ชวนย้อนวัยเด็ก ‘สร้างสรรค์เส้นสาย ลวดลายการ์ตูน’ กับสองมือวาดจากสมาคมการ์ตูนไทย

หากย้อนกลับไปวัยเด็ก ทุกคนล้วนมีเพื่อนคนสำคัญที่เป็นดั่งโลกจินตนาการทั้งใบ เพื่อนคนนี้เองพาเรากระโดดโลดเต้นสนุกไปกับฉากแอ็กชันโลดโผน สุขเศร้าเคล้าน้ำตาไปกับฉากมิตรภาพสุดซึ้ง แต่เมื่อเราเติบโตขึ้นเพื่อนคนสำคัญค่อยๆ ถูกลืมเลือนจนเหลือเพียงพื้นที่เล็กๆ ในใจ รอให้สักวันเราหวนคิดคำนึง เพื่อนคนนี้เองมีชื่อว่า ‘การ์ตูน’

แต่สำหรับ จีรพงษ์ ศรนคร หรือที่รู้จักในนาม ‘ยุง ขายหัวเราะ’ และ สมบัติ คิ้วฮก นักเขียนภาพประกอบสำหรับเด็กชื่อดัง สองนักวาดจากสมาคมการ์ตูนไทย ที่หลายคนอาจเคยเห็นลายเส้นของทั้งสองคนผ่านตาไม่มากก็น้อย ไม่ว่าจะเป็นการ์ตูนขายหัวเราะ หรือนิทานอีสปที่เราชอบอ่านในวัยเด็ก ‘การ์ตูน’ ไม่เคยหายจากชีวิตทั้งสอง และยังคงเป็นเพื่อนแท้ จนกลายเป็นอาชีพหาเลี้ยงปากท้องจนประสบความสำเร็จได้ในปัจจุบัน

พี่สมบัติโตมากับการ์ตูนเรื่องอะไร

พี่สมบัติ : ตอนเด็กๆ จำได้ว่าโตมากับการ์ตูนอย่าง กวางน้อย…แบมบี้ และสโนว์ไวท์ แม้เวลาจะผ่านไปนานหลายสิบปี แต่ยังคงจำความรู้สึกประทับใจในวัยเด็กได้อย่างแจ่มชัด ถึงความตระการตา ความสวยงามจากลายเส้นของการ์ตูนดิสนีย์ หรือนิทานสมัยก่อน ความน้อย ความอ่อนช้อย และสีสัน ได้สะกดเราเข้าสู่ห้วงภวังค์แห่งจินตนาการชวนฝัน กลายเป็นแรงบันดาลใจให้กล้าที่จะหยิบปากกาและดินสอมาลองวาดภาพตาม ตั้งแต่เด็กจนถึงปัจจุบัน

เสน่ห์ของการ์ตูนภาพประกอบคืออะไร

พี่สมบัติ : เสน่ห์ของมันคงเป็นการเล่าเรื่องโดยที่ไม่จำเป็นต้องมีตัวหนังสือกำกับ ผู้อ่านก็สามารถเข้าใจได้โดยง่าย ในบางครั้งภาพประกอบหนึ่งภาพ สามารถเล่าเรื่องราวได้ทั้งหมดโดยไม่จำเป็นต้องอ่านเนื้อเรื่อง หรือในอีกแง่หนึ่งการ์ตูนภาพประกอบก็ทำให้เนื้อเรื่องสมบูรณ์มากขึ้น เพราะในบางครั้งการอ่านเนื้อหาควบคู่ไปกับภาพประกอบจะทำให้ข้อความในหัวของผู้อ่านกระจ่างชัดมากขึ้น

การ์ตูนภาพประกอบมีความสำคัญต่อเด็กและเยาวชน

พี่สมบัติ : การ์ตูนภาพประกอบไม่ได้มีประโยชน์เพียงแค่ความสวยงาม แต่ยังมีความสำคัญต่อเด็กและเยาวชน และสอดคล้องในการกระตุ้นการเรียนรู้ของเด็ก ที่ทำให้เขามองเห็นภาพได้กว้างขึ้น ชัดเจนขึ้น ซึ่งเรานิยมเห็นได้จากหนังสือแบบเรียนสำหรับเด็ก ที่มักจะนำภาพประกอบมาประยุกต์ใช้ช่วยในการสร้างความเข้าใจ อาทิ หนังสือวิทยาศาสตร์ หนังสือภาษาไทย เพื่อช่วยทำให้เด็กเข้าใจเรื่องราวมากขึ้น เห็นสีสันและรูปลักษณ์ ในลักษณะลายเส้นที่เข้าใจง่าย กระตุ้นพัฒนาการเรียนรู้ได้ดียิ่งขึ้น

