ชื่ออื่น ๆ : ชำมะนาด ชำมะนาดกลาง ชำมะนาดฝรั่ง
ดอกข้าวใหม่ อ้มส้าย
ชื่อสามัญ : Bread Flower
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Vallaris globra
Ktze
วงศ์ : APOCYNACEAE
นิเวศวิทยา : ถิ่นกำเนิดเอเชียเขตร้อน อินโดนีเซีย
มาเลเซีย
ในประเทศไทยพบได้ทั่วไปทุกภาค
การขยายพันธุ์ : เมล็ด
การตอนกิ่ง
ลักษณะทั่วไป : เป็นไม้เถาหรือไม้รอเลื้อย สามารถเลื้อยทอดพาดพันสิ่งอื่นๆ เช่น รั้ว ซุ้ม
และค้างไปได้ไกล และเจริญเติบโตเป็นไม้พุ่มเตี้ย สูง .50-1.0 เมตร
โดยอาศัยการยึดเกี่ยวของกิ่งก้านด้วยกันเอง เนื้อไม้แข็ง
แตกกิ่งก้านออกเป็นเถาเล็กๆ จำนวนมากในแต่ละต้น ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาวคล้ายน้ำนม
เปลือก : ต้นอ่อนหรือเถาอ่อนเปลือกสีเขียวหรือเทาอมเขียว ต้นแก่หรือต้นที่มี อายุมาก เปลือกสีเทาเข้ม
แตกเป็นสะเก็ด และหลุดล่อนออกเป็น
แผ่นบางๆ
ใบ : ใบเดี่ยว ออกเรียงตรงกันข้าม รูปรีหรือรูปไข่หรือรูปขอบขนาน
ปลายเป็นติ่งแหลม โคนสอบมน ขอบใบเรียบ ผิวใบสีเขียวเข้มเป็นมัน เนื้อใบบาง
เส้นแขนงใบ 10-12 คู่ ใบกว้าง 8-10 เซนติเมตร ยาว 12-16 เซนติเมตร ก้านใบยาว
1.0-1.5 เซนติเมตร
ดอก : ดอกเดี่ยว สีขาวหรือสีครีมอมเขียว มีกลิ่นหอม
ออกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่งและปลายกิ่ง ช่อละ 10-25 ดอก กลีบเลี้ยง 5
กลีบสีเขียว โคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกออกเป็น 5 กลีบ ปลายกลีบเรียวแหลม กว้าง
0.2-0.3 เซนติเมตร ยาว 0.4-0.5 เซนติเมตร กลีบดอก 5 กลีบ
โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วยตื้นๆ ปลายแยกออกเป็น 5 กลีบ ปลายกลีบบิดม้วนแหลม
กลีบดอกสีขาวหรือครีมอมเขียวบอบบาง กว้าง 0.4-0.6 เซนติเมตร ยาว 0.8-1.2 เซนติเมตร
มีเกสรอยู่กลางดอกเป็นรูปกรวยแหลม เกสรเพศผู้ 5 อัน ที่โคนก้านเกสรมีเม็ดเล็กๆ
สีขาว 5 เม็ด เกสรเพศเมียมี 2 ช่องติดกัน ดอกบานเต็มที่กว้าง
1.2-1.8 เซนติเมตร ออกดอกตลอดปี
ผล : ผลอ่อนรูปกรวยหรือดอกบัวตูม ปลายแหลม
เมื่อแก่จะแตกออกเป็น 2 พู โคนติดกัน รูปร่างคล้ายเขาวัว มองดูเหมือนเป็นฝัก 2 ฝัก
ภายในผลมีเนื้อนุ่ม เมื่อแก่จัดจะแห้งและแตกออกตามแนวร่องผล ภายในมีเมล็ดหลายเมล็ด
เมล็ด : ขนาดเล็กรูปไข่ ปลายแหลมสีน้ำตาล
ส่วนปลายมีขนหรือเส้นใยสีขาวเล็กๆ ติดอยู่เป็นกระจุก
ประโยชน์ : นิยมปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับโดยให้เลื้อยไต่คลุมซุ้มหรือค้างที่สร้างขึ้นเพื่อทำเป็นที่นั่งพักผ่อนให้ร่มเงาและความร่มรื่นได้ดีเนื่องจากมีใบขนาดใหญ่และดก
ดอกมีกลิ่นหอมแรงเป็นพิเศษในช่วงเวลาเย็นหรือพลบค่ำกลิ่นหอมคล้ายกลิ่นใบเตยหอม
หรือกลิ่นข้าวหอมที่สุกใหม่ๆ ดอกทยอยบานและบานทนหลายวัน สรรพคุณทางยา
ยางใช้ใส่แผลสดสมานแผลและห้ามเลือด เป็นยาถ่ายอย่างแรง กระตุ้นกล้ามเนื้อ
เพิ่มความดันโลหิต ดอกใช้อบแป้งร่ำ ทำเครื่องหอม
การเก็บดอกจะต้องระมัดระวังอย่าให้กลีบดอกช้ำ เพราะจะทำให้มีกลิ่นเหม็นแทนกลิ่นหอม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น