วัดกลางธรรมสาครตั้งอยู่บนถนนเจริญธรรม ตำบลบ้านเกาะ อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์ ห่างจากตัวอำเภอ ๓ กิโลเมตร
ประวัติ:
วัดกลางธรรมสาครหรือที่ปัจจุบันมักเรียกกันสั้นๆ ว่า วัดกลาง หรือ วัดบ้านเกาะ ตามชื่อตำบลนั้นเดิมชื่อวัดโพธาราม เป็นวัดโบราณที่สร้างมาตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลายประมาณ พ.ศ. ๒๒๘๕ และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาประมาณ พ.ศ. ๒๓๐๐ วัดนี้เคยเป็นท่าจอดเรือเพื่อเดินเท้าไปนมัสการพระแท่นศิลาอาสน์ ต่อมา ลำน้ำเปลี่ยนทางเดินจึงเลิกใช้กันและทางน้ำเดิมกลายเป็นบุ่งน้ำหน้าวัด ชาวบ้านจึงเรียกวัดนี้ว่าวัดบุ่งวัดกลาง วัดกลางมีพระอุโบสถเก่าแก่อยู่ ๑ หลัง สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลายแต่ได้รับการบูรณะ (และต่อเติม?) ครั้งใหญ่ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น อาจจะในสมัยรัชกาลที่ ๒ หรือที่ ๓ เพราะบนหน้าบันส่วนโถงที่ต่อออกมาด้านหน้าซึ่งเป็นไม้จำหลักนั้นมีรูปครุฑยุดนาคซึ่งเป็นตราพระราชลัญจกรในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยประดิษฐานอยู่ท่ามกลางลายเครือเถาก้านขดและเทพนม เข้าใจว่าภาพจิตรกรรมฝาผนังน่าจะวาดขึ้นในการบูรณะครั้งนั้น กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนวัดกลางธรรมสาครเป็นโบราณสถานแห่งชาติและเคยบูรณะไปแล้วบางส่วน
ที่ตั้งภาพจิตรกรรม:
อุโบสถ
ภายในโบสถ์เหลือแต่ภาพที่เขียนไว้เหนือระดับหน้าต่างเพียง ๓ ด้าน (ส่วนที่อยู่เหนือประตูทางเข้าถูกลบไปหมดแล้วเช่นเดียวกับผนังส่วนล่างระหว่างหน้าต่างและประตูที่ดูเหมือนจะเคยมีภาพวาดอยู่) ผนังด้านหลังพระประธานเขียนเต็มผนังเป็นซุ้มเรือนแก้ว ๓ ซุ้ม ผนังด้านข้างแบ่งออกเป็น ๒ ส่วน ครึ่งบนวาดรูปเทพชุมนุม ๓ แถว แถวบนสุดเป็นพระธุดงค์ แถวกลางเป็นเทวดา แถวล่างฝั่งขวาพระเป็นรูปนักสิทธิ์ ฝั่งซ้ายพระเป็นยักษ์และครุฑ ส่วนครึ่งล่างวาดเรื่องราวที่เดินเรื่องต่อกัน ทุกเว็บเท่าที่หาได้ในปัจจุบันลอกตามๆ กันมาว่าเป็นเรื่องเวสสันดรชาดกซึ่งผิดแน่นอนแต่ไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นชาดกเรื่องใด ฝั่งขวาพระห้องแรกๆ ดูเหมือนจะเป็นอรินทมชาดกแต่ห้องสุดท้ายก็ไม่เหมือนตอนจบของชาดกเรื่องนี้ ส่วนฝั่งซ้ายพระนั้นเดาไม่ได้เลยว่าเป็นชาดกเรื่องใดแต่จากการแต่งกายของตัวพระ คิดว่าเป็นคนละเรื่องกับฝั่งขวาพระ ในที่นี้ได้ลงรูปเต็มของทั้ง ๒ เรื่องไว้ ถ้าหากใครทราบว่าเป็นเรื่องใด กรุณาแจ้งด้วยนะคะ จะได้แก้เนื้อหาให้ถูกต้องสำหรับการค้นคว้าต่อไป ขอขอบคุณมาล่วงหน้าเลยค่ะ
โดย: สมาชิกหมายเลข 2448924 (สมาชิกหมายเลข 2448924 ) 12 กรกฎาคม 2559 21:47:57 น.
โดย: tuk-tuk@korat 19 กรกฎาคม 2559 21:38:26 น.
โดย: ปลาทองสยองเมือง 2 พฤศจิกายน 2559 9:44:37 น.
โดย: nanakawaii 2 พฤศจิกายน 2559 20:22:55 น.