ลองนึกถึงตอนเราเป็นเด็กดูก็ได้ เวลาที่ได้อ่านหนังสือแบบเรียนที่มีภาพการ์ตูนประกอบ มันช่วยกระตุ้นให้เราอยากรู้อยากเห็น อยากอ่านมากกว่าหนังสือแบบเรียนที่มีแต่ตัวหนังสือ ดังนั้น การ์ตูนภาพประกอบจึงเป็นการให้ความรู้และต่อยอดจินตนาการสำหรับเด็กได้เป็นอย่างดี

ด้านวัยเด็กของ จีรพงษ์ หรือ ‘พี่ยุง’ ก็เหมือนเด็กผู้ชายทั่วไปที่ชื่นชอบการ์ตูนมังงะสไตล์ญี่ปุ่น มีการ์ตูนต่อสู้อย่างดราก้อนบอล เป็นเพื่อนในจินตนาการ ฉากแอ็กชันผสมผสานความตลกขบขันทำให้ ยุง ไม่เคยห่างจากการ์ตูนมังงะไปไหนไกล และค่อยๆ เห็นเสน่ห์พิเศษเฉพาะตัวถึงศิลปะมังงะ ที่มีการเล่าเรื่องผ่านช่อง ด้วยความเป็นคนชอบศิลปะอยู่แล้วทำให้เขากระตือรือร้นในการอ่านและการวาดเป็นพิเศษ

ความลุ่มหลงในการอ่านการ์ตูนมังงะของเขาได้พัฒนาการกลายมาเป็น Passion ในการใช้ชีวิตและรู้สึกอยากที่จะเติบโตมาเป็นนักวาดการ์ตูน เป็นเหตุให้เขาเริ่มค้นหาเส้นทางที่เขาจะก้าวเดิน ลองฝึกหัดวาดลายเส้นการ์ตูนคอมมิค เพื่อส่งสำนักพิมพ์ต่างๆ ตั้งแต่สมัยเรียนมัธยมปลาย และเริ่มวาดมันอย่างเข้มข้น นับจากนั้น

การ์ตูนสำคัญกับพี่ยุงมากแค่ไหน

พี่ยุง : ถามว่าสำคัญแค่ไหนก็คงบอกได้ว่าผมโตมากับการ์ตูนตั้งแต่เด็กยันโต เราอยู่ในวงการนี้ ใช้ประกอบอาชีพ เราหากินและอยู่กับการ์ตูนมาโดยตลอด ในช่วงแรกก็เหมือนคนทั่วไปที่มีความรู้สึกเป็นกังวลว่าการ์ตูนมันสามารถเลี้ยงชีพเราได้เพียงพอหรือไม่ เราจะมีรายได้กับสิ่งที่เรารักจริงๆ รึเปล่า หรือเราแค่สนุกกับมัน วันนึงเราอาจจะเบื่อและไม่ได้ชอบมันอีกแล้ว

แต่ก็ผ่านมาหลายสิบปีปรากฏว่าพี่ก็คงได้อยู่กับการวาดการ์ตูน และยังคงไม่มีวันไหนที่เบื่อเลย มันก็คงเป็นเครื่องพิสูจน์ได้อย่างดีว่าเราอยู่กับมันได้ และมันสามารถสร้างรายได้ให้กับเราโดยไม่ต้องกังวลอะไรกับมันมาก

