra Gelek hene ji Tel -Han heta bi Wranar Ajot in ser bi top ye, Bolka Hemdn Beg hsr kirin, Kirin xan ye, piya dxana ewraq Mahkma xwe da Tel- Han Etan ye. Xens ban kir Mehmdo lawo, Wexta di gaziya we were Temir Beg swar Hedla, Bav Xunas ye; bi qernike li Edwan Ehlil
704

Xazan di ebr ye. Xwe bigihnin rka Neb eleyhiselam, Derbend di, a s ye, P li Neb Eyb daw Li k li mizar ye, deng otomitka, Mtrelyoza t li ort ye, deng qumandara T,li piy ye, deng top mezin, cra t, li Dawy ye, Qedr Rahil- Elya bi xwe te v ye. Eyb nne; ew fermana Dewlet ye, mze gul sor mila pan bn Li oleye, piya xwe daqesra Husn Qenco gir Helliy ye; Mze piya hsr me xwe da qeza Diyarbekir hinkan xwe da a qezanGedk ye daw ma li qerej daxa ewit ka xwn kaniya di mhe ye. Xens ban kir; Mehmdo lawo, tirsa li min w tirs ji pra ye li hsr me xnin, Esker Mu Mrdn ye, Detiyan mehelyan li gul mor Milan bikin ne heqiy ye. Mehmd Beg ban kir; Evdurahman bav min, he hsr me may Xelaske bav bin xet ye. Eyb ji bav kal me dam mirin, bi Fermana dewlet Rom ye. Weziro! Min ji vira heta wira, Sib b erek b li Etan xopan Li gir zil - Aan Li her du gira ji nvro bi nda er top, er qulib ser mil Mehmd bg zer, Ex Nra mezina bira Roja nu

705

Li bejna Ferzenday Bejn gelek kr bn l Em daketin l Kf ket xorta l Nizanim t ji mala k Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Weke take rihan Ez bejna xwe n l Tev daketin l Bulbul all Li me rabn tema Bejn carek were l Rn li v hl Mijl bin li ser eq evn Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Weke take rihan

588-FERZ Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Weke take rihan Bejna min ne kin e l Ne dirj e l Tayek rhana ye Xwe berda v jeng Serya bio l ava kil ke l Biska eh ke l Tuncika berde l Ferzenday Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Ferz Ferz l Ferz, Ferz l Ferz Li qam bejn Li bejna Ferzenday Weke take rihan Ferz bala xwe da Min ra b tal Li bejn bal

706

589-FEQ EYAN Eyan digo: Feqiyo qurban ! Bejna min zirave tak rihane pel dide Li dev deriya mala bav min keik sax tavej Ez esl fesl te nasnakim, Carek esl fesl xwe ji min re bibje. Lawiko lo ! Feqiyo lo ! Bext ne wihaye kuro Feq digo; Eyan ! Bejna min zirav tava taka we riha n, Bira n nekira li dev dery mala Bav te keik li ser dikan, Wele heger tu li esl fesl mi diprs? Ez belangaz muhacr deta Wan, beriy Qaxizmn me, Eyan l l ! Nezan l l ! Te ez helandim ke dine l, Eyan gaz dikir digo : Feqiyo qurban ! Bejna min zirav tav taka we rihan, Bira n nekira li dev dery mala bav min Qereqn, min xr ned ye, Ez keika Hec El me, Nav min Tl Eyan De Feqiyo lo ! De lawiko lo ! Bext ne wiha ye kuro ! Here ji der min bib Feq digo ; Eyan dne, te hi aqil ji ser min birin, Ez ji teyra teyr bilindim, Li dev derya mala bav te dimnim, Ez sal bi heft jinan ra zevic me Eyan l ! Cran l ! Te ez helandim ke dne Eyan digo ; Feqiyo qurban !
707

Dil min sla hesin, Ji vara Xwed da agir ketiye ber dil min, Carek ji min ra bje; Tu ezeb an bi jin Lawiko lo ! Feqiyo lo ! Bext ne wiha ye delalo lo ! Eyan digo ; Lo lo lawiko bejna min zirav ji dara biy Bira n nekira li dev dery Mala bav min keik li ber kaniy Kuro min qebul derd w hwiy. Feqiyo lo ! De lawiko ez bi qurbano lo ! Bext dinyay ni wihaye lo ! Wele nab bileh nab a dil min ikestiye derman nab Min nan mala bav te xwariye, Reva kea eira ji min belangaz ra nabe Eyan l ! Nezan l ! Te ez helandim dne Eyan digo ; Feqiyo qurban Dev deriy mala bav min r ye Feqiyo min reben bi ev ro P da dii me te me Kuro de rab dest min bigire Em hev du birevnin Ma d bav me i aj heye, Lawiko lo ! De feqiyo lo Ez bi qurbano lo ! Bext dinyay ne wiha ye Feq digo ; Eyan dn ! Bejna min zirav taka v benav Bira n nekira li dev dery Mala bav min keik li ber av,
708

Ke dest xwe ji min berde Ez biray te, tu xwka min b Eyan l ! Nezan l ! Te ez helandim tu ji hestik min i dixwaz l Eyan digo feqiyo qurban ! Dev derya mala bav min bi ce ye Ez ro bala xwe dide me serv ceh bye ey. De rab turik kitab xwe hilgire here ji wi al ji gund me Muhaciro lo ! Feqiyo lo ! Bext dinyay ne wiha ye lo ! Ez ne mnim loooo ! Ji dev bav min Al mil Hemk

709

590-FEQ TEYRAN DLBER

591-DLBER Ey Dilber gerdan zer Wey nazika dm qemer, Qamet ji mma fener, Wran ezim, malim xirab y Dilber gerdan letif, Wey nazika qamet elif, Qamet ji reyhana xefif, Wran ezim, malim xirab y Dilbera gerdan zuzac, Wey nazika misli zuzac, Qamet ji reyhana qirac, Wran ezim, malim xirab y Dilbera qamet misal Wey nazika dil hejar, Te ji xwendin kirim betal, Wran ezim, malim xirab y Dilber, wey Dilber, Feryad ji dest keser, Avik ji ava Kevser, Wran ezim, malim xirab Ey Dilbera gerdan zirav, Dm eye tij gulav, y duxtera bejna zirav, Wran ezim, malim xirab avan ku hiltine bi meste, Ew end ya misr bi deste,
710

Li kutina min te bi qeste, Wran ezim malim xirab. Tu bi qesda min dikuj, Tu bi kafira dil nasj, Gelek sotim kirim rj, Wran ezim, malim xirab Gelek sotim kirim kibab, Kiriye bi min sed reng xirab, Ya leyten kun r turab, Wran ezim, malim xirab. Ya leten kun r xar, Wey nazika min te ji dr, Bhi kirim zif di hr, Wran ezim, malim xirab. Bhi kirim zilf dire, Bisk siyah, bihn di xwe, y duxter, apik bime, Wran ezim, malim xirab. Bkf kirim zilf di re Biske siyah, zilfed qemer Eq muhebta min li ser, Wran ezim malim xirab. Sotim beratim bhesab, L pirs bo kirme Kibab, Kiriye min sed reng bi ezab, Wran ezim malim xirab. Sibhan ji sahe bi t en, Xalik li xala gerdan, Ez dn kirim berdan din, Wran ezim, malim xirab. Eqa mezac peyda bye, ro li min dijwar bye, Hiv dikim heqqiye,

711

Wran ezim malim xirab. Feq Teyra. ro qew ji min bye cuda, Ez mame bhi b sewda. Tu Dilbera b qayay, Bi husul cemal tifiq r dinyay. Qew min ro ced kiriye Dirhem li xelq zef kiriye Ses sed et beyt hazir kiriye. (Ew him wek stran him j r t strandine) 592-DLBER Wey Dilber dm bi emal Bo te digerim war bi war, Her bo te bm xirab mal. Tu Dilbera esil zade, Te ji min biriye ax wede, Qinyat di dilda bye sewde. Tu Dilbera min e Enala,

Feqy Teyra Feqy Teyra(n) yek ji wan airn kurd yn kevin ne ku li Kurdistan pir tn naskirin. Di navbera berhemn wi zargotina (edebiyata devk) kurd da pwendyn xurt hene. Helbestn w bi wezin naveroka xwe ve nzk edebiyata xelk ne. Feqy Teyra di helbesta xwe da wezn "Hezac" bi kar tne ku nzki zargotina kurd "4+4" e... derbazbin rojn xefr bn rojn qenc n kibr Xwe re bikin ra tevdr Hsr nebin ber zilma mr. Efrandinn Feqy Teyra yn ku heta niha mane tn naskirin ev in: x Senan Qewl Hesp Re Ber Ss Helbesteke dirj bi nav "Hey av av". x Sen`an cara pin sala 1965an da li Moskovay hatiye apkirin. Latiniya w j bi amadekarya Memo Yekn, sala 1986an da di nav Weann Roja N da derket.
712

Wran ezim malm xirab Span ji nav tere ten Xaliq ji xala gerdan Te dn kirim berdam din Wran ezim malm xirab Hey dilber da tu zan Kullik vebn iya u ban Bilbil pirs kir Feq kan Wran ez malm xirab Gotin: Feqiy TEYRA

593-HEY DLBERE Li bax min b zivistan Hey dlber dm gulstan ilmis gul bax bistan Wran ezim malm xirab Hey dlber qey menale Feqiy Tayran d kale Nexwe?eki pir b hale Tu him gul him rihan Tu him derd him derman Him hekm him loqman

594-FILTO (strana geler, arenje - Kerem T. Gerdenzer) 1 Weylo, Filto Were nee piya v kavran Flto - lao, Flto - lao Weylo, Filto Were nee piya Mam Gind Flto - lao, Flto - lao em reben, em reben, em reben, em reben. em reben, em reben, em reben, em reben. 2 Low em R bide kavran min da Low em, Low em Bazin zva Mil xwe dayne, here Mam Gind, Mam Gind em reben, em reben, em reben, em reben. em reben, em reben,
713

em reben, em reben. 3 Mam Gind Bazin zv jorda tne Flto - lao, Flto lao Wey lo, Flto Ne min go tu neheq Flto - lao, Flto lao em reben, em reben, em reben, em reben. em reben, em reben, em reben, em reben. 595-FNCKO Yeman yeman yeman yeman, yar yeman Finciko Ava chr hniko yar yeman yar yeman Delal dil lawik e yar yeman Finciko Yeman yeman yeman yeman, yar yeman Finciko Tiry nava xerziko yar yeman yar yeman Ava chr hniko yar yeman Finciko Min vexware serbiko yar yeman yar yeman Finciko i xwaik e yar yeman yar yeman Wazik e wek berxik e yar yeman Finciko Gula dil qzik e yar yeman yar yeman Gula dil qzik e yar yeman Finciko Yeman yeman yeman yeman yar yeman Finciko Gotin Muzk: Gelr-erm: Botan Berhevkar: erf Xezek

714

715

596-GAN NAR Ozananek Kurd welatparz e. Va end salin di Med tv, Medya Tv e, Roj tv de wek xabatkarek televizyona Kurda kar dike. I xwe li Almanya dij. Hetan niha gelek qaset CD amedekirine. Gan Nar di sala 1962 an da li Wan ji dayik bye.

596-B TE RE Ez li ser piya me bi evna te Can min bi te re, xwna min bi te re Min rastiya xwe dt bi agahiya te Biryaram bi te re sozm bi te re Ait azad tim para te ye Strkn asman tim para te ye Roniya hv roj tim para te ye eva min bi te re roja min bi te re Msayn zehmetk ta Zerdet Kal Ji Eyb bigere ji Rustem Zal Hemzey pehlewan, dengxwe Blal Muhemed bi te re, El bi te re (Zerdet bi te re) Nava ol mezin, her ar pirtkan Tu sentez yek ji nava drokan Ke xort kal pr heya zarokan Gel te bi te re welat bi te re Gotin Muzk: Gan Nar

716

597-B MN NEKENE Bi min nekene Dibe ku reng min te bide kenandin Serek keel dirann ikest Qermkn di eniy de destn dilerizin Di rojek de ciwanek rken bm ez Wisa bm ez, ez wisa bm ervanek ser iyan bm ez Di nava geliyan, li ser giran bm ez Min strann azadiy ji bo brannan distra Min yariyn xwe bi zemanan re dikir

Ez bi bazan re difiriyam bi zeviyn geniman re dihejiyam Bi avn eman re diherikm Bi kaniyan re diteqiyam ku dujmin dilerizand, ew alakvan bm ez Xewn hviyn zarokan kenn ser lvn wan bm ez L sal derbas bn, roj li d hatin Bme pkenok zemanan li kolanan razam L ji brneke Min xwe xelat dab roj Xelateke b daw Nekene henek xwe neke Ji ber ku ryek rasiy me Rastiyeke ji agir Wisa bm ez L ev roj, straneke ji brby me ez Gotin : Msa Elo-Muzk : Gan Nar

717

Naln qrn im derman li min nne Ez birndar im birna min ar e Derman birna min li dest yar e Ez birndar im birna min pnc e Tu bi desmala yar birnm bipe Ez birndar im birn min e e Yar tu bi xr hat birna min ba e Gotin: Gan Nar-Muzk: Gelr (Behdnan ) 599-DLAN Li gund me dlan e, def zirne l dane Hem rengan lxistin roja evndaran e Were can em herin rista ke xortan e Ax l can can Tu y rewa dlan Ev dlan end xwe e, cana min p rge e Beji mil hevre dheje, kes new rre e Ax l can can Tu y rewa dlan Gotin: Nzar-Muzk: Gan Nar 600-QULNGO

598-BRNDARM Ez birndar im birna min kr e Hekm derman li min pir dr e Ez birndar im birna min yek e Hekmo tu bne derman lke Ez birndar im birn min du ne Hekmo z bike birn disotne Ez birndar im birna min s ne

W de Qulingo ima qrn t ji ezmanan De tu ima nager li ser van det zozanan Ma per baskn te ikestine Tu j weke min may di bin destn van neyaran W de Qulingo ma tu jana min nizan Li ser hesreta dil min axn waxn kr dinal Ma tu nizan ser end end salan e Wez ketime xerb drahiy Qulingo Ma te j welat xwe terikand Tu j wek min bin desta y Qulingo loy loy Gotin Muzk: Gan Nar

718

Hz di og min de nema, bavjim gava Dibjine v jyan l nizam awa Siba min derbasb rojamm ava Ez li we digerim ey rojn y Eywax dibm bo we ey saln br Gotin Muzk: Gan Nar

601-EY SALN BOR Ez i pk bikim bo te diyar Ne hest hezkirin ne evndar Dsa dil min de kutin bi avnebar Ez li we digerim ey rojn y Eywax dibm bo we ey saln br

Xemland bya bi ek Ji lvan bida maek serdor Bir re avn belek Li av hebya kilek Bhn bidana wek gulek serdor

602-GER HEBYA MN YAREK Ger hebya min yarek Ger hebya min yarek 'm bidiyana gavek Min bidan silavek Dsa nedibm gor Li bejn bya paek

Ji niha sed salek Ay gewr ay gewr gewra min Nesb me tev rab Ne bi dest min te bo Xrnexwaza em dr xistin L dil min li cem te bo Ay gewr ay gewr gewra min Binr li min v hal Ji esq xema ez dihel Wext cawmin li te ket Keser xwe ser da al Ay gewr ay gewr gewra min HELBEST:Kemal anbazMzk:Mehmed xo

603-GEWR Carek min dit ji xwe re gewrek aw wi re belek Xwe berda nav dil min Min j hez kir gelek Ay gewr ay gewr gewra min Hat bra min birh aw Lv diran li hev Bejn bala tey zirav Por tar xweke ev Ay gewr ay gewr gewra min Ez gewr bne dilek Bne tihek bne canek Tu care gewr j br nakim

719

Were gewra min rinda min Min digot bihar e xwe bihar Bel mal me barkirin Dann ser zozan Serhed L bel sng bera beden te Evdala Xwed, sala par v ax W ber dest min bn Bel min dt sala sal Ketiy ber dest v ktke goriy beran mr kal e Ax gewra min tu dn tu dn De rinda min tu dn tu dn Were gewra min rinda min Ez diyara xopana Herekola Mr diketim Di kula dil min te re be keviya Wile Xwed dizane ji vara Xwed ve Tu end caran der mala me rte diya Wile dilop dilop Can kezeba dil min hliya Were gewra min tu dn De rinda min tu dn . Gewr govend qefiland Dn govend qefiland Govend geriya li bin biy ah geriya li bin biy il bisk il keziy Xulam bi deqa li eniy Cindiy elebiy Kete mil zeriy Hab giran giran Hab giran giran Gewr govend ediland

604-GEWRA MN Were gewra min rinda min Berfa iya li me hliya Wile ez evdala Xwed Bme pr bedewa Ketim ser riya Wile wexta roj S caran av min Li w bejn bala te dikeve Bel dilop dilop Ez can cegera xwe de hliyam Ax gewra min tu dn tu dn Were rinda min tu dn tu dn Were gewra min rinda min Mal me barkirin qet dann Ll li zozan Serhed Dewsa wer bara dan Bel sed car qewl qerar bext nema Ll ji qz xort v zeman Ax gewra min tu dn tu dn De gewra min tu dn tu dn 605-GEWR GRAN Hab giran giran Hab giran giran Gewr govend betiland Dn govend betiland Govend geriya li bin dar ah geriya li bin dar J qewl v girar Ketme mil nyar Hab giran giran Hab giran giran

720

Ketme dest Eyan Ketm mil eyan Hab giran giran Hab giran giran (Azadiya welat)

Dn go vend ediland Govend geriya li eywan ah geriya li eywan Bejin zirav nav mil pan Bejin zirav nav mil pan

606-GEWR BOZA MEHMEDA GHA AP SERHADA Bir ji canika xal xwer(a?) Gewr boza li gwn Xal j re bye xwazgn Xal gewr ne li mal b Ap gewr li Mrdn Gewr boza Mehemeda Giha ap Serheda Xal xwast ap neda Xerb rnit rx di xwe da Gewr boza li guher Giya in kir cuher 607-GNCO Got; Hesp genc min re e Rya canda dike me e Gnc xwe bibnim gelek xwe e Bejna mina qut mut kr meqes bi ser emot Dostim heb ji me xeyid Me xeber gotiye felat Zeman gotib, hew xelat. Hesp Gnc me qula ye Ji xwe bi rext bi rema ye Gnco bajo mal me ye Nng min doaga te ye Memkn min balgih te ye Bixwe vexwe bes te ye Min Gnc xwe d li ser serguya, Tizb berda zo bi zo ye
721

Hin dib heyva hin dib ro ye Dost min delala li Hezro ye Heke abor li vir neb, Ez birevnim Kevrezo cem Haco ye Hezro ewit xwe her ba ye Sed mal Fileh t da heye Hec dost w Fileh e, Emrik ji emr me zde ye. Min Gnc xwe d li ber av ewqa xwe dab bejna zirav Ez Gnc xwe birevnim ji mal bav. Min Gnc xwe d li ziqaq Bira dengek ji me ra bak We nav min bi buhak Min Genc xwe d ser qari Tu teafe min ka Gnco deng nr kes nabihs Gnco were, Genco were ! Ji mala me mere,

Xeftan Gnc min etlese T gund me ji xwe bilez e, Gnco min birevne ji xwe re bese Hezro ewit bi kevire Genc min hat wek agire Gnc Nr revand ji xwe re bire.

Kim were li ber ibaka Me bikene bi koteka, Bi Xwed ya min Gnc Min soz yek e. Qeln Gnc min Yasim Dest birndar b ji qurm Gnco qurban tu hekim.

608-GN XELL EDL Fatih heft bajaran fermandara Arta jinan Ji awaza Kaws Axa De l l de l l were l.......... Ev ser dib yar e, ji Xwed dil min gelek ewan e Ev ser dib yar e, ji Xwed dil min gelek ewan e Gnc Xell kurmam min li welat xerban e Xurbet gelek nexwe e, Wez rabim nivna raxim Qet qet ez ber xwe bidim pal e Ez rabim, kemera li nava xwe biknim bawer be Gnc Xell bikim mal bazan xwe bikinim bikem Her d bizmar e, bisk xwe bibirrim bikime ser resma Toq bikim ser hefsar e Gnc Xell bnim swar bikim Li kmtek tal e Bel bila dila bi ji esmeliya de bte xar meke kurmam Min meke bel nebjin swar v kur end b kar bar e Nemay nemay nemay.... De bao Gnc Xell kurmam xwe nebnim dilo li dinyay De l l were l l were l l... Gnc Xell Axa av xwe bilind kir bi xerb digiriya Nefes nefes qeln xwe Ev ser dib yar e, bi Xwed rabim
722

qelnek bo kurmam xwe Tkim qelnek txim an bask Stenbol modinek bikare mal e Bel rexn dar beldne bi miar birr Bi mebret peritand Bnim ser qelna Gnc Xell kurmam xwe danm Namay nemay nemay..... Bel dibn kurmam min heft sal e Ketiye ser destr Romiyan bi B li me qeln ji te re Nemay nemay nemay.... Derbas b Gnc Xell kurmam xwe nabnim li dinyay Biraziy Paay Diyarbekir: Ez rabim kembera li pita xwe biiknim bikim cotek nale Bazinn dest xwe biiknim bikim hr bizmare Guliyn xwe bibirrim bikim serhevsare Bi ser de berdim toq qere -mare Rabim Genc Xell siwar bikim li kimtek re tale Niana Osmanliyan pe de bikm xare Li nav Romiyan Li welat xeyran xurbet Bila laxan bi kurmam min nekin Bila nebjin siwarek kurde end b kar bare. 609-GN XELL Gnc Xell biraziy Paay Diyarbekir b, li Diyarbekir dima. Di dem dewranek de, dewleta Osman niyet dike bi derdora xwe re bikeve herb. Padah dewlet varek di xewna xwe de dibne, ku fetha heft bajaran li ser mil xortek dibe, ku nav w xort Gnc Xell e. Padah ser sibeh radibe, gaz wezr ewirmendn xwe dike, dibje: Hal mesela xewna min ev e, de ka roveya xewna min bikin! Min di xewna xwe de dtiye bi nav Gnc Xell Diyarbekir, di nava leker min daye fetha heft bajaran li ser mil w ye Yek ji wezrn padah ber xwe da padih j re got: - Bel ezben! Bi nav Gnc Xell xortek heye ku li Diyarbekir rdine. Padiah radibe wezr xwe dine Diyarbekir. Dibjin mirov bi pirs die Quds
723

Wezr pirs kir pirsiyar kir mala Gnc Xell dt. Da der mal, preka extiyar li dev der paqijiya derdor dikir got: - Pr! Ev der mala Gnc Xell e? - Bel kur min. kerem bike derbasa mal bibe, ez gaz w bikim. Pr gaz Gnc Xell dike. Gnc Xell t. Wezr av bi terfiy w dikeve, w nas dike. Pirsiyariya hatina Wezr dewlet dike: - Ser avan, ser seran hat wezr min, te xr e? - Wele dewlet tederka herb dike, dikeve herb. Di xewna xwe de, dtiye fetha heft bajaran li ser mil te dibe. Mezin dewlet ez andime pey te. Gnc Xell ji wezr re dibje, wezr l vedigerne - Tu ne wezr dewlet y? - Bel! - ro gelek titn dewlet ne di dest te da ne? - Bel, di dest min dane.... Gnc Xell didomne: - Naxwe, karek min ketiye cem te. Heger tu pk bn ez bi te re warim ji bo herb. Na heger tu daxwaza min pk neyn, wele ser min ji dewlet na, ez naym. Wezr: - Kerem bike bje! Gnc Xell: - Ap min Paay v bajar y. Qzeka w heye, nav w edl ye, dil min li ser Edl heye, y Edl j li ser min heye. L, ap min qza xwe nade min. Heger tu qzapa min ji min re bixwaz, ez bi te re werim di arta dewlet de er bikim. Wezr dibje: Ba e Gnc Xell. Em herin, bar xwe qam bikin. Dib var. Gnc Xell wezr didin d hev. Diin dwana paay Diyarbekir. Dibjin, gava ku paa av bi wezr dewlet dikeve, tirseka giran l peyda dibe. Difikir ku hebe nebe aiyeka w bye, ku dewlt wezr xwe andiye Diyarbekir. Ber xwe dide wezr dibje: - Ya wezr tu ser avn min hat. Gelo xeteya min guneh min i ye gelo, dewlet te ret kiriye tu hat heta v der? Te ne xeber da me. Me ne merasmek ji bo xatir te kir.... Wezr hal mesele ji paa re dibje, ku ew hatiye pey Gnc Xell Gnc Xell j ev r daye piya w, lew re j ew hatiye cem w ku qza w Edl ji Gnc Xell re bixwaze. Yekser tirs sewa ku li Paey Diyarbekir peyda bb bi van gotinan ji ser w radibe. Dibje:
724

Ehlen we sehlen! Qza min Edl ne titek din bi qurbana Gnc Xell be Paa w ev radibe qza xwe Edl bi xl dike, ciln w yn xweik l dike. Gaz melayek du heb feqiyan dike. Bi qewl Resl Xwed Edl li Gnc Xell mahr dike. Dikeve piya wan tew wezr ew dibe mala Gnc Xell. Welhasil, dib ser sibeh, Gnc Xell ber xwe dide dibje: - Ezben! Tu rewa min dibn. Tu ye s rojan ji min re misade bik, ez tevdra mala xwe bidime dtin, pit re me herin..... S rojn wan diqede, Gnc Xell xatir xwe ji pra diya xwe ji dotmama xwe Edl, ku jina w ya s rojan e, dixwaze bi bi wezr re ber xwe dide herb. Di herb de dibe sefermendar leker dewlet. Di dawiya herb de, heft bajaran feth dikin., herb betal dibe, her kes i leker, i fermandar, ber xwe didin maln xwe. Di v navber de, eka giran li can Gnc Xell peyda dibe. Li memleket am de dimne, nikare dagere memleket xwe. Dewlet j, ji ber ku heft bajar feth kiriye, terfiyek, ango nanek li mil w daye. Maweyeke dirj derbas dibe herb qediyaye, her ker dageriye maln xwe, nava zarokn xwe. Rojek end qz prek diin cem Edl, j re pirsiyara nehatina Gnc Xell dikin. Edl j ketiye nav derd xeman, Dhn bala xwe dide, ku ji ser neqeb end sefer ku ji herb dadigerin ber bi wan ve tn. Ji hevaln dora xwe re, ji wan qz jinn ku pirsiyara Gnc Xell dikin dibjin: ka ez ji van seferiyan bipirsim gelo rewa Gnc Xell i y?Bel, Edl die piya seferiyan bi awak kilam ji wan re dibje: Sefer ne dibn Edla kor nemay li dinyay Ka bje kurmam te bi i terz ye? Dib; Kurmam min swar hesp boz deqdeq ye. Qamiyek zivn e li dest w ye Fetha heft bajaran li ser mil w ye Sefer dibn Edl kor nemay li dinyay Betara av te rijyay, ew zilam tu dibj Heft bajaran feth kiriye, dewlet nanek li mil w xistiye ek li can bedena w peyda bye Maye li Heke li Hekay li Beyt li Beytllah Qonaxa bst ar seatan li bin ama erf ji wirtir ve maye Edl vediger cem diya xwe, ji diya xwe re wiha dibje:
725

L day reben Min xewnek li xewa xwe diye Dib lawo bila xewna te ya xr be De xewna xwe ji dayika xwe re bibje Dayika te ji te re tabra xewn bixne Dib, day min min dt henek xan man sp bn Min dt du tay spndaran di hew de ikandibn Kankeka zelal cemid li bin van darn henek bn Du teyr baz li ser van dar henek bn Du mar re li dar lefand bn Dayika Edl dib, lawo bila xewna te y xr be Xan man sp xan man mala bav te bn Ew her du tay spndaran di hew de Bejna te kurmam te Gnc Xell bn Kenkeka zela a cemid li bin darn str avn te bn Ew her du teyrn baz li ser dar Qelp te kurap te Gnc Xell bn Her du mar re li dar lefand Baq keziy te bi xwe bn. Edl dikeve nav bajar Diyarbekir, il qzn di temen xwe de berheh dike. Her yek hespek re, rimeka re, rek re ji wan re peyda dike. Edl dibe sefernmendar serker wan terkeser dinyay dibin. Bajar bi bajar, qonax bi qonax diin. Daxil bajar am dibin. Bi keviya bajer de, Edl ferman dide lekern xwe. Kon xwe li w der vedidin. Dotira roj Edl bi dizgna hesp xwe digire tax bi tax, k bi k li nav bajar am digere. Dem berb mexreb ye. Zilam li ber der mala xwe cong daye, destmje digire. Edl ku cil bergn mran li xwe kiriye, silav li w zilam dike, zilam dibje Eleykmselam Edl dib: - Apo tu mvanan nahewn? - Lawo mvan mvann Xwed ne, Ser serean ser avan. L, wele ez nawrim te bihewnim!... - ima xr be? -Nexweek di mala min daye. a w ps giran e. Tu j xortek heyf . Ez bala xwe didi te, Tu zahf diib w nexwe. ikla we yek e. a w ps e, ditirsim li te j peyda bibe.
726

Edl li kal extiyar vedigerne: - Apo, heger tu min bihewn, li ba Xwed zahf in. Ez li mala xwe bim j, Xwed teala dikar w bide. - De kerem bike peya bibe! Edl ji hesp xwe peya dibe. Derbas mal dibe. Rast e, destek cil zilamn li xwe kiriye, bala xwe did, ku Gnc Xell nexwe e. xeys e, heya w ji bay felek tuneye. Li ber ser w rdin. Edl w nas dike, l Gnc Xell Edl nas nake. Bi hev re mijl dibin. - Pismam tu i away? - Tu sax b, Xwed ji te raz be. Tu ser avan re hat. Tu xelq k der y? Edl rast nezk nabje, ku w nas nake dibje; - Ez xelq Srt me. Ehelen we sehlen pismam. Tu ser avan ser seran hat. Bhna memleket ji te t. Bhna min bi te derket. Gelo li memleket me i heye, i tuneye? Pirs pirsiyarn hev dikin. Gnc Xell ji Edl re dibje: - Tu nizan serphatiyek, kilamek ji kilamn memleket ku tu ji min re bibj. a min li min pir bye, dib ku bi end gotinn te ez pariyek xwe ji br bikim. Di v der de Edl li ser Gnc Xell disekine mijlahiyn ku w bi seferiyan kirib seferiyan j behsa a Gnc Xell j re kiribn dixwaze bi awak kilam j re bibje, naxweze di nav kilam de behsa a Gnc Xell bike, ku Gn Xell bi v yek xemgn nebe. De wer l l wer l l nemay Edl dib, Gn Xello heyrana te me li dinyay De rabe Heval hogirn me ne mal Rwiyn me temam ne mal Gnc Xell kurap min ten Xwe daye li ser piy dikan Dilze bi kaxiz sqembil Dikne kaxiz v oyin Maye ji bona bazin dest dotmam De rabe ser Gnc Xell min Ser qendan bendan Ez rabim ser kelek dor hevsar ciwanik Evdal dil xwe bigirim bigernim Li sk ar li mehelan Ez ro bavjime ser ska nalbendan Were l l were l l were l l
727

