วัดถ้ำผาจมสถานธรรมสุดแดนสยาม

                วัดถ้ำผาจม ต.เวียงพาคำ อ.แม่สาย จ.เชียงราย เป็นวัดที่เรียกได้ว่า อยู่เหนือสุดของประเทศ ที่ตั้งวัดอยู่ใกล้ท่าขี้เหล็ก และมีอาณาเขตอยู่ติดกับประเทศพม่า โดยวัดตั้งบนภูเขาที่เรียกกันว่าเทือกเขานางนอน เดิมเป็นที่พำนักสงฆ์ หรือสำนักสงฆ์ ไม่มีสิ่งก่อสร้างที่ถาวร โบสถ์ ศาลา ไม่มีกุฏิที่พระจะจำวัดได้ มีแต่ไม้ไผ่ผ่าซีก ทำเป็นตัวเรือน หลังคามุงแฝกหรือจาก ส่วนเหตุที่ชาวบ้านเรียกว่า "ถ้ำผาจม" ก็เพราะถ้ำแห่งนี้จมลึกลงไปอยู่ใต้แม่น้ำสายเป็นบางส่วน คนทั้งหลายจึงได้เรียกว่า "ถ้ำผาจม"
 
                ภายในบริเวณวัดเต็มไปด้วยต้นไม้น้อยใหญ่ สถานที่สะอาด บรรยากาศร่มรื่น เป็นสถานที่ที่สงบ เงียบสงัด มีต้นไม้ร่มรื่น สวยงามมาก เป็นสถานที่สัปปายะ เหมาะสำหรับการบำเพ็ญภาวนาหรือการปฏิบัติสมถกรรมฐาน วิปัสสนากรรมฐานเป็นอย่างดีเยี่ยม หลวงพ่อวิชัย จึงดำเนินรอยตาม คือ เปิดวัดให้เป็นสถานที่ฝึกปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน สำหรับประชาชนทั่วไป นอกจากนี้แล้วกระทรวงศึกษาธิการได้เปิดเป็นสำนักเจริญจิตภาวนาเฉลิมพระเกียรติ สำหรับนักเรียน ข้าราชการ รวมทั้งชาวบ้านทั่วไป
 
                หลวงพ่อวิชัย เขมิโย เจ้าอาวาสวัดถ้ำผาจม บอกว่า วิปัสสนากรรมฐานมีประโยชน์ในทางโลก คือ เราก็รู้อยู่ว่า โลกมันร้อน โลกมันวุ่นวาย ถ้าหากเรายึดติดกับทางโลกก็มีแต่ความร้อนความวุ่นวาย ไม่ได้มีความสงบสุขอะไร หลักธรรมของพระพุทธเจ้าสามารถแก้ไขปัญหาชีวิตประจำวัน ระงับดับความเร่าร้อนในชีวิตประจำวันของเรา นอกจากนี้แล้วยังช่วยให้เราสามารถเข้าใจความเป็นไปของชีวิตมากขึ้น ว่าเราจะใช้ชีวิตอย่างไรจึงจะเป็นไปตามครรลองครองธรรม เราจะรักษาจิตของเราอย่างไรไม่ให้ขุ่นมัวเศร้าหมอง
 
                ส่วนจะเลือกฝึกปฏิบัติกับใคร หรือวัดไหนดีนั้น หลวงพ่อวิชัย แนะนำว่า พระอาจารย์ทุกรูปเก่งเหมือนกัน อาจารย์เก่งแต่คนฟังไม่ถูกจริต อธิบายเท่าไรก็ไม่เข้าใจ แต่ถ้าถูกจริตพูดนิดเดียว อธิบายนิดหน่อยก็เข้าใจ จึงเกิดความเลื่อมใสศรัทธา เมื่อฟังไปนานๆ ก็เกิดอยากปฏิบัติตาม เหมือนกับการฟังเพลง เพลงๆ เดียวกัน ทั้งเนื้อร้องและทำนองเดียวกัน แต่นักร้องคนละคน คงจะไม่ถูกหูคนฟังทุกคนไป ถ้าชอบก็ร้องตาม แต่ถ้าไม่ชอบก็จะไม่เปิดฟังต่ออีกเลย
 
