เปิดเงินเดือนพระสงฆ์ในไทย พร้อมเหตุผลทำไมพระสงฆ์ถึงมีเงินเดือน

เปิดที่มาของ "อัตรานิตยภัต" หรือ "เงินเดือนพระสงฆ์" ประเทศไทย ระดับไหนได้รับเท่าไหร่ พร้อมเผยเหตุผลทำไมพระสงฆ์ถึงมีเงินเดือน ซึ่งเชื่อว่าหลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่า นอกจากค่ากิจนิมนต์ รวมถึงเงินปัจจัยที่ลูกศิษย์ได้ถวายกับพระสงฆ์แล้ว ยังมีเงินประจำตำแหน่งสมณศักดิ์ด้วย

ทำไมพระสงฆ์ถึงมีเงินเดือน

นิตยภัต หรือ เงินเดือนพระสงฆ์ คือ ค่าภัตตาหารที่พระมหากษัตริยถวายแก่ภิกษุสามเณร สมัยก่อน พระมหากษัตริย์จะทรงมีพระราชศรัทธาถวาย ภัตตาหาร อัฐบริขาร และพระราชทานเบี้ยหวัดเป็นรายปีแก่พระสงฆ์ ก่อนที่ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก จะโปรดให้ยุบเลิกเบี้ยหวัดรายปี เปลี่ยนเป็นเบี้ยหวัดรายเดือนแทน และทรงโปรดให้วางอัตรานิตยภัตตามลำดับชั้นสมณศักดิ์ฐานันดร

ฉะนั้นการถวาย เงินเดือนพระสงฆ์ เพื่อสนับสนุนการปฏิบัติศาสนกิจ ด้านการบริหาร การปกครอง การศาสนศึกษา การเผยแผ่พระพุทธศาสนา และด้านสาธารณูปการ และเป็นค่าภัตตาหารประจําตามความเหมาะสม และเป็นการทํานุบํารุงส่งเสริมพระพุทธศาสนาให้มีความเจริญมั่นคงสืบไป โดยการปรับปรุงอัตรานิตยภัตให้เหมาะสมกับสภาวะของเศรษฐกิจและสังคมในแต่ละช่วงที่ได้รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรี ส่วนหน้าที่เบิกจ่ายเงินเดือนพระสงฆ์เป็นของรัฐบาล 

อัตราเงินเดือนพระสงฆ์ (นิตยภัต) ที่ใช้อยู่ปัจจุบันอ้างอิงจากคณะรัฐมนตรีเมื่อปี 2554 ที่ให้แก่พระที่มีสมณศักดิ์ทั้งหมด 76 สมณศักดิ์ ตั้งแต่สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ไปจนถึง เลขานุการเจ้าคณะตำบล ดังนี้