Edl dib, Gnc Xell qurbana te me li dinyay de rabe Heval hogirn me ne mal Rwiyn me temam ne mal Gnc Xell kurap min ten Xwe daye li ser piy dikan Dilze bi kaxiz oyin Maye ji bona gaja gustila dotmam Edl dib Gnc Xello heyrana te me li dinyay Ser Gnc Xell min Ser qendan bendan Ez rabim ser kelek dor hevsar ciwanika Evdal dil xwe bigirim, bigernim Li sk ar li mehan Ez ro bavjime li ser ska zvkeran Edl dhna xwe dide Gnc Xell, ku feyda nake, radibe dest mje digire, du rikat sunet dike, dest xwe ji Xwed re vedike. Zarezar bi Xwed ve dike. Di v qas de Gnc Xell av xwe vedike, hi w t ser w. Edl xwe p dide naskirin dib: - Edl, tu prek , di nav hew qas lekera de i kar te heye? Edl dibje: - Temam wan qz in, wek min in! Qunax bi qonax dimein berb memleket xwe Diyarbekir ve tn. Nzk Diyarbekir, li ber em xaniy li gor nexwe daxwaza Gnc Xell kon vedidin, ku bibe ser sibeh, qonaxa ku maye j biqednin herin Diyarbekir. Edl Gnc Xell dikevin adira xwe. Hukm niv ev ye, Edl dest xwe di ser sng Gnc Xell re dibe, ku Gnc Xell xwdaneka sar daye. Bel, ser hazir xwendevan guhdaran xwe be, Gnc Xell li w der teslima Xwed dibe, ango di ber rehma Xaliq Alemn. Edl li w der bi awayek dilewat kilamek davje ser Gnc Xell. Were l l were l l were l l Edl dib, Gnc Xello heyrana te me li dinyay Ez i bi em xaniy diketim wa bi dar e eveka ji hukm niv evan p de Dest xwe li sng Gnc Xell kurap xwe digernim Lawo xwdaneka germ e, yeka sar e Edl dib, Gnc Xello Heyrana te me li dinyay
728

Bel Edl kor nemay dib: iya hem dibjin em iya ne Golik nava garan digerin li ol beyaran Diin ba cotyaran Dibn, co tyarno van ga berdin Me girbidin Ji ro p de iqas stalek ji mala xwe rabe W al epikek li xwe bike Were di dwana mala bav min de rn W bj Edl kor nemay Em j wek kurap te Gnc Xell axa ne. Bel, Edl pit v kilam r dikne, xwe bi ser r diavje dibje: Pit kurmam xwe Gnc Xell ez j nemnim li dinyay! xwe dikje. Cinazey Edl Gnc Xell ardar dikin ardar wan dibin Diyarbekir binax dikin. Werin v gav j by hikayet iroveya w, guhn xwe biden. Dema ku Edl die piya seferiyan De were l were l were l were l were l were De were l were l were l were l were l were Were l Edl nemay Le bel Edl xwe berdaye piya seferiyan Dibje, lo lo seferno Xwed sefera we y kar slam qeb ul bike Hn ji w sefera dn slam qebul bike Bel wey kurmam min ezz nedtiye nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay Bel sefer ne dibn: Edl kor nemay li dinyay Ka bje kurmam te bi i terz ye Dib;, kurmam min swar ciwankek ar sal al be e, deqandi ye Qamiyek zvn di dest w de ye Fetha heft bajaran li ser mil w ye... Sefer ne dibn: Edl kur nemay li dinyay
729

Ew zilam ku tu dibj heft bajaran feth kiriye Dewlet nanek li mil w daye Wele ek li can bedena w peyda bye May li Hek Hekay li Beyt li Betllay Li qonaxa bst ar saetan li binya ama erf widetir ve may ro xwe daye li ser piy v dikan Ji bona bazin dest dotmam nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay........... Bel Edl dib, Gnc Xell heyrana te me dil min li yan e Edl dib, Gnc Xell heyrana te me dil min li yan e ro cewabeka nexr hatiye dibe: Pismam te li welat xerb nexwe e Nexweek way gelo dsa pir b hal e Li welat xerb kesek xudan xra tunene Xwe j re bike balf berpal e Ez rabim v sib zr ser xwe biqetnim Ji ciwanika dil xwe re bikim cotek nal e Ez xizma poz xwe derxnim Ji ciwanka delal dil xwe re bikim gelo hr bizmar e Ez serkezk xwe evdal biqsnim Ji ciwanka delal dil xwe re bikim ser kelek dor hevsar e May li welat xerb bila xeq nebje: Gelo i swarek Kurd e, end b kar b bar e Nemay nemay nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay........... Diyaloga Edl dayika w ya li ser xewna ku dtiye iroveya w. Bel dib Edl qesta ba dayika xwe dike dib; L day reben Min xewnek li xewa xwe diye Dib lawo bila xewna te ya xr b e
730

Dib, l l day reben min diy Xan bana tev sp bn Min d tu tayn spndaran Di hew de ikand bn Wel kankeka zelaz cemid Li bne wan darn hanek bn Du marn re li dar lefand bn Du teyr baz li ser wan darn hanek bn Dib lawo xewna ta xr be Wele xan ban sp Xan ban mala bav te bn Her du tay spndarn di hew de Bejna te kurmam te Gnc Xell b Le kanika zelal a cemid li bin dar Strn av te bn Ew jer du marn re li dar lefand Baq keziy te bi xwe bn Bel ew her du teyr baz li ser dar Le qelb te kurmam te Gnc Xell bn Nemay nemay nemay nemay Ez pit Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay Ev kilam jrin gava ku Edl li am li ser Gnc Xell ku nexwe bye lorandiye. De were l were l were l were l were l were De were l were l were l were l were l were Were l Edl nemay Le bel Edl xwe berdaye piya seferiyan Dibje, lo lo seferno Xwed sefera we y kar slam qebul bike Hn ji w sefera dn slam qebul b ike Bel wey kurmam min ezz nedtiye nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay Bel sefer ne dibn: Edl kor nemay li dinyay Ka bje kurmam te bi i terz ye Dib;, kurmam min swar ciwankek ar sal
731

al be e, deqandi ye Qamiyek zvn di dest w de ye Fetha heft bajaran li ser mil w ye... Sefer ne dibn: Edl kur nemay li dinyay Ew zilam ku tu dibj heft bajaran feth kiriye Dewlet nanek li mil w daye Wele ek li can bedena w peyda bye May li Hek Hekay li Beyt li Betllay Li qonaxa bst ar saetan li binya ama erf widetir ve may ro xwe daye li ser piy v dikan Ji bona bazin dest dotmam nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay........... Bel Edl dib, Gnc Xell heyrana te me dil min li yan e Edl dib, Gnc Xell heyrana te me dil min li yan e ro cewabeka nexr hatiye dibe: Pismam te li welat xerb nexwe e Nexweek way gelo dsa pir b hal e Li welat xerb kesek xudan xra tunene Xwe j re bike balf berpal e Ez rabim v sib zr ser xwe biqetnim Ji ciwanika dil xwe re bikim cotek nal e Ez xizma poz xwe derxnim Ji ciwanka delal dil xwe re bikim gelo hr bizmar e Ez serkezk xwe evdal biqsnim Ji ciwanka delal dil xwe re bikim ser kelek dor hevsar e May li welat xerb bila xeq nebje: Gelo i swarek Kurd e, end b kar b bar e Nemay nemay nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay........... Pit v kilam, Gnc Xell bi ser hi xwe ve t ji Edl ya ku di ikla mran de ye, berdewama v kilam dixweze
732

De wer l wer l l wer l l wer l l wer l l Wer l l wer l l wer l l wer l l wer l l l l nemay....... Edl dib: Gnc Xello heyrano te me li dinyay Ser Gnc Xell min ser qendan bendan Ez rabim ser kelek dor hevsar ciwanka delal dil xwe Bigirim bigirim li sk ar gelo mehelan Ez ro bavjim li ser ska nalbendan Nemay nemay nemay nemay nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay........... Ev kilama ji gava vedigerin tn Diyarbekir ku nc Xell li kleka em xaniye teslima ezral dibe Edl li ser Gnc Xell dibje. De wer l wer l l wer l l wer l l wer l l Wer l l wer l l wer l l wer l l wer l l l l nemay....... Edl kor nemay li dinyay Sibey ez bi em xaniy diketim emeka wa bi dar e Ez eveka ji hikm nv evan p de Dest xwe li ser sng Gnc Xell kurmam xwe bigernim Gelo wele xweydaneka germ e yeka sar e Nemay nemay nemay nemay nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay........... Bel Edl kor nemay dib: iya hem dibjin em iya ne Golik nava garan digerin li ol beyaran Diin ba cotyaran Dibn, cotyarno van ga berdin Me girbidin Ji ro p de iqas stalek ji mala xwe rabe Bje: Edl em j weka Gnc Xell Kurmam te axa ne
733

Nemay nemay nemay nemay nemay nemay nemay Ez pita Gnc Xell kurmam xwe nemnim dilo li dinyay........... Salih Kevirbir-Jiyana rewan 3 -8.2000

var e, deng saz e Sibe ye deng saz e Gr gr, gr destar Destara me bi qeyde ye Gr gr, gr destar Girtine bmane ye Gr gr, gr destar Qisur li bejn tne ye Gr gr, gr destar Hoy, hoy, hoy. hoy desstar (Seid Veroj- War- 97)

610-GR GR; GR DESTAR Gr gr, gr destar Gr gr, gr destar Destara me mezin e Gr gr, gr destar W girtin qiz jin Gr gr, gr destar Destara me bik e Gr gr, gr destar P girtin zava bk e Gr gr, gr destar 611-GRSRA B SR Girsra bi sr le l l l l Meyro Du swara hl hir e Xwestiy Meyro wezir Tol ciwan Seyro Girsra genim e l l l l Meyro Du swar rim rim e Xwestiy Meyro hakim e Tol ciwan Meyro Girsra bi ce ye l l l l Meyro Du swara heyo heye

Xwestiy Meyro File ye Tol ciwan Seyro Girsra pwaz e l l l l Meyro Du swar gaz gaz e Xwestiy Meyro tolaz e Tol ciwan Seyro Girsra bi nok e, l l l l Meyro Du swar huke huk e Xwestiy Meyro Zarok Tol ciwan Meyro

734

612-GRTiYN AZADY Generalek tirsonek zalimek b nsaf Dwaren qalind b pencere avakir Dergihn hesin bi qufln pola dadan Zindann bin erd zindann sar tar Bi hostayiya sedsala bstan pekan li Ber dergeh peyeyn b mj Mirovn potn res gerdeyann robot raikan Welat hezek ser hik, ko carek got na d bese Li v keleha zerh kire mihvan General hertit je stand serbest ek d bav xk bira J stand roj xewnn rn ronah j stand L ma behwer Ldan dane kehreb hilweandin kor Kirin tandin diran rakiandin Neynk rakiandin nams hingavtin Maren sofn p dane xwendin Ps p dane xwarin, l ek w daw Behwenya w nehejandin eveke havna germ heyv li ezmana di Biir strkaw xwe bi ser Herekor Gever de Bi hisret newq dikir w ev Deng gula tivinga pmerge ji Gever fir li Diyarbekir dan Dwarn qalin irand mizgn an ji Girtyn azady re-Gotin: Goran Muzk: Ciwan HACO

735

613-GOER Kesek nne kul xem din ne di dil da. Dil mi rebana xwed, stila kkir agir di bin da. Heke delal e mi nas nek, var dime di nav gund e. Ez me reza rza gula, gula li min zer kir Min delal xwe inne li hev di wer kir. Eq vn li hal min eser kir. Ez me reza , rza gula, gula li mi sip kir. Min delal dil xwe inne henek yar kir. Tilk ji per dil mi ma b km. Min roj s cara mna heval hogira, li hal xwe gil kir. Ez me Cizra Bota, ber da em e Xizama kele gewra min zr ziv e ar dirhem e. Min reben; Xwed daye henek yaran nv ev, Bistek rnitim ez li cem e. Ji Hawar e 614-GOR Gor gor gor kuro mala gede lawk min li taxa jorn. Mala mi bi xulama bejn bala zirav li ew laz rn law ling xirxal qirika bi mor gor gor gor goriya teme Gor heyran mala gede lawk lo min ps gir lolo law welle ba t ji baran xirabtire kuro t perd kon mala bav min girane lawo irt kona rana gire ew kesek fesadya min lawik min bikin law belk dergua li ber psra wan bimire Gor gor gor gor ya teme Gor heyran hat gund me Xeftan Jina min xeftanek kir ji kewa Xwera bi sed s s bizinan Xeftan kewa min kine Nagire zenda zer bazinan Gor gor gor gor gid

736

Ssl xanim de bira b Ser govendiy da w raqis Wext b lo lo wext b Ser govendiy da w raqis Ser govendiy da w raqis. Ha gula li baxa, i gula li baxa Te sret sor da ber daxa Gul laqa lawik axa Ha gul l l, w gul l l w gul yeman Ha gul l l, w gul l l sorgul yeman Tirsim iev sibe nabe Li ku ma ev roj dernaye i buye bi ve dinyaye even re bila herin Rojen ge tim yen me bin Ez u tu li ba hev bin Heta mirine yare Tu gula ber bahna min Tu evina dile min Him derd u dermane min Ax belaya sere min Helbest U Awaz: DYAR

615-GOVEND GERYA BAN KURS Govend geriya ban kurs Wext b lo lo wext b Dawet ger ban kurs Ssl xanim de bira b Te av re ser bi nivis Wext b lo lo wext b Te av re ser bi nivis Ssl xanim de bira b Di ketiy qzka Muxs Wext b lo lo wext b Di ketiy qzka Muxs 616-GULA MN Yar dile min de girti Ez hesire eveke lal im Bi ser dil de dinalim Tu di bira min de yare yare Tariya eve de um xar Dil buye tar u mar Be te nabe nabe yar Tu di dile min de ye yare Hiv tune xwiya nabe

Beje tu qiza keyi gul Gule die guniya gul Digere li ber iya gul Ez qurbana bazina gul Ez heyrana bejna te gul Ketiya dest nezana gul Helbes U Avaz: Geleri -Herm: Serhad

617-GULE GULE Gule gule delale gul Weka ava zelale gul Ez heyrana bejna te gul Tu delalya gundiya gul Gul die sosina gul Derdixine bazina gul

737

618-GULZER Dibjin Gul nexwe e way Gulzara min Dibjin Gul nexwe e way Gulzara min Reben bext re e Way Gul Gulzara min Derd min yeb bn, bn sed hezar Ez ji can xwe bme bzar Wax derd min yek bn te kir sedhezar Ez ji can xwe bzar im Wax derd min yek bn te kir sedhezar Ez ji can xwe bme bzar Wax derd min yek bn te kir sedhezar Ez ji can xwe bm bzar Gula min Gula zer e Way Gulzar Gula min Gula zer e way Gulzara min Di ber av min re her were Way Gul Gulzer Derd min yeb bn, bn sed hezar Ez ji can xwe bme bzar Wax derd min yek bn te kir sedhezar Ez ji v derd xwe bme bzar Gula min bi evn way Gula min Ez bm Mem tu b Zn Way Gul way gul way Gulzar Derd min yeb bn, bn sed hezar Ez ji can bme bzar Wax derd min yek bn te kir sedhezar Ez ji v derd xwe bme bzar Ez can xwe bme bzar Mzk van Perwer

738

619-Hevpeyvn: GULBHAR Mistefa Abdo, Qamilo Stran hazir ji dev min derdikeve Mna dareke ku her dem brawestan berheman bide, ew j her ku bi temen xwe pde die, berheman zdetir dide. Dema ku min ew dt, ew ji dermanxaneyek derdiket trek derman di dest w de b. Min li ry w y xemgn meyizand, min j pirs kir, i bi te hatiye tu wiha xemgn ? Got, teknolojiy ew ji brkirin dan. Bel ew, melk kemancey Mihemed Kin ye. Mihemed Kin, di sala 1932 li Tenoriy (girday Qamilo) ji dayk b ye. Bav w Silman Kin ye, ew bi xwe j di nava Kurdan de bi deng xwe mehr e. Te bi v Kemanc re awa dest p kir? - Min bi xra bav xwe ev aleta nas kir, ew hostay kemanc b. Ez 15 sal bm, dema ku bav min ji mal derdiket, min fersend didt ku w hilgirim ji nzk ve nas bikim. Ez di demeke kin de fr ldana w bm. Tu dikar kemanc bi me bid naskirin? - Nav w Kemance ye. Ew aleteke Kurd ye. Kalk min say Kin yek ji wan kesan b ku Kemance dikirin. Ew ji text t kirin, sandiqeke w vala heye, bi cild mas t pandin, s tln w hene, ew j dva hesp ye. Tla yek: Nav w zr ye, deng w xort zirav e. Tla dudyan: Nav w Navn e, deng w ne xurt ne j zirav e. Tla din j nav w Kom ye, ew j bilind xurt e. Kiltn w ji ji text tne ckirin, ji bo ku tl pve werin girdan, ew qulkir ne. Ji bo tla j, cisreke (pirek) heye, weke keman. Ldana wan nzk hev e. Ev 50 sal in ku te ev kemance hembz kiriye, te bi w i stran digotin? - Hem rengn stranan, strann folklor evn wek Bedew, Qulingo, Delal, her wiha strann qehreman ervaniy, mna er Hisn Alg, Gnc Xell Axa, wek din j strann dawetan.

739

Li cem te stran awa pe yda dibe? - Stran ji dev min hazir derdikeve, yan tev muzka w. Dema ku ez bi meraq li titek, li xweikiyek binrim yekser stran derdikeve. Piraniya strann ku ez dibjim yn bav min in, yn din j min bi xwe kirine. Strana te ya yekemn kjan b, te keng got? - Strana avn te Xumal ne b. Heya niha ew stran ji aliy gelek kesan ve t gotin. Min ew di destpka stiyan de got. i ferq di navbera dengbjn ro yn duh de heye? - Ferqeke mezin heye bguman. Qann nzam li cem stranbjn ro de nne, ji vir wir tnin dibjin, helbet ji xeyn hinekan, ez tu caran rola hunermend mezin Mihemed xo Sed Yosuf, di nava Kurdan li chan ji br nakim, wan xizmeteke mezin kirin. Kjan hunermend tesreke mezin li ser te kir? - Kurmam min Mirad Kin (Pehlewan Kemanc), Mihemed xo, Tehsn Taha Mihemed Arif Cizraw. Min bihst, ku tu dikar bi saetan bistir li kemancxn, bku biwest? - (bi ken) ne ten bi saetan, bi rojan ez westa nabim, her wiha ez dikarim d i dema stran de gotinan tev muzk bikim bi di eyn kliy de bistirm. Kesek ku zora te bibe tune ye? Usif eleb Hizn hebn, l wan j gava xwe pave avtin, ekere gotin ku ew nikanin bi min re tkevin hawrkan. Gulbihar: "Li radyoya Bexday 270 stran min hene Her keeke Kurd, xwediya deng xwe be bila xwe venere " Hevpeyvn: Simahl Bad Ebdulezz Muhsin Barzan foto Yekem car di sala 2000 de min saloxa w ji Stranbj Kurd Dilovan Red Baso wergirt. Dilovan ji bo xebata stranbjiy hatib Stenbol li Rojnameya Azadiya Welat qesid b ku w dem min li w der kar dikir. Min li rojnamey

740

gotbjeke dvedirj p re kirib ev gotbj pa bi rasernav; Ez dixwazim rengan bidim ll loloyn me! hatib weandin. Helbet nasna min a yekem ji bo v xwemr kevintir b! H di 12-13 saliya xwe de min nav Egd Cimo di dwana mezinn xwe de seh kirib. Ji bo w bjeya Mr Bilr dihate bilvkirin. Carinan j bi bilvkirina Kerem Seyad ku li ser pln Radyoya Ervan digot; Distre Susika Simo, l dixe Egd Cimo! nav w ciwamr diket dil mejiy mezinn li civata giregirn li dwana gund. Zanna min a li ser Mam Egd her ew b. L va ye min Dilovan zevt kirib keys ketib destan ku min pirsiyara Egd Cimo j bikira. Min kir j. L xwez min nekira! Dilovan ev gotin li ser rewa ku Mr Bilr t de b ji min re kirin: ...Li chan mezintirn kes e di war mey bilr de. Bi eref ro Egd Cimo li mala xwe, bi tena ser xwe ye bir ye. endek ber ez m mala w, ji ber ku heq ceryana (elektrk) xwe nedab, ceryana w hatib birn. Bi hal xwe y nexwe, di tartiy de di nava livnan de dinaliya..! Heyf! Hezar caran heyf! Rast e, mezintirn kes e li chan di war mr fq de Egd Cimo. L bir ye, dinale! Ji ber ku kurd e wisa ye. Naxwe heger kesek ermen, rs, ewrop an j amerk bya, niha peykern w kiribn. Niha nav w li konserwatwar dibistanan dabn. Bi dtina min Egd Cimo ne km Ciwan Gas paryan e ku li tevahiya dinyay xwed qedr qmeteke mezin e. Di Qeyd Nriyan de fq meya di dest w de dihele. Di Lawik Metnya Karapet Xao de bi amran re dikeve zikr Egd Cimo. Afirner nivsendey Lr de lr, Mera Kurd, Fantasiya Kurd Dawet e ku wek ahesern sazbendiya cimaeta kurd tne bilvkirin. Egd Cimo, xwediy gotina Mirov hene bi rh xwe, mirov hene bi lingn xwe dikevin nava huner! Gray Mem ku yek ji berpirsiyarn Rojnameya 74 sal Riya Teze ye li Ervan, di hejmara Berfanbara 2001an a rojnamey de li ser Egd Cimo wiha dinivse: Ji Egd re hsa nebye ku bigihje v derec. H di zarokatiya w de bala w, hewesa w ber bi sazbendiy p de hatib. Li gund xwe y bi nav Erder de, Egd bik bi qam fqek kir lxist. Bervar wexta ro berebere di ava, Egd bik fqa xwe hildida radib ser ban xn. Rdinit li fq dixist. Dercnaran guh didan ecbmay diman... amil Beko, hosteyek e mezin e ji bo Egd Cimo. H dema Egd zarok bye, amil Beko tev koma xwe ya sazbendiy, gund bi gund digere li dorhla Armavr, Oktobiryan, Ervan, Elegez devern din. Roja ku t gund Erder zarokek mzerk tnin ber dest w. Ew zarok j re li fq bilr dixe. Hostey mezin amil Beko ecbmay dimne ji bo hunera w. Ji bo zarok bik wisa dibje: Baweriya min bi v zarok hat, ew ji bo cimaeta xwe titn pir ba bike! Ew zarok, Egd Cimo b. Bi rast j h w dem Egd hem li
741

mey, hem li fq, hem j li zirn dixist. Guhdar temaekar bi away heyir matmay li dora w diciviyan. P end caran li Ervan; li Kolana Teriyan li Taxa Zeytn bm mvan civat qisedann w. Pitre li hev hat, ji bo Festvala and Huner ya Diyarbekir bm qasid ku were Stenbol. Hate Stenbol, li gor gotina w me ber xwe da welat kal-bavan. Dengbj eyan Feyzoy Rizo ku biraziy eroy Biro Mecd Faris e j bi me re. Gelek hest demn xwe bn para me li Ervan, li Stenbol, li Diyarbekir. Di van civatan de min j xwestib ku behsa hevnasiya xwe fq ya yekem ji me re bike. Bi biirneke zirav wiha bersiva min dab: Rojek min li iyayn Axmexan du satil mast da pita xwe, an Ervan firot ji xwe re fqek p kir! and, huner sazbendiya kurd deyndar te ne Mam Egd. Radyoya Kurd ikirdar te ye. Til piyn te yn zrn ku hevnasiya mey bilr bi me re kirin ter taze bin... Mala te Ava Egd Cimo, nefesa te her li din be..! Gulbihar k ye? Gulbihar Kurde ez Amd me, ez li Msil Bexda mezin bme, di mal de ez ya navnim, l ez bi xwe li li Kurdistana Turk li gundek Ariyan li mala Melk Ariyan li sala 1932 hatime ser dinyay. Destpka te ya huner bo sala end dizivire digel k? Li sala 1949 ez me zg (radio) ya Bexgda, li wir (x El Derw) ji Suriy hatib, mamostay peymangeh b, tpek dirust kir ez digel koral ketim kar me strann (Muweehat) digotin. Di war anoy de te kar kirye? Bel, li sala 1950 heta pit sala st j min digel tpa (14 Temz) karkirye, me gelek anoger zarvekirin kirin e. Di snemay de j te berhem hene? Di du filmn dirj de min kar kirye rola min ya duwemn b, ew j di film (Werde) (Eros El-Furat) de. Dema we stran digotin k ji stranbjn jin digel we de bn? Gelek bn, wek; (Elmas Mihemed, Gulzar, Fewziya ya xka min). ima nave Fewziyay gelek nema wexerkirina w j ya b deng b?

742

W bi bazirganek Ereb kirib, pit hinge rniit bo xwed zarok. L keeka w (Xezwe el-xalid) hunermend b. Yekemn strana te got, peyv awazn w yn k bn? Stirana yek (kur gund bejin dare heyzeran) ji peyvn xud j raz (Emn Osman) b, awaz j ya hunermend (Xell brahm) b. i cudah di navbera stranbjn w dem yn niha de heye? Bi Xud gelek cudah ya hey, eve raya min e, di wext de li berahiy zge mirov dikete stiranbj, heke caran dibjin hunermendn musk mirov dikene stranbj, arn min irn wan kirne stran, ew bi xwe j irn wan j di berketne, niha hema her iy hat, d box we du s qesan bjit d it. Ew strann Kurd yn niha te guh l byn, di i ast de ne? Di deng xoin, dengn heyn di xoin, bes ez raya xwe nabjim!. Bes bi dtina te bo niha strana floklor pitir cemawer xwe heye ? N ne dtiye, ne guh l bye, heq wane, em bi xwe j destpka me ji flkolor ya by. Bo ji strana n pitir cemawer xwe heye? Bo ez j d v bjim, bo? Rveberiya rewenbr li Duhok, di rojn bihn de d festivaleka rzgirtin ji bo te grt, tu wek Gulbihar i dibj, onk herdem festval bo kesn mir hatne kirin? i bjim, ez j hvdar w roj bm. Berhemn Gulbihar niha di dezgehn ragehandin de di kmin, deng basn te bi xwe ji di kmin, eve bo i di zivirit? Ya k strann me ne yn me bn, yn zgey bn, ji ber hind kesek tomarnekirine, gelekin hem mayne li zgey (270) stran min yn heyn. Ya duw j, ez ya rnitm. Kes ne dizan Gulbihar li kveye, li raq ye yan li derveye? Ma k pirsiyara min di kir da bizanin!!
743

Gotica strana duqol, te piikdar hene digel hunermendan Semr Zaxoy Ebdulla Zrn gelekn din, te ev pngave awan didt? Pdiviyek b, diviya di strana Kurd de hebt, kur ke bi hev re bjin. Hunermendn awaz dayne te, k bn? Hunermendn Kurd yn pitir awaz dayne min (Ehmed Xell Cemal Celal) bn, behra pitir j (Ehmed Xell) gelekn din, bes navn wan li bra min nemayne. Bo Ehmed Xell stran bi Kurd ne digotin? Ew j ne dizan , ji mj b li wr, kes neb bjt, min we l kir ku ew awazn Kurd dante ser stranan. Hn hunermendn Kurd li Bexda, li kve digehitin hev awa we bi hev re kar dikir? Me hev du li zgey didt kar dikir. Yekemn car ku Gulbihar li beramber cemawer stran gotn? Li 11 adar li Bexda b, paan li Kurdistan taku li jriya raq j. Te awan xwe did ? Min xwe ser bilind didt her bi cilkn Kurd derdiketim. Bo dervey welat, li kve te stran gotne? Li sala 1983 li Beyrot ez digel rehmet (Mihemed Arif Cizr, sa Berwar) yne ahengek i cara ez w aheng ji br nakem, paan em ne Lenden Viyenna. Careke din ez sa Berwar tpa musk j digel me de b, em bi ten n ber hinge j em digfel tpa keltor ya raq byn. Komeka stranbjn afret peyda bne, weku jin tu bo van i dibj? Ma d i bjim, i neshet l bikim, ez dibjim iirn ciwan bjin ne berden ne hema du s strana wne bikin bo televizyon, eve xelete, div ez wan bibnim digel de baxivim, heiya iyan hebt dengek xwe hebt, bila nevert. Bizivirn bo zarokiniy, te hez ji kj stranbjan dikir?

