ปัจจุบันการออกกำลังกายกำลังได้รับความนิยม ผู้คนหันมาดูแลใส่ใจสุขภาพกันมากขึ้น ทำให้เวย์โปรตีนเข้าไปมีบทบาทในฐานะที่เป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพสูงในกลุ่มของผู้ที่รักสุขภาพหรือรักการ ออกกำลังกายนอกจากการกินอกไก่ เนื้อปลา หรือเนื้อที่ไม่ติดมันแล้ว เวย์โปรตีน ถือเป็นอีกหนึ่ง ทางเลือกที่ดี เนื่องจากทานง่าย ร่างกายย่อยและนำไปใช้ประโยชน์ได้เร็ว นอกจากนี้ยังช่วยเสริม สร้างกล้ามเนื้อทำให้เพิ่มประสิทธิภาพในการออกกำลังกายได้อีกด้วย
เวย์โปรตีน (WheyProtein) เป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพสูงที่สกัดได้จากนมวัว นมขาดมันเนย หรือ การทำชีส โดยการนำนมวัวมาผ่านกระบวนการต่าง ๆ เช่น การใช้เอนไซม์ การปรับ pH ให้เป็นกรดมากขึ้น เพื่อให้นมเกิดการตกตะกอนออกมาเป็นก้อนขาว ๆ โดยก้อนขาว ๆ นี้จะนำไปบ่มทำเป็นชีส ส่วนน้ำใส ๆ ที่เหลือหลังจากตักก้อนขาว ๆ ออกเรียกว่า Whey ในอดีตโรงงานทำชีสคิดว่าส่วนนี้ไม่มีประโยชน์จึงทิ้งไป
แต่ปัจจุบันนักวิทยาศาสตร์ได้นำเอาส่วนน้ำใส ๆ มาศึกษา พบว่ามีโปรตีนที่เป็นประโยชน์อยู่หลายตัว เช่น อัลฟ่าแลคตาบูมิน (α-lactabumin) แลคโตเฟอริน (Lactoferrin) และเบต้าแลคโตโกล-บูลิน (β-lactoglobulin) จึงมีการนำมาแยกไขมันและคาร์โบไฮเดรตออกอีกครั้งให้เหลือน้อยที่สุด ทำให้ได้โปรตีนที่เข้มข้น ประกอบไปด้วยกรดอะมิโนซึ่งมีประโยชน์ต่อร่างกาย จากนั้นนำมาผ่าน กระบวนการทำให้แห้งเพื่อให้สามารถเก็บไว้ได้นานในรูปของผง ในท้องตลาดเรามักพบเวย์โปรตีน มากมาย หลายยี่ห้อ หลากหลายชนิด โดยเวย์โปรตีนมีทั้งหมด 4 ชนิด คือ
1. เวย์โปรตีน คอนเซนเทรท (Whey Concentrate – WPC)
เป็นเวย์โปรตีนที่เกิดจากการแยก น้ำตาลแลคโตสและไขมันที่ผสมอยู่ในนมออก ด้วยวิธีการ Ultrafiltration เป็นเวย์โปรตีนชั้นแรกที่ได้จาก การสกัดนม และเป็นโปรตีนตั้งต้นในการทำเวย์ชนิดอื่น ๆ โดยมีความเข้มข้นของโปรตีนประมาณ 70-80% ซึ่งมีลักษณะเป็นผงสีครีมอ่อน ประกอบไปด้วยกรดอะมิโน 20 ชนิด และกรดอะมิโนจำเป็นอีก 8 ชนิด ที่ร่างกายสร้างขึ้นเองไม่ได้ เวย์โปรตีนชนิดนี้เป็นที่นิยมสำหรับผู้ที่ต้องการเพิ่มน้ำหนักตัว หรือเพิ่มกล้ามเนื้อ เนื่องจากมีราคาถูกแต่ไม่เหมาะกับผู้ที่แพ้น้ำตาลแลคโตสเนื่องจากยังคงมีปริมาณสูงอยู่
2. เวย์โปรตีน ไอโซเลต (Whey Isolate – WPI)
เวย์โปรตีนชนิดนี้ได้จากการนำเวย์โปรตีนคอนเซนเทรทมาผ่านกระบวนการผลิตเพิ่มเติม เพื่อสกัดไขมันและน้ำตาลแลคโตสออกให้มีปริมาณน้อยลง กว่าเดิมทำให้ได้ปริมาณโปรตีนสูงขึ้น โดยมีความเข้มข้นของโปรตีนสูงถึง 90% มีลักษณะเป็นผงสีครีมอ่อน เวย์โปรตีนชนิดนี้มีคุณสมบัติช่วยให้ย่อยง่าย คนที่แพ้น้ำตาลแลคโตสสามารถรับประทานได้เพราะมีปริมาณน้อยหรือไม่มีเลย แต่ราคาค่อนข้างสูง เนื่องจากกระบวนการในการสกัดที่หลายขั้นตอน และใช้นมในปริมาณมากขึ้น
3. เวย์โปรตีน ไฮโดรไลซ์ (Whey Hydrolyzed – WPH)
เกิดจากเวย์โปรตีนชนิดที่ 1 และ 2 ที่ผ่านกระบวนการไฮโดรไลซ์ ซึ่งทำให้โมเลกุลของเวย์โปรตีนถูกย่อยจนเป็นเปปไทด์สายสั้น ๆ ที่มีขนาดเล็กลงจึงได้โปรตีนบริสุทธิ์สูงถึง 100% เป็นเวย์โปรตีนที่ย่อยและดูดซึมได้เร็วที่สุด มีไขมันและน้ำตาล แลคโตสต่ำ ซึ่งเหมาะกับคนที่แพ้โปรตีนในนมหรือแพ้น้ำตาลแลคโตส
4. เวย์โปรตีนเบลนด์ (Whey Protein Blend – WPB)
เป็นเวย์โปรตีนสูตรพิเศษที่ได้จากการนำ เวย์ชนิดต่าง ๆ มาผสมกันตามที่ผู้ผลิตต้องการ
เนื่องจากเวย์โปรตีนเป็นโปรตีนที่ร่างกายย่อยได้ง่ายและนำไปใช้งานได้เร็ว จึงถูกมักนำมาใช้ในการผลิตเป็นอาหารเสริม เพราะมันสามารถช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อ ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันดีขึ้น ป้องกันการเกิดโรคหัวใจและเบาหวาน อีกทั้งยังช่วยสร้างความแข็งแรงให้แก่กระดูกได้ อย่างไรก็ตามการรับประทานเวย์โปรตีนในปริมาณที่เหมาะสมก็เป็นเพียงทางเลือกหนึ่งในการเสริมสร้างโปรตีนให้กับร่างกายเท่านั้น ดังนั้นแล้วการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ จึงยังคงเป็นสิ่งสำคัญที่ควรปฏิบัติหาก ต้องการร่างกายที่แข็งแรงและสุขภาพดี