                สำหรับความจำเป็นหรือไม่ที่ต้องมาฝึกที่วัดนั้น หลวงพ่อวิชัย บอกว่า จะว่าจำเป็นก็จำเป็น จะว่าไม่จำเป็นก็ไม่จำเป็น ที่ว่าจำเป็นก็คือ กายวิเวก หมายถึง ห่างจากผู้อื่น และสถานที่วิเวก คือ สถานที่สงบ ทำให้จิตเกิดความวิเวก สมาธิจึงจะเกิดแต่ถ้าหากเราฝึกกันไปจริงๆ แล้ว ความสงบไม่ได้อยู่ภายในถ้ำ ความสงบไม่ได้อยู่ในป่า ความสงบจริงๆ อยู่ที่จิตใจของเรา ถ้าเราเอาสติควบคุมจิตใจได้ ความสงบก็เกิดขึ้นได้ จะอยู่ที่ไหนก็มีความสงบเกิดขึ้นได้ ด้วยเหตุนี้ สถานที่จึงมีความสำคัญน้อยกว่าจิตใจของผู้ฝึก
 
                ระเบียบทั่วไปของการเข้าปฏิบัติธรรม คือ ต้องลงทะเบียนแจ้งเจตนาว่า จะอยู่ปฏิบัติกี่วัน แล้วแต่ความตั้งใจ จะนุ่งขาวห่มขาวหรือไม่ก็ได้ แต่ส่วนใหญ่จะนุ่งขาวห่มขาว จากนั้นก็รับศีล ๘ และปฏิบัติตามกฎระเบียบที่วางไว้ ส่วนจะมาวันใดนั้นไม่ต้องโทรมา เพราะเราเปิดรับตลอด ผู้มาปฏิบัติธรรมไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ
 
                กิจวัตรของวัด เริ่มตั้งแต่ ๐๓.๐๐ น. ตื่นมาสวดมนต์ทำวัตรเช้าแปลที่ศาลา เสร็จแล้วผลัดกันอ่านพระไตรปิฎก ผู้ที่ไม่อ่านนั่งพระไตรปิฎก ก็จะนั่งสมาธิ จนถึงเวลา ๐๖.๐๐ น. ออกบิณฑบาต กลับมาถึงวัด ผลัดกันอ่านพระวินัยก่อนฉันภัตตาหาร
 
                ๐๘.๓๐ น. ฉันภัตตาหารพร้อมกัน ตอนเย็นเวลา ๑๖.๐๐ น. ช่วยกันทำความสะอาดบริเวณวัด ๑๘.๐๐ น. ตีระฆัง พระภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา รวมกันที่ศาลาปฏิบัติธรรม ๑๘.๓๐ น. สวดมนต์ทำวัตรเย็นแปล แผ่เมตตา ให้เปลี่ยนอิริยาบถยืนทำสมาธิ เดินจงกรม นั่งสมาธิ จนถึงเวลา ๒๑.๐๐ น. นอกจากนี้แล้วยังมีการบรรยายธรรมะ อบรมวิปัสสนาเป็นประจำทุกวัน
   
                โครงการใหญ่ที่หลวงพ่อวิชัยกำลังดำเนินการจัดสร้างอยู่ในขณะนี้ คือ สร้างพระพุทธพิชิตมารประทานพร ขนาดหน้าตัก ๙ เมตรประดิษฐาน บนสันเขาในเขตวัดถ้ำผาจม อ.แม่สาย จ.เชียงราย ติดชายแดนไทย-พม่า แม่น้ำแม่สาย ขณะนี้ได้เริ่มสร้างโครงฐานองค์พระแล้ว
 
                สำหรับท่านใดที่สนใจร่วมเข้าวิปัสสนากรรมฐานทางวัดรับไม่จำกัดจำนวนติดต่อสอบถามรายละเอียดเข้าปฏิบัติธรรม ได้ที่วัดถ้ำผาจม โทร.๐-๕๓๗๓-๓๑๒๙ และ ๐-๓๕๗๓-๑๔๑๕ หรือ email: [email protected]