744

Ez gelek aiqa deng Mihemed Arif Cizr bm ( Xwed j raz be) Miryem Xan j. Di w dem de ku we stran digotin, li beramber gotina stran i dida we? i ne dida me, tu nabn em hem hejarin hem bi hejar mirin, titek bik di da me, tra mezaxt (mesref) a mirov ne dikir. (Ehmed Xell) awazdaner b y Ereb, ji hemiyan pket tir b, da (30) Dnaran den, yn me Kurdan Dnar nv di dan. Keng we ratib (mea) werdigirt? Li sala 1949 , her ji destpk ez hatime damezrandin, gelek caran da sil bim e dim, dihatimeve, bes ratib her y km b. Egern w silbn i bn? Dema ez hatime zgey Kurd, carek min behsa (Wehd Bamern) kir, niza sera i b, ez da bi Kurd axivim. zgey Kurd da bjin iira (Hafiz May) qedexeye, awazn (Ehmed Xell) di qedexene. Da bjime wan pa bi xatira we, yan d bjim yan d im. Rvebern zgey Kurd bn? Bel pa k bn. Ji arn te irn wan gotin? aiirn w dem dikm bn, (Hafiz May, Feysel Mistefa, Dr. Bedirxan Sind Sebr Botan). Bi kurt: Welat? Welat dayk bav e. Dayik? Dayik j welat e. Zarok? Dile, gule, fqiy male ye. Xiyanet? i ji hind xirabtir nne, hem kar bes xiyanet ne? Stran? Stran jn e. Music? Ew j jn e. Gulbihar stran ji bo k gotne? Bjime we, li berahiy min bo dil xwe yn gotn, y guh xwe j bidet bi dil w bin, bo w j min yn gotn. Me tu westand, zor supasiya te dikn daxwaza jiyek dirj jib o te dixwazn.

745

Ne..ne.. ez ya di xizmeta we de, bes li min negirin, hinek peyv yn heyn min nezan bi Kurd wan bjim. Silman Alxan ev hevpeyn ji bo AVESTA ji rojnameya EVRO (li Duhok derdikeve) wergerande ser tpn latn, spas He xesyn wan ba in Yar Gulazer d yar Gulazer Kefen wan quma in Yar Gulazer d yar Gulazer He xesyn wan ps in Yar Gulazer d yar Gulazer Kefen wan tels in Yar Gulazer d yar Gulazer Yarim gozel P li kpa siyar bin Yar Gulazer d yar Gulazer Ber bi dojeh abn Yar Gulazer d yar Gulazer Yarim yarim gozel 620-GULA ZER Yar gulazer d Gulazer Yarim yarim gozel Yar Gulazer d yar Gulazer Bk lek didotin Yar Gulazer d yar Gulazer Xesy xeber digotin Yar Gulazer d yar Gulazer Xwez min xwes tunebiya Yar Gulazer d yar Gulazer Berka min tij bbya Yar Gulazer d yar Gulazer Min eq eq bent bicya Yar Gulazer d yar Gulazer Yarim yar gozel Yar Gulazer d yar Gulazer 621-GUL GUL Ezim gula gul gul Nav welat xemil Li her der dij me Li iya li nav gell Ezim gula gul gul Ezim gula kurda me rn wek zaxo me

Nav stran qeyda me Ezim deng saza me Ezim gula afrnim rn wek hewlrim Rihana qamulo Ez nrgiza merdnim Helbest: Peran Muzk: Bangn Aranje: Besam Hemdo

746

Mala Gul beyaz Pda, pda, pda lo Mala Gul beyaz Radimsim hvda, lo Mala Gul beyaz. Anadol

622-GUL GUL BEYAZ Jor da, jor da, jor da, lo Mala Gul beyaz Nava gul sorda lo Mala Gul beyaz Radimsim hingorda, lo 623-GUL

iya berf dmane Gul sosin nemane Reng Gul ez kutim Ye dimire beran e Gul bdil bcan Gul hekim sltan Snga Gul ez kutim Gul rov eytane Gul bdeng bnaz Gul bkir awaz e Deng Gul ez kutim Gul govend Gul saz.

Ne tr ne xener b Ne mar ne ejder b Bihna gul ez kutim Ne r ne eeder b Ne kan ne rbar e Dn var sar e Ry Gul ez kutim Erd evreze xwar e Dn bdeng b zar b tirba min li derb avn Gul ez kutim Ne r b, ne er b

747

Her kes hez ji te dike Gul ! bilbil digir dike lavalav dibje te Were.... were sng min, Ez gor te me. Text te psra min e, Li ser psra min de rakev e, Ez bibim derga te ji te re ser lok pehzokan bibjim Tu diken, guh nad w, ew digir ! Tu dest girtiya pir civan, jin mran.. Tu kesra qulikan de sultan . Binef, beybn gulnexwn rehan cariyn te ne. Mvandar buhar s trana bihn reng tu . Dildizya Zn Mem tu ; Leylay Mecnn ber devkn te ne ! Her kes ji te hez dike. Her weleto ay ay Bje pit te ne soz e lo lo Lo lo lo ne qeniyato Way way Eger talih min gula Min n vekir ho ho Lo gawir hato Eger talih min gula Min n vekir ho ho Lo gawir hato Bje gula min a iya bilindin.. Wey wey gul way way way ay... Lo berfa sip kir........

624-STRANA GUL Gul ! dotmra kllkan, Mira riya parzan ser rewa bihn niyan tu ! Tu ahmraha delalan, Bilina buhar pazan, elengiya bk bkan Reng te ak bilina te pak, ikla te nazdar erm te nerm e ! Ser memikan, gotina ke spehiyan, Ruhniya deng stranan tu ! Di ezman kllkan de roj tu Bkkn te str in, Her kes hez ji te dike Gul dezgr tu , bilbil dil ketiye te ye L tu hej ji w nak. Tu wek ke jinn bajaran dil gor. Tu axaftineka bdeng, Lavjeka bawaz, Sazek bmeqam Tu wek dev lvn dezgir periyan sor rn . 625-GUL MAHRM Gl marm avbelek Ha ha Lo lo te nabnim D ca ke gul malxirab Pane ne kaxez e, ne mektub e ... oy Way way gulo Lo lo ez nexwnim nca gel hogiran hevalan Bila b lom e b oy Oy ji derd Gul ay ay L l Gul Bje wele tavila tavila ay ay ay

748

Ez narim taxa Fila L Gul guliek av re meordek Rhana li ser doag Ez rnitim li kelek Ez gul birevnim Bibim bajar Siwerek He bi dil xwe zewic S ro dizn ji felek. Ez gulim gul sip me Nav bax efendm me Dosta lawik xwey cind me.

626-GUL GUL-1 Kevoka qitirbil Qeymaxa ser satil Gul dosta ax min Law Zeyto ji xwe re bir Bir xopana Msil Dest xwe kir pail i pailek xw day Ser memika hilda y Memik para xorta y Titik me t, ne may. Ez naim bax gula 627-GULE GULE-2

Gul die sosina gul Derdixine bazina gul Ez heyrana bejna te gul Ketiya dest nezana gul Helbes Avaz: Geleri -Herm: Serhad

Weka ava zelale gul Ez heyrana bejna te gul Beje tu qiza keyi gul Gule die guniya gul Digere li ber iya gul Ez qurbana bazina gul Tu delalya gundiya gul

749

Gundo, ber xopano br. Masko per beleko, Yar yaman ! V av eylo mako Yar yaman ! Dost rind e, ji xew rameko, Yar yaman ! Dost rind e, ji xew rameko, Dost yaman !. Wey li ser ban ! Wey li ser ban ! Lo kuriko dno Wey li ser li ser ban ban ! aret kir mi nezan Wey li ser ban, li ser ban ! Xort xelk li ol hitin, Wey li ser ban, li ser ban ! Wey li ser ban ek kutane Zenda bazin tev hildane, Wey li ser ban, li ser ban ! Xort xelk li ol mane, Wey li ser ban

627-A-GUNDO Gundo, ber xopano br ! Gewra min rind e pez da br, Gundo, ber xopano br ! Bi qoziy ava li min dinr, Gundo, pez kar br ! Gundo, briya berx miya Gundo, pez kar br ! Wey li peng av biya Gewra min rind e, mr koty Gundo, berx kar br Gundo, briya lezlez e Gundo, ber xopano br Wey l peng av heze Gundo ber xopano br Gewra min rind e, mr tewrez e Gundo, ber xopano br Wey li pg av ol e Gundo, ber xopano br Gewra min rind e, mr inol br.

750

751

628-HA AV AV Ha ava ava ava Ezzo mal ava Te i z welat kir zava, lo keko mal ava Ha sk sk sk lo Ferhat mal sk Te z Roj kir bk lo keko mal sk Bav buk xwe axaye Ha bi derenge w bi derenge Bav buk li me derenge Psya siwara bi heft renge Li bav buk nema renge Gotin muzk: Geler. Herm: Serhed Berhevkar: Maruf 629-HA B DERENG (Selmo lawo) Ha li me ikir w li me ikir Lawino baran li me ikir niy lkir emy vekir Eceb dinya xirab nekir. Ha li hewaye w li hewaye Kon Evdalo li hewaye Qeyd benda girdaye

Derd min keika cind ye kuro Derd min keika cind ye Ha bi hez e, bi hez e, bi hez e Ser olyan bi hez e L dieryan berx pez e kuro L dieryan berx pez e Derdm keika terez e kuro Derdm keika terez e L dieryan berx kar e kuro L dieryan berx kar e.

630-HA B DAR E Habi dar e, bi dar e, kuro Seriya olyan bi dar e L dieryan berx kar e kuro L dieryan berx kar e Derd min keika muxter e kuro Derd min keika muxter e Ha bi b ye, bi b ye bi b ye kuro Seriy alyan bi b ye L dieryan berx kar e kuro L dieryan berx mh e

752

Her cara hesp seren zer bi zer Her cara hesp serin, malem zer Para lawik ne arin, zer bi zer Para lawik ne arin, malem zer Em sesin zer bi sesin zer bi zer Em sesin zer bi sesin zalim zer Her sesa hesp resin zer bi zer Her sesa hesp resin malem bi zer Para lawik kelesin, zer bi zer Para lawik kelesin zalim zer Text muzik: Geler

631-HA B ZER Ha bi zer zeri bi zer Ha bi zer zer Ha bi zerzer bi zer, zalim zer em sne zer bi sne zeri bi zer em sne zer bi sne, zalim zer Her ska hespe bi sne, zeri bi zer Her ska hespe bi sne, zalim zer Para lawik xelk ne, zer bi zer Para lawik xelk ne, malem zer Wem carin zer bi caren zer bi zer Wem carin zer bi caren zalim zer

Ke me tn ji jor da Penc xorta di nav por da Te mala min evitand ke Di bin bermalika sor zer da. Delala min hat ket ser govend Govend kian di cide. Xort gund a man li govenda ya min.

632-HA D CDA D CDA Ha di cida dicida Di mala ap Hec da Ez baz didim di cida Bin ling min xuh da Eger hn li gewra min digerin Gewra min di xen da

Ba l rab heb j nema Gul laqa lawik bega Ha gul li aa, i gul li aa Te sret sor da ber maa Gul laqa lawik paa

633-HA GUL Ha gul l l, w gul l l w gul yeman Ha gul l l, w gul l l sorgul yeman Gul ieka dev ema

753

Halm Heval Halm ehd me ye Tu her tim nav dilan da ye Em te qet ji br nakin Tu roniya av xorta ye Gotin: Zagros Heval Gund Muzk:

633-A-HALM Di sala nodaran de Fastan deng da xwe Bi quruna xwnxwaran ehd kirin law kurdan Heval Halm, heval Halm, ehd me, heval Halm Ciwan me heval Halm, ehd me , heval 634-HA LXN ya bi berf u baran e Her der mij u duman e Pmergn me di nav dene Hemu bina ran e Hemu weka ran e Ha lxin lxin lxin Bav u birayn me lxin Toz ji erd d erxin Dilana me ge bikin 635-HA L SER ME Ha li ser me, ha li ser me Ska dar da li ser me Berfek bar i nerme Min ji avn belek erme Ska dar dar mezin Dest hine hine hine Dest hine heta bazin Qz digir lem naxwazin Ke digir lem naxwazin Ha li ser me, ha li ser me

ro dlana meye Haya me ji hev heye Mizgin bidin hevalno Roja me di r deye Ha lxin lxin lxin Bav u birayn me lxin Toz ji erd derxin Dilana me ge bikin Mzik : ivan Perwer Berfek bar i nerme Min ji avn belek erme Ska dar dar pik Ska dar dar pik Dest hine hine hine Dest hine heta neynk Qz digir lem nakin bk Ke digir lem nakin bk Ha li ser me, ha li ser me Ska dar da li serme Berfek bar i nerme Min ji avn belek erme Qaseta G.ndar bir B-2

754

636-HA LORE Ha ilore ilore kuro dno genim bdera Ca ilore ilore kuro gede genim bdera Bisk zeriya min kuro dno bne s kra Guliy bedew kuro gede bne s krea Bigirin ramsin kuro dno wan xizim zra Ha ilore ilore kuro dno genim gida Ca ilore ilore kuro dno genim gida Bisk tolbav kuro dno bne s ta Guliy bedew kuro dno bne s ta Bigirin ramsin kuro dno dayik derga Bigirin ramsin kuro dno dayik derga Bigirin ramsin kuro gede dayik derga Ha ilore ilore kuro dno genim ovyo Ca ilore ilore kuro dno genim ovyo Guly tolbav kuro dno ketiye kovyo Guly bedew kuro dno ketine kovyo Bigirin ramsin kuro dno delala dyo Bigirin ramsin kuro gede delala dyo Gotin muzk: Gelr Herm: Serhed Hat karwan Emeran Helal mal Emeran Dan binya b(n)deran Hat karwan haciyan Helal maln Haciyan Dann binya kaiyan (Hrm) Dan binya kaiyan

637-HAT KARWANE Hat karwane karwane Fata Sirm Sva Sirm hat karwan Elyan Dan binya gundiyan Ey Fat helandin Helal mal helandin

755

638-HATM BESTA BELEKA Bejna we dara bi ye Hey le le Hey lo lo Bejna we dara bi ye Ciwana mala bave min Ji ramusana sor buye Hey le le Hay lo lo Ji ramusana sor buye Buka mala bave min Birca belek Botana Hey lele Hey lo lo Birca belek Botana Ciwana mala bave min Diparezin ji dil u cana Hey le le Hey lo lo Diparezin ji dil u cana Buka mala bave min Herem botan ; firari Ji derd yara Herdem hergav Dikim hawara Li odeka me Odeka vala Fincana qehw Li erd dimale Wey ez nexwaim Ev i pergel. Gebar iyan Ehmed Salih Silo Bisk didan al ser rk min ge Bihezar sal ez dimam nexwe Ketim lehya sor pra diim jor Dar av em ken li hawrdor. Text: Helm Ysif Mzk: Mustefa Kende Hatim besta beleka hey le le hey lo lo Hatim besta beleka hey le le hey lo lo Ciwana mala bave min Evare dema heneka Hey le le hey lo lo Evara dema heneka Buka mala babe min Min yar dit li nav Rezi Hey le le hey lo lo Min yar dit li nav rezi Ciwana mala bave min Dile min bir dizi Hey le le hey lo lo Dile min bir dizi Bka mala bave min 639-HATM CZR Hatim Cizr Cizra Botan Xizem wenda b Li govenda xorta Xzem nadim Bi s gay cota Dest min dirj Gehit guhara Bel dinalim 640-HAT BRVE Hat birv bhok sv Dest xwe da min ew ekir lv Snga sip dab aly xa Wek mirda min and hezar ma

756

Bal dixe peln guza Ha wer l wey baran Bal dixe peln guzan Can wer l wey baran Xew xwe e di pilan qza da Ha wer l wey baran e Xew xwe di paila qzan da Can wer l wey baran Barana iki ikir Ha wer l wey baran Baran ikir ikir Can wer l wey baran Pl co ber ber ve xwe kir Ha wer l wey baran Pl co ber ve xwe kir Can wer l wey baran Por yara min erpaz e Ha wer l wey baran Rk welat min ilkir Can wer l wey baran

641-HAWAR L Hawar l wey l wey l Hawar l wey l baran Can wer l wer l wer l Can wer l wey baran Baran li ber biharan Hawar l wey l baran Barana ber biharan Can wer l wey baran Ba li dix peln daran Can wer l wey baran Hawar l baran Can wer l wey baran Pal xwe l ili pa neyaran Ha wer l wey baran Xew xwe e li pa neyaran Barana ber payzan Ha wer l wey baran Barana ber payzan Can wer l wey baran

757

Hay dil hay dil dil min Dil j dibe azad be n sng min dan Dil dixwaze azad n qefesa min dan Ger bi hsiya xwe hebe Dilo tu xwe nene Ger mkann xwe bibn Dilo tu xwe nene Hay dil hay dil dil min Te tr berda an min Te tr berda og min Hay dil hay dil dil min Dil dibje lo lo ivano Dil min kir xwna jiyan Dil dibje hey lo ivano Div em can xwna jiyan Kr kr derd kulan Kr kir kir xeman Kr kr t jan xeman awa tu min diheln Hay dil hay dil dil min Te tr berda an min Hay dil hay dil dil min Te tr berda og min Hay dil hay dil dil min 643-HA WER DELAL-2 Ha wer delal, ha wer delal... Emn kuro, min li ema em Biriy; Min li Ferata Ferat Ehmed y, Kelekvana kelek berdan d gemiya; Zevac xwe e li zozana li goerye.

642-HAY DL HAY DL Hay dil hay dil dil min Te tr berda can min Hay dil hay dil dil min Te tr berda og min Dil ceger hr hr kir n sng min rakir Jana giran diyar kir Min ji ber w hawar kir Jana giran diyar kir Dilo bes xwe xwe bigjine ne Hay dil hay dil dil min Te tr berda og min Te tr berda dil min Hay dil hay dil dil min Dil ceger xemgn bn Bi gaz j ite re mijl bn Ji ber wan gotnan Dil min andin Dilo bes xwe nene Ji ber van ha gotina bn Hay dil hay dil dil min Te tr berda og min Te tr berda og min

Min xanim min cindiy, min remziye xanim Kea ap Emer beg, qiza mr muhaciriy; Emno kuro, Tu evk were mala bav min mvaniy; Tu were tewafa cot memik min e zry;
758

Ji te ra pir xwatir e, ji axatiya Remaniy. Min Emn Ehmed bav kr, swar Sqal Axak Rema d b li ewrma M, ser Kursiy, Kolos kiver xwar kir, Kir mvan v kofiy. Xwed bi qedanda mirad mirad xwaza, Bira bib mirad min Emn Ehmed, Bav kr swar Sqal axak Rema. Ez bi bama dar nav av w hewy: Hawar delal hawer delal, hawer delal; Emno, kuro min li ema em Eynebat. Fermana min Emn Ehmed, Rema rab ji Cem Kemal li Cimhuriyet; na well rab ji Diyarbekir ji ba qol ord, ji wilayet. Emno, kuro mzeke, Xelk elem bne tabr li p me t; Emno, kuro were min birevne, bav Amda Mra, binya xet, xwez bi axa Xwed bi w seet, Hawer delal hawer delal; Emno silav hat li ser silav, Mi ji Hillana zw kiri b qutiya Dev zirav, min and meclisa jorin koka nav, Zeman ber xwe zeman b, Bi emr bir, bi qailya bav, Qada were li urta v zeman; Heta dil d ne(be?), kev qz nad; Hawer delal, hawer delal, Emno, kuro, Cizra Botan bi darkevot in, Du xerat ketin darverot in, min di du Kewoka bi hev ra xwendin, du bilbila tevda Gotin, xwez bi rehma Xwed, bi w wext Bira min bidya ser min Emn Ehmed Bav kr swar Sqal, axak rema, Her du li ser balf bna cot in. Hawer delal hawer dela, Emno, kuro, text seyida ser ber jr e, Hillana zw bi ser da mil e.
759

Koka nav, hebk li hle, Min d Emn Ehmed bav kr swar b, li hespa nr e. Ber xwe da Amda mra ser ber jr e. Emno Kuro, min go belk tu pir ciwamr, Min nizan b tu ji wesyeta, wesla jina xwe newer. Bi an well, ez Teyfo nakim, tu derda li can xwe pde nakim. Ez Biriya jorn bi deman kim, ava gola Snan li ort kar kim Xwed qedr k pir mezin e, Belk em sed yek zr lra t da kar kin; Ez herim awrma M, Kurkek Ebek ji Emn Ehmed ra bazar kim, P al epika w qeytan kim, Belk xecyek ji ber bimne, P simbel w hinekim. Ez ser Teyfok muhacr bi qurban kim. Hawer delal, hawer delal; Emno, kuro, ez li zn tu li zn , Zwez bibyama nanek jinan ekir hr lhn, T ketama li ser dev Emn Ehmed, Bav kr, swar Siqal, Axak Rema, ji bo xatir dk qaln li xwern...... Evdilhad Mihemed 644-HAWAR DELAL-3 Hawar delal........... Kela min bi kela Min da b germa havn Mi d b s cot xezala Ber xwe da bn iya y engal ong xwe da bn mexala. Bav min kal e, diya min pir e Delalk mal ekir nava dest mal Di der v Qubal,
760

Mewhib hebab bastq ermk hejr iyay engal m dora Keml xopana Qibal Gewr tirsim bimirim tu sebe Gewr Tirba min bikol li hewa mala bav xwe Dest mal sor , pmal n Dev bi gul e, Hey l, hey l Ez ev mvan te me, Ez xilxala ling te me heyrana bejn bala te me Mr te b eskeriy Ez wekl mala te me. Bike diyar bo cotyara Bo xemla wan dar bera Bike xener bo rnbera Ji bo sw derbi dera Neke ristik bo dibera Neke pesn Pxembera Hawara Xan dimdim e Ger ew ne bit, ma ez i me? Evndar im, l venabim Ne bim zava tena bim. (Sebr Botan) 645-HAWARA XAN DMDM Bi deng te rina min Belav dibit vna min Dil ji min e, deng ji te ye Hizra min e, li nik te ye Her d vuhnim hozana Tu bike stran bo Zozana Semir were awaz bike Fatim were hawar bike Bi w deng xwe y ewat Bilorine ji bo welat

761

Ji ber tewr das mer. ro ku em dinrin li w erd bi ehfel. Tev n dike her til, Du s pel bi ar pel. Nemaz millet kurd rojek d p biarin. ro neb du roj d, W j her b te xwarin. Giya tu car namne, Di bin kevir te girl; Wek tirj dibje: Xim dil min uht. Amd Tirj 647-HAY GD XEYDOK Hay gid hay gid, hay hay gid Xeydok rn emamok l li min gid Zeynok Bejna te zirav e, weke itila tuhok

646-HAWLA MR KAMRAN Ey doktor Kamiran, Her dem ji te me sipas. Ev riya rast bedew, Ji me re dan te esas. Ji dil can tu rab, Bi millet me Kurdan Erdek hik teht ba, Bi dest xwe te wer da. Pit te mer xilas kir, til j re te dan. Kan ji ol iyan, Bi okan te an ser. Te em dann agirt,

Li Ruhay dewran e, li Siwerek ferman e Ji bo xatir Xeydok, er tevda di er da ne Bona av Xeydok er tevda di er da ne Hay gid hay gid, hay hay gid Xeydok rn emamok l li min gid Zeynok Bejna te zirav e, weke itila tuhok Xeydok hat hewa , k l nr ji dil va Bona xatir Xeydok lo xwna ssed mr Bona av Xeydok er tevde tk ve n Hay gid hay gid, hay hay gid Xeydok rn emamok l li min gid Zeynok Bejna te zirav e, weke itila tuhok i Xeydokek dil can, xort tev j re bn qurban i Xeydokek dil can lo er tev j re bn qurban Et di bra xwe neann l i bye Kurdistan Hem hatin doza w, l nefikirn Kurdistan Hay gid hay gid, hay hay gid Xeydok rn emamok l li min gid Zeynok Bejna te zirav e, weke itila tuhok

762

648-HAYLA L MN Heyla li min ! l l Heyla li min! Qesr rezgara ewit d bmo wa bi bera. Tato dibje; Temo bira ciwaniya Ran ji extaxan bike dere Min w zan; Xwezr min ne sax e; Da bstek biine ser. Heyla li min ! hey nema y. Kaz kur halma y Por bhano ne ima y. Pit axayn giran, Em ne mnin li ser dinya y. Heyla li min! Qesra Rezgara ewit bi libana Halma dibj; Tato, lawo, ne e mala bav min e. Ev e heft sala, ev e y heyt ye Derman bav bira li ber pita min e. Tato dibje; Tamo bira, er me Suta bidiz ne bj, Eker bj. Ji Oramar hate mil Gevre xema min e Heyla li min ! Kaz kur Halma y. Por bhano ne ima y Pit axayn giran, Em ne mnin li ser dinya y ! Heyla li min hey nema y! Qesra Rezgara ewit bi pencer e

763

Xilam di Suto dibje Em der dwan pra zozani y Li kuleka bibnin dere. Suto dibje; Gel Xilama xizmetkara: er roj min ne t: er nvana ev Axay giran Bigirin deynin ber dev dwan xencera. Heyla li min! hey nema y. Kaz kur Halma y. Por bhno ne ma y. Pit axayn giran, Em nemnin li ser dinya y ! Heyla li min ! hey nema y ! i ev ev, Str li ezmna di girin mij e, iyak di Rezgara ewit bikev mij in, K dtiy bi dor heft zemana Axayek wek Tato li mala Suto, Bi mwan de bikjin? Heyla li min ! hey nema y ! Kaz kurik Halma y. Por bhno na ma y. Pit axayn giran, Em ne mnin li ser dinya y! Heyla li min ! Hey ne ma y ! Qesra Rezgara ewit, Dibjim di kort de. Roj derketo, ewq l da. K dtiye xizm bikjin li ber Xewde? Halma dibje; Bi ser kek xwe kim, Xencera cevherl til l da. Heyla li min !Hey name y !
764

Kaz kur Halma y. Por bhno ne ma y, Pit axayn giran, Em ne mnin li ser dinya y! Kuriko dno, min sond xwar bi ser te Ez nakim mal mra Ez girnadim rviya li na era Ta li ser sng min evdela Xwed Dibite xirna tevr bra Kuriko dno, ez d pr bm, min hal ne Dev didan min ketin, bne ama Ev heft sal temam in, ez a li hviya te me. Kuriko dno, ez d mirim, were ser min Heya qirik ziyareta, were gel min Belk li ser xatir te can rn vegeriya min Delalo ez dn nebm, te ez dn kirim Qenca ez xwastim, xerba ez birim Sebeb tu y eger bimirim Delalo, iya bilind in te nabnim Kisk xwe vireke da ji te ra binexnim Jiyan kurt e ditirsim bimirim, te ne bnim Delalo were were were here Min xewneka xwe dit, nallah xr e Li te bimirin jine li min bi mirin mr e Delalo, kr ber kr al epikn te, merez nr Xwez bi w roj, Tu bibya y ivan ez bibyma br. Hey delal mal, alsoro almerezo Tu di deriy mala bav min helbor, bi lez bezo Heger tu nirvan b, xezal ezo Hey delal mal, kaniya gund me bi lewleb b Kewa li ser qebqeb b Pit te hey delal dil min kes neb. Ehmed Salih Silo

765

Xliya wek m ye Li te xuyakir r ye Hay l, hay l, hay l Hay l, hay l, hay l Xliy wek m ye Li te xuya kir wek r ye Hay l, hay l, hay l Hay l, hay l, hay l Bk em hatin teho Tu bike kar xweho Hay l, hay l, hay l Hay l, hay l, hay l Bk megr, megr Meger dane xal Hay l, hay l, hay l Hay l, hay l, hay l (Seid Veroj- War- 97)

649-HAY L Hay l, hay l, hay l Hay l, hay l, hay l Bk em hatin teho Tu bike kar xweho Tu bike kar xweho Bk bka havn e Bk bka havn e Qay avt ziv Qonaxa me li Mrdn Top qume tn Keik p dixapn Hay l, hay l, hay l Hay l, hay l, hay l Xliya wek derz Li te xuya kir kez Bk bye derz Hay l, hay l, hay l Hay l, hay l, hay l

650-HAY LAY HAYLO Heylay ha heylo derga dar Strka ezmana lo ketine dinya y Serk min d lo xweka min nay Eyo min dtiye lo birca seray Hey wereee were l gewra min were Te kiras sore l kesk zer li ser e Baranek bar lo il b kember e ilavek bar lo lo il kir kember e Min kf seyran kir lo lo birca Belek e Her dm e dm e lo gewra min dm e Baranek bar lo il b xizim e il avek bar lo il kir xizim e

766

Berjr me Bedlis e i miletek temiz e ksi kirine helise hay nik na, hay nik na niki niki nanna nik nanna hevraz me Leter e berjr me Leter e i miletek beter e ksi kirine deftere hay nik na, hay nik na niki niki nanna nik nanna Herm: Serhed berhevkar: Koma Amed

651-HAY NK NA Hay nik na hay nik na niki niki nanna nik nanna Qolo ketiye kiler xwariye rn dilber hay nik na, hay nik na niki niki nanna nik nanna Qolo nin e, bela ye xwariye rn dilber hay nik na, hay nik na niki niki nanna nik nanna hevraz me Bedlis e

767

652-HECIY CIND

Di 21 hezrna 2008 an da Heciy Cind di sed saliya xwe da hat branin. Ronekbir Kurd Hecy Cind li Ervana bi minesebeta sed saliya xwe bi ayek ji aliy Yekitiya nivskarn Kurd hat bra anin. Li v branne gelek ronekbir minewern Kurd hatin dtin beder v ay bn. Heciy Cind di sala 1908 an da li gundek Qers Amanayir hatiy dinya y bi esl xwe ji malbeteka Ezdiy. Di sala 1990 an da j ye ser dilovaniya xwe. Di v ev ku Yekitia Niviskarn Kurd amed kir gelek ahsiyetn qedir giran ciy xwe girtin. Wek kea Heciy Cind Ferda Cewr, nivskarn Kurd Ermen j hebn li v ay. Kea Heciy Cind behsa kiteb xabetn w ye li ser Folklor kirin. HECY CND K Y? Heciy Cind di sala 1908 an da li Gund Amanayir y girday Qers de ji dayik bye di sala 1990 an da j ye ser dilovaniya xwe. Ji malbeteka Ezdiy . Profeso r ziman zan bye. Ji ber tundiya dewlet Tirk mecbur dimne goa Ermenstan dike. L Ermenstan ti kes xwe tune bye. W jyana xwe pir li yetimxane derbaskiriye. Dibistana seretay lis li Ermenstan qedandiye pit re dest bi dibistana Mamostey kiriye, di sala 1930 an da dibistan xelas dike dest bi mamostetiy dike. Di sala 1932 an da li ser Folklora Kurd dixebit gelek stranan kom kiriye.ro em gelek stran, rok w di kovara Hawar da dibnin. Di rojnama Rya Tez de kar kiriye.. Gava ku ji girtingeh derdikeve dsa dest bi xebatn xwe Folklor perewrda ziman dike. Ji bona zaroka gelek kiteb amdekirin. Heciy Cind xwe li w navber digjine hawara, Kovara Hawar ji Hawar re nivsa dine. Kitebn xwe bi nav USV ZELX derdikevin. Di amede kirina 110 kiteban da j alkariy dike dide. 1 gulan 1990 an da ji nav me go dike die cem hevaln xwe Mir Celeddtin Bedirxan, Osman Sabr, Cixerxwn, Qened Kurdo, Orbel, Ereb emo, Eliy herr, Meley Cizr, Feqiy Teyra, nemir Ehmed Xan.