พอมันเป็นงานจริงๆ ความรู้สึกมันต่างกันไหม

พี่ยุง : ต่างนิดหน่อย เมื่อก่อนเราชอบเราถึงทำ เพราะเราสนุกกับมัน เราไม่ได้กังวลหรือห่วงเรื่องรายได้มากนัก แต่พอมันเริ่มเปลี่ยนมาเป็นงาน มันเริ่มมีรายได้มาเป็นโจทย์ของการใช้ชีวิต ว่าเราจะทำอย่างไร ให้ได้รายได้เพียงพอต่อทั้งเราและครอบครัว แต่ถึงยังไงตลอดระยะเวลาการทำงานพี่ก็ยังคงสนุกกับสิ่งนี้อยู่

การ์ตูนและเยาวชน สองสิ่งนี้ผูกพันกันอย่างไร

พี่ยุง : พี่คิดว่าสื่อการ์ตูนสามารถเข้าถึงเด็กๆ ได้ง่ายที่สุดแล้ว สำหรับเด็ก การเรียนและการรับรู้เมื่อมันมีภาพเข้ามาประกอบ เขาสามารถที่จะเข้าใจเรื่องราวได้มากขึ้นกว่าการที่เราบอกกับเขาตรงๆ แต่ที่พิเศษไปกว่านั้นคือ เมื่อการ์ตูนเข้าไปสอดแทรกอยู่ในบทเรียน ในการเรียนการสอน พวกนี้ทำให้เด็กๆ มีความสนุกสนานและทำให้อยากจะเรียนรู้ อยากจะสนใจในการศึกษาวิชานั้นๆ

เราอย่าลืมว่าพวกองค์ประกอบเล็กๆ น้อยๆ ที่ดูแล้วมันเป็นเหมือนแค่เครื่องประดับเสริมเข้าไปในบทเรียน ทำให้ภาพมันดูสวยงามขึ้น แต่จริงๆ แล้ว สิ่งสำคัญคือการกระตุ้นความอยากในการเรียนรู้ของเด็กๆ มันเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้เขาต่อยอดอะไรได้อีกมาก ซึ่งพี่คิดว่าการ์ตูนมีความสำคัญเวลาที่เขาอยากเรียนรู้

แล้วสำหรับผู้ใหญ่การ์ตูนมีบทบาทอย่างไร

พี่ยุง : สำหรับผู้ใหญ่การ์ตูนกลับกลายเป็นเรื่องของความบันเทิง พี่คิดว่าสื่อที่ผู้ใหญ่เขาเสพมันมีให้เลือกเยอะ แต่การ์ตูนมันกลายเป็นความสบาย เบาๆ อีกหนึ่งสิ่งที่เห็นได้บ่อยคือการนำการ์ตูนมาผสมผสานกับการสื่อสาร

พอเราเห็นภาพการ์ตูนเข้ามาประยุกต์กับการสื่อสาร Massage ที่เราเห็น ก็จะรู้สึกว่ามันไม่ได้ซีเรียสหรือจริงจังกับเรื่องราวนั้นจนต้องเครียด ซึ่งเราจะสังเกตว่าไม่ว่าจะเป็นองค์กรใด เขาก็จะมีมาสคอตหรือตัวการ์ตูนของเขามาอธิบายเรื่องราวต่างๆ เช่น รถไฟฟ้า MRT ก็มีวิดีโอการ์ตูนคอยแนะนำการขึ้นรถไฟฟ้า การขึ้นบันไดเลื่อนอย่างปลอดภัย การ์ตูนจึงกลายเป็นหนึ่งในสื่อที่สามารถช่วยสื่อสารกับคนทุกเพศทุกวัยได้

สิ่งที่อยากฝากถึงคนที่อยากเป็นนักวาด

พี่ยุง : บางครั้งเราเห็นเด็กรุ่นใหม่ๆ ที่กังวลว่าชอบงานด้านนี้ แต่ไม่มั่นใจว่าจะสามารถหางานหรือต่อยอดกับมันได้ไหม จนทำให้เขาขาดโอกาสไป แต่พี่ยุงอยากจะฝากว่า ให้เราเชื่อมั่นว่าเราสามารถทำงานนี้ได้จริงๆ แล้วมันมีช่องทางหลากหลาย มันมีสื่ออะไรอีกเยอะแยะไปหมดเลยที่ใช้การ์ตูนในการทำงานหรือต่อยอดการทำงานที่ตัวเองชอบ

