ถ้ำแม่ละนา Mae Lana Cave
ถ้ำแม่ละนา (Mae Lana Cave) เหมาะสำหรับผู้ที่ชื่นชอบการผจญภัยเป็นอย่างมาก ด้วยความยาวตลอดทั้งถ้ำมีระยะทางกว่า 12 กม. บวกกับความมืดที่ถือเป็นสิ่งท้าทายนักท่องเที่ยว อีกทั้งย้งต้องเดินผ่านลำธารที่มีน้ำอยู่ตลอดเส้นทาง บ้างก็ต้องปีนป่าย นึกแล้วใครที่ชื่นชอบแนว Extream นี่ไม่ควรพลาดเป็นอย่างยิ่ง
ถึงแม้ถ้ำจะมีเส้นทางสำรวจความยาวทั้งหมด 12 กม. แต่สำหรับนักท่องเที่ยวอย่างเราๆ แล้ว คงไม่มีใครเดินทางไหวเป็นแน่ หน่วยงานท้องถิ่นเขาจึงจัดทำเส้นทางท่องเที่ยวไว้ด้วยกัน 2 เส้นทาง ก็คือ
เ้ส้นทางที่หนึ่ง ความยาวประมาณ 2.5 กม. ต้องเดินลุยน้ำ ผ่านโขดหินใหญ่ หินงอกหินย้อยที่ยังบริสุทธิ์ ไปจนถึงอ่างน้ำขนาดใหญ่ภายในถ้ำ
เ้ส้นทางที่สอง ความยาวประมาณ 5 กม. ต้องเดินผ่านความมืดไปจนถึงน้ำตกภายในถ้ำ สามารถพบเห็นปลาไม่มีตาภายในถ้ำที่มืดนั้นได้ด้วย
สำหรับใครที่ไม่รู้เส้นทางหรือการสำรวจถ้ำ ในบริเวณใกล้เคียงนั้นจะมี ชาวบ้านแม่ละนา ทำหน้าที่ให้ข้อมูลและเป็นไกด์ให้กับเรา โดยคิดค่าเดินทางสำรวจคนละ 100 บาท หากใครที่หิวและต้องการเติมพลังก่อนเข้าถ้ำ เขาก็มีอาหารพื้นบ้านให้ทานด้วยในราคาคนละ 50 บาท เบ็ดเสร็จแล้วรวมทั้งสิ้นคนละประมาณ 150 บาท
แน่นอนว่าการสำรวจถ้ำด้วยระยะทางไกลๆ แบบนี้ เมื่อออกจากถ้ำได้นักท่องเที่ยวทุกๆ คนก็คงจะรู้สึกเหนื่อยกันเป็นอย่างมาก ที่บ้านแม่ละนาเขามี บ้านพัก โฮมสเตย์ ให้เช่าด้วย ในราคาบ้านๆ ไม่กี่ร้อยบาทชิลๆ
ถ้ำแม่ละนา จัดว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงสำรวจอีกแห่งที่น่าสนใจ ในบรรดาถ้ำทั้งหมดจำนวนมากในจังหวัดแม่ฮ่องสอน โดยทั่วไปแล้วก็เพื่อผจญภัย ศึกษาชีวิตความเป็นอยู่ของสัตว์ภายในถ้ำ ฝึกความอดทนและความสามัคคีในหมู่เพื่อน ใครที่มาเที่ยวแม่ฮ่องสอนแล้วมีเวลาสัก 2-3 วัน ลองแวะมาสำรวจถ้ำแม่ละนาดู จะได้รู้ว่าตื่นเต้นเพียงใด