768

Ji dev Tmr Xell Di nav gel kurd da gelek kesan ji bo milet xwe karn mezin kirine. Kar hinekan gihtye milet, karn hinekan j heta niha negihty. Ji bo nimn, kar radyoya kurd li her ar pern Kurdistan belav bb kar bar w, xwesma sitirand radyoya Rewan gelek kurdn di xewa hingor da hiyar kirye. ew kar bi saya ser serok w radyoy Xell aan Mradov bye, ku ji sala 1957an heta 1981 serokat l kirye. Nimneyek din ew berevkirina zargotina (folklora) kurda ye. Di w kar da em dikarin bjin, ku Hecy Cind di nav kurdan da y her bi nav deng e. ew kar j gihtye milet me, ji ber ku piranya milet haj ji folklor heye j hiz dike. L dsa j tam negihty. Ji karn Hecy Cind yn her berbiev ev in: "Folklora Kurma nca" ya sala 1936an, 640 rpel, ku w nimnn w bi Emn Evdal ra tevay berev kirye, "Mesele metelokn cimaeta kurda", 800 rpel, "axd Rostem Zale kurd", 400 rpel, pnc cildn "Hikyatd cimaeta kurdy", 1300 rpel, "Folklora kurmancy" ya sala 1957a, "Sitirand kurdaye lrky", "axd Koroxlye kurd" yn din. Dema pirtka "Folklora Kurmanca" ya sala 1936an wek hediya dabne Qad Mihemed, ew ha gotye: "Ev e Qurana me!". Dema rojek pwst pda hat, ku hem karn Hecy Cind yn di nav 50 salan da kir berev bikin ji bo miqalek binivsin, ew kar ewqas pir b, ku j pirtkek derket. Hecy Cind di wext da serok bea Kurdzany ya Akadmya Ermenstan b, profsorek kurday bi nav deng b, di hla ulm da bi sedan miqaln w hene, ew helan daye bi sedan kurdan, ku xwe li xwendin bigrin end salan li nvrstta Rewan, di bea kurdzany da mamostat kirye. Ew herweha xudan Elfba kurd ya ji bo zarokn kurd e xudan pirtka dersan ya ji bo komn 3-4an e, ku di dibistanan da heta niha j bi w pirtk dersan didine zarokn kurd. L Hecy Cind ber her tit welatparzek mezin b. Ji bo welatparzya xwe di saln Stalnzm da kete hebs. Ji bo i kete hebs? Gava kovara kurd ya delal "Hawar" destbi weana xwe dike, end hejmarn "Riya Teze" hinek pirtkn kurd yn li Yrvan derket ji wan ra tne andin.
769

Kovar di hejmara xwe ya 8a da (sala 1932an) nivsa Celadet Bedirxan (bi nasnav Herekol Azzan) ser v mesel ap dike. Em binihrin ika li "Hawar" i t gotin: "Rjnameke kurdmanc, bi herfn n, bi kurdmancyeke xwer, li Rewan, di iklek speh eleng de derdikeve. V pay end hejmarn w gehitine dest me. avn me p biruhn bn, dil me a ge b. Kurdmancn Rewan ji rjnam pve end kitb j derxistine. Me s-ar rj mijlahya xwe bi wan kirin. Ji nav rpeln wan n taze ter bihna kullkn iyay Elegoz, bay zozann Serhedan dihatin. Di nav resmn wan de al--apik kurdmanc, xencer pitxencera kal kalikn me dihatin dtin. Rya Teze wek nav xwe taze ye, n ye, nbar e. L ji Hawar kevintir, bi emr j mezintir e. Hejmara w a pain ko gehitiye dest me a pnc nehan e. Li gora ko Rya-Teze rjnameke dehrjk ye, ber salk hin dest bi derketin kiriye". Di w hejmar da Celadet Bedirxan ji pirtkeke ji Yrvan and du helbest weandine di dawya nivsa xwe da ha gotye: "Ji bona ro me hevqas got, pdetir em dsan ji Rya-Teze behs bikin. Em ji heval xwe re ryeke xwe dawyeke ge hv dikin. Divt ko her gav me hay ji hev hebit gerek e ko em hevdu ser xebata hev serwext bikin". Rast e, "Hawar" bas ne kiriye ( rast j kirye), ku k ew hejmarn "Riya Teze" pirtkn kurd ji Yrvan ji wan ra andye, l em zanin ku ew Hecy Cindy nemir bye bona w yek dewlet ew girt, kire hebs. Rast salek ew di zindana Stalny da ma, l kubar b, ku bona w kar li wir maye. ro dibistana gund kurdan Span, li nava Aragas, li Ermenstan bi ser nav w ye. Ew hema di w gund da j sala 1982an, hate binaxkirin. Min Hecy Cind ba nas dikir, ji ber ku ew him heval bav min b, him j gelek caran dib mvan mala me. Eger ez di aly rojnamevanya kurd an j kar bi edebyeta kurd va girday da bi p ketibim, keda Hecy Cind pir e. Ew b sebeb, ku min dest ji meslek xwe kiand (min bea fzk-mattkay ya nvrstt xilaz kirye) bme rojnamevan. Ew b, ku pit her miqaleke min, ku di Rya Teze, an j di kovar rojnamn rs ermenyan da derdiketin, ji min ra tl dixist, helan dida, tev pesinan ret j li min dikirin. Ez bi xwe j gelek caran bi ten, an j bi kurdn Kurdistan dibme mvan w. Ez him a dimam, ku ew ji ku ewqas wext dibne bi min ra sohbet bike, him j kubar dibm, ku merivek usa mezin end sehetn xwe dikare bide min.

770

Hecy Cind sala 1908an li gund Emenayr, naveya Dgor, qezaya Qers ji diya xwe bb. Dema ew zarok b, Rom avte ser ermenyan kurdn zd, ew qir kir. Ew gelkujya ermenyan ya sala 1915an b. W dem Hecy Cind 7 sal b. Ew j mnan gelek maln zdyan, warn xwe dihlin ber xwe didine em Erez, snor Ermenstan, xwe li hidd dixin derbaz dibin. Dibjin wan salan em Erez ji xwn reng sor wergirtib. Di w rev bez da qewim pirsmam, hem merivn w tne kutin. Ew bi ten dimne, lema j w davjine swxaney. ji w swxaney zanyar di cihan da bi nav deng derket, ku tevaya jyana xwe da pketina and edebyeta gel xwe. Pit wefatbna xunedar kurd y mezin, gelek berhemn w yn apnekir mabn. Kea w Frda Hec ew hazir kir da apkirin h j dike. ne ten yn bav xwe, herwiha yn mr xwe Frk siv j, ku helbestvan kurdn Sovyeta b er y her bi nav deng b. Hecy Cind herweha romanek j nivsye bi nav Hewar. 653-Frda Cawar Esra iti Frda Cawar/ Kea Heciy Cind y

771

754-HEC MEMO Gava ku xel(qitlix) li welat Hec Memo pde b, wiha lorand. Dil min li yan Erd hke ezman li bane ar sal in rehma Xwed neb barane Feqr hejar direv in ji malane Ji ber zar zar bara bara zariyane Di hundirn wan de nema ar nane Ewqas nsan cane Hal dema wan nemane end mirovn biliyane Gotin: Hec Memo ! tu ye her ba dewleta Al Osmane Tu ye ji me re bistn perane Em tenzimkin li nav esr malane Dewlet li bajar Stanbol ye Sandiqa w heye li Diyarbekira xopane Hec Memo ber xwe da Wan e Sed heyt hezar quru stand ji El Osmn e Li bajar Diyarbekir kir arvan nane Sal ji sal xirabtir b li Wan e Eir helak b, soz w bi d u salane Li Diyarbekir fermana El Osmn e Kutig deftera li hev dixne Heft salin Hec Memo vrg salyane nedane Tehsldar dewlet, kerwan bezargan bi hev dixne Ber xwe didi xiya, Defter li p Hec Memo datne Sed heyt qurue, Deyn dewlata El Osman e Merivn Hec Memo gelek li dora w civne Xezne defna w valane Quweta w nagne... Di ber re hstirn xwn dibarine Dema av li qantira dikevin Dizane, ku ji bo doagn birs Kulavn nav bi gul Astar qulna w bi qulbne Birano ! Ez bikim bilaznim
772

Panzde hezar maln Xiya ez bicivnim Ez daraxac wan im, nikanim Bextek ji wan bistnim Werin ez sozek di navbera me de dnim Ez deyne dewlet pit du salan vegernim Ew dibn... Em tehsldar te dewlata El Osmn in Mirovn ferman qulnin Em hatin doega, mal melal Ten canan j derne Li nav panzde maln Xiya Ji me re wan peran bi kamilne Tehsldarn dewlet ferman dan leker Ji ga ji miyan, ji hespan Ji astar qulna bistnin Heta wan peran dike milne Yek j defteran dinivsne Sadiq kur Hec Memo Bi av ser xwe dibne Jinn bi ducan, bkn salek e mehek Prekn ser darn tevra ciln bi cehn Lekern Tirkan destn wan radikne Doag nivnn wanan ji bin dikne Dib borbora kean lawan, giriy ne Ekaliy Xal, lok Msil besrek girgne Gava av li tehsldaran dikeve Dn man li ser namne Sadiq Ekal, yek bi yek swar Mendoh Yek swar Meshne Ser xwe li heyat qeteb xwe dixne oran galgalan t nagihne Mirina ewit li ber avan nabne Dest xwe avte qevza r dev daban, pit hin Ekal rakir ilf dar begr Bi arde nofirka, bi deh d qta Kirin ser leker dewleta El Osmn e.

773

655-HEC MS BEG XWT Gul Eman Gul Ermniy Tu kerem ke ji ber tav wer ber sy. Gula narn, axka Fila, Hev de berda ji teiy. eng bi n, neq l negeriy, Sifet pan, wek sniy. Tu keremke elb eyar r xwe hilne, em herin beriy. Hec Ms Beg zirav swar b Li xam ciwaniy, dike Gula Narn, Axka Fila, qza res dra,(kilis) Bn ser dne musulmaniy. Gul ban kir: Eman Bego, min li diyara diyar ey zemana, Li min li va demali va dewrana, Min sond xwariy bi sonda keak du Metrana, heta tu got can min ranek Bi wan dirana, heta tu hestiy can min ne firne, bi akca kerpetena, Tu car nabim jina mrek misluma na. Eman Gul, mal ewitiy, Min li diyara diyar Abyemana, Ko keriy me, ne zozana, Ramsan Gula Narn, axka Fila, Li cem dil min, pir xwetir e, ji ramsan heft keik mislumana. Gul bankir: Eman Bego, dra bav min pir mezin e. Kea reheb metran l rnitin ser bin. Min sond xwar ez tu car ji mrik Misluman ra nebim jin e. Ax l eman, l Gul, l keik Ermeniy, dil kafir tu li ba dil Min sifet sor, fener ir. Te Guleka qez berda ser qonder,
774

Gula Narn meiya li ser pre Gul bang kir; Eman bego, tu qe xwe me ne, Ez bi dengek dudo li kea metrana biqrnim, Tu mislumane, ez Fil me, Titek, dn min te tev tunne. Ez dew derling xwe hilkinim. Riya stanbula waran bigirim Bicadnim text Sultan Ebdul Hamid, di bin de bihjinim, Perda Sultan Ebdlhamid biqetnim. Kra qelem tira ji beriya xwe Derxnim, ez bi can xwe gewr xnim, Pl xwn bi ser text Sulta Ebdlhamd da birijnim. Heft duwel ecneb dewleta Al Osman bi xwe te bihesnim. Kirasek b psir, Bi ser bejna xwe te da tev dnim, Belk Sultan Ebdlhemd heq mi ji te bistne. Gul ban kir; Eman Bego ez bandikim bidengek dudo ya Bang rahiban kea kim, mal ewityo, Tu misluman e ez fil me, Ez dikim nakim xwe ji dest te pak nakim. Min sond xwariy, bi ncla sa Musa, Ez tu cara terka dn sa nakim Mehra mrk misluman bi Ehed bi efaata Muhemed, Li ser xwe qebul nakim, Ziman Katoliya Ermeniya li s er xwe zed nakim, Ez rh xwe li ber dn bav xwe feda bikim. Hec Mus Beg bankir go: Eman gul, Ew sibye xwe sibye; Tu kerem k, ez biske werim hinda te ye, Ez ma kim cot memik te ye,
775

Mirin heq qebra tar mala me ye. Gul bankir; Eman Bego, wer me bje, Ji dn bav min re pir xirab e, Ke rab ji ber rehb e, Heta ez li der dinyay sax bim, Cot memik min w ji law ap mi re bin Hec mus ban kir: Eman Gul wer me bje Me xingir, he cara ez dibnim, Dil min mezin dib, dib gir e, Ez bi mraniy ji law ap te pir mrtirim, bi xort bn j pir xortir im, min qesem kiriye, Eger tu qz be, eger tu jin be, eger tu bi mr be, eger tu mehr be, lam ez evk bi Dest zor, li te bihewirim. Gul ban kir; Eman bego tu bes, li min mede, ez gune me, Ez Gula Narn, qza res dr, Ez fil me, tu musluman e, Ez axk im, ez fil me, Ez hestyek heram im. Hec Mus Beg ban kir: Eman Gul, roja me hilat qir per, ewq xwe da qesra bav Gul Narn, qapik her ar der, Eman Gul mal ewity, Tu ne bike, ne mezin e, Tu nuh kamil, eger tu filey, eger tu ila ye, Min tu qebul kir; ev roj Xwedbst ar seet in, Min seva Gul Narn miraq kir. Hec Ms beg ban kir: Eman Gul, ew havn e, xwa havn e. Hviya xwe dikim ji reb jorn e . Ez carek te bi ten li bax Bav te bibnim, tu zan, ez Ms Beg Xwt, Bag welat jorn im,
776

Tu zan ez dest xwe li qevda Xelef sor xnim, xerzaniy ji ber fota ecem d biknim, Ez guliy te sor sosin, Li dest xwe bigernim, Temame fila ern bav te bn, Nikarin te ji dest min biderxinn. Kovara Hawar 656-HEFT SED L, war Er heftsed, dotmama Genc xell axa ji xewka rn hiyar bye. Bi s denga, bi s deng zz Li jina bav xwe dikir, Qrin hawar gaz y; Digot; Er jina bav xewnek min dtiye; Cotek ava li ber der geneka Brak mala bav min zenzeliye; Cotek spndara li ber de n bye; Cotek remara p ve hatiy; Mehfrek sor Xorasan li bin daniye; Kerek beqala bi s linga hd hd xwe li ser gihandiye; Teyrek bak li ser kewek dab, kewek firandiy; Dilo ne ma ye D bila nemnim bo swar xeriby L war Jin bav dibje: Er kea min heftsed, Xewna te rast e, derew nne. Cot ava Brack rondik av te ye; cot sva Entab memik te ye; mehfr sor Xorasan sng ber te ye;
777

ker beqal ew dezgir te ye; Kew sip zimzim kir, Li ser zinar, Pismam te Genc xelil axa ye; Zimzim li mil raste, Giltek freng girtiye; teyr bak hat li ser kewek dab, Kewek firandiye; Ew ezrail e, Ser rh pismam te Genc xell Axa hazir bye. Dilo ne me o D bila ne mnim bo swar xerbiy Er, er jin bava dibje; kea min heft sed, xema ne xem xirab in; ol teqtr miqeder Di Xwed de ne; Bi s er te pismam te tn betal nab in; Cixarek bikne, De xema dil te p belav bin; Her mirov hevdek gul rhana Biinin xizmet bik. iv desta ewil her d ra bi Heftsed dibj; Er jin bav, Bi rast e, xema na xwim, Xem d xirab in; ol teqdr miqeder Di Xwed ne. Li ser min pismam min Genc Xell Axa tn betal nab in; Her mirov hevdek gul rhana biin; heft cara bi roj xizmet bik iv desta ewil her ra ne bin. Min w sond xwariy; Kes pit pismam min Genc Xelil axa Bi sing ber min a nab.
778

Dilo ne ma o D bila ne mnim bo swar xeribiy L war Er sibey, li min tita zuwa. Heftdesed dotmama Genc Xell Axa li jor tewla mala Bav xwe ketiye; Hespk quta nr deraniye, Teng w idandiye, Bi ev roj ajotiye, Li ser duriyan sekiniye Pit qefla babazergan rnitiye Tto ba bazerganek mislimana Hefsed dibje, babazergan mislimana; Te pisamam min Genc Xell Axa Ne dtiye li welat Xeyran xirban, Bajar kola mehmd li Tilsn Milsn welatek xerb i ye? Ba bazergan dibje; Er heftsed, Pismam te Genc Xell axa Emr Xwed kir; Min veart bi v destana. Ez hatim nana. Heftsed dibje; Er babazergan mislimana, Hviya min ji Xwed Ji pexemberan e, Hj tu negihet mal, Term te dayim ser pit Di van hespana. L war Tto babazergan Filana. Heftsed dibje; Tu bi Xwed sa pexemberana, Te pismam min Genc Xell Axa ne dtiye bi welat
779

di xeyran xirbana. Li bajara kola Mehmd, Tilsn Milsn, Bajarek xerbiye? Ba bazergan filan dibje; Pismam te Genc Xell Axa i nav nan e? Heftsed dibje; Roja ji mal derket, Svar hespek boz beyaziye; Simkot, simkir, difin zorney ye, Stra mexrib rawesta ye, Swar ciwanek Meneg ye, Meneg dugxig ye. Zn zer tewriz ye, Serkel silah bend diriz ye, Cotek danisqa pita zn ikiland ye. Ew bi xwe simbel sor sosin ye. Qeln bask Osman ye Ber devk kehreben ye, xenera w Salih beg ye. Cef egala w mendel ye, Kurk ebay wi Besraw ye. al w Kerman ye, Bi ekmaya Siftal ye. Bi temama rman ye, Hokd w s qezn Qeyser ye. Pitqna w boz beyaz li erd diki ye, Par kaxizek ji dotmama xwe hinart b. Par nefer bm, ew sala yzba m Babazergan Filana dibj; Er heftsed, Min Genc Xell Axa pismam te Ne dtiye bi wan ava na. Ez nakim bikim i bvext, i derwa na. L war
780

Tto babazergan Cuhiyana. Heftsed dibje; Er tu bi Xwed Msa pexemberana, Te pismam min Genc Xell Axa Ne dtiye li welat di Xeyran xirbana. Li bajar kola Mehmd Tilsn Milsna, bajarek xerbiye? Babazergan Cuhiyana dibje; Pismam te Genc Xell Axa Ne saxek nesaxan e. Ser mil du Romiyan e Bir avte nexwaxane. L war l War Heftsed rab, il ke ji bo xwe kom kirin, Hem roman xemilandin. ew bi xwe kirin diktor Loqman. qesta pismam xwe kir Deh nefer hinartin: Bila hem diktor derkevin, D diktor Loqman ttin Genc Xell Axa sax bikin. Hem diktor derketin hatin Diktor Loqmam, nezan awa xwe bi Genc Xell Axa bin der. Dest avt strana: Ava Ferat bi em bi kend land e. Ez hesp Genc Xell Axa bibim ser solbenda. Ez guhar xwe bikim nala; Ez bazing xwe hr hr bikim bizmare. Ez kez xwe bikim tenga, Biskn xwe bikim des thevsare. Her gava pismam min Genc Xell axa derkev bi komal adirana. d xelk nebjin; Ew swara kor heftsed i b
781

kar bar e L warl war Genc Xell Axa av xwe vekir, Got:Eva strana te ji k re girt ne? Diktor Loqman dibje; Ez me ser nesaxa ji nesaxa ew girt. Genc Xell Axa gote diktor: heger tu wan strana ji bo min dibj, ji bona her stranek hespek didime te Dest avt strana Got; Ew il ke digel Libas xwe bikin: Oda babazergan odeka n e Kelek gemiy di Hec Bedran Axa, tne dikne, D hlo pismamo Genc Xell Axa Dest xwe li gerdan zer werne. L war L war ber xwe day ko dt Heger av xwe vekir, Dotmama xwe Heftsed, Di v gav de mr. Ji bajar sal ne ime Bajar Misr ye. Ez pit pismam xwe Genc Xell Axa, Ez sng ber xwe bikim, Li bin axa qeber ye Ne ma y, ne ma y, ne ma y, D bila ez nemnim pita Pismam xwe Genc Xell Axa, li ser dinya y! L war l war Ji v od naim v oda. Memik min ne bne
782

berfeka li zozana. xwe kia, na li ser ban Dwan oda. Ez destmalek n kirim, bavjime av xwe, ez xwe bavjime av, Bila bikim bi rh d Berhevkar Th. Bois

657-HEKMO Were bje Hekmo Hekm qrban tuy bi xwe k Xwed hebn ser me da neke naz, wey neke naz Tuy merhemek ji birna birndar mala bav min re k Tov henik, ji don zeyt, koka dar dara Maz Wey esmer bn r teyr baz, em pk hekm xwe kin Bo xatir birndaran zr ser van prekan hekm Heger tuy birndare mala bav min sax k Tu y bi zr bi ser me qal b, qal b qal neb, ez pk hekm xwe kim rk henar, gerdena naz Evdal im evdal im nemnim nemnim wer hekmo birna birndar mala bav in xedar e, nene Were bje hekmo, hekm qrban tu y qutiya melhem ji w al bne v al, w e h h bne v al Tuy dibn birndar mala bav min bi ser birna xwe de kr dinal De tu y ke melhemek ke ji evna dil evndara Tov biy, ji koka dara darkinr, wey Esmer bne r teyr bar Wesmer bne r teyr bar, wem pk hekm xwe kin Hal mal din ji bo xatir birndara, zr sty van preka Hekm eger tu y birndar mala bav min sax k Tu y bi zr sty me raz b, raz neb wez pk hekm xwe kim cot zermemkn qerqa hejde sal Wey de evdal im evdal im, nemnim nemnim Wer hekmo birna birndar mala bav min xedar e nene Gotin Muzk: Evdal Zeynik-avkan: eroy Biro Berhevkar:ivan Perwer

783

658-HELEP-1 Wey lo lo, wey lo lo wey lo Wez daketim kel kaxanan Wez daketim ser birc van dwaran Wez bi serkela dil xwe de mijl ji xeman kulan derdan birn in ax de wey lo lo lo wey lo... Dsa bombe baran e Her der girt mij dman e Dsa nale-nala birndaran e Deng dayika t li ser lorik wan e Bavik bi keder xwe davjine ser zarokan e L zarok mane b nefes, b ruh b can e Ax birndar im wey lo lo lo wey lo Hey l l.... wey l l... Ferman e y... hawar... hawar... Dsa li me ferman e Li jor tte gire-gir hume-huma bavirok tyaran e Her der xistiye nava agir mij dman e Li jr tte qre-qra zarokan, hawara dayik bavan e Dsa drok xwe n ve dike weke carek ji caran e Weke Diyarbekir, weke Palo Gnc Agir, Drsim Weke Mahabat weke Berzan e ro dsa li Deta Silmaniy, li kleka Hendir, li bajar heleb Fermana me Kurdan e, ferman e, ferman e... Dsa hatin qelandin zarok z tev dayik bavan e Ax hawar... li me ferman e... li min ay... ax birndar we me, li min oy... Er hey l l... Here hey lo lo... Hawar Kurdno hn bikin bileznin Hn kaxiz pnsek bibnin binivsnin Dinya alem p bihesnin Serok rbern Kurda li hev bnin Bira yek bi yek bin ji hal me Kurdan re titek ji dinyay re binnivsnin Bira xelq alema p bihesnin Da ku arek ji hal me Kurdan re bibnin Me ji bin v bindestiy dernin hawar hawar Heyfa Kurdistan ku ro diewitnin Agir li ser me Kurdan dibarnin ax de ay ay... lo lo ax de li min birndar we me...

784

659-HELEBE-2 Ey Helepeya wran, ar xopan, ji bo te digirm. ro seror bmad in alr, bilbil naxwnin, piling r btevger in, rondikn ivkan li herder. Mala min, ar rn, tu j bigir! Bila ji min re henekan nebjin: ez ji ber bxwedtiya te, tu ji ber a min, em bi hev re, l ji hev dr bigirn. ima Helepe, ima? Ev droka zordar, tu mirand ji bo nv-helbestek min, tu kujand ji bo ku bikarim hinek ptir bigirm!? Helepeya tij kul keder, ji bo rojek "taybet", ji bo vejnek tu y, bajarek ji bo rpelek drok, rnitvann te ji bo tgihnek ser xwe dann. Hromaya jibrkir, nameyn kevokan dixwnim: bi xwna xortn te nivsand, bi rondikn dayikan niximand, bi xemla adara navdar xand. Mala min, ar rn, tu j bigir! Ez tu, em bi hev re l ji hev dr bigirn. L car ne ji ber bxwedtiy! Tu rondikan, ez hsiran, em yn ahiy biwernin. Va ye Newroz, roja proz! Dem hatiye, ji war xwelkir sorgul rabin! cengawer: hattttt cengawer: Ey Helepeya wran, ar xopan, ji bo te digirm. ro seror bmad in alr, bilbil naxwnin, piling r btevger in, rondikn ivkan li herder. Mala min, ar rn, tu j bigir! Bila ji min re henekan nebjin: ez ji ber bxwedtiya te, tu ji ber a min, em bi hev re, l ji hev dr bigirn. ima Helepe, ima? Ev droka zordar, tu mirand ji bo nv-helbestek min, tu kujand ji bo ku bikarim hinek ptir bigirm!? Helepeya tij kul keder, ji bo rojek "taybet", ji bo vejnek tu y, bajarek ji bo rpelek drok, rnitvann te ji bo tgihnek ser xwe dann. Hromaya jibrkir, nameyn kevokan dixwnim: bi xwna xortn te nivsand, bi rondikn dayikan niximand, bi xemla adara navdar xand. Mala min, ar rn, tu j bigir! Ez tu, em bi hev re l ji hev dr bigirn.
785

L car ne ji ber bxwedtiy! Tu rondikan, ez hsiran, em yn ahiy biwernin. Va ye Newroz, roja proz! Dem hatiye, ji war xwelkir sorgul rabin! 660-HELM CAN Te gelek mal min xwar L l..... Helm can Qirika te da ne xwar L l.....Helm can Lawo helm can Ji te ra bibe kul jar L l ..... Helm can Bibe kula sala par L l..... Helm can Stran:Gelr.Herm:Serhed Berhevkar:Span Ez li ser pela selat Dest min li dawa te Ez li Helm cana xwe dawec me De can, bi can be, Helmcan Bav kik, mr xulam , L l Helm Can, Ez bi heyran Bedls biewit wa li w ye Heyfa min nay li ser mal dinyay. Ew teres pols dest min girdan Ber min dan mreta eskeriy, Ez neketim ber w heyr awa min d cewaba nexr Ji min re t ye De can bi can be, Helm Can Bav kopek, mr xulam . 661-HELM CAN De can bi can be, helm Can L l Helm Can Heyran, ez ne t me ez ne bir me Ez li ber sihka Bedlsa xopan rnitime. L l Helm Can Heger tu avki , Ez gelek t me Heger tu nanpj , Ez gelek bir me, Heger tu sng firo, Ez mitery sng ber te me Heger tu na firo, Roj hezra heq

786

662-HEY L L WEY LO LO Ez me xan bi xan hey l l wey lo lo Ka zerya li ber v can hey l l wey lo lo eva din min xewnek db hey l l wey lo lo Xewn xr be bi i ikl b,hey l l wey lo lo Min dt qesreka sp b, hey l l wey lo lo Qesra mam El b, hey l l wey lo lo

663-HEMDN EMDN Hh, , , ... Hisn axa ba dike -Gel mrekan ez bi zozann jorin diketim, bi iman bi simaq e Ema bi eniya bav xwe kim, ez zanim, ew wra we wr bguman e We soz telaq bi hevdu re danne we bi hev du re bne tifaq e Hn hatine ge hn dibjin; Em axatiya Ehmed Beg bav emdn Axay delodn ser ser xwe qebl nakin Gel mrekan! Ez bi zozann jorin ketim bi iam simaq e Bi s telaq ge jin dera mala bava, veger galgal fit betal nake Galgal gotinik d hn ji nav dev levn xwe peyakin Ez ser we bst pnc mrek zozn li zozn, Disan bi qurban xulam kim Paey min hey lolooo.. Axay min hey wey Hekimo hey wey... Paey bavm hey loloooo

787

664-HEM GOZ De l da, de l da; Poz berano de l da, erwal no de l da, Min d bi Eliy Ynis ve, Qaymeqam Zoq ve, aw Almedna ve, bi Biar eto ve Qevm topa Rekota ve, Li kozika koraniy da, Dil min helak e sed car sed car helak e. Min d Eliy Ynis ve, Qeymeqam Zoq ve bi Biar eto ve, Di ser kozika Koraniy de girtin tifaq Min d metlka dest Hem Goz, Ji vara Xwed de, aq, aq e, Min d hem Goz, bi s denga ban dikir, Day dren, Min sond xwariye, bi sonda mehkem, Bi sonda jin berdan , Min sond xwariye bi telaq e; Ez ji kozika Meters, Kozik koraniy nalivim, Heger tu yeqin nek, ling min di qeyde de, Dest min li ser sram metliy de, Ez ji kozik meters nalivim; Mift qeyde ji xwe re li cem min e; Li cem ap min Ynis; Di hepsa bxwediya stewre de; Li holiya jorn, Di berka xeftane min de, Di mrata pencer de, De l da pozberano de lda Min d dayika Hem Goz, Bi s denga ban kir Hemo, Lawo de hela; sed car bi min hela, Ez kozik, ji ferx mala bav xwe re kim, Ji kevir kerpa; s pay b xwedy el a Min d Hemo Goz, Bi s denga ban dikir kir,
788