• สมเด็จพระสังฆราชเจ้า 37,700 บาท
• สมเด็จพระสังฆราช 34,200 บาท
• ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช 30,800 บาท
• สมเด็จพระราชาคณะ 27,400 บาท
• กรรมการมหาเถรสมาคม 23,900 บาท
• เจ้าคณะใหญ่หนต่างๆ (ม/ธ) 23,900 บาท
• พระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นหิรัณยบัฏ 20,500 บาท
• เจ้าคณะภาค 17,100 บาท
• แม่กองบาลี 17,100 บาท
• แม่กองธรรม 17,100 บาท
• รองเจ้าคณะภาค 13,700 บาท
• เจ้าคณะจังหวัด 10,300 บาท
• เลขานุการสมเด็จพระสังฆราช 10,300 บาท
• พระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นสัญญาบัตร 13,700 บาท
• พระราชาคณะชั้นธรรม 13,700 บาท
• พระราชาคณะชั้นเทพ 10,300 บาท
• พระราชาคณะเจ้าคณะจังหวัด 10,300 บาท
• พระราชาคณะชั้นราช 6,900 บาท
• พระราชาคณะปลัดขวา 5,500 บาท
• พระราชาคณะปลัดซ้าย 5,500 บาท
• พระราชาคณะปลัดกลาง 5,500 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.9 ประโยค 5,500 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.7-8 ประโยค 5,200 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.5-6 ประโยค 4,800 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก 4,800 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.4/รองเจ้าคณะจังหวัด 4,500 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 4,500 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.3 4,100 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญยก ฝ่ายวิปัสสนาธุระ 4,100 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญยก (เจ้าคณะอำเภอ) 4,100 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญ เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นตรี 4,100 บาท
• พระเปรียญธรรม 9 ประโยค 4,100 บาท
• พระคณาจารย์เอก 4,100 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญยก 3,800 บาท
• พระครูปลัดชั้นเอกของสมเด็จพระราชาคณะ 3,800 บาท
• พระคณาจารย์โท 3,800 บาท
• พระราชาคณะชั้นสามัญยก/เจ้าคณะอำเภอชั้นพิเศษ 3,800 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก 3,800 บาท
• เลขานุการเจ้าคณะใหญ่หนต่าง ๆ (มหานิกาย/ธรรมยุต) 3,800 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 3,400 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอชั้นเอก 3,400 บาท
• พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษ 3,400 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เทียบเท่าผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษ 3,400 บาท
• พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก 3,400 บาท
• เลขานุการเจ้าคณะภาค 3,400 บาท
• พระครูปลัด รองสมเด็จพระราชาคณะ 3,400 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอชั้นโท 3,100 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นตรี 3,100 บาท
• พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 3,100 บาท
• พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก 3,100 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เทียบเท่าผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก 3,100 บาท
• พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าคณะอำเภอชั้นเอก 3,100 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะตำบลชั้นเอก 3,100 บาท
• เลขานุการรองเจ้าคณะภาค 3,100 บาท
• เลขานุการเจ้าคณะจังหวัด 3,100 บาท
• พระครูปลัดของเทียบรองสมเด็จพระราชาคณะ 3,100 บาท
• พระครูฐานานุกรมของสมเด็จพระสังฆราช ชั้นเอก 3,100 บาท
• พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าคณะอำเภอชั้นโท 2,700 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะตำบลชั้นโท 2,700 บาท
• พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 2,700 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เทียบเท่าผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 2,700 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ชั้นเอก 2,700 บาท
• พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นตรี 2,700 บาท
• พระครูฐานานุกรมของสมเด็จพระสังฆราชชั้นโท 2,700 บาท
• พระครูปลัดของพระราชาคณะชั้นธรรม 2,700 บาท
• เลขานุการรองเจ้าคณะจังหวัด 2,700 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะตำบลชั้นตรี 2,500 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ชั้นโท 2,500 บาท
• เจ้าอธิการ 2,500 บาท
• พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ชั้นตรี 2,200 บาท
• เลขานุการเจ้าคณะอำเภอ 2,200 บาท
• พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ 1,800 บาท
• พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ 1,800 บาท
• เลขานุการรองเจ้าคณะอำเภอ 1,800 บาท
• พระอธิการ 1,800 บาท
• เลขานุการเจ้าคณะตำบล 1,200 บาท

เงินเดือนพระสงฆ์ (นิตยภัต) พิเศษตามพระบรมราชโองการ ในรัชกาลก่อน

• พระปริต (พระสวดพระพุทธมนต์ ซึ่งเป็นเครื่องป้องกันสรรพอุปัทวันตราย) วัดชนะสงคราม รวม 20 รูป ได้รับนิตยภัต 1,800 บาท
• พระพิธีธรรม ประจําวัดต่าง ๆ รวม 10 วัด วัดละ 4 รูป ได้รับนิตยภัต 1,800 บาท
• พระอันดับประจําวัดจุฑาทิศธรรมสภา จังหวัดชลบุรี รวม 5 รูป ได้รับนิตยภัต 1,800 บาท

อัตราเงินเดือนพระสงฆ์ (นิตยภัต) บรรพชิตจีนนิกาย และบรรพชิตอนัมนิกาย

• เจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย / เจ้าคณะใหญ่อนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 10,300 บาท
• รองเจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย / รองเจ้าคณะใหญ่อนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 4,500 บาท
• ผู้ช่วยเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายขวาจีนนิกาย / ผู้ช่วยเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายขวาอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 3,100 บาท
• ผู้ช่วยเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายซ้ายจีนนิกาย / ผู้ช่วยเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายซ้ายอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 3,100 บาท
• ปลัดขวาจีนนิกาย /ปลัดขวาอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 2,700 บาท
• ปลัดซ้ายจีนนิกาย /ปลัดซ้ายอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 2,700 บาท
• รองปลัดขวาจีนนิกาย / รองปลัดขวาอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 2,500 บาท
• รองปลัดซ้ายจีนนิกาย / รองปลัดซ้ายอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 2,500 บาท
• ผู้ช่วยปลัดขวาจีนนิกาย / ผู้ช่วยปลัดขวาอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 2,200 บาท
• ผู้ช่วยปลัดซ้ายจีนนิกาย / ผู้ช่วยปลัดซ้ายอนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 2,200 บาท
• เลขานุการเจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย / เลขานุการเจ้าคณะใหญ่อนัมนิกาย ได้รับนิตยภัต 3,100 บาท