เนียมจัดเป็นไม้ที่มีใบหอม แม้กลิ่นจะคล้ายใบเตย แต่ให้ความหอมท่ีเข้มกว่า และ รู้สึกถึงความหอมเย็นปนหวานที่ล้ําลึก และมีกลิ่นหอมยาวนานเป็นอาทิตย์ และด้วยความ หอมที่โดดเด่นและหอมนานเมื่อนํามาปรุงในเครื่องหอมไทย จึงทําให้เครื่องหอมไทยมีความ โดดเด่น ไม่ว่าจะทําน้ําอบ น้ําปรุง แป้งร่ํา หรือเครื่องหอมอื่น ๆ แม้เครื่องหอมน้ันจะถูกปรุง ด้วยความหอมจากพืชนานาพรรณ แต่ถ้าขาดเนียมจะรู้ได้เลยทันทีว่าเครื่องหอมน้ันยังไม่ สมบูรณ์ และอาจกล่าวได้ว่าใบเนียมหอมนี่เองที่ทําให้เครื่องหอมไทยมีความหอมที่แตกต่าง จากน้ําหอมอื่น ๆ

การใช้ประโยชน์ของใบเนียมถ้าไม่นําไปทําเครื่องหอมและเข้าเครื่องยา ก็มักจะเด็ด เอาใบไปวางไว้ตามหัวนอน ตู้เสื้อผ้า บางแห่งมีภูมิปัญญาการอบร่าผ้าหอมจากเนียม ทําให้ ผ้ามีกลิ่นหอม กลิ่นหอมของเนียมช่วยให้รู้สึกกถึงความสบายใจ ความปลอดโปร่ง สําหรับการ ใช้ประโยชน์ในแง่ของการปรุงยาจะใช้ใบแห้งชงเป็นชาดื่มแก้หวัด แก้ไข้ แก้ไอ บรรเทาอาการ หอบหืด

นอกจากน้ี ยังพบว่ามีการนําใบเนียมหอมมาใช้ปรุงแต่เครื่องดื่มและยาสูบมวนของ คนสมัยก่อนด้วย โดยเวลาปรุงยาเส้น จะเอาเนียมนาบไฟหรือไม่นาบไฟก็ได้ แล้วอบยาเส้น ในกระป๋องให้หอมกลมกล่อมข้ึน หรือบางทีก็อบไว้ในเต้าปูน กลิ่นเนียมจะไปลดกลิ่นของใบ พลูช่วยให้กินพลูกลิ่นหอมกลมกล่อมขึ้น เวลาเคี้ยวหมากน้ันกลิ่นเนียมจะกรุ่นอยู่ในปาก และใช้ดองเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยเอาใบเนียมสัก3-4 ใบนาบไฟหรือลนไฟแล้วแช่ลง ไปในเครื่องดื่มน้ัน จะทําให้รสชาตินุ่มขึ้น
ใบเนียม จัดเป็นยาสมุนไพรประจําบ้านอีกชนิดหนึ่งที่น่าจะมีไว้เพราะประจําบ้านเพื่อ จะมีกลิ่นหอมเหมือนกับใบเตย เมื่อขยี้ใบดูจะได้กลิ่นหอมเหมือนใบเตยเลย จึงนิยมนํามาสูด ดมแก้วิงเวียนศีรษะ คนสมัยโบราณเมื่อเข้าป่าจะต้องพกใบเนียมในกระเป๋าเพื่อดูดดม และ นํามาใช้ต้มให้สตรีหลังคลอดร่วมกับสมุนไพรเพื่ออาบหรืออบไอน้ํา และต้มผสมกับยา สมุนไพรอื่นๆ ดื่ม เพื่อให้ร่างกายหอมใบเนียมไม่ได้นํามาทําเครื่องหอม แต่มักนํามาทําลูก ประคบ หรือเข้าตัวยาสําหรับอาบอบ ซึ่งจะช่วยเพิ่มความหอมและลดอาการฟกบวม กระจายเลือดลมได้ดี กลิ่นหอมของใบเนียมช่วยให้สดชื่น สบายเนื้อสบายตัว ใบเนียม ต่างก็ เป็นหนึ่งในอีกพันธ์ุไม้หลายชนิดที่มีกลิ่นหอมและนํามาใช้ประโยชน์อย่างกว้างขวาง สําหรับ ใบเนียมเป็นพันธ์ุไม้ใกล้ตัวแต่เราไม่ค่อยสนใจกันมากนักในอนาคตอาจสูญพันธ์ุได้

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
ลําต้น เป็นต้นไม้ที่มีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง เป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปีลําต้นมี

ลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมถึงค่อนข้างกลมและเป็นข้อปล้อง เป็นพืชชอบร่มหรือร่มรําไร ชื้นแต่ ไม่แฉะ

ใบ มีลักษณะเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปไข่กลับ มีขนสากท่ัวใบ ปลายใบหยักขอด เป็นติ่งส้นหรือเว้าแหว่งเป็นร้ิว

ใบเนียมจะมีกลิ่นหอมคล้ายใบเตย

ช่อดอก ออกตามง่ามใบและปลายกิ่ง กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 5 กลีบ เกสรเพศผู้จํานวนมากและล้อมรอบรังไข่

ผล ผลกลมหรือลักษณะเหมือนรูปไข่กลับ ผิวของผลมีขนทั่วไป เมื่อแก่สีเหลือง ออกดอกและติดผลต้งั แต่เดือนพฤษภาคม – กันยายน

ดอก ออกเป็นช่อยาว 14 – 39 ซม. กลีีบ มีสีม่วงอ่อนหรือสีขาว ประโยชน์ : ต้นกับใบเป็นสมุนไพรรักษาโรค

ลักษณะของตน้นเนียมหอม