Da dren, ez Hem me, Hem Goz me, Ez kevir kozik, Risas erd me, Ez melkemot mwt me, evger nv ev me, Ez kek Tll ehr me; Ez deqmok nav av Can bzar deta M me, Ez gur roja qewame me; Day dren Ezz Merzika Roja n

665-HEM MS Weyil, weyil, weyil, Hemo keko wey l Dil min li dne, Sed car dil min din e, Min di sib, Kubara sib re, er dikeve ser ban Birc; Drbn li ber av xwe datne; Li deta Berz dimyzne; Nr ku obak ji obayn Ereba, Min d kon r Ereb, Di deta Berz da vegirt ne; Min d Tl ehr, Bi s denga kire gaz, Go Hemo keko, Xwed bike, Ez di d av kek xwe Hem re, Kirasek meles, kitaneka kaxit, arka Amd naqtnim; Ez iqas xiyal bala xwe didem, Deta mrata Berz deteka n e, Min d kon re , Ereb t de vegirt ne, Konek re Ereb li per kona ye, S xort di bin v kon de rnitine; Li ser wan ar temez ne,
789

Li pita wan girday, Pit sal , di ecemne, di ber wan de, Xener qapilme xerzan ne; Li dest wan daye, exane ye Botan ne, Ewan her s xortan; li berz, Li ber hsiya kon re Ereb, Rnit ne, bi qumar dileyizin; Heya xwe ji bay felek nn ne; Min d Hem Mus; Bi s denga kire gaz; Bang dikir Tl ar, xwak, Bi Xwed qet hey hesab kek te ji wan peya tu nne, ewan peya ne, er xewxa ne ay dawetan e, Heger tu yekn nek, Hatine ribek xwe, Ji ciwaniya mala bav te biknin: Min d Tll ar, Bi s denga kire gazn; Go weyil weyil Hemo keko weyil, Xwed bike ez d av Kek xwe Hem re, Li dinyay ez namnim Hn xalxala Hemo, Di dev w da ye; Nr carek, mij dman, Ji bin berka jrin, Ji poz kaniya Rs -el Eyn, Ji hevhew poz iyay ingal; Mij dman hev du hilanne; Selefek swara, Ji jr ve ten dilezn e; Ez iqas dinrim nanrim, Ez ne zanim ewan swara k k ne; Ez nezanim ewan swara ne swar Mala Zel ne; Ne ji mala Eyb Temir paay, Zengozrnin. Xwed hebna; Tll ar; Tu rab drbn bine; Ez li ber av xwe deynim;
790

Salix wan swarana hilnim. Drbn li ber av xwe dayn; Li bin beriya jr li selef swara Dimeyzne, nr s swar in, Ji jr ve ten dileznine; Swar p mihnek qumt, S sal di bin daye, Li bay baz; Tm mrata xernb difirn; Herdu swar diduya y; Dikin nakin, bi hla bez; Bi swar p re, na qednin. Hn xalxal Hem, Di dev w d a ye; Nr li ber pya kon re Ereb, Guha ha, ho li Hem, Frs welat am; Kil av Tirkman: Kevir kozik, Rsas erd evger nv ev Ezz Merzka - Roja n ewar li qn qetyay Min bkek An ji hel la Mal milk Xwe t da Bk sib radib Nizan ser xwe gir da Ewr P re nerin Esker w pir in Gitik me kelme Wexta ku hn bidin ks Dil we bi Viz viz viz Bav min kerek diz Kera bav min wenda b Tevziya nig min bela b. 666-HENEK PKRN(qelebeytik) Ez bimirim roka aran Meyt min daynin ser du dara bme mvan mik mara Aiqa deq deq Tirek kir ser mal Nv weq Erebo nefa o... Ji mir tiri Ji bav biro... Keik zr ser nik Xal wezir Mr kik Mala Hesen qaso Li pora y Bav k kewa y

791

667-HENNE MEDO Go heb neb, tir ji Xwed neb, Li dr Zehferan rnitib. Sih xulame w hebn. Henne mezina wan b, Metran Ewnya deman kir Hasl w. Henne and ser Hasil. Ew yek din Evnya, Evnya rnit li mala x. Kea x heye bzewace, Nav w Mado ye. Gelek sipahiye. Li Henne dinr, ew keik hene dikin. Henne br keik nebir, go bibe Filleh. Keik l b bela, x bhst deng nekir. x got Henne, wilo meke bi keik, Aqil w nebe. Tu Filleh ew mislimane, Ji te re nab, go heya min j nne. Kecik li Henne distirne: Mihemmed Henne ji mal hat nas nekir Nepirs gotina xwe j nekir Ry min ramsan nekir Mihemmed henne swar b li dindil Ji dr hat ser hasl Heger li vir neb Ez birevnim bibim Msil Berdana Henne qet tu nne, nallah ez ye w me. Henne l vegerand: Go ke nab, v sixl li me xira be, Diya te bav te qail nabe. Keik xeber da gir. Gund hem bihstin. Rabn li Henne bixin, yek gund go l nexine. Metran bibhse, w gilh me bike. W gund batmij be, Lnedane Henne hasil temam xelas kir. Rab, swar b be dre, keik w re hat. Kirin nekirin, keik veger, venegeriya. B bela li Henne,
792

W re hat dr. Metran bihst go ev iye Henne? Go hal hewal eve, dibje ji Metran. Go ye qence. Du roj sekinn, x gund hem hatin ji ewnya dr, gotin em ken xwe nadin Fillehan. Henne Medo birin Ewnya. Go Misliman be, keik bistne. x dibje; Sihir j ra kirin, aqil w birin. Bi wan ra Henne, Ewnaya Keik dibj; Hn ser min bibirin, terka w nadim, filleh bi kfe w ye, Misliman be dsa kfa w ye. Go ez Misliman nabim keek nastnim. Keik digir. Henn rab b mal, Medo rab bi w ra. andin Mrdn keik berned. Ew keik hatin Mrdn. ar ji gund pra hey. n cem paa. Mecls civiya. Filleh hatin mecls. Wekil Metran hat xoce Cabbr Ew pa li hev dan bi xeberan. Xoce Cebbr go em keek bikin Filleh. Paa go nab, Bera keik b camiy bera mrik, B dr dsa bera hevdu bistnin. Go nab Xoce Cebbr. Keik heband di d hat. Keik dibje; Ez Filleh bim mrik dn xwe bernade. Paa heyir m nizan i bje?. Go em bikin hewale cem mer Diyarbekir cem xoce Msa got, bera be. Mecls hem Filleh Misliman. andin Diyarbekir, cenderma bi wan ra hatiye gund. Teslma Mer kirin. Go i hewale? Mer got Henne. Go efendim !
793

Ez xulam Metranim. Ez m ser Hasl Ewnya. Ew keika x, keik rabye li dwan, li me b bela. Me gotiye ez te nastnim, go ima? Me go ez Filleh me tu Misliman nab. Henne dibje, veya keik ne wilo ye? Keik go bel. Mer got were tu Misliman bibe. em keik li te mehr bikin. Go naaaaaa! Ez nabim Misliman. Mer Henne gunehkar kir, Go Misliman bibe, Ez te bikim midr, te binim ser Ewnya. Go ber be. Henne a b. Birn wal cam, ehde rakirin Misliman kirin. Xank, malk jra dan tda rnit. Ew Medo mehr kir, tayina wan bi derdikeve ji seray. Meya dima, pomam b nekirin midr. Di v birav. riya w nne. Henne deloq. Dil w ji Medo sar b, ji boy w xeber go Misliman b. Ma Medo distirne, li ber dil w t, Ew nema dikene. Li me hat roja n Paa d te din Dil te ji me dimne Li min li v defter Ez vegerim cih ber Ez hatim Diyarbekir L ne bi v xeber. Medo rab gotiye: Mala me r ke awa dil te dixwaz rabe ke, Gava tu her ez qayil im.... Medo dibje; Dil te nemne, tu div em Filleh bin, Em meelm bikin. Ev dn Mislimana em nahebnin. Em vegerin dn Filleha. Me koteka enq nekin, Nema zane henne i bibje,ahda rabn Misliman bn.
794

medo distran: Go Mihemmedo d bi te ra soze mehle xeber te bigire toze, Heke genc heke xerab, Em xwe bavjin bext baylosa, Ew Diyarbekir li ser tile Bejna medo weke gul e Em bjin Baylosa, Em bn ser dn Filleh Desmal Medo ji momiye Alva cass hene biriye Romiy Rab de em herin cem Balyosa de Em binrin gotin bejna(cass) Min ne dirje, girover Er Medo derabin em herin Li ba gohtin qansera em binrin. e meha man bi w kar. Meelm qansr kirin. Henne mala qansr. Qansr seray. Ew paa erkirin. Qansr rab swar b here Stenbol. Gilh paa bike. Nehtin go here Stenbol, vegerandin Henne b Filleh Medo ma Misliman.. Paa neht, ber cem hermet Medo paa. Subeha lehd Medo rab ji mala paa xwe diz hat mala qensr cem Henne. Paa l pirs, bi derket li mala qansr, agiha henne. Paa deyn nekir. Qansr rab destra wan da bn filleh hati Mrdn. Li Mrdn rnitin, du kur w hene. Tu ji mera sax. Kovara Ozgurluk yolu hej 27

795

Her blim lo Taj berda xezal Evdelim lo Xwed hivza me bike Her blim li Ji totn mala xwik Evdelim lo. Her blim blim blim Her blim lo her Her blm blm blim Evdelim lo.

668-HER BLM Her blim blim blim Her blim blim blim Her blim lo her Evdelim lo. Her s maln newal Her blim lo Her s maln newal Evdelim lo. Taj berda xezal 669-HER BJ Her bij Kurdstan Kurdstan me kurdan Ew cih bav kalan Bav kal me kurdan Pir salan em dinalin Ji bo te em pir b Halin Nexwe nava ciyan Ji boy nav tey erin 670-HER BNN Her bnin bnin bnin Her bnin bnin bnin lig zev bnin lig zev bnin P zava bixemlnin p zava bixemlnin P bk bixelnin P paa bixemlnin p bk bixapnin P bk bixapnin Bira zavay me dib yo Zavey av li r yo Her bnin bnin bnin Her bnin bnin bnin
796

Nav te pir rine Derman Dil mine Roja serxebun bi b Her tit b dil tebe Dila bike dil me Dil ke xort me Dengi def zirna me Gedike Dilana me Gotin Mzk: Amele alwar zav bnin alwar paa bnin P zava bixemlnin P paa bixemlnin P bk bixapni Bira zavay me dib yo Zavay av li r yo Her bnin bnin bnin Her bnin bnin bnin Goreya zava bnin Goraya paa bnin P zava bixemlnin P paa bixemlnin P bk bixapnin bira zavay me dib yo Zavay av li r yo. Kitaba Dawet Nan Amed Tigr

671-HER MN D Her min d min d min d ax l l l l Her min d min d min d ax loy loy loy loy Av li gola cemid ax loy loy loy loy Giya li mrga serid ax l l l l Ke min d di hew de loy loy loy loy Seh min darek l de ax l l l l Xeyid bi tax ve ax loy loy loy loy Her tax sed mal t de ax l l l l Her mal qzek t de ax loy loy loy loy 672-HERE WELATE XWE Ket nava valah k Kur dirj re tar ewa derkevi ji wir Nizanim nizanim Direvin tn ji Kurdistan Durdikevin ji esl xwe B xwedne li wan kuan Sutalin sutalin Here welat xwe bo ku bib mirov Here welat xwe bo ku bib azad Here welatwe an na tu wek parsekan Bigeviz li van deran. Rotnda

797

Her wah, her wah Her wah, her wah L l gul! Sed car gul Te pozqul, qerenfl Dest min kete paik i pileka bi xuydane Min p girt ramsay Her wah, her wah Her wah, her wah Ga xidiro xetek lxe Hey delalo were viro Ramsanek ji min bistne Ji keda mil ga j te tiro Her wah, her wah Her wah, her wah Lo xaniko, der tengo Lo cotyaro, ga elengo Hezar celeb, hem rengo Her wah, her wah Her wah, her wah Xweskek te ji min re z bigota Ji bo gul ra bazin zro Ji bo ku gul carek li min bikeniya. (Seid Veroj- War- 97) Parsy w kirine hre Her wendel, wendel Hir t ye nav tirika Her wendel, wendel er hir emska Her wendel, wendel Hir t ye nav malane Her wendel, wendel er hir beravane Her wendel, wendel Her wendel, wendel Her wendel, wendel
798

673-HER WAH Her wah, her wah Her wah, her wah Hema lxe here bin Heb li heb nesekin Xal te me, ray mezin i xwarziyek ray bilinde(boz bilinde) Her wah, her wah Her wah, her wah Min deman(car) kir, kes nein Xeyn keika pembuin Ev pembuk li min xerib Min in b bi meyzer Da qelin Kezzer Her wah, her wah Her wah, her wah Gund delal gund me ye Gund Cano gund me ye Sed s mal j fil ye Her mala cotik zer t tne ye Ev mna ye, xanik ji xanxirabe ye 674-HER WENDEL Her wendel, wendel Her wendel, wendel Hn werne werne Her wendel, wendel Hn werne rewa hir Her wendel, wendel Hir t ye gely kire Her wendel, wendel er hir midre Her wendel, wendel

iqas rind lo, iqas rind Zavek me lo bi xr zevic i li te t, lo i li te t Hayde em herin lo mala met Met bike lo ziyafet Her zavao, lo her zavao Her zavao, lo her paao Zavek me, lo i dirj e Birak me, lo i dirj e i kinik e, lo i kinik e Birak bk, lo bi kn rik e Bk derann, lo b qemtik e Her zavao, lo her zavao Her zavao, lo her paao (Seid Veroj- War- 97)

675-HER ZAVAO LO HER ZAVAO Her zavao, lo her zavao Her zavao, lo her paao Zavek me i delal e Birak bk kerr lal e Bk derann, lo bxilxal e Her zavao, lo her zavao Her zavao, lo her paao Zavek me, lo i dirj e Paek me lo i dirj e Bk derxistin, lo b cihz e Her zavao, lo her zavao Her zavao, lo her paao

676-HER BJ Her bij Kurdstan Kurdstan me kurdan Ew cih bav kalan Bav kal me kurdan Pir salan em dinalin Ji bo te em pir b Halin Nexwe nava ciyan Ji boy nav tey erin Nav te pir rine Derman Dil mine Roja serxebun bi b Her tit b dil tebe Dila bike dil me Dil ke xort me Dengi def zirna me Gedike Dilana me Gotin Mzk: Amele

799

677-HESEN CZRAW

Xeber xwe oy li min.. l l Xif m Bamern li ber gir e oy li min.. l l Xif ay gid ye Hat Bamern li ber gir e oy li min.. xeber xwe Dil min ji qahr kul e oy li min L l Xif ay gid ye Xelk Xif ji xwe re bire oy li min L l Xif Eman eman qza Xif Eman eman end kele e Xeber xwe oy li min l l Xif Hesen Cizraw

678-XF m Bamern iya ye oy li min.. . L l ay gid ye Hatim Bamern bin iya y oy li min.. L l Xif Dil xortan ji qza may oy li min.. L l Xif oy gid ye Qzan bo me dil neda y oy li min.. L l Xif Eman eman qza Xif Eman eman end kele e

800

Ez kevok im way way Kevoka re im xudyo Li ser bana bin bana Hr dimeim way way EEz kevok im way way Kevoka sp me way way Li ser bana bin bana Xwe dan me way way Ez aiq l l Jinika b me way way Jkerba delal l Ez xwn me way way Gotin Muzk: Gelr

679-EZ KEVOKM L L Kevok im l l Ez kevok im l l. Ez kevok im way way Kevoka n im qurbano Li ser bana bin bana Ez dixwnim way way Ez aiq l l av n im way way Ez maq l l av n im way way Kevok im l l....

Eman eman koer Min dt li afir gama Te d li afir gama Tilya min girt ka Gava av min l ket ia dil min a Eman eman koer Eman eman koer Tu bi qolana kember Radimsim kejzer Pita mala bnder Eman eman... Gotin Muzk: Gelr

680-KOER Eman eman koer Tu bi qolana kember Radimsim kejzer Pita mala bnder Eman eman koer Beriy xaniy me bi kevot Pita mala me bi kevot Melk mewt here jor Melk mewt were jor Da bi e seyra dawetan Xweziya min kejyan firot Eman eman koer

Eman Koere-Ez Nexwes im -Xezal -Xifse -Ragina -Wey lo -Elike Bate -Sexa Delal Keje -Xazale -Metran sa Karcin-Eysana Eli-Evdal -Ez kevok m

801

biqelnin Meqlo day v dinyay hay hooo..... De h meqlo hay li v dinyay Bje hay hay hay Pit Reoy Evdl Bila nemnim li dinyay Were kur Yuxen Min got de Reo Mr mino Reo Axay mino Reo Ber xwe bid Gir Girzengine Girek pan e Lekern heyderan hesenan Hatine dor dane.

681-HESENAN HEYDERAN Hay hay hay hay D can Way way way Guh xwe bidine qendan belay V dinyay Ne heyf mixabin e Ku heft mr bne kutin Serat ine titek tune Titek serad kay Ku heft mr bne kutin Serat ine titek tune Titek serad kay H kes j yek raz nebye Hesenan Heyderan sond dixin Bi Quran telaq Bi ncl Zebr Tewrat Heyfa min t w poz re v erd

682-HESEN MALA MSO Hey wax, hey wax mala min e Heyfa av Hesen mala Mso ax kete ne Heyfa can torin mala Mso kurm kete ne, Hey wax, hey wax, mala min e. Hedo ban kir, Hesen qurban, Bira li me nehat da wan Hecya ! Ez torin mala Mso, Me xwe berda biniy mala rex geliya. Ez torin mala Mso sekinin Li bin dara wan mazya, Me ji xwe re kf kir, Bi ken henek laqirdiyan, Hesen mala Msa dest xwe Avt ristk moriy mi qetiya; Me berhev kirin mor hil bi tiliya; Min d du tiving li iyay maz li me teqiyan. Mi d torin mala Mso li cem min
802

Ketye bi dev rya; Wek dara sp wergeriya, Min hesap kir, min go belk wana Nrvan mala me ne, Dev seyda poz kuvn e; Min d Ehmed Qaso, Bi s denga, li min quriya, Go; Hedek dl; Mzek ka birna Hesen li k ketiye, Mi go; mal we biewite we Lxistiy mihrka pit gurz Pya, Birn yek e, xwn j diheriqe bi du ciya; We kutiy torin mala Mso, er ser iya. We ocax mala Mso kor kir, ira mala Muso ji binda wergeriya Hey wax, hey wax mala min e Hesen qurban ro hilat, ji hel bela ewqa xwe da Mrdna ewit, Qesra pirota minara mela Min d qz bkn mala Qaso Tet stile xwe girtin ne cilla. Min go; Reb tu zatek pir mezin e, Belk tu aya topk bav, na kula min por kur e: Hesen Mso birndar bi ar gulla; Hey wax, hey wax mala mine; Hesen qurban li min bangn sed car bangn; Mi d torin mala Mso ser xwe girda bi kume Omer, Bi desmala qehve rengn; Mi d deng tiving mala Qaso Ketin iya y maz, Xeroka rengn; Hesen qurban, dil xelk gitik dil b, Dil min Hesen Msa, Li iyay Maz bi deng b; Kutn torin mala Msa, Li iyey Maz li nav neyara by dengin;
803

Hey wax, hey wax, mala min, Hesen qurban, iyay Maz bi dman e Torin, mala Mso tembrvane, Min tanbra torin mala Muso Ji gulika kullka xemilad; Ez torin mala Mso li bin ya Mala, rex gelya, tim meiyane; Min Hesen Msa, me ji xwe re dest kir Bi henek leqirdiya ne; Hesen Mso dest avt qore moriy min git qetyane, Mi d du tiving li iyay Maz, li me teqiyane, Torin mala keti b bi dev rya ne. Me hesap kir, Min go belk vana Seydvan ne, Nrvan ne, ji xwe re dav seyda pez Kuvya ne, min d Simk fedo, Ely Cafo, Ehmed Qaso bi s dengan bi ser mi de li min quryane; Ban kir go l l Hedo dl, Mzek ka Hesen mala Msa Bi end gul birndare end birne w hene; Min go mala we bi ewite, Xwed li nav dil we bigerin Li daran devya ne; we lxist mihrka pit gurz piyan e. We kutine torin mala Mso er ser iya ne; Hey wax, hey wa, mala min e. Hesen qurban, min go bira li me Ne hat da w qurban Mi d qz bkn mala Qaso, Jejna xwe xemilandin n govend n dlan; Xort mala qaso zo bi zo bn Gitika raht tiving xwe model, Gi herikn ber nan, Ez bejna torin mala Mso v sr Nakim ne li cemeat, ne li meydan. Hey wax, hey wax mala min; Heseno qurban ji teyran, teyr bej
804

Min dan li sanca Qaso; Ser w hj Hesen qurban birna xelk gi birn b, L birna Hesen Mso fitlek dav xwn yek t mj: Hesen ban kir: Hed dotmam, tu bes ngir bi delal, Bira subhan ji av te re belek ne be xal, Ya ku hat ser min hedoka Qaso Bira ne ser Neb Eyb kurma xwar; Hed ban kir; Hesen pismamo, Tu bes menale, ji ber kezeb Sebeba qetila te ez im Hey wax, hey wax mala min; Hesen qurban, mrga Bulok iya rengin e, ez Hesen mala Mso Me bi dest hev girt, bi eq kf herin ser, Ziyaretvan herin Sn; Em biske li bin dara Mazya sekin, Me d du tiving li iya y Maz b teqin e, Min d torin mala Mso keti b bi Bi ar gulla, bi birn e; Min hesap kir, mi go belk vana Nrvan seydvan ne, Min d Sim, Fedo, Ely Cefo Ehmed Qaso bi s denga bi ser min de quryan; Bankirin gotin; Hedik dl mzeke tu Birna Hesen li ku der, Min go: Bavo hn bi Xwedekin, Nav dil we bi daran deviy bigerne, We kutiye torin mala Mso, birna Hesen Mala Mso, fitlek dav xwn e. Hesen ban kir go; Hedik dotmam, ez diki bimirim birna min mezin e, pir di, Tasek ava ji Xerok bi min gihne. Hedo got; Hesen pismamo di p te ra kesek min na hewne, Ez d te temerya te biqusnim di beriya cubbe xnim:
805

Her cara tu bi bra min ket Eza bigirm ma kim, P kerba dil xwe bi derxnim, Min ne heqya mala Qaso qebl kir, Reb tu heyfa min hiln . 683-HESENKO Hae hae hae hae, de hae hae Heseniko qurban, de hae, hae hae hae De hae dell As Hae hae hae hae, de hae hae As v sib dest Hesenik xwe re girt Bir ber av em Mrad Bi du s denga gaz kir go; Kele lawiko ez di bext te Xwed me De hae hae de hae hae De tu hesenik min derbaske. As digo; Ez kefl heq te me dell As Hae hae hae hae, de hae hae Heseniko qurban, de hae hae, de hae hae De hae hae dell As As digot; Hem iya neman hae hae de hae hae Li min xwe ra danen, hae hae de hae hae De hae hae dell As As xwe ra av l ne an, Min i awa yek Mna Hesenik xwe ra ma n, delle As. Kilama Bengitiy

806

684-HESEN MUSO HEDOKA QASO Hesen mala Mso bi varyentek din. Ji herma Serhed bi v varyant t strandine. Azadiya welat: Adar Jiyan Hesen heyran qurba kerwana bar kir n Mrdn Bila Xwd xerab bike mala Simk Qaso Dewre Cafo ket kemn Dedreb ji aliy xeroka xopan li me diteqne Dna min dt Hesen mala Msa geriya li nava gola xwn. Yad yabo dest min heta qirpik, ber bazina ket dev v birne, Heyf mixabina Hesen Msa, kesek tune ku ji bo w bike n, Ez rabim por xwe kur bikim, dell li hal min reben har dne Hesen di nav dest Hedo de wek mirka ku tu ser j bik diperpite. Hedo i kincn ku bi bejna xwe de kiri b, hem dike t li birnn Hesen girdide, dike nake xwna birna Hesen Msa naike. Dike hawar qrn. ji dor pa xwe alkariy dixwaz, l kes nabne Hesen heyran qurban ez bibma teyrek ji wan teyrn bej Min xwe dayna ser w gule y dar ser w hej, Xwed bikira mirad mirad xwazan mirad min te j Ji birnn xelk alem dihat nm elem Ji birna Hesen Msa tim t xwn mj d heza Hesen nemaye ku biaxife, birna w pir xeter, ji ber birnn xwe kur kur dinale, l nikare ku bersiv bi Hedoka Qaso de. Hedo bi birna Hesen pir dievit, ser w heltine dide ser ogn xwe hstran bi ser da dibarine dilorne. Hesen heyran qorban bihar hat bihara reng ro kaxizek ji Biloka xopan hat, xarok bye deng Digotin mala we xirabe,ne Hesen Msa Hedoka qaso bne beng, Hesen heyra bila Xwed mirad min te kiriba Heger mirad min te neb ya j, min mr nedikir heta keng Ez bihata ma daweta te xort, te lewend, te leheng Hesen heyran ro sehra sib kewan li me pir dixwand Ez rabim rea xwe girdim li ser destmala qehwereng. Kerba dil Hedo nake, hstirn av xwe bi desmala ku di ser Hesn werday pagij dike.Bel d nema dikare binale j, Qederek dimne dibe var. Roj li ber ava ye. Te digot qey Hesen li benda roj b. Roj hd hd qulip pit iyay Qeroka xopan nema derket. Ser Hesen j ji ser oga Hedo dikeve xwar av w yn re belek diin ava. Hedo ax kevirn iyay Biloka hem bi ser ser
807

xwe de dikeve li ber ser Hesen rdine. Fermane digerne dilorne v re j hstirka mina tawa baran bi ser de dirne. Heywax li min heywax li min, mala min, Heyfa avn re belek ro ax ketin Hesen Heyran qurban bila mr heram be li v din Di ser te re dila nagirim bi xwe eza heta mirin Ma ne min te bi hev re dab soz qerar mr jin Bav bira li min bn dijmin, me av berda revandin. Hedo wek peza gej vir de wir de digere. Dn har bye, nema dizane d bi ku ve here. Dest xwe dibe ber ry xwe disihire. Dinre ku wa ye reek ji dr ve t dikeve radibe. Hedo ji xwe re dibjeheya tune ye ev ku v tariy daye riya iy, Ap Msa ye (bav Hesen). Hedo bang dike dibje Apo xr e? Tu li wan derna i diger? i te wenda bye ku tu bi v hal xwe ketiy ser r ye? Ap Msa dibje;kea min, beranek min wenda bye. ro s ev s rojn w nehatiye mal. Ez li beran xwe digerim. Mat e beran min nedtiye? Hedo bersiva ap Msa bi v away dide; Here apo ev ev e ev tar ye Ez dizanim dil te bi kul e pir xwn ye Tu pirsa beran xwe dik dibj ka li ku ye? Ez beran te nasdikim yek sor e pez kov ye Bel dev min bike av min birije xelk beran te kutiye. Heger tu dibj ka beran min li ku ye? Ez bjim beran te va li vir e, bxwedan bxwed ye Gava ku Hedo wila dibje, Ap Msa die xwe bi ser cenazey hesen davje ji ser h xwe die.Gava ku bi ser h xwe va te hedo di bje; Ap Msa bejna min zirav e itla qet Bila n nehata li Biloka xopan li per xet Ez rabim xwe girdim herim diyarbekira ewit wilayet Ez herim dev deriy w res hikmat Ez bibjim qebl bike rica min qozax min hurmet ro s roj cenaz Hesen mala Mso maye li rast li ber heybet Heywax li min, heywax li min, mala min Heyfa av re belek ro ax ketin. Pit s evan s rojan canaz Hesen vedirn, roja da qurban ye hedo die
808

nav refn qz bkan de rdine dibje. Hesen heyran qurban da me fitil hate da v qurban Qz bkn gund me daketin ber govend ber dlan Xortn gund me daketin ber kevir v nan Dn bala xwe didim Hesen mala Mso nexuyaye li meydan Tivinga Hesen Msa bxwed maye li sng v eywan Hesn heyran rabe ji bo xatir min reben min wran Hey wax li min hey wax li min, mala min Heyfa avn re belek ro ax ketine Hesen heyran bila lli min heram be zewaca mr jin Pit avn te ye re belek li v din Bila Xwed rok ber rok bistne rih min Hedoka Qaso emir kin 685-HESKF-HESEN KF Heskf w b Heskf Hoy li min Wran Heskf w b Toy li min Xwn hat kab nv Hoy li min Xwn hat kab nv Toy li min Heskf wb kel ye Hoy li min Wran wb kel ye Toy li min Ava mezin tre ye Hoy li min Avek bo(2) zd ye Toy li min Tim er qewxe(3) ye Ho y li min Herdem er qewxe ye Toy li min Mesken Mr me ye Hoy li min Mesken Beg me ye Toy li min Ne talan yaxma(4) ye Hoy li min Ne talan yaxma ye Toy li min Ji herkes zde ye Hoy li min Ji herkes zde ye Toy li min Heskf w likleka Hoy li min Wran w likleka Toy li min er b er qewdeka(5) Hoy li min er b er qewdeka Toy li min