น้องๆ หลายคนที่ชอบการ์ตูนแบบจริงจัง แต่บางครั้งผู้ปกครองอาจไม่ได้สนับสนุน ยังคงเป็นห่วงว่าต่อไปจะทำอะไรกิน ถ้าเกิดเรามีความรู้สึกว่าชอบหรือรักอะไรกับมันจริงๆ และพิสูจน์ให้คนอื่นเห็นได้ว่าเราทำมันออกมาได้ดี ยังไงมันก็ไปได้

‘สร้างสรรค์เส้นสาย ลวดลายการ์ตูน’

เรื่องราวทั้งหมดเป็นเพียงส่วนหนึ่งของความน่าสนใจของสองนักวาดจากสมาคมการ์ตูนไทย เพื่อทำความรู้จักโลกแห่งลายเส้นการ์ตูนให้มากขึ้น ‘Happy Journey with BEM’ ผลงานความร่วมมือครั้งสำคัญระหว่าง บริษัท ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ จำกัด (มหาชน) หรือ BEM, บริษัท ช.การช่าง จํากัด (มหาชน), การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) เดินหน้ามอบความสุขจัดเวิร์กชอปงานศิลปะสุดเอกซ์คลูซิฟ ประจำเดือนพฤศจิกายน

ชวนน้องๆ มัธยมศึกษาเปิดโลกเส้นสายลวดลายการ์ตูน กับ ยุง ขายหัวเราะ และ สมบัติ คิ้วฮก ที่จะพาทุกคนดำดิ่งฝึกวาดลายเส้นการ์ตูนสนุกๆ สร้างชิ้นงานมันส์ๆ ปลุกพื้นที่เล็กๆ ในใจ ปลดปล่อยความคิดและจินตนาการให้สนุกโลดโผนอีกครั้ง ในวันที่ 9 และ 23 พฤศจิกายน 2566

เรียนรู้เทคนิคการออกแบบตัวการ์ตูนและการต่อยอดไอเดีย สร้างผลงานการ์ตูนนิทาน เพื่อรังสรรค์เป็นผลงานศิลป์ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว หลังจบกิจกรรม ทุกผลงานจะถูกจัดแสดงนิทรรศการร่วมกัน ณ เมโทร อาร์ต MRT สถานีพหลโยธิน เพื่อแบ่งปันความประทับใจที่เกิดขึ้น ให้ผู้ใช้บริการรถไฟฟ้า MRT ได้เข้าไปรับชมเก็บเกี่ยวความสุข เติมเต็มแรงบันดาลใจ และพลังแห่งความสร้างสรรค์ไปพร้อมกัน

“ความพิเศษของกิจกรรมนี้ เราอยากจะให้ความรู้กับน้องๆ ทุกคนตั้งแต่พื้นฐาน เพราะแต่คนละมีพื้นฐานไม่เท่ากัน ทักษะการวาดไม่เหมือนกัน เพราะฉะนั้นก็จะมีกลุ่มที่วาดได้ดีอยู่แล้ว กับพอวาดได้หรือวาดไม่ค่อยเก่ง เราจึงอยากนำเสนอวิธีการวาดหรือไอเดียที่ถูกต้อง

ถึงแม้ว่าเขาจะวาดไม่สวย แต่เชื่อว่าหลังจากจบกิจกรรม เขาจะได้ทักษะและความรู้ในการมองงานออกว่า งานแบบไหนคือดี งานแบบไหนคือมีไอเดีย เราอยากจะให้เขารู้จักวิธีการมองงานศิลปะหรือการ์ตูน ว่าแต่ละคนถึงฝีมือจะไม่เท่ากันแต่เต็มไปด้วยไอเดียความคิดสร้างสรรค์อย่างไร

ซึ่งสามารถต่อยอดสู่สายอาชีพครีเอทีฟคนคิดงานต่อได้ คุณอาจจะไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่วาดได้ดี แต่คุณจะคิดได้อย่างเป็นระบบมากขึ้น เอาไปต่อยอดกับงานอื่นๆได้”

ร่วมเดินทางท่องโลกศิลป์ไปพร้อมกัน ผู้สนใจเข้าร่วมโครงการ ‘Happy Journey with BEM 2023’ Art Journey ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมที่ เฟซบุ๊ก BEM Bangkok Expressway and Metro