809

ingn kete gurdeka(6) Hoy li min ingn kete gurdeka Toy li min B meydana Mreka Hoy li min B meydana Mleka(7) Toy li min sa Beg heneka Hoy li min Xell Beg koteka Toy li min Xwn hatiye guzika Hoy li min Xwn hatiye guzika Toy li min Heskf w l ber em e Hoy li min Wran w l ber em e Toy li min Bin me re lem e lem e Hoy li min Ser me re lem e lem e Toy li min Mihn hatin b gem e Hoy li min Mihn hatin b gem e Toy li min Xell Bego Rustem e(8) Hoy li min sa Beg li Ecem e Toy li min Heskf li ber piya Hoy li min Wran li ber piya Toy li min er b er misriya Hoy li min er b er misriya(9) Toy li min B zqna ekfiya Hoy li min B zqna ekfiya Toy li min Xwn hatiye zengiya(10) Hoy li min Xwn hatiye zengiya Toy li min Xell Beg Cindiya(11) Hoy li min Xell Beg Cindiya Toy li min sa Beg direviya Hoy li min sa Beg direviya Toy li min Hes kf w l ber r ye Hoy li min Wran w l ber r ye Toy li min sa Beg l Tor ye Hoy li min sa Beg l Tor ye Toy li min Xell Beg l n ye Hoy li min Xell Beg l n ye Toy li min Ew mlek kel ye Hoy li min
810

Ew mlek kel ye Toy li min Tbin: 1- Heskf yan Hesenkef: Keleha bajarek her kevn e, tev de di pala iyayek de hatiye kolan keleha w bi keviran di qot iy de hatiye ava kirin. Li ser em Dicl ji mil Bar ve keleha w li ser w iyay wek ser dwek xuya dike. Lewra j jre ser Dw t gotin. Ew li bakra Kurdistan ye dikeve parzgeha Srt. Bakr w ip Reman Batman e(Elh). Rojhilat bakr rojhilat w Hoza Reman e Bar Bara Rojhilat. w Rayit Koer Pdrxan e. bara w kercewes e bara- Rojavay Bireka Kosan qeza ol ye. Rojavay w Hoza hebizbinyan Baravan e, ku dikevin bara em Biriy. 2-Bo: Pir 3-qewxe: er ceng 4-Yaxma: ne berday ye ne bxwediy. 5-Qewdek: Xener 6-Gurdek: Ji r kintire 7-Mlek: Di rzann lperesiy de ku her car yek li mezinn birek ji w hoz dib fermandar, jra mlek t gotin. 8-Xell Beg Rustem e: er ceng mraniya w bi ya Ruste Zal y zengzrin nan dane. 9-Misr: Ji cureyek ran re t gotin 10-Zengo: Zengiya hesp 11-Cind xortmr speh. BerhevkarSalih Heydo Kovara Hva

811

686-HESEN ERF Hesen erf stranbj hunermendek kurd e. Hesen erf di sala 1969an de li Bar Kurdistan li gund Kste ku li parzgeha Duhok ye hatye din. Xwendina xwe ya seretay li gund bajar Duhok xwendye l mixabin ji ber hinek sedemn taybet nikaribye berdewam bike. Hesen erf ji zaroktya xwe ve bye evindar strann kurd. Di yazdeh salya xwe de dest bi ldana tembr kirye di saln berdewam de j ji gelek hunermendn kurd re bi tembra xwe bye alkar ta ku di azdeh salya xwe de rka xwe ya huner hilbijartye. Hesen erf di sala 1985 de berhema xwe ya yekemn bi nav "Tembra min" di sala 1986 de j berhama bi nav "Baran Bar " derdixe. Di sala 1987 de ji ber strann xwe yn welatparz ramyar near dibe ku ji Duhoka nazdar derdikeve ber xwe dide yayn Kurdistan k bb war pmergeyn qehreman. Ji ber rn, Enfal, ku hukumeta raq di sala 1988an de li dij kurdn b guneh pk an b ew j weka her kurdek near dibe di welat xwe de, li Amed dibe penaber herweha li Amed hetan dawya sala 1991an dimne. Kaseta xwe ya bi nav "Helepe-Hroma Kurdstan" li kampa penaberan li Amed ku bi tlan cendirman hatib ctkirin di bin mercn gelek dijwar de tomar kirib ku ew berhem di nav kurdan de gelek deng daye. Pt serhildana proz di sala 1991 de li Bar Kurdistan ew j weka her kurdek penaber dagerya war xwe. Di dema destpka azady de bedar gelek aheng, prozbay cejnn netew bye. Di sala 1993 de kaseta xwe ya bi nav "r iya" di sala 1994 de j kaseta xwe ya bi nav "eva Eqa Min Dirj b" deranye. Hesen erf di sala 1995 de ji welat derdikeve die Swd. ende ji gel xwe durketibe j her ew eqa dil w ya xebata huner netew berdewamkirye. Her wek tye zann ew bedar gelek helkeftin breweryn netew yn ku li welatn Ewrop pk hatine bye herwusa kurdn Kanada Emerka j ji huner deng xwe bpar nehtye. Di sala 1998 de berhema ya bi nav "Xwez " li Swd derdixne. 2002yan de albma bi nav "Tora Evn" 2004an de j ya bi nav "Mizgn" derxist ber hezgirn xwe. Klba Hesen erf a bi nav "Beyta Lale" ku derhneriya w Husn Hesen kiriye, di Yekemn Pbaziya Video Klbn Kurd ya Zaxoy de sala 2006an wek Kilba Her Serket, hatib hilbijartin.

812

687-HESENKO AS Hesenko qurban ava em Mrad t leme-lem e hoy Hesen qurban wez li qiraxa em rnitme li benda te me hoy...Wez bjim kelekvano ez ketime bext te min derbas w al ke. Wez kefla heq te me hoy...Na na wele t min derbas neke wez sng ber xwe ji xwe re bikim kelek gem, wez derbasbim cem Hesenk xwe, wez helala can Hesenk xwe me hoy... De l l w As...Lo lo Hesen dno wez naim Mrad lo bilind ciya hoy... keriy mala bav min danne li zozanan cem bxr pezkuviya hoy...Lo lo Hesen dno b te xewka min nay gid li nava ciya hoy... Bira dk bav min xr bikin xr qe nebninawa min nedan Hesenk bi dil min, min dane law Hesk Xelo ew ndok ser xaniya hoy... De l l w Heseno...Hesen qurban min go ji Mrad heta vira hoy... Ava Mrad pl bi pl e derbas dibe ser pira hoy... Hesen qurban bira agir bikeve mala fesad awaraWele min bizanibiya te y ji min ra bigota As xwehing, min bigota Hesen bira hoy...Na na wele biewite mala zalim xrnexwaza sala sal xwna sor nedirijiya li ser kevir hoy... De l l w i bike As... 688-HESEN ZREK MN L NALKN VERN Seyid Sileman- Azadiya welat Li axa proza Kurdistan pir hunermendn hja derketine hol berhemn hja afirandine. L jiyana wan her tim bi zor zahmet derbas bye. Yek ji wan j hunermend dengxwe Hesen Zrek e. Hesen kur Evdila ye, nasnav w Zrek e. Zrek du birayn w hebn e. Nav birayek w Heme Emn bye ku wek Mn hatiye nasn. Pit mirina Zrek, ew j koa daw dike. Biray w y biktir j Huseyin e ku niha li bajar Bokan dij. Nav dayika wan Amn bye, ew j pit mirina Zrek hew dij die ser dilovaniya Xwed. Zrek bkes dimn e. H Zrek zarok bye, bav w dimire rvebiriya mal dikeve sty w. Pit maweyek dayika w dizewice Zrek j aware derbider dibe. Ew di 8 9 saliya xwe de dest bi karkiriye dike. Di temen donzde saliya xwe de dsa vedigere gund xwe Hermle, li bal xanan dibe meyter. Pit maweyek v car ser xwe hildide bi ol dikve die xerib ye. Ew qas dem nebore ku li rojhilata Kurdistan gund bi gund digere. Die bal xanek dib ekdar w(tifenk). Ew wisa dike ku gel j hez bike. Rojek rdine bi xwe difikire dibje,xulamtiya axayan landin talankirin azar eziyetkirina gel ne karek mirov ne j camr ye. lewra dest ji w katr dikne eka xwe dide w dest bi xebat dike. Ew dibe agirt ofr. L ji bextreiy di navbera Seqiz Baney de man li ciwanek dide ciwan dimire, Zrek j ji tirsan direve.
813

Dsa Zrek sergj dibe bajar bi bajar gund bi gund digere heta ku v car digihje bara Kurdistan die bajar Silmany. Pa bajar bi bajar heta Bexday die li wir li meyxana Bakur mezin(imal-Elkebir) dest bi xebat dike. Ew him dixebite him j ji xwe re distir gel ji deng w hez d ike. ZREK DE RADYOYA BEXDAY Zrek di sala 1953 an de bi alkariya Neet Ebdrehman,Hermey Dewr Kerm, Selah bi alkariya Adil rfan li Bea Kurd ya Radyoya Bexday bi cih dibe meh bi e dinaran ar bernameyn stranbjiy pk dike. Ew bi maweyek pnc salan li Radyoya Bexday bea kurd dixebite. Di sala 1958 an de raq bi cih dihle vedigere bajar Bokan. Pit demek die Radyoya Mehebed li bea kurd dixebite. Pa j w dinin Bea Kurd ya Radyoya Tehran ew li wir gelek berhemn hja tomar dike. Zrek li wir bi Mdya Xanima Zend re dizewice. Mdya Xanima li ser v yek wiha dibje:Ba t bra min di sala 1958 an de dema ku ez li mala bav xwe ke bm, Zrek hat mala me. H n bernameyn kurd hatibn demezirandin. Pwist b ku di bernameyeke bi kurd de jineka kurd j qise bikira. Ez bi xwe kurd bm li Tehran dijiyam. Li gel ku ez h bik bm dim pola nehem, dsa j ez bi Zrek re m Radyoy bi v away ew b sedem ku min li wir dest bi kar kir. Pit mehek ez bi w re zewicm. Berhemn w jiyan du ke bn. Sakar Arez. Pit daweta wan Zrek and Radyoya Kirmanan. W li wir gelek strann nadir awazn hja tomar kirin. Hesen Zrek di sala 1966 an de pirtkeke bi nav irkey Kurdistan dinivse ku jiyana xwe vedidhne anzde strann xwe j t de dinivse. ferdn Mirad y Kirmanan noteyn strann w dinivse Dr. Mihmed Sidq Muftzade j pkek j re dinivse. Ew pirtk bi alkariya Mdya Xanima hevsera w t amedekirine t belavkirine. Zrek di sala 1967 an de die Silmany bi armanca tomarkirina stranan die Radyoya Bexday, l strann w tomar nakin. Ew t girtin. Pit e mehan w teslima ran dikin. Pit w ji hevsera xwe Mdya xanima Zend cuda dibe zarokan j dide w. Di havna sala 1968 an de li nzk bajar Bnaeli kan mala Ehmed ayxaneke ava dike dixebite. Di w serdem de bi hevsera xwe ya n Rabiey re dij. Ew jiyaneka nexwe derbas dikin. Zrek di keseteke ku li Kna Ehmed tomar kiriye dibje, Ez li vir li ser iyak dijm, imk li ran raq cihek tuneye ku ez l bijm. Di navbera end keviran de, min ayxeneyeke nexwe heye. heke hn bn bibnin. hn ecebmay bimnin ku ez awa li vir dijm! Na, bi min xwe e ez dabara xwe p dikim. Ji ber ku di nav gel Kurd de qedir qimeta huner tu fedeyek neda min. Huner ji min re titek nekir ku ez bi d w bikvim. Ji ber ku ez Kurdim bi ziman Kurd qise dikim

814

HESEN ZREK KOA DAW DKE Ji ber hin sedaman Hesen Zrek li Baney namne die Mehebad. Li wir j ji ber sedama strangotin dibe hedefa ra polsan. Lewra bar dike die onoy. Biray w li ser w rew wiha dibje:Ew nexwe b, li Tewrz Dr. Yar Mihemed ew emeliyat kir. Dr ji me re negot, ji hevaln me re gotib ku ew nexweiya w erpencaya kezeb ye. Pit du mehan koa daw kir. Hesen Zrek di roja 24 ppera sala 1972 an de koa daw kir xatir xwe ji me xwest deng xwe y xwe ji me re cih hla. Di dema mirina w de Mdya zarokn w Rabie li bal bne. Ber ku bimire ji pnimj Bokan re gotib ku gava ku ez mirim min li iyay Nalekn veerin. Li ser kla li ser sng w wiha binivsin. Jnit l pnaw huner birde ser Rojgarit sat be bxem neb Belam le huner hit kem neb Ew nivsa ji kovara Sirwe Hejmar 139 an hat girtin. Ji tpn Ereb bo tpn Kurmanciya jrn bo Kurmanciya jorn: kram Balekan.

Berhemn Hunermend nemir Zrek ji n ve hat amadekirin Hunermend nemir Hesen Zrek ku 41 sal ber koa xwe ya daw kir, bi strann ku li pit xwe hitin xizmeteke mezin da and hunera kurd. Zrek ku ji Rojhilat Kurdistan li pareyn din n welat bi stran newayn xwe yn wek Newroz, demsal, esmer goran xwe kurd hwd t naskirin. Xebateke bhempa ya ji bo vejiyandina Zrek ji aliy Qadr Nesrniya ango Qadr Zrek ve wek pirtk hat amadekirin. Di pirtka navbor de ku 400 strann Zrek cih digirin; 62 meqam bi zaravay soran, 2 meqam bi zaravay hewaram,1 heyran, 8 berhemn faris 3 strann tirk j digire nava xwe ji aliy Weanxaneya Ana ve li paytexta ran Tehran hatiye apkirin. Pirtka ku bi nav Nale ikne hatiye amadekirin ji bil strann Zrek wneyn taybet yn Hesen Zrek j di nav xwe de dihundirne. Qadr Nesrniya tkildar xebata xwe ya bhempa ku ji ajansa Srwan re axiv, diyar kir ku Hesen Zrek strana kurd ya bi zaravay lor a Day Day Wext Ceng ea hunermend Riza Seqay gotiye di berhemn xwe de nav 62 gund bajarn Tehran, Bexda, Rom, Birln, Hewlr, Kirmaan, Bokan, Xuremava aniye ziman. JIYANEKE ZOR ZEHMET
815

Hesen Zrek di sala 1921 de li bajar Bokan rojhilat Kurdistan ji dayik b. Zrek dema ku zarok b, bav w dimire kar bar mal dikeve sty w. Pit demek dayika w dizewice Zrek derbeder dibe. Ew di 8 -9 saliya xwe de dest bi karkeriy dike. Di temen donzdeh saliya xwe de dsa vedigere gund xwe Hermle, li bal xanan dibe meyter. Pit demek car ser xwe hildide bi ol dikeve die xerbiy. Ew qas dem nabore ku li rojhilat Kurdistan gund bi gund digere. Die cem xanek dibe ekdar w. Ew wisa dike ku gel j hez bike. Rojek rdin bi xwe difikire dibje: Xulamtiya axayan, landin, talankirin, azar eziyetkirina gel ne karek mirov ne j camr ye. RADYOYA BEXDAY Zrek di sala 1953yan de bi alkariya Neet Ebdrehman, Hemey Derw Kerm, Selah bi alkariya Adil rfan li Bea Kurd ya Radyoya Bexday bi cih dibe meh bi e dnaran ar bernameyn stranbjiy pk dike. Ew pnc salan li Radyoya Bexday bea kurd dixebite. Di sala 1958an de Iraq bi cih dihle vedigere bajar Bokan. Pit demek die Radyoya Mehabad li bea kurd dixebite. Pa j w dinin Bea Kurd ya Radyoya Tehran ew li wir gelek berhemn hja tomar dike. PIRTKA IRKEY KURDISTAN Hesen Zrek di sala 1966an de pirtkeke bi nav irkey Kurdistan dinivse ku jiyana xwe vedihne anzdeh strann xwe j t de dinivse. Ferdn Murad y kirmanan notayn strann w dinivse Dr. Mihemed Sidq Muftzade j pekek j re dinivse. Ew pirtk bi alkariya Mdya Xanima hevsera w t amadekirin t bilvkirin. Zrek di sala 1967an de die Silmaniy bi armanca tomarkirina stranan die Radyoya Bexday, l strann w tomar nakin. Ew t girtin. Pit e mehan w teslm ran dikin. Pit w ji hevsera xwe Mdya Xanima Zend cuda dibe zarokan j dide w. Di havna sala 1968an de li nz bajar Bane li Kan Mela Ehmed ayxaneyek ava dike dixebite. Di w serdem de bi hevjna xwe ya n Rabiey re dij. Ew jiyaneke nexwe derbas dikin. Zrek di kaseteke ku li Kan Mela Ehmed toma r kiriye de dibje: Ez li vir li ser iyayek dijm, imk li ran Iraq cihek tune ye ku ez l bijm. Di navbera end keviran de, min ayxaneyeke ne xwe heye. Heke hn bn bibnin, hn ecbmay bimnin ku ez awa li vir dijm! Na, bi min xwe e e z debara xwe p dikim. Ji ber ku di nava gel kurd de qedr qmeta huner nema, huner tu fdeyek neda min. Huner ji min re titek nekir ku ez bi d w bikevim. Ji ber ku ez kurd im bi ziman kurd qise dikim. Ji ber hin sedeman Hesen Zrek li Baney namne die Mehabad. Li wir j ji ber sedama strangotin dibe hedefa ra polsan. Lewre bar dike die inoy. Biray w

816

li ser w rewa w wiha dibje: Ew nexwe b, li Tewrz Dr.Yar Mihemed ew emeliyat kir. Dr. ji me re negot, ji hevaln me re gotib ku nexweiya w pencera kezeb ye. Pit du mehan koa daw kir.

689-HESO REBENO Heso rebeno, bay sib li min rab, ehd hd Hesoy Balo gelek hene. Li nv meydan irp, li ber ax peya b. Rabe swar be, bila malkek mrata b. Da nebjin koka w mrata Helili , belav ne b K digo Hes ken kir, Kibar sib, zn Hemdan l kir. ehd hd Hesoy Belo gelek hene. Ser xwe bi goriya ax kir. Ez bi gire Mehmedana ewit ketim, Ji giran gir gnik e. Ferho gaz dike; Bira ka namsa te kir, Bira min w awa nams na kir, Min w bi elta, kon hesirand. Ez rabme ser rkbek. Min w rima li darz qolinc da. Min got; Ew heyfa Hesen Balo, qumandar ser bolka. Ez giran ketim, giran pey da.
817

Ferho got; Bira ka namsa te kir. awa w Biar eto nv swar ferqa kir. Min w li elta kona as kir. Ez rabim ser rikbek, Min w rimek li derza qolinc da. Min got; Ew hey wax heyfa Hesoy Balo, Xulam ban, min reben, Xulamn ji xulaman zda.

690-HEYRAN-HAYRANOK Komkirin berhevkirin: Ber Botan Heyranok, Ermenistan Pirtka "Kilam cimeta kurda", Bend yekxane. Komkirin: Hac Cind Veguhastin ji ptn silav bo ptn ereb: Ehmed Ebdella Zero Kovara Beyan, hijmar: 131, gulana 1987 Bexdad 1- Gede lawiko, di zewaliy, min br ne ke Min sva sor ke, beriya xwe ke Gava di welat xerba, derxe ser da mze bike, dr nzk temam yek e 2- Gede lawiko, kuda di min bive xwe ra Ez v binim ceniya te ra Herg xelq tl delal dipirse, b kewa gozel min qurx kiriye nefsa can xwe ra 3- Dil min nze-nze Agir ketiye goma pz e Par v ax dilketiy min b, sal p ra, bye dilketiy keka xaparz e 4- Kek qurba ser xwe bio av li ber da Kef birj ser sng xwe kever da Ez kewa gozel kleka hev rnitin, mey rin-rin xeber da 5- Mala me cnar mala x e De tu defter bne, mor lxe De tu were min birevne, pa deng min din xe
818

6- Ha li ser me ra hva zer e Cot qerewla xwe daye ber e Hv ava, pa were 691-Heyran Heyranok-2 Komkirin: Ber Botan: Ehmed Salih Silo (1951-1991), Zaxo - bara Botan Rewenbr nemir E. S. Silo 1951 Li Zaxoy hat chan. Ew ji zarotiya xwe ji muzk hez dikir. Ew 1971 li Bexdad li gel end kurdn Badnan komek li Bexdad bi nav "Metna" ya ji bo govend, dlan semayn kurd damezrand. Ev kom di gelek aheng mhrecann kurd ereb de bedar b. Ji bil karn kom yn huner, seyda Ehmed ji koro dengbjn d re tenbr dijen, nemaze ji hevaln xwe re yn ermen ar. Ew j li pey iyana xwe ten s heyranok "neh bend" parastin. Seyda Ehmed 1991 bi sedema lkdana du otomoblan can xwe jidest da. Hewa: Hicaz Delalo ez dn ne bm te z dn kirim Qenca ez xwestim, xiraba ez birim Wey, sebeb tu y heke ez mirim Delalo iya bilind in te na bnim Ksk xwe verke da j te ra binexnim Wey, jiyan kurt e ditirsim bimrim te nebnim Delalo were, were, were hre Min xewneka dt ala xr e Wey, li te bimrit jin li min bimrit mr e Delalo kr ber kr al apikn te j merez nr Wey, xwez b w roj tu dib ivan ez dibim br Hewa: Ecem Kurko dno min snd xwar b ser te, ez na kim mal mra Ez gir na dim rviya, l na ra Eman, eman, ay ay, ay ay, ay ay, ay ay, ta li ser sng min evdala Xud dib xirna tevr bra, ey hawar dib xirna tevr bra

819

Kurrko dno ez pr bm, min hal ne ma Dev didann min keftin, bne ema Eman, eman, ay ay, ay ay, ay ay, ay ay, ev e heft sal temam in ez l hvya te ma, ey hawar ez l hvya te ma Kurrko dno ez d bimrim, were ser min Heya girk ziyareta, were d gel min, Eman, eman, ay ay, ay ay, ay ay, ay ay, belk l ser xatra te can rn vegerite min, ey hawar can rn vegerite min Hewa: Beyat Hey delal mal alsoro, almerezo Tu d dergeh mala bab min helbor b lez bezo Heke tu nrvan b xezal ezo Hey delal mal kaniya gund me b lewleb b Kew li ser qebqeb b Pit te hey delal dil min kes ne b

Heyran-Heyranok-3 Mihemed Arif Cizr (1912 -1986) Komkirin: B. Botan: bashir.botan Stiranbj hunermend M. A. Cizr 1912' li Cizra Botan hat chan. Stirana w botan ye, anku ew bhtir morkn botan distirn. Ew di kirina stiranan de hostayek tekz b hej gotin ye ku stirann w li hem Rojhilata Navn belav in, ev j li ser xwendina w ya pir bi aheng dima. Ew di meydana huner de bb streke ges, bb xwedan xwendingeheke rengn bb xwedan rbazeke huner ya yekta... Hunera w ya bi tenbra botan Ji Rojhelata Ewropay ta n yekta ye siyana w pir mezin b. Ew 1986' wexer kir... Hewa: Beyat kurd Folklor: Cizr Ke : Rebeno dno, ez nexwes tay me were ser min Lihf rake bhnek bikeve ber min Heke gundiya' crana' got i b, ez ' bjim hek m-luqman hate nik min Eman, eman, eman, eman tu mr , ne camr Ke : Ez m Bedls berf ba t Cot swar mala bab min swar bne j' kok ne qisla hukmat Keng lawk min btin j' v sefer j' me'mret Eman, eman, eman, eman tu mr , ne camr
820

Kur: Ez me Ms, Ms li ber da Te dil min kir golek ji goln xwn mesken kulan xetran zecran derda' Xelkno he guhdar v qiset bik heyfa min tt w heyf jineka aqil b bikev dereqa kutk, mrek, zelamek psek xirab da Eman, eman, eman, eman, ......... Hewa: Hicaz Folklor: Cizr Ke : Of, delal ber v dil, kelha Mrdn bilind e bi ser dinyay ket Ba ji Zozann serfeddn her dem lket Dilketina evndara' hema j' dil b wey ya me b qebahet, topek j' asman heft belayek lket Kur: Of, evna dila' yek e, du na bin, kul birnn min gelek in ew i cara' sar na bin Befr ba bahoz ji Zozann Serfeddn hawar rabin Nava min evdala Xud xin, ew i cara' na b hnik, wey ssn dila' skest ne, ew i cara' cebar na bin end heyranokbjn folklor -Komkirin: Besr Botan 2- Pra Bedls (1860 - 19??), Bedls Prejineke kurd ji bajar Bedls ye, li Kurdistana raq misext b. Wek tt zann ku hevbend tkeliyn hem kurdn misext bi hev re xurt bn, d bab min Sebr Botan li pey karna xwe hindek brann helbest li ser rewsa wan nivsn, wesan gelek babetn folklor ji wan fr b babetek ji wan bi xwe heyranoka Pra Bedls b. Ew ev heyranok kir rastiya dema xwe bas ji me re diyar kir. Ev jin di iliyan de nzk 80-sal b, anku belk 1860 li Bedls hat chan, l wexerkirina w ne diyar e. Li pey xwendina bab min ew e ku heyranoka w ji hewaya beyat kurd ye. Min ev heyranok ji bab xwe wergirt, wesan li kovara "Dugir" ap b, romana "Ji dmenn Cenga Mezin". Hewa: Beyat kurd Ke : Kurko dno were were hd hd em em e Bila Xwed xira bik mala sultan rom bi ser de sah ecem e Were dest min kek bigre birevne bibe Wan, soz qerar min gotiye lo lo gid, sax mir ez ya te me Kur: Kek dn dibn Ava Murad lem lem e Xwes delaliya dest iyayn Wan, ji dil min te re sal dem e Sndxwar me cwana min tirsa rom ji xwe re ne kim bar xem ez dest te nazik bigrim birevnim bibim Wan, behista bav me Adem e. end heyranokbjn folklor
821

Komkirin: Besr Botan 1- Emer Xaz (1849-1928), Navro-Cizra Botan. Bedriya Cizr (1918-1997) ya ku nasnav w Pr b, ji la Keleh ye. Ew di 08-09-1989' de li bajar Katrineholm-Swd kada (behsa) dengbj navdar Emer Xaz kir got: - Emer Xaz dengbjek tey (leke koer e) e, nav jina w Esmer e, ew xelk Navroy ye-Cizra Botan. Ew li hem devera Botan bi navdengtirn mezintirn dengbj bb, li ser hind re tenbr- tevtevkjenek (kemanejenek) pirr jjhat b... E di dawet xwesiyan de lawik, pahzok, heyranok, xerb, tenah t.d. distirn. Wek tt bra min, ku ew pirr ji deng min hez dikir... Wext ew mir, ez 11-sal bm ew hing 80-sal b. d li pey gotina Pr ji min re derdikeve, ku dengbj E. Xaz 1849' li Navroy hat chan sala mirina w j 1929' b. d li pey xwendina Pr, min nav hewayn heyranokan nivsn, l carina w awazn wan bi awayek d dixwendin carina bi awayek ewt. Bas tt bra min, ku ew digot min: - Ez heyranokan nizanim, dayka te ji min bastir dizane, bila ew ji te re bistire. 1- Hewa (meqam): Ecem Ke: Ez m der ema', em sar in Zozan bilind in, berf baran l d'barin sal lawk min ketiye welat xurbet, hawar e, derd kula' em xwarin Kur: iyay bilind r di ber ra D bisnim Diyar-Bekra xopan heyasek bnim ji te ra Delal mna mkewek, hawar e, ji yn qereberbangn sib, kew di ber ra Ke : Min delal dt ser v iyay S bisk dis hrik-hrik berdane ser v bay Seva nv sev, hawar e, were tewafa sng bern hj sr t ne gerryay Kur: Heyran, heyran, heyraneke d j Te s bisk dis berdane ser der dergs dihinij Delal mal hawar e, te sewitand lihfa ser av min j Ke : av min res kil-derman e sal avn min qerimn l' der van rkan e Xwez min bizanya, hawar e, ji can min bejna zirav ra end roj mane 2- Hewa: Seba Ez ' silav deynim ser silav Ez ' deynim qotka devzirav Ay, ez ' bisnim mala lawk xwe, kolana nav

822

Dergeh mala me sp ye Pencera nav vekir ye Ay, ne wrim bjim ku dost min l' ber der ye 3- Hewa: Nehawend Ser min ts, dil min j pra Ava Cizra Botan vegerr serberjra Sozn xelk temam bi ser xwe bin, min got yn min j vra Ez m gund Xisxra' Pla nav weke kra' Ez ' j' Xud re duak bikim, ku jina te bimr, mr min j pra Bejna min zirav e, minara Srt Ez xwestir im ji hejr Sengal dsava Xarpt Ser sibeh ramsanek ser *can te berdim, her sibeh ncln wan di destn wan da ne, ji dr t(n) Gund me tij ye ji stan 'ewana' Xud topek li wan bid ji asmana' awa' ke sibeh ta vara' di mal da ne, ne wrin herrin maln crana' Kurrko dno, mar av Ne tu kurt , ne y' zirav Heke ez heft mra' bikim, tu her bbilka v av 692-HEVAL BARGRANM Heval bargiran im, heval orevan im Heval orevan im heval orevan im Hozan gel bindest, hozan we Kurdan im Ez deng Kurdistan im, Endam Kurdistan im Qet zen nekin her weha, li orn we guhdar im Li orn we guhdar im li orn we guhdar im Nm firotan nm buha, gel bindest re yar im Gel bindest re yar im gel bindest re yar im Naln t ji Kurdistan, bo w dikim helbestan Bo w dikim helbestan ax bo w dikim helbestan Dest xwe em dirjkin hev, deynin bax gulistan kin bax gulistan ax deynin bax gulistan

823

Alkar dilsoz im, rdan mr hov im Rdan mr hov im rber beg hov im oreger im him Kurd im, bo xwnxwara bi xof im Bo xwnxwara bi xof im li ser wan tim bi xof im Durist nakin evn B mirs dikin civne iya bilind dibin jor Chan dib keska sor Herd rewsa v jne Deng saza evn Gotin: Cegerxwn - Ciwan Heco 693-HEVALA VNDAR Ey hevala evndar Tu j wek min birndar Hene gelek wek me Belk zdetir ji me Evin bn rbern me i anne ser me 694-HEVAL HARN Li Zaxrozan wek gulek b Bi des t sib re veb Deng gel bindest b iya zozan p xwe dib Harun wek rek b Serlekern gerlla b

Tirs xofn Heval Harn Di nav dil dijmin da b Gul iya zozana b Kurdistan bi w a b Bnn gul Heval Harn Nav hevalan beladib Gotin: Welat-Muzk: Smar

695-HEVALNO Hevalno ho.. hevalno ho.. hevalno ho Kut bn karwan D hev n ezman Da roj bibnin Sitrka bikin nan Hevalno ho.. hevalno ho.. hevalno ho Ew avn digirn... Ew lan tev bi xwn... Ji roja azadiy ra tev dikin mizgn Berdan ji gerdn Bo jn tev n Azadiy d bibnin Mayn hebn
824

Hevalno ho.. hevalno ho.. hevalno ho

696-HEY BNN Heybnin bnin Kejawe bnin Ew kie mindal e dil meknin Er inar lawlaw Cana zerya nemawe Er min bo k digrim K bibe ya ma Heybnin bnin Kejawe bnin Bel deln le bane Cana xum exime xwar Er xum exim bawi Gel gele dar Heybnin Er deln lew bane cane ede herzan e Bel id qabil bala berzan e Hey bnin, bnin Bel dibn hingiv ket Canam le qutya n da Bel man n xazgn Vala hatin bi n da Gotin Muzk: Gelr (Soran) avkan: Tpa Silman (Enwer Qeredax) Berhevkar: ivan Perwer

697-HEYLO SWARO Heyla swaro, swara swar leqandin, Ebay Besraw bi epil hevdu dilefandin, Dest xwe di guh herwaniya de hilkiandin, Hefsar mang yan li st y wan gerandin, Ewan xwe mran, P ji hevdu re dikandin, cot qerepna li Pxila hevdu diteqandin,
825

Ser rimdi hevdu de wergerandin, Mala hevdu danzde mrata digerandin, Ocax xwe kr kirin, ira hevdu diteftandin; Axey xorta Fero ye, Gula peya eto ye, Sercerda swara Hes Belo, Bav Xat ye; li meydan, rk mala bav min e, Bav Nurxan ; De gor, de gor!!!!!! Hey lo swaro ji til am hetan til am, Bila erek ne biba li til ama ewit, Li w nav hn ciwaniya bav Nurxan Derxn ji tewl tewilxan, Hn bion ji toz gurk du bar ritam, er wan xwe mra xwetir e, Ji er Eliy nis heft tabur esker, Qer nizam Xay xorta Ferho ye, Gula peya eto ye, Sercerd swar Hes Balo, Bav Xat ye; li meydan rk mala bav min e, Bav Nurxan, De gor!, de gor ! Heyla swaro, heyla swaro V baran rj e rjo Ji kozika Mihemed Selm, Min li ser ditrejo; Ez iqas bala xwe didem, Birna w xwemr xwna, Sor j davjo! Heno ban dikir; Neqay, dren t rabe du qasda wa rko T bin neqba ewit,t bje: Hekmo birndar Mihmed Henyo, T bej Mihmedo, ez ketime dexl Xwedyo, T birna xwemr mala bav min biqelo, T yek heb gul fidawiya bata ma zera J bavjo
826

Axay xorta Ferho ye, Gula peya eto ye, Sercerd swara Hes Balo bav min e, Bav Nurxan; de gor gor! Heyla swaro, ji het heta het, Deng xwe mr mala bav min, Di zinar nehla iqas xwe t; Birek swar mala bav min swar bne, Bi milek xopan ketine, Rbar det: De gor, de gor! Xay xorta Ferho ye, Gula peya eto ye, Sercerda swara Hes Balo bav Xat ye; li meydan rk mala bav min e, Bav Nurxan e, De gor, de gor! x Evdilqadir 698-HEYV TAR YE inewi inewi l didin awn te rivina agri ne ba ji har dikin ger kor bim bili te bo kesi ditir nebim tkyi bim heger can y min e xewn ya min e ma xelk i j ye de were heyv tari ye ji kucik bircitir ji mar tizitir talan u derbedan hat u rawesta bim li dergeh te heger ma heye natrbuna min tew mina dildariyn min runistine niviskar dinivisinin fermana min ma i dibe de were peyv tari ye ar ali min veara putan e ru dastan e ken dostan e ji cixareya min hildibe de eniya min diramisin dizivirim dizivirim r her girtiye mirina min htiye wusa bi min neke de were heyv tari ye
827

Gotin : Ahmed Arif Muzik : Abbas Ahmed d bese B bextno bese Li welat xwes delal Pere neke li nefrose Ax de were, Ax de were aiti azad Ka ku dere Text muzik: Dno

699-HEWARE Ey heware Gell Kurd heware Bira kujik me peyda bu Me ne hale ne sitare Ax de were, were... Ax de were ait azadi Ka ku dere

700-HEVAL HEVAL! Tari bu ezman roj xuya nay Kul u xeme min civiyan sebra min naye avmi digerin daye Mizgin tune ye Gotin ew ji bu sterk bar kir ji dinyaye Heval Heval! Hevala me Tu sorgulek li baxe me Em tev rewiyen doza te Bila be xembi dile te Sekinne le daye aven van ema Weiyan pel daye zu ketin ji dara Nabuhori ez roj daye buye wek sala Mizgin bu janek daye ket hemi dila Behna te t Heval ji van hemi gula Denge te t Heval ji sere iya Buye helbest digeri li ser zimana Yu roj heval hilati li eva Helbest U Avaz:DYAR

828

701-HEVAL AVKA SER HNAR Ev stran dema ku bk ji hundir dertxnin ji aliy hevalan bk ve t gotin Dor kaniyok bi nefere, leylan ho leylan Nefele ardeh pele, dayik kor ne li mal e Mexel pez kel e, leylan ho leylan Dor kanyok ebe e, dayik kor ne li mal e Mexel pez re e, leylan ho leylan Mexel pez re e, dayik kor ne li mal Dor kanyok kunc ye, leylan ho leylan Dor kanyok kunc ye, dayik kor ne li mal Mexel pez sp ye, l leylan ho leylan Mexel pez re e, dayik kor ne li mal Hey heval hey delal, hey heval hey delal, Hey heval hey delal, Hey heval hey delal, Sis boz sis boz Sis boz av xezal Heval hevala kaniy delal delal kaniy Kez dirj in, kez dirj in, kez dirj in ser paniya Xwed ned, Xwed ned, Xwed ned d baviy Heval dane heval dane heval dane xeribiy Heval hevala qirika, delal delala qirika Kez dirj in, kez dirj in, kez dirj in ser memika Xwed ned, Xwed ned, Xwed ned van metika awa ke dane gundika, awa ke dane gundika Heval avka ser hinar, delal avka ser hinar Xwe di gel de, xwe di gel de, xwe di gel de berda xwar Ma k avre , ma k avre, ma k avre il hivaz Zozan avre, zozan avre, zozan avre il hivaz Heval avka, heval avka, heval avka ser berw Ma ew k, ma ew k, ma ew k, avre cil di ruw Zozan avre, zozan avre, zozan avre cil di ruw.

829

Min bi te ser hilday, Gor te bim ke Min bi te ser hilday, Gor te bim berx heval, Ji min ra jyan , gor te bim ke heval, Ji min ra jyan gor te bim berx Te mizgn ji bo min an, Gor te bim ke Te mizgn ji bo min an, Gor te bim berx. Kovara Roja n gelr

702-HEVAL Heval were heval, Gor te bim ke Heval were heval, Gor te bim berx De xwe berhevk delal, Gor te bim ke, De xwe berhevk delal, Gor te bim berx heval, Gula xorta y, gor te bim ke heval, Gula xorta y, gor te bim berx 703-HEY BER Hey ber ber ber Andr av li her Ez m beriya b xw Hey ber ber ber

Min db sv b d Hey ber ber ber Ez m beriya b av Hey ber ber ber Min db sv b bav Hey ber ber ber

704-HEY DEM E Dilber diya dem e Dil b kul b xeme Herdem e, her dem e Dem e, dem e Seyrana li ber em e Delal dil te me Herdem e, herdem e Dem e, dem e.

830

Bbext ji dewr pa Govenda bka zava Hey gul, hey gul, hey gul Hey gul tu esmer Poiyog bike ser Govenda bka zava Bbext ji dewr ber Govenda bka zava Hey gul, hey gul, hey gul Esmer naz gul Govend il mil Govenda bka zava av re tij kil e Govenda bka zava (Ev strana ber ku bk radikin distirn li mala zava)

705-HEY GUL Hey gul, hey gul, hey gul Govenda bka zava Dem deme gul bikiftin Pjanokan hilmitin Govenda bka zava Re kez diran strde Govenda bka zava Hey gul, hey gul, hey gul Ew gula geliy ax Re kez ket kemax Govenda bka zava Hey gul tu olda Govenda bka zava Poiyog bike a Govenda bka zava 706-HEY GUL Hay gul hay gul hay gul hay gul Hay gul hay gul hay gul can gul Gul dikim gulam nay can gul Ser ji zra hilnay hay gul

Ser ji zra hilnay can gul i gul e xweydan day hay gul i gul e xweydan day can gul Qza beg Msil hay gul Qza beg Msil can gul

Nav kal Emn, bav l kir temne ar- pnc hev girtine, du- sev berdayine Hey l kal, hey l kal, hey l kalo, kaliko Hey l kal, hey l kal, hey l kalo, kaliko Emr kal nod sal, kal tir s sal, Ew kal i dikir? erx erkez xwed kir Hey l kal, hey l kal, hey l kalo, kaliko.

707-HEY L KAL Hey l kal, hey l kal, hey l kalo, kaliko Ew kal i dikir? erx erkez xwed kir Diran riz kir besa zewac dikir Hey l ka, hey l kal, hey l kalo, kaliko Hey l kal, hey l kal, hey l kalo, kaliko

831

708-HEYLA L MN XERB Delal Xwed me Darka li dev r me Bi hesreta mala bav me Xerb i got Delal i got Cotyar ne cot Xerb kemer firot Hey la li min xerb, Hey la li te xern B tal nas b Xwed neke kes B xwed be Hey la li min xerb, Hey la li te xern Xerb ezo Dara girt gezo Sitila bin kun e Li ber et mezin e tine we li bra min e Hey la li min xerb, Hey la li te xern B tal be nasb Xwed neke kes B xwed be. Ji pirtka Dewet Nan Ji herema Lic .Amed Tigris Hey la li min xerb, Hey la li te xerb Xerba Xwed me Delala Xwed me Dara li dev r me l Bi hesreta mala bav me Xerb i got Delal i got Cotyar ne cot Xerb kemeber firot Hey la li min xerb, Hey la li te xerb Xerb ezo ezo Delal ezo ezo Daran girt gezo Hem ne, ma me ezo Hey la li min xerb, Hey la li te xerb Xerba iy me Delala iy me Toy mya me l Bi hesreta mala bav me ! Hey la li min xerb, Hey la li te xern Btal bnesb Xwed neke kes B xwed be Xerb Xwed me

832

709-HEYLO DAY m mrga El y Silo Heylo day heylo day Min giya dirt te kir mila Min da zr ar imbila Min ji yar re daye kila Berex r sorgula min me mrg mrg best Heylo day heylo day Min giya dirt te kir dest va hesp lawik xwest Berex r sorgula min Amed Ji dev Xaltiya Nac Min dlan kir te dlan kir Heylo day heylo day Min desmala argoe kir Goek ji go zde kir Heylo day heylo day Berex r sorgula min me mrg mrg kan Heylo day heylo day Min giya dirt te hilan Heylo day heylo day Min v hesp lawik an Berex r sorgula min

Nav nara min Gul e Kember zr e ser dile Paa rab ji Msil Nav nara min ss e Kember zr tils e Paa rab ji Bitlse Nav yara min Ey e Nav niya min Ey e.

710-HEY NARA MN V nar tevnek dan nar hey nara min Avde avde(hevde) hilan nar hey nar hey nara min Te ji xem xeyala min Nav nara min Xeco Kember dirj ser dilo

711-HEY NR Hey nr nr nr lo wey lo Hey nr nr nr l wey l Ma ew k b nr rakir lo wey lo ivan b nr rakir l wey l Nr ji nriy bizana lo wey lo Nr ji nriy bizina l wey l randin li dor kizina lo wey lo randin li dor kizina l wey l Heft salan xebitm lo wey lo Danzde salan ixlim l wey l
833

Min nean heq bizina lo wey lo Min nean heq bizina l wey l Nr ji nriy karika lo wey lo Nr ji nriy karika l wey l randin li dor tehtikan lo wey lo randin li dor tehtikan l wey l Ez heft salan xebitm lo wey lo Ez heftsalan ixulm l wey l Min nean heq ristikan lo wey lo Min nean heq ristikan l wey l Nr ji nriy gska ye lo wey lo Nr ji nriy gisa ye l wey l randin li dor nska ye lo wey lo randin li dor nska ye l wey l Ez heft salan xebitm lo wey lo Ez heftsalan ixulm l wey l Min nean heq hinay lo wey lo Min nean heq hinay wey l Hey nr nr nr lo wey lo Hey nr nr nr l wey l Brvan b nr rakir lo wey lo Brvan b nr rakir l wey l (Azadiya welat 204)

834

Hemayloka bi rii im Sorgul Brvan Ez ya lawik gundi me Nrgiz nar ciwan Ez ya lawik gundi me Sorgul Brvan Nrgiza iyak re im Nrgiz nar ciwan Nrgiza iyak re im Sorgul Brvan Hemayloka binex im Nrgiz nar ciwan Hemayloka binex im Sorgul Brvan Ez ya lawik kf xwe me Nrgiz nar ciwan Ez ya lawik kf xwe me Sorgul Brvan Hey nrgiz nrgiz nrgiz Nrgiz nar ciwan e Hey nrgiz nrgiz nrgiz Sorgul Brvan (Roja n)

712-HEY NRGZ Hey nrgiz nrgiz nrgiz Nrgiz nar ciwan e Hey nrgiz nrgiz nrgiz Sorgul Brvan Nrgiza iyak sor im Nrgiz nar ciwan Nrgiza iyak sor im Sorgul Brvan Hemayloka bi mor im Nrgiz nar ciwan Sorgul Brvan Ez ya lawik pispor im Nrgiz nar ciwan Ez ya lawik pispor im Sorgul Brvan Nrgiza iyak spi im Nrgiz nar ciwan Nrgiza iyak spi im Sorgul Brvan Hemayloka bi rii im Nrgiz nar ciwan

713-HEYRAN (1) Heyran ! ev mee, li ber hir be, W b piya heyran min nijda emer Ereb. W te bikjin xelk bjin. Eymelana reben biye ser loman, sebaba Li ser ser min hat heyran mvan pa mexrb. Heyran Xwed xirab bike kean ! Xaniy mr Ehmed min sar Kolan ! Min div ez eva nva ev herim Te wefa xal nan gerdan.
835

Dev min emit, Keti b ser letka kitana Eyemelan. Heyran tu xirab ! Tu li der mala bav min rdin qet ranab; Ti we bik, Ez bjim bav birayn xwe Ew swiy heyrana ji min venab. Heyran digo keik ez xirabim, Ez li ber der mala bav te rdinim qet rababim, Ti ne bj bav birayn xwe Ti bj xnkar dn slam, ez ji te venabim. [1Ev heyraneka Botan e; serek jliyan bi xwe ji mi re gotiye] C. A. Bedirxan.

Talan an ji zinr e Hey lo hey lo lo axawo Mr penco yarim aho Axawo bav keika Ew r bav keika Swar Zn bi irik e

714-HEY LO AXAWO Hey lo axawo hey lo lo axawo Li ska ho l razawo Axawo bav Uzeyir e Ew r bav Uzeyir e Swar li boz nr e 715-HEY ZALM Hey la lo dilo, hey zalim Koer im, xerab mal im Kurmancim bpergel im Ji derd hal te dinal im Hat karwan M yo Dan li dora hew yo

Hat karwan Gerger e Dan li rasta bnder Hey la lo dilo, hey zalim Koer im, xerab mal im Kurmanc im bpergel im Ji derd hal te dinal im

836

716-H B GOVEND H bi govend kf tuna naym govend H bi govend kf tune naym govend i govendek hay nna li bend reza cay nna Her iya hato hay nna pist bi qeza cay nna Ser govend hay nna keka Xerza cay nna H bi govend kf tune naym govend H bi govend kf tune naym govend i govendek hay nna pirr bik e cay nna Her iya hatin hay nna qz bk e cay nna Ser govend hay nna sox zaruk e cay nna H bi govend kf tune naym govend H bi govend kf tune naym govend i govendek hay nna pirr mezine cay nna Her iya hatin hay nna mr jin e cay nna Ser govend hay nna dosta min e cay nna H bi govend kf tune naym govend H bi govend kf tune naym govend Qaseta G.ndar Bir /A -8 717-HSR M L ZNDAN Ev end sal e ez hsr im li zindan Tu gaznan ji min neke l dildar Wan avn re ji br nakim li dinyay Dil min bye evndar Kurdistan Dest lingn min zinr kirin li paytext S dar vegirtin li ber min li Amed Bend avtin sty min l dildar Ji bo dil min hsr bikin li zindan Dil min tev xener kirin wan neyaran Xwn pijiq li can min hezar caran Lew dil min zwa neb l dildar Evna Kurdistana min min dijne Jiyana rewen 38 El Temel- Koma iyan

837

Ez dibnim die dereng Ji min nay hss deng Ji kerba dikevim tay de Hawar ew i agir e Carek li min nanre Hindik may ji min re Taba min here di av de

718-HSR MN DBARN Hsr min dibarin Kul dil min hezara in Her avn min hyar in Xelk dikevin di xew de Die av esra teng

719-HY L (Xezal) De hey l hey l... Were heyl heyl heyl... ku heyl. Del l... bedew min Xezalak rakir ji deta Mus, Ber xezala min ket Hazro Diyarbekir, Kleka Xezala min ket Mera Entab, Xezal derbas bu berya v Mrdn Ez dikim rabim herim li ba ap xwe jra bibjim Apo xezal guneye li ira xezal diket dest Roma xayn Tirk Ereb Ecem li ser Xezal kombune, Ry wana bi kenn, dev wan bi xwne, Ap min gazkir digo snva herin xezal bxwey nne Hey l, hey l hey l hey l... Were hey l hey l hey l ... Del l bedew min xezalek rakir Ji Qazgol Bingol Ssar Tekman Ber xezala min ket Patnos Tutax, Kleka xezala min ket cephey ris Xezal derbasb li bajar Simko welat Kurdistan, Ez dikim rabim herim li ba ap xwe jra bibjim Apo xezal guneye ira diket dest roma xayn, Tu gazke li kal pr Kurda Bira bibje ke xort hem bi xezal bne man Hey l hey l, hey l hey l, ... Were hey l hey l hey l... Were hey l hey l hey l hey l... Eman hey l hey l hey l... Del l bedew min Xezalek rakir ji Kerkk ji Kirmaan,
838

Ber xezala min ket Zaxo Dihok Keleka xezala min ket Qamilok, Amud, Afrn, Ez dikim rabim herim li ba ap xwe jra bibjim: Apo xezal guneye ira xezal diket desta Roma xayn? Tu qazke li ke xort Kurda, bib ne Xezal li benda we hem ya sekinye Hey l, hey l hey l hey l hey l ku hey l... Gotin muzk:Dengbj Maruf L l Ey! Ey xan Bilxur bne ji hevan Kev bne ji kuz hen Xort bine, li ber dane Here welleh Yela, yela Ew weris gir mir Weris bav qulp pr Tu ji me herdu ya k digir? Min digir, min digir Here welleh Yela, yela Ew werdega di gola da iqa me xwe ple da Apar b, prar b, sal can da Here welleh Yela, yela L l ke, kea xal! Hewa bav xwe dimal Here welleh Yela, yela (Seid Veroj- War- 97) 720-HMO HAY Himo hay, himo hay Himo hay, himo hay Sivik hil, giran day Xal te me, xwarziy min Derbek lxe, here bin Here welleh Yela, yela n beriy, n zekay Berf day, qir daye Mele hat kee nay allah nay Lo lawiko! Lo zezaro(er) Ker miraro Hen bne bar bi baro Here welleh Yela, yela Ev lawik xbizin Tu bi kiras bazin Tu dost can min Here welleh Yela, yela

839

hinda b ax hinda b mala yar li jor e kulilka girti dor e evindari ewqas zor e hinda b ax hinda b Muzik: abdullah karaka Gotin : yilmaz dunen

721-HNDA B hinda b ax hinda b av re biryan xelek ber av min hinda b ez hatim mala yar bejin zirav wek v dar min nedi wek v yar 722-HNE HNE HNE Hine hine hine haval Hine hine hine delal var hne yo heval Bk hat hew yo delal ewit dilik d yo heval

Hin di tet kin heval Bi keva av l kin delal Li dest zava kin delal Li koma dor kin delal Hineya Diyarbekir heval ewtiya Diyarbekir delal Edil bi r ekir heval b bi r ekir delal Li dest zava nekin heval

723-LI KOMA DOR DYARBEKR Oy l li min wey wey wey, dil min li yan e Birao min go dil min li yan e Ka em herine kur iyan e ha hay hay.... Hela birao were ka em bi te va herne oy li min Deta gundan e oy oy oy... Babo l min were wer were.... Ey haval min were, lo xort min were, Camer min were oy oy oy..... Oy l oy l oy, ez me Diyarbekira ewit Ha hay hay.... Hatiye sal xezala min li ser iyay bilind e Le ew iyay engal oy l li in derdo oy l li min xorto Hawer hawer hawer, oy dil min pola xorto polo xorto
840

Ax eman eman eman, ez bimirim eman oy Oy l li min wey wey wey, dil min dilek mezin e oy Ey tu ortaxe dil min tune ne ey.... Oy li min, Ez dikim, ez kuda herim be min ra were Were kek min were were bir min were oy Lo li min, oy tu mere ji herda min e lo tu ortax dil min oy oy Eman eman eman eman eman oy Ax dil min eman, ax dil min eman (smail pek Brnebn Mera. M. Bayrak) Gul gula hidada Der li min rada n qulika tar Teyr t da dinal Teyro i ye, i ye? Bask min ikiye Hevrm Fatma Neb ye Li serdara der ye Dizan biriye Dizo ku da kuda? Bi aliy det da Xener di ber pit da Me qirar kir bi xiret, hoy can. Me qirar kir bi xiret, Rihan kir caw avdan, hoy can. kir caw avdan, Rihan. Det j bne zozan, hoy can, Det j bne zozan, Rihan Bona pala, gundiyan, hoy can. Bona pala gundiyan, Rihan. 724-HOPAN Hopan hopan Keziya min a pan Avte golan Gola min fiefi e Kek min aw e aw bik e Min j re an bk e Bka Hesen Beg Seva ser kulek W sev hiltnim W gul datnim 725-HOY CAN Hoy can, hoy can, hoy can Hoy can Hoy can, hoy can, hoy can hoy Rihan. Hoy can erd hiik b, hoy c an. Rihan, erd hiik b Rihan Tije l mr miik b, hoy can Tije l mr miik b Rihan

841

Sing zozan Xamirpt Can can can can Te law kustin xewka k t Koty mr te bi qurban Dsgotin Hoy can can te ji xweziya Can can can can Sing zozan wan moriya Can can can can Te law kustin bi laqirdiya Kotiy mr te bi qurban Gotin Muzk:Geler Herm: Serhed Av tne ji bona ay Keik rind girtim tay Gotin Muzk: Geler (Herma Serhed) irove: Koma Botan

726-HOY CAN CAN Hoy can can can Hoy can can can Tu namir bi ramusan Hoy can can hat buhur Hoy can can can Hat bi desta da elba tiri Can can can can Bi ramusan tu namir Koty mr te bi qurban Dsgotin Hoy can can t ji Xarpt 727-HOY DLAN Hoy Dlan, Dlan, dsa Dlan Tu ekir nav mendlan Hanko te ji kaniya bay 728-HOY MAS DARO Hoy masdar l l l lo lo lo Ew mask kevr sor e l ll lo lo lo Brvan tn qor bi qor e l l l lo lo lo Ser briy bi laika sor e l ll lo lo lo

Hoy mas dar l l l lo lo lo Ew mask kevr zer e l l l lo lo lo Brvan tn ref bi ref e l l l lo lo lo Ser briy bi laika zer e l l l lo lo lo Ji aliy M Goyan drikn govend

842

729-HOY NAR-1 Hoy nar, hoy nar, hoy Nar Tu kullka hinar Te xemiland Adar Te can daye buhar Ji nav gulan nar gul b Rhana nava dil b Narn li min mzekir av xezal bi kil b Hoy nar, hoy nar, hoy Nar Tu kullka hinar Te xemiland Adar Te can daye buhar Gotin Muzk: ivan Perwer 730-HOY NARE-2 Gul hoy nare bi nare nare dine hoy nare bi nare nare Gul min aved belek xware Dine min aved belek xware Gul seva sor li guliye dare dine seva sor li guliye dare Gul davem were jere Dine davem were jere Gule tu qismete ve care Din tu qismete ve care Gule hoy nare bi nare nare Dine hoy nare bi nare nare Gule min avn belek xware Dine min avn belek xware Hevgihander : Huseyin Erdem Ez sekinm bin dar Ji sib heya var Li hvya te me malneket Tu li ku maye l Nar Hoy nar, hoy nar, hoy Nar Tu kullka hinar Te xemiland Adar Te can daye buhar Wek kulilka Newroz B qerar, b soz Were em dest hev bigrin Bibin suwar Boz

843

731-HOY NARE NARE Hoy nar hoy nar Ez sekinm li bin dar Ji sib heya var li hvya te me malneket Tu li ku maye l Nar Hoy Nar, hoy Nar Tu kulilka hinar te xemiland Adar te can day buhar W kulilka Newroz Bu qerara ber soz Were em dest hev du bigrin Bibin swar boz Hoy Nar, hoy Nar Tu kulilka hinar te xemiland Adar te can day buhar Ji nav gulan nar gul b Rhana nava dil b Narn li min mzekir avn xezal bi kil b Hoy Nar, hoy Nar Tu kulilka hinar te xemiland Adar te can day buhar Text mzik ivan Perwer

844

732-HOZAN YAR (CELAL SARKAYA) HOZAN YAR (CELAL SARKAYA) di sala 1953 an de li nava Amed Farqn hatiye din. W di sala 1973 an de bi ziman xwe stran helbestn orger welatparaz afirandin. Dibistana serete ya navin li Farqn xwend. Pit re di saziyn tirk de wek memurek xebit. L ji ber dtinn w ye welatparz, ew ji kar derxistin. Wek ku heval hogirn dibjin, HOZAN YAR cara ewil li Kurdistana bakur cara pin strann oreger welatparz stirandin. L gava ku w strann welatparz stirandin, dewleta Roma rea faist p hsiya ku ew strann oreger distir zext dan ser w. Ji bona w pir caran kete girtingeh derket. L dewlet ew wek dijminek diopand MT bi d w xist ka bi stranan dibje an nabje. W 6 salan stran nestiran. L dil w wek polat bib. Di sala 1990 i de bi kaseta xwe rna min xwedsa gihande gel xwe. Gava ku keseta w derket, dewlet h j zext da ser w ew tacz kirin Hozan iya mecbr ma derket dervay welat xwe. L ev derketina ji farqn qetandina ji heval hogir malbata w, ew li Ewrpa nexwe kir. Di sala 1998 an de bi nexweiya derd bderman Qanser ket. Di 22 nsan 2001 an de li bajar Stockholm ser dilovaniya xwe. 733-DA WELAT ERN Day welat rn e Day welat rn e, ez sond xarme Ger bi miraz neqewl, aw li rew me Ji bo me ew derd kul gelek dikne B welat ez sw me Day welat rn e, day welat rn e Welat rn e Wek dayika lewik bin, hem kir zava Te zar zan pir kir, xn kir ava Te gelek mal hal kir, gelek p eiyay Day welat neb azad, Day welat rne, Day welat rne, Welat rne Day sibe qet nay ger min nehl, Hinek bi can min, tu min bixemln ev roj li ser min hstirk dibarn Car din wek w naknin Day welat rne, Day welat rne, Welat rne
845

734-RNA MIN rna min were ba min rna min wez b hal im were ba min Ku tu ji min bawer nak nay dtina min Pit ez mirim tu qet neke na min avrea min are nne avrea min nav cergm tev bi xwne Sebeba min ev dila bo te evn e Sebeba min ev dila ji bo te evn e Siyar Farqini - Sirina min [Album] 735-HCRA TAR Ketim hcra res tar Min d li min valaye Heyfa avn re belek L i bi hal wefaye Pist avn re belek ibikim ji mal dinyay axa min xwe d li v din hertim li min belaye

Xweda ma qey kesek tune Ji xyn min li v dunyay i dinak derewne ima daw lnay Dikim qrn, dikim gaz Kes li hawara min nay Ew ket kes ltune Tukes dest neday Ten mame li v din Min ne dost biraye

Gotin Muzk: Koma Agir (Ji hem girtiyn doza azadiya welat re, ji wan ke xurtn ku di mercn her dijwar da ji bo serfiraz azadiya me li berxwedan)

846

736-HUR HUR LXIN GOVEND Hur hur lxin govend were bka mala bav min Li ar hlan deng pxin were bka mala bav min Panya solan li erd xin were bka mala bav min Toz xewar pxin were bka mala bav min V govend ge bikin were bka mala bav min Bka xwe dilxwe bikin were bka mala bav min Nav bk Gulistan were bka mala bav min Evna hem dilan were bka mala bav min Hur hur lxin govend were bka mala bav min Li ar hlan deng pxin were bka mala bav min

737-HSNO L l l wa y, min go wa y birao l way Baran dibare tav bi tav e, Min go esker hatin genc Hsen min tune li nave Bila biwite mala w kafir Ku Hsen min ehd kiriye L l li deta Kerbel oy l li min..... Hseno li min, bavo li min, ax mazluma lo li min... Were were were were, lo lo rabe ey birao, bav min rab e L l l way, min go way mal xirab l way Ax li vir dar e, li ber dar tet min hesab kar Heval wer ka em bi te ra dil xwe bi yek in Min go bira Hezret El wer ar Lo Hseno, lo mazlumo lo pro Eman eman eman eman ax eman eman Oy li min, ey li min oy li min Ey were, were pro were, Qe nebe bira yek aveke bi te de Lo hesp te qir e zib xwe zer e
847

Riya min riya mam Cefer e, Bira deh caran be El xizir e Oy oy oy oy, lo Hseno lo lo birao oy Neman neman way li min derdo Derd min derdek giran e. L l l wayy l l l way Min go ez ro m qel Min go ez ro m qel Min go bira pr min j be der oy Lo nalet l te be ngro Lo Hseno lo lo pr min Ey l li min ez i bikim be v derd Ax emam eman eman way dil min eman Ez bimirim bi v derd D were were were ax Hsen min were Oy li min mazlumo, ax li min derdo Ji dev dengbj Hsen Far

848

849

Hesp bram qir e Ji herar niga nal kire bram ser xwe heln e Yara te y barkire Baran bar bi p t Bejn zirav (fistan)ing l t Ez qurbana bejna te Urba hin ing li bejn t. avkan: Sil Cutk Herm: Anonm -Brnebn

738-BRAM bram bram Fat bram ye Yozxat bram ser xwe helne Yara te ji p re t De lo de lo bramo r re xener xamo bram ser xwe heln e Bejn zirav simbl pano

739-KRAM XANM-1 Rastiyek heye, bi erf edet bav kaln xwe ve bingeha and hunera xwe, droka xwe vegotin evtiy aniy ziman. Gel Kurd li w dem televizyon Radio pir km bn. Dengbje bi gund bi gund od bi od digerin Stran , lork, lawj digotin. L me qet nedizan stranbjen me jin j hene. Elmas Xanim kram Xatn ji wan yek e. Wan her tim deng elem keder xwe digihandin ciwake. Jinan li dilan dawetan her tim strann wan digotin. Titek din balk heye. Jinan her dama li nan li ayan mr mrxasn me ann ziman ew dane qada bilind, bi me nedane br kirine. B hey lo dilo, hey lo dilo, hey lo dilo hey lo dilo hey lo dilo B tu feqr gid dilo W sibeng min go tu feqr feqr timo min ji te re negot Li ber av xelk ne titek biy Ber av min keik w sibng Law mr lawo tu vezr Ez sond bixwim ji te re Tu wer dev xwe bide Ser xal xat di gerdana min Kek kek, bi sefl bi zell Reben ez im Bi hsir b hey lo dilo hey lo dilo Hey lo dilo b tu feqr ...

850

Jina ne ten li ser evn starn gotine. Wek dengbje Meyrem Xan ji ber zlm zordariy ji welat xwe derketiye, her tim di strann xwe de xeribiya xwe aniy ziman. Ay an j di hem strann xwe t de ji xerbi ye lom gazin kirine. Keik diho; L l yad reben Xewka min t v ser sib Wez raketim l l Wez i qas nav heval hogor xwe de Bilind firm ay day reben Wez cem erd ketim ay sebra min tu y... Ay bermalia min tu y De l l de l l de l l Yad reben keik digo Wez goer im ay day reben Penr digernim ay sebra tu y Ay bermaliya min tu y De l l sebra min tu y delal ax delal kram xanim bi strann xwe ya zor zahmetiy dilorne. Lkoln Rojda wiha dibe; Min pir lkoln li ser kram Xatn kir l tu tit pir bi dest min neket. Min bst ku ew bi Ermen ye li bajar Rihay li naveya Src jiyana xwe borandiye kram Xatn di v jiyana xwe kambaxa tij elem de dsa deng km be j gihandiy heval hogirn dor pa xwe. Ev di stanaeka xwe de wiha dibje: Mal min, mala min mala min mala min mala min Xwed tu nek kmasiya dn Neb Muhammed mana min car i bikin zozana derd dil min Ya ku hat ser min bila ney ser dijmin min car i bikim Zozan derd dil min j re kon Silyman Ehmed bar kirin Danne Korpa Panos nv dnre kon bav min il pnc mr mala Emer rt ocax wan qelan nlane Berhem ika himbza min ehmed bav lolo kew Riba dann nca reben ikandina qudum oka min. ro kaxizek ji bav lolo re derketiye
851

S mzel Ezerom, Ezerom Ez nizanim vara Xwed de ima kon kurmamo, pismam xayn e ro dest Silman Ehmed bi kelepa Elaman girdan e Ber w dane Korpa Panos mala mirin Em rabin xwe bavjin tor bext Eliy Hender Bjna bida bo xatir Xwed pexemberan e Ku Silman Ehmed fenan kew gozela ne Diqelne rt cax mr mala Emer kram Xanim wisa aniye zimn der kuln gel xwe. Dsa li ser evna xwe gava ku bi deng xwe y zz w distira, kul derd hesreta hezar salan dil meriva diand. Ji wan strana yek j Arifo lawo ye. 740-KRAM XANM L SER SYASET J KLAMA KRNE Qurban ro ewre nab say cewzeliyo Bila qet ser Qerejdax deynin ser min bav Fih Ay bilindaye cewzeliyo ji w sib Bila ez bav Fih terar xweyay fermanyo Heywax li min evdala Xwed Bav Ferh ser dinyay tr nediyo Bav Ferh qurban tev bhar e, ay xwe bhar e Cewzeliyo min d ji w sib Bav Fih ciwan ye ay ev suwar e cewaniyo Ji w sib cevabek di nexr dane dest min Reben go bav Fih ji dewleta El Osmaniya b Firara fermaniyo heywax li min rebena Xwed Ser dinya y tr nediyo, li min bav Fih qurban Li te bhare ax mihale cot e fermanyo Xwez ji w can bav Fih min Ya xet fireh ji kla nakeve geriyan her ar mal ay mere kortan fermaniyo Heywax li min evdala Xwed Bav Fih ser dinyay tr nediyo li min. Jiyana rewan - 38. Rojda

852

741-MAM EL eshebn dewre ber ku daketiya Nav nihala ssebana, Min go bira li min bye wexta desta tek girtin, Min nizan ve hakim de me kete mecal dest lekberdan, Li v sehm, li v heybet, horniye topa, ringn fikerz, Leq leqa otomatik, Li hinda ve ser rz iyal me t, Ehmed Nidar bi s denga gaz dikir; Ebdula birao, bje rz iyal giran, di dest xwe tek bigirin Bi xwe pk ve biin ev dexalet, Ma i bikin di gel hakm v beyane, Di gel amir v dewrane, Mi go ez dest xwe haveya qewda dar Elemane, Di herbek kin li gera Gerdiya, Wek ku herba mam l eshebetn dewre ber Ho birao, ku ketiye nav nihala Sseban, Li gera Gerdiya bye nale nala birndara, Nobedar heq wehd qerara muhafiz xerb b ara Me gera Gerdiya berda, Ber xwe da ereta Salara, Qonaxa xwe biry Nihal btkara Amedekar ;El Serkr-Kovara yekitiya Rewenbirn welat parzn Kurdistan 742-N CAN Te etinay zef dtin, Berf baran n can, Pita te a peyakim, Bar giran, n can. Esker Boyik . Kuliy berf danne, Ser ser te n can, Her yek keser tne Ewlad te, n can.

853

Ha lxin, lxin, lxin Bilizin listika ciwat Lawiko xirpan lxin. Sazbend me eroye ha lxin, lxin, lxin Lxin qeyd heroye Lawik xirpan lxin .

743-RO ROJA REHETYE ro roja rehetiy, Bilivin em herin dawet, T kevin ser govend, Ha lxin, ha lxin lxin. T kevin ser govend

854

744- SA BERWER STRANN W

SA BERWER -SED YUSUF Destegulek kilam ji dev sa Berwar Salih Kevirbir: Bguman mirov nikare hunera kesn wek sa Berwar bi end hevokan bne zimn. Di lteratra stranbj kilambjiya basr Kurdistan de, bi taybet j li herma Behdnan, li bajarn wek Dihok, Musil Zaxoy rol girngiya sa Berwariy dengzrn awazxwe, zelal berbiav e. sa Berwar di sala 1933'yan de li gundek nzk sar Msil ji dayik b niha j jiyana xwe li Msil dewam dike. W bi taybet bi tomarkirina kasetn xwe yn bi Mihemed Arif Cizraw Eye an re di nava kurdn bakur Kurdistan de, cihek taybet girtiye. Wek agahiyeke dawn j mirov dikare bibje mala sa Berwar ku li Msil b bi xwe, ji bo tomarkirina stranbjiya kurd wargehek proz b di dema xwe de. De biqedimin ser end destegul ji kilamn ku sa Berwar di qewan kasetan de gotiye...

855

745-MVANO Hey lo lo hey lo lo Xem xeyala dil min tu y mvano Ay l dell, heyran tu delala mala bav min De ro ez li bext te Xwed me Tu y caran li ber tavika temmz tebax nesekin Tavika temmz tebax gelek dijwar e W ser te bi, em xizanin hal wexta me tunne Serka ser v sal tu bib kar emel ser mino lo Xem xeyala dil min tu y mvano sa Berwar

Her welato ay Bje pist te ne soz e lo lo.. Lo lo lo ne qeniyato Way way. Erge talih min gula Min snvekir ho ho Lo gawir hato Erge talih min gula Min snvekir ho ho Lo gawir hato Bje gula min a iya bilind in.. Wey wey gul way way ay Lo berf sip kir.......

746-GUL MARM Gul Marm avbelek Ha ha Lo lo te nabnim D ca ke gul malxirab Pane ne kaxez e ne mektb e....oy Way way gulo Lo lo wez nexnim nca gel hogiran hevalan Bila b lome b oy Oy ji derd Gul ay ay. L l Gul. Bje wele tavila tavil ay ay ay.

856

Esmera min Esmera min b dn B sc b qerar Ji dest felek Ez hatim bme sivan Mala bab te j Malxerab tu xwed pez Ez j sivan im Ez pez mala bab te dirnim Min terka heval hogir xwe j kir Kul derd dil min pir in Kul derd dil min tu car vala nabin Heta ez te nebnim Esmer v sib digot kuro Got kuro b sco B qewlo b qeraro Fayde nne fayde nake Tu w bera xwe bid W der s kan ne Ber xwe bid her s dirj in Zozann jor bst s ne Bst s ne Ke dn re dn Ke dn re dn Reben dn re dn Ke dn re dn Reben dn re dn Bejna xwe vesrne Bejna xwe vesrne Heger roj nebnim Blome bit ne dn im sa Berwar wefat kir sa Bewar

747-BREHM MST D le Hamdo birano Rizgan nifa mamo Mihemed El temam di rz de man Res ava bo Birehm Mist di van axan Dikuliyaho Reys kozika dizanib Qesas ser Romiyano Sevger sev yo Qesas ser Romiyano Sevger sev yo Qaax dora siyo Tu rabe elbek ji Elb mecdiyayo Sibe ye ji kura dil mir re Bavo sibe nab Sevek siwar mala bav min Ketine nada hev Kes ji wan ji nada xwe Peya nabin 748-ZOZAN Ke dn Zozaniy Te cerg hinaw li min belav kir Dil min heland mal xerab Heta keng malxerab Ez rnim le hviy Xwez ji xr miraz Xwed re Miraz me hasil bba Ez bbma malx Tu j kebaniy Zozan Zozan ay Zozaniy

857

biqelnin Meqlo day v dinyay hay hooo..... De h meqlo hay li v dinyay Bje hay hay hay Pit Reoy Evdl Bila nemnim li dinyay Were kur Yuxen Min got de Reo Mr mino Reo Axay mino Reo Ber xwe bid Gir Girzengine Girek pan e Lekern heyderan hesenan Hatine dor dane. Heyla min porkur Ber bi mal t awan term bab Em Gir dabn dar darsirt Heyla min porkur Ber bi mal tn Term w xwesmr Dann li eywan Min dest xwe bir Beden w gerandib Xwna sar t sa Bewar

749-HAY HAY HAY D can Way way way Guh xwe bidine qendan belay V dinyay Ne heyf mixabin e Ku heft mr bne kutin Serat ine titek tune Titek serad kay Ku heft mr bne kutin Serat ine titek tune Titek serad kay H kes j yek raz nebye Hesenan Heyderan sond dixin Bi Quran telaq Bi ncl Zebr Tewrat Heyfa min t w poz re v erd 750-L DAY L day sibe ye ji kula Dil min te re Hoy hoy bay sar t Hoy hoy hoy Sibe ye ji kula dil Min te re bay sar t Min bera xwe dab Ku term bab Em Ji Sam t Gir dab ji sirt

858

751-SA HESEN 751-ZALM Min avan vekir, tu nexuyay Tu li bir avn min wenday Gelo xwen e, yan bera y Dil min, li d te bezyay Dil min gaz te dike Tu j zalime, li bir di re ve Bes e zalim, bes e ciwan Ez bm e peran Hey zalim hey zalim, ya ko ez nadim bi mal din Ez dixwazim te veger, de bes e were, weeee ...r de bes e were Hey zalim ima ima Ez te neman ji hev re Bn aiq kul derda Bne wek Mecnn Leyla Ez ban di kim were were Hey zalim were were ev rojn min tev hev bn De bes e were Hey zalim hey zalim, ya ko ez nadim bi mal din Ez dixwazim te veger, de bes e were, weeee...r de bes e were Gotin: ssa Hassan Muzk: Gelr

859

752-EZ YAR Ez yar yar, ez yar yar Em ji hev bi dil bn, em ji hev bi dil bn Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ez yar yar, em ji hev bi dil bn, ez yar yar Em ji hev bi dil bn, ez yar yar Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ezman pir n b, pir di nava roj da avn min li r bn, li hevya yar da Str bi hazaran bn, di nv evan da Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me govend datan li nav kullka Me dlan dikir li ber deng dka Me gul di hnan wek hejhejka Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ewr p de hatin, v re tar b Ten yara delal, bo min ron b Kunda li ser me xwend, ezman xal b Em ji hev drketin ez yar ji Kurdistan Em ji hev drketin ez yar ji Kurdistan Ez yar yar ez yar yar Em ji hev bi dil bn Em ji hev bi dil bn Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Ez yar yar, em ji hev bi dil bn, ez yar yar Em ji hev bi dil bn, ez yar yar Me yar di kir, min yar li Kurdistan Me yar di kir, min yar li Kurdistan Gotin: Kamran ji Kkan Muzk: ssa Hassan

860

753-HEVAL Gel xortan wek r bin Divvin em hem bi kr bin Ma ne bes e a evn Ji ber kulan ketim nivn Bi salan pir nexwe ma bm Lewra dil min bye xwn.. Gotin Muzk: ssa Hassan Eman heval eman heval Ji ber derdan ez bm e pr kal Di bin dest neyaran de nexwe ketim Bi meh sal Nexwedar meh sal im Ji ber jana dil dinalim

Go ez ji dest te herm Tu bibne lxesar nar, Nar Nar Ser rake binere Tu ji bra min qet nar, Nar Nar Pir tu dr ji ava Tirsim bimrim bi yek car nar, Nar Nar Ez bi gl biybn im Reng v gl yar Ez bayek hnik im L ji ken v yar yar yar Ser rake binere Tu ji bra min qet nar, Nar Nar Pir tu dr ji ava Tirsim bimrim bi yek car nar, Nar Nar Gotin Muzk: Gelr

754-SER RAKE Ser rake binere Tu ji bra min qet nar, Nar Nar Pir tu dr ji ava Tirsim bimrim bi yek car nar, Nar Nar Ez xortek ciwan im Ez xwestiya kean im Wek xwedana ji biska Dakivim ser ghara nar, Nar Nar Ser rake binere Tu ji bra min qet nar, Nar Nar Pir tu dr ji ava Tirsim bimrim bi yek car nar, Nar Nar Dest min girt me Em daketin nav tar

861

Rerhana li gund l l bend Titek ji me maye km e l l bend Bi xulama wan rdm e l l bend Em hev bikin li gund me l l bend Tev de herin govend l l bend Hey bend bend bend l l bend Te ji bav te dixwazim cara end Te nad her dimnim ez li bend Gotin Muzk: Seid Ysif

755-BEND Hey bend bend bend l l bend Te ji bav te dixwazim cara end Te nad her dimnim ez li bend Ez li dv te bibnim l l bend Ji bo te ez har dn im l l bend Dimirim go te nebnim l l bend Dilber xwe lewend l l bend Te ji xuda bitirse l l bend Carek li min bi pirse l l bend Ji evn bixwn ders e l l bend

Yar ima tu nay Yar, yar yar yar yar yar yar yar ev roj dinalim yar Xwedyo xew Xwedyo Keng her keng byo Tu gewra min rake ji xewyo beje ez benda w mo Yar, yar yar yar yar yar yar yar ev roj dinalim yar... Gotin: ssa Hassan Muzk: Gelr 757-GULZAR

756-YAR Evn gelek xew b l yar L evna te li min zor b Derd kuln min giran bn Roj, ji rojan xirabtir bn Yar, yar yar yar yar yar yar yar ev roj dinalim yar Tama memk te xew bn l yar Xwe bn wek xurmey Bexday Wek hejrn Rhay

Ez rnt me li bin dara gul ser kan Min dt Gulzera min hat jer xwe li mil kir Pita xwe da min kir e meek bi giran Min ban kir, Gulzer, Gulzer, Gulzer ... Bihara emr min tu y Gulzer Were were Gulzer tu by wek heyva bihar Weke kulka hinar ez ban dikim rn yar Were were were were were were were were were were Gulzer

862

Gulzera min tu delal tu delal, tu xew heval Binre li min v hal, hstir ji avn min tn xwar Were were were were were were were were were were Gulzer Gulzera min tu xwe xatn Em aiq bn wek Leyla Mecnn Were li cem min rn ji sib ta var Were were were were were were were were were were Gulzer Min l ner axn kian axn kian dil min eiya Ez bm wek dn serxwea, ez ban dikim rn yar Were were were were were were were were were were gulzer... Gotin Muzk: Gelr

Li esman n bixwne Bo avn n bixwne Reng avn w, bi reng esman n Reng av w, bi reng esman n Ji br nakim ji br nakim Ji bo xatir av w bme dn li olan Ji br nakim ji br nakim Ji bo xatir av w bme dn li olan Reng av w bi reng ezman n Reng av w bi reng ezman n

758-RENG AVN W Ji bo k k dixwnin ? Ji bo delala dil min dixwnin Kesr axnan dibejn Ji bo hiskirinin cihyan dixwnin Gava tu dixwn Hi bi ser min namne Histr ji ava di barne Mirov nema li bir xwe di bne Xewndina van kan Nalna van dilan Herd dibejn eyn derdan Bawer bike min hey bira Bixwne ko bixwne Li deryay n bixwne

863

Ev e ev e ev e Ya ez w divm ev e Ji bra min na ne bi roj ne bi ev e Sed qz bidin min bi wan qayl na bim Li ber dil rn ew nadim bi teva Gazin mi j heye li mi na pirs carek i bi ser min wer li cem w weke hev e Min dil jre raxist bi gul beybn e Ketye dil mi de ji dil der nakeve Ev e ev e ev e Ya ez w divm ev e Ji bra min na ne bi roj ne bi ev e Gotin Muzk: Seid Ysif 760-KE DN Ke dn ciwan av te av xezal var e, re e tar dil min giriya nal Dil min giriya nal ji bo avn te y tar Lven sor delal biskn zer zelal Ji bo biskn zer zelal ketim rka re tar Rka b dest pk tal Te dibnim li meydan ima tu nay mal Dil min ketiy metal heger tu ne y li bal W rawest bi yek car Ke dn ciwan av te av xezal var e, re e tar dil min giriya nal Dil min girya nal ji bo avn te y tar Gotin Muzk: ssa hassan
864

759-RANAZM RANAZM Ne bi roj ne bi ev avn min nain ser hev Ranazim ranazim Ne bi roj ne bi ev avn min nain ser hev Reng av w bi reng ezman n Reng av w bi reng ezman n Dixwazim dixwazim, Dixwazim dest w, Bav nade min, Dixwazim dixwazim Dixwazim dest w, Bav nade min Reng av w bi reng ezman n Reng av w bi reng ezman n Gotin Muzk: ssa Hassan Ev e ev e

761-SKANO Lo. lo skano, epil dirjo, Nav mil pahno! Wexta er Helan Zw, B sind yay. Ez m cem Biar eto, Gawir efqe kir, Ez m cem Emn Xulam, Gawir ret kir, Min j pirs suala skan xwe kir, Ji min ra digot; Bersiveka ne xeyr dihat derbek l dane, Li bejn bala skan te reben e. Heyf xebneta, simbel sor hinekir, Di nav xwn da dixemil!... skano, lo delal, pismamo, lo delal, Ez bi Helan ketim, wa li mil, Bersiveka ne xeyr ji min ra dihat derbek l dane, li bejn bala skan min, Simbl sor di nav xwn da, diherbil Ez bi Helana zw ketim, Bi keleha goera, wa bi zinar e, Ez kar xwe bikim, ber xwe bidim, bajar Diyarbekir, Ez herim ser kaxez arzuhalciya, La pismam min ro s ro, Maye li nav ne yara, Ez bi Helan zw, Bi kleka goera ketim, wa bi kevir e, Esker Boz beg pir giran e mecel, skan min, p tune, p nikare, Hat bersiveka ne xeyr, Dib pismam te birndar e, Birndar e qama xeneran e, skano qurban,
865

Mi er div te er nav; erk giran b, li Helana zew, Ki kleka goera, li w nav. Derbek li bejn bala skane min xistin, La skan min wa s roj in, Maye li ber tav, li ber baran e. 762-SOT Lo lo ev ciye ma qey fedye, shmakek bi w wek cep rep, bin guh w germ'k bera carekdin wer nek ci ez jri dijm, ez ji w tit jr dimrim carekdin te bra ji br kir, ez bm gurim, dirim kme ez, kne em, ti kyi lan? ez im sola min jordan, dora histy min sv zri ti maade kika ji te digeli, te xri em derin brxan vexarina belash ji xwere vedixin keik ji bo me dimrin, kes nikare me vemrni hey gulim, eeeey heg ti lotikxan, ti zde ronen tkev dilan heg ti birxan, birak wex u yek bud w ciran oof ke ti sahf gese, memik te wola rese wek petex u cebese taama wan pir xwee, eeeeeeeh guh ve diny nedi, jyan goyi em dnin! lotikxan xerabikin u narkotika bi kar bnin refrain Zeytn waa wa, dam digi daah, bna qolana, vodka, whiskey, jibo hphopvana ooh, aah, toko toko tah, bna qolana, vodka, whiskey, jibo hphopvana newuza!!!!!!!!!!!!! Zeytn: ay felek, ay ay ay felek te i an ser me te kut canfedaya ceka sor me te kut canfedaya ceka sor hey bka iyay sh n te vemirand ew ronayya berfa spi ava kesk xumara zv me
866

ayayayay felek de ay ay ay heyfa me kurda Besto: Bes g buxu, de werin wer, wer wer em zilamin , kine em, dodou, zere gindo sot: vers-1 ez serxweim serxwe, xwediy shus vala ka tembur strana bejim ji bo hiphopvana em birne, lahmegun pell u kutilka dne em tne, dew, ayran ekelmast bne ez gejim dixana mergel ji guha derdixim zik min dib gwrrr gwrrr, mazot veduxim hey dijminen me bes gooo buxun, nepeyivin peyv belasebeb bera ji dev we dernekevin ewil binr gava xwe bavj husab biki peyva xwe bibej ey heg pols duxwazin te txin nav problema t wan ki, guh wan babidi ji bo fambikin haa dam digi daaaah hipopa kurdi drekt ji ooorta kurdistana eeeeh guh v diny nedi, jyan goyi em dnin! lotikxan xerabikin u narkotika bi kar bnin Hiphopa Kurdi 763-SOT Vers -2 ey yo yo siba we bi xr, awani ba? welleh, tilya min xwari avek a av din sor hey hn awani li jer li jor ro em bi kfin devanc xwe datnin guh we badidim di bevla we dimzim brak vedixwum brak din muzka Bob Marley godardikim
867

cixara xwe vedixum hink diksnim nav grpa min , kine em hiphopa kurd, wek cem hey, heg hn duxwasin ser bikin wer wer ez we brn bikim we xn bikim we dn bikim mkrofon li ser we xim ff stran min cir wer xwesin dya min xwarin diki l biner l dest ned ez dibm bes l de berdi tilya min xwari, guh min sari postkoda min 165 74 hn dibn muzka me nbasi l ew problema me yi we faamkir, n problema weyi

7-sot: vers -3 serre swd socal tazdikin haha, pir pere distnin kfdikin kurd gitik deftera dinivsnin le ev defter kes naxwnin qmet alqohol gerek hn zanibin kurdish desperadoz bivin yek rabin derim caahw. 3 kedeeh cay vedixum bvla xwe dikolim zimbl xwe badidim ez tdikim serav polsa kevir davm kika keik gestik d min bazdidin, ji bo min dixwasin ev tist gerek hn zanibin mobltelefona min ldixi ff ev melod i xwei ji gel kurdri dibjim Kine Em him dnin him gjin bser bxwed bxwnin

868

764-ZEYTN eeeeh Sagoo Khan hela ka w joint lo hela w joint refrain peyv belasebeb refrain Bejna Zirav Kurik: Tu gul li gund we ye Yek wek te l tune ye Ji bo te ez ji dr hatim Dil min di te de ye Keik : Kuro d no de here Li dora min negere Xort gund me pir in Ke me tune ji tKurik : Narim, narim, narim Li v gund dyar im Li ser te evindar im na b te ez nikarim Bejna zirav bejna te av xezala li ser te Dilm b pere pere Ma ew ne bes e ji bo te Keik: Kuro lawo tu dn Ma van awran tu nabn Fesad nerind pir in Hsan nne evn Kurik: Narim, narim, narim. Gel: Nare, nare, nare Li v gund dyar im Li ser te evndar im na b te ez nikar im... Kurik: eva di nv ev da Di berf di bahoz da
869

Gil gazne xwe dikim Ketim mala bav da Keik: Mil xwe bide v mil Te agir berda v dil Em derkevin ji v war Da xelasbin ji v hal Kurik: Narim, narim, narim...... Gel: Nare, nare, nare Li v gund dyar im Li ser te evndar im na b te ez nikar im...

870

871

765-JAHR Tu bizanibi tu bizanibi iroka me negihit dawi (Dsgotin) Dsa bihar hat Dsa jana min Her tit tenbna min Tne bra min ay ay ay.. Niha tu li cem min byay Hema li nzik min byay Ewqas min ne diandin Ev baranana av min ron dib Tu nikave bihatay Der dor hein dib Tu ji mi'r bikeniyay av min ron dib dil te qayil nedib Te min wiha bidta Li ku biyay tu dihat Te hal min bizanibiyay Dsa bihar hat ay ay ay... Sus.. Te bihar an te gul an Te bax an bstan an Te ekir an erbet an L te bi ser de jahr j dan Te ekir an erbet an L te bi ser de jahr j dan Te kf ani seyran an Te dilovan adi an Ez t bm te av an Le te li ber de xwe j dan Ez ti bum te av an Le te li ber de Xwe ji dan Ez xapiyam ez xapiyam Mezin nebum ez zarok mam Ax ax ax, ax ez bum xax Le kesi carek nego wax Te bi desteki da bi destek stand Ez ji kfan nebm sazbend

872

Jin j wek mran e me b xwendin mane Li mal dimnin bi ten Eli bext we guh bidin Li chan seranser Jin dixwne die er Jina Kurd tev gewher Welatparz xebatker Dr nekin ji xwendin Hjaye mal din Jin jin jin wey jin Tu taca ser min Jin jin jin jin wey jin Tu taca ser min end tu bjim tu hja y Tu gul sebra dila y Li pit min wek iya y Hjaye mal din

766-JN JN Jin jin jin wey jin Tu taca ser min Jin jin jin jin wey jin Tu taca ser min end tu bjim tu hja y Tu gul sebra dila y Li pit min wek iya y Hjaye mal din Kurdino min hv heye Rka ceng fire ye Ciy jin t heye Jin j ne km we ye Bext we guh bidin Hjaye mal din Xelk tev ne ezmana Jin j her tewl wana

Plan didim Zap Ferat elq xumn gurgur im Bihit en im agir ez im Bakir ez im rakir ez im Xemgnkir akir ez im Her dem didim ez nakrim Pir xurt hz im ez hebn Ez pven serxwebn Her dem di nav damar xn Ez her heme qet namirim Jn im bihar im dar dn Candar bi min her dem bi tn Min dane wan ev hilm bn Di nv hebn ciger im Her dem heme peyda me ez
873

767-JN HEBN Ez xummxuma avn eman Ez erx govend sema Tnim di nv kat lema Jnim im tevger im Bay sib t xwe ez im Berfa sib t xwe ez im Xurt di lat xwe ez im Hik ziwabin ez ter im Giranbiha me zr dr Ez d bav xuk kr Ez tim hebn im xurt gurr Yaqt lal gewher im P ve diim kar xebat Di nav yan de hm lat

Xwe ron pertaw im ez Xurt di zendn karker im Helbest: Cegerxwn Muzk: Nizamettn Ar Payz e Rast bjin rast bijn Hevra bibin yek dil c an e d bese rabin serxwe Bigerin bi hevra sema Tla tembra min dib Zulfqar r heqane Gotin: Sem Ber & Yilmaz Ersahin Muzk: Yilmaz Ersahin Em herin ber agir serketin Jiyaneka n ava kin, bi evn Diln me ji hesin sor bne Miln me bi ekn azad rabne Gerla hza jiyan enahiya ber baran Bereketa av nan me Pl ser pl bidin bo gel Diherke rbar zeman en dike ry zozanan Gul w pl pl vebin. Helbest:Huseyin Kaytan

Tava rw xeyda me ez Cama bi dest seyda me ez Ez ol vn bawer im Ez ax ba av im ez Ev pt alav im ez 768-JYAN Gelo ima dij mirov Ji bo ye i nne Ger xirab ger y Herdem hertit li ba w ye Dil jyan bikin yek e Xwe nexapnin bi mal dun

769-JYANEK N Em ji iyayan derketine dimein Dimein li benda me serketin e Tev hazir kin mealeyan Li ber deriyn bajaran Ji bo ahiya azadiy Ref bi ref dlan kin B daw ye jiyana me B mirin e giyana me Hn alan ref bi ref rakin Gel w derkevin ji nav tariya tirs Gul w zwa kin v kaniya xwn

2009-07-28

